rönesans - ToplumDusmani.Net

Rönesans
Zeus tarafından yazıldı.
Cumartesi, 03 Ekim 2009 15:51 - Son Güncelleme Pazartesi, 12 Nisan 2010 09:03
Yazı İçerik
Rönesans'ın Sebepleri
Rönesans'ın Sonuçları
İtalya'da Rönesans
Fransa'da Rönesans
Rönesans Nedir
RÖNESANS
15. ve 16 yy larda Avrupa’da bilmi2edebiyat ve sanat alanında yeniliklerin meydana geldiği
döneme “yeniden doğuş” anlamına gelen Rönesans denir.
Rönesans’ın Sebepleri:
1. Kâğıt ve matbaanın icadı.
2. Coğrafi keşiflerden sonra Avrupa’da sanattan zevk alan zengin bir sınıfın ortaya çıkması.
3. İstanbul’un fethinden sonra birçok bilim adamının İtalya’ya giderek çalışmalarda bulunması.
4. Coğrafi keşiflerin etkisi.
5. Antik kültürün ( Eski Yunan kültürü ) incelenmesi.
Rönesans ilk olarak İtalya’da başladı.Daha sonra diğer Avrupa ülkelerine yayıldı. Bu dönemde
insan
ve insana ait değerlere ön palana çıkaran hümanizm akımı ortaya çıkmıştır.Bu dönemde
edebiyat alanında
Dante, Petrark ve Makyavel,resim alanında Leonardo da Vinci, heykeltıraşlık alanında Mikelanj,
mimarlık alanında Rafael önemli sanatçılardır.
Rönesans’ın Sonuçları:
1. Bilim ve teknik alanında gelişmeler oldu.
2. Hür düşünce ve yeni sanat anlayışları ortaya çıktı.
3. Skolastik düşünce yerini bilimsel düşünceye bıraktı. Gözlem ve deney önem kazandı.Akılcılık
egemen olmaya başladı.
4. Avrupa’da gelişmenin ve ilerlemenin hız kazanmasına neden oldu.
5. Avrupa’da bilim ve teknik alandaki gelişmelerin önünü açtı.
Rönesans, İtalya'da başlamış, Fransa, Almanya, İngiltere, XVII.yy.da da İspanya ve Hollanda'
ya yayılmıştır.
İtalya'da Başlamasının Nedenleri :
Coğrafi Konumu: Akdeniz ülkesi olarak, Antikite ve İslam Kültür ve Uygarlığı ile tanışmıştır.
Ekonomik Durumu: Akdeniz ticaretiyle uğraştığından, İtalyan şehirleri zenginleşmişlerdi.
Tarihsel Durumu: İtalya ; Roma, Yunan ve Hellen uygarlıklarının izlerini, ve birikimini taşıyan,
1/6
Rönesans
Zeus tarafından yazıldı.
Cumartesi, 03 Ekim 2009 15:51 - Son Güncelleme Pazartesi, 12 Nisan 2010 09:03
zengin bir uygarlık merkeziydi.
Siyasal Durumu: Şehir devletleri şeklindeki yaşamda, insanlar daha özgürdüler.
Dinsel Nedenler: Roma, Hıristiyanlığın dinsel merkeziydi. Papa, bütün Avrupa'da etkili bir dini
liderdi. Papa, Hıristiyanlarca ziyaret edilir ve kilise'ye bağışta bulunulurdu.
İtalya 'da Rönesans Hareketleri :
1. Edebiyat Alanında :
*İtalya'da Rönesans hareketleri, " Hümanizma " ile başlamıştır. ( Antikite edebiyatının
incelenmesidir.)
*Yunanca, Latince ve İbranice metinler, Eflatun, Napoli, Yeni,Roma Akademilerinde
incelenmiştir.
*Hümanizmanın öncüleri ; Dante, Petrark, Bokaçius' dur. ( XIV.yy)
*XV. ve XVI. yy.da, Makyavel, Gişarden, Ariyosto ve Tosso, Hümanizmanın önde gelen
isimleridir. 2. Güzel Sanatlar Alanında :
a. Resim :
*Anatomi Biliminin gelişmesi, perspektifin incelenmesi, insan vücuduna ve güzelliğe değer
verilmesiyle resimde Rönesans doğmuştur.
*İtalya'da zamanla üç resim okulu oluşmuştur. Venedik Okulu ; daha çok, manzara resmi
yapmışlardır. ( Paysagiste) en önemli temsilcisi Tisiyen' dir. Floransa Okulu ; İnsan vücuduna,
perspektif ve Anatomi'ye değer vermişlerdir. Temsilcilerinden Ciyoto, İtalyan resmini, Bizans
etkisinden kurtarmış ve resimde Rönesans'ın doğmasını sağlamıştır. Önemli temsilcileri,
Leonardo da Vinci , Mikel Anj ( Mikelancelo ) dır. Roma Okulu ; Dini konuları işlemişlerdir.En
önemli temsilcisi "Rafeal" ( Rafeal Sanzino ) dir.
b. Mimarlık ;
*Rönesans devrinin mimarları, ortaçağ mimarisi olan Gotik tarzını terk etmişler ve yeni bir
mimari üslup oluşturmuşlardır.
*En önemli temsilcileri " Bramant " ve " Mikel Anj " dır.
c. Heykeltıraşlık :
*Antik dönem heykellerinin incelenmesi ve kopya edilmesiyle heykeltıraşlık gelişmiştir.
*En önemli temsilcileri ; Donatello, Giberti, Mikel Anj dır.
Rönesans Hareketlerinin Diğer Avrupa Ülkelerine Yayılması :
İtalya' da başlayan Hümanizma ve Rönesans hareketleri; İtalya'nın Din ve Kültür merkezi
oluşundan ve İtalya'nın Fransa,İspanya ve Almanya arasında paylaşılamaması nedeniyle çıkan
İtalya Savaşlarının etkisiyle, batı Avrupa'ya yayılmıştır.
Fransa'da Rönesans :
Kralların etkisi ve çalışmalarıyla başlamıştır. Önemli temsilcileri ; Rable ( Rabelais ), Ronsar (
Ronsard ), Montaigne Hümanizmada. Piyer Lesko, Jan Bülan mimaride,Jan Gojon
heykeltıraşlıkta, Fransuva Klue resimde.
İngiltere' de Rönesans: En önemli temsilcisi, Hamlet-Otello-Romeo ve Jülyet'in yazarı Şekspir
( Shakespeare) dir.
2/6
Rönesans
Zeus tarafından yazıldı.
Cumartesi, 03 Ekim 2009 15:51 - Son Güncelleme Pazartesi, 12 Nisan 2010 09:03
İspanya' da Rönesans: Don Kişot 'un yazarı " Cervantes "
Hollanda' da Rönesans: Ressam " Rambrand "
Rönesans Nedir
xiv. yüzyil ortasinda italyada meydana gelen, xv. ve xvi, yüzyillarda bati avrupadaki ülkelere
yayilan, edebiyat , sanat ve bilim alanindaki uyanişa verilen ad. rönesans, avrupada, orta
çağdan yeni çağa geçişi, hazirlayan bir harekettir. ilkin italyada başlamiştir, italya da, donte
(1265 -1321) petrarca (1304 - 1374), boccacio (1313 - 1375) gibi yazarlar, rönesans hareketinin
öncüsü olmuşlardir.
3/6
Rönesans
Zeus tarafından yazıldı.
Cumartesi, 03 Ekim 2009 15:51 - Son Güncelleme Pazartesi, 12 Nisan 2010 09:03
Rönesans hareketinin başlamasinin sebepleri arasinda şunlar vardir:
eski Yunan ve latin edebiyat , felsefe ve bilimlerinin incelenmesi ,bunlarin okullarda
okutulmağa başlanmasi;
matbaanin icadi ile geniş Hal
k
kitlelerinin yeni buluş ve düşünüşleri kolayca okuyabilme imkâninin sağlanmasi :
avrupada
bilim
adamlarini ve sanatkârlari koruyan bir sinifin meydana gelmesi.
eski lâtin ve Yunan medeniyetinin izlerini taşiyan italya, bu yeni hareketin öncüsü olan
memleket olmuştur.
buralar avrupa nin öbür ülkeleri gibi krallarin emrinde olan ülkelerden daha serbest daha hür bir
durumdaydilar. çoğu ticaretle geçinen, zengin kimselerden meydana gelen Halk ,kilisenin
baskisina pek aldirmadan yaşiyordu, zengin aileler
sanat
çilari korumayi, eski eserleri toplamayi bir vazife biliyorlardi. böylece yavaş yavaş ,eski
Yunan
ve lâtin eserlerine karşi bir ilgi uyanmiş; istanbul un türkler eline geçmesi üzerine, birçok bizansli
bilginler, eski elyazmalarini alarak italya ya göç edince bu ilgi daha belirli bir şekil almiştir. uzun
zamandan beri kapali duran, unutulan
Yunan
ve lâtin
edebiyat
ürünleri yeniden ortaya çikarilmiş, eski metinler çoğaltilmaya karşilaştirilmaya, açiklanmaya
başlanmiştir. matbaaciliğin yayilmasi ile bu metinler daha geniş bir alana daha çabuk yayilmiş,
rönesans hareketi hizlanmiştir.
dante
, petrarca, boc-caciodan sonra
Machiavelli
(1469 - 1527), ariosto (1474 — 1533), tasso (1544 - 95) gibi yazarlar yetişmiştir. italyan
rönesans hareketi yalniz
edebiyat
alaninda kalmamiş,
güzel sanatlar
alanina da yayilmiştir. giotto (1266-1337), botticelli (144 - 1510), leonardö da vinci (1452 1519), michelangelo (1475 - 1564), raphael (1483 - 1520) gibi ressam ve heykeltiraşlar,
brunellesehi (1337 - 1446), bramante (1455 -1515) gibi büyük mimarlar yetişmiştir. italyanin
avrupa ile doğu ülkeleri arasindaki ticareti elinde tutmasi, avrupanin öbür ülkeleriyle sürekli
münasebetlerde bulunmasi, italyan rönesans hareketinin buralarda da yayilmasini sağlamiştir.
fransada rönesans hareketi, paris üniversitesinde yunanca okutan gregorio tifemasin (1415 66) etkisiyle başlamiştir. başlangiçta, ortaçağ düşünüşüyle hareket eden bilginler ve
sanat
4/6
Rönesans
Zeus tarafından yazıldı.
Cumartesi, 03 Ekim 2009 15:51 - Son Güncelleme Pazartesi, 12 Nisan 2010 09:03
çilar bu harekete karşi koymak istedilerse de engel olamamişlar, charles viii.in napoliyi ele
geçirmesi fransizlari italyan, rönesans ürünleriyle doğrudan doğru ya karşi karşiya getirmiştir.
asil fransiz rönesans i françois i. zamaninda kendini göstermiş. bude ve scaliger gibi bilginler
eski
Yunan
üzerine araştirmalara hiz verirken, ronsard ile onun çevresinde birleşip plelade adini alan
topluluk
da eski eserlerden aldiklari ilhamla yeni bir fransiz edebiyati meydana getirmeğe başlamişlardir.
rabelais (1494 - 1553), ronsard (1524-85),
montaigne
(1533 - 92) bu hareketin en önemli yazarlaridir.
almanyada da rönesans, italyada okuyan öğrencilerin etkisiyle başlamiştir. johann reuehin
(1452 - 1522), meanchton (1497 - 1560), en çok da hollandali Erasmus (1467 - 1536) eliyle
canli bir şekil almiştir.
xv. yüzyil sonlarinda italyada padua, bolonya, floransa gibi üniversitelerde rönesans hareketini
inceleyen ingiliz bilginleri yurtlarina dönünde oxford, cambridge üniversitelerinde bu hareketi
yaymaya çalişmişlar; henry viii.nin koruyuculuğu ile ingiliz rönesanssina hiz vermişlerdir. william
shakspeare (1564 - 1616) bu devrin en büyük yazaridir.
rönesans hareketi, avrupalilar ve hollandaya da yayilmiştir. ispanyol cervantes (1547 - 1616),
hoîlandali jerome boseh (1460 - 1516), pieter bruegel (1525 - 69) bu devrin önemli
sanat
çilaridir.
rönesans hareketi, avrupalilarin eski Yunan ve romanin en iyi sanat ürünleriyle karşi karşiya
getirmiştir. resimde, heykelcilikte ve mimarlikta yeni bir
zevk
ve anlayişa yol açmiş, eski
edebiyat
ürünlerini örnek tutarak eserler yazmak isteğini uyandirmiştir. bu zamana kadar başta incil
olmak üzere hemen bütün eserler lâtince yazilirken büyük yazarlar, eski ürünleri örnek tutan
yazilarini kendi dillerinde vermeye çalişmişlardir. bu da bir çok avrupa ülkelerinde millî
edebiyatlarin kuruluşuna yol açmiştir.
eski Yunan ve roma eserlerinde daha hür, daha çeşitli bir düşünce tarzi kendini
göstermekteydi, ilerici kiliseler, bunlarla
ortaçağ in daracik düşünüş sistemi
arasindaki ayriliği görmüşlerdir :
b
ilim
adamlari da bu hür düşünüşten ilham alarak araştirmalarinda, değişmez sanilan bir takim
kurallara değil, deneye kendi buluşlarina önem vermişlerdir. böylelikle rönesans hareketinin
sonlarina doğru bilimde de büyük bir ilerleme görülmüştür. copernicus (1473 - 1543), galileo
(1564 - 1642), kepler 1571 - 1630) gök cisimlerinin hareketlerini, güneş sisteminin özelliklerini
ortaya koymuşlar esrarli bir görünüşü olan
Simya
,van helmon (1577 - 1644). böyle (1627 - 94) eliyle modern
kimya
bilimine doğru gelişmiş; newton (1642 -1721) modern fiziğin, temellerini pare (1517 - 90)
cerrahide, vesalius (1514 -64) anatomide yepyeni buluşlar ortaya koymuşlardir. harvey (1578 1658) kan dolaşimini bularak
5/6
Rönesans
Zeus tarafından yazıldı.
Cumartesi, 03 Ekim 2009 15:51 - Son Güncelleme Pazartesi, 12 Nisan 2010 09:03
anatomi
ve tipta büyük bir değişikliğe sebep olmuş;
Bacon
(1561 - 1626), daha sonra
descartes
(1596 - 1650) deneyin,
insan
aklinin her çeşit araştirmada üstünlüğünü belirtmişlerdir.
6/6