Osmanlı Devleti`nde Kızların Eğitiminde Okulun Önemi (1839

 Bartın ve Yöresi
Tarih – Kültür Araştırmaları
Uygulama ve Araştırma
Merkezi
(BAYTAM)
Çağdaş Azerbaycan ve Türkiye
Edebiyatında Ermeni Meselesi - Okt. Seçil ÖZDEMİR
Bartın Üniversitesi
Çeşm-i Cihan:
Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları E - Dergisi
Cilt 1, Sayı 1, s. 44 - 45, Yaz 2014
BARTIN – TÜRKİYE
SEMPOZYUM DEĞERLENDİRME Çağdaş Azerbaycan ve Türkiye Edebiyatında Ermeni Meselesi Okt. Seçil ÖZDEMİR Bartın Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bölümü sozdemir@bartin.edu.tr 24‐26 Nisan 2014 tarihinde Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de “Çağdaş Azerbaycan ve Türkiye Edebiyatında Ermeni Meselesi Konferansı” düzenlendi. Konferans Türkiye Yazarlar Birliği (TYB), Azerbaycan Yazıcılar Birliği (AYB) ve Azerbaycan Gençlerin İlmi Araştırmalarına Destek Derneği (GEAD) ortaklığında gerçekleştirildi. Uluslararası alanda katılımcıların olduğu organizasyonda Türkiye’den İstanbul Üniversitesi Tarih Bölümü öğretim üyelerinden Prof. Dr. Ali Arslan “ Etkin Devletlerin Ermeni Meselesindeki Rolü” başlıklı bildirisini sundu. Konunun tarihi geçmişine değinen Arslan, Ermenilerin Roma ile Sasaniler arasında sorunlar yaşarken bölgede Selçuklu Devleti’nin kurulması ile sorunlarının bir nebze olsun hallolduğunu, Osmanlı Devletinin kurulmasından sonra ise sorunları kalmadığı gibi, Ermeni Tüccarların Bosna, Mısır gibi birçok bölgeye ulaşıp ticaret yapabildiklerini ve iktisadi olarak da geliştiklerini belirtti. 1700 lü yıllara kadar Osmanlı Devleti ile bir problemleri olmayan Ermenilerin, 1700 lerde Rus Çarlığı’nın “Ararat Krallığı” projesini ortaya koyması ile Osmanlı Devleti ile ilişkilerinin bozulmaya başladığını, 1833 de Fransa desteği ile Ermeni Katolik Kilisesinin, 1848 de İngiliz desteği ile Ermeni Protestan Kilisesinin İstanbul’da kurdurulması ile bu devletlerin amaç ve hedefleri için Ermenileri nasıl yönlendirip kullandıklarına vurgu yaptı. İstanbul Üniversitesi Tarih Bölümü’nden bir diğer katılımcı öğretim üyesi Prof. Dr. Halil Bal “Birinci Dünya Savaşı Döneminde Doğu Anadolu'da “Ermeni Meselesi” (1914‐1918) ile İlgili Bir Roman: Barbaros Baykara'nın Nefret Köprüsü (Şirzı)” başlıklı bildirisini sundu. Bal, konferansın kapanış konuşmasını da yaptı ve özellikle konferans sürecince değerlendirilen Karabağ’ın işgali konusunda, “Karabağ’da işgal bitmediği sürece kılıçlarımızı bilemeye devam etmeli, hazır olmalıyız” mesajını verdi. Uludağ Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Barış Özdal “Yusuf Hikmet Bayur’un Eserleri’nde Ermeni Meselesi”, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yunus Ayata “Anılarda Son Ermeni Romanında “Ermeni Meselesi” ve Türk 44
Çağdaş Azerbaycan ve Türkiye Edebiyatında Ermeni Meselesi - Okt. Seçil ÖZDEMİR
Ermeni İlişkileri”, Aksaray Üniversitesi Türkçe Öğretmenliği Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Ömer Solak, “Tanzimat ve II. Meşrutiyet Romanlarında Ermeniler: Hanenin İçinden Hanenin Dışına Doğru” , Bartın Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bölümü Okutmanlarından Seçil Özdemir “Ermeni Komite ve Propaganda Faaliyetlerinin Hatıratlarda Yeri” başlıklı bildirilerini sundular. Ayrıca konferansın açılışında konuşan Türkiye’nin Azerbaycan Elçisi İsmail Alper Coşkun ise tarihi gerçeklerin dünyada sadece edebiyat ile değil tüm diger vasıtalarla devamlı vurgulanması gerektiğini nitekim Ermeniler’in bu anlamda son derece etkili çalışarak dünyayı yanıltmaya devam ettiklerini belirtti. Bu anlamda düzenlenen konferansın ne kadar önemli ve gerekli olduğunu zira bu gün Ermenistan ve onun diasporası tarafından tarihin sahteleştirilmesinin şahidi olunduğuna değindi. Konferansın düzenlenmesinde önemli yeri olan GEAD’ın başkanı Doç. Dr. Mehmet Ali Babaşlı da konuşmasında konferansın amacını “tarihçiler bu konu hakkında fikirler bildirse de edebi alanda da bu konulara değinilmesine ihtiyaç vardır. Bu noktada bu konferansın önemi büyüktür çünkü bu konferans edebi müzakerelere örnek olacak, yeni eserlerin ortaya çıkmasını sağlayacaktır.”dedi. Ardından söz alan Azerbaycan Üniversitesinin Rektörü Doç. Dr. Eldar Kahramanov, Azərbaycan Devlet Pedagoji Üniversitesinden Prof. Dr. Vilayet Aliyev ve diğer konuklar da konferansın önemine değindiler. Azerbaycan’ın farklı üniversitelerinden ve araştırma merkezlerinden de bilim adamlarının katıldığı, geleneksel Azerbaycan konukseverliğinin hissedildiği bir ortamda sabah ve öğle oturumları şeklinde gerçekleştirilen konferans iki gün sürdü. Konferans sonunda yapılan genel değerlendirmeler ile ortaya çıkan sonuç ve öneriler şu şekildedir: İlköğretim yıllarından itibaren gençlere tarihte Ermenilerle yaşanılan problemler öğretilmelidir. Gelecek yıllarda yeni bir organizasyon düzenlenirse bu da Ermeni probleminin eğitimde yeri konusunda yapılabilir. Bu konuda yapılacak yeni konferansların tüm disiplinleri kapsaması bu organizasyonda bildiri sunan akademik alan çeşitliliği ile de anlaşılmıştır. Ayrıca Azerbaycan açısından Karabağ’ın hala işgal altında olmasının iki kardeş ülkenin ortak acısı olduğuna, Ermeniler tarafından yapılan mezalimlere Anadolu insanı da uğramış olmasına rağmen edebi eserlerin bu acıları aktarmak konusunda eksik olduğuna da değinildi. 45