2014 yerel seçimleri sonrasında politik resim aynı

advertisement
POLİTİKA DEĞERLENDİRME - 2014 YEREL SEÇİM SONUÇLARI
31.03.2014
2014 yerel seçimleri sonrasında politik resim aynı; ancak riskler ortadan kalkmış değil
 Seçim öncesi artan politik ve toplumsal gerginliğe karşın, AKP %45,6’lık oy oranıyla birinci parti konumunu
sürdürürken, bir önceki yerel seçimlerin yapıldığı 2009 yılındaki %38,8’e göre yükseliş, 2011 genel seçimlerinde
ulaşılan %49,8’lik rekor oy oranına göre ise gerileme yansıtıyor (oyların %98’inin sayıldığı sonuçlara göre).
 AKP genel seçimlerde aralıksız güçlenen bir trend, yerel seçimlerde ise %39-45 bandında istikrarlı sayılabilecek bir
eğilim sergiliyor.
 Ana muhalefet partilerinden CHP 2007 genel seçimlerinden itibaren önce %20 sonra da %25-28 bandına yükseliş;
MHP ise 2004 yerel seçimlerinden itibaren %10’un üzerinde daha çok güçlenme yönünde bir gelişim gösteriyor.
 AKP ile CHP oyları arasındaki fark büyükşehir belediyelerinde farklı gelişime işaret ediyor.
Bir görünüm sunuyor
 Küçük partiler arasında, BDP ve bağımsızların oy oranında, bir önceki yerel ve genel seçimlerde gözlenen
güçlenme eğiliminin bu yılki yerel seçimlerde de hemen hemen korunduğunu görüyoruz.
 Seçim öncesi artan politik tansiyon ve toplumsal kutuplaşma riskinin politik tercihleri gösterme konusundaki
duyarlılığın, yani oy kullanmadaki istekliliğin artmasına neden olduğunu izliyoruz.
 2014 yerel seçimleri kısa vadede riskleri azalttığından rahatlatıcı olmasına karşın, önümüzdeki 15 aylık dönemin
yeni politik belirsizlikler içermesi nedeniyle, iç politikanın risk unsuru olarak gündemde kalabileceğini düşünüyoruz.
 2014 yerel seçimleri genel olarak mevcut politik dengelerin devamına işaret ettiğinden, ana makro ekonomik
senaryomuzu koruyoruz.
30 Mart 2014 yerel seçim sonuçları, seçim öncesi politik
resimde çok ciddi bir değişiklik olmadığını gösteriyor.
YSK’nın resmi sonuçları henüz yayımlanmamakla birlikte,
NTV’nin oyların %98’inin sayıldığı sonuçlarına göre, AKP
%45,6’lık oy oranıyla birinci parti konumunu sürdürürken,
bir önceki yerel seçimlerin yapıldığı 2009 yılındaki %38,8’e
göre yükseliş (2004 yerel seçimlerinde %41,7 idi), 2011
genel seçimlerinde ulaşılan %49,8’lik rekor oy oranına göre
ise sınırlı bir gerileme yansıtıyor.
AKP’nin 2002 yılından itibaren genel ve yerel seçimlerdeki
performansını değerlendirdiğimizde, genel seçimlerde
aralıksız güçlenen bir trend (2002 genel seçimlerindeki
%34,3’ten 2011 genel seçimlerinde %49,8’e), yerel
seçimlerde ise %39-45 bandında istikrarlı sayılabilecek bir
gelişimle karşılaşıyoruz.
Ana muhalefet partileri olan CHP ve MHP ise, sırasıyla %28
ve %15,3 oy oranlarıyla, hem 2009 yerel hem de 2011
genel seçimlerindeki sıralamaları açısından aynı görüntüyü
veriyor. CHP, 2007 genel seçimlerinden itibaren önce %20
sonra da %25-28 bandına yükseliş; MHP ise 2004 yerel
seçimlerinden itibaren %10’un üzerinde daha çok güçlenme
yönünde bir seyir izliyor.
Seçim öncesi tartışmaların yoğunlaştığı AKP ile CHP’nin
arasındaki farkın 17,6 puana inerek bir önceki genel seçimde
ulaşılan 23,9 puanın altında kalırken, 2009 yerel
seçimlerindeki 15,7 puanın üzerinde oluştuğunu görüyoruz.
AKP ile CHP oyları arasındaki farkın büyükşehir
belediyelerinde farklı gelişim gösterdiği dikkat çekiyor.
Ankara büyükşehir belediyesi ,için yerel seçimlerde gözlenen
AKP ve CHP arasında daralan fark 2014 seçimlerinde daha da
belirginleşirken, İstanbul büyükşehir belediyesinde bir önceki
yerel seçimlere göre oldukça sınırlı bir genişlemeye işaret
ediyor. İzmir büyükşehir belediyesinde ise, AKP’nin CHP’nin
gerisine düşme boyutunun azaldığı izleniyor.
2014 yerel seçimleri sonrası politik resimde ciddi bir değişiklik yok
AKP
50.0%
CHP
MHP
46.58%
45.60%
40.0%
34.28%
30.0%
28.00%
20.0%
19.39%
20.88%
15.30%
10.0%
8.40%
0.0%
2002 gen. 2004 yer. 2007* gen. 2009 yer. 2011 gen. 2014 yer.
Kaynak: YSK, NTV
31.03.2014
AKP ve CHP farkı
2014 yerel seçimleriyle belirginleşen bir trend olarak, küçük
partiler arasında BDP ve bağımsızlar oy oranını %6’nın
üzerinde tutmaya devam ediyor. Bir önceki yerel ve genel
seçimlerde gözlenen güçlenmenin bu yılki yerel seçimlerde de
korunduğunu görüyoruz.
25.0%
20.0%
15.0%
Kürt milliyetçisi partiler gücünü belli düzeyde koruyor
AKP-CHP Farkı
10.0%
7.0%
2002 gen. 2004 yer. 2007* gen. 2009 yer. 2011 gen. 2014 yer.
BDP+HDP+Bağımsız
6.6%
6.5%
Kaynak: YSK
6.2%
6.1%
6.0%
5.9%
.. bu fark büyükşehir belediyelerinde farklı gelişim gösteriyor
45.0%
5.5%
AKP CHP Puan Farkı
35.0%
2004
25.0%
2009
5.2%
5.0%
2004
2014
15.0%
2007
2009
2011
2014
Kaynak: YSK, NTV
5.0%
-5.0%
2014 yerel seçim sonuçlarının diğer dikkat çeken bir yanı da,
katılım oranındaki yükseliş. Seçim öncesi artan politik
tansiyon ve toplumsal kutuplaşma riskinin politik tercihleri
gösterme konusundaki duyarlılığın, yani oy kullanmadaki
istekliliğin artmasına neden olduğunu söyleyebiliriz.
-15.0%
-25.0%
-35.0%
İstanbul
Ankara
İzmir
Kaynak: YSK, NTV
AKP ve CHP arasındaki farkın daraldığı büyükşehir
belediyelerinde, anti-AKP taktik oylarının ve ana muhalefet
partisinin belediye başkan adaylarının öne çıkmasının etkili
olduğu düşünülebilir.
Katılım oranında artış
2002G
2004Y
2007G
2009Y
84.2%
85.2%
2007G
2009Y
90.0%
85.0%
80.0%
2011G
83.2%
2014Y
87.2%
79.1%
76.3%
75.0%
Tüm Türkiye’de toplam 29 büyükşehir belediyesinden (2009
seçimlerinde toplam 15), AKP’nin kazandığı belediye sayısı
18’e çıkarken, CHP ve MHP’nin sırasıyla 6 ve 3 büyükşehir
belediyesini elde ettiğini görüyoruz.
2014 yerel seçimlerinde büyükşehir belediye sayısında artış
20
AKP
CHP
70.0%
65.0%
60.0%
55.0%
50.0%
2002G
Kaynak: YSK, CNN
18
MHP
15
12
10
10
6
5
2
3
3
1
0
2004
2009
2014
Kaynak: YSK, NTV
Çekince için lütfen arka sayfaya bakınız.
2004Y
2011G
2014Y
31.03.2014
2014 yerel seçim sonuçlarını genel olarak değerlendirirsek,
 Seçim öncesi artan politik ve toplumsal gerginliğin AKP’nin
oy oranında, önceki yerel seçimlere göre, zayıflamaya neden
olmadığı;
 Bu sonuçta, ana muhalefet partilerinin güçlü bir alternatif
olmayı başaramamış olmaları, ekonomik istikrarın devamı
açısından politik istikrarın devam etmesinin önemli bir unsur
olarak görülmesi, Başbakan Erdoğan’ın liderlik gücünün
devam ettiği, mahalli idarelerin çalışmasından duyulan
memnuniyet gibi unsurların etkili olduğu;
 Diğer taraftan, büyükşehir belediyelerinde, AKP’nin CHP’ye
göre güçlü konumunun farklı gelişimler gösterdiği söylenebilir.
2014 yerel seçim sonuçlarının politik ve ekonomik dengeler
açısından sonuçlarına bakacak olursak,
 Diğer taraftan, 2014 yerel seçimlerinin genel olarak
mevcut politik dengelerin devamına işaret etmesine bağlı
olarak, ana makro ekonomik senaryomuzun geçerliliğini
koruduğunu söyleyebiliriz.
Makro ekonomik ana senaryomuzu koruyoruz
Makro Ekonomik Göstergelere İlişkin Tahminler
Orta Vadeli Program (OVP)
2012
2013T 2014P
2015P
TÜFE Enflasyon (dönem sonu)
6.2%
6.8%
5.3%
5.0%
Çekirdek Enflasyon (dönem sonu)
5.8%
GSYİH (Milyar TL)
1,416
1,559
1,719
1,895
GSYİH (Milyar $)
786
823
867
928
GSYİH Büyüme
2.2%
3.6%
4.0%
5.0%
GSYİH Deflatör
6.8%
6.3%
6.0%
5.0%
Cari Açık (Milyar $)
48.5
58.8
55.5
55.0
İhracat (Milyar $)
152.5
153.5
166.5
184.0
İthalat (Milyar $)
236.5
251.5
262.0
282.0
Cari Açık / GSYİH
6.2%
7.1%
6.4%
5.9%
Politika Faizi (dönem sonu)
5.5%
Gösterge Tahvil Faizi (dönem sonu)
6.1%
Gösterge Tahvil Faizi (ort)
8.3%
USD/TRY (dönem sonu)
1.78
USD/TRY (ortalama)
1.80
1.89
1.98
2.04
Bütçe açığı / GSYİH
2.1%
1.2%
1.9%
1.6%
Faiz dışı fazla / GSYİH
1.3%
2.0%
1.1%
1.2%
Kaynak: HLY Araştırma
 Yerel seçimler öncesi politik istikrarın devamına yönelik
artan belirsiz ortamının seçim sonrasında tamamen ortadan
kalktığını söylemek pek mümkün değil.
Öncelikle, önümüzde Ağustos 2014 cumhurbaşkanlığı ve
zamanında yapılması durumunda Haziran 2015 genel seçimleri
bulunuyor. Cumhurbaşkanlığı adaylığı için toplumsal
konsensusun sağlanmasının kolay bir süreç olacağını söylemek
zor. AKP’nin adayı karşısında CHP ve MHP’nin ortak bir adayda
buluşup buluşmayacağı konusundaki belirsizlik, bunun
gerçekleşmesi durumunda da partilerin mevcut oy oranlarının
birbirine yakın bir seviyeye işaret etmesi nedeniyle net bir
eğilimin oluşmamış olması, her şeyden önemlisi partilerin
toplumsal kutuplaşmaya neden olmayacak aday ya da
adaylarda uzlaşması konusundaki riskler ilk aşamada
sayılabilecek zorluklar.
Dolayısıyla 2014 yerel seçimleri, seçim öncesi artan politik
tansiyon ve risklerin azalması yönünde sonuçlar vererek kısa
vadede rahatlatıcı görünmesine karşın, önümüzdeki 15 aylık
dönemin yeni politik belirsizlikler içermesi nedeniyle, iç
politikanın risk unsuru olarak gündemde kalmaya devam
etmesi beklenebilir. Yani, küresel dalgalanmalara ek olarak, iç
politik gelişmeler de finansal oynaklığın yüksek kalmasında
etkili olabilir.
Çekince için lütfen arka sayfaya bakınız.
HLY Ekonomik Araştırmalar
2013T
2014T 2015T
7.4%
8.2%
7.0%
7.1%
7.5%
6.5%
1,569
1,731
1,936
824
801
880
3.6%
2.6%
5.0%
7.0%
7.5%
6.5%
65.0
46.0
63.0
151.9
166.0
182.0
251.7
253.0
288.0
7.9%
5.7%
7.2%
4.5%
10.0%
10.0%
9.9%
9.0%
8.0%
7.2%
9.5%
8.5%
2.13
2.18
2.25
1.90
2.16
2.20
1.2%
2.7%
2.1%
2.0%
0.6%
0.7%
31.03.2014
KÜNYE
Azmi DÖLEN
Genel Müdür Yardımcısı
Adolen@halkyatirim.com.tr
+90 212 314 81 11
Banu KIVCI TOKALI
Başekonomist
BTokali@halkyatirim.com.tr
+90 212 314 81 88
Ozan DOĞAN
Uzman
ODogan@halkyatirim.com.tr
+90 212 314 87 30
Nurcihan AŞIK
Uzman
NAsik@halkyatirim.com.tr
+90 212 314 81 83
Tuğba İNCE
Uzman Yardımcısı
TInce@halkyatirim.com.tr
+90 212 314 81 85
Furkan OKUMUŞ
Uzman Yardımcısı
FOkumus@halkyatirim.com.tr
+90 212 314 81 86
Cüneyt MEHMETOĞLU
Uzman Yardımcısı
CMehmetoglu@halkyatirim.com.tr
+90 212 314 81 11
ÇEKİNCE
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı
kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı
sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel
görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece
burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu sayfalarda
yayınlanan görüş, yorum, haber veya öneriler nedeniyle ortaya çıkacak ticari kazanç veya kayıplardan Halk Yatırım Menkul
Değerler A.Ş. sorumlu değildir. Buradaki yazı, görüş ve yorumlar sayfa ziyaretçilerini bilgilendirme niteliği taşımaktadır. Rapor
sayfalarında yayınlanan hiçbir yazı, görüş, resim, analiz ve diğer sunumlar izin alınmadan yazılı veya görsel basın organlarında
yayınlanamaz.
Çekince için lütfen arka sayfaya bakınız.
Download