Plexus sacralis, pudendalis, coccygeus

Dr. Ayşin ÇETİNER KALE
Truncus lumbosacralis
 L5 spinal
sinirin ön
dalı ile L4
spinal sinirin
ön dalından
gelen bir
dalın
birleşmesi ile
oluşur
Plexus sacralis
 L4 – S4 (L4 ve
S4’ün yalnızca
bazı lifleri katılır)
arası nervi
spinales’in rr.
ventrales’leri
tarafından
meydana getirilir
 L4-L5’ten katılan
ana dal truncus
lumbosacralis
adini alir
Plexus sacralis
 Tüm dallar,
foramen
ischiadicum
majus’tan
geçerek
pelvis’i
terkederler.
Foramen ischiadicum majus
 Incisura ischiadica
major, spina
ischiadica, lig.
sacrotuberale ve lig.
sacrospinale
ile sınırlanan bu
delik, pelvis’ten
gluteal bölgeye bir
açıklıktır.
M. piriformis
 Pelvisi foramen
ischiadicum majus’tan
terkeden m.
piriformis, bu
foramenin çoğunu
kaplar.
 M. piriformis’in
üzerinde kalan deliğe
foramen
suprapiriforme,
altında kalan deliğe
foramen infrapiriforme
denir.
Foramen ischiadicum minus
 Incisura ischiadica
minor, spina
ischiadica, tuber
ischiadicum ve
önceki deliğin
oluşumuna katılan
aynı ligamentlerle
sınırlanır.
Gluteal bölgeden
perineum’a bir
açıklıktır.
Plexus
sacralis
 İlk dört sakral spinal
sinirin ön dallarının
birleşmesi ve birinci
sakral spinal sinirin ön
dalına truncus
lumbosacralis'in
katılımı ile
meydana gelir.
Plexus sacralis
M. piriformis'in üzerinde oturur
Plexus sacralis
 L4 spinal sinir, hem lumbal hem de sakral pleksusun
oluşumuna katıldığı için, sık olarak n. furcalis olarak
isimlendirilir.
Plexus sacralis’den çıkan direkt dallar
 N. musculi piriformis
m. piriformis
S1-S2
Plexus sacralis’den çıkan direkt dallar
 N. musculi obturatorii interni
m. obturatorius internus
m. gemelli superior
L5-S1-S2
Plexus sacralis’den çıkan direkt dallar
 N. musculi quadrati femoris
m. quadratus femoris
m. gemelli inferior
L4-L5-S1
Plexus sacralis’den çıkan önemli dallar
 N. gluteus superior
 N. gluteus inferior
 N. cutaneus femoris
posterior
 N. pudendus
 N. ischiadicus
N. fibularis communis
N. tibialis
Onemli Dallar
 N. gluteus superior
L4, L5, S1
 N. gluteus inferior
L5, S1, S2
 N. cutaneus femoris posterior
S1, S2, S3
 N. pudendus
S2, S3, S4
 N. ischiadicus
L4, L5, S1, S2, S3
+1
+1
+1
 N. fibularis communis
L4, L5, S1, S2
 N. tibialis
L4, L5, S1, S2, S3
N. gluteus superior
 M. piriformis’in
hemen uzerinde,
foramen ischiadicum
majus’tan gecerek
pelvisi terkeder.
 Foramen
suprapiriforme’den
terk eden tek sinir
 Kalcadaki uzanimi
esnasinda a. ve v.
gluteus superior sinire
eslik ederler.
N. gluteus superior: Kalça
ekleminin abduksiyonu
 M. gluteus medius
 M. gluteus
minimus
 M. tensor fascia
latae’yı innerve
eder.
Klinik !!!
 (+) TRENDELENBURG belirtisi: Sinirin tek tarafli
felcinde, yurume sirasinda sabit olan tarafta kalca / ust
beden yarisinin dengelenememesi durumudur.
 Iki tarafli sinir felcinde ordekvari yuruyus gorulur.
N. gluteus inferior
 Foramen
infrapiriforme'den
geçer
 M. piriformis’in
hemen onunde,
foramen ischiadicum
majus’tan gecerek
pelvisi terkeder.
 Kasin alt kenarindan
gecerek yuzeyellesir
N. gluteus inferior
 Kalcadaki uzanimi
esnasinda a. gluteus
inferior sinire eslik
ederler.
 M. gluteus maximus’u
innerve eder.
 Kalca ekleminin
ekstensiyonundan
sorumlu sinirdir.
N. cutaneus femoris posterior
 Foramen
infrapiriforme'den geçer
 Fossa poplitea'nın alt
ucuna kadar, uyluğun
arka yüz orta bölgesinin
ve bacağın proksimal
bölümünün arka
yüzünün deri duyusunu
alır
 Diğer kutan sinirler
fascia superficialis'in
yaprakları arasındayken,
bu sinirin büyük
bölümü derin fasyanın
(fascia lata) altında
N. ischiadicus (L4-5,S1-3)
 Vücudun en büyük




siniri
Transvers çapı 2-2.5 cm
Foramen
infrapiriforme'den çıkar
Tuber ischiadicum ile
trochanter major
arasından geçip orta
hatta aşağı iner.
Seyri sırasında; m.
obturatorius internus,
m. quadratus femoris ve
m. adductor magnus'un
üzerinden geçer.
N. ischiadicus
 Genellikle uyluğun ortalarında, uç dalları olan n.
tibialis ve n. fibularis (peroneus) communis’ e
ayrılır
N. ischiadicus
 Aslında oluşum
aşamasında da
ayrı ayrı
oluşurlar ancak
n. ischiadicus
iken aynı kılıfın
içerisinde
oldukları için
tek sinir olarak
gözükürler
N. ischiadicus
 Beraberce
hamstring
grubu kasları
innerve ederler:
 M.
semitendinosus
 M.
semimembrano
sus
 M. biceps
femoris
N. ischiadicus
 Beraberce
hamstring grubu
kasları (dizin
fleksörleri- uyluk
arkasında
bulunurlar)
innerve ederler:
 M.
semitendinosus
 M.
semimembrano
sus
 M. biceps
femoris
 M. adductor
magnus’u kısmen
uyarır
N. tibialis
 M.
semitendinosus
 M.
semimembrano
sus
 M. biceps
femoris’in caput
longum’u
 M. adductor
magnus’u kısmen
uyarır
N. fibularis
 M. biceps
femoris’in caput
brevis’i
N. tibialis
 Fossa
poplitea'da en
yüzeyelde
bulunan
oluşum
 Uyluk arkası,
bacak arkası ve
ayak tabanı
kaslarının
siniri
N. tibialis
 Fleksör
retinakulumun
altında, n.
plantaris
medialis ve
lateralis’e ayrılır
N. plantaris medialis
 Plantar yüzün
medial
bölümünün ve
medialdeki 3.5
parmağın plantar
yüzünün duysal
innervasyonu
 M. abductor
hallucis, m.
flexor digitorum
brevis, m. flexor
hallucis brevis, 1.
lumbrikal kas ‘ın
motor
innervasyonu
N. plantaris lateralis
 Plantar yüzün lateral
bölümünün ve
lateraldeki 1.5
parmağın plantar
yüzünün deri
duyusunu taşır
 Eldeki ulnar sinir gibi,
ayaktaki 4 kas hariç
innervasyonu
sağlayan sinir
N. fibularis (peroneus) communis
 N. cutaneous surae
lateralis’i verdikten
sonra; collum
fibulae’nin dış
tarafında, m. fibularis
longus’un içinde iki
uç dalına ayrılır:
 N. fibularis
superficialis
 N. fibularis
profundus
N. fibularis (peroneus) superficialis
 Ayağa eversiyon yaptıran
kasların (m. fibularis longus
& brevis) siniri
 Bacağın proksimalinde, m.
fibularis longus'un altında
 M. fibularis longus ile m.
extensor digitorum longus
arasında aşağıya doğru
seyreder. Bacağın distal 1/3
ünde, fascia cruris'i deler ve
yüzeyelleşir.
 Bacağın alt 1/3 ünün ve ayak
sırtının duyusunu taşır
N. fibularis (peroneus) profundus
 A. tibialis anterior'la
birlikte, m. extensor
hallucis longus ve m.
tibialis anterior arasında
aşağıya seyreder.
 Bacaktaki ekstensör
kasları (ayağa
ekstensiyon yada dorsal
fleksiyon yaptıran
kaslar) ve m. fibularis
(peroneus) tertius'u
innerve eder.
 Başparmak ile ikinci
parmak arasını örten
derinin duyusunu taşır.
N. suralis
 N. tibialis'ten gelen n.
cutaneus surae medialis
ile n. fibularis
(peroneus)
communis'ten gelen n.
cutaneus surae
lateralis'in, bacağın 1/3
distal bölümünde
birleşmesi ile oluşur
 Sinir grefti olarak
kullanılır
N. ischiadicus hasarı: en sık İM enjeksiyon
 N. ischiadicus’un
hasarlanmaması için üst
dış kadrana yapılır.
 N. ischiadicus
hasarlanırsa, N. fibularis
communis’e ait lifler
yüzeyde seyrettiği için,
% 90 onun lifleri
etkilenir.
N. Fibularis communis hasarı:
Düşük ayak
 Bacağın ön ve lateral
kompartman kaslarının
paralizisi sonucu, bacak
arkası (fleksör kaslar)
baskınlaşır ve ayak
plantar fleksiyonda ve
inversiyonda kalır
(equinovarus)
 Ayak ekstensiyon
yapamaz.
N. Tibialis hasarı: Calcaneovalgus
 Bacak arkası ve ayak
tabanı kaslarının
paralizisi sonucu,
ekstensör kaslar
baskınlaşır ve ayak dorsi
fleksiyonda ve
eversiyonda kalır
(calcaneovalgus)
 Hasta topukları üzerinde
yürür.
N. Pudendus (Perinenin siniri)
 Foramen
infrapiriforme’
den geçip
pelvis'i terk
eder ve gluteal
bölgeye gelir
Foramen ischiadicum minus’tan geçer.
N. Pudendus
 Fossa ischioanalis'in
dış duvarında
bulunan canalis
pudendalis (Alcock
kanalı) e girer.
 Kanalda nn. anales
inferiores'i (nn.
rectales inferiores)
verir ve uç dalları olan
nn. perineales ile n.
dorsalis penis
(clitoridis)'e ayrılır.
Foramen suprapiriforme’den geçen oluşumlar
 A.v. glutea
superior ve
n. gluteus
superior
Foramen infrapiriforme’den geçen oluşumlar
A. v. glutea inferior
ve n. gluteus inferior
 N. ischiadicus
 N. cutaneus femoris
posterior
 N. Pudendus
 A.v. pudenda
interna

Foramen ischiadicum minus’tan geçen
anatomik yapılar
 N. pudendus
 A.v. pudenda interna
 M. obturatorius
internus’un tendonu ve
siniri
PLEXUS COCCYGEUS
 S4 ve S5 spinal
sinirlerin ön dallarının,
koksigeal spinal sinirin
ön dalı ile
birleşmesinden
meydana gelir. Bu
pleksustan çıkan n.
anococcygeus,
koksiks'i örten deride
dağılır