Lab Guvenligi

ELE 201 L
DEVRE ANALİZİ I LABORATUVARI
LABORATUVAR GÜVENLİĞİ VE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
Yüksek Gerilim Devrelerle Tek Başınızda Çalışmayın
Eğer 50 V’dan daha yüksek gerilimlerle çalışacaksanız mutlaka en az bir başka kişi yanında
olmalıdır. ELE 201 Laboratuvarlarda kuracağımız hiç bir devre yüksek gerilim devre olmayacaktır, ancak
meslek hayatınızda ileride kuracağınız devreler elbette yüksek gerilimler içerebilir, ona göre gereken
tedbirler alınmalıdır.
Kaza Önlemek İçin Alınabilecek Tedbirler







Acele etmeyiniz. Dikkatlice ve düşünerek çalışınız.
Güç kaynakları devreye EN SON olarak bağlanmalıdır. Güç kaynakların devreye bağlandığı
durumunda devre öğelere dokunmak, devreden çıkartmak veya takmak tehlikeli olabilecek
akımlara maruz kalmanıza neden olabilir.
Eğer güç kaynağın devreye olan bağlantısını fiziksel olarak ayıramazsanız, cihazların iç
kaynakların bulunduğu durumlarda olduğu gibi, cihazın veya güç kaynağın ana düğümesinden
kapatınız. Eğer devrenizde enerji depolayan öğeler bulunuyorsa – kapasitörler gibi – devre
üzerinde çalışmadan bir kaç saniye bekleyiniz, tüm öğelerin boşaldığına emin olunuz. Devrelerin
geçici cevaplar genelde 5 zaman sabiti sonra sona ermektedir.
Güç kaynakları devreye bağlamadan önce doğru değerler sağladıklarını kontrol edeniz.
Elektrik telleri veya kabloları hareket edebilecek veya dönebilecek aletlerin yakınından, zeminin
üzerinden, veya masadan masaya bağlamayınız.
Devreler üzerinde çalışırken, elektrik iletebilecek metal bilezikler, kol saatleri, yüzükleri veya
kolyeler takmayınız.
Toprak olması gereken tüm yüzeyler veya düğümler birbirine bağlamalıdır.
Laboratuvar Çalışmalar




Deney Föy Kitapçıkların içinde tüm ön-çalışma hesaplarınız, laboratuvar ölçümleriniz ve
gözlemleriniz not edilmelidir.
Ölçümlerinizin birimleri kaydedilmelidir.
Ölçülen tüm devre parametreleri devre şeması üzerinde isimlendirip, referans yönleri
işaretlenmelidir.
Herhangi bir hesapla elde edilen değerler ölçümlerle karıştırılmamalı, tüm hesaplamalar
laboratuvar sonrasında yapılıp, raporunuzda verilmelidir. Örneğin, bir akımı bulmak için gerilim
ölçüyseniz, dirençle bölerek bulduğunuz akımın değeri değil, ölçtüğünüz gerilim değeri
kaydedilmelidir.






Tüm çalışmalarınız doğrudan Deney Föy Kitapçığınızda yazılmalıdır. Bir başka kağıda yazıp,
daha sonra Kitapçığınıza aktarmayınız çünkü kopya ederken hata yapma veya yorum katma
olasılığı bulunmaktadır.
Sıradışı olaylar da not edilmelidir. Örneğin, sinyal beklediğinizden gürültülü veya hassas olması
veya beklediğiniz sonuçtan farklıysa, gözlemleriniz kaydedilmelidir, raporunuzda açıklanmalıdır,
yorumlanmalıdır.
Salınımölçer ölçümlerinizi kaydederken eksenlerin hassasiyeti, ölçümlerinizi etkileyebilecek
ayarlar not edilmelidir. Ölçümlerinizi grafik olarak Kitapçığınıza çizecekseniz grafiğiniz en az
ekran kadar büyük olup, cetvel ile ekranın izgarası da çizilmelidir. Örneğin, ekranın ayarı 1 cm =
5 V ise, Kitapçığınızda da aynı ölçeklendirmeyi korumaya – mümkünse – dikkat ediniz. Eğer
farklı büyüklükte çizerseniz, örneğin, salınımölçer ayarınızdan farklı olarak 1 mm = 5 V
ölçeklendirme ile grafiği çizerseniz, hem salınımölçer ayarını hemde grafiğin boyuları not
edilmelidir.
Devrelerinizi bağlarken mümkün olduğunuca kısa arabağlantılar kullanınız. Bu hem hatalı
bağlantıların tespitini kolaylaştırır, hemde etkileşim olasılığını düşürür.
Çipler güç kaynağı açıkken asla devreden çıkartılmamalı. Çıkartırken pinleri eğmemeye dikkat
ediniz. Çip hafifçe sağ sola oynatılarak dikkatliçe çıkartılmalı, tornovida gibi ince bir cismin
yardımıyla çiplar çıkartılabilir
Multimetre ile akım ölçerken kısa devrelere dikkat ediniz, sigortalar kolayça patlayabiliyor.