penisilinler,enfeksiyon hastalıkları,kreatinin klirensi,difteri,akut

PENİSİLİNLER
Penisilinler 1928 Yılında İngiliz bilim adamı Alexander
Fleming tarafından Penicillium Notatum küf mantarından elde
edilen antibiyotiktir. Penisilinin klinik kullanımı 1945
yılından itibaren başlamıştır.
A- DOĞAL PENISILINLER
PENİSİLİN G -IV
PENİSİLİN V -PO
BENZATİN PENİSİLİN -IM
SPEKTRUM :
GRAM +
Strep. pyogenes
Grup B Strep
S. Viridans
S. Bovis
S.Pneumonia ( bazıları
Enterokoklar ( bazıları
Listeria
B. anthracis
Erisipelotrix rhusiopathiae
GRAM –
N. Meningitidis
Strep. Moniliformis ve Spirillum minus ( fare ısırığı
hastalığı)
Pastorella Multicoda
ANAEROBLAR
Peptostreptokoklar
Actinomyces israeli
Fusobakterium
Clostridia
SPİROKETLER :
T. Pallidum
Leptospira
Borrelia spp.
KLİNİK KULLANIM:
Streptokokal enfeksiyonlar ( boğaz, deri vs.)
Sifıliz
Oral anaerobik enfeksiyonlar
Meningokokkal enfeksiyonlar
Aktinomikozlar
Leptospiroz
Antrax
Fare ısırığı hastalığı
( Sprillum minus, Streptobasillus moniliformis )
B – PENISILINAZA DIRENCLI PENISILINLER
OKSASİLİN – IV
NAFSİLİN – IV
METİSİLİN – IV
KLOKSASİLİN – PO
DİKLOKSASİLİN – PO
SPEKTRUM:
Staf. aureus ( MRSA hariç )
Staf. epidermidis ( dirençli suşlar hariç )
Grup A Streptokoklar
aşağıdaki bakterilere etkisizdir:
Enterokoklar
Meningokoklar
Anaeroblar
KLİNİK KULLANIM:
Stafılokokal enfeksiyonlar
C – AMlNOPENISILINLER
AMPİSİLİN – IV, PO
AMOKSİSİLİN – PO
BAKAMPİSİLİN – PO
SPEKTRUM:
DOĞAL PENİSİLİNLERE BENZER + ek olarak
H. Influenza (Betal laktamaz negatif olanlar)
Salmonella spp.
Shigella
Enterokoklar ( bir aminoglikozidle beraber )
E. coli
Proteus mirabilis
Listeria monositogenes e de etkilidir
KLİNİK KULLANIM;
Enterokokal enfeksiyonlar
Listeriosis
Akut sinüzit, otit, bronşit,
Endokardit profılaksisinde (Amoksisilin) kullanılırlar.
D
–
KARBOKSI
PENISILINLER
(Antipseudomonal Penisilinler)
KARBENİSİLİN -IV
TİKARSİLİN – IV
MEZLOSİLİN -IV
PİPERASİLİN -IV
SPEKTRUM:
Pseudomonas aeruginosa
Enterobakteriaceae
( Proteus, Enterobakter, Morganella, Providencia )
Bakteroides spp
KLİNİK KULLANIM:
Pseudomonas
enfeksiyonlarında
kullanılırdı
fakat
karboksipenisilinlerin yerini üreidopenisilinler almıştır.
E – UREIDOPENISILINLER
MEZLOSİLİN
PİPERASİLİN
SPEKTRUM:
GENİŞ SPEKTRUMLU GRAM (-) AKTİVİTE:
(P. aureginosa ve Enterobakteria dahil)
ANAEROBLAR
B. fragilis
Fusobakterium
Clostridia
STREPTOKOKLAR VE ENTEROKOKLAR
aşağıdaki bakterilere etkisizdir:
Stafılokoklar
Klebsiella ( %50 )
KLİNİK KULLANIM:
Pseudomonas enfeksiyonları
Diğer gram (-) basiler enfeksiyonlar
Nosocomial enfeksiyonlar
dirençli Pseudomonas gelişimini önlemek için genellikle
aminoglikozidlerle kombine edilirler.
PENİSİLİNLERİN YAN ETKİLERİ
1- HİPERSENSİTİVİTE REAKSİYONLARI: Anafılaksi, ürtiker,
wheezing, bronkospazm.
2- HEPATİT: Oksasilin, Nafsilin
3- INTERSTISYEL NEFRİT.
4- MYOKLONİK EPİLEPTİK ATAKLAR: Böbrek yetmezliği olan
hastalara yüksek doz verilirse.
5- DİARE.
6- DÖKÜNTÜ: Infeksiyoz mononükleozisli hastaya Ampisilin
verilirse ortaya çıkar.
PENİSİLİNLERE KARŞI DİRENÇ MEKANİZMALARI
1- BETALAKTAMAZ YAPIMI: Özellikle H. Influenza ve N. gonorea
da
2- PENİSİLİN BAĞLAYICI PROTEİNDE ( PBP ) DEĞİŞİM : PBP nin
penisilin afınitesi azalır özellikle Pnemokoklarda görülür.
3- HÜCRE ZARININ ANTİBİYOTİKLERE GEÇİRGENLİĞİNİN AZALMASI:
Özellikle Gram (-) lerde görülür.
ENFEKSİYON HASTALIKLARI
dr aydoğan lermi, Enfeksiyon, enfeksiyon
hastalıkları, enfeksiyon uzmanı
Enfeksiyon, infectious, enfeksiyon hastalıkları, enfeksiyon
uzmanı, Enfeksiyonlu Yara, Nörolojik Hastalıklar, Kemik
İltihabı, Kronik Otit, Akciğer Hastalıkları, Orta kulak
İltihabı, Hepatit B, Hepatit C, KOAH – Kronik Obstrüktif
Akciğer Hastalığı, İdrar Yolu enfeksiyonu, Grip, Bruselloz,
Febril Nötropeni, Enfeksiyon Hastalıkları, Bulaşıcı
Hastalıklar, Anaerob Enfeksiyonlar, Aort Kapağı Hastalıkları,
Saman Nezlesi (Alerjik Rinit), Mide-Bağırsak enfeksiyonları,
HIV, AIDS, Viral Enfeksiyon, Üriner Enfeksiyon, Hepatit A,
Boğaz İltihabı, Grip, Halsizlik, İshal, Kalp Ağrısı, Göz
Ağrısı, Enterit, Bronşit, Ateş, Bakteriüri, Cilt Hastalıkları,
Karın Ağrısı, Kızamık, Tifo, Pnömoni, solunum yolu
enfeksiyonları, Beyin enfarktüsü, Sarılık, Menenjit, Kuduz
(hidrofobi), Kuduz, Lenfanjit, lenfadenit, sinüzit, Böbrek
İltihabı, nefrit, rinit, anjin, akıntı, döküntü, kaşıntı,
bulantı, kusma, ishal, kanlı ishal, kist, karaciğerde kist,
köpek kisti, kediden bulaşan, köpekten bulaşan, evcil
hayvanlardan bulaşan, yemekten bulaşan, sulardan bulaşan,
havuzdan bulaşan, cinsel yolla bulaşan, temasla bulaşan,
terlikten bulaşan, keneyle bulaşan, kene ile bulaşan, fareyle
bulaşan, kanalizasyon, fosseptik, havludan bulaşan, tuvaletten
bulaşan, kirli su, kirli sularla bulaşan, baş ağrısı, burun
akıntısı, nezle, mayasıl, hemoroit, sifiliz, bel soğukluğu,
şankr, şankroid, frengi, konjonktivit, sivilce, apse, kabuk,
içi cerahatli, irin, irinli, apse boşaltma, düşük, doğumsal,
genetik, idrarda yanma, kokulu akıntı, koyu akıntı, beyaz
akıntı, akıntı ve kaşıntı, akıntı ve yanma, akıntı ve kanama,
akıntı ve ateş, peniste akıntı, penis ucunda kaşıntı, peniste
yanma, peniste yara, vajinada yara, kanlı idrar, kanlı akıntı,
cerahatli akıntı, kanlı dışkılama, yeşil dışkılama, sulu
dışkılama, makatta yara, anüste akıntı, makatta kanama, tırnak
kırılması, tırnaklarda bozulma, mantar, mantar enfeksiyonu,
tırnak mantarı, cilt mantarı, mantar tedavisi, akıntı
tedavisi, tırnak tedavisi, adet kesilmesi, gebelik
enfeksiyonu, bebek enfeksiyonu, çocuk enfeksiyonu, cilt
enfeksiyonu, tırnak enfeksiyonu, karaciğer hastalıkları,
karaciğer enfeksiyonu, safra kesesi enfeksiyonu, kemik
enfeksiyonu, dalak enfeksiyonu, göz enfeksiyonları, göz kapağı
enfeksiyonu, cilt enfeksiyonları, döküntülü enfeksiyonlar,
tırnak enfeksiyonları, sinüzit, sinüs, göz, konjonktivit,
otit, kulak zarı, zatürre, zatürre, pnömoni, pnömoni, akciğer
enfeksiyonu, ince hastalık, tüberküloz, toplumdan bulaşan,
havadan bulaşan, öksürükle bulaşan, nefesle bulaşan, okuldan
bulaşan, parazit, bağırsak paraziti, solucan, solucan
tedavisi, parazit tedavisi, kurt tedavisi, dışkıda solucan,
dışkıda kurt, dışkıda parazit, kilo kaybı, kilo alamama,
Nörit, Nöritis, Nevrit, Nevritis, Nevralji, meningoensefalit,
ensefalo myelitler, düşük araştırması, torch, toksoplazma,
rubella, rubeola, 5. Hastalık, 6. Hastalık, kızamıkçık,
antibiyotikler, anti viraller, virüs, virus, barsak
enfeksiyonu, ishal, dizanteri, kolera, amipli dizanteri,
basili dizanteri, rota, adeno, rota virüs, adeno virüs, viral
enfeksiyonlar, mantar enfeksiyonları, memede apse, vajinada
kaşıntı akıntı, vajinada kanlı akıntı, hpv, aids nedir,
hepatit nedir, zatüre nedir, menenjit nedir, enfeksiyon nedir,
enfeksiyonu ne demek, osteomyelit, osteokondrit, zona, hsv,
zona zoster, abdomen, periton, peritonit, apandisit, nefrit,
piyelonefrit, sistit, üretrit, üretero vesikal reflu, hepato
renal sendrom, salpenjit, salpingo ooforit, pid, pelvik
inflamatuar hastalık, pelvis enfeksiyonları, jinjivit, diş
apsesi, diş enfeksiyonları, parotit, kaba kulak, rinit, rektal
apse, peri anal enfeksiyon, kemik eklem enfeksiyonları,
artrit, kemik enfeksiyonu, eklem enfeksiyonu, kronik
osteomyelit, perianal apse, ülseratif kolit, crohn, kron,
çölyak, divertikül, divertikülit, balık zehirlenmesi, gıda
intoks, gıda zehirlenmesi, gıdalar ile bulaşan enfeksiyonlar,
sulardan bulaşan enfeksiyonlar, epiglottit, özefajit, gastrit,
helikobakter pilori ,hpv aşısı, aşılar, zatüre aşısı, grip
aşısı, influenza aşısı, menenjit aşısı, çocukluk aşıları,
evlilik testleri, çocukluk çağı hastalıkları, döküntülü
enfeksiyonlar, bulaşıcı enfeksiyonlar, tatilde oluşacak
enfeksiyonlar, seyahat hastalıkları, sıtma, sivrisinekler ile
bulaşan enfeksiyonlar, kenelerden bulaşan enfeksiyonlar, kene,
sivrisinek, farelerden bulaşan enfeksiyonlar, kırım Kongo
kanamalı ateşi, ebola, ebola enfeksiyonu, ebola nedir, ebola
tedavisi, kkka, döküntü, kaşıntı, koma, yoğun bakım, yoğun
bakım enfeksiyonları, ventilatör ilişkili pnemoni, hastane
enfeksiyonları, vektör, trikomonas vajinalis, gardnerella
vajinalis, giyardiya, trişinella, e. Coli, pseudomonas, beta,
beta enfeksiyonu, boğaz enfeksiyonu, yüksek ateş boğaz ağrısı,
üşüme titreme, titreme terleme, döküntü kaşıntı, idrarda
yanma, idrar yolu enfeksiyonu, peniste yanma, idrar yaparken
yanma sızlama, idrarda koyulaşma, idrarda koku, dışkıda kötü
koku, kötü kokulu akıntı, cerahatli akıntı, şant, şant
enfeksiyonu, anal yolla bulaşan, oral yolla bulaşan, sex ile
bulaşan, sex, anal sex ile bulaşan, seks, seks ile bulaşan,
anal seks ile bulaşan, anal seks, oral seks ile bulaşan
enfeksiyon, meni ile bulaşan, vajinal salgılar ile bulaşan,
tükürükten bulaşan, kondom, kondom kullanımı, dildo ile
bulaşan enfeksiyon, dövme ile bulaşan enfeksiyonlar, vücut
deldirme, piercing, steril, steril olmayan, dezenfeksiyon,
pansuman,
KREATİNİN KLİRENSİ
Creatinine clearance; Kreatin Klirensi; Cc Cl;
Kandaki kreatinin miktarının ne hızla temizlendiğini gösteren
ve böbrek fonksiyonları hakkında detaylı bilgiler veren bir
testtir. Ölçüm için kan ve idrar örneği gerekir. Kan ve
idrarda kreatinin miktarı ile ve günlük idrar miktarı ile
hesaplanarak bulunan bir değerdir.
Kreatin klirensi yaşla birlikte düşer ( her 10 yılda bir 6,5
ml/min/1,73m2 azalır). Kreatin klirensi böbrek glomerülerinden
kan akışını hesaplamakta da kullanılır (Glomerular Filtration
Rate= GFR) ancak filtre edilen kreatinin in küçük bir kısmı
geri emildiğinden GFR ölçümü olağandan fazla çıkabilir ki bu
durum böbrek hastalıklarında daha fazla olur.
Kreatin klirensi normal değeri:
Erkeklerde: 97-137 ml/dk.
Kadınlarda: 88-128 ml/dk dır.
Kreatin klirensini düşüren hastalıklar nelerdir?
Akut tübüler nekroz,
Mesane tıkanması,
Konjestif kalp yetmezliği,
Susuz kalmak ( dehidratasyon),
İleri böbrek hastalıkları,
Glomerülonefritler,
Böbrek yetmezliği,
Böbrek kan akımının bozulduğu durumlar ( şok, vb),
İdrar çıkışının tıkandığı hastalıklar da kreatin
klirensi düşer.
Aşağıdaki durumlar test sonucunu olumsuz etkiler:
24 saatlik idrar toplama hatası,
Gebelik,
Aşırı egzersiz hesaplamayı bozar.
Referanslar:
Landry DW, Bazari H. Approach to the patient with renal
disease. In: Goldman L, Schafer AI, eds. Cecil Medicine. 24th
ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2011:chap 116.
DİFTERİ
Difteri; Diphteria; Kuşpalazı;
Difteri solunum yolu ile bulaşan çok bulaşıcı bakteriyel bir
enfeksiyon hastalığıdır.
Hastalık solunum yolu ile
bulaşır,hapşırık, öksürük ile havaya karışan mikroplar diğer
insanlara bulaşarak hastalık yapar. Hastalığa corynebacterium
diphteriae adında bir bakteri sebep olur. Solunum yoluyla
bulaşan difteri mikropları en çok boğaz ve burunda yerleşerek
difteri yaparlar.
Boğazda solunum yollarını kaplayan sarı gri bir zar görülür.
Bu zar solunum yollarını daraltıp tıkayabilir. Burunda da
burun içini kaplayan sarı gri zarlar görülür ve solunum
yollarını tıkar. Difteri sadece burun ve boğazda
olmaz. Mikroplar deriye bulaşırsa ciltte iltihabi yaralara
neden olabilirler.
Aşılama ile difteri çok azalmıştır. Ülkemizde 2004 yılından
buyana görülmemektedir ancak 2011 yılında yeni hastalar tespit
edilmiştir. Aşılamanın kötü olduğu ülkelere seyahat, kalabalık
ortamlar, kötü temizlik şartları, aşılanmamış olmak difteri
için risk teşkil eder.
Difteri belirtileri nelerdir?
Difteri hastalığının kuluçka süresi 2-5 gündür. Hastalık
Deride maviye çalan renk değişimi
Burunda kanlı akıntı
Nefes almakta sıkıntı, hırıltılı soluma,
Seste kabalaşma, boğukluk,
Hızlı soluma
Titreme, üşüme,
Havlar tarzda öksürük,
Boğaz ağrısı,
Tükürüğünü yutamama, ağızdan salya akması,
Ateş,
Yutkunurken ağrı,
Nadiren cilt lezyonları ile seyreder. Hastanın boyun
lenf bezleri şişer ve boyun kabalaşır.
Difteri teşhisi nasıl konur:
Difteri teşhisi hastanın şikayetleri, klinik görünüm ve
muayene bulgularına ilaveten
Boğaz kültürü ile konur.
Difteri tehlikeli bir hastalık mıdır?
Difteri çok tehlikeli ve ölümcül sonuçları olabilen bir
hastalıktır. Hastalık çocuk erişkin tüm yaştaki insanları
tutabilir. Hastalık hafif boğaz ağrısı ile seyredebileceği
gibi çok ağır tablolar ile de seyredebilir bu vakaların % 10 u
ölümle sonuçlanır.
Difteri
mikrobu
yaptığı
toksin
nedeniyle
iltihaplanmasına yol açar ve çalışmasını ciddi
bozabilir.
kalbin
şekilde
Difteri nin en önemli ve tehlikeli komplikasyonu kalp
kasının iltihaplanmasıdır ( miyokardit ).
Nadiren sinir sisteminin de iltihaplanması ve buna
bağlı felç ( paralizi ) görülür.
Nadiren difteriye bağlı böbrek tutulumu ( nefrit )
olur.
Difteri nasıl tedavi edilir?
Difteri şüphesi başladığı anda test sonuçları beklenmeden
tedaviye başlanmalıdır. Difteri tedavisinde hem antibiyotik
hem de difteri anti serumu verilmelidir. Tedavide antibiyotik
olarak Penisilin yada Eritromisin kullanılır. Hastalar düzelme
görülene dek hastanede yatırılarak tedavi edilmelidir. Difteri
ile teması olan herkese aşı yapılarak koruma altına
alınmalıdır. Difteri aşısı 10 yıl boyunca koruma sağlar.
Erişkinlerin her 10 yılda bir difteri aşısı yaptırması
önerilir.
Nezaman difteriden şüphelenelim :
Yakın zamanda difteri geçirmiş biri ile temasınız oldu
ise,
Bölgenizde difteri var ve hastanızda
Boğaz ağrısı,
Ateş,
Boğuk ses,
Havlar tarzda öksürük,
Kanlı burun akıntısı,
Yutma güçlüğü,
Üşüme titreme,
Nefes alma zorluğu veya hırıltılı solunum
Boğaz ağrısı şikayetleri var ise mutlaka doktorunuza
danışınız.
Difteri aşı ile önlenebilen bir hastalıktır. Difteri aşısı
ancak 10 yıl korur. Aşının 10 yılda bir tekrarlanması gerekir.
Referanslar:
1Common
Misconceptions
about
Vaccination
http://www.cdc.gov/vaccines/vac-gen/6mishome.htm
2- Beers MH, Fletcher AJ, Jones TV, et al. The Merck Manual of
Medical Information: Second Home Edition . Whitehouse Station,
NJ: Merck Research Laboratories; 2003.
3- Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases
. 8th ed (2005). Published by the National Immunization
Program, Centers for Disease Control and Prevention, US
Department of Health and Human Services. Available at:
http://www.cdc.gov/nip/publications/pink/dip.pdf.
4- Recommended adult immunization schedule—United States,
2010. Centers for Disease Control and Prevention, MMWR
website.
Available
at:
http://www.cdc.gov/mmwr/PDF/wk/mm5901-Immunization.pdf
.
Published January 15, 2010. Accessed January 24, 2011.
5- Recommended immunization schedule for persons aged 0
through 6 years—United States 2010. Centers for Disease
Control
and
Prevention
website.
Available
at:
http://www.cdc.gov/vaccines/recs/schedules/downloads/child/201
0/10_0-6yrs-schedule-pr.pdf . Accessed January 24, 2011.
6- Recommended immunization schedule for persons aged 7
through 18 years—United States 2010. Centers for Disease
Control
and
Prevention
website.
Available
at:
http://www.cdc.gov/vaccines/recs/schedules/downloads/child/201
0/10_7-18yrs-schedule-pr.pdf . Accessed January 24, 2011.
7- Tetanus, diphtheria (Td) or tetanus, diphtheria, pertussis
(Tdap) vaccine: what you need to know. Centers for Disease
Control
and
Prevention
website.
Available
at:
http://www.cdc.gov/vaccines/recs/schedules/downloads/child/201
0/10_0-6yrs-schedule-pr.pdf . Published November 18, 2008.
Accessed January 24, 2011.
8- 1/24/2011 DynaMeds Systematic Literature Surveillance
DynaMeds Systematic Literature Surveillance : Centers for
Disease Control and Prevention (CDC). Updated recommendations
for use of tetanus toxoid, reduced diphtheria toxoid and
acellular pertussis (tdap) vaccine from the advisory committee
on immunization practices, 2010. MMWR Morb Mortal Wkly Rep.
2011;60(1):13-15.
AKUT BÖBREK YETMEZLİĞİ
Böbrek Yetmezliği; ABY; Acute Renal Failure; ARF;
Böbrek fonksiyonlarının aniden durmasıdır. Böbrekler
vücudumuzdaki atık maddeleri kandan süzerek atan ve sıvı
dengesini sağlayan organdır. Akut böbrek yetmezliği zaman
içinde düzelebilir. Bu süre içinde kanı temizleme görevini
diyaliz makineleri yapar.
Akut Böbrek Yetmezliği Neden Olur?
Akut böbrek yetmezliği birçok sebebe bağlı olabilir. Anatomik
olarak üç bölge önemlidir:
Kanın böbreklere girmeden önceki kısmından kaynaklanan
akut böbrek yetmezliğine PRE RENAL AKUT BÖBREK
YETMEZLİĞİ,
Böbreklerden kaynaklanan akut böbrek yetmezliğine:
RENAL AKUT BÖBREK YETMEZLİĞİ,
İdrarın idrar kanalına girmeden önceki kısmından
kaynaklanan böbrek yetmezliğine ise POST RENAL AKUT
BÖBREK YETMEZLİĞİ DENİR.
Pre renal Akut Böbrek Yetmezliği:
Kanın böbreklere girmeden önceki hali nedeniyle ortay a çıkan
ani böbrek fonksiyon kayıplarıdır. Problem kan akımında yada
kan basıncında yada kanın içeriğinde olabilir.
Tansiyon düşüklüğü,
Akut su kaybı ( ishal gibi ),
Akut kan kayıpları,
Ağır enfeksiyonlara bağlı olabilir.
Bu durumlarda böbrek normal olsa da gelen kan akımının
miktarı, basıncı yada içeriğine bağlı olarak iş göremez ve
akut böbrek yetmezliği ortaya çıkar.
Renal Akut Böbrek Yetmezliği:
Böbreklerin kendisinden kaynaklanana problemlere bağlıdır.
Akut tübüler nekroz diye de bilinir. Filtre olarak çalışan
böbrek hücrelerinin ölmesi sonucu ortaya çıkar. Böbrek
hücreleri:
Oksijensiz kalınca,
Kansız kalınca,
Bazı ilaçlar nedeniyle,
Zehirli maddeler nedeniyle,
Ağır alerjiler ve
Ağır enfeksiyonlar nedeniyle ölebilir ve akut böbrek
yetmezliği ortaya çıkar.
Post Renal Akut Böbrek Yetmezliği:
Böbrekten çıkan idrarın tıkanma, tümör, taş ve prostat gibi
sebeplere bağlı olarak akamaması nedeniyle birikip böbrek
fonksiyonunu bozması da akut böbrek yetmezliğine neden olur.
Akut böbrek yetmezliği kimlerde görülür?
Akut böbrek yetmezliği herkes de ve her yaşta
çıkabilir. Ancak aşağıdaki faktörlerin varlığı
çıkmasını kolaylaştırır:
ortaya
ortaya
Kronik hastalıklar
Diyabet,
Hipertansiyon
Kalp yetmezliği,
Böbrek hastalıkları,
Böbrek taşı,
Karaciğer yetmezliği
Yaşlılık,
Susuz kalmak,
Kanama; özellikle mide barsak sistemi kanamaları,
Böbreğe zararlı ilaçlar kullanmak:
Bazı antibiyotikler,
Kontrast maddeler,
Kemoterapi ilaçları,
Sahte ilaçlar,
Cerrahi girişimler,
Ağrıkesici ilaçlar
İbuprofen,
Naproksen sodyum,
Ketoprofen,
ACE ( Angiotensin Converting Enzyme ) inhibitörü
tansiyon ilaçları kullanmak,
İdrar yollarını tıkayan durumlar,
Taş,
Tümör,
Prostat,
Akut böbrek yetmezliği şikayetleri:
Akut böbrek yetmezliği çok ciddi bir hastalıktır. Aşağıdaki
şikayetlerin hepsi birden ortaya çıkmaz, bazı hastalarda
şikayetler hafif olabilir. En sık görülen şikayetler:
Vücutta şişme,
İdrar miktarında azalma,
İdrara çıkma sayısında azalma,
Kuyu renkli idrar,
Halsizlik, yorgunluk,
Çabuk yorulma,
Sersemlik hali,
Bulantı, kusma, İştahsızlık,
Kas ağrıları ve kramplar,
Kas güçsüzlüğü,
Ağızda metalik tat,
İleri derecede yetemezliklerde
Kasılmalar ve koma görülür.
epilepsi
benzeri
Akut Böbrek Yetmezliğinde teşhis:
Hastanın şikayetleri ve muayene bulguları teşhise yardımcı
olur. Kesin teşhis laboratuar testleri ile konur. Akut böbrek
yetmezliği düşünülen hastada aşağıdaki testler yapılır:
Tam kan sayımı ( Hemogram),
Tam İdrar tahlili,
Üre,
Kreatin,
Elektrolitler,
Kalsiyum,
Fosfor,
ALP,
Total protein,
Mikroalbumin,
Albümin,
İdrarda protein,
İdrarda kreatin,
ANA ( anti Nükleer Antikor),
ASO ( anti streptolizin O),
Anti Nötrofil Sitoplazmik Antikor,
Anti Glomeruller Basement Membran antikor, testleri
tanı koydurur.
Laboratuar testleri yanında böbrek ultrasonografisi, ilaçlı
böbrek filmi, böbrek tomografisi teşhis için önemli
tetkiklerdir.
Akut Böbrek Yetmezliğinde tedavi:
Akut böbrek yetmezliğinin tedavisi altta yatan hastalığın
sebebine ve şiddetine bağlıdır. Böbrek yetmezliğine sebep olan
faktörler ortadan kaldırılmaya çalışılır.
Var ise tıkanıklığın giderilmesi,
Böbreğe yeteri kadar kan gitmesini sağlamak,
Böbrek fonksiyonunu bozan ilaçları kesmek,
Enfeksiyonları tedavi etmek,
Bu süre içinde hasta diyalize alınarak böbrekler üzerindeki
yük hafifletilebilir.
Akut böbrek yetmezliğinden korunma:
Böbrek yetmezliğinden
dikkate almak gerekir:
korunmak
için
aşağıdaki
önlemleri
Her yıl böbrek fonksiyonlarını da içeren basit bir
check- up yaptırmak,
Her gün yeterli su içmek,
Böbrek fonksiyonlarını bozan ilaçları kullanmamak,
bilmediği ilacı almamak,
Daha önce geçirilmiş böbrek hastalığı yada kronik
hastalığı olan kişilerin daha sık olarak böbrek
fonksiyonlarına baktırmaları önerilmektedir.
Referanslar:
1. National Kidney Disease Education Program
http://www.nkdep.nih.gov/
2. National Kidney Foundation
http://www.kidney.org
3. The College of Family Physicians of Canada
http://www.cfpc.ca/
4. The Kidney Foundation of Canada
http://www.kidney.ca/
5. Acute renal failure. DynaMed website. Available at:
http://dynamed102.ebscohost.com/Detail.aspx?id=114941.
Accessed June 6, 2007.
6. Hilton R. Acute renal failure. BMJ . 2006;333:786-790.
Available
at:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?db=pubmed&cmd=Retriev
e&dopt=Abstract&list_uids=17038736. Accessed June 6, 2007.
7. Needham E. Management of acute renal failure. Am Fam
Physician
.
2005;72:1739-1746.
Available
at:
http://www.aafp.org/afp/20051101/1739.html. Accessed June 6,
2007.
8. Rondon-Berrios H, Palevsky PM. Treatment of acute kidney
injury: an update on the management of renal replacement
therapy. Curr Opin Nephrol Hypertens. 2007;16:64-70
9. Venkataraman R, Kellum JA. Prevention of acute renal
failure. Chest. 2007;131:300-308
ÜRE
BUN; Blood Urea Nitrojen;
Üre insan vücudunda nitrojen metabolizmasının son ürünüdür.
Yağ, protein ve karbonhidrat tüketimi sonucu karaciğerde üre
oluşur. Üre böbreklerden atılır. Bkz: BUN
Üre için normal Değerler:
Erkek: 10-50 mg/dl
Kadın: 10-50 mg/dl
Üreyi arttıran sebepler:
Böbrek hastalıkları,
Dolaşım bozuklukları, böbreğin yeterince kanlanamaması,
İdrar yollarının tıkanması,
Protein metabolizmasının artması,
Aşırı protein alımı,
Üreyi Azaltan Sebepler:
Karaciğer yetmezliği, siroz,
Bazı böbrek hastalıkları,
Beslenme bozukluğu,
Hormonal hastalıklar,
Gebeliğin son dönemi
Böbrek üstü bezi hastalıklarında üre miktarı azalır.
İDRARDA PROTEİN
İdrarda Albümin; Proteinüri; Albuminüri;
İdrarla atılan protein miktarının ölçülmesidir. Herhangi bir
zamanda alınan idrar örneğinden yada 24 saatlik idrar
örneğinden bakılır. Aşağıdaki durumlar idrarda protein
laboratuar testi sonucunu etkiler:
• Dehidratasyon ( susuz kalma ),
• Radyolojik kontrast madde ( örnek alımından önceki 3 gün
içinde kullanılan kontrast maddeler sonucu bozar),
• Stres,
• Aşırı egzersiz,
• İdrar yolu enfeksiyonları sonucu bozar.
İdrarda protein neden bakılır?
İdrarda protein miktarına özellikle böbrek hastalıkları
şüphesinde bakılır. Normalde idrarda protein çok az bulunur.
Kan proteinini çok yüksek ise böbrekler normal olsa da idrarda
protein çıkar. Böbrek hastalıklarında ise kan proteini çok
düşük olsa da idrarla protein çıkar.
İdrarda protein için normal değerler:
Spot idrarda albümin: 0-8 mg/dL
24 saatlik idrarda albümin: <80mg/dL dir.
İdrarda Protein Pozitif olması ne anlama gelir?
İdrar proteinin de hafif artış genellikle bir hastalığa işaret
etmez. Ancak idrar proteinin de büyük artışlar aşağıdaki
hastalıklara bağlı olabilir:
Amiloidoz,
Mesane tümörü,
Konjestif kalp yetmezliği,
Dehidratasyon,
Diyabetik nefropati,
Glomerülonefrit,
Goodpasture sendromu,
Ağır metal zehirlenmesi,
Böbrek hasarı yapan ilaçlar,
Polikistik böbrek,
Preeklampsi ( gebelik zehirlenmesi),
Sistemik lupus eritematozus,
İdrar yolu enfeksiyonu sırasında görülür.
Ayrıca aşağıdaki durumların
protein miktarı önemlidir:
değerlendirilmesinde
idrarda
Akut nefritik sendrom,
Sepsis,
Eklampsi,
Hemolitik üremik sendrom,
İnterstisyel nefrit,
Meduller kistik böbrek,
Membranoproliferatif glomerulonefritler (GNI ve GNII),
Membranöz nefropati,
Nekrotizan vaskülit,
Post streptokoksik glomerülonefrit,
Rapidly progressif ( cresentrik ) glomerulonefrit,
Reflu nefropati,
Renal ven trombozu değerlendirme ve takibinde idrarda
protein miktarına bakılır.
References
1. Landry DW, Bazari H. Approach to the patient with renal
disease. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 24th
ed. Philadelphia