Şubat’ta 3.2 milyar dolarlık rakamın ardından, birikimli dış ticaret açığındaki daralma eğilimi sürerken, ihracatın ithalatı karşılama oranı %69.7’ye geldi… İ C A R E T 31.03.16 77% Sonuç olarak, enerji fiyatlarındaki gerilemenin katkısıyla ithalatta zayıf seyir devam ederken, enerji hariç ithalattaki büyümenin 2014’ten bu yana ilk defa artıya dönmesi dikkat çekti. Öte yandan, ihracat tarafında AB kaynaklı talebin de katkısıyla dış ticaret dengesindeki iyileşme sürdü. Söz konusu eğilimin bu yılın ilk yarısında devamı beklenmekle birlikte, ihracat pazarları sıralamasında Rusya’nın ilk 20 ülke içine dahi girememesinin de ortaya koyduğu üzere, önümüzdeki dönemde iyileşmenin yavaşlayacağı söylenebilir. Düşük enerji fiyatları gibi dönemsel faktörlerin belirleyici olduğu dış dengedeki iyileşmenin kalıcı olabilmesi için tasarruf oranını artıracak, yatırım ortamını destekleyecek ve ihracat ürünlerinde ithalata bağımlılığı sınırlayacak reformlar önem taşıyor. -60 -30.8 -40 -20 Eki-15 Şub-16 Haz-15 Eki-14 Haz-14 Şub-15 Eki-13 Şub-14 Haz-13 Eki-12 Şub-13 Haz-12 Eki-11 Şub-12 Şub-11 Haz-11 0 12 Aylık Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar) Enerji Hariç* 12 Aylık Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar) 85% 121 83% 117 81% 79% 113 75% 109 73% 105 71% 69% 101 67% 65% Eki-15 Şub-16 Haz-15 Eki-14 Şub-15 Haz-14 Şub-14 Eki-13 Haz-13 Şub-13 Eki-12 Haz-12 97 Eki-11 T Geniş ekonomik gruplara göre, ara mallarında 2015 genelinde gözlenen ve ithalattaki düşüşte belirleyici olan eğilim %-4.3’le Şubat’ta da sürdü. Aynı dönemde, sermaye malları %13.6, tüketim malları ithalatı ise %2.2 büyüdü. En çok ihracat yapılan 20 fasıla göre, 2016’nın ikinci ayında demir&çelik ve altın ihracatındaki daralmaya rağmen, geleneksel olarak önemli ihracat kalemlerinden olan otomotiv ve giyimde gözlenen artış yanında önceki yılın aynı ayına göre çalışma günü fazlalığı da olumlu performansta belirleyici oldu. Öte yandan, 2015 genelindeki hızlı artışla birlikte 12 aylık birikimli bazda %7.8’le üçüncü sıraya ulaşan altının toplam içerisindeki payı Şubat itibariyle %7.0’ye gerilese de ağırlığını korudu. İthalat tarafında ise, mineral yakıtlar ve demir&çelik, Şubat rakamını daraltan ana kalemler olurken, hava taşıtları ve aksamının ithalatında gözlenen sert artış dikkat çekti. Ülke gruplarına göre, 2012’den bu yana azalan Ortadoğu ve K. Afrika ülkelerinin payı Şubat ayında geçtiğimiz yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında %26.9’dan %24.7’ye gerilerken, en önemli pazar olan AB’ye ihracatın payı ise %46.3 ile genel artış eğilimini korudu. -61.4 -80 Şub-12 Ş -100 Haz-11 I -120 Şub-11 D 2013 sonundan bu yana genel bir iyileşme eğiliminde olan dış ticaret dengesi; özellikle düşük petrol fiyatlarının katkısıyla bu eğilimini 2016’da da sürdürüyor. İhracat tarafında altın ihracatının olumlu etkisi sürerken, Euro Bölgesi kaynaklı talebin de katkısıyla ihracattaki değişim Şubat’ta %1.4 ile (mevsimsel olarak düzeltilmiş bazda %16) artıya döndü. İthalatta ise düşük enerji fiyatlarının etkisi %-8.1’le belirleyici olmaya devam etti (mevsimsel olarak düzeltilmiş %+4.8). Böylece, 12 aylık dış ticaret açığı 62.9 milyar dolardan, Eylül 2010’dan bu yana en düşük düzey olan 61.4 milyar dolara geldi. Buna bağlı olarak ihracatın ithalatı karşılama oranı da, %69.7 ile son altı yıldaki en yüksek düzeye ulaştı. İhracat/İthalat (Enerji hariç, 12 aylık küm.) Reel Efektif Döviz Kuru (12HO, Sağ ölçek) Dış Ticaret Özet Tablo Oca-Şub 15 Değişim (YY%) Oca-Şub 16 Değer Pay Değer Pay İHRACAT 24.5 100.0 22.0 100.0 -10.5% İTHALAT 33.6 100.0 29.0 100.0 -13.6% Sermaye (Yatırım Malları) 5.0 14.9 4.9 16.9 -1.9% Ara (Ham madde) Malları 24.5 72.9 20.2 69.6 -17.5% Tüketim Malları 4.0 11.9 3.8 13.2 -4.2% Diğerleri 0.1 0.2 0.1 0.2 -14.0% Milyar dolar İTHALAT Oca-Şub 15 2015 AB Ülkeleri (27) 35.4% 38.0% 37.0% Kuzey Afrika Ülkeleri 1.2% 1.5% 1.6% 0.5% Yakın ve Orta Doğu Ülke. 7.1% 6.6% 6.3% -0.8% MENA Toplam 8.2% 8.0% 8.0% -0.3% İHRACAT Oca-Şub 16 YY puan 1.6% Oca-Şub 15 2015 AB Ülkeleri (27) 42.5% 44.5% Oca-Şub 16 YY puan 47.7% Kuzey Afrika Ülkeleri 5.1% 5.9% 5.9% 0.8% Yakın ve Orta Doğu Ülke. 22.0% 21.6% 19.4% -2.7% MENA Toplam 28.0% 28.0% 25.3% -2.7% 5.2% Kaynak : TUİK Teknoloji Yoğunluğuna Göre İmalat Sanayi Ürünleri Dış Ticareti Oca-Şub'15 Değer mlyr dolar Oca-Şub'16 Pay % Değer mlyr dolar Pay Değ (y/y) 20.6 -10.0% % % Toplam İhracat 22.9 Yüksek teknoloji 0.6 2.8% 0.7 3.2% 2.7% Orta yüksek teknoloji 6.7 29.1% 6.6 31.8% -1.7% Orta düşük teknoloji 8.2 35.7% 6.2 29.9% -24.7% Düşük teknoloji 7.4 32.4% 7.3 35.2% -2.3% Toplam İthalat 25.4 Yüksek teknoloji 3.8 14.9% 4.0 16.6% 4.8% Orta yüksek teknoloji 10.9 43.1% 10.5 44.1% -3.6% Orta düşük teknoloji Düşük teknoloji 7.0 3.6 27.7% 14.3% 6.0 3.4 25.0% 14.3% -15.1% -5.7% 23.9 -5.9% Kaynak: TÜİK LÜTFEN ÖNEMLİ AÇIKLAMALAR İÇİN SON SAYFAYA BAKINIZ Muhammet Mercan ING Bank Ekonomik Araştırmalar Grubu Muhammet Mercan Baş Ekonomist + 90 212 329 0751 muhammet.mercan@ingbank.com.tr AÇIKLAMA: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapor, ING Bank A.Ş. Ekonomik Araştırmalar Grubu tarafından sadece bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. Sunulan bilgilerin yayım tarihi itibarıyla yanlış/yanıltıcı olmamasına özen gösterilmiş olmasına karşın, ING Bank A.Ş. bilgilerin doğru ve tam olmasından sorumlu değildir. Bu raporda yer alan bilgiler herhangi bir uyarı yapılmadan değişebilir. ING Bank A.Ş. ve kurum çalışanları bu raporda sunulan bilgilerin kullanılmasından kaynaklanabilecek herhangi bir doğrudan ve dolaylı zarardan ötürü hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. Telif hakkı saklıdır, herhangi bir amaçla ING Bank A.Ş.’nin izni olmadan raporun tamamı veya bir kısmı başka bir yerde yeniden yayımlanamaz, dağıtımı yapılamaz. Tüm hakkı saklıdır. ING Bank A.Ş., bu raporun Türkiye’de yayımlanmasından sorumludur. [ [