Diapositiva 1 - Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
advertisement
EU TWINNING PROJECT Decreasing Industrial Pollution – IPPC & Industrial Emission Directives INTEGRATED PERMITTING: • Steps towards it in EU & Turkey • Basic info for industries • Useful links AB EŞLEŞTİRME PROJESİ Sanayiden kaynaklanan Kirliliğin Azaltılması – EKÖK (IPPC) & Endüstriyel Emisyonlar Direktifi ENTEGRE İZİN: • AB & Türkiye'de konuyla ilgili atılan adımlar • Sanayi için temel bilgiler • Faydalı linkler Bu proje İspanya, Polonya ve Türkiye arasında yürütülen bir eşleştirme ortaklığıdır. This is a Twinning partnership between Spain, Poland and the Republic of Turkey. İÇİNDEKİLER: 1.Proje Altyapısı ....................................................................................... Sayfa 2 2.Sanayiden Kaynaklanan Kirliliğin Azaltılması Eşleştirme Projesi............ Sayfa 4 3.Proje Bileşenleri ve Yaklaşımı ................................................................ Sayfa 4 4. Nisan 2012 başlarına kadar projenin başarıları…………................................ Sayfa 5 5.IPPC & Endüstriyel Emisyonlar Direktiflerinin Türkiye’de uygulanması: konuyla ilgili bazı sorular ve cevaplar........................................................ Sayfa 6 6.Proje verileri........................................................................................... Sayfa 13 1 AVRUPA BİRLİĞİ EŞLEŞTİRME PROJESİ Sanayiden Kaynaklanan Kirliliğin Azaltılması Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifi (IPPC-96/61/EC- 2008/1/EC) ve Endüstriyel Emisyonlar Direktifi (2010/75/EU) 1. Proje Altyapısı: Mülga Çevre ve Orman Bakanlığı 2003 – 2007 yılları arasında IPPC Direktifinin uygulanması yolunda ilk çalışmaları oluşturan iki Hollanda – Türkiye ikili işbirliği projesini gerçekleştirmiştir. Bu projeler çerçevesinde i) yasal ve kurumsal değerlendirmeler yapılması, ii) Direktifin uygulanması için taslak eylem planı hazırlanması, iii) Pilot işletmelerde izin verme ile ilgili eğitim programları gerçekleştirilmesi, çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmalarda tüm paydaşların katılımıyla çalışma grupları oluşturulmuştur. Bilgi birikimi ve deneyimi olan bu çalışma gruplarının Eşleştirme projesi’nin faaliyetlerinin yürütülmesinde de katkı sağlamaları beklenmektedir. MÜLGA ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI TARAFINDAN “ENTEGRE KIRLILIK ÖNLEME VE KONTROL DİREKTİFİ” (IPPC-96/61/EC) İLE İLGİLİ YAPILAN ÇALIŞMALAR Projeler: 1. Proje: Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifinin (IPPC-96/61/EC) İç Mevzuata Kazandırılmasında İnsan Kaynakları Açısından Kapasite Artırımı Hollanda Hükümetinin Avrupa Birliği’ne aday ülkelere uyum sürecinde yardımcı olmak amacıyla yürüttüğü MATRA ve PSO Programlarına Bakanlığımızca sunulan ve kabul edilen Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifinin (IPPC-96/61/EC) İç Mevzuata Kazandırılmasında İnsan Kaynakları Açısından Kapasite Artırımı” Projesi 2003-2005 yılları arasında yürütülmüştür. 2 Proje kapsamında; o İlgili tüm taraflar direktif konusunda bilgilendirilmiştir. o Türkiye’de merkezi ve yerel düzeyde çevresel izin ve denetim uygulamaları incelenmiş, ilgili kuruluşlar ve yetki çerçevesi belirlenmiştir. o İlgili taraflara direktif konusunda ayrıntılı eğitim programları başlatılmıştır. o Türkiye’de IPPC direktif uygulanması için olası stratejiler üzerinde görüş alışverişi gerçekleştirilmiştir. o Pilot tesis (Petrokimya ), IPPC direktif kriterleri açısından incelenmiştir. 2. Proje: Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifinin (IPPC-96/61/EC ve 2008/1/EC) Türkiye’de Uygulanması “Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifinin (IPPC-96/61/EC) İç Mevzuata Kazandırılmasında İnsan Kaynakları Açısından Kapasite Artırımı” Projesinin devamı niteliğinde “Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifinin (IPPC-96/61/EC) Türkiye’de Uygulanması” Projesi Hollanda Hükümeti MATRA ve PSO Programları kapsamında 2006-2008 yılları arasında yürütülmüştür. Proje kapsamında; o Taslak uyumlaştırmanın stratejisi geliştirilmiştir o Taslak uygulama stratejisi geliştirilmiştir. o Pilot tesislerde (Enerji üretimi ve Tekstil) eğitim verilerek IPPC direktif uygulama örnek çalışmaları yapılmıştır. Diğer Çalışmalar 1-Direktif ile ilgili Mevzuat Boşluk Analizi ve taslak uyumlaştırma stratejisi oluşturulması çalışmaları gerçekleştirilmiştir. 2-IPPC Direktifi/ BAT (Best Available Techniques-Mevcut En İyi Teknikler) konusunda Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan Referans Belgeler (BREF) incelenmeye başlamıştır. 3-Sektörlerle iletişime geçilerek, BREFs ile ilgili bilgilendirme ve işbirliği çalışmaları yapılmıştır. 4-İlgili tarafların katılımı ile bilgilendirme çalışmaları yapılmıştır. 5-Avrupa Birliği-Türkiye Katılım Müzakereleri Çevre Başlığı/ Endüstriyel Kirlilik Kontrolü ve Risk Yönetimi kapsamında çalışmalar yürütülmekte ve kaydedilen ilerlemeler raporlanmakta; bunun yanında Avrupa Birliği Komisyonu ile iletişim ve eşgüdüm sürdürülmektedir. 3 2. Sanayiden Kaynaklanan Kirliliğin Azaltılması Eşleştirme Projesi: Ülkemizde, mülga Çevre ve Orman Bakanlığı vasıtasıyla, son yıllarda mevzuatını ve uygulamalarını AB Çevre mevzuatıyla uyumlaştırma yolunda önemli adımlar atılmıştır. Bu sürecin önemli bileşenlerinden biri sanayinin, çevre konusundaki yetkili makamlar tarafından kontrol edilmesi ve izlenmesi, faaliyetlerinin basitleştirilmesi ve geliştirilmesidir. Bu uygulamaların sonuçları kirliliğin belirgin şekilde azalması ve tüm paydaşlar için daha az bürokrasi olmasıdır. Bu sonuçlara ulaşmak ise, halen Endüstriyel Emisyonlar Direktifi olarak güncellenmiş olan AB IPPC (Entegre Kirlilik Koruma ve Kontrol) direktifinin Türk yasal mevzuatına uyarlanması ile mümkün olacaktır. Eşleştirme Projesinin amaçları şunlardır: 1. Endüstriyel Emisyonlar Direktifi ile uyumlu, entegre çevre izin ve izleme prosedürünün etkin bir şekilde uygulanabilmesi için en etkili, kurumsal bir çerçevenin belirlenmesi, 2. Bu alanda geliştirilmiş ve AB Müktesebatı ile uyumlu bir Türk mevzuatı hazırlanması, 3. Yetkili otoritelere, yeni mevzuatı uygulamak için gerekli olacak teknik, kurumsal ve finansal kapasitelerin belirlenmesi, 4. Destek materyalleri ve eğitim programlarının hazırlanarak tüm paydaşların kurumsal ve teknik kapasitelerinin arttırılması, 3. Proje Bileşenleri ve Yaklaşımı Eşleştirme projesinin 4 bileşeni vardır: 1. Kurumsal çerçevenin geliştirilmesi: izin ve denetim prosedürüne dahil olan mevcut Türk makamlarının yapılarının incelenmesi ile birlikte İspanya ve Polonya uygulama sistemleri ile kıyaslama da yapılacak ve yine tüm paydaşlar incelenecektir. İlgili taraflar ile mutabakata varılacak bir eylem planı hazırlanacaktır. Entegre bir izin ve denetim posedürünün etkin uygulanması için kurumsal yapı ve koordinasyon mekanizmasına ilişkin ilişkin öneri hazırlanacaktır. 2. Yasal uyum ve destek materyaller: Türk mevzuatında yapılacak olan değişikliklerin, çevre izinleri ve denetimleri ile ilgili AB mevzuatını yansıtacak şekilde olması ve bunun için paydaşlarla biraraya gelerek bu alanda taslak mevzuat oluşturulacak bu süreçte ilgili tarafların mutabakatının sağlanmasına öncelik verilecektir. Kamu kurumlarına ve sanayiye yeni çerçeveye uyum sağlama sürecinde destek vermek üzere kılavuzlar hazırlanacaktır. 3. Gerekli kaynakların tahmin edilmesi: Entegre çevre iznine esas mevzuatın etkin olarak uygulanması için Kamu kurumlarının ihtiyacı olacak olan teknik, kurumsal ve finansal kaynakların tahmini yapılacaktır. 4. Sektörel eğitim: 4 sanayi sektörüne yönelik destek materyalleri, sanayi kuruluşlarına ilişkin 4 pilot çalışmanın temelini oluşturacaktır. Konuyla ilgili sanayi sektörlerinden ve çevre ile ilgili Kamusal Otoritelerden gelen katılımcılar, gerek karşılık gelen entegre 4 çevre izin başvurusunu hazırlamak için gerekse izin belgesinin taslağını hazırlamak için İspanyol ve Polonyalı uzmanlarla beraber çalışacaklardır. Eşleştirme projesinin çalışmalarını özellikle i) yeni izin ve izleme mevzuatının kapsamında yer alan tüm sanayi kuruluşlarının bir envanterini hazırlamak, ii) paydaşlar arasında iletişimin iyileştirilmesi için bilgi işlem araçları geliştirmek (web sayfası gibi), iii) Türkiye’de entegre izinler konusunda eğiticilerin eğitimi program hazırlamak konularında tamamlayan ve destekleyen Teknik Asistanlık projesi 2012 ilk çeyreğinde başlaması öngörülmektedir. Proje sonuçlarının sürdürülebilirliğini, üç ülke uzmanlarının işbirliği, önceki projelerde elde edilen bilgiler ve oluşturulan çalışma gruplarının devamlılığı ve Teknik Asistanlık projesinin çıktıları sağlayacaktır. 4. Nisan 2012 başlarına kadar projenin başarıları Nisan 2012 başlarına kadar eşleştirme projesinin temel çıktıları şunlardır: 1. Mevcut çevre izni sisteminin, ilgili idari yapının ve tahsis edilen kaynakların değerlendirilmesi. 2. 2010/75/EU Endüstriyel emisyonlar direktifinin I. ve II. bölümlerinin şartlarını yerine getiren entegre çevre iznini ortaya çıkaracak yeni izin sisteminin etkin uygulanmasını sağlayacak şekilde Çevre ve Şehircilik Bakanlığının (ÇŞB) mevcut idari yapısının optimizasyonu için bir dizi öneriler getirilmesi. 3. Yukarıda bahsedilen yeni izin sistemi ile ilgili olarak ÇŞB ile diğer paydaşlar arasında koordinasyon mekanizmasını daha etkili kılmak için bir dizi öneri. 4. Endüstriyel emisyonlar direktifinin şartlarının, özellikle 1. Ve 2. Bölümün uygulanmasının önemi gözönünde bulundurularak, önümüzdeki yıllarda kademeli olarak yerine getirilebilmesi için eylem planı hazırlanması. 5. Endüstriyel emisyonlar direktifinin I. ve II. Bölümlerini uyumlaştıran ve entegre çevre izin sistemini konu alan taslak yönetmeliğin hazırlanması. Bu taslak ÇŞB dışındaki paydaşlara, görüşlerini almak üzere Nisan 2012 başında gönderilmiştir. 6. Biri sanayiciye iyi bir başvuru hazırlamak için diğeri ÇŞB çalışanlarına entegre çevre izni hazırlama görevini yerine getirirken kullanmaları için olmak üzere 2 temel kılavuzun hazırlanmasına başlanması. Bu işler bitirilmek üzere. 7. Entegre çevre izinleri yönetmeliğinin getireceği yeni şartlara, ilgili sanayi dallarının uyumlaştırılmasını kolaylaştıracak 4 adet sektör kılavuzunun hazırlanmasına başlandı. Bu kılavuzlar, sektörlerle ilgili mevcut en iyi teknikler referans dokümanlarının (BREFler) anlaşılmasını kolaylaştıracaktır. 8. Tüm BREF’lerin yönetici özetleri gibi veya dmir çelik üretimi konusunda mecut en iyi teknikler sonuç belgeleri hakkında komisyon kararı gibi önemli referans dokümanlarının dokümanların türkçeye tercüme edilmesi. 5 9. Yeni yönetmelik ve izin sistemi ile birlikte gelecekte ortaya çıkacak değişiklikler ve etkilenecek olan sanayi dallarının bilgilendirilmesi için bazı iletişim faaliyetleri. 5. Entegre kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifi (IPPC) & Endüstriyel Emisyonlar Direktiflerinin (IED) Türkiye’de uygulanması konusunda sık sorulan sorular ve cevapları i. Çevre izin /lisans uygulamaları ile entegre çevre izni (IPPC izni) arasındaki fark nedir? Bakanlığımızca Nisan 2010 tarihinde başlayan çevre izni ve lisans verilmesi uygulamaları kapsamında Bakanlığımız tarafından verilen tüm çevre izin ve lisansları “tek pencere ve elektronik başvuru” temeline dayandırılmıştır. Bu kapsamda danışman firmalar/çevre görevlisi tek bir pencereden tüm izinler için başvuru yapmakta, her bir birim için ayrı verilen dokümanlar bir defaya mahsus olmak üzere elektronik olarak kayıt altına alınmaktadır. Bakanlığımızca çevre izni kapsamındaki tüm izin ve lisans başvuruları ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü tarafından değerlendirilerek sonuçlandırılmaktadır. IPPC izni ile Bakanlığımızca verilen tüm çevre izin ve lisans uygulamalarının entegre edilmesi, bu çerçevede, işletmelerden kaynaklanan kirliliğin; Bir alıcı ortamdan başka alıcı ortama, yani, hava alıcı ortamından , su veya toprak alıcı ortamına taşınmadan en aza indirilmesini, önlenmesini içeren, - tüm alıcı ortamların “birlikte ele alınması” atık oluşumunun ve kaynak kullanımının en aza indirilmesi, kazaların, gürültü ve titreşimin önlenmesi, ve enerjinin etkin kullanımının sağlanması, söz konusu olacaktır. IPPC izni kapsamında yetkili otorite ve işletmecileri bekleyen en önemli yenilik “mevcut en iyi teknikler uygulaması”dır. Bu uygulama ile çevrenin bir bütün olarak korunmasını en etkili şekilde sağlanacak, yerel olarak elde edilebilecek ve ekonomik olarak da uygulanabilecek teknolojiler ve bunların uygulanış biçimleri IPPC izin sürecinde değerlendirilecektir. IPPC izni kapsamında, izin sürecine halkın katılımının, çevresel bilgiye, yargıya erişiminin sağlanması konularında düzenleme yapılması öngörülmektedir. Ayrıca, IPPC işletmelerinin izin koşullarında yer alan gereklilikler kapsamında izlenmeleri sağlanacak ve yapılacak teknik, yasal, kurumsal düzenlemeler ile 6 işletmelerden kaynaklanan salım ve transfer kayıtlarının tutulması ve raporlanması; bu kapsamda Avrupa Komisyona bilgilerin sunulması sağlanacaktır. ii. Entegre çevre izni uygulaması ne zaman uygulanmaya başlanacaktır? Ocak 2011 tarihinde yürütülmeye başlanmış olan ve 24 ay sürmesi öngörülen IPPC-3 projesi ile IPPC direktifinin ve bu direktifi yeniden düzenleyen Endüstriyel Emisyonlar Direktifi 2010/75/EU uyumlaştırılması çalışmalarının tamamlanması hedeflenmektedir. Bu çerçevede 2013 yılında direktifin uyumlaştırılması, 2016 yılında uygulanmaya başlanması, 2018 yılında ise tam uygulama yapılması öngörülmektedir iii. Ülkemizde IPPC izni kapsamında hangi işletmeler yer almaktadır? Ülkemizde yaklaşık 4500 IPPC işletmesi olduğu öngörülmektedir.(2006-2008 yılı verilerine göre) IPPC direktifi kapsamında ülkemizde faaliyet gösteren işletmeler belirlenirken direktifin tanımladığı kapasite ve üretim prosesleri dikkate alınmıştır. Ancak kimya endüstrisinde direktif kapsamında ölçek ve ayrıntılı proses tanımlanmadığı için ve ülkemizde bu sektörde faaliyet gösteren küçük ve orta ölçekli çok sayıda işletme ve üretim çeşitliliği olduğundan bu sektör IPPC direktifi kapsamında yer alan işletme sayısı ayrıntılı bir envanter çalışması ile Teknik Asistanlık Projesinde belirlenecektir. IPPC Direktifi kapsamında yer alan IPPC işletmeleri büyük ölçekli olup, söz konusu işletmeleri oluşturan tesislerde IPPC izni uygulamalarında mevcut en iyi teknikler de değerlendirilecektir. IPPC direktifi kapsamında yer alan IPPC işletmeleri Enerji Endüstrisi (Enerji tesisleri, Petrol ve gaz rafinerileri, kok fırınları vs.) Metal Üretim ve İşleme Tesisleri (Sinterleme, pik demir, çelik üretimi, demir, çelik işleme ve döküm vs. tesisleri için IPPC Ek-1 listesinde kapasite sınırı getirilmiştir.) Mineral, İnşaat Malzemeleri Endüstrisi (Çimento klinkeri, kireç, cam, kiremit, fayans, porselen üretme tesisleri için IPPC Ek-1 listesinde kapasite sınırı getirilmiştir.) Kimya Endüstrisi (Temel organik ve inorganik kimyasalların üretimi, fosfor, azot ya da potasyum temelli gübre üretimi (basit veya bileşik gübreler) vs.) Atık Yönetimi (Atık bertaraf ve geri kazanım tesisleri, Gemilerin normal faaliyetinden kaynaklanan atıkların kabul tesisleri vs.) Diğer Tesisler (tekstil, tarım sektörü, kağıt üretim vs. tesisleri için IPPC Ek-1 listesinde kapasite sınırı getirilmiştir.) 7 iv. Diğer ülkelerde nasıl gerçekleşti? İspanya ve Polonya’da IPPC izin belgelerinin uyarlanması ve dağıtılmasına dair örnekler IPPC direktifinin İspanyol mevzuatına uyarlanmasına 1997 yılında başlandı ancak tam sürecin ortasında seçimlerin yapılması sebebiyle gecikerek Temmuz 2002 yılında tamamlandı. 2002 tarihli yasa çerçevesinde, sektörden bağımsız olarak tüm sanayi kolları 1 Ocak 2007 tarihinden önce izin başvurusunda bulunmak zorundadır. Yasa gereği, izin belgesi yetkili makam tarafından başvuru alındıktan sonra en geç 10 ay içerisinde hazırlanmış olmalıdır. IPPC direktifinin Polonya ulusal mevzuatına uyarlanması süreci Çevre Koruma yasasının taslağının hazırlanması ile başlamıştır. 3 yıllık çalışmanın sonucunda yasa parlamento tarafından Nisan 2001 tarihinde onaylanarak yürürlüğe girdi. Uyumlaştırma, Temmuz 2002 tarihinde IPPC direktifinin Ek 1’ini uyumlaştıran yönetmeliğin çıkmasıyla tamamlanmıştır. Polonya izin verme sistemi ile ilgili diğer yönetmelikler daha sonra hazırlanmıştır ve sonuncusu da işletmeciler için son tarihi içeren Eylül 2003 tarihli yönetmeliktir. Bu son yönetmelik çeşitli sektörler için. İzin başvuruları için birbirinden farklı takvimler ortaya koymaktadır (çimento ve kireç - 31.12.2004, kağıt - 31.12.2005, ...,metalurji, depolama sahaları,… - 30.04.2007). v. Endüstriyel Emisyonlar Direktifi nedir? 24 Kasım 2010 tarihli konsey kararı ile Avrupa Parlamentosunun Endüstriyel Emisyonlar Direktifi (EED), mevcut yedi adet ayrı direktifin değişiklik yapılmış hallerinin net, mantıklı tek bir yasal dokümana dönüştürülmüş halidir. EED aşağıdaki direktiflerin değişiklik yapılmış hallerini içermektedir: IPPC Direktifi (2008/1/EC, 15 Ocak 2008 tarihli) entegre kirlilik önleme ve kontrol ile ilgilidir. LCP Direktifi (2001/80/EC) büyük yakma tesislerinden havaya salınan belirli kirleticileri içeren emisyonların sınırlandırılması ile ilgilidir. 200/76/EC Direktifi atık yakma ile ilgilidir. 1999/13/EC Direktifi, belirli faaliyetlerde ve tesislerde organik solventlerin kullanılmasından kaynaklı uçucu organic bileşenlerin sınırlandırılması ile ilgilidir. Titanium dioxide üretimine ilişkin üç ayrı direktif mevcuttur: (i) 78/176/EEC konsey direktifi; (ii) 82/883/EEC konsey direktifi; ve (iii) 92/112/EEC konsey direktifi. IPPC DIREKTIFINDE NEDEN DEĞIŞIKLIK YAPILDI ? IPPC kapsamında yer alan tesislerin işletme izni alabilmeleri için ve aynı zamanda çevresel performanslarını optimize etmeleri için en iyi mevcut teknikleri uygulamaları gerekir. IPPC direktifinde yapılan değişikliklerin en önemli sebeplerinde bir tanesi AB içerisinde en iyi mevcut teknik uygulamalarının birbirinden farklı ve uyumsuz olmasıdır. İlaveten konuyla ilgili hükümlerin yedi ayrı yasal enstrümana dağılmış olması da firmaların bürokrasi yükünü çok arttırmaktaydı. Özellikle de birkaç üye ülke çapında faaliyet gösteren firmalar için, BAT (mevcut en iyi teknikler) yönetimi ancak ve ancak BAT’lar ile ilgili kuralların sürekli olarak teknolojik gelişmelere dapte edilmesi halinde etkin 8 olacaktır. Kurallar, yapılandırılmalıdır. daha büyük ölçüde adapte edilebilir olacak şekilde EED NELERI KAPSAR? Genel anlamda EED hava kirliliği konusunda sıkı sınırlamalar getirecek ve sanayiden kaynaklanan kirliliği entegre önleme ve kontrol konusunda kurallar ortaya koyacaktır. Aynı zamanda havaya, suya ve karaya emisyon salınımının azaltılmasının mümkün olmadığı durumlarda bunların önlenmesi için de kurallar koyar. Özellikle asit yağmurları ve islilik oluşumuna sebep olan nitrojen oksit, sulfur dioksit ve toz gibi astım benzeri solunum hastalıklarına yol açan kirleticiler için de daha sıkı kurallar koyar. EED, IPPC Direktifinin yerine geçmiş olup esas itibariyle Avrupa Birliği genelindeki çeşitli endüstriyel kaynakların sebep olduğu kirliliğin en aza indirilmesi hakkındadır. EED’ ye ait Ek I kapsamındaki faaliyetleri yürüten endüstriyel işletme operatörlerinin AB ülkelerindeki makamlardan entegre izin alması gerekmektedir. Yaklaşık 50.000 işletme IPPC Direktifi kapsamına girmiştir. EED, işletme sayısının az oranda artması anlamına gelebilecek bazı yeni faaliyetleri kapsayacaktır. EED, (1) entegre bir yaklaşım, (2) mevcut en iyi teknikler, (3) esneklik, (4) denetimler ve (5) halkın katılımı olmak üzere çeşitli ilkeleri temel alır. 1. Entegre yaklaşım, örneğin hava, su ve toprağa yönelik emisyonlar, atık üretimi, ham madde kullanımı, enerji verimliliği, gürültü, kazaların önlenmesi ve kapatıldıktan sonra sahanın eski haline döndürülmesini kapsamak suretiyle izinlerin tesisin çevresel performansının tamamını göz önünde bulundurmak zorunda olduğu anlamına gelir. Direktifin amacı, bir bütün olarak çevrenin yüksek seviyede korunmasını sağlamaktır. Faaliyetin tehlikeli maddelerin kullanılmasını, üretimini veya salınımını gerektirmesi halinde EED, operatörlerden bir işletmenin faaliyetine başlamadan önce veya toprak ve yer altı sularının kirletilmesi ihtimali ile ilgili olarak bir iznin güncellenmesinden önce entegre yaklaşımı sağlayacak şekilde temel bir rapor hazırlamalarını talep eder. 2. Emisyon sınır değerleri (ELV) dahil olmak üzere izin şartları, IPPC Direktifinde tanımlandığı gibi Mevcut En İyi Teknikleri (BAT) temel almak zorundadır. BAT sonuçları (mevcut en iyi tekniklerle bağlantılı emisyon seviyeleri hakkında bilgi içeren dokümanlar), izin şartlarının belirlenmesinde referans niteliğindedir. İzin veren makamların ve şirketlerin BAT’ı belirlemesine yardımcı olmak amacıyla Komisyon, AB Üye Ülkeleri, endüstri ve çevre kuruluşlarından uzmanlar arasında bilgi alışverişi düzenler. Bu iş, İspanya’nın Sevilla kentinde bulunan AB Ortak Araştırma Merkezinde İleri Teknolojik Çalışmalar Enstitüsünün Avrupa IPPC Bürosu tarafından koordine edilmektedir. Bu durum, BAT sonuçlarının ve BAT Referans Dokümanlarının Komisyon tarafından kabul edilmesi ve yayınlanması ile sonuçlanır. 3. EED, izin veren makamların belirli durumlarda daha gevşek emisyon sınır değerleri belirlemesine izin vererek bazı koşullarda esneklik tanıyabilir. Bu gibi önlemler sadece bir değerlendirmenin BAT sonuçlarında tanımlandığı üzere BAT ile bağlantılı emisyon seviyelerine ulaşılmasının, çevresel faydalara kıyasla aşağıdaki sebeplerden dolayı orantısız şekilde daha yüksek maliyetlere yol açabileceğini gösterdiği durumlarda uygulanabilir; 9 (a) coğrafi konum veya yerel çevresel şartlar veya (b) işletmenin teknik özellikleri. Yetkili makam, fayda-maliyet değerlendirmesinin sonucu da dahil olmak üzere izinde esneklik tanınan koşullara yönelik sebepleri daima belgelendirir. Ayrıca büyük yakma tesisleri hakkındaki III. Bölüm, özel esneklik belgeleri (Geçici Ulusal Plan, ömür boyu sınırlı imtiyaz vb.) içerir. 4. EED, çevre denetimleri konusunda zorunlu gereklilikler içerir. Üye Ülkeler bir çevre denetim sistemi oluşturur ve buna göre denetim planları hazırlar. EED, risk temelli kriterler kullanılarak en az her bir ile üç yıl arasında bir saha ziyaretinin yapılmasını gerekli kılar. 5. Direktif, aşağıdaki hususlara erişim imkanına sahip olmak suretiyle halkın karar alma sürecine katılma hakkına ve sürecin sonuçları konusunda bilgilendirilme hakkına sahip olmasını sağlar; (a) görüş beyan etmek amacıyla izin uygulamaları, (b) izinler, (c) salınımların izlenmesine ilişkin sonuçlar ve (d) Avrupa Kirletici Salım ve Taşınım Kaydı (E-PRTR) E-PRTR’de Üye Devletler tarafından rapor edilen emisyon verileri kamu kaydında erişilebilir hale getirilerek büyük endüstriyel faaliyetler hakkında çevre ile ilgili bilgiler temin etmesi amaçlanmıştır. E-PRTR, AB genelindeki eski kirletici envanteri olan sözde Avrupa Kirletici Emisyon Kaydının (EPER) yerini almıştır. Ayrıca EED: Mevcut IPPC direktifinin daha uyumlu uygulanması konusunda BAT konseptini geliştirir ve netleştirir. BAT kapsamı dışında, gerekçelendirme ve belgelendirme yapmak kaydıyla izin şartlarına ilişkin kararları zorunlu kılar; AB’nin hava kirliliğini azaltmak yönündeki amacı doğrultusunda bazı sektörlerdeki mevcut asgari emisyon değerlerini daha da sıkılaştırır (örneğin büyük yakma tesisleri); İzin şartlarının gözden geçirilmesi ve denetlenmesi ile uygunluk raporları konularında asgari standartlar getirir; Ekolojik gelişmelerin, ilerlemelerin teşvik edilmesini sağlar ve buna yönelik piyasaların oluşması için destek verir; IPPC direktifinin kapsamını, bazı ilave tesisleri de kapsayacak şekilde genişletir ve belirli sektörlere bakış açısını netleştirir (örneğin su arıtma), toprak ve yeraltı sularının korunmasına ilişkin kuralları koyar ve bütün bunların amacı mevcut izin uygulamalarının sürekliliğini ve uygunluğunu arttırmaktır Herhangi bir teknik veya özel teknoloji öngörmeksizin, BAT’leri baz alarak üye ülkelerin genel bağlayıcı kurallar adapte etmelerini şart koşar. Aynı zamanda üye ülkelerin bu kuralların BAT’lar konusunda gelecekteki gelişmeler ile uyumlu olacak şekilde yapılandırılacağını garanti etmeleri gerekir. Yüksek standartlarda çevre koruma koşulları sağlandığı müddetçe Üye ülkeler belirli koşullar altında bu kuralları kolaylaştırma yolunu bulacaklardır. Burada önemli olan 10 nokta çevresel kazanımların ön planda tutulması şartıyla esnekliğin uygulanmasıdır. EED Kapsamı Direktif; Ek I’inde yer alan ve alıcı ortamlara önemli kirletici etkisi olan endüstriyel faaliyetleri kapsar (enerji endüstrileri, metal üretme ve işleme, madencilik endüstrisi, kimya endüstrisi, atık yönetimi, hayvan yetiştirme vb.) Direktif, aşağıdaki faaliyetlere yönelik özel hükümler içerir: yakma tesisleri (≥ 50 MW); atık yakma veya ortak yakma tesisleri; organik çözücü kullanan belirli tesis ve faaliyetler; titanyum dioksit üreten tesisler. Bu Direktif, araştırma faaliyetleri, geliştirme faaliyetleri veya yeni ürün ve süreçlerin test edilmesi aşamalarında geçerli değildir. Çevresel gereklilikler Direktife ait Ek I’de sıralanan faaliyetleri yürüten her türlü sınai işletme bazı temel yükümlülükleri yerine getirmek zorundadır: kirliliğe karşı önleyici önlemlerin alınması; mevcut en iyi tekniklerin (BAT) uygulanması; önemli oranda kirliliğe yol açılmaması; atıkların en az kirliliğe yol açacak şekilde azaltılması, geri dönüştürülmesi veya bertaraf edilmesi; enerji verimliliğinin en üst seviyeye ulaşması; kazaların önlenmesi ve etkilerinin sınırlandırılması; faaliyetler sona erdiğinde sahaların iyileştirilmesi. İzin şartları İzin, işletmecinin temel yükümlülüklerini yerine getirmesi için gerekli önlemleri ve çevresel kalite standartlarını öngörmek zorundadır. Bu önlemler en azından aşağıdaki hususları kapsar: kirletici maddelere ilişkin emisyon sınır değerleri; toprak, su ve havanın korunmasını sağlayacak kurallar; atık izleme ve yönetim önlemleri; emisyon ölçüm yöntemi, frekansı ve değerlendirme prosedürü ile ilgili gereklilikler; yetkili makamı izleme sonuçları hakkında en azından yıllık olarak bilgilendirme yükümlülüğü; toprak ve yer altı suyunun korunması ve denetimi ile ilgili gereklilikler; istisnai durumlara (akıntı, bozukluk, anlık veya kesin duraklamalar gibi) ilişkin önlemler; uzun mesafeli veya sınır ötesi kirliliğin en aza indirilmesi hakkındaki hükümler; emisyon sınır değerlerine uygunluğun değerlendirilmesine ilişkin şartlar. Özel hükümler 11 Özel hükümler; yakma tesisleri, atık yakma ve ortak yakma tesisleri, organik çözücü kullanan tesisler ve titanyum dioksit üreten işletmeler için geçerlidir. Direktife ait Ek V’te ortaya koyulan büyük yakma tesislerine ilişkin emisyon sınır değerleri 2001/80/EC sayılı Direktifte öngörülenlerden genel olarak daha katıdır. Mevcut işletmeler için bir esneklik derecesi (Geçici Ulusal Plan, ömür boyu sınırlı imtiyaz) uygulanır. Özel hükümlere tabi olan diğer faaliyetler için, mevcut direktiflerin hükümleri büyük oranda korunmuştur. Çevre denetimleri Üye Ülkeler, ilgili işletmelerin çevre denetimlerinden oluşan bir sistem kurar. Bütün işletmeler bir çevre denetim planı kapsamına girer. Plan düzenli olarak incelenir ve güncellenir. Yetkili makam, denetim planlarına dayanarak, farklı işletme türlerine yapılan saha ziyareti sıklığı dahil olmak üzere rutin çevre denetimleri için düzenli olarak program oluşturur. İki saha ziyareti arasındaki süre, ilgili işletmelerin çevresel risklerinin sistematik olarak değerlendirilmesine dayanır. Bu süre, yüksek risk teşkil eden işletmeler için bir yılı, düşük risk teşkil eden işletmeler için ise üç yılı aşmaz. vi. Daha fazla bilgi için; Konu hakkında daha fazla bilgi için kılavuzun sonunda isimleri ve iletişim bilgileri yer alan kişilerle iletişime geçebirsiniz. Ayrıca Projenin aşağıdaki web sayfasından da tamamlayıcı bilgilere ulaşabilirsiniz ve yine aynı web sayfasından Direktiflerin, BREF’lerin ve diğer ilgili dokümanların metinlerini Türkçede indirebilirsiniz, http://www.ippc.cevreorman.gov.tr/ . Diğer faydalı linkler: - IPPC Direktifinin özeti (İngilizce): http://europa.eu/legislation_summaries/environment/waste_management/l28045_e n.htm - IPPC Direktifinin metni (İngilizce): http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2008:024:0008:01:EN:HTML - Endüstriyel Emisyonlar Direktifi’nin özeti (İngilizce): http://www.herbertsmith.com/NR/rdonlyres/F35EEC82-9F8C-47EF-998ACD204305BE8D/0/IED190710.html - Endüstriyel Emisyonlar Direktifi’nin metni (İngilizce): http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2010:334:0017:01:EN:HTML - BREFler (İngilizce): http://eippcb.jrc.ec.europa.eu/reference/index.html - BREF’lerin diğer dillerde özetleri: http://circa.europa.eu/Public/irc/env/ippc_brefs/library - Avrupa IPPC Bürosu (EIPPCB): http://eippcb.jrc.ec.europa.eu/index.html - Avrupa Kirleticiler Salınım ve Transfer Kaydı (E-PRTR): http://prtr.ec.europa.eu/Home.aspx - E-PRTR ve IPPC Direktifi arasında etkileşimler: http://prtr.ec.europa.eu/pgFAQ.aspx#Q15 12 - Endüstriyel Emisyonlar Direktifinin Büyük Yakma Tesisileri için anlatımlarının özeti (İngilizce): http://www.nortonrose.com/knowledge/publications/2010/pub32295.aspx?lang=engb&page=all 6-Proje verileri Başlık: “EKÖK (IPPC) – Entegre Kirlilik Koruma ve Kontrol”, Eşleştirme Numarası TR 08 IB EN 03 Bütçe: 1.425.000 euro Proje süresi: 24 months Başlama tarihi: 6 Ocak 2011 Proje fişinde yer alan yararlanıcı kurum: T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. Yararlanıcı ile eşleştirilen Üye Ülke Kurumu: İspanya Çevre ve Kırsal ve Denizcilik İşleri Bakanlığı ve Polonya Çevre Bakanlığından Çevre Koruma Başmüfettişliği. Kilit İsimler: Nuri Kunt Maj-Britt Larka Joanna Huczko César Seoánez Ece Taşdan Tok Ahmet Malkoç Arzu Kılıç Müge Yıldırım Proje Lideri Proje Lideri Junior Proje Lideri Yerleşik Danışman (RTA) RTA –eş İzin ve Lisans Daire Bşk. RTA Assistanı Dil Asistanı Türkiye İspanya Polonya nuri.kunt@csb.gov.tr mblarka@marm.es j.huczko@gios.gov.pl İspanya cesarseoanez.ippc@gmail.com Türkiye Türkiye ece.tok@csb.gov.tr ahmet.malkoc@csb.gov.tr Türkiye Türkiye arzukilic.ippc@gmail.com mugeyilidirim.ippc@gmail.com Daha fazla bilgi için: César Seoánez (RTA) Tel.: +90 312 410 19 95 E-mail: cesarseoanez.ippc@gmail.com Ece Taşdan Tok (RTA Türk tarafı) Tel.: +90 312 410 19 03 E-mail: ece.tok@csb.gov.tr Arzu Kılıç (RTA Assistanı) Tel.: +90 312 410 19 94 E-mail: arzukilic.ippc@gmail.com 13 Müge Yıldırım (Dil Assistanı) Tel.: +90 312 410 19 94 E-mail: mugeyilidirim.ippc@gmail.com Şaziye Savaş Tel.: +90 312 410 19 33 E-mail: saziye.savas@csb.gov.tr Özlem Gülay Tel.: +90 312 410 19 32 E-mail: ozlem.gulay@csb.gov.tr Pelin Başarısoy Tel.: +90 312 410 19 85 E-mail: pelin.basarisoy@csb.gov.tr Önder Gürpinar Tel.: +90 312 410 19 55 E-mail: onder.gurpinar@csb.gov.tr Faks: +90 312 419 62 95 14
