a kitapçığı
advertisement
BAHÇELİEVLER İLÇE MİLL EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ BAHÇELİEVLER İLÇESİ LİSELER ARASI KİTAP OKUMA YARIŞMASI 1- İslâm öncesi Arabistan’da hâkim olan inanç grubu aşağıdakilerden hangisidir? 4- Mekke’de haksızlığa uğrayan yerli ve yabancı herkesin yardımına koşma gayesiyle kurulan ve Hz. Muhammed (sav)’in “Onların arasına katıldım ve eğer üyelikten çekilmem için bana bir deve sürüsü vermeyi teklif etselerdi yine de vazgeçmezdim. Bugün dahi o birlik adına biri bana başvursa derhal yardımına koşarım” diye ifade ettiği bu birlik (Sivil Toplum Kuruluşu) aşağıdakilerden hangisidir? A) Kutsal Birlik B) Erdemliler Birliği C) Yardımseverler D) Hayır Kurumu E) Sadaka- i Cariye A) Mecusilik B) Mazdeizm C) Hıristiyanlık D) Putperestlik E) Budizm 2- Rahman ve Rahim Allah’ın adıyla. “Yaratan Rabbinin adıyla oku! O, insanı bir ‘alak’tan yarattı. Oku! Rabbin, kalemle öğreten, insana bilmediğini bildiren, en büyük kerem sahibidir.” Hz. Muhammed (sav) kırk yaşında, Hira mağarasında bulunduğu sırada, bir gece Cebrail, ona, Allah’ın elçisi olarak seçildiğini ve insanlara gönderildiğini açıkladı. Ramazan ayının 27. gecesi indirilen ve yukarıda meali verilen ilk ayetlerin bulunduğu sure aşağıdakilerden hangisidir? A) Fatiha B) Nas C) Nasr D) Alak E) Müddessir 3- İlk vahyin indirilişiyle Hz. Muhammed (sav) heyecanla evine döndü ve başına gelenleri eşi Hz. Hatice’ye anlattı. Hz. Hatice de ona, kendisinin her zaman yardım sever ve gönlü zengin biri olduğunu; yoksullara, öksüzlere, dullara ve yardıma ihtiyacı olan herkese yardım ettiğini, bu yüzden de Allah’ın onu her türlü kötülüğe karşı koruyacağını söyleyerek teselli etti. Hz. Hatice bu ifadeleriyle Hz. Peygamber (sav)’in aşağıdaki hangi özelliğine vurgu yapmıştır? A) İyi bir eş olması B) Yardımsever olması C) Cesaretli olması D) İyi bir baba olması E) Sabırlı olması A KİTAPÇIĞI 5- Kâbe’nin etrafında tavaf etmenin başlangıç noktasını gösteren ve büyük bir ihtimalle Hz. İbrahim (as) zamanında mabedin duvarına yerleştirilmiş bulunan taşa verilen isim aşağıdakilerden hangisidir? 1 A) Hacer-i Esved B) Hacer-i Beyza C) Hacer-i Sevda D) Hacer-i Ekber E) Hacer-i Aksa 6- Hz. Muhammed (sav)’e İlk inen vahiyden sonra bir müddet vahiy kesilmişti. Hz. Peygamber (sav), bu kesinti ve bekleyişten sonra kendisini daha fazla ibadete ve ruhi arınmaya verdi. Derken tekrar vahiy gelmeye başladı. Güven içinde olmasını, çünkü Allah’ın kendisini asla terk etmediğini, tam aksine onu doğru yola sevk edenin Allah olduğunu; öyleyse öksüzlere ve muhtaçlara ilgi göstermesini ve Allah’ın lütfunu ilan etmesini haber veren ayetler geldi. Bu ayetlerin yer aldığı sure aşağıdakilerden hangisidir? A) İhlas B) İnşirah C) Duhâ D) Felak E) Leyl BAHÇELİEVLER İLÇESİ LİSELER ARASI KİTAP OKUMA YARIŞMASI 7- Hz. Muhammed (sav), peygamberliğini gizlice önce samimi dostlarına, ardından kabilesine ve sonra da alenen şehir içinde ve civarındaki herkese açıklamaya ve mesajını yaymaya başladı. Yaptığı çağrıda önce …………… sonra da ateizme yüklendi. Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdaki kelimelerden hangisi getirilmelidir? A) Hıristiyanlık B) Yahudilik C) Budizm D) Putçuluk (Müşriklik) E) Münafıklık (İkiyüzlülük) 8- Bütün müminler kardeştir; sınıf, ırk veya dil ayırımı olmaksızın hepsi eşittir. Ferdi planda üstünlük, Allah’tan en fazla çekinip davranışlarda dikkatli olmaya, Allah korkusu ve saygı/sevgisiyle hareket etmeye dayanır. Böyle bir üstünlük, İslâm literatüründe aşağıdakilerin hangisiyle isimlendirilir? A) Takva B) Hamd C) Havf D) Reca E) Teslimiyet 9- ‘İslâm sırf, seçkinlere özgü bir din değil, aksine bir kitle dinidir.’ Bu cümlede İslâm’ın hangi yönüne vurgu yapılmaktadır? A) Tevhid B) Evrensellik C) Yardımseverlik D) Birlik ve Beraberlik E) Dayanışma A KİTAPÇIĞI 10- Mekke döneminde Müşrikler, yaklaşık üç yıl boyunca Müslümanlara boykot uyguladılar. Bu boykot çerçevesinde hiçbir Müslümanla konuşulmayacak, alış-veriş yapılmayacak ve evlilik bağı kurulmayacaktı. Böyle ağır şartların bulunduğu boykotu onaylayan ve adından da bir surede olumsuz olarak bahsedilen Hz. Peygamber (sav)’in amcası aşağıdakilerden hangisidir? A) Hz. Hamza B) Hz. Abbas C) Ebu Talib D) Zübeyr E) Ebu Leheb 11- Hz. Muhammed (sav), Allah tarafından semavi âlemin sırlarını görmek ve ilahi bir armağan olarak namaz emrini almak maksadıyla göğe çıkarılmıştır. Bu yükselişte Allah ile Hz. Muhammed (sav) arasında geçen, karşılıklı selamlaşmayı (tahiyyatı) ifade eden bir de konuşma geçmiştir: “- Bütün dualar, övgüler, ibadetler Allah içindir. - Selam sana ey Peygamber! Allah’ın rahmeti ve bereketi senin üzerine olsun. - Bize ve Allah’ın salih (iyi davranışlarda bulunan) kullarına da selam olsun!” 2 Yukarıda anlatılan durum ve konuşma, aşağıdaki olayların hangisinde gerçekleştirilmiştir? A) Taif Seferi B) Tebük Gazvesi C) Mirac D) Hicret E) Biat BAHÇELİEVLER İLÇE MİLL EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ BAHÇELİEVLER İLÇESİ LİSELER ARASI KİTAP OKUMA YARIŞMASI 12- Hz. Muhammed (sav), hac mevsiminde, Mekke dışında kendisine sığınma imkânı ve peygamberlik vazifesini yerine getirme izni verecek herhangi bir kabile bulup ikna etmenin yollarını arıyordu. Medine’den gelen 6 kişi Hz. Muhammed (sav)’e inanınca ona destek ve dini tebliğ için söz verdiler. Ertesi yıl 12 kadar Medineli kendisine bağlılık yemini etti ve kendilerine İslâm’ı öğretecek bir öğretmen istediler. Bunun üzerine Hz. Muhammed (sav), Medinelilere genç bir öğretmen gönderdi. Medinelilere gönderilen bu genç sahabi aşağıdakilerden hangisidir? A) Hz. Ali B) Enes b. Malik C) Zübeyr b. Avvam D) Mus’ab b. Umeyr E) Hz. Ebubekir 14- İslâm, tüm insanların dünya ve ahiret kurtuluşu için gönderilmiş, son ilahi bir dindir. Bundan sonra başka bir din gelmeyecektir. Hükmü kıyamete kadar geçerli olacaktır. İslâm’ın temel esasları ya da diğer bir ifade ile öğretileri ………… ve ……….. üzerine kurulmuştur. Uygulanan bu metotlar, aşağıdaki şıkların hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Okuma/Yazma B) Okuma/Ezberleme C) Ezberleme/Yazma D) Mütalaa/Ezberleme E) Mütalaa/Yazma Yukarda boş bırakılan alanlara aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Kur’an/Hadis B) Fıkıh/Hadis C) Hadis/ Tefsir D) Kur’an/Tefsir E) Kelam/Hadis 15- Hz. Muhammed (sav), hem Allah’tan almış olduğu ilahi vahyi insanlara bildirmiş ve açıklamış, hem de dinin en güzel uygulayıcısı ve açıklayıcısı olmuştur. Kur’an’ın anlaşılması ve yaşanmasında onun sözleri, fiilleri ve onayları çok önemlidir. 13- Yahudilik, Hıristiyanlık gibi ilahi dinler, zamanla tahrif olmuş, orijinalliği kaybolmuştur. İslâm ise, nazil olduğu (gönderildiği) andan kıyamete kadar muhafaza edilecektir… Kur’an’ın muhafazasının beşeri boyutunda Allah’ın resûlü iki önemli metot uygulamıştır. A KİTAPÇIĞI Hz. Peygamber (sav)’in sözleri, davranışları ve ashabında (dostlarında) görüp de hoş karşıladığı bazı hal ve hareketlere İslâm literatüründe verilen ad aşağıdakilerden hangisidir? A) İcma B) Kıyas C) Kur’an D) Hadis E) Tefsir 16- Hz. Muhammed (sav), Allah’tan vahiy almak suretiyle diğer insanlardan ayrılıp peygamberlik makamına ulaştırılmıştır. Bu sebeple onun uygulamaları vahiy esaslı idi. Ancak, vahiy gelmediği durumlarda ise ise ashabı ile görüş alış-verişinde bulunup buna göre karar veriyordu. 3 Altı çizili cümlede Hz. Muhammed (sav)’in hangi yönüne vurgu yapılmaktadır? A) İnsan/Kul B) Veli C) Mesih D) Melek E) Nebi BAHÇELİEVLER İLÇESİ LİSELER ARASI KİTAP OKUMA YARIŞMASI 17-Medine’ye hicretten bir yıl sonra Ramazan ayında farz kılınmıştır. Sağlık, eğitim, iradenin geliştirilip güçlendirilmesi gibi pek çok maddi faydalarının yanında ruhi arınmayı da hedefleyen ibadetimiz aşağıdakilerden hangisidir? 20- Müslümanların fethettikleri yerlerde yaşayan Hıristiyan, Yahudi ve Mecusi toplulukların inançlarını muhafaza etmek istemeleri üzerine kendilerine serbestlik verildi. A) Namaz B) Zekat C) Sadaka D) Hac E) Oruç 18- Mekke müşrikleri, Hudeybiye barış anlaşmasını Müslümanların içinde bulundukları zor durumdan faydalanarak bozdular. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav), on bin kişilik bir ordu ile …….…’ye ani bir baskın yaparak şehri hiç kan dökmeden fethetti. Ardından Hz. Muhammed (sav): “Allah sizi affetsin, selametle gidin; bugün size hiçbir yük yüklenilmeyecektir, serbestsiniz” buyurdu. Yukarıda boş bırakılan ve Miladi 11 Ocak 630 tarihinde fethedilen bu yer aşağıdakilerden hangisidir? A) Taif B) Mute C) Mekke D) Medine E) Akabe Bu mektupların gönderiliş amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Onları Mekke’ye davet etmek B) Onarı İslâm’a davet etmek C) Onları ziyaret etmek D) Onlarla istişare etmek E) Onlarla ittifak kurmak İslâm’ın gayr-i Müslimlere tanımış olduğu bu hürriyet aşağıdakilerden hangisidir? A) Hayat B) Can C) Namus D) Din /İnanç E) Barınma 21- Kerim Kitab’ımızın ismi olan ve kelime anlamı, “okuma” veya “ezberden okuma” olan terim aşağıdakilerden hangisidir? A) Lügat B) Kur’an C) Hadis D) Kamus E) Kitap 22- “Namaz özü bakımından üç öğeden oluşur: İlk önce Allah’ın yüce huzurunda kendi hiçliğini hissetmek, ardından uygun düşen sözlerle ilahi yüceliği ve beşeri hiçliği kabul etmek ve son olarak da gerekli hürmet ve bağlılığı ……………….. onaylamaktır.” (Şeyh Veliyyullah Dehlevî) 19- Hz. Muhammed (s.a.v), Hudeybiye barış anlaşmasından sonra barış ortamından da istifade ederek Arabistan’daki çalışmalarına ek olarak Bizans, İran, Etiyopya ve diğer yabancı ülkelerin hükümdarlarına mektuplar gönderdi. A KİTAPÇIĞI 4 Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdaki hangi cümle geldiğinde paragraf doğru bir şekilde tamamlanmış olur? A) Bedeni ve bütün organlarıyla B) Söz ile C) Kalben D) Sükût ederek E) Sabır göstererek BAHÇELİEVLER İLÇE MİLL EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ BAHÇELİEVLER İLÇESİ LİSELER ARASI KİTAP OKUMA YARIŞMASI 23- Hz. Peygamber (sav), her yıl Ramazan ayında, o zamana kadar gelen vahiyleri Cebrail (a.s) ile karşılıklı olarak ezberden okurdu. Son yılın Ramazan ayında da bu okumalar iki defa yapılmıştı. Günümüzde de Müslümanların, Ramazan ayında canlandırdıkları bu uygulama aşağıdakilerden hangisidir? A) Musafaha B) Mülakat C) Mükaleme D) Mukabele E) Muhasebe 26- Kur’an, çoğunlukla kısa ve özlü hükümler taşır. Biz, bunların uygulanış biçimini, ayrıntılarını ve gerekli açıklamalarını Hz. Peygamber (sav)’in tatbikatında görürüz. Aşağıdaki halifelerden hangileri zamanında bu toplama ve çoğaltma faaliyeti gerçekleştirilmiştir? A) Hz. Ebubekir / Hz. Ali B) Hz. Ali / Hz. Ömer C) Hz. Ebubekir / Hz. Osman D) Hz. Ebubekir / Hz. Ömer E) Hz. Ömer / Hz. Ali Yukarıdaki bilgiden hareketle Kur’an’ın geliştirmek istediği yönümüz aşağıdakilerden hangisidir? A) Sosyallik B) Bireysellik C) Kişilik D) İletişim E) Zenginlik Yukarıdaki açıklamalardan çıkarılacak sonuç aşağıdakilerden hangisidir? A) Hz. Peygamberi tanımanın önemi B) Hz. Peygamberi anmanın önemi C) Hz. Peygambere uymanın gerekliliği D) Hz. Peygamberi sevmenin gerekliliği E) Hz. Peygamberin doğruluğunun önemi A) Medine’de mescid inşa etmesi B) Savaş esirlerinden okuma-yazma öğretmeleri karşılığı serbest bırakması C) Sık sık “Allah, beni öğretmen olarak gönderdi” buyurması D) Mescid-i Nebevi yanında suffanın kurulması E) Ümmeti için sık sık dua etmesi 28- Kelime olarak ‘büyüme, artma, çoğalma ve temizlenme’ anlamına gelmektedir. Bir ayette bu ibadetle ilgili şöyle buyurulur: “Allah’tan bir farz olarak fakirlere, yoksullara, onu toplayan memurlara, kalpleri müslümanlığa ısındırılacaklara verilir; Allah yolunda olanların ve yolda kalanların uğrunda harcanır. Allah bilendir, hakimdir.” (Tevbe/60) 25- Kur’an, insana, hayatının maddi, manevi, bireysel, sosyal bütün alanlarında rehberlik eder. Kur’an’da bir devlet başkanına olduğu kadar sıradan bir vatandaşa da, zenginlere olduğu kadar fakirlere de kişisel davranış talimatı verilir. 27- Hz. Peygamber (sav), halkın eğitim meselesine özel ilgi göstermiştir. Aşağıda verilenlerden hangisi bu durumun bir göstergesi değildir? 24- Hz. Peygamber (sav)’e gelen vahiyler, o henüz hayattayken yazılıyor ve ezberleniyordu. Onun vefatından sonra sahabe tarafından, Zeyd b. Sabit başkanlığında bir komisyon oluşturularak Kur’an ayetlerinin bir Mushaf haline getirilmesi sağlandı. Kur’an-ı Kerim bir kitap haline getirildikten sonra da çeşitli bölgelere gönderilmek üzere 7 nüsha halinde çoğaltıldı. A KİTAPÇIĞI 5 Yukarıda bahsedilen ibadet aşağıdakilerden hangisidir? A) Hac B) Zekat C) Sadaka D) İnfak E) İcar BAHÇELİEVLER İLÇESİ LİSELER ARASI KİTAP OKUMA YARIŞMASI 29- İslam dini, meşakkatli durumlarda inananlara kolaylıklar getirmiştir. Aşağıdaki durumların hangisinde Müslümanlar, dört rekâtlı namazlarını iki rekât olarak kılarlar? A) Hastalandığında B) Acil bir işi olduğunda C) Üzüntü anında D) Yorucu bir işi olduğunda E) Yolcu olduğunda 32- “İnsan için ancak çalıştığının karşılığı vardır.” (Necm/39) 30- “Rabbimiz! Bize bu dünyada da iyilik, refah ve mutluluk; öbür dünyada da iyilik, refah ve mutluluk ver. Bizi Cehennem azabından koru..” (Bakara/201) Yukarıdaki ayet-i kerimeden hareketle İslâm’ın üzerinde durduğu ana düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) Dünyayı tamamen reddetme B) Dünyanın acı ve ızdırap yeri olduğu C) Dünyanın nimetlerin bolca istifade etme D) Dünya ve ahiret dengesini iyi kurmak E) Tek gerçekliğin ahiret hayatı olduğunu bilmek A KİTAPÇIĞI Allah’ın külli iradesinin yanında kişi kendi yapıp etmelerinden de sorumludur. Allah, insana doğruyu yanlıştan ayıracak akıl ve tercih edecek bir irade vermiştir. Bu iradeye verilen ad aşağıdakilerin hangisidir? A) Cüz’î irade B) Küllî irade C) Nisbî irade D) Nısfî irade E) Ezelî irade 33- “Allah’ın tek olduğuna, meleklerine, vahyedilmiş kitaplarına, peygamberlerine, ahiret gününe (dirilmeye, hesaba çekilmeye) ve hayır ve şer olarak telakki edilen şeylerin Allah’tan geldiğine inanmak” şeklinde tarif edilen esaslara ne ad verilir? A) İslam Esasları B) İhsan Esasları C) İrfan Esasları D) İsar Esasları E) İman Esasları 31- Kur’an-ı Kerim’in pek çok yerinde geçen “iman eden ve iyi işler yapanlar…” ifadesiyle vurgulanmak istenen olgu aşağıdakilerden hangisidir? 34- Allah’ın Rahman, Rahim, Aziz (Yüce), Şafi’ (Şifa veren), Kadir (Her şeye gücü yeten), Adl (Adil), Alim (Her şeyi bilen), Basîr (Her şeyi gören) gibi pek çok isim ve sıfatları vardır. Allah’ın bu güzel isim ve sıfatlarına ne ad verilir? A) Hesna B) Esmaü’l-Hüsna C) Sena D) Tahiyyat E) Ayete’l-Kürsi A) İman-amel birlikteliği B) İnanmanın önemi C) Hayırlı işler yapmaya teşvik D) Düşünmenin değeri E) Ayetlerin icaz 6 BAHÇELİEVLER İLÇE MİLL EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ BAHÇELİEVLER İLÇESİ LİSELER ARASI KİTAP OKUMA YARIŞMASI 35- Ruhu, başkasına karşı adalet, merhamet, feragat, iyilikseverlik erdemleriyle olgunlaşmış insanın zihnine ilahi bir takım şeyler esinlendirilir. Bu duruma ne ad verilir? 39- ‘İyilik edenlere en güzel mükâfat ve daha fazlası vardır.’ (Yunus/26) A) İlka B) İlham C) İcaz D) İrfan E) İkra 36- Allah’ın ilahi mesajını “doğru, güvenilir, akıllı, günahsız …” sıfatlarının sahibi olan Peygamberlere aktarması aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ifade edilir? A) Vahiy B) Kelam C) Nakil D) Suhuf E) Kitap A) Mezmur B) Suhuf C) Zebur D) Mushaf E) Avesta A) Adn cennetine B) Firdevse C) Allah’ın cemaline D) Köşklere E) Süt ve bal nehirlerine 38- Allah (c.c) bazı peygamberlerine sahifeler ve kitaplar vermiştir. Hz. Musa’ya Tevrat’ı, Hz. Davud’a ………..’u, Hz. İsa’ya İncil’i ve Hz. Muhammed’e Kur’an-ı Kerim’i vermiştir. Yukarıda boş bırakılan ve Hz. Davud’a verilen ilahî kitabın adı nedir? Ayet-i kerimede ‘daha fazlası’ ifadesi ile cennette Müslümanların elde edeceği aşağıdaki hangi duruma işaret edilmektedir? 41- “Rabbim beni hayra ilet, ahirette amel defterimi sağ elime ver ve hesabımı kolaylaştır!” şeklinde dua ettiğimiz ve diğer ibadetler için de ön hazırlık mesabesinde olan ibadet aşağıdakilerden hangisidir? A) Mikail B) Cebrail C) İsrafil D) Azrail E) Malik 40- İslam’ın en önemli esası olup; salat (eğilim/ rağbet), dua (yakarış), zikir (anma), tesbih (ululama, övme), inabe (itaat) gibi değişik şekillerde adlandırılan, Hz. Peygamber (sav)’in “gözümün nuru, dinin direği” diye ifade ettiği ibadet aşağıdakilerden hangisidir? A) Zeka B) Oruç C) Hac D) Namaz E) Sadaka 37- “Allah’ın kudreti” anlamına gelen, görevi semavi haber taşıyıcısı olan ve “Ruhu’l-Emin” olarak da adlandırılan melek aşağıdakilerden hangisidir? A KİTAPÇIĞI 7 A) Oruç B) Sadaka C) Zekat D) Namaz E) Abdest BAHÇELİEVLER İLÇESİ LİSELER ARASI KİTAP OKUMA YARIŞMASI 42- Müminin miracı olan, maddi ve manevi pek çok faydası bulunan namaz ibadetinin gerçekleştirilmesi esnasında Kâbe’ye doğru yöneliş neyi ifade eder? 46- “………Mü’minin kaybolmuş malıdır; onu nerede bulursa geri alır.” A) Birlik ve bütünlüğü B) Kâbe’nin Önemi C) Namazın Önemi D) Vaktin Önemi E) Mekke’nin önemini 43- “Rabbine, sanki O’nu görüyormuşsun gibi ibadet etmendir. Çünkü senin O’nu görememene rağmen, O, seni kesinlikle görmektedir.” Hz. Peygamber (sav)’in bu sözü, aşağıdaki kavramlardan hangisinin açıklamasıdır? A) İsâr B) İhsan C) İslam D) Mü’min E) İman Hadis-i Şerifte boş bırakılan yere gelecek olan ve “ilim”le birleştiğinde Mü’min için bir anlam kazanacak olan ifade aşağıdakilerden hangisidir? A) Haşyet B) Ahlak C) Hikmet D) Tefekkür E) Tesbihat A) Gaybı bilme gücü elde etme B) Olmayacak şeyleri gerçekleştirme C) Nefsine eziyet etme D) Birinin iradesini ötekine kabul ettirme E) Bireyin en iyi davranış biçimini elde etme yöntemi 48- İslâm’da ibadet, akit ilişkileri, cezalar gibi insanın dış hayatının bütünü için kurallar içeren ilme ne ad verilir? A) Bedenini dilediği şekilde tasarruf etme B) Bedeni isteklerden tamamen vazgeçme C) Bedeni sağlıksız kullanma D) Bedenin Allah’a ait oluşu ve onun bir emanet oluşu E) Bedene çile çektirme A) Tasavvuf B) Tefsir C) Kelam D) Akaid E) Fıkıh 49- “Münafıklar, namaza kalktıkları vakit tembel tembel kalkarlar. İnsanlara gösteriş yaparlar.” (Nisa/142) 45- Medine’de mescidin içinde yer alan ve Hz. Peygamber (sav)’in şahsi gözetimi altında işleyen eğitim-öğretim merkezinin adı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? 47- İslâm’da tasavvufun özü diyebileceğimiz davranış tarzı aşağıdakilerden hangisidir? 44- “Kendi bedenine karşı bile ödevlerin vardır” Hadis-i Şerifi ile aşağıdakilerden hangisi kastedilmektedir? A KİTAPÇIĞI A) Mescid-i Nebevi B) Daru’l-Erkam C) Daru’n-Nedve D) Hilfu’l-Fudûl E) Suffe 8 Yukarıdaki ayette namaz kılan münafıklar, bu ibadeti yaparken ibadetlerin özünü oluşturan hangi noktaya önem vermediklerinden dolayı yerilmiştir? A) İhlas-Samimiyet B) Havf-Reca C) Emanet D) Sabır E) Zühd BAHÇELİEVLER İLÇE MİLL EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ BAHÇELİEVLER İLÇESİ LİSELER ARASI KİTAP OKUMA YARIŞMASI 50-Gazali’nin ifadesiyle “böbürlenme”, insanın kendine tapmasıdır ve bu yüzden de bir tür putçuluktur. Bu kötü hasleti bertaraf edecek ahlakî davranış modeli aşağıdakilerden hangisidir? 54- Ana-babaya hürmet, cömertlik, yetimi koruyup gözetme, söz ve fiillerde doğruluk, mütevazılık, merhamet etmek gibi davranışlar İslâm’ın üzerinde durduğu ve yapılmasını emrettiği ahlâk ilkelerdir. A) Alçak gönüllülük B) Diğergamlık C) Sabır D) Suhulet E) Yardımlaşma 51- Allah’ın rızasını kazanmak ve O’nun iradesine uygun hareket etmek için yapmış olduğumuz iyi işlere Kur’an terminolojisinde ne ad verilir? A) Tefekkür B) Tezekkür C) Namaz D) Salih amel E) İhsan İslâm’ın bu ahlâk ilkelerinin dayanağı aşağıdakilerden hangisidir? A) Toplumsal İlgiler B) Evrensel Değerler C) Tarihsel Gerçekler D) Kültürel Normlar E) İlahi Emirler A) Fatiha B-Nur C) İsra D) Felak E) Yasin A) İyi olduğunu düşündüğü fiilleri yapıp ilahi iradeye teslim olmak B) Alın yazım bu’ deyip hiçbir şey yapmamak C) Her şeyin kendi istek ve iradesiyle olduğunu savunmak D) Elinden hiçbir şey gelmediğini iddia etmek. E) Başkalarının günahının cezasını çekiyor olmak 56- İçerisinde mü’minlerin kardeşliğini, birbirleriyle alay etmemelerini, ayıplamamalarını, lakap takmamalarını, birbirleri hakkında kötü zanda bulunmamalarını, birbirlerinin kusurlarını araştırmamalarını ve birbirlerinin gıybetini (dedikodu) yapmamalarını öğütleyen ve daha çok sosyal davranışlardan bahseden sure hangi şıkta doğru olarak verilmiştir? 53- Amellerin kendisiyle değer kazandığı ve dış görünüşleri itibariyle benzerlik gösteren davranışları İslâm neye göre değerlendirir? 55- Anne babaya itaat, akrabaya, düşküne hakkını verme, israf etmeme, zinaya yaklaşmama, cana kıymama, yetim malına dokunmama, ölçüye dikkat etme, kibirlenmeme gibi pek çok ahlaki öğretiyi içinde barındıran sure aşağıdakilerden hangisidir? 52- İslâm’ın bize sunduğu dinamik kader anlayışı aşağıdaki cümlelerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A KİTAPÇIĞI A) Güzelliğine B) Zamanına C) Miktarına D) Mekânına E) Niyetlerine 9 A) Kafirun B) Fil C) Hucurat D) Nas E) İhlas BAHÇELİEVLER İLÇESİ LİSELER ARASI KİTAP OKUMA YARIŞMASI 57- İslâm, hataları, Allah’ın hukukuna karşı işlenmiş olanlar ve ……………… işlenmiş olanlar diye ikiye ayırır. Yukarıdaki boş bırakılan yere uygun düşen ifade aşağıdakilerden hangisidir? A) Yaratana karşı B) Meleklerin hukukuna karşı C) Kitaplara karşı D) Peygamberin hukukuna karşı E) İnsanların hukukuna karşı 60- “Ey iman edenler! İçki, kumar, dikili taşlar (putlar) ve şans oyunları ancak, şeytan işi birer pisliktir. Şeytan içkide ve kumarda, ancak aranıza kin ve düşmanlık sokmak; sizi, Allah’ı anmak ve namazdan alıkoymak ister. Artık (bunlardan) vazgeçtiniz değil mi?” (Maide/90-91) 58- Aşağıdakilerden hangisi başkasına karşı yapılmış olan bir haksızlığı tamir etmenin yollarından biri olamaz? A KİTAPÇIĞI A) Af dilemek B) Tevbe etmek C) Alınan hakkı iade etmek D) Verilen zararı tazmin etmek E) Kurban kesmek Aşağıdaki cümlelerden hangisi yukarıdaki ayetlerde haram kılınan fiillerin yasaklanma gerekçeleri arasında yer almaz? A) Allah’ı anmaktan alıkoyması B) Para kazanmaktan alıkoyması C) Şeytan işi olmaları D) Necis/pislik olmaları E) Namazdan alıkoyması 61- “Herkesin kazandığı iyilik kendi yararına, kötülük de kendi zararınadır.” (Bakara/286) Yukarıdaki ayette vurgu neye yapılmıştır? A)Hayra teşvik B) Zararın def edilmesi C) Kazancın helal yollardan olması D) İyilik ve kötülüğün şahsın kendisinden kaynaklandığı E) İyilik ve kötülüğün başkasından kaynaklandığı 59- Kur’an’ın “iyilik” ve “kötülük” için kullandığı terimler hangi şıkta doğru olarak verilmiştir? 62- İslam’ın öngördüğü ilkeler, hem bireylerin hem de toplumun ıslahı ve kurtuluşu içindir. A) Maruf/Münker B) Münker/Nekir C) Haram/Helal D) Mübah/Müfsit E) Mekruh/Münker 10 Aşağıdaki ibadetlerin hangisinde toplumsal bir amaç güdülmemiştir? A) Hac ibadeti yapma B) Müşterek bir yöne (Kabe’ye) doğru namaz kılma C) Ramazan orucu tutma D) Aynı anda bayram etme E) Gece teheccüd namazı kılma BAHÇELİEVLER İLÇE MİLL EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ BAHÇELİEVLER İLÇESİ LİSELER ARASI KİTAP OKUMA YARIŞMASI 63- Hz. Peygamber (sav) tarafından kurulan ve yönetilen; Müslüman, Yahudi ve Putperest Arapların hoşgörüyle birlikte yaşadıkları devletin adı aşağıdakilerden hangisidir? A) Medine Şehir Devleti B) Mekke Site Devleti C) Taif Devleti D) Arap Devleti E) İstişare Devleti 64- ‘Bir sahabe Hz. Peygamber (sav)’e sordu: -Allah’ın en hoşuna giden davranış hangisidir? -Zamanında kılınan namaz. -Peki ondan sonra? - …….. Bu karşılıklı konuşmada Hz. Peygamber (sav)’in önerdiği, boş bırakılan yere gelecek davranış modeli aşağıdakilerden hangisidir? 66- “Müşriklerden biri sana sığınırsa, onu emniyet altına al, sonra onu güven içinde bulunacağı bir yere ulaştır.” (Tevbe/6) Bu ayet-i kerimeyle İslâm’ın gayri Müslimlerle ilgili hangi ilkesi vurgulanmaktadır? A) Dini hoşgörü ilkesi B) Canın korunması ilkesi C) Namusun korunması ilkesi D) Malın korunması ilkesi E) Yargı ilkesi 67- Mekkeli müşriklerin baskılarına karşılık Müslümanların ülkesine sığındığı, Müşriklerin diplomatik planlarına rağmen Müslümanları geri göndermeyen Etiyopya (Habeşistan) Kralı aşağıdakilerden hangisidir? A) Zekât vermen B) Anne-Babana iyi davranman C) Umreye gitmen D) Evlatlarına iyi muamele yapman E) Komşuna iyi davranman A) İbn Sa’d B) Amr İbn. Ümeyye C) Nevevi D) Zühri E) Necaşi 68- Tarihte Müslümanların kurmuş olduğu devletlerde, gayr-i Müslim vatandaşlar askeri görevden muaf tutulmuş, buna karşılık güvenliklerini sağlamak için yalnızca erkeklerden vergi alınmıştır. Alınan bu vergiye İslam tarihinde ne ad verilmiştir? 65- İslâm, kadın ve erkeği din, yaratılış ve kulluk bakımından eşit görür. Ancak hukuki açıdan İslâm’ın benimsediği temel prensip farklıdır. Bu prensip aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A KİTAPÇIĞI A) Her bakımdan eşitlik B) Ayrımcılık C) Benzerlik D) Görev dağılımında adalet E) Güçler ayrılığı 11 A) Zekat B) Cizye C) Öşür D) Haraç E) Sadaka BAHÇELİEVLER İLÇESİ LİSELER ARASI KİTAP OKUMA YARIŞMASI 69- “Yeryüzünde gezip dolaşın da öncekilerin akıbeti nasıl olmuş bir bakın.” (Rum/42) Bu ayet-i kerime ile Müslümanlar neye teşvik edilmektedir? A) Ticarete B) Seyahat etmeye C) Sanata D) Geçmişi araştırmaya E) Okuma-yazma öğrenmeye 72- Müslümanlar arasında sanatların gelişmesinde en büyük etken şüphesiz Kur’an-ı Kerim olmuştur. Nitekim Kur’an’ın ibadet gayesi ile okunuşundan ………………. sanatı, onun metninin yazılarak korunmasından da ………………. sanatı meydana gelmiştir. 70- İbn-i İshak, Mesudi, Miskeveyh, Said el Endelüsi, Taberi, İbn Haldun gibi Müslüman tarihçilerin diğer tarih yazarlarından ayrılan özelliği aşağıdakilerden hangisidir? Yukarıda boş bırakılan yerlere hangi sanatlar gelmelidir? A) Tefsir/Akaid B) Musiki/Hat C) Tefsir/Tecvit D) Akaid/Hadis E) Hadis/Fıkıh 73- “Şahadet ederim ki Allah’tan başka ilah yoktur, yine şahadet ederim ki Muhammed, O’nun kulu ve elçisidir.” A) Şehir tarihi yazarlığı B) Siyer-meğazi yazarlığı C) Siyaset tarihi yazarlığı D) Evrensel tarih yazarlığı E) Tarih felsefesi yazarlığı Bu cümleye kısaca ne ad verilir? 71- En sade, hatta en ilkel ve cahil insan dahi, insanın kendisinin yaratıcısı olamayacağını; bizlerin hepimizin ve bütün kâinatın tek bir Yaradan’ı olması gerektiğini kesinlikle bilir. Tanrı tanımazlık bu mantıki ihtiyaca cevap veremez. Çok tanrıcılığa inanmak ise, tanrılar arasında yetki paylaşım güçlüğünü çıkarır. Oysa Müslümanların ateistlerle, çok tanrıcılarla ve Allah’a başka varlıkları ortak koşanlarla hiçbir ortak yanları yoktur. A KİTAPÇIĞI A) Kelime-i Tevhid B) Kelime-i Takrir C) Kelime-i Şehadet D) Kelime-i Hasene E) Kelime-i Tayyibe 74- Müslüman bir ailede bir çocuk dünyaya geldiğinde sağ kulağına …………, sol kulağına da ……….. okunur. Yukarıda anlatılanlardan hareketle aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Ateizmde mantıki bir tutarsızlık vardır. B) Kâinatta birden fazla tanrı olması kaosa sebep olur. C) Müslümanlar tek Yaradan inancına sahiptir. D)Tevhid (Tek Yaradan) inancı, aynı zamanda mantıki bir tutarlılığa sahiptir. E)Tek Yaratıcı olduğunu kavramak için çok bilgili olmak gerekir. 12 Boş bırakılan yerlere getirilmesi gereken kelimeler aşağıdaki ikililerden hangisidir? A) Kamet/Ezan B) Kelime-i Şehadet/ Kelime-i Tevhid C) Ezan/Kamet D) Ezan/Sala E) Sala/Kamet BAHÇELİEVLER İLÇE MİLL EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ BAHÇELİEVLER İLÇESİ LİSELER ARASI KİTAP OKUMA YARIŞMASI 75- ‘Allah büyüktür’ (4 defa), ‘Şahadet ederim ki Allah’tan başka ilah yoktur’ (2 defa), ‘Şahadet ederim ki Muhammed, Allah’ın resulüdür’ (2 defa), ‘Haydi, kurtuluşa’ (2 defa), ‘Haydi, felaha’ (2 defa), ‘Allah büyüktür’ (2 defa), ‘Allah’tan başka ilah yoktur’ (1 defa) Yukarıda tercümesi verilen ifadelerden meydana gelen ve namaza davet için minarelerden okunan Arapça çağrıya ne ad verilir? A) Sala B) Kamet C) Tahiyyat D) Tekbir E) Ezan 78- Müslümanlar, ölen bir kimse ilgili bir takım işlemler yaparlar. Cenaze yıkandıktan sonra üç parça beze sarılır (kadınlar için bu bez beş parça olur). Bu işlem aşağıdakilerden hangisidir? A) İhram B) Vakfe C) Umre D) Tavaf E) Sa’y Yukarda boş bırakılan yerlere gelecek kelimeler hangi şıkta doğru olarak verilmiştir? A) Subhanellah/Elhamdulillah B) Elhamdülillah/Allahu ekber C) Allahu Ekber/ Elhamdulillah D) Bismillah/Subhanellah E) Bismillah/Elhamdulillah 80- Bir Müslüman, bir şeyi yapmaya karar verdiğinde, bir kimseye bir vaatte bulunduğunda sözünün hemen arkasından söylemesi gereken kelime aşağıdakilerden hangisidir? 77- İhram, mikat, vakfe ve tavaf, aşağıdaki ibadetlerden hangisiyle ilgili kavramlardır? A) Kefenleme B) Telkin C) Techiz D) Defin E) İhram 79- Bir Müslüman bir işe başlarken …………, bitirdiğinde ………. der. 76- Kâbe’yi hac ayları dışında başka bir zamanda ibadet maksadıyla ziyaret etmeye ne ad verilir? A KİTAPÇIĞI A) Zekat B) Sadaka C) Namaz D) Oruç E) Hac A) Maşaallah B) Bismillah C) İnşaallah D) Elhamdulillah E) Ya Allah 81- İki kişi karşılaştığında biri ‘es-selamu aleykum’ dediğinde buna karşılık karşısındaki kişinin söyleyeceği söz aşağıdakilerden hangisidir? 13 A) Ve aleykum selam B) Sübhanellah C) Maşaallah D) Barakellah E) Selamun aleykum BAHÇELİEVLER İLÇESİ LİSELER ARASI KİTAP OKUMA YARIŞMASI 82- Son peygamber, âlemlere rahmet olarak gönderilen, her yönüyle bizler için güzel örnek olan Hz. Muhammed (sav)’i anmak amacıyla sık sık ‘Allahumme salli ala Muhammed’in ve ala âli Muhammed’ deriz. Hz. Peygamber (sav)’in de ismi anıldığında söylememiz gerektiğini ifade ettiği bu cümleye ne ad verilir? 85- “Temizlik imanın ………………dır.” A) Tahiyyat B) Takdis C) Tahlil D) Tekbir E) Salavat Hz. Peygamber (sav)’in öncelediği yön aşağıdakilerden hangisidir? A) Güney B) Sağ C) Ön D) Sol E) Arka Hz. Peygamber (sav)’in bu hadis-i şerifinde boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir? A) Tamamı B) Yarısı C) Bir kısmı D) Parçası E) Bir tarafı A) Teyemmüm B) Temlik C) Tedebbür D) Tevekkül E) Temizlik 87- Hz. Muhammed (sav), peygamber olarak görevlendirildikten sonra ilk olarak Mekke halkına İslam’ı tebliğ etti. Mekke’de yaklaşık 13 sene boyunca bu görevi yerine getirmeye çalıştı. Ancak 13 sene boyunca Mekkeli müşriklerin pek çok eza ve cefasına maruz kaldı. İşkencelerin şiddeti artınca kendisinde emanet bırakılan eşyaları Hz. Ali’ye bırakarak Hz. Ebubekir ile birlikte göç etmek zorunda kaldı. 84- “Leş, kan, domuz eti, Allah’tan başkası adına kesilenler, boğulan, dövülerek, düşerek, birbirleriyle dövüşerek ölen, canı çıkmadan kestiğiniz hariç yırtıcı hayvanlar tarafından yenilen, dikilen o taşlar (putlar) için kesilenler” (Maide/3) ifadesiyle ayette yerini bulan hususların, bir müslümanın hayatındaki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir? 86- Hiç su bulunmadığı zaman veya bulunup da soğuk, hastalık gibi sebeplerden dolayı kullanılamadığı zaman abdest ve gusül için su yerine toprak kullanmak dini bir ruhsattır. Niyetle beraber elleri toprağa sürüp önce yüzü sonra da kolları meshetme işlemine verilen ad aşağıdakilerden hangisidir? 83- Hz. Peygamber (sav) her zaman …..… yanını tercih ederdi. Ayakkabılarını giyerken önce ……….. ayağını sonra diğer ayağını giyerdi. Çıkarırken de tam tersini yapardı. Aynı şekilde bir elbise giyerken, saçlarını tararken, yemek yerken, yatarken vb. işlerinde hep ………. yanını kullanırdı A KİTAPÇIĞI A) Mekruh B) Müfsit C) Haram D) Mübah E) Helal 14 Miladi 622 yılında hicret edilen bu şehir aşağıdakilerden hangisidir? A) Taif B) Yemen C) Suriye D) Medine E) Habeşistan BAHÇELİEVLER İLÇE MİLL EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ BAHÇELİEVLER İLÇESİ LİSELER ARASI KİTAP OKUMA YARIŞMASI 88-Yatsı namazından sonra kılınan, üçüncü rekâtında Fatiha ve zammı sure okuduktan sonra tekbir getirilip kunut duaları okunan üç rekâtlık namaz aşağıdakilerden hangisidir? 91- Müslümanlar, Allah tarafından belirlenmiş olan vakit namazları dışında istedikleri kadar nafile namaz kılabilirler. Ancak 3 vakit var ki bunlar kerahet (mekruh) vakti olduğundan bu vakitlerde nafile namaz kılınmaz. Bu 3 vakit şunlardır: Güneş doğarken, Güneş batarken ve Güneş tam tepedeyken. A) Teheccüt B) Kuşluk C) İşrak D) Vitir E) Teravih Yukarıdaki bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A)Akşam namazının vakti, kerahet vaktinin bitimiyle başlar. B) Sabah namazının vakti çıkınca kerahet vakti başlar. C)Yatsı namazının vakti, kerahet vaktinin bitimiyle başlar. D Öğlen namazının vakti, kerahet vaktinin bitimiyle başlar. E)İkindi namazının vaktinin bitiminde kerahet vakti 89- Bir Müslüman’ın, günde beş vakit namaz kılmak, zengin ise malından belli miktarda zekât vermek, Ramazanda oruç tutmak, anne-babasına iyi muamelede bulunmak gibi pek çok görev ve sorumluluğu vardır. Müslümanların yapmak zorunda olduğu bu görevlere ne ad verilir? A) Mübah B) Müstehap C) Caiz D) Farz E) Sünnet başlar. 92- Allah’ın Müslümanların namaz kılmaları için belirlemiş olduğu vakitler beştir. Bunlar sırasıyla Sabah, ………… 90- Hz. Muhammed (sav) bir gün bir mezarın dışının iyi düzeltilmemiş olduğunu gördü ve hemen düzeltilmesini emretti. Bu düzeltmenin gerekçesi olarak da ‘bu düzeltmenin ölüye bir fayda veya zarar vermeyeceğini, fakat yaşayanın gözüne hoş göründüğünü’ ifade etmiştir. Hz. Peygamber (sav)’in bu uygulaması İslâm’ın hangi alana önem verdiğini gösterir? A) Araştırma/Tetkik B) Kabir Ziyareti C) Ölüye verilen değer D) Sanat/Estetik E) Mezarların taşla örülmesi A KİTAPÇIĞI Yukarda verilen namaz vakitlerinin sırası hangi şıkta doğru olarak verilmiştir? A) Öğle, Akşam, Yatsı B) İkindi, Öğle, Akşam, Yatsı C) Öğle, Yatsı, Akşam, İkindi D) Öğle, İkindi, Akşam, Yatsı E) Yatsı, Akşam, Öğle, İkindi 93- Cemaatle kılınan (imamın kıldırdığı) hangi namazlarda kıraat (namazda Kur’an ayetlerinden okuma) açıktan (yüksek sesle) yapılmaz? 15 A) Sabah Namazı B) Yatsı Namazı C) Cuma Namazı D) Akşam Namazı E) İkindi Namazı BAHÇELİEVLER İLÇESİ LİSELER ARASI KİTAP OKUMA YARIŞMASI 94- Namazda biraz eğilerek avuçlar diz kapakları üzerine konur ve “Sübhane rabbiye’l-âzim” (Büyüklük ve yücelik Allah’ındır) anlamına gelen dua okunur. Namazdaki bu duruşa verilen ad aşağıdakilerden hangisidir? A) Secde B) Kıraat C) Kade D) Rukü’ E) Kıyam 98- Nafile bir namaz olan ve hayırlı olanı aramak maksadıyla kılınan, birinci rekâtta Fatiha ve Kafirun, ikinci rekâtta Fatiha ve İhlâs suresi okunan ve ardından da hayırlı olan şeyi talep etme duasını okuyup rüyaya yatılan namaz aşağıdakilerden hangisidir? 95- Mirac hadisesinde Allah ile Hz. Peygamber (sav)’in konuşması olan Tahiyyat duası namazda hangi aşamada okunur? 96- Peygamberler, kendilerine verilen vahiy doğrultusunda insanları doğru yola iletmek için görevlendirilmiş insanlardır. Kur’an’da 25 peygamberin adı geçmektedir. Kur’an ve Hadislerde kendilerine kitap ve sahife verilen peygamberlerden bahsedilir. Aşağıdaki peygamberlerden hangisine kitap veya sahife verilmemiştir? A) Hz. İbrahim B) Hz. İdris C) Hz. Musa D) Hz. İsa E) Hz. Süleyman A) İstihâre B) İstiane C) İstiğfar D) İstikame E) İşrak 99- Kur’an, Mekkeli muhacirleri misafir etmiş olan Medineli Müslümanlardan övgüyle bahsederken şöyle buyurur: “Kendilerinin ihtiyaçları olsa dahi, (muhacirleri) kendi canlarına tercih ederler.” (Haşr/9) A) Namaza başlarken B) Ayakta C) Ruküda D) Secdede E) Oturulduğunda A KİTAPÇIĞI Aşağıdaki hadis-i şeriflerden hangisi yukarıda verilen ayetin verdiği mesajla uyumlu değildir? A) Komşusu açken tok yatan bizden değildir. B)Bir kimse kendisi için sevip istediğini mümin kardeşi için de istemedikçe gerçekten iman etmiş olmaz. C) Veren el alan elden üstündür. D) Allah’ın rızası ana-babanın rızasındadır. E) İnsanların en hayırlısı insanlara faydalı olandır. 100- Namaz esnasında unutarak biriyle konuşmak, yüksek sesle gülmek, yemek-içmek ……………. 97- Hz. Muhammed’e (s.a.v) peygamberlik görevi verilmeden önce ait olduğu toplumda iyi hasletlerle anılırdı. Bir defasında sellere dayanamayıp yıkılan Kâbe’nin inşasında Hacer-i Esved taşının yerine konulmasında Arap müşrikleri onun hakemliğine razı olmuşlardı. Hz. Muhammed’in hangi özelliği onun müşrikler tarafından hakem tayin edilmesinde etkili olmuştur? A) Cesur oluşu C) Güvenilir oluşu E) Soylu oluşu B) Metanetli oluşu D) Zengin oluşu 16 Yukarıdaki cümle hangi şıkta doğru bir şekilde tamamlanmıştır? A) Namaza engel değildir B) Sehiv secdesini gerektirir. C) Namazı bozar. D) Namazın faziletini giderir. E) Namazın ruhuna aykırıdır.
