Haftalık Ekonomi ve Dış Ticaret Görünümü

25
Haftalık Ekonomi ve Dış Ticaret Görünümü
Ağustos
2015
TÜRKİYE
Geride bıraktığımız haftada Türkiye’de siyasi gelişmeler ve Merkez Bankası kararları takip
edildi. Hükümetin kurulması için Anayasa’daki 45 günlük sürenin dolması ile son 6 ay
içerisinde Türkiye ikinci kez seçime gidecek. Kasım ayında gerçekleşecek olan seçime kadar
görev yapacak olan seçim hükümetinin bakanlarının kimler olacağı ise belirsizliğini koruyor.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) Ağustos ayına ilişkin Finansal Hizmetler
Anketi ve Finansal Hizmetler Güven Endeksi'ni (FHGE) açıkladı. Buna göre, söz konusu
dönemde FHGE, bir önceki aya göre 2,9 puan azalarak 173,9 seviyesine geriledi. FHGE,
Temmuz ayında 176,8 düzeyindeydi. 2015 yılı Ağustos ayında, son üç aya yönelik
değerlendirmelere göre, bir önceki aya göre iş durumunda kötüleşme, istihdamda azalış,
hizmetlere olan talepte ise artış gözlendi. Geçen yılın aynı ayına göre ise, iş durumunda
kötüleşme kaydedilirken, hizmetlere olan talep ve istihdamda artış gözlendi.
TCMB verilerine göre 2015 yılı Ağustos ayında imalat sanayi genelinde kapasite kullanım
oranı, bir önceki aya göre 1,1 puan azalarak %74,8 seviyesinde gerçekleşti. İmalat sanayi
genelinde mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı ise bir önceki aya göre
0,8 puan azalarak %74,2 seviyesinde gerçekleşti.
TÜİK Ağustos ayı Tüketici Güven Endeksi ve Sektörel Güven Endeksi verilerini açıkladı.
Buna göre mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet endeksi %0,7 azalarak 100,65 değerine,
perakende ticaret sektörü güven endeksi %2,6 azalarak 101,86 değerine ve inşaat sektörü
güven endeksi %0,7 azalarak 82,10 değerine geriledi. Endekslerdeki azalışlar gelecek üç aylık
dönemde “iş hacminin-satışların”, “hizmetlere olan talebin” ve “alınan kayıtlı siparişlerin”
mevcut düzeyinin mevsim normallerinin üzerinde olduğunu değerlendiren ve artış
göstermesini bekleyen girişim yöneticisi sayısının azalmasından kaynaklandı.
MEVSİM ETKİLERİNDEN ARINDIRILMIŞ SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ
110
100
Hizmet
Parekende
90
İnşaat
80
70
Oca.15
Şub.15
Mar.15
Nis.15
May.15
Haz.15
Tem.15
Ağu.15
Kaynak: Tüik
tedam@ticaret.edu.tr
Haftalık Ekonomi ve Dış Ticaret Görünümü
25
Ağustos
2015
Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen
tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi, Ağustos ayında bir
önceki aya göre %3,6 geriledi; Temmuz ayında 64,66 olan endeks Ağustos ayında 62,35 oldu.
Böylelikle endeks Mart 2009'dan bu yana en düşük seviyesine indi.
Gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durumun daha iyi olacağı yönünde beklentisi olan
tüketicilerin sayısındaki değişimi gösteren genel ekonomik durum beklentisi endeksi %8
azalarak 77,60 seviyesine geriledi. Tasarruf etme ihtimali endeksi %0,2 oranında azalırken,
hanenin maddi durum beklentisi endeksi de bir önceki aya göre %2,3 oranında azaldı.
EURO BÖLGESİ
Euro Bölgesi Ekonomisi, Ağustos ayında sergilediği performansla gelişme gösterdi. Bileşik
Satın Alma Yöneticiler Endeksi (PMI) 54,1 oldu. Temmuz’da 53,9 olan bu gösterge, hem
imalat hem de hizmet sektöründeki artışa işaret etti. Böylece son 3 ayda ortaya çıkan
%0,3’lük bir büyüme ile Euro Bölgesi üst üste 9 çeyrekte yükselmiş oldu. İş Dünyası Endeksi
ise 4 yılın en yüksek seviyesine yaklaştı.
Büyümenin öncüsü ise Avrupa’nın en büyük ekonomilerinden biri olan Almanya oldu.
Temmuz’da 51,8 olan Satın Alma Yöneticiler Endeksi (PMI) Ağustos ayında Nisan 2014’ten
bu yana en yüksek seviye olan 53,2 düzeyinde gerçekleşti. Böylece Alman Ekonomisi ikinci
çeyrekte %0,4 genişlemiş oldu.
İspanya ise 2007’den beri en yüksek büyümeyi göstererek %1 büyürken, İtalya tahminlerin
altında %0,2 büyüdü. Fransa ise son iki ay üst üste daralarak hayal kırıklığına uğrattı.
Temmuz’ da 51,5 olan Birleşik İş Dünyası Endeksi, Ağustos’ta 51,3 oldu. Daralmada hem
hizmet sektörü hem de imalat sanayi etkili oldu. Kümülatif değerlendirildiğinde ise diğer
ülkelerin ve özellikle Almanya’nın gösterdiği pozitif performans, Fransa’daki durağanlığı
örtbas etti.
Euro Bölgesi, istihdam ve ekonomik büyüme açısından son 4 yıldır en iyi dönemlerinden
birini yaşamakta. Düşen petrol fiyatlarının, azalan mali düzenlemenin ve kredilerin
ödenmesinin etkisiyle hane halkı tüketimi artarken, net ihracat azaldı. Euro Bölgesindeki
büyümenin 2015’te %1,5’a ulaşacağı tahmin ediliyor.
ABD
FED’in 28-29 Temmuz tarihlerinde gerçekleştirdiği toplantının tutanakları açıklandı.
Tutanaklara göre, yavaş enflasyon ve zayıflayan küresel ekonominin faizlerin artırılması için
risk oluşturduğu düşünülüyor. İstihdamdaki artış olumlu değerlendiriliyor ancak üyeler tam
istihdama henüz ulaşılmadığı ve enflasyon görünümünde de iyileşme olması gerekliliğine
vurgu yapıyorlar. Çin’in 11 Ağustos’ta devalüasyon kararı alması ile başlayan küresel satış
dalgası FED’in faiz artırımını Mart 2016’ya erteleyeceği beklentilerini güçlendiriyor.
tedam@ticaret.edu.tr
Haftalık Ekonomi ve Dış Ticaret Görünümü
25
Ağustos
2015
ASYA EKONOMİLERİ
Çin imalat sanayi göstergesi son 6 yılın en düşük seviyesine geriledi. Temmuz ayında 47,8
olan Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Ağustos ayında 47,1’e düştü. Çin’de görülen
yavaşlama dünya borsalarını da etkiledi. Çin Borsası 7,5 yılın en kötü gününü yaşarken Asya
ve Avrupa Borsaları savruldu. Çin para birimi Yuan’ın devalüe edilmesinden sonra küresel
borsalar yaklaşık 5 trilyon Dolar kaybetti. Aynı zamanda en büyük emtia talepçisi olan
Çin’deki yavaşlama emtiaları da baskı altına alıyor. Dolayısıyla ekonomisi emtiaya bağlı
ülkeler, Çin’in durumundan endişeleniyor.
Devalüasyonun ardından, politikacılar büyümeyi desteklemek için bankalara fon sağladı ve
teşvik önlemleri almaya başladı. Çin Merkez bankası bankaların zorunlu karşılıklarını 50, 1
yıllık borç alma ve verme faizlerini ise 25 baz puan düşürdü. Böylece piyasalar rahatlarken,
Euro/Dolar kuru 1,15’in altına indi. Ayrıca MB, kur dalgalanmalarından dolayı likidite açığı
olduğunu ve likiditenin yakından izleneceğini bildirdi.
Japonya ise Temmuz’da ihracat artışını azalttı. Haziran’da %9,5 olan senelik yükseliş
Temmuz’da %7,6’ya geriledi. İhracat hacmi %0,7 daraldı. Japonya 4 yılın en büyük düşüşünü
görmekte. İthalat ise %3,2 azaldı ve 2,2 milyar $ açık ortaya çıktı. Japonya geçen çeyrekteki
daralmadan çıkmaya çalışıyor ancak tüketim ve dış ticareti buna yardımcı olmuyor. Japonya,
Çin’in yakın coğrafyasında bulunan diğer ülkeler gibi yaşanan gelişmelerden dış ticaret
anlamında olumsuz etkileniyor.
tedam@ticaret.edu.tr