İMKB ve Sermaye Piyasaları 5 Borsaların Piyasa Değeri 8
advertisement
İMKB ve Sermaye Piyasaları 5 Borsaların Piyasa Değeri Borsaların Piyasa Değeri 8 Borsalarda Şirket Sayıları 9 İMKB ve Endeks Performansları 10 İMKB ve Halka Arzlar 12 Halka Arz Nedir ? 16 Halka Arzın Tanımı 17 Halka Arzın Avantajları 18 Halka Arzın Dezavantajları Halka Arzın Dezavantajları 22 Halka Açılma Yöntemleri 24 21 2 Halka Arzda Satış Yöntemleri 27 Halka Arza Karar Verme 34 Halka Arza Hazırlık Süreci 38 Halka Arz Süreci 44 İşlem Görme Sonrası Süreç 49 Sermaye Piyasası Araçlarının Halka Arzına Yönelik Yeni Düzenlemeler 52 Seri I No:40 Sayılı Tebliğ Taslağı Seri I, No:40 Sayılı Tebliğ Taslağı 53 Seri VIII, No: 66 Sayılı Tebliğ Taslağı 55 Pay İzahnamesine İlişkin Düzenlemeler 57 Kota Alma ve Pazar Kayıt Ücreti Tarifesi 61 21 3 Pazar Değiştirmeleri 65 Kobilerin Halka Arzı 67 Kobiler Neden Halka Açılmalı ? 69 İMKB'den Halka Arzda Kobilere Kolaylık 70 Gelişen İşletmeler Piyasası 71 Piyasa Yapıcılı Sistem Nedir ? 73 Pi asa Dan şman Nas l Seçilebilir ? Piyasa Danışmanı Nasıl Seçilebilir ? 74 Piyasa Yapıcılığının Avantajları 75 21 4 2008 yılında 119 119..6 Milyar Dolar olan Market Kapitalizasyonu 2009 yılında 235 235..8 , 16. 16.04 04..2010 itibariyle ise 272 272..5 Milyar Dolara ulaşmıştır ulaşmıştır.. Halka açık şirketlerin halka açık kısmının piyasa değeri 2008 yılında USD 36 36..8 Milyar iken 2010 yılının aynı döneminde USD 88 88..8 Milyara yükselmiştir yükselmiştir.. IMKB’deki halka açıklık oranı 2008 2008--2010 yılları arasında 30 30% %-33 33% % arasında gelişmiştir. gelişmiştir li i ti . 2010 itibariyle itib i l halka h lk açıkk şirket i k t sayısı 317 317’di 317’dir ’di . ’dir. IMKB’deki yatırımcı sayısı 2009 ile 2010 yılının Mart ayında 3% artış göstererek sözkonusu dönemde 1,017 g 017,,636 636’ya ’ya y ulaşmıştır ulaşmıştır. ş ş . Halka Açık Şirketlerin Piyasa Değeri 2008 2009 16/04/2010 %Δ Milyon $ 119.698 235.837 272.505 15,5% Halka Açık Kısmın Piyasa Değeri (Milyon $) 36.816 78.128 88.839 13,7% Ortalama Halka Açıklık Oranı 30,8% 32,8% 32,6% A.D. 21 5 Son 4 yıl içinde ülkemize gelen yabancı sermaye yatırımlarının 1/3’ü ü IMKB şirketlerine gelmiştir. gelmiştir. IMKB işlem gören şirket sayısı açısından gelişmekte olan piyasalar arasında 314 şirket ile 16 16.. sırada bulunmaktadır bulunmaktadır.. Dünyada likidite bolluğu dönemi olarak kabul edilen 2000’li 2000’li yıllarda, “İMKB’de gerçekleşen kl h lk arzlar”daki halka l ”d ki düşüş dü ü eğilimi ğili i dikkat dikk t çekicidir çekicidir. ki idi . Bu B dönemde dö d halka h lk arz edilen dil ortalama şirket sayısı büyük oranda gerilemiştir. gerilemiştir. 19901990-2000 döneminde yılda ortalama 24 şirket halka arz edilirken, 2001 2001--2008 arasında bu rakam %71 azalarak sadece 7 şirkete düşmüştür düşmüştür.. 21 6 Türkiye’nin ilk 500 büyük sanayi kuruluşundan 403 şirket Türkiye’nin ikinci 500 büyük sanayi kuruluşundan 469 şirket toplamda 872 şirket borsamızda işlem görmemektedir. görmemektedir. IMKB, Borsaya Kote olmuş toplamda yalnızca 317 şirket ile bu alanda dünya standartlarının altında yer almaktadır. almaktadır. Kote olan şirketlerin IMKB’deki payı %1 bile etmezken, Hindistan Borsasında bu oran % 10 10’lara ’lara lara kadar varabilmektedir varabilmektedir.. IMKB'nin amacı amacı;; 314 olan Şirket sayısını Cumhuriyetin 100 100.. yılının kutlanacağı 2023 yılına kadar 1000 1000’in ’in üzerine çıkarmaktır çıkarmaktır.. Bu bağlamda , halka arzın önünde engel teşkil edebilecek bazı şartların kaldırılarak şirketlerin halka arza teşvik edilmesi amaçlanmaktadır Borsaya Kote Olan Toplam Şirket Sayısı (2008) 1 Bombay Borsası 2 TSX Grubu 3 BME İspanya Borsası 4 Londra Borsası 5 New York Borsası 6 Nasdaq Tokyo Borsası 7 Tokyo Borsası 8 Avustralya Borsası 9 Kore Borsası 10 Ulusal Hindistan Borsası 33 İMKB Toplam Kaynak: İMKB, WFE Şirket Sayısı 4,921 3,841 , 3,576 3,096 3,011 2,952 2 39 2,39 2,009 1,793 1,406 317 46 705 46,705 Toplamdaki Payı 10.5% 8.2% 7.7% 6.6% 6.4% 6.3% 5 1% 5.1% 4.3% 3.8% 3.0% 0.7% 100 0% 100.0% 21 7 1 New York Borsası (ABD) 2 Tokyo Borsası (Japonya) 3 Nasdaq (ABD) 4 Euronext (Hollanda, Belçika, Fransa, Portekiz) 5 Londra Borsası (İngiltere) 6 Şanghay Borsası (Çin) 7 Hong Kong Borsası (Hong Kong) 8 Deutsche Borsası (Almanya) 9 TSX Grubu (Kanada) 10 BME İspanya Borsası (İspanya) BME İspanya Borsası (İspanya) 30 İMKB (Türkiye) Toplam* Kaynak: WFE, İMKB Piyasa Değeri (Milyar $) 9,209 3,116 2,396 2,102 1,868 1,425 1,329 1,111 1,033 948 120 32,575 Piyasa Değeri Payı Piyasa Değeri/GSYH 28.3% 65% 9.6% 63% 7.4% 17% 6.5% 47% 5.7% 70% 4.4% 32% 4.1% 616% 3.4% 30% 3.2% 68% 2 9% 2.9% 59% 0.4% 16% 100.0% 60% *Toplam değere Osaka ve Ulusal Hindistan Borsaları dahil edilmemiştir. 21 8 Borsaya Kote Olan Toplam Şirket Sayısı (2008) Şirket Sayısı Toplamdaki Payı 1 Bombay Borsası 4,921 10.5% 2 TSX Grubu 3,841 , 8.2% 3 BME İspanya Borsası 3,576 7.7% 4 Londra Borsası 3,096 6.6% 5 New York Borsası 3,011 6.4% 6 Nasdaq 2,952 6.3% 7 Tokyo Borsası 2,390 5.1% 8 Avustralya Borsası 2,009 4.3% 9 Kore Borsası 1,793 3.8% 1,406 3.0% 317 0.7% 46,705 100.0% 10 Ulusal Hindistan Borsası 33 İMKB Toplam Kaynak: İMKB, WFE, 2008 21 9 IMKB 100 Endeksinin son yıllardaki performansına bakıldığında, yukarı yönlü bir hareket gözlemlenmektedir gözlemlenmektedir.. Özellikle 2008 yılından bu yana etkisini gösteren Global Finansal krize rağmen IMKB, 2009 yılında bir önceki yıla göre %97 yükselerek kendisi gibi gelişmekte olan Rusya ve Arjantin borsalarının ardından 3. sırada y yer almıştır almıştır. ş . 2010 yılının ilk dört ayına bakıldığında da IMKB % 10 ile yükselişini sürdürmüştür sürdürmüştür.. Hisse Senedi Hacmi (2008) 1 Nasdaq 2 New York 3 Londra y 4 Tokyo 5 Euronext 6 Deutsche 7 Şanghay 8 BME İspanya TSX Grubu 9 TSX Grubu 10 Hong Kong 25 İMKB Toplam* Kaynak: WFE, İMKB HS Hacmi (Milyar $) 36,446 33,639 6,474 5,586 , 4,454 3,881 2,587 2,439 1,736 1,629 261 112,292 HS Hacmi Payı Hacim/Piyasa Değeri 32.5% 1,52% 30.0% 365% 5.8% 347% 5.0% 179% 4.0% 212% 3.5% 349% 2.3% 181% 2.2% 257% 1.5% 168% 1.5% 123% 0.2% 218% 100.0% 345% *Toplam değere Osaka ve Ulusal Hindistan Borsaları dahil edilmemiştir *Toplam değere Osaka ve Ulusal Hindistan Borsaları dahil edilmemiştir. 10 2010 yılında not arttırımlarıyla desteklenen performans, krize rağmen dünyada Türk Finansal piyasalarına olan güvenin arttığını ve Türkiye’nin kredibilitesinin yükseldiğini gözler önüne sermektedir sermektedir.. İMKB-100 Endeksi ve Dünya Borsaları 2008 2009 16.04.2010 İMKB-100 26.864 52.825 58.224 % 2009-2010 10,2% % 2008-2009 97% ABD Nasdaq 100 1.212 1.860 2.013 8,2% 53,54% ABD S&P 500 903 1.115 1.192 6,9% 23,45% Almanya DAX 4.810 5.957 6.181 3,8% 23,85% Arjantin Merval 1.080 2.321 2.399 3,4% 114,95% Brezilya Bovespa 37.550 68.588 69.421 1,2% 82,66% 3.936 3 936 3.987 3 987 1,3% 1 3% 22,32% 22 32% Güney Afrika FTSE/JSE 21.509 27.666 29.054 5,0% 28,63% 9.647 17.465 17.591 0,7% 81,03% Hong Kong Hang Seng 14.387 21.873 21.865 0,0% 52,02% 5.413 5.744 6,1% 22,07% , 8.860 10.546 11.102 5,3% 19,04% Meksika IPC 22.380 32.120 33.621 4,7% 43,52% 1.643 13,7% 128,62% Fransa CAC 40 Hindistan BSE Sens İngiltere FTSE 100 Japonya Nikkei 225 Rusya RTS 3.218 3 218 4.434 632 1.445 Kaynak: AK Yatırım, DPT, Financial Times, İMKB, Garanti Yatırım, MKK, SPK, TCMB, TSPAKB, TÜİK, VOB 11 1997-2009 arasındaki dönem incelendiğinde, 1997ğ , Halka Arzdan sağlanan ğ kaynakların 2000 yılında zirve yaptıktan sonra 2001 Krizini takiben hızlı bir düşüş yaşadığı ve 2004 yılına kadar oldukça düşük seviyelerde kaldığı görülmektedir.. görülmektedir Bu dönemdeki d d k Halka lk Arz İşlemleri İ l l sayılarına l b bakıldığında k ld ğ d 2001 2001-2003 arası toplamda yalnızca 7 Halka Arz gerçekleşirken, 2004’ten 2004’ten itibaren yeniden sağlanan istikrar ve güven ortamı ile bu sayı 2006 yılında 15 15’e ’e kadar çıkmıştır çıkmıştır.. 24 25 20 -71% 15 7 10 Ortalama Yıllık Halk Arzlar 5 0 1990-2000 1990 2000 2001-2008 2001 2008 2112 1997-2008 Yılları arasında Halka Arz işlemlerinden elde edilen toplam gelir 199711 Milyar Milyar$ $ seviyesinde olmuştur olmuştur.. Bu dönemdeki toplam gelirin % 50 50’sinden ’sinden fazlasını 2000 ve 2007 Yıllarında yapılan Halka Arzlar oluşturmuştur oluşturmuştur.. 2000 Yılı hem Halka Arz sayısı hem de Elde edilen kaynaklar açısından oldukça verimli bir dönem olmuştur olmuştur.. Bunda en büyük pay ise toplamda 1.8 Milyar$ Milyar $ ile Turkcell’in Halka Arzı’na aittir. aittir. 2007 Yılı 9 Halka Arz işlemi gerçekleştirilmiş olmasına rağmen, sağlanan kaynaklar açısından bu 12 yıllık dönemin zirvesi olmuştur. olmuştur. Bunda en önemli payı ise Türk Halk Bankası’nın Halka Arzı oluşturmuştur oluşturmuştur.. 40 35 30 25 35 35 25 20 25 14 15 10 5 16 29 27 29 Halka Arz Sayısı 20 12 10 1 0 4 2 15 9 9 2 2 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Kaynak: SPK 2113 1990 Yılından bu yana yapılan 317 Birincil Halka Arz işlemleri arasında en çok tercih edilen yöntem 156 Halka Arz ile ‘Sabit Fiyatla’ Talep Toplama olmuştur.. olmuştur ‘Direk Satış’ Yöntemi bu periyot içinde 85 Halka Arz ile tüm işlemlerin %27’sini 27’sini oluşturarak ikinci sırayı alırken, ‘Borsada Satış’ da 34 Halka Arz işlemi ile 3. sırada tercih edilmiştir edilmiştir.. İlk Halka Arzlarda Satış Yöntemleri (1990-2010) Direkt Satış 27% Sabit Fiyatla 49% Borsada Satış 11% Fiyat Aralığı Yoluyla 5% Fiyat Teklifi Alma 8% Kaynak: SPK 14 Halka Arz işlemleri ş ve elde edilen g gelirler incelendiğinde ğ bu işlemlerin ş Endeks ve Piyasa Beklentileri ile pozitif bir ilişki içinde olduğu görülmektedir. görülmektedir. Örneğin Türkiye Ekonomisi için kriz yılları olan 20002000-2004 arasında Halka Arzdan elde edilen Kaynaklar oldukça düşük kalırken kalırken;; Dünyada ve Türkiye’de iyimser havanın hakim olduğu 2007 yılında 2.9 Milyar Milyar$ $ ile en yüksek değerine ulaşmıştır ulaşmıştır.. 3500 3000 2,897 2,805 2500 2000 1,895 1,532 1500 1000 500 Halka Arzdan Sağlanan Kaynaklar (Milyon$) 919 418 0 1997 263 457 11 1999 0 2001 37 76 11 2003 2005 2007 2009 215 Sermaye piyasası araçlarının satın alınması için her türlü yoldan halka çağrıda bulunulması, halkın bir anonim ortaklığa katılmaya veya kurucu olmaya l d davet t edilmesi, dil i hisse hi senetlerinin tl i i borsa b veya teşkilatlanmış t kil tl diğ diğer piyasalarda devamlı işlem görmesi, halka açık anonim ortaklıkların y arttırımları dolayısıyla y y p paylarının y veya y hisse senetlerinin satışı ş sermaye halka arzın tanımı olmakla birlikte ayrıca SPK’nın 11. 11. maddesinde pay sahibi sayısı 250 250’yi ’yi aşan anonim ortaklıkların hisse senetlerini de halka arz olunmuş sayılmaktadır. sayılmaktadır. 16 Sermaye piyasası araçlarının satın alınması için her türlü yoldan halka çağrıda bulunulması bulunulması.. Halkın bir anonim ortaklığa katılmaya veya kurucu olmaya davet edilmesi.. edilmesi Hisse senetlerinin borsa veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda devamlı işlem görmesi görmesi.. Halka açık anonim ortaklıkların sermaye artırımları dolayısıyla paylarının veya hisse senetlerinin satışı satışı.. 17 Ucuz finansman temini ve sermaye maliyetinin düşürülmesini sağlar. sağlar. Sermaye y arttırımı y yoluyla y halka açılma ç durumunda , nominal değerin ğ üzerinde fiyatla hisse satışı emisyon primi elde edilmesini sağlar. sağlar. Halka açılma nedeniyle elde edilen fon faaliyetlerde etkinliğin artmasına ve kapasite artışına neden olabilir olabilir.. Payların borsaya kote edilmesi ve borsada işlem görmesi durumunda firma değerinin ve pay fiyatının belirlenmesini sağlar. sağlar. 18 Borç enstrümanında olduğu gibi belirli bir vadede anapara ve faiz ödeme yükümlülüğü bulunmamaktadır. bulunmamaktadır. Halka açılan şirketler , tüketiciler, kreditörler ve yatırımcılar gözünde,, ş g şeffaflık bağımsız ğ denetleme g gibi unsurlardan dolayı, y, p prestijj ve güven kazanırlar kazanırlar.. Riskin dağılmasını sağlar sağlar.. 19 Kayıtlı sermaye ve raf kayıt sisteminden yararlanılarak daha kolay ve az maliyetli sermaye arttırım olanakları temin edilir edilir.. Tahvil ve finansman bonosu gibi borçlanma senetleri ihraçlarında daha yüksek özkaynak hesaplaması yapılmasına olanak verir verir.. Halka açılma, kurumsal yönetimin imkanlarından faydalanmayı sağlar sağlar.. 20 Maliyetinin yüksek, formalitesinin çok ve prosedürün uzun olması Yasal yükümlülükleri ve masrafları arttırması Vergi düzenlemelerinin halka açılmayı yeterince cazip kılmaması Yeni Y i bir bi otoritenin t it i (kurul) (k l) denetimi d ti i ve gözetimi ö ti i altına lt girmek i k 21 Şirket ortaklarının yönetim ve denetim haklarının kısıtlanmasını istememeleri veya şirketin hisse senetlerinin başka gruplarca ele geçirilmesi sonucu yönetimde kontrolü kaybetme konusundaki oluşan endişeleri Hisse senetlerine yeterli talep olmaması durumunda yaratacağı kötü imajj ve prestij p j kaybı y korkusu Yatırımcının kararsızlığı ve endişesi sonucu düşük fiyatlama sorununun ortaya çıkabilmesi 22 Vergi düzenlemelerinin halka açılmayı yeterince cazip kılmaması Şirket hisseleri borsada işlem görmekteyken borsada oluşacak fiyatın gerçekçi olmayabileceği düşüncesi Şirket ile ilgili kamuya açıklanmak zorunda olan bilgilerle ilgili olarak ticari sır, rekabet vb nedenlerle duyulan endişe Halka açılmanın şirket başarısına olumlu etkisinin olmayacağı düşüncesi Şirket yöneticilerinin görev ve sorumluluklarının artacağı düşüncesi ile şeffaf yönetim gerekliliği 23 Halka Arz Yöntemi Portföyden Satış (Mevcut Payların Halka Arzı) Sermaye Arttırımı (Yeni Pay İhracı Yoluyla Halka Arz) 24 Mevcut Payların Halka Arzı Sözkonusu yöntemde, daha önceden ihraç edilmiş paylar , söz konusu paylara sahip gerçek ve tüzel kişilerce halka arz edilmektedir, edilmektedir dolayısıyla şirket tarafından yeni pay ihracı söz konusu olmamaktadır. olmamaktadır. Paylarının bir kısmını halka arz eden gerçek veya tüzel kişi açısından sonucu şirket sermayesindeki pay oranının azalması ve buna karşılık satış nedeniyle belirli tutarlarda hasılat elde etmesidir etmesidir.. Payların nominal değer üzerinde sağladığı ğl d ğ prim paylarını l h lk satan ortağa halka ğ ait olmakla l kl birlikte b l k kaynağı k ğ sağlayan kişinin, elde ettiği fonu aynı firmaya sermaye olarak koyabileceği gibi , borç olarak da verebilir ya da başka şekilde de kullanabilir.. kullanabilir 25 Yeni Pay İhracı Esas sermaye sisteminde bulunan şirketlerde genel kurul kararı ve kayıtlı sermaye sisteminde bulunan şirketlerde, esas sözleşmelerinde hüküm bulunmak kaydıyla, yönetim kurulu kararı ile sermaye arttırılır ve yeni pay alma hakları tamamen veya kısmen sınırlandırılarak paylar halka arz edilir.. Nominal bedelin üzerinde elde edilen satış hasılatının doğrudan edilir paylarını ihraç eden şirketin kasasına girmesi ve şirketin söz konusu parayı belirlediği finansman stratejisi çerçevesinde kullanabilme olanağına sahip olması sağlanır. sağlanır. İki Yöntemin Birleştirilmesi Bahsi geçen iki yöntem birleştirilerek de hareket edilebilir edilebilir.. 26 Borsada d Satış Yöntemi İlk defa halka arz edilecek payların borsada satılması , satıştan en az 20 iş günü önce gerekli belgelerle birlikte borsaya yapılacak başvurunun, borsa yönetim kurulunca kabulü ve ilan edilmesi ile mümkündür.. mümkündür 27 Talep Toplama Yöntemii T l T l Yö Yatırımcıların satışa sunulan paylara ilişkin talepleri toplanır ve taleplerin değerlendirilmesi sonucu paylar yatırımcılar arasında d ğ dağıtıma tabi bi tutulur. tutulur l . 28 Talep Toplama Yöntemleri 1 Sabit 1. S bi Fiyatla Fi l Talep T l T l Toplama 2. Fiyat Teklifi Alma Suretiyle Talep Toplama 3. Fiyat Aralığı Yoluyla Talep Toplama 29 Sabit Fiyatla Talep Toplama Talepler kamuya duyurulmuş sabit bir fiyat çerçevesinde toplanır toplanır.. Satışa sunulan paylardan almak isteyen yatırımcılar almak istedikleri miktara ilişkin bedelleri banka hesabına yatırırlar ve halka arzı yürüten aracı kurum veya kurumlardan birine başvurarak talep formu imzalarlar imzalarlar.. Yatırımcılar bir alt sınır belirleyebilirler belirleyebilirler.. 30 Fiyat Fi T Teklifi klifi Alma Al S Suretiyle i l Talep T l T Toplama l Fiyat y teklifleri en y yüksek fiyat y teklifinden en düşük ş fiyat y teklifine doğru olmak üzere her fiyat düzeyinde talep edilen miktarlar ile birikimli miktarları gösteren bir tabloya dönüştürülür dönüştürülür.. Birikimli olarak en çok payın satılabileceği fiyat satış fiyatı olarak belirlenir.. belirlenir 31 Fiyat Aralığı Yoluyla Talep Toplama Payların taban fiyatı ile tavan fiyatı arasındaki marj %20'yi 20'yi geçmemek şartıyla payların satış fiyatı bir aralık olarak belirlenip, talep tavan fiyatından toplanır toplanır.. Yönteminin uygulandığı halka arzlarda istenmesi halinde oransal dağıtım yönteminin de kullanılması mümkündür mümkündür.. 32 Ön Talep Toplama ve Ek Satış Yapma Ön Talep: Talep: Aracılar, yatırımcıların taleplerini yükümlülük olmaksızın alıp belli bir fiyat oluşturabilirler oluşturabilirler.. veriler reklam için kullanılamaz kullanılamaz.. Bu ön taleptir ve elde edilen 30 günden fazla süreyle talep toplanamaz.. toplanamaz Ek Satış: Satış: Fazla talep olması durumda şirketler talebi karşılamak amacıyla önceden belirttikleri miktardaki paylarını satışa sunabilirler.. Söz konusu hisse senedinin en fazla %15 i kadarlık bir sunabilirler hisse senedi ek satış için uygundur. uygundur. 33 Finansman Sağlamak Daha düşük maliyetle ve uzun vadeli bir kaynak elde etmek Hisse senetlerini teminat göstererek kredi kullanabilmek Borç senedi ihraç edebilme imkanlarından yararlanmak Likidite Sağlamak Hisse senetlerinin organize bir pazarda satılmasını sağlamak 34 Yurtiçi ve Yurtdışı Yaygın Tanıtım Yurtiçi ve Yurtdışı yatırımcılara borsa bültenleri ulaştırmak Aynı sektörde faaliyette bulunan şirketlerle işbirliğine gidebilmek, ortak girişimler oluşturabilmek Kurumsallaşma Mali tabloları d denetlendirme. denetlendirme tl di . belirli dönemlerde bağımsız denetim kuruluşlarında Ortaklarını ve Kamuyu düzenli olarak bilgilendirme 435 Kredibilite dbl Bankac ankacıılık ve para piyasas piyasasıı nezdindeki kredibiliteyi arttırmaktadır arttırmaktadır.. Daha ucuz ve kolay kredi imkanı sağlamaktadır sağlamaktadır.. Globalleşme Şirketler yabancı ülkelerde de kolayca menkul kıymet ihraç edebilir. edebilir. Yabancı ülkede menkul kıymetlerini kote ettirerek işlem görmesini sağlayabilir.. sağlayabilir Şirketlerin yabancı ortak bulması ve Joint Venture Venture(Ortak (Ortak Girişim) tipi ortak girişimler kurabilmesi imkanları artmaktadır artmaktadır.. 536 İkincil Halka Arz İmkanı Hisse senetleri işlem görmekte iken yatırım ve benzeri ihtiyaçları nedeniyle ortaya çıkan kaynak gereksinimlerini mevcut ortaklarının rüçhan haklarını kısmen veya tamamen kısıtlamak suretiyle gerçekleştirebilecekleri “İkincil İkincil Halka Arz Arz"lar lar ile karşılamak suretiyle yeniden bir finansman imkanı yaratabilirler yaratabilirler.. 637 Şirket İçi Çalışma Grubunun Oluşturulması • O Orta ta dü düzey ey yö yöneticiler et c e • Finans departmanında görevli kişiler • Halka ilişkilerde görevli kişiler 738 Aracı Kuruluşların Seçimi l l Aracı A k kuruluşla l l aracılık l k sözleşmesi l i yapılması l Söz konusu sözleşmenin tarafları şirket ve SPK tarafından yetkilendirilmiş aracı kuruluşlar olması Sözleşmede aracıların ve şirketlerin hak ve sorumluluklarının yanı sıra aracılık yüklenimi olup olmayacağı, yüklenimin ne şekilde yapılacağı, halka arz yöntemi ve diğer esaslı unsurlara yer verilmesi 839 Mali Tabloların Hazırlanması ve Bağımsız Denetim Şirketinin Seçimi Şirketler mali tablolarını Sermaye Piyasası mevzuatına uygun olarak hazırlamak Yetkili bağımsız denetim şirketinin denetiminden geçirmek Genel Kurul Kararı Ve Esas Sözleşme Değişikliği Esas sözleşmesinde borsada işlem görecek hisse senetlerinin devir ve tedavülünü kısıtlayıcı, ortakların haklarını kullanmalarını engelleyici hükümler söz konusu ise bu hükümlerin esas sözleşmeden çıkarılması, Esas sözleşmenin diğ diğer hükümlerinin sermaye piyasası piyasası mevzuat mevzuatıına uygun hale getirilmesi gerekmektedir. gerekmektedir. 940 Zaman Çizelgesinin Hazırlanması Zaman çizelgesinin hazırlanma şeklini aşağıda unsurlar belirlemektedir : Halka arz süresinin uzunluğu Şirketin büyüklüğü Faaliyet gösterdiği sektör ve yapısı Borsa'ya açılma sürecinde kullanılan yöntem Piyasanın yapısı 1041 ZAMAN ÇİZELGESİ ZAMAN ÇİZELGESİ 1 Hafta 1. 2 Hafta 2. 3 Hafta 3. 4 Hafta 4. 5 Hafta 5. 6 Hafta 6. 1 2 3 4 5 6 7 1 234 5 6 7 1 2 3 4 5 6 712 3 4 5 6 7 12 3 45 6 7 1 2 3 4 5 6 7 SPK ve IMKB'ye y müracaat SPK ve IMKB incelemeleri SPK Kaydına Alınma İzahnamenin Tescili İzahname ve Sirküler İlanı Talep Toplanması Satış Sonuçlarının IMKB'ye verilmesi Borsa Yönetim Kurulu'nun Nihai Kararı İşlem Görmeye Başlanması 242 Fiyat Belirlenmesi Hisse senetlerinin halk arz fiyatı genellikle aracı kuruluş tarafından hesaplanmaktadır hesaplanmaktadır.. Hisse senedi fiyatının belirleme yönetimine ilişkin esaslar halka arz izahnamesinde yer almaktadır almaktadır.. Başvuru İçin Gerekli Belgelerin Hazırlanması İMKB Kotasyon Yönetmeliği'nin 9'uncu maddesinde düzenlenmiş olup, genel bir formata göre haz hazıırlansa da şirketin ve faaliyette bulunduğu ğ sektörün durumuna g göre farklılaştırılabilmekte ş ve ş şirket nezdinde incelemeler sırasında daha farklı belgeler de istenebilmektedir.. istenebilmektedir 1143 IMKB ve SPK’ ya Müracaat Gerekli evraklar hazırlandıktan sonra SPK'ya kayda alınması için İMKB' de İMKB'ye d ilgili il ili pazarda d işlem i l görmesi ö i için i i müracaat ü etmek k Müracaatı şirket tarafından veya yetkili aracı kuruluş tarafından yapabilmek Tanıtım Faaliyetleri • Halka arz edileceğine dair şirket yetkililerinin beyanatları • Yazılı ve görsel basında şirketin faaliyetleri hakkında bilgilere yer verilmesi 1244 IMKB ve SPK Uzmanlarınca Şirket İncelemesi • Şirket merkez ve üretim tesisleri Borsa ve SPK uzmanlarınca ziyaret edilerek dil k yerinde i d iincelemelerde l l d b bulunulmaktadır. l l k d • Kalitatif İncelemeler • Örnek : Hammadde temini, üretim prosesi, üretim tesisleri, iç ve dış satışlar vs… • Kantitatiff İİncelemeler l l • Örnek : Geçmi Geçmiş ş mali tablo ve dipnotlar dipnotlar,, mizan ve muavin defterler vs… 1345 IMKB Tarafından İlgili f d İl l Pazarın Belirlenmesi l l İMKB Hisse Senetleri Pazarlarının birinde işlem görür. İMKB HİSSE SENEDİ PAZARLARI Ulusal Pazar II. Ulusal Pazar Yeni Ekonomi Pazarı İMKB Kotunda Bulunan Şirketler Orta ve Küçük Ölçekli Şirketler Yeni Kurulmuş Olan Teknoloji Şirketleri Kot içi Kot dışı Kot dışı 1446 Hisse Senetlerinin Halka Arzı Hisse Senetleri Mevcut hissedarların hisselerinin halka arzı Sermaye artırımı yoluyla halka arz Her iki yönetimin birlikte uygulanması yoluyla halka arz Talep Toplama Yöntemi Sabit Fiyatla Fiyat Teklifi Alma Yoluyla Talep Toplanmaksızın Satış Yöntemi Borsa’da B ’d S Satış Yö Yöntemii 1547 Tahsislerin Belirlenmesi Ek Satış Hakkının Kullanılması Satış Sonuçlarının Bildirilmesi Borsa Kotuna Alınma ve İşlem Görmeye Başlama 1648 Bağımsız Denetim Yükümlülüğü Bağımsız denetimden geçmiş yıllık ve 6 aylık mali tablo ve dipnotları p hesap p döneminin bitimini ile ara dönem mali tablo ve dipnotlarını izleyen ve belirlenmiş olan süreler içerisinde kamuya duyurulmak üzere Borsa'ya gönderilmelidir gönderilmelidir.. Kamuyu Aydınlatma d l Yükümlülüğü k l l ğ Halka aç açıık şirketler yat yatıırımc mcıılar larıın kararlar kararlarıını etkileyebilecek açıklamaların zamanında kamuya açıklamak durumundadır durumundadır.. Kamuya bilginin eş zamanlı olarak ulaştırılması gerekmektedir gerekmektedir.. 1849 Temettü Dağıtım Yükümlülüğü Halka açık olan şirket temettüyü Tamamen nakden dağıtma, Tamamen T hi hisse senedi di olarak l k da d ğıtma dağı ğ tma,, Belli oranda nakit belli oranda hisse senedi olarak da dağı ğıtarak tarak kalan kalanıını ortaklıık bünyesinde bırakma ortakl rakma,, ya da Nakit ya da hisse senedi olarak da dağı ğıtmadan tmadan ortaklık bünyesinde bırakma konularında serbesttir serbesttir.. 1950 Kurumsal Yönetim Bir şirketin yönetim kurulu, ortakları ve diğer menfaat sahipleri arasıındaki ili aras iliş şkiler dizinidir. Tarafları Tarafların şirket üzerindeki hakları haklarının ve sorumluluklarının dağılımını belirler. Şirketle ilgili konularda karar almanın kural ve prosedürlerini tanımlar. Şirket hedeflerinin, bu hedeflerin gerçekleştirilme yolları yollarının ve performans gözetiminin oluş oluşturulmas turulmasıını temin eder. 2151 Seri Seri::I, No No::40 sayılı “ Hisse Senetlerin Kurul Kaydına Alınmasına ve Satışına ilişkin Esaslar Tebliği” Seri Seri:: VIII, No: No: 66 sayılı “ Sermaye Piyasası Araçlarının Halka Arzında S Satış Yö Yöntemlerine l i ilişkin ili ki Esaslar E l Tebliği T bliği ’’ Halka arzlarda düzenlenecek izahname formatlarına ilişkin taslaklar hazırlanmıştır hazırlanmıştır.. 2152 Halka arzlarda asgari halka arz oranı zorunluluğu kaldırılmıştır. kaldırılmıştır. Halka arzlarda aracılık yüklenimi zorunluluğu kaldırılmıştır. kaldırılmıştır. Kurul kayıt tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde pay ihracına olanak tanıyan raf kayıt sisteminin esasları düzenlenmiştir düzenlenmiştir.. İzahname ve sirkülerin elektronik ortamda ilan edilmesi imkanı tanınmıştır. ş . tanınmıştır Fiyat Tespit Raporu ve kesin Satış Fiyatının İzahnamede yer alması zorunluluğu kaldırılmıştır. kaldırılmıştır. Mevcut payların satışında veya sermaye artırımları yoluyla yapılan pay satışlarında payların tamamı Nitelikli Yatırımcıya satılabilecektir satılabilecektir.. 2153 İlk halka arzlarda 3 ve 9 aylık bağımsız denetimden geçmiş ara dönem finansal tablolarının izahnamede yer alması zorunluluğu kaldırılmıştır kaldırılmıştır.. Fiyat tespit raporu ve kesin satış fiyatının izahnamede yer alması zorunluluğu kaldırılmıştır. kaldırılmıştır. İzahnamenin yayımlanmasından önce tanıtım ve reklam amaçlı ilanların yapılmasına imkan tanınmış ve esasları düzenlenmiştir düzenlenmiştir.. Gelişen İşletmeler Piyasasında işlem görecek şirketlere ilişkin dü düzenlemeler l l yapılmıştır. yapılmıştır l t . 2154 İlk ve ikincil halka arzlar için fiyat, satış ve dağıtım esasları serbest bırakılmıştır bırakılmıştır.. Halka arzlarda yurtiçi bireysel yatırımcılara yapılacak olan tahsis oranı 10 10% %’a indirilmiştir. indirilmiştir. 10% % oranında bir tutar da Sektörden gelen talepler doğrultusunda 10 yurtiçi kurumsal yatırımcılara,yine %10’luk 10’luk bir oran ise yurtiçi bireysel yatırımcılara ayrılmıştır ayrılmıştır.. Pay bedellerinin ödenme şekline ilişkin esaslar belirlenmiştir. belirlenmiştir. Payları Borsada işlem gören ortaklıkların yeni pay alma haklarının kullandırılmasından sonra kalan payların satışı ile GİP’te ilk defa işlem görecek olan şirketlerin pay satışlarında ‘Borsa Satışı’ yöntemi kullanılması zorunlu hale getirilmiştir getirilmiştir.. 2155 Belirli yatırımcı gruplarına nakdi ve gayrinakdi teşviklerin verilebileceği hususu düzenlenmiştir düzenlenmiştir.. Talep toplama süresi, en erken sirküler ilanını izleyen işgünü başlayabilecek şekilde kısaltılmıştır kısaltılmıştır.. İzahnamenin konsorsiyum tüm lideri aracı kuruluşlar tarafından yerine sadece imzalanmasının ihraçcı yeterli ve olduğu düzenlenmiştir düzenlenmiştir.. Halka arzlarda mevcut olan pay alım yasağı kaldırılmıştır kaldırılmıştır.. 2156 AB düzenlemeleri esas alınarak izahname ihraçcının kendi faaliyet ve finansal durumuna göre doldurabileceği daha bir esnek yapıya kavuşturulmuştur.. kavuşturulmuştur İzahname uluslar arası formata uygun hale getirilmiştir getirilmiştir.. 2157 Özet Risk faktörleri Ortaklık hakkında bilgiler Seçilmiş finansal bilgiler Mevcut sermaye ve sermaye piyasası araçları hakkında bilgiler Yönetim ve organizasyon g y y yapısına p ilişkin ş bilgiler g Grup hakkında bilgiler İlişkili taraf ve ilişkili taraflarla yapılan işlemler hakkında bilgiler Halka arza ilişkin bilgiler Finansal durum ve faaliyet sonuçları Ortaklığın fon kaynakları Geçmiş dönem finansal tablo ve bağımsız denetim raporları Ortaklığın proforma finansal bilgileri Kar payı dağıtım esasları Kar tahminleri ve beklentileri U Uzman raporları l ve üçüncü ü ü ü kişilerden ki il d alınan l bil il bilgiler Pay İzahnamesi Formatı 2158 Özet bölümünde, izahnamenin tamamı hakkında kısa bilgi verilmektedir. verilmektedir. Risk faktörleri ihraççının ve ihraç edilecek sermaye piyasası araçlarının risklerini içermektedir içermektedir.. KAP Kurul ya da Borsanın Finansal tablolar izahnamede ek olarak veya KAP, web sitesi ile ortaklığın web sitesinde kamuya açıklanmış ise sadece bu web adreslerine referans verilmek suretiyle yer alacaktır alacaktır.. 2159 Proforma Finansal Bilgi : Toplam varlıklar ve satışlar gibi göstergelerde 25 25% % veya daha fazla oranda önemli bir değişikliğin söz konusu olması durumunda, bu değişikliğin finansal tablo dönemi başından itibaren varsayımıyla hazırlanan finansal bilgidir bilgidir.. Bağımsız denetimden geçirilmesi gerekmektedir. gerekmektedir. Kar tahmini, cari ve/veya takip eden hesap dönemleri için muhtemel kar veya zarar seviyesinin ; kar beklentisi ise sona ermiş, ancak henüz sonuçları yayınlanmamış olan bir hesap dönemi için kar ya da zararın tahmin edilmesidir. edilmesidir. 2160 Ortaklık Haklarını Temsil Eden Menkul Kıymetler İçin İçin;; Kota alınan menkul kıymetlerin nominal tutarı üzerinden %0.1’dir ’dir. dir.. dir Bağlı ortaklıklar ve iştirakler hariç, Kamu İktisadi Teşebbüsleri, genel ve katma at a bütçe bütçeli da daireler e e ve e mahalli a a idareler da e e ta tarafından a da ç çıkarılmış a ş ve e Hazine Müsteşarlığı'nın bağlı olduğu Bakanlık'ın yazılı isteği üzerine Borsa Kotuna alınmış menkul kıymetlerde kota alma ücretinin 1/2'si (yarısı) alınır alınır.. Pazar kayıt ücreti de, Kota Alma Ücreti ile aynı esaslar çerçevesinde hesaplanarak ilgili ortaklıklara tahakkuk ettirilir ettirilir.. Ancak Yeni Ekonomi Pazarı’nda Pazarı nda işlem görecek hisse senetleri için pazar kayıt ücreti, ücreti kota alma ücret tarifesinin %50’sidir 50’sidir.. 2161 Kotta Kalma veya Kayıtta Kalma Ücreti Tarifesi Tarifesi:: Ortaklık haklarını ve borçluluğu temsil eden menkul kıymetler için kotta kalma ücreti, kota alma ücretinin dörtte biri tutarındadır tutarındadır.. Kayıtta kalma ücreti de, kotta kalma Ücreti ile aynı esas ve usuller çerçevesinde hesaplanarak ilgili ortaklıklara tahakkuk ettirilir ettirilir.. Temel kuralları Borsamız internet sitesinin “Endeksler” bölümünde belirtilen Kurumsal Yönetim İlkelerini uygulayan Borsa şirketlerinin teşvik edilmesi amacıyla, amacıyla kotta/kayıtta kalma ücretinin tahakkuk ettirildiği tarih itibariyle hisse senetleri Borsa’da işlem gören şirketlerden “İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi” kapsamında yer alacak şirketlere “kotta kalma” veya “kayıtta kalma” ücretleri İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi’ne girdikleri tarihten itibaren itibaren;; tahakkuk tarihleri itibariyle ilk iki yıl %50, 50, sonraki iki yıl %25 ve izleyen yıllarda %10 indirimli uygulanır uygulanır.. 2162 Kotta Kalma veya Kayıtta Kalma Ücreti Tarifesi Tarifesi:: Diğer menkul kıymetler için kotta kalma ücreti ; ◦ Borsa Yatırım Fonları için kotta kalma ücreti, kota alma ücretinin 1/5’ii tutarındadır tutarındadır.. ◦ Varantlar (Warrant Warrant)) için kotta kalma ücreti ödenmez ödenmez.. 2163 Menkul kıymetleri geçici olarak Borsa Kot İçi veya Kot Dışı Pazarları’ndan çıkarılmış bulunan şirketlerin ödeyecekleri ücretlere ilişkin Yeniden Kota Alma veya Yeniden Kayda Alma Ücreti Tarifesi Tarifesi:: Geçici olarak kottan çıkarılmış menkul kıymetlerin, kottan geçici çıkarılma gerekçelerinin ortadan kalkmasıyla, yeniden kota alınmasında alınacak ücretler 750 TL'den az olmamak üzere Yönetmelik’in 23 ve 28’inci 28 ’inci inci maddeleri uyarınca tablodaki şekilde belirlenmiştir : Kot Dışında Kalma Süresi (Takvim Günü) Yeniden Kota Alma Ücreti (Kota Alma Ücretinin Yüzdesi Olarak) 1-15 30% 16-30 45% 31-60 60% 61-90 75% > 90 100% 2164 Yönetmelik’in 31 31’inci ’inci maddesi uyarınca yürürlüğe giren menkul kıymetlerin pazar değiştirmelerinde d ğ l d uygulanacak l k Kotasyon ve Pazar ücretlerine l ilişkin l k esaslar aşağıda belirtilmektedir : 1) Menkul kıymetleri Borsa Kot İçi Pazarında işlem görmekte iken Borsa Kotundan sürekli olarak çıkarılarak, Borsa Kot Dışı Pazarlarında işlem görmesine karar verilen ortaklıklara ortaklıklara;; 2165 2) Menkul kıymetlerin Borsa Kot İçi Pazarı içindeki veya Kot Dışı Pazarları içindeki süreklilik arz eden, belirli bir süreye bağlanmamış olan pazar değiştirmelerinde ortaklıklara ortaklıklara;; i) Kotta Kalma ücreti veya Kayıtta Kalma ücreti ya da Kota Alma veya Pazar Kayıt Ücreti tahakkuk ettirilmişse, münhasıran pazar değişimi nedeniyle yeniden sözkonusu ücretlerin tahakkuk ettirilmemektedir, ii)) Pazar değişimi sırasında ilgili ortaklığın sermaye artırımı olup, artırılan ii sermayesini temsil eden menkul kıymetler için henüz bir Kota Alma veya Pazar Kayıt Ücreti tahakkuk ettirilmemiş ise, alındığı pazarda geçerli olan tarifeye göre sermayenin artırılan kısmını temsil eden menkul kıymetler y g y y için Kota Alma veya Pazar Kayıt Ücreti tahakkuk ettirilmektedir ettirilmektedir.. 2166 Kaynak Zorluğunun Ortadan Kalkmas Kalkmasıı: Bir şirket hisse senetlerini halka arz ederek veya tahvillerini yatırımcılara satarak yeniden kaynak temin etme şansı kazanır kazanır.. Böylece daha uygun şartlarda finansman elde edilebilir edilebilir.. Likidite Sağlanması: Sağlanması: Halka açılmak ortakların veya yatırımcıların hisse senetleri için bir piyasa oluşturulması demektir demektir.. Bu piyasada en kısa sürede ve gerçek arz talep doğrultusunda belirlenen fiyatla hisse senetleri alınıp satılabilir satılabilir.. Güven Oluşturma Oluşturma:: İstikrarlı ve güven verici bir çizgide ilerleyen şirketler itibar görür görür.. Böylece içgücü kalitesi artar ve pazarlama maliyeti minimuma indirgenmiş olur olur.. Daha Çok Tanınma Tanınma:: Yatırımcıların halka arzla, ortaklık hakkında daha çok bilgiye sahip olması şirketin basında daha çok yer almasına neden olur olur.. 2167 Kurumsal Yönetimin Tesis Edilmesi: Edilmesi: Günümüzde halka açık anonim ortaklıklarca uygulanması g ihtiyari ancak uygulanıp g uygulanmadığının g ğ açıklanması zorunlu olan ilkelerin, ileride yaygınlaşması ile birlikte özellikle halka açık KOBİ'lerde kurumsal yönetimin tesis edilmesi mümkün hale gelecektir gelecektir.. Kurumsal yönetim de bir işletme için çok önemlidir çünkü önemlidir, çünkü;; ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ Disiplin Şeffaflık Bağımsızlık Hesap verebilirlik S Sorumluluk l l k Eşitlik iyi bir kurumsal yönetimin öğeleridir. öğeleridir. 2168 Bölgesel bazda şirketlerin piyasaya katılımının artması ile birlikte, İMKB'ye soğuk bakan ve sermaye piyasalarına yatırım yapmak konusunda çekingen davranan Anadolu yatırımcısı, kendi yöresinde yer alan, tanıdığı ve yakından bildiği şirketlere daha rahat yatırım yapabilir. yapabilir. İMKB’nin kurduğu ikinci ulusal pazarda, Anadolu’daki KOBİ’lere odaklanmış, yapı itibariyle KOBİ’lerin ihtiyaçlarına göre düzenlenmiş bir piyasa mevcuttur mevcuttur.. Bu durumda KOBİ KOBİ’lerin lerin de tanınması ve teşvik edilmesi halka açılmayı kolaylaştırır kolaylaştırır.. 2169 İMKB, İMKB halka arz seferberliği kapsamında büyüme ihtiyacı olan küçük ve orta ölçekli işletmelerin halka arzını kolaylaştıran düzenlemelere gitmiştir gitmiştir.. Böylelikle, ekonomide istihdama önemli katkıları bulunan Kobilerin halka açılmasının kolaylaştırılması ve sermayenin daha çok tabana yayılması amaçlanmaktadır. amaçlanmaktadır. Kobilerin halka arzında “piyasa yapıcılı” bir sistem getirilmesi hedeflenmektedir. hedeflenmektedir. 2170 Gelişme ve büyüme potansiyeline sahip şirketlerin sermaye piyasalarından f fon sağlamak ğl k amacıyla l ih ihraç edecekleri d kl i menkul k l kıymetlerin k tl i i l işlem görebileceği şeffaf ve düzenli bir ortam yaratmak amacıyla İMKB y Gelişen ş İşletmeler ş Piyasası’nın y ((GİP)) kuruluş şç çalışmaları ş devam bünyesinde etmektedir.. İMKB GİP Yönetmeliği, 18 Ağustos 2009 tarihli Resmi etmektedir Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir girmiştir.. GİP’te;; Sermaye Piyasası Kurulu tarafından kayda alınmış, ancak kotasyon GİP’te l ğl k l k l kıymetlerinin k l l bl şartlarını sağlayamayan şirketlerin menkul işlem görebilmesi planlanmaktadır.. planlanmaktadır 2171 Bununla birlikte GİP Listesi’ne kabul başvurusunun, mevcut ortakların yeni pay alma haklarının kısmen veya tamamen kısıtlanması suretiyle sermaye artırımı ya da tahsisli sermaye artırımı sonucunda ihraç edilecek paylar için yapılmış olması gerekecektir.. gerekecektir Gelişme ve büyüme potansiyeline sahip şirketlerin, şirketlerin sermaye piyasası mevzuatı ve Borsa mevzuatı hakkında bilgilendirilmesi ve menkul kıymetleri işlem gördüğü sürece mevzuat gereklerini yerine getirmede zorluk yaşamamaları amacıyla GİP’te piyasa danışmanı mekanizması oluşturulacaktır oluşturulacaktır.. 2172 Şirketi bir piyasa danışmanı halka arza hazır bir hale getirir getirir.. Kurumsallaşma yönünde ona yol gösterir. gösterir. Kamuyu aydınlatma yükümlülükleri konusunda ona devamlı destek verir.. verir Şirketin yanında bir piyasa danışmanı yer alır ve piyasa geldikten sonra o şirketin k h hisse senetlerinde l d devamlı d l alıcı l ve devamlı d l satıcı olarak çalışacak bir piyasa yapıcı devrede olmuş olur olur.. 2173 Piyasa danışmanları aracı kurumlardan, Bağımsız denetim firmaları arasından, Risk sermayesi yatırım ortaklıkları arasından, Çeşitli bağımsız danışmanlar arasından seçilebilir. seçilebilir. Yatırım danışmanlığı belgesine sahip kişiler ve kurumlar da olabilir olabilir.. 2174 Değişik kurumlar bu sürece dahil olabilirler olabilirler.. Likidite problemi aşılmış olur olur.. Yeterli likidite olmayabilir, yeterli alım olmayabilir korkusuyla gelmekten çekinen şirketler piyasa yapıcı sayesinde hem alıcı hem satıcı tarafı olduğundan endişelerini aşabilirler. aşabilirler. Dolayısıyla asgari likidite de bu şekilde sağlanmış olacaktır olacaktır.. 2175 Eski Büyükdere Caddesi No: 4 Kat: 14 İz Plaza Giz No : 52 Kat: 14 Maslak / İstanbul 34398 T: ((212)) 290 74 70 F: (212) ( ) 290 74 94 www.investco.com.tr 21
