Untitled

Doğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli
Doğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem Sıklığı ?? Klinik seyir?? Çocuğun ilk travmatik yaşam olayı emzirme bağlanma olumsuz sağlık koşulları yetersiz bakım
Doğum Değişim İyi anne olabilecek miyim? Destek sistemleri ANKSİYETE İlk gebelikte#
İlk gebelikte #
Doğum Yeni bir yaşam Narsistik doyum
Narsistik doyum Psikososyal faktörler Evlilik­ düzenli bir ilişki Sosyal destek, yüklü yaşam olayları,ekonomik sorunlar Gebelik ve doğumla ilgili komplikasyonlar Gebelik ve doğumla ilgili komplikasyonlar
Beklentiler Kişilik özellikleri kişilerarası duyarlılık ↑ kendine güven ↓ belirsizliğe tahammülsüzlük mükemmelliyetçilik aşırı sorumluluk alma Kültürel faktörler Ayrılma bireyleşme yaşam boyu devam eden bir süreç Kişiyi bağımsızlaştıracak her olay, her yeni bağımsız hareket → → nesne kaybı tehditi nesne kaybı tehditi
Lohusalıkta Hormonal Değişiklikler ve Anksiyete Prolaktin HPA HPA
Oxitosin ↑ ? Östrojen,progesteron, nörosteroidler ↓ ANKSİYETE Kişisel duyarlılık (bilişsel, genetik, biyolojik) ANKSİYETE
ANKSİYETE Yaşam Olayları (bebeğin bakımı, destek) Panik bozukluk Perinatal dönemde görülme sıklığı %1.3 Perinatal dönemde görülme sıklığı %1.3­2 Kadınların %11­29 PB gebelikte başlamış 29 PB gebelikte başlamış
Panik Bozukluk Lohusalıkta PB alevlenme riski Lohusalıkta PB alevlenme riski ↑ Doğum sonrası 4­7 ayda panik atak sıklığı %11 7 ayda panik atak sıklığı %11 PB %1.5 Wenzel ve ark. 2003 Postpartum 6.hafta n=216 → %2.7 → %2.7 n=192 →%0.5 →%0.5 Matthey ve ark.(2003) Matthey ve ark.(2003)
Yaygın anksiyete bozukluğu (en az 6 aydır süren) Yaşamın farklı alanlarıyla ilgili Aşırı, yatışmayan,kontrol edilemeyen Günlük işlevselliği etkileyecek düzeyde KAYGI
KAYGI Yaygın anksiyete bozukluğu Ø Bebeğin sağlığı ile ilgili normal kaygılar→ gebelerin Ø
Bebeğin sağlığı ile ilgili normal kaygılar→ gebelerin %80’i Ø Eşik altı anksiyete belirtileri eşik altı depresyon Ø
Eşik altı anksiyete belirtileri eşik altı depresyon
Eşik altı anksiyete belirtileri eşik altı depresyon belirtilerine göre 3 kat ↑ Yaygın anksiyete bozukluğu Doğum sonrası dönemde n=200 çift YAB %6 Ballard ve ark(1993) İlk kez anne olan kadınlarda anksiyete ile giden uyum bzk %3.1 6 ay süre dışında tüm YAB kriterleri (+) Matthey ve ark.(2003)
Matthey ve ark.(2003) Travma sonrası stres bozukluğu Travmaya maruz kalan gebe kadında TSSB %58 Ø Korku Ø Çaresizlik Ø Ağrı Ø Travay ve doğum sırasında kontrolünü yitireceği korkuları TRAVMA
TRAVMA İlk doğum Önceki doğumla ilgili olumsuz bilişsel değerlendirmeler Öyküde psikiyatrik hastalık Çocukluk döneminde travmatik yaşam olayı Anksiyöz kişilik özellikleri TSSB riski ↑
Gebelikte TSSB nokta prevalansı %8.1 Doğum sonrası 6. haftada %6.9 6. ayda %3.5 Ayers ve Dickery(2001) Ayers ve Dickery(2001)
Obsesif Kompulsif Bozukluk Ø Gebelik ve doğum OKB bakımından en yüksek risk Perinatal dönemde OKB eşiği Perinatal dönemde OKB eşiği $ Ø Doğum OKB hastalarında en sık tanımlanan
Doğum OKB hastalarında en sık tanımlanan yaşam olayı ‘Evrimsel açıdan bebeği korumaya yönelik uyumsal bir süreç’ Yenidoğanla beraber sorumluluk #
Yenidoğanla beraber sorumluluk # #
Olağan düşünceler ciddi, tehditkar ve dikkat edilmesi gereken gibi algılanır (normal zorlantılı düşüncelerin hatalı değerlendirilmesi) katastrofik yorumlar) Davranışsal değişiklikler ve distresin # Davranışsal değişiklikler ve distresin #
(bebeğin güvenliğini artırmaya yönelik) OKB
OKB Ayırıcı Tanı Ø Komorbidite Ø Tıbbi ve doğumla ilgili komplikasyonlar Ø Biyokimya, tiroid işlevleri Biyokimya, tiroid işlevleri
Stresi ↓Desteği ↑ Kafein alımını azaltma Beslenme ve vitamin Uyku düzenlenmesi Gevşeme teknikleri Fiziksel egzersiz Hastalık şiddeti zorlanma uyum
Emzirme Anksiyolitik
Farmakoterapi ØYarar­ ØYarar ­ zarar oranı zarar oranı ØHastalığın anne ve bebek üzerine etkileri Ø
Hastalığın anne ve bebek üzerine etkileri ØAlevlenme riski Ø
Alevlenme riski ØEşik altı belirtilerle başetme becerisi Ø
Eşik altı belirtilerle başetme becerisi ØÖnceki hastalık şiddeti Ø
Önceki hastalık şiddeti ØTedaviye yanıt Ø
Tedaviye yanıt ØHastalığın yenidoğana etkisi Ø
Hastalığın yenidoğana etkisi
Hastalığın yenidoğana etkisi Tedavi başlandıysa Etki en üst düzeye çıkartılmalı Hastalığın bebeğe etkileri en alt düzeye Hastalığın bebeğe etkileri en alt düzeye
indirilmelidir Eş tanı Özkıyım ve infantisid riski Anne ve bebeğin olumsuz sağlık koşulları Tedavi başlanmalı Tedavi başlanmalı
Bilgilendirme Yakınla görüşme Yakın ve sık izlem Hastanın suçluluk duygularıyla ilgili dikkatli olmalı
Hastanın suçluluk duygularıyla ilgili dikkatli olmalı Minimal etkin doz Çoklu ilaç kullanımından kaçınma Çoklu ilaç kullanımından kaçınma
En az riskli ilaç ↓ doz benzodiyazepin kontrendike değil doz benzodiyazepin kontrendike değil BZD süte geçme oranı ↓ Lorazepam hepatik oksidasyon Lorazepam hepatik oksidasyon Ø, süte geçme oranı %0,2 YD da sedasyon emme güçlüğü izlenmeli Buspiron nonbzd anksiyolitiklerden kaçınılmalı Buspiron nonbzd anksiyolitiklerden kaçınılmalı