S-0118 . , . . Ulvi ULUSOY, JE WHITLEY1`2 1. Cumhuriyet

12. Ulusal Kimya Kongresi, Edirne, 1998
S-0118
.
, .
.
ERKEN DOĞAN BEBEKLERDE ÇİNKO EMİLİMİNİN 70Zn ZENGİNLEŞTİRİLMİŞ
İZLEYİCİ KULLANARAK ÖLÇÜMÜ
Ulvi ULUSOY, JE WHITLEY1'2
1. Cumhuriyet Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, SİVAS
2. SURRC, East Kilbride, Glasgow, Scotland/UK
Yaşamsal öneme sahip eser elementlerin sindirim sisteminde emiliminin
geleneksel yöntemle ölçümünde ilgi elementin deneğe verilen diyetteki içeriği ile
vücuttan dışkıyla atılan miktarı arasındaki fark emilim olarak değerlendirilir. Bu
yaklaşım, sindirim atığının iigi element içeriği vücutta önceden var olan elementin
sindirim sistemi öz salgılarıyla atılan miktarlarını da içereceğinden doğru sonuç
veremez. Öz salgılarla atılan miktarlar özellikle Cu ve Zn gibi emilimleri sindirim
sistemindeki denge ile sağlanan elementler için önemli miktarlardadır.
Emilim, radyoaktif veya kararlı izotop izleyicilerin kullanımı ile doğru olarak
ölçülebilir. Radyoaktif izleyicilerin kullanımı hem bir etik sorun hem de özellikle
çocuklar ve gebeler gibi risk gruplarında kullanılamaz da olduğundan, kararlı izotop
zenginleştirilmiş izleyicilerin kullanımı en güvenilir yöntemdir.
Bu çalışmada hazır mama ile beslenen erken doğan bebeklerde Zn emilimi
zenginleştirilmiş izleyici kullanarak ölçülmüş ve emilim değerlerinin bebek
gelişim parametreleri ile ilişkisi araştırılmıştır.
Ortalama 31±3 gebelik haftasında doğan 6 bebeğe 3 ve 6 haftalık iken 70Zn
izleyici etiketli toplam 1-1.5 mg Zn içeren mama verilerek, beslemeyi izleyen 72 saat
süredeki dışkı örnekleri toplanmıştır. Örneklerin Zn içerikleri kimyasal verimi
radyoaktif izleyici (65Zn) kullanarak saptanan bir çöktürme işleminden sonra FAAS
ile, saflaştırılan Zn bileşiminin 7®Zn içerikleri ise örneklerin bir nükleer reaktörde
ışınlanması sonrasında ikincil bir Zn saflaştırma işlemini de içeren NAA ile
saptanmıştır.
Zn emilimleri 3 ve 6 haftalık bebekler İçin %69.7±17.3 ve %75.7+10.0 olarak
bulunmuştur. Zn emilim değerleri ile bebeklerin yaş ve ağırlıkları arasında anlamlı bir
ilişki bulunamazken (p>0.05), emilimler ile ağırlık kazanımları arasındaki ilişki anlamlı
bulunmuştur (p<0 .01).
18