UYGULAMA 5 yaşın altındaki çocuk ölüm sayısını etkileyen nedenleri araştırmak amacı ile 63 ülkede 2003 yılında yapılan araştırmadan elde edilen verilerle oluşturulan modeller aşağıda verilmiştir. CM: Çocuk Ölüm Sayısı EGITIM: Anne Eğitim Düzeyi(X1) TDO: Toplam Doğum Oranı(X2) CM: Çocuk Ölüm Sayısı EGITIM: Anne Eğitim Düzeyi TDO: Toplam Doğum Oranı Model A: CM = + EGITIM + TDO Model B: CM = + Eğitim Model C: CM = + TDO MODELLER 1 MODELLER MODELLER Verilen sonuçlara göre hangi modeli tercih edersiniz? Neden. 2 Çözüm İlk olarak sınırlanmamış modelimizi yazalım. Yˆ = 166.3852-1.912649X1 + 13.15723X 2 R 2 = 0.711120 İkinci olarak sınırlanmış modelimizi yazalım Yˆ = 263.8635-2.390496X1 R2 = 0.669590 H 0 : Toplam doğum oranı katsayısı sıfırdır H 1 : Toplam doğum oranı katsayısı sıfırdan farklıdır 2 2 − RSR (RSM )/ f1 (0.711120 − 0.669590) = = 8.625 FH = 2 (1− RSM )/ f2 (1− 0.711120)/ 60 F(1,60;0.05) = 4 F hesap F-tablo değerinden büyük olduğu için alternatif hipotez kabul edilir. O halde Toplam doğum oranının modelde olması gerekir. 3 İlk olarak sınırlanmamış modelimizi yazalım. Yˆ = 166.3852-1.912649X1 + 13.15723X 2 R 2 = 0.711120 İkinci olarak sınırlanmış modelimizi yazalım Yˆ = -46.03371+33.79176X 2 R 2 = 0.450422 H0 : Toplam doğum oranı katsayısı sıfırdır H1 : Toplam doğum oranı katsayısı sıfırdan farklıdır 2 2 (RSM − RSR )/ f1 (0.711120 − 0.450422) FH = = = 54.146 2 (1− RSM )/ f2 (1− 0.711120)/60 F (1 , 6 0 ; 0 .0 5 ) = 4 F hesap F-tablo değerinden büyük olduğu için alternatif hipotez kabul edilir. O halde Anne eğitim düzeyi modelde olması gerekir. 4 SONUÇ • Gerek Toplam doğum oranı gerekse anne eğitim düzeyi değişkenlerine ilişkin katsayılar sıfırdan farklı olduğu ve istatistiksel açıdan anlamlı olduğu için modelde yer alması gerekir. O halde ilk model tercih edilmelidir. 5