BUĞDAYDAKİ ESER ELEMENTLERİN ALETLİ NÖTRON

XI. Ulusal Kimya Kongresi, Van, 1997
BUĞDAYDAKİ ESER ELEMENTLERİN ALETLİ NÖTRON AKTÎVASYON
y ö n t e m ! İ l e tay In î
O.CANKUR, N.K.ARAS
Kimya Bölümü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 06531 ANKARA
Eser elementler genellikle besin maddeleri ile vücuda alınmaktadır. Ülkemizde, buğday ve
buğdaydan elde edilen ürünlerin, insanların temel gıda maddelerinin %50’sirsi oluşturduğu
düşünülürse, Türk insanının eser element alımmda buğdayın ne derece önemli olduğu
görülebilir.
Daha önce yapılan çalışmada, Ankara, İstanbul, İskenderun ve Konya bölgelerinden toplanan,
farkh yıllara ait buğday numuneleri eser element İçerikten bakımından analiz edilmiş ve Se, Ni,
Zn gibi bazı element konsantrasyonlarmm, hem bölgesel hem de yıllar bakrmmdan, özellikle
İskenderun bölgesi numunelerinde, büyük farklılıklar gösterdiği gözlenmiştir.
Bu çalışmada ise İskenderun bölgesinin değişik noktalarmdan toplanan buğday ve yetiştikleri
toprak örneklerinin Aletli Nötron Aktivasyon Yöntemi (İNAA) ile analizi yapılmaktadır.
Numunelerin bir kısmı MIT (Massachusetts Insîitute ofTechnology, USA)'de, diğer kısmı ise
ITÜ TRJGA II reaktörü kullanılarak yine İNAA metodu ile analiz edilmiştir. Bu analizler
sonunda 1995 ve önceki yıllara ait Mo, Zn, As, Se, Fe, Cr, Co, Sc, Br, Na, K, Mg, Sb, Rb, Zr,
La, Ce, Hg, Au, £u,Tb, Yb, Lu, Ta, Zr, Cd, Cs, Ba, Nd ve Sm elementlerinin
konsantrasyonlan bulunmuş ve farklılıklar tartışılmıştır.