Diapositiva 1 - Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

advertisement
EU TWINNING PROJECT
Decreasing Industrial Pollution –
IPPC & Industrial Emission Directives
INTEGRATED PERMITTING:
• Steps towards it in EU & Turkey
• Basic info for industries
• Useful links
AB EŞLEŞTİRME PROJESİ
Sanayiden kaynaklanan Kirliliğin Azaltılması –
EKÖK (IPPC) & Endüstriyel Emisyonlar Direktifi
ENTEGRE İZİN:
• AB & Türkiye'de konuyla ilgili atılan adımlar
• Sanayi için temel bilgiler
• Faydalı linkler
Bu proje İspanya, Polonya ve Türkiye arasında yürütülen bir eşleştirme ortaklığıdır.
This is a Twinning partnership between Spain, Poland and the Republic of Turkey.
İÇİNDEKİLER:
1.Proje Altyapısı .......................................................................................
Sayfa 2
2.Sanayiden Kaynaklanan Kirliliğin Azaltılması Eşleştirme Projesi............
Sayfa 4
3.Proje Bileşenleri ve Yaklaşımı ................................................................
Sayfa 4
4. Nisan 2012 başlarına kadar projenin başarıları…………................................
Sayfa 5
5.IPPC & Endüstriyel Emisyonlar Direktiflerinin Türkiye’de uygulanması:
konuyla ilgili bazı sorular ve cevaplar........................................................
Sayfa 6
6.Proje verileri...........................................................................................
Sayfa 13
1
AVRUPA BİRLİĞİ EŞLEŞTİRME PROJESİ
Sanayiden Kaynaklanan Kirliliğin Azaltılması
Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifi (IPPC-96/61/EC- 2008/1/EC)
ve
Endüstriyel Emisyonlar Direktifi (2010/75/EU)
1. Proje Altyapısı:
Mülga Çevre ve Orman Bakanlığı 2003 – 2007 yılları arasında IPPC Direktifinin uygulanması
yolunda ilk çalışmaları oluşturan iki Hollanda – Türkiye ikili işbirliği projesini
gerçekleştirmiştir. Bu projeler çerçevesinde
i) yasal ve kurumsal değerlendirmeler yapılması,
ii) Direktifin uygulanması için taslak eylem planı hazırlanması,
iii) Pilot işletmelerde izin verme ile ilgili eğitim programları gerçekleştirilmesi, çalışmaları
yapılmıştır.
Bu çalışmalarda tüm paydaşların katılımıyla çalışma grupları oluşturulmuştur. Bilgi birikimi
ve deneyimi olan bu çalışma gruplarının Eşleştirme projesi’nin faaliyetlerinin
yürütülmesinde de katkı sağlamaları beklenmektedir.
MÜLGA ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI TARAFINDAN “ENTEGRE KIRLILIK ÖNLEME VE
KONTROL DİREKTİFİ” (IPPC-96/61/EC) İLE İLGİLİ YAPILAN ÇALIŞMALAR
Projeler:
1. Proje: Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifinin (IPPC-96/61/EC) İç
Mevzuata Kazandırılmasında İnsan Kaynakları Açısından Kapasite Artırımı
Hollanda Hükümetinin Avrupa Birliği’ne aday ülkelere uyum sürecinde yardımcı
olmak amacıyla yürüttüğü MATRA ve PSO Programlarına Bakanlığımızca sunulan ve
kabul edilen Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifinin (IPPC-96/61/EC) İç
Mevzuata Kazandırılmasında İnsan Kaynakları Açısından Kapasite Artırımı” Projesi
2003-2005 yılları arasında yürütülmüştür.
2
Proje kapsamında;
o İlgili tüm taraflar direktif konusunda bilgilendirilmiştir.
o Türkiye’de merkezi ve yerel düzeyde çevresel izin ve denetim uygulamaları
incelenmiş, ilgili kuruluşlar ve yetki çerçevesi belirlenmiştir.
o İlgili taraflara direktif konusunda ayrıntılı eğitim programları başlatılmıştır.
o Türkiye’de IPPC direktif uygulanması için olası stratejiler üzerinde görüş
alışverişi gerçekleştirilmiştir.
o Pilot tesis (Petrokimya ), IPPC direktif kriterleri açısından incelenmiştir.
2. Proje: Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifinin (IPPC-96/61/EC ve
2008/1/EC) Türkiye’de Uygulanması
“Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifinin (IPPC-96/61/EC) İç Mevzuata
Kazandırılmasında İnsan Kaynakları Açısından Kapasite Artırımı” Projesinin devamı
niteliğinde “Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifinin (IPPC-96/61/EC)
Türkiye’de Uygulanması” Projesi Hollanda Hükümeti MATRA ve PSO Programları
kapsamında 2006-2008 yılları arasında yürütülmüştür.
Proje kapsamında;
o Taslak uyumlaştırmanın stratejisi geliştirilmiştir
o Taslak uygulama stratejisi geliştirilmiştir.
o Pilot tesislerde (Enerji üretimi ve Tekstil) eğitim verilerek IPPC direktif uygulama
örnek çalışmaları yapılmıştır.
Diğer Çalışmalar
1-Direktif ile ilgili Mevzuat Boşluk Analizi ve taslak uyumlaştırma stratejisi oluşturulması
çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
2-IPPC Direktifi/ BAT (Best Available Techniques-Mevcut En İyi Teknikler) konusunda
Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan Referans Belgeler (BREF) incelenmeye
başlamıştır.
3-Sektörlerle iletişime geçilerek, BREFs ile ilgili bilgilendirme ve işbirliği çalışmaları
yapılmıştır.
4-İlgili tarafların katılımı ile bilgilendirme çalışmaları yapılmıştır.
5-Avrupa Birliği-Türkiye Katılım Müzakereleri Çevre Başlığı/ Endüstriyel Kirlilik Kontrolü ve
Risk Yönetimi kapsamında çalışmalar yürütülmekte ve kaydedilen ilerlemeler
raporlanmakta; bunun yanında Avrupa Birliği Komisyonu ile iletişim ve eşgüdüm
sürdürülmektedir.
3
2. Sanayiden Kaynaklanan Kirliliğin Azaltılması Eşleştirme Projesi:
Ülkemizde, mülga Çevre ve Orman Bakanlığı vasıtasıyla, son yıllarda mevzuatını ve
uygulamalarını AB Çevre mevzuatıyla uyumlaştırma yolunda önemli adımlar atılmıştır.
Bu sürecin önemli bileşenlerinden biri sanayinin, çevre konusundaki yetkili makamlar
tarafından kontrol edilmesi ve izlenmesi, faaliyetlerinin basitleştirilmesi ve geliştirilmesidir.
Bu uygulamaların sonuçları kirliliğin belirgin şekilde azalması ve tüm paydaşlar için daha az
bürokrasi olmasıdır. Bu sonuçlara ulaşmak ise, halen Endüstriyel Emisyonlar Direktifi olarak
güncellenmiş olan AB IPPC (Entegre Kirlilik Koruma ve Kontrol) direktifinin Türk yasal
mevzuatına uyarlanması ile mümkün olacaktır.
Eşleştirme Projesinin amaçları şunlardır:
1. Endüstriyel Emisyonlar Direktifi ile uyumlu, entegre çevre izin ve izleme prosedürünün
etkin bir şekilde uygulanabilmesi için en etkili, kurumsal bir çerçevenin belirlenmesi,
2. Bu alanda geliştirilmiş ve AB Müktesebatı ile uyumlu bir Türk mevzuatı hazırlanması,
3. Yetkili otoritelere, yeni mevzuatı uygulamak için gerekli olacak teknik, kurumsal ve
finansal kapasitelerin belirlenmesi,
4. Destek materyalleri ve eğitim programlarının hazırlanarak tüm paydaşların kurumsal ve
teknik kapasitelerinin arttırılması,
3. Proje Bileşenleri ve Yaklaşımı
Eşleştirme projesinin 4 bileşeni vardır:
1. Kurumsal çerçevenin geliştirilmesi: izin ve denetim prosedürüne dahil olan mevcut
Türk makamlarının yapılarının incelenmesi ile birlikte İspanya ve Polonya uygulama
sistemleri ile kıyaslama da yapılacak ve yine tüm paydaşlar incelenecektir. İlgili taraflar
ile mutabakata varılacak bir eylem planı hazırlanacaktır. Entegre bir izin ve denetim
posedürünün etkin uygulanması için kurumsal yapı ve koordinasyon mekanizmasına
ilişkin ilişkin öneri hazırlanacaktır.
2. Yasal uyum ve destek materyaller: Türk mevzuatında yapılacak olan değişikliklerin,
çevre izinleri ve denetimleri ile ilgili AB mevzuatını yansıtacak şekilde olması ve bunun
için paydaşlarla biraraya gelerek bu alanda taslak mevzuat oluşturulacak bu süreçte
ilgili tarafların mutabakatının sağlanmasına öncelik verilecektir. Kamu kurumlarına ve
sanayiye yeni çerçeveye uyum sağlama sürecinde destek vermek üzere kılavuzlar
hazırlanacaktır.
3. Gerekli kaynakların tahmin edilmesi: Entegre çevre iznine esas mevzuatın etkin olarak
uygulanması için Kamu kurumlarının ihtiyacı olacak olan teknik, kurumsal ve finansal
kaynakların tahmini yapılacaktır.
4. Sektörel eğitim: 4 sanayi sektörüne yönelik destek materyalleri, sanayi kuruluşlarına
ilişkin 4 pilot çalışmanın temelini oluşturacaktır. Konuyla ilgili sanayi sektörlerinden ve
çevre ile ilgili Kamusal Otoritelerden gelen katılımcılar, gerek karşılık gelen entegre
4
çevre izin başvurusunu hazırlamak için gerekse izin belgesinin taslağını hazırlamak için
İspanyol ve Polonyalı uzmanlarla beraber çalışacaklardır.
Eşleştirme projesinin çalışmalarını özellikle i) yeni izin ve izleme mevzuatının kapsamında
yer alan tüm sanayi kuruluşlarının bir envanterini hazırlamak, ii) paydaşlar arasında
iletişimin iyileştirilmesi için bilgi işlem araçları geliştirmek (web sayfası gibi), iii) Türkiye’de
entegre izinler konusunda eğiticilerin eğitimi program hazırlamak konularında tamamlayan
ve destekleyen Teknik Asistanlık projesi 2012 ilk çeyreğinde başlaması öngörülmektedir.
Proje sonuçlarının sürdürülebilirliğini, üç ülke uzmanlarının işbirliği, önceki projelerde elde
edilen bilgiler ve oluşturulan çalışma gruplarının devamlılığı ve Teknik Asistanlık projesinin
çıktıları sağlayacaktır.
4. Nisan 2012 başlarına kadar projenin başarıları
Nisan 2012 başlarına kadar eşleştirme projesinin temel çıktıları şunlardır:
1. Mevcut çevre izni sisteminin, ilgili idari yapının ve tahsis edilen kaynakların
değerlendirilmesi.
2. 2010/75/EU Endüstriyel emisyonlar direktifinin I. ve II. bölümlerinin şartlarını yerine
getiren entegre çevre iznini ortaya çıkaracak yeni izin sisteminin etkin uygulanmasını
sağlayacak şekilde Çevre ve Şehircilik Bakanlığının (ÇŞB) mevcut idari yapısının
optimizasyonu için bir dizi öneriler getirilmesi.
3. Yukarıda bahsedilen yeni izin sistemi ile ilgili olarak ÇŞB ile diğer paydaşlar arasında
koordinasyon mekanizmasını daha etkili kılmak için bir dizi öneri.
4. Endüstriyel emisyonlar direktifinin şartlarının, özellikle 1. Ve 2. Bölümün
uygulanmasının önemi gözönünde bulundurularak, önümüzdeki yıllarda kademeli
olarak yerine getirilebilmesi için eylem planı hazırlanması.
5. Endüstriyel emisyonlar direktifinin I. ve II. Bölümlerini uyumlaştıran ve entegre çevre
izin sistemini konu alan taslak yönetmeliğin hazırlanması. Bu taslak ÇŞB dışındaki
paydaşlara, görüşlerini almak üzere Nisan 2012 başında gönderilmiştir.
6. Biri sanayiciye iyi bir başvuru hazırlamak için diğeri ÇŞB çalışanlarına entegre çevre izni
hazırlama görevini yerine getirirken kullanmaları için olmak üzere 2 temel kılavuzun
hazırlanmasına başlanması. Bu işler bitirilmek üzere.
7. Entegre çevre izinleri yönetmeliğinin getireceği yeni şartlara, ilgili sanayi dallarının
uyumlaştırılmasını kolaylaştıracak 4 adet sektör kılavuzunun hazırlanmasına başlandı.
Bu kılavuzlar, sektörlerle ilgili mevcut en iyi teknikler referans dokümanlarının
(BREFler) anlaşılmasını kolaylaştıracaktır.
8. Tüm BREF’lerin yönetici özetleri gibi veya dmir çelik üretimi konusunda mecut en iyi
teknikler sonuç belgeleri hakkında komisyon kararı gibi önemli referans
dokümanlarının dokümanların türkçeye tercüme edilmesi.
5
9. Yeni yönetmelik ve izin sistemi ile birlikte gelecekte ortaya çıkacak değişiklikler ve
etkilenecek olan sanayi dallarının bilgilendirilmesi için bazı iletişim faaliyetleri.
5. Entegre kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifi (IPPC) & Endüstriyel
Emisyonlar Direktiflerinin (IED) Türkiye’de uygulanması konusunda
sık sorulan sorular ve cevapları
i.
Çevre izin /lisans uygulamaları ile entegre çevre izni (IPPC izni) arasındaki fark nedir?
Bakanlığımızca Nisan 2010 tarihinde başlayan çevre izni ve lisans verilmesi
uygulamaları kapsamında Bakanlığımız tarafından verilen tüm çevre izin ve lisansları
“tek pencere ve elektronik başvuru” temeline dayandırılmıştır. Bu kapsamda
danışman firmalar/çevre görevlisi tek bir pencereden tüm izinler için başvuru
yapmakta, her bir birim için ayrı verilen dokümanlar bir defaya mahsus olmak üzere
elektronik olarak kayıt altına alınmaktadır. Bakanlığımızca çevre izni kapsamındaki tüm
izin ve lisans başvuruları ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü tarafından
değerlendirilerek sonuçlandırılmaktadır.
IPPC izni ile Bakanlığımızca verilen tüm çevre izin ve lisans uygulamalarının entegre
edilmesi, bu çerçevede, işletmelerden kaynaklanan kirliliğin;
Bir alıcı ortamdan başka alıcı ortama, yani, hava alıcı ortamından , su veya toprak alıcı
ortamına taşınmadan en aza indirilmesini, önlenmesini içeren,
-
tüm alıcı ortamların “birlikte ele alınması”
atık oluşumunun ve kaynak kullanımının en aza indirilmesi,
kazaların, gürültü ve titreşimin önlenmesi,
ve enerjinin etkin kullanımının sağlanması,
söz konusu olacaktır.
IPPC izni kapsamında yetkili otorite ve işletmecileri bekleyen en önemli yenilik “mevcut
en iyi teknikler uygulaması”dır. Bu uygulama ile çevrenin bir bütün olarak
korunmasını en etkili şekilde sağlanacak, yerel olarak elde edilebilecek ve ekonomik
olarak da uygulanabilecek teknolojiler ve bunların uygulanış biçimleri IPPC izin
sürecinde değerlendirilecektir.
IPPC izni kapsamında, izin sürecine halkın katılımının, çevresel bilgiye, yargıya
erişiminin sağlanması konularında düzenleme yapılması öngörülmektedir.
Ayrıca, IPPC işletmelerinin izin koşullarında yer alan gereklilikler kapsamında
izlenmeleri sağlanacak ve yapılacak teknik, yasal, kurumsal düzenlemeler ile
6
işletmelerden kaynaklanan salım ve transfer kayıtlarının tutulması ve raporlanması; bu
kapsamda Avrupa Komisyona bilgilerin sunulması sağlanacaktır.
ii. Entegre çevre izni uygulaması ne zaman uygulanmaya başlanacaktır?
Ocak 2011 tarihinde yürütülmeye başlanmış olan ve 24 ay sürmesi öngörülen IPPC-3
projesi ile IPPC direktifinin ve bu direktifi yeniden düzenleyen Endüstriyel Emisyonlar
Direktifi 2010/75/EU uyumlaştırılması çalışmalarının tamamlanması hedeflenmektedir.
Bu çerçevede 2013 yılında direktifin uyumlaştırılması, 2016 yılında uygulanmaya
başlanması, 2018 yılında ise tam uygulama yapılması öngörülmektedir
iii. Ülkemizde IPPC izni kapsamında hangi işletmeler yer almaktadır?
Ülkemizde yaklaşık 4500 IPPC işletmesi olduğu öngörülmektedir.(2006-2008 yılı
verilerine göre) IPPC direktifi kapsamında ülkemizde faaliyet gösteren işletmeler
belirlenirken direktifin tanımladığı kapasite ve üretim prosesleri dikkate alınmıştır.
Ancak kimya endüstrisinde direktif kapsamında ölçek ve ayrıntılı proses
tanımlanmadığı için ve ülkemizde bu sektörde faaliyet gösteren küçük ve orta ölçekli
çok sayıda işletme ve üretim çeşitliliği olduğundan bu sektör IPPC direktifi kapsamında
yer alan işletme sayısı ayrıntılı bir envanter çalışması ile Teknik Asistanlık Projesinde
belirlenecektir.
IPPC Direktifi kapsamında yer alan IPPC işletmeleri büyük ölçekli olup, söz konusu
işletmeleri oluşturan tesislerde IPPC izni uygulamalarında mevcut en iyi teknikler de
değerlendirilecektir.
IPPC direktifi kapsamında yer alan IPPC işletmeleri
Enerji Endüstrisi (Enerji tesisleri, Petrol ve gaz rafinerileri, kok fırınları vs.)
Metal Üretim ve İşleme Tesisleri (Sinterleme, pik demir, çelik üretimi, demir, çelik
işleme ve döküm vs. tesisleri için IPPC Ek-1 listesinde kapasite sınırı getirilmiştir.)

Mineral, İnşaat Malzemeleri Endüstrisi (Çimento klinkeri, kireç, cam, kiremit, fayans,
porselen üretme tesisleri için IPPC Ek-1 listesinde kapasite sınırı getirilmiştir.)

Kimya Endüstrisi (Temel organik ve inorganik kimyasalların üretimi, fosfor, azot ya da
potasyum temelli gübre üretimi (basit veya bileşik gübreler) vs.)

Atık Yönetimi (Atık bertaraf ve geri kazanım tesisleri, Gemilerin normal faaliyetinden
kaynaklanan atıkların kabul tesisleri vs.)

Diğer Tesisler (tekstil, tarım sektörü, kağıt üretim vs. tesisleri için IPPC Ek-1 listesinde
kapasite sınırı getirilmiştir.)


7
iv. Diğer ülkelerde nasıl gerçekleşti? İspanya ve Polonya’da IPPC izin belgelerinin
uyarlanması ve dağıtılmasına dair örnekler
IPPC direktifinin İspanyol mevzuatına uyarlanmasına 1997 yılında başlandı ancak tam sürecin
ortasında seçimlerin yapılması sebebiyle gecikerek Temmuz 2002 yılında tamamlandı. 2002 tarihli
yasa çerçevesinde, sektörden bağımsız olarak tüm sanayi kolları 1 Ocak 2007 tarihinden önce izin
başvurusunda bulunmak zorundadır. Yasa gereği, izin belgesi yetkili makam tarafından başvuru
alındıktan sonra en geç 10 ay içerisinde hazırlanmış olmalıdır.
IPPC direktifinin Polonya ulusal mevzuatına uyarlanması süreci Çevre Koruma yasasının taslağının
hazırlanması ile başlamıştır. 3 yıllık çalışmanın sonucunda yasa parlamento tarafından Nisan 2001
tarihinde onaylanarak yürürlüğe girdi. Uyumlaştırma, Temmuz 2002 tarihinde IPPC direktifinin Ek
1’ini uyumlaştıran yönetmeliğin çıkmasıyla tamamlanmıştır. Polonya izin verme sistemi ile ilgili
diğer yönetmelikler daha sonra hazırlanmıştır ve sonuncusu da işletmeciler için son tarihi içeren
Eylül 2003 tarihli yönetmeliktir. Bu son yönetmelik çeşitli sektörler için. İzin başvuruları için
birbirinden farklı takvimler ortaya koymaktadır (çimento ve kireç - 31.12.2004, kağıt - 31.12.2005,
...,metalurji, depolama sahaları,… - 30.04.2007).
v. Endüstriyel Emisyonlar Direktifi nedir?
24 Kasım 2010 tarihli konsey kararı ile Avrupa Parlamentosunun Endüstriyel Emisyonlar
Direktifi (EED), mevcut yedi adet ayrı direktifin değişiklik yapılmış hallerinin net, mantıklı
tek bir yasal dokümana dönüştürülmüş halidir.
EED aşağıdaki direktiflerin değişiklik yapılmış hallerini içermektedir:
IPPC Direktifi (2008/1/EC, 15 Ocak 2008 tarihli) entegre kirlilik önleme ve kontrol ile
ilgilidir.
LCP Direktifi (2001/80/EC) büyük yakma tesislerinden havaya salınan belirli kirleticileri
içeren emisyonların sınırlandırılması ile ilgilidir.
200/76/EC Direktifi atık yakma ile ilgilidir.
1999/13/EC Direktifi, belirli faaliyetlerde ve tesislerde organik solventlerin
kullanılmasından kaynaklı uçucu organic bileşenlerin sınırlandırılması ile ilgilidir.
Titanium dioxide üretimine ilişkin üç ayrı direktif mevcuttur: (i) 78/176/EEC konsey
direktifi; (ii) 82/883/EEC konsey direktifi; ve (iii) 92/112/EEC konsey direktifi.
IPPC DIREKTIFINDE NEDEN DEĞIŞIKLIK YAPILDI ?
IPPC kapsamında yer alan tesislerin işletme izni alabilmeleri için ve aynı zamanda çevresel
performanslarını optimize etmeleri için en iyi mevcut teknikleri uygulamaları gerekir.
IPPC direktifinde yapılan değişikliklerin en önemli sebeplerinde bir tanesi AB içerisinde
en iyi mevcut teknik uygulamalarının birbirinden farklı ve uyumsuz olmasıdır.
İlaveten konuyla ilgili hükümlerin yedi ayrı yasal enstrümana dağılmış olması da firmaların
bürokrasi yükünü çok arttırmaktaydı. Özellikle de birkaç üye ülke çapında faaliyet
gösteren firmalar için, BAT (mevcut en iyi teknikler) yönetimi ancak ve ancak BAT’lar ile
ilgili kuralların sürekli olarak teknolojik gelişmelere dapte edilmesi halinde etkin
8
olacaktır. Kurallar,
yapılandırılmalıdır.
daha
büyük
ölçüde
adapte
edilebilir
olacak
şekilde
EED NELERI KAPSAR?
Genel anlamda EED hava kirliliği konusunda sıkı sınırlamalar getirecek ve sanayiden
kaynaklanan kirliliği entegre önleme ve kontrol konusunda kurallar ortaya koyacaktır.
Aynı zamanda havaya, suya ve karaya emisyon salınımının azaltılmasının mümkün
olmadığı durumlarda bunların önlenmesi için de kurallar koyar. Özellikle asit yağmurları
ve islilik oluşumuna sebep olan nitrojen oksit, sulfur dioksit ve toz gibi astım benzeri
solunum hastalıklarına yol açan kirleticiler için de daha sıkı kurallar koyar.
EED, IPPC Direktifinin yerine geçmiş olup esas itibariyle Avrupa Birliği genelindeki çeşitli
endüstriyel kaynakların sebep olduğu kirliliğin en aza indirilmesi hakkındadır. EED’ ye
ait Ek I kapsamındaki faaliyetleri yürüten endüstriyel işletme operatörlerinin AB
ülkelerindeki makamlardan entegre izin alması gerekmektedir. Yaklaşık 50.000 işletme
IPPC Direktifi kapsamına girmiştir. EED, işletme sayısının az oranda artması anlamına
gelebilecek bazı yeni faaliyetleri kapsayacaktır.
EED, (1) entegre bir yaklaşım, (2) mevcut en iyi teknikler, (3) esneklik, (4) denetimler ve (5)
halkın katılımı olmak üzere çeşitli ilkeleri temel alır.
1. Entegre yaklaşım, örneğin hava, su ve toprağa yönelik emisyonlar, atık üretimi, ham
madde kullanımı, enerji verimliliği, gürültü, kazaların önlenmesi ve kapatıldıktan sonra
sahanın eski haline döndürülmesini kapsamak suretiyle izinlerin tesisin çevresel
performansının tamamını göz önünde bulundurmak zorunda olduğu anlamına gelir.
Direktifin amacı, bir bütün olarak çevrenin yüksek seviyede korunmasını sağlamaktır.
Faaliyetin tehlikeli maddelerin kullanılmasını, üretimini veya salınımını gerektirmesi
halinde EED, operatörlerden bir işletmenin faaliyetine başlamadan önce veya toprak ve
yer altı sularının kirletilmesi ihtimali ile ilgili olarak bir iznin güncellenmesinden önce
entegre yaklaşımı sağlayacak şekilde temel bir rapor hazırlamalarını talep eder.
2. Emisyon sınır değerleri (ELV) dahil olmak üzere izin şartları, IPPC Direktifinde
tanımlandığı gibi Mevcut En İyi Teknikleri (BAT) temel almak zorundadır. BAT
sonuçları (mevcut en iyi tekniklerle bağlantılı emisyon seviyeleri hakkında bilgi içeren
dokümanlar), izin şartlarının belirlenmesinde referans niteliğindedir. İzin veren
makamların ve şirketlerin BAT’ı belirlemesine yardımcı olmak amacıyla Komisyon, AB
Üye Ülkeleri, endüstri ve çevre kuruluşlarından uzmanlar arasında bilgi alışverişi
düzenler. Bu iş, İspanya’nın Sevilla kentinde bulunan AB Ortak Araştırma Merkezinde
İleri Teknolojik Çalışmalar Enstitüsünün Avrupa IPPC Bürosu tarafından koordine
edilmektedir. Bu durum, BAT sonuçlarının ve BAT Referans Dokümanlarının
Komisyon tarafından kabul edilmesi ve yayınlanması ile sonuçlanır.
3. EED, izin veren makamların belirli durumlarda daha gevşek emisyon sınır değerleri
belirlemesine izin vererek bazı koşullarda esneklik tanıyabilir. Bu gibi önlemler sadece
bir değerlendirmenin BAT sonuçlarında tanımlandığı üzere BAT ile bağlantılı emisyon
seviyelerine ulaşılmasının, çevresel faydalara kıyasla aşağıdaki sebeplerden dolayı
orantısız şekilde daha yüksek maliyetlere yol açabileceğini gösterdiği durumlarda
uygulanabilir;
9
(a) coğrafi konum veya yerel çevresel şartlar veya
(b) işletmenin teknik özellikleri.
Yetkili makam, fayda-maliyet değerlendirmesinin sonucu da dahil olmak üzere izinde
esneklik tanınan koşullara yönelik sebepleri daima belgelendirir.
Ayrıca büyük yakma tesisleri hakkındaki III. Bölüm, özel esneklik belgeleri (Geçici Ulusal
Plan, ömür boyu sınırlı imtiyaz vb.) içerir.
4. EED, çevre denetimleri konusunda zorunlu gereklilikler içerir. Üye Ülkeler bir çevre
denetim sistemi oluşturur ve buna göre denetim planları hazırlar. EED, risk temelli
kriterler kullanılarak en az her bir ile üç yıl arasında bir saha ziyaretinin yapılmasını
gerekli kılar.
5. Direktif, aşağıdaki hususlara erişim imkanına sahip olmak suretiyle halkın karar alma
sürecine katılma hakkına ve sürecin sonuçları konusunda bilgilendirilme hakkına
sahip olmasını sağlar;
(a) görüş beyan etmek amacıyla izin uygulamaları,
(b) izinler,
(c) salınımların izlenmesine ilişkin sonuçlar ve
(d) Avrupa Kirletici Salım ve Taşınım Kaydı (E-PRTR) E-PRTR’de Üye Devletler tarafından rapor
edilen emisyon verileri kamu kaydında erişilebilir hale getirilerek büyük endüstriyel
faaliyetler hakkında çevre ile ilgili bilgiler temin etmesi amaçlanmıştır. E-PRTR, AB
genelindeki eski kirletici envanteri olan sözde Avrupa Kirletici Emisyon Kaydının (EPER)
yerini almıştır.
Ayrıca EED:
Mevcut IPPC direktifinin daha uyumlu uygulanması konusunda BAT konseptini geliştirir
ve netleştirir. BAT kapsamı dışında, gerekçelendirme ve belgelendirme yapmak
kaydıyla izin şartlarına ilişkin kararları zorunlu kılar;
AB’nin hava kirliliğini azaltmak yönündeki amacı doğrultusunda bazı sektörlerdeki
mevcut asgari emisyon değerlerini daha da sıkılaştırır (örneğin büyük yakma tesisleri);
İzin şartlarının gözden geçirilmesi ve denetlenmesi ile uygunluk raporları konularında
asgari standartlar getirir;
Ekolojik gelişmelerin, ilerlemelerin teşvik edilmesini sağlar ve buna yönelik piyasaların
oluşması için destek verir;
IPPC direktifinin kapsamını, bazı ilave tesisleri de kapsayacak şekilde genişletir ve belirli
sektörlere bakış açısını netleştirir (örneğin su arıtma), toprak ve yeraltı sularının
korunmasına ilişkin kuralları koyar ve bütün bunların amacı mevcut izin
uygulamalarının sürekliliğini ve uygunluğunu arttırmaktır
Herhangi bir teknik veya özel teknoloji öngörmeksizin, BAT’leri baz alarak üye ülkelerin
genel bağlayıcı kurallar adapte etmelerini şart koşar. Aynı zamanda üye ülkelerin bu
kuralların BAT’lar konusunda gelecekteki gelişmeler ile uyumlu olacak şekilde
yapılandırılacağını garanti etmeleri gerekir.
Yüksek standartlarda çevre koruma koşulları sağlandığı müddetçe Üye ülkeler belirli
koşullar altında bu kuralları kolaylaştırma yolunu bulacaklardır. Burada önemli olan
10
nokta çevresel kazanımların ön planda tutulması şartıyla esnekliğin uygulanmasıdır.
EED Kapsamı
Direktif; Ek I’inde yer alan ve alıcı ortamlara önemli kirletici etkisi olan endüstriyel
faaliyetleri kapsar (enerji endüstrileri, metal üretme ve işleme, madencilik endüstrisi,
kimya endüstrisi, atık yönetimi, hayvan yetiştirme vb.)
Direktif, aşağıdaki faaliyetlere yönelik özel hükümler içerir:
yakma tesisleri (≥ 50 MW);
atık yakma veya ortak yakma tesisleri;
organik çözücü kullanan belirli tesis ve faaliyetler;
titanyum dioksit üreten tesisler.
Bu Direktif, araştırma faaliyetleri, geliştirme faaliyetleri veya yeni ürün ve süreçlerin test
edilmesi aşamalarında geçerli değildir.
Çevresel gereklilikler
Direktife ait Ek I’de sıralanan faaliyetleri yürüten her türlü sınai işletme bazı temel
yükümlülükleri yerine getirmek zorundadır:
kirliliğe karşı önleyici önlemlerin alınması;
mevcut en iyi tekniklerin (BAT) uygulanması;
önemli oranda kirliliğe yol açılmaması;
atıkların en az kirliliğe yol açacak şekilde azaltılması, geri dönüştürülmesi veya bertaraf
edilmesi;
enerji verimliliğinin en üst seviyeye ulaşması;
kazaların önlenmesi ve etkilerinin sınırlandırılması;
faaliyetler sona erdiğinde sahaların iyileştirilmesi.
İzin şartları
İzin, işletmecinin temel yükümlülüklerini yerine getirmesi için gerekli önlemleri ve çevresel
kalite standartlarını öngörmek zorundadır. Bu önlemler en azından aşağıdaki hususları
kapsar:
kirletici maddelere ilişkin emisyon sınır değerleri;
toprak, su ve havanın korunmasını sağlayacak kurallar;
atık izleme ve yönetim önlemleri;
emisyon ölçüm yöntemi, frekansı ve değerlendirme prosedürü ile ilgili gereklilikler;
yetkili makamı izleme sonuçları hakkında en azından yıllık olarak bilgilendirme
yükümlülüğü;
toprak ve yer altı suyunun korunması ve denetimi ile ilgili gereklilikler;
istisnai durumlara (akıntı, bozukluk, anlık veya kesin duraklamalar gibi) ilişkin önlemler;
uzun mesafeli veya sınır ötesi kirliliğin en aza indirilmesi hakkındaki hükümler;
emisyon sınır değerlerine uygunluğun değerlendirilmesine ilişkin şartlar.
Özel hükümler
11
Özel hükümler; yakma tesisleri, atık yakma ve ortak yakma tesisleri, organik çözücü
kullanan tesisler ve titanyum dioksit üreten işletmeler için geçerlidir.
Direktife ait Ek V’te ortaya koyulan büyük yakma tesislerine ilişkin emisyon sınır değerleri
2001/80/EC sayılı Direktifte öngörülenlerden genel olarak daha katıdır. Mevcut
işletmeler için bir esneklik derecesi (Geçici Ulusal Plan, ömür boyu sınırlı imtiyaz)
uygulanır.
Özel hükümlere tabi olan diğer faaliyetler için, mevcut direktiflerin hükümleri büyük
oranda korunmuştur.
Çevre denetimleri
Üye Ülkeler, ilgili işletmelerin çevre denetimlerinden oluşan bir sistem kurar. Bütün
işletmeler bir çevre denetim planı kapsamına girer. Plan düzenli olarak incelenir ve
güncellenir.
Yetkili makam, denetim planlarına dayanarak, farklı işletme türlerine yapılan saha ziyareti
sıklığı dahil olmak üzere rutin çevre denetimleri için düzenli olarak program oluşturur.
İki saha ziyareti arasındaki süre, ilgili işletmelerin çevresel risklerinin sistematik olarak
değerlendirilmesine dayanır. Bu süre, yüksek risk teşkil eden işletmeler için bir yılı,
düşük risk teşkil eden işletmeler için ise üç yılı aşmaz.
vi. Daha fazla bilgi için;
Konu hakkında daha fazla bilgi için kılavuzun sonunda isimleri ve iletişim bilgileri yer alan
kişilerle iletişime geçebirsiniz. Ayrıca Projenin aşağıdaki web sayfasından da
tamamlayıcı bilgilere ulaşabilirsiniz ve yine aynı web sayfasından Direktiflerin,
BREF’lerin ve diğer ilgili dokümanların metinlerini Türkçede indirebilirsiniz,
http://www.ippc.cevreorman.gov.tr/ .
Diğer faydalı linkler:
- IPPC Direktifinin özeti (İngilizce):
http://europa.eu/legislation_summaries/environment/waste_management/l28045_e
n.htm
- IPPC Direktifinin metni (İngilizce): http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2008:024:0008:01:EN:HTML
- Endüstriyel Emisyonlar Direktifi’nin özeti (İngilizce):
http://www.herbertsmith.com/NR/rdonlyres/F35EEC82-9F8C-47EF-998ACD204305BE8D/0/IED190710.html
- Endüstriyel Emisyonlar Direktifi’nin metni (İngilizce): http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2010:334:0017:01:EN:HTML
- BREFler (İngilizce): http://eippcb.jrc.ec.europa.eu/reference/index.html
- BREF’lerin diğer dillerde özetleri: http://circa.europa.eu/Public/irc/env/ippc_brefs/library
- Avrupa IPPC Bürosu (EIPPCB): http://eippcb.jrc.ec.europa.eu/index.html
- Avrupa Kirleticiler Salınım ve Transfer Kaydı (E-PRTR):
http://prtr.ec.europa.eu/Home.aspx
- E-PRTR ve IPPC Direktifi arasında etkileşimler: http://prtr.ec.europa.eu/pgFAQ.aspx#Q15
12
- Endüstriyel Emisyonlar Direktifinin Büyük Yakma Tesisileri için anlatımlarının özeti
(İngilizce):
http://www.nortonrose.com/knowledge/publications/2010/pub32295.aspx?lang=engb&page=all
6-Proje verileri
Başlık: “EKÖK (IPPC) – Entegre Kirlilik Koruma ve Kontrol”, Eşleştirme Numarası TR 08 IB EN 03
Bütçe: 1.425.000 euro
Proje süresi: 24 months
Başlama tarihi: 6 Ocak 2011
Proje fişinde yer alan yararlanıcı kurum: T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı.
Yararlanıcı ile eşleştirilen Üye Ülke Kurumu: İspanya Çevre ve Kırsal ve Denizcilik İşleri
Bakanlığı ve Polonya Çevre Bakanlığından Çevre Koruma Başmüfettişliği.
Kilit İsimler:
Nuri Kunt
Maj-Britt Larka
Joanna Huczko
César Seoánez
Ece Taşdan Tok
Ahmet Malkoç
Arzu Kılıç
Müge Yıldırım
Proje Lideri
Proje Lideri
Junior
Proje
Lideri
Yerleşik
Danışman (RTA)
RTA –eş
İzin ve Lisans
Daire Bşk.
RTA Assistanı
Dil Asistanı
Türkiye
İspanya
Polonya
nuri.kunt@csb.gov.tr
mblarka@marm.es
j.huczko@gios.gov.pl
İspanya
cesarseoanez.ippc@gmail.com
Türkiye
Türkiye
ece.tok@csb.gov.tr
ahmet.malkoc@csb.gov.tr
Türkiye
Türkiye
arzukilic.ippc@gmail.com
mugeyilidirim.ippc@gmail.com
Daha fazla bilgi için:
César Seoánez (RTA)
Tel.: +90 312 410 19 95
E-mail: cesarseoanez.ippc@gmail.com
Ece Taşdan Tok (RTA Türk tarafı)
Tel.: +90 312 410 19 03
E-mail: ece.tok@csb.gov.tr
Arzu Kılıç (RTA Assistanı)
Tel.: +90 312 410 19 94
E-mail: arzukilic.ippc@gmail.com
13
Müge Yıldırım (Dil Assistanı)
Tel.: +90 312 410 19 94
E-mail: mugeyilidirim.ippc@gmail.com
Şaziye Savaş
Tel.: +90 312 410 19 33
E-mail: saziye.savas@csb.gov.tr
Özlem Gülay
Tel.: +90 312 410 19 32
E-mail: ozlem.gulay@csb.gov.tr
Pelin Başarısoy
Tel.: +90 312 410 19 85
E-mail: pelin.basarisoy@csb.gov.tr
Önder Gürpinar
Tel.: +90 312 410 19 55
E-mail: onder.gurpinar@csb.gov.tr
Faks: +90 312 419 62 95
14
Download