YAPAY SULAKALANDA YETİŞTİRİLEN BİTKİLERİN MİNERAL

X. ULUSAL EKOLOJİ VE ÇEVRE KONGRESİ
04-07 EKİM 2011, Çanakkale
YAPAYSULAKALANDAYETİŞTİRİLENBİTKİLERİNMİNERALELEMENTİÇERİĞİ
GülenÖZYAZICI1,YükselARDALI2,MehmetArifÖZYAZICI1veFulyaAYDIN2
1SamsunToprakveSuKaynaklarıAraştırmaEnstitüsüMüdürlüğü
2OndokuzMayısÜniversitesiMühendislikFakültesiÇevreMühendisliğiBölümü
Yapay sulak alan sistemleri çevredeki doğal malzeme kullanılarak ihtiyaç
büyüklüğündehazırlananhavuzlardaatıksuyunfiltreedilmesi,yetiştirilensulakalan
bitkileri ve filtre ortamındaki mikroorganizmalarla suyun arıtılması esasına dayanan
busistem,doğalyapınınküçüktaklitleridir.Buyöntemküçükyerleşimbirimlerinden,
büyük şehirlere hatta endüstriyel atık suların arıtılmasına kadar birçok uygulama
alanıbulunmaktadır.Araştırma,SamsunİliVezirköprüİlçesinin240nüfusluYörükçal
köyündeyürütülmüştür.Buçalışmada,yatayakışlıyapaysulakalansistemiatıksuyun
debisi,girensuyunbiyolojikoksijenihtiyacıvedolgumateryalininhidroliközellikleri
göz önüne alınarak projelenmiştir. Buna göre her bir havuz 200‘er m2‘lik alandan
oluşmaktadır. Köyün foseptik sisteminden çıkan atık su üçe bölünerek her bitki
havuzuna eşit miktarda verilmiştir. Juncus acutus, Cortaderia sellona, Phragmites
australis bitkileri dikilmiştir. Bitkilerin vejetasyon dönemi sonunda her havuzun 4
farklı noktasından 1 m2 lik alandan bitkiler hasat edilmiş ve bitkiler tarafından
kaldırılan besin maddesi miktarları belirlenmiştir. Bitkilerin N içerikleri
incelendiğinde, Juncus acutus’un yapısında Cortaderia sellona, Phragmites australis’e
oranla daha fazla N bulundurduğu, Cortaderia sellona bitkisinin ise diğer iki bitkiye
oranladahafazlafosfor,kalsiyumvemagnezyumiçerdiğibelirlenmiştir.
Anahtar sözcükler: Juncus acutus, Cortaderia sellona, Phragmites australis, mineral
elementalımı
117