ygs-lys tarih

Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
01
TAR‹H B‹L‹M‹ - I
4.
Tarihi olaylara tanıklık etmiş ya da olaylarla ilgili bilgi
veren malzemelere belge ya da kaynak adı verilir. Kaynaklar yazılı, yazısız ve sözlü olarak sınıflandırılabilir.
Buna göre,
Eğer insanoğlu yeryüzünde ortaya çıktığı ilk haliyle kalsaydı tarih de olmazdı. Çünkü bu durumda incelenecek bir konu olmadığı gibi bunu sonraki kuşaklara aktaracak yazı ve diğer kültür ürünleri de olmazdı.
Bu yargı aşağıdakilerden hangisini destekler niteliktedir?
I. harita,
II. yıllık,
III. kil tablet
A) Din, tarihi süretçe önemli bir toplumsal öge olarak
öne çıkmıştır.
malzemelerinden hangileri yazılı kaynak olarak
nitelendirilebilir?
B) İnsan toplulukları gelişme içinde olmuşlardır.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Toplumlar arası ekonomik rekabet, anlaşmazlıkları
beraberinde getirmiştir.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
D) Askeri çatışmalar zaman içinde azalmıştır.
E) Yazısız kaynakların tarih araştırmaları ile ilgili önemli bir değeri yoktur.
2.
İspanya’nın Ambrona Vadisi’nde yapılan kazılarda yaklaşık 300.000 yıl öncesine ait buluntulara rastlanmıştır.
Bu buluntular; bölgede yaşayan insanların filleri bataklıklara doğru yönlendirdiklerini; hareket edemez hale
geldiklerinde de mızrak ve baltalarla öldürdüklerini ortaya koymuştur.
5.
Dünyada cereyan eden olaylar, sadece yeri ve zamanı
bakımından değil, cereyan tarzı, rol oynayan kişiler bakımından da farklılıklar gösterir. Şartların uygun olması
halinde “benzer” olaylar meydana gelebilirse de “tarih
tekerrür etmez”.
Bu bilgiler dikkate alındığında, söz konusu bölge
insanları ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine
ulaşılabilir?
Bu durum tarih bilimiyle ilgili aşağıdaki ilkelerden
hangisinin bir sonucudur?
A) Yazıyı kullanmışlardır.
B) Objektif araştırma çabası
B) Ticari alışverişlerde bulunmuşlardır.
C) Sözlü kaynakların dikkate alınması
C) Yaşamlarını avcılıkla sürdürmüşlerdir.
D) Tarihi olayların tekrarlanamaması
D) Madenleri işlemişlerdir.
E) Tarihi kişiliklerin anlaşılmasının zor olması
A) Bilgi kaynaklarının yetersizliği
E) Tarım üretimini başlatmışlardır.
6.
3.
Tarihi olayları, belirli ideolojilerin çerçevesinden
bakarak yorumlayan bir araştırmacının, tarihi bilim
kılan aşağıdaki özelliklerden hangisini dikkate almadığı söylenebilir?
Efsane, hikaye, destan gibi sözlü kaynaklar, yazıya geçirildikleri döneme kadar dilden dile dolaştıkları için
olayları gerçekte olduğundan daha farklı şekilde yansıtabilir.
Bu durumun, tarih araştırmalarında aşağıdakilerden öncelikle hangisini zorunlu hale getirdiği söylenebilir?
A) Olayların neden-sonuç ilişkisi içerisinde meydana
geldiği
A) Sözlü kaynakların kullanılmamasını
B) Olayların gerçekleştiği yerde araştırma yapılması
B) Olayın sonuçlarının belirlenmesini
C) Tarihi olayların tekrarlanamaz oluşu
C) Sözlü kaynaklara eleştirel yaklaşılmasını
D) Olayların belgelere dayanarak açıklanması
D) Gelişmenin taraflarının belirlenmesini
E) Olayların objektif biçimde incelenmesi
E) Sadece yazılı kaynaklara başvurulmasını
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹
B‹L‹M‹NE
- I G‹R‹fi - I
7.
01
11. Tarih çağları, insanlığı etkileyen önemli olaylar dikkate
Tarihi bilgilerin, ortaya çıkabilecek yeni kaynak ve belgelere dayalı olarak değişebileceği mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır.
alınarak başlatılmış ve bitirilmiştir.
Bu bilgi dikkate alındığında,
Bu ilke,
I. sosyal,
I. geçmişte yaşanmış olaylarla ilgili mutlak doğrulara
ulaşılmasının güç olması,
II. askeri,
III. kültürel
II. tarihi yargıların zamanla değişebileceği,
gelişmelerden hangilerinin tarih çağlarının şekillenmesinde etkisinden söz edilebilir?
III. tarihi olaylarla ilgili doğru sonuçlara ulaşmanın imkansız olması
A) Yalnız I
olgularından hangileri ile ilgilidir?
B) Yalnız II
D) II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
12. Tarih araştırmaları sırasında, araştırmacıların dikkate
8.
Tarihi kaynakların bilgi değeri göz önüne alındığın-
alması gereken unsurlardan biri de, aynı konuda daha
önce kaleme alınmış çalışmaların incelenmesidir.
da,
I. kitabe,
Bu çabanın,
II. mitoloji,
I. gereksiz bilgi tekrarlarına düşülmemesi,
III. para
II. olayın geniş biçimde araştırılması,
malzemelerinden hangilerinin daha kesin bilgiler
içerdiği söylenebilir?
III. gözlem olanaklarının aranması
A) Yalnız I
düşüncelerinden hangileri ile ilgili olduğu söylenebilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
9.
C) I ve II
E) I, II ve III
Olayların cereyan ettikleri coğrafi bölgelerin koşullarının bilinmesi tarih araştırmaları için son derece önemlidir.
13. Tarih araştırmalarında birden fazla sayıda kaynağa
Bu durumun,
başvurulması,
I. zaman unsurunun öne çıkarılması,
I. olayın gerçekliğinin belirlenmesi,
II. tarih araştırmalarında sınıflandırma yapılması,
II. olayda rolü olanların etkilerinin ortaya konulması,
III. mekanın sosyal gelişmeler üzerindeki etkilerinin
ortaya çıkarılması
III. olayın ayrıntılarının ortaya çıkarılması
amaçlarından hangileri ile ilişkilendirilebilir?
çalışmalarından hangilerinde rol oynadığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) I, II ve III
14. Tarih bilimi, insanoğlunun en eski dönemlerden başlayarak ortaya koyduğu siyasi, askeri, sosyal ve ekonomik tecrübeleri günümüze aktarmak gibi son derece
önemli bir sorumluluk üstlenmiştir.
10. Tarihi sürecin belirli zaman dilimlerine bölünmesiyle
yapılan sınıflandırmaya zamana göre sınıflandırma adı
verilir.
Buna göre,
Bu tanım dikkate alındığında,
I. geçmiş ile bugün arasında köprü kurma,
I. Cilalı Taş Dönemi,
II. devletler arası rekabeti sona erdirme,
II. İlk Çağ,
III. günümüz toplumlarını geçmişin birikimlerinden yararlandırma
III. XIX. yüzyıl
şeklindeki sınıflandırmalardan hangilerinin zamana
göre sınıflandırma olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
işlevlerinden hangilerinin tarih bilimi ile ilgili olduğu söylenebilir?
C) Yalnız III
A) Yalnız I
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve III
2
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
02
TAR‹H B‹L‹M‹ - II
4.
Tarih öncesi döneme ait bir insan fosilinin bulunması
genellikle rastlantılara bağlıdır. Ancak coğrafya bilgisi
bu tür araştırmaları oldukça kolaylaştırmaktadır.
Tarihi öncesi çağların belirli bölümlere ayrılmasında aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?
A) Toplumları etkileyen askeri gelişmeler
Bu bilgilere göre,
B) Dünyayı etkileyen ekonomik gelişmeler
I. Tarih araştırmalarında değişik bilim dalları ile ortak
çalışılmaktadır.
C) Kullanılan araç-gereçler ve bunların yapıldığı madenler
II. Sözlü kaynaklar tarih araştırmalarını kolaylaştırmaktadır.
D) Doğa olayları
E) Çok tanrılı dinler
III. Tarih araştırmaları yazılı kaynaklara dayalı olarak
gerçekleştirilmelidir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
5.
C) Yalnız III
I. Orta Çağ Tarihi
II. İstanbul Tarihi
E) II ve III
III. İslam Tarihi
IV. Türklerin Tarihi
2.
Yukarıda verilen tarih çalışmaları arasında aşağıdaki sınıflandırma çeşitlerinden hangisine örnek verilmemiştir?
Nümizmatik bilimi, geçmiş dönemlerde basılmış paralar üzerinde çalışır. Madeni paraların hangi metalden
yapıldığını özellikle dikkate alır.
Bu şekilde bir çalışmayla,
A) Zamana göre tarih
B) Mekana göre tarih
C) Konuya göre tarih
D) Genel tarih
E) Özel tarih
I. parayı basan devletin nüfusu,
II. paranın sahibi olan devletin ekonomik durumu,
III. paranın basıldığı dönemdeki önemli askeri gelişmeler
6.
olgularından hangileri ile ilgili bilgi elde edilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) Yalnız III
Aşağıdakilerden hangisi tarih biliminin insanlığa
sağladığı yararlar arasında gösterilemez?
A) İnsanlığın tarihi tecrübesinin gelecek kuşaklara aktarılması
E) I, II ve III
B) Toplumlara ulus, vatan bilincinin kazandırılması
3.
C) Geçmişte yaşanmış olaylardan ders çıkarılması
İlk Çağ toplumları tarafından hazırlanan takvimler, Güneş Yılı ve Ay Yılı olarak temelde iki esasa dayalı idi.
D) Yaşanan olayların daha iyi anlaşılması
E) Kültürel farklılıkların sona erdirilmesi
Bu gelişme,
I. Takvimler, farklı gök cisimlerinin hareketleri gözlenerek oluşturulmuştur.
7.
II. Din olgusu takvimlerin hazırlanmasında etkilidir.
Aşağıdakilerden hangisinin tarih öncesi dönemler
için ana kaynak olduğu ileri sürülemez?
III. Her toplum kendi takvimini oluşturmuştur.
A) Mağara
yargılarından hangilerini destekler niteliktedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
B) Av baltaları
C) Seramik kaplar
C) Yalnız III
D) Taş kitabeler
E) Altın süs eşyaları
E) I, II ve III
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹
B‹L‹M‹NE
- IIG‹R‹fi - I
8.
02
12. Tarih araştırmalarında yer ve zaman unsurunun bi-
Tarihi olaylarda mekanın etkisinin tam olarak tespit
edilebilmesi için,
linmesi aşağıdakilerden hangisini kolaylaştırır?
I. coğrafya biliminin verilerinden yararlanma,
A) Olayın gerçekliğinin kontrol edilebilmesini
II. olayın gerçekleştiği yerde araştırma yapma,
B) Olayın günümüz koşullarında yorumlanmasını
III. harita çizimini öğrenme
C) Olayın gelecekteki etkilerinin anlaşılmasını
uygulamalarından hangilerinin gerekli olduğu söylenemez?
D) Gözlem yapılabilmesini
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) Labaratuvar koşullarının sağlanmasını
C) Yalnız III
E) II ve III
13. Türk tarihinde görülen,
I. yerleşik hayata geçilmesi,
9.
II. Kök Türk Devleti'nin kurulması,
Tarihi araştırmalarının güvenilirliğinin zedelenmesinde,
III. İpek Yolu hakimiyetinin sağlanması
I. sınıflandırma,
II. analiz,
durumlarından hangileri tarihi olaya örnek olarak
gösterilebilir?
III. eleştiri
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Yalnız II
D) I ve III
yöntemlerinden hangilerinin ihmal edilmesi daha
etkilidir?
C) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
14. Tarihsel süreçte görülen aşağıdaki gelişmelerden
hangisinin oluş zamanı diğerlerine göre daha belirgindir?
10. Aşağıdaki gelişmelerden hangisi tarihi olguya örA) Karahanlılar 1212’de yıkılmıştır.
nek olarak gösterilebilir?
B) Tanzimat Fermanı Kasım 1839’da ilan edilmiştir.
A) İstanbul'un fethi
B) Türkiye'de cumhuriyet yönetimine geçilmesi
C) Balta Limanı Antlaşması XIX. yüzyılda imzalanmıştır.
C) Mohaç Meydan Savaşı'nın Osmanlılarca kazanılması
D) 16 Mart 1920'de İstanbul işgal edilmiştir.
D) Orta Asya'da İslam'ın yayılması
E) Kök Türk Devleti 630 yılında bağımsızlığını kaybetmiştir.
E) Tarih öncesi dönemde yazının ilk defa kullanılması
11. Tarihi süreçte yaşanan olaylarda dini, ekonomik, kültü-
15. Çin icadı olan kağıdın yapımı 751 yılında Arapların Ta-
rel, siyasi ve askeri pek çok faktörün etkisinden söz
edilebilir.
las Savaşı'nda Çinli kağıt yapımcılarını esir etmeleri ile
İslam dünyası tarafından öğrenilmiştir.
Bu durumun tarih araştırmalarında,
Buna göre,
I. deney ve gözlem yöntemlerinden yararlanma,
I. askeri mücadele,
II. çok yönlü çalışma,
II. göç,
III. yaşanılan günün koşullarını dikkate alma
III. ticaret
uygulamalarından hangilerini bir gereklilik haline
getirdiği söylenebilir?
A) Yalnız II
B) Yalnız III
D) I ve III
unsurlarından hangilerinin kültür aktarımında rol
oynadığından söz edilmiştir?
C) I ve II
A) Yalnız I
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
2
C) Yalnız III
E) II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
UYGARLI⁄IN DO⁄UfiU VE ‹LK UYGARLIKLAR - I
4.
Cilalı Taş Dönemi'nde ilk defa ticari faaliyetlerin görülmeye başlamasında,
I. hayvanların evcilleştirilmesi,
03
Mezopotamya’da İlk Çağ’da yaşayan Elam toplumuna
ait tabletler incelendiğinde kil tabletlerden oluşan dokümanların büyük bölümünün muhasebe ile ilgili olduğu
anlaşılmıştır.
II. yerleşik yaşamın başlaması,
Bu durum, Elam toplumu ile ilgili olarak,
III. üretim fazlası ürünler oluşması
I. Ticari faaliyetler belirli bir düzen içinde sürdürülmeye çalışılmıştır.
durumlarından hangilerinin etkisinden söz edilebilir?
II. Mali kayıtların tutulmasına önem verilmiştir.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
III. Yazı kullanılmıştır.
E) I, II ve III
yargılarından hangilerini destekler niteliktedir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
İlk Çağ’da Mezopotamya toplumlarındaki köleler, aynı
dönemde Anadolu toplumlarında bulunan kölelere göre daha ağır şartlar altında yaşamışlardır.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Bu durum aşağıdakilerden hangisine kanıt olabilir?
5.
A) Anadolu’da tarım geliştirilmeye çalışılmıştır.
B) Anadolu toplumları kültürel açıdan Mezopotamya’dan daha ileri bir düzeydedir.
Sümerler, ziggurat adı verilen kule şeklinde yüksek tapınaklar inşa etmişlerdir. Bu yapılar yalnızca tapınak
olarak değil gözlemevi olarak da kullanılıyordu.
C) Toplumsal şartlar değişik bölgelerde farklı özellikler
göstermiştir.
Sümerlerle ilgili bu bilgi,
D) Mezopotamya, Anadolu toplumlarının baskısı altında kalmıştır.
II. Mimari anlayış gelişmiştir.
I. Astronomi çalışmaları yapılmıştır.
III. Dini inanç yeterince güçlü değildir.
E) Anadolu’da siyasi birlik sağlanmıştır.
yargılarından hangilerini doğrulamaktadır?
A) Yalnız I
3.
B) Yalnız II
D) I ve II
Sümer şehir devletlerinin savaşla sonuçlanan anlaşmazlıklarının temel nedeni çoğunlukla belirsiz olan sınırlardı. Umma ve Lagaş şehirleri arasında sınır çizgisi yüzünden birkaç kuşak devam eden savaşlar yaşanmıştır.
6.
Sümer ülkesinde yaşanan bu gelişmeler dikkate
alındığında, aşağıdakilerden hangisinin doğru olduğu savunulabilir?
A) Sümer toplumunda özgürlük olgusu güçlüdür.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Fenikeliler, Suriye’nin Lübnan dağları ile Akdeniz arasında kalan bölgesinde yaşadılar. Bölge toprakları
dağlık olduğundan tarım üretimi için yeterince elverişli
değildi.
Aşağıdakilerden hangisi, bu durumun bir sonucu
olarak nitelendirilebilir?
B) Sümer şehir devletleri arasında siyasi rekabet yaşanmıştır.
A) Fenike kültürünün gerilemesi
C) Sümer devletleri baskıcı bir yönetim anlayışına sahip olmuştur.
B) Deniz ticaretinin yoğunlaşması
C) Bilimsel faaliyetlerin desteklenmesi
D) Ekonomik faaliyetler öne çıkarılmıştır.
D) Fenike topraklarında siyasi birlik sağlanamaması
E) Din olgusu, askeri mücadelelerde belirleyici olmuştur.
E) Kölelik olgusunun görülmesi
1
KD01-SS.04YT13
TAR‹H B‹L‹M‹NE
UYGARLI⁄IN
DO⁄UfiU
G‹R‹fi VE
- I ‹LK UYGARLIKLAR - I
7.
YGS-LYS TARİH / ts
03
11. M.Ö IV. yüzyılda doğuya yönelen ve bu sayede Mısır
İlk Çağ’da Mısır’da din adamları geniş toprakların işletilmesi işi ile de uğraşırlardı.
topraklarını siyasi hakimiyeti altına alan İskender, Yunan şehirlerini örnek alarak Mısır’da İskenderiye şehrini kurmuştur.
Bu uygulamanın aşağıdakilerden hangisine yol açması beklenebilir?
Bu gelişme aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
A) Dini inancın toplum genelinde zayıflamasına
B) Din adamlarının ekonomik güç haline gelmelerine
A) Ticari ilişkilerin kültürler arası etkileşime yol açtığının
C) Kralların otoritelerinin zayıflamasına
D) Tek tanrılı inancın yaygınlaşmasına
B) Yunan toplumunun Mısır kültürünün etkisinde
kaldığının
E) Tarım üretiminin azalmasına
C) Din olgusunun doğu dünyasında etkinliğini yitirdiğinin
D) Toplumlar arası etkileşimin zayıfladığının
8.
İlk Çağ'da toprağın yönetimine sahip topluluklar, kuralları kendi çıkarlarını koruyacak biçimde yapılandırmışlardır.
E) Batı kültürünün doğu dünyasında yansımalara yol
açtığının
Bu durumun aşağıdakilerden hangisine ortam hazırlaması beklenebilir?
A) Demokratik yönetim anlayışının ortaya çıkmasına
B) Düzenli orduların kurulmasına
12. I. Sardur tarafından kurulan Urartu Devleti, ikiyüz yıla
yakın bir süre Güneydoğu Anadolu’da siyasi varlığını
sürdürdü. Bu dönemde Urartu sınırları doğuda Hazar
Denizi’ne, batıda Malatya’ya, kuzeyde Erzurum’a, güneyde ise Halep ve Musul’a uzanmaktaydı.
C) Kalabalık nüfuslu kentlerin oluşmasına
D) Halkın tarımdaki etkinliğinin artmasına
E) Sınıf ayrımının belirginleşmesine
Urartularla ilgili bu bilgiler aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
9.
İbraniler, ilk tek tanrılı din olarak kabul edilen Museviliğin yalnızca kendi milletlerine gönderildiğine inanırlardı. Bu nedenle başka milletlerden olanların bu dini benimsemelerine izin vermemişlerdir.
A) Geniş bir alanda egemenlik kurulduğunun
B) Madenlerin işlenebildiğinin
C) Doğa şartlarının ekonomi üzerindeki etkisinin ortadan kaldırıldığının
Aşağıdakilerden hangisi bu durumun yol açtığı sonuçlardan birisidir?
D) Kültürel faaliyetlerin yoğunlaştığının
E) Kültürel alanda yabancı toplumlar üzerinde etkili
olunduğunun
A) Din olgusunun toplumsal etkinliğinin sona ermesi
B) Sınıf farklılıklarının güçlenmesi
C) Museviliğin yeterince yaygınlaşamaması
D) Hukuk kurallarının yazılı hale getirilmesi
E) İbrani kültürünün yabancı kültürleri etkilemesi
13. İskender İmparatorluğu döneminde Anadolu’da krallık
merkezi olan Bergama şehri, büyük bir kütüphaneye
sahipti. Asklepion sağlık merkezi dünyanın belli başlı
sağlık merkezlerinden biri durumundaydı. Bergamalılar, icat ettikleri parşömen kağıdı sayesinde de kitap
yazımını kolaylaştırmışlardı.
10. İlk Çağ’da Sümerler, daireyi 360 dereceye bölebiliyorlardı. Ayrıca Sümerlerin ikinci ve üçüncü derece denklemleri çözebildikleri de bilinmektedir.
Bu durumun aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı söylenebilir?
Bu bilgiler dikkate alındığında,
I. kimya,
A) Farklı alfabelerin Anadolu’da kullanılmasına
II. geometri,
III. felsefe
B) Anadolu’nun diğer bölgelerinde ekonomik gelirlerin
azalmasına
bilimlerinden hangilerinin Sümer toplumunda geliştiği söylenebilir?
C) Bergama’nın siyasi öneminin azalmasına
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
D) Bergama’nın sosyal ve kültürel açıdan öne çıkmasına
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) Anadolu’da askeri mücadelelerin azalmasına
2
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
Modern anlamda tarih biliminin kurucularından sayılan
Herodot, Anadolu’da önemli bir uygarlık kuran Friglerin
savaşçı bir kavim olduğunu ve yaşadıkları bölgeye
Trakya üzerinden geldiklerini yazar.
İlk Çağ toplumlarından Hititler tarım, Urartular hayvancılık ve madencilik, Fenikeliler ise ticaret ile uğraşmaktaydı.
Bu bilgi, aşağıdaki yargılardan hangisini doğrular
niteliktedir?
Bu bilgiler dikkate alındığında,
I. Ticari faaliyetler askeri mücadelelerin gölgesinde
kalmıştır.
A) İlk Çağ’da ekonomik ilişkiler yeterince gelişmemiştir.
II. Anadolu dışarıdan göçlere sahne olmuştur.
B) Hayvancılık Anadolu’da yeterince ileri düzeyde değildir.
III. Merkezi yönetimler Anadolu’da yaygınlaşmıştır.
C) Ekonomik uğraş alanları toplumlara göre farklılık
göstermiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
D) Demir işlemeciliği daha çok Fenikelilerde yaygındır.
E) I, II ve III
E) Kültürel etkileşim tarım üretimini artırmıştır.
5.
2.
04
UYGARLI⁄IN DO⁄UfiU VE ‹LK UYGARLIKLAR - II
Anadolu’da bakır döneminde inşa edilmiş yapılar çok
alçak taş temeller üzerinde ağaç destekli iken, Hititler
taş temeller üzerinde kerpiç duvarlara sahip, daha yüksek ve sağlam binalar yapmışlardır.
Din olgusunun Anadolu toplumları üzerindeki etkinliğinin Mısır toplumuna oranla daha zayıf olduğu bilinmektedir.
Bu durumun Anadolu’da,
I. çok tanrılı inancın yaygınlaşması,
Yapı şekillerindeki bu değişikliğe bakılarak Hititlerle ilgili,
II. din adamlarının toplumsal etkinliğinin güçlenememesi,
I. Mimari alanda ileri bir düzeye ulaşmışlardır.
III. bilimin dinin etkisinde şekillenmesi
II. Tarım üretimini artırmaya çalışmışlardır.
sonuçlarından hangilerine yol açtığı söylenebilir?
III. Ticaret yollarını denetim altına almaya çalışmışlardır.
A) Yalnız I
D) I ve III
bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) I ve III
3.
B) Yalnız II
C) Yalnız III
E) II ve III
C) I ve II
6.
E) I, II ve III
– Urartu inancında yerli unsurlarla birlikte Hitit ve
İran unsurları da belirgin şekilde etkili olmuştur.
– İyonyalılar daha çok Yunan tanrılarına inanmışlardır.
Anadolu toprakları Roma hakimiyeti döneminde imparatorluğun buğday ambarı ve dokuma sanayi merkezi
haline gelmiştir. Anadolu’daki yollar Romalılarca tamir
edilip genişletilmişti.
Her iki durum birlikte değerlendirildiğinde Anadolu
toplumlarıyla ilgili olarak,
I. Çok tanrılı inanç yaygındır.
Bu durumun,
II. Kültürel etkileşim yaşanmıştır.
I. tarım üretiminin artması,
III. Askeri mücadeleler dini etkileşimi beraberinde getirmiştir.
II. ulaşımın kolaylaşması,
III. Anadolu şehirlerinin ekonomik açıdan gelişmesi
sonuçlarından hangilerine yol açması beklenebilir?
yargılarından hangilerinin doğru olduğundan söz
edilebilir?
A) Yalnız II
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
1
C) Yalnız III
E) II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
UYGARLI⁄IN
DO⁄UfiU
G‹R‹fi VE
- I ‹LK UYGARLIKLAR - II
7.
11. Yunanlı tarihçi Homeros İlk Çağ’da Yunanistan’ın Pylos
İlk Çağ Anadolu uygarlıklarında, en imtiyazlı grup soylulardı. Yönetim hakkını elinde bulunduran soylular askerlik işleriyle de uğraşmış, ayrıca toprağın mülkiyetini
de kontrollerinde tutmuşlardır.
kentinde tunç işleyen usta sayısının üç yüzü aşkın olduğunu kaydetmektedir. Bu dönemde tunç ustası saygı duyulan ve çekinilen bir kişi konumundaydı.
Bu durum,
Yunanistan'la ilgili bu bilgi,
I. halkın çeşitli sosyal sınıflara ayrılması,
II. zenginliğin soyluların elinde olması,
II. Madencilik ileri düzeydedir.
III. Deniz ticareti öne çıkmıştır.
olgularından hangileri ile ilgilidir?
yargılarından hangilerini desteklemektedir?
B) I ve II
D) II ve III
8.
I. Tunç önemli bir güç ve zenginlik kaynağıdır.
III. kölelerin haklarının genişletilmeye çalışılması
A) Yalnız I
C) I ve III
A) Yalnız I
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
Aşağıdakilerden hangisi İlk Çağ'da Anadolu'ya
egemen olan ya da burada bir devlet kuran topluluklar arasında bulunmamaktadır?
A) Romalılar
B) Persler
C) İyonlar
D) Fenikeliler
E) Urartular
9.
04
12. İlk Çağ’da Avrupalı tüccarlar tarafından Hindistan ve
Endonezya adalarından getirilen baharat, mutfak işlerinde olduğu kadar dini törenlerde de Romalılar için
vazgeçilmezdi. Gemilerdeki baharat yükü neredeyse
ağırlığınca altın değerindeydi.
İlk Çağ’ın en büyük köleci devletlerinden birini kuran
Romalılar tarihi süreç içinde krallık, cumhuriyet ve imparatorluk dönemleri yaşamışlardır.
Bu bilgiye bakılarak,
Bu bilgi dikkate alındığında, Romalılarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
II. Baharat önemli bir değişim aracı haline gelmiştir.
III. Deniz aşırı ticaret gelişmiştir.
A) Toplumsal dayanışma olgusu güçlüdür.
yorumlarından hangileri yapılabilir?
I. Ticari faaliyetler Roma’da siyasi istikrarı etkilemiştir.
B) Sınıf farklılıkları zamanla sona ermiştir.
A) Yalnız I
C) Roma kültürü Avrupa dışında da yaygınlaşmıştır.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
D) Ticari faaliyetler öne çıkarılmıştır.
E) Yönetim anlayışı süreç içinde değişikliklere uğramıştır.
10. Ankara yakınlarındaki Karaoğlan Höyüğü’nde yapılan
13. Anadolu yarımadası Asya’yı Avrupa’ya bağlayan, do-
araştırmalarda Frigler döneminden kalma bir yerleşim
birimi ortaya çıkarılmıştır. Burada gerçekleştirilen kazılar sonucunda sokaklar, evler, saray kalıntıları, tahıl
siloları, gübre kuyuları ile karşılaşılmıştır.
ğal kaynakları zengin, iklimleri farklı bölgelerden oluşan bir transit ticaret bölgesidir. Anadolu ırmak havzalarında ve sulama imkanları sağlanarak kurak yerlerinde tarım yapılabilen verimli topraklara sahiptir.
Bu bilgiler dikkate alındığında,
I. Tarımsal üretim yapılmıştır.
Bu durumun İlk Çağ’da aşağıdakilerden hangisine
yol açtığı söylenebilir?
II. Yerleşik yaşam benimsenmiştir.
A) Birçok topluluğun Anadolu’ya göç etmesine
III. Dış saldırılara karşı önlem alınmaya çalışılmıştır.
B) Bölgede kültürel etkileşimin zayıflamasına
yargılarından hangilerinin bu yerleşim birimi için
doğru olduğu söylenebilir?
C) Anadolu toplumları arasında askeri çatışmaların
azalmasına
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
D) Anadolu’da demokratik yönetimlerin kurulmasına
C) I ve II
E) Anadolu’da siyasi birlik sağlanmasına
E) II ve III
2
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
05
UYGARLI⁄IN DO⁄UfiU VE ‹LK UYGARLIKLAR - III
3.
Mezopotamya’da gerçekleştirilen araştırmalar sırasında bulunan İlk Çağ’a ait araç-gereçlerin, Orta Afrika’da
aynı dönemde kullanılan araç-gereçlerden oldukça
farklı nitelikte olduğu görülmüştür.
Hititler, Ön Asya toplumlarının pek çok tanrısını kendi
tanrıları ile birlikte kutsal kabul ediyordu.
Bu bilgiye dayanarak, Hititlerle ilgili,
I. Kültürel etkileşime açık bir toplum yapısına sahip
olmuştur.
Bu farklılığın oluşumunda aşağıdakilerden öncelikle hangisinin etkisinden söz edilebilir?
II. Dini inançlarını çevre toplumlara yaymayı hedeflemiştir.
A) Afrika’nın bazı bölgelerinin verimli topraklara sahip
olmasının
III. Dinin siyasi alanda etkin olmasını önlemiştir.
B) Ticari faaliyetlerin her iki bölgede de yoğun olmasının
yorumlarından hangileri yapılabilir?
A) Yalnız I
C) Her iki bölgenin toplumsal ihtiyaçların birbirinden
farklı olmasının
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) II ve III
D) Yazının farklı zamanlarda kullanılmaya başlamasının
E) Her iki bölgede de su kaynaklarının önemli olmasının
4.
İlk Çağ toplumların pek çoğunun en önemli ekonomik
uğraş alanı tarım üretimidir.
Bu durumun aşağıdakilerden hangisinin doğal bir
sonucu olduğu söylenebilir?
A) Yerleşim birimlerinin nüfusunun yeterince kalabalık
olmamasının
B) Tek tanrılı inançların toplumlar arasında yeterince
yaygın olmamasının
C) Toplulukların daha çok nehir kenarlarında yerleşmesinin
D) Krallık yönetimlerinin dünya genelinde egemen olmasının
E) İnsan toplulukları arasındaki kültürel etkileşimin sınırlı olmasının
2.
İlk defa Eski Mısır toplumu tarafından hazırlanan güneş yılı esaslı takvim, daha sonraki dönemde İyon, Yunan ve Roma toplumu tarafından da kullanılmış ve bazı değişikliklere uğratılmıştır.
5.
Bu bilgilere bakılarak,
I. Bilimsel gelişmelerde Anadolu toplumları öncülük
etmiştir.
İlk Çağ’la ilgili bu durum aşağıdakilerden hangisinin yeterince yaygın olmadığına kanıt olarak gösterilebilir?
II. Kültürel gelişme farklı toplumların ortak katkıları ile
gerçekleşmiştir.
A) Özel mülkiyet kavramı
III. Din olgusu kültürel gelişmelere hızlandırıcı bir katkı yapmıştır.
B) Tek tanrılı inanç sistemi
C) Siyasi birlik arayışı
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
İlk Çağ toplumlarının pek çoğunda halkın tarımsal faaliyetleri bütünüyle kral ya da devlet adına yürüttüğü
görülür.
D) Yazılı hukuk düşüncesi
C) Yalnız III
E) Mutlak yönetim anlayışı
E) II ve III
1
KD01-SS.04YT13
TAR‹H B‹L‹M‹NE
UYGARLI⁄IN
DO⁄UfiU
G‹R‹fi VE
- I ‹LK UYGARLIKLAR - III
6.
9.
Hititler, tarihte bilinen ilk yazılı antlaşmayı Mısırlılarla
olan çatışmaların ardından imzalamışlardır.
Bu bilgiye dayanarak,
YGS-LYS TARİH / ts
05
İlk Çağ’ın önemli özelliklerinden birisi, din olgusunun
siyasal alanda etkin oluşudur.
Aşağıdakilerden hangisi, bu duruma kanıt olarak
gösterilebilir?
I. Askeri mücadeleler ekonomik ilişkileri olumlu etkilemiştir.
A) Yönetim anlayışının yaygın olarak şehir devletleri
şeklinde yapılanması
II. Askeri mücadeleler yazının kullanım alanının genişlemesine etki etmiştir.
B) Ekonomik faaliyetlerin devlet tarafından denetim
alında tutulması
III. Toplumlar arası kültürel etkileşim ekonomik ilişkilere bağlı olarak gerçekleşmiştir.
C) Kralların tanrısal yetkilere sahip olduklarını ileri sürmeleri
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
D) Çok tanrılı inançların yaygın olması
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
7.
C) I ve II
E) Askeri mücadelelerde ekonomik etkenlerin önemli
bir rol oynaması
E) II ve III
Para ilk defa bir Anadolu toplumu olan Lidyalılar tarafından M.Ö 700 yılında kullanılmaya başlamıştır.
10. Yunanistan Yarımadası’nın toprakları engebeli bir arazi yapısına sahiptir. Dolayısıyla tarıma yeterince elverişli değildir. Yaşadıkları toprakların bu özelliği çok tanrılı bir inanca sahip Yunanlıları İlk Çağ’da denizciliğe
yönelmek durumunda bırakmıştır.
Bu gelişmenin, aşağıdakilerden hangisine ortam
hazırladığı savunulabilir?
A) Anadolu’da devletler arasındaki askeri mücadelelerin artmasına
Bu bilgiye dayanarak, aşağıdakilerden hangisinin
Yunanlıların ekonomik düzenini oluşumunda etkili
olduğu söylenebilir?
B) Toplumlar arasında gerçekleşen ticari faaliyetlerin
yoğunlaşmasına
C) Anadolu topraklarına yönelik istila girişimlerinin yoğunlaşmasına
A) Dini inanç sistemleri
D) Ticari faaliyetlerde takas uygulamasının sona ermesine
C) Hukuk anlayışı
E) Anadolu toplumları arasında ticari faaliyetlerin başlamasına
E) Coğrafi koşullar
B) Askeri gücün yetersizliği
D) Toplumsal düzen
11. Bazı İlk Çağ toplumlarında ekonomik faaliyetlerin hu8.
kuk sistemleri üzerinde doğrudan belirleyici bir etkiye
sahip olduğu görülmektedir.
İlk Çağ’da Hint Yarımadası’na göçle ve istila yoluyla dışarıdan gelen çok sayıda kavmin ortak bir kültür oluşturamadığı görülür.
Aşağıdakilerden hangisi bu duruma kanıt olarak
gösterilebilir?
Bu bilgiye bakılarak,
A) Fenikelilerin ticari faaliyetleri kolaylaştırmak için alfabe kullanması
I. Hint Yarımadası’nda toplumsal bütünlük oluşturulmaya çalışılmıştır.
B) Mısırlılarda mutlak yönetim anlayışına bağlı olarak
hukukun yeterince gelişmemesi
II. Hindistan’a yerleşen toplumlar kendi kültürlerine
olan bağlılıklarını korumuştur.
C) Romalıların sınıf mücadelelerini sonlandırmak için
yasalar hazırlaması
III. Hint Yarımadası’nda toplumsal kaynaşma gerçekleştirilememiştir.
D) Sümerlerin tarım ürünlerini kayıt altına alabilmek
için yazı kullanması
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
E) Friglerin tarım gelirlerini korumak için yasalar hazırlaması
C) I ve II
E) II ve III
2
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
06
‹LK TÜRK DEVLETLER‹ - I
4.
Ordusu ile birlikte Çin topraklarına giren Mete, Çin imparatoru Kao-ti’nin 320 bin piyadeden oluşan ordusunu
çember içine almış, imparator Hunların bütün şartlarını
kabul ederek kendisini ve ordusunu kurtarabilmiştir.
Bu bilgi, Hunlarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinin kanıtıdır?
M.Ö. 58 yılında Hun tahtına çıkan Ho-han Yeh, içinde
bulunulan sıkıntıların aşılması için Çin’in egemenliği altına girilmesi gerektiğini savunmuştur. Bu düşünceyi
utanç verici olarak nitelendiren kardeşi Çi-çi’nin ona
karşı çıkması üzerine Hunlar ikiye bölünmüşlerdir.
Bu gelişme dikkate alındığında Hun Devleti’nin parçalanmasında aşağıdaki unsurlardan hangisinin etkisinden söz edilebilir?
A) Askeri alanda Çin’den etkilenildiğinin
B) Avrupalı orduların örnek alındığının
C) Ekonomik gelirlerin tamamen askeri amaçlarla kullanıldığının
A) Dini inançların
B) Ekonomik yapının
C) İç anlaşmazlıkların
D) Göçebe hayatın
E) Kültürel ilişkilerin
D) Hunların askeri açıdan üstün olduklarının
E) Halkın devletle olan bağının güçlendirilmeye çalışıldığının
5.
2.
Büyük Hun Devleti’nin kurucusu Teoman, birbirinden
ayrı şekilde yaşayan Türk boylarını bir çatı altında toplamak için çaba harcadı.
M.Ö. II. yüzyıl sonlarında gerileme dönemine giren
Hunlar, Çin’in saldırıları ile İpek Yolu üzerindeki toprakları kaybetmeye başlamışlardır. İpek Yolu’nun Çinlilerin
eline geçmesi Hunlar için yıkım olmuş, yaşanan zorluklar Hunların parçalanmasıyla neticelenmiştir.
Bu gelişmelerin Hun Türklerini,
I. ekonomik,
Teoman’ın bu çabasının aşağıdakilerden hangisini
sağlamaya yönelik olduğu savunulabilir?
II. siyasi,
A) Boy geleneklerinin değişmesini
III. kültürel
B) Siyasi birliğin kurulmasını
C) Yeni ticaret yolları oluşturulmasını
alanlardan öncelikle hangilerinde zor durumda bıraktığı söylenebilir?
D) Yabancı kültürlerin etki altına alınmasını
A) Yalnız I
E) Yazılı kültürün yaygınlaştırılmasını
3.
B) Yalnız II
D) I ve II
6.
Türk – Çin ilişkilerinin başlangıcı çok eski tarihlere kadar dayanmaktadır. Türk tarihi hakkındaki en eski bilgiler Çin kaynaklarından öğrenilebilmektedir.
Bu durumun aşağıdakilerden hangisini güçleştirdiği söylenebilir?
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Atilla’nın ölümünden hemen sonra, az sayıdaki Hun
idareci tabakasının hakimiyeti altında yaşayan yabancı
kavimler ayaklanmışlardır. Atilla’nın oğulları arasında
çıkan taht kavgaları sonucunda sarsılan devlet kısa bir
süre sonra parçalanmıştır.
Avrupa Hun Devleti’nde yaşanan bu gelişmeler,
A) Türklere ait arkeolojik buluntuların değerlendirilmesini
I. Merkezi otorite korunamamıştır.
B) Çinlilerin Türkler hakkındaki düşüncelerinin öğrenilmesini
II. Toprakların genişletilmesi için mücadele edilmiştir.
III. Toprak bütünlüğü bozulmuştur.
C) Çin tarihinin aydınlatılmasını
yargılarından hangilerini doğrular niteliktedir?
D) Çinlilerin Türk kültürüne etkisinin öğrenilmesini
A) Yalnız I
E) Türk tarihi ile ilgili karşılaştırmalı çalışmalar yapılmasını
B) Yalnız II
D) I ve II
1
C) Yalnız III
E) I ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H
‹LK
TÜRK
B‹L‹M‹NE
DEVLETLER‹
G‹R‹fi- -I I
7.
06
10. Orta Asya’da Uygurlardan itibaren yerleşik hayata öz-
Türk hükümdarların Çinli bir prensesle evlenme uygulaması, Çinlilerin Türk devletleri üzerinde etkili olmalarını kolaylaştırmıştır. Bu prenseslerle Türk topraklarına
giren Çinli görevliler, serbest bir şekilde hareket etme
imkanına kavuşuyorlardı.
gü ev, tapınak, manastır gibi mimari eserler ortaya konulmuştur.
Bu gelişmenin Uygurlarla ilgili,
I. Şehirleşme olgusu ortaya çıkmıştır.
Bu gelişmelerin,
II. Kalıcı mimari eserler verilmeye başlanmıştır.
I. Türk devletlerinde iç karışıklıkların ortaya çıkması,
III. Dini mimari ortaya çıkmıştır.
II. devlet yöneticileri arasında görüş ayrılıkları yaşanması,
yargılarından hangilerini desteklediği söylenebilir?
A) Yalnız I
III. hanedan üyelerinin birbirlerine karşı mücadeleye
girişmesi
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
durumlarından hangilerine ortam hazırlaması beklenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
11. Uygurlar, Bögü Kağan döneminde Tibetlilerin saldırıla-
8.
rına maruz kalan Çin’e yardım etmişlerdir. Tibetlilerin
mağlup edildiği seferin dönüşünde Uygur ülkesine dört
Mani rahibi getirilmiş ve bu olay Uygur toplumunda
önemli değişimlerin başlamasına yol açmıştır.
375 yılında başlayan Kavimler Göçü göçebe barbarların Avrupa'nın içlerine yönelmesine yol açmış ve Roma
İmparatorluğu’nun ikiye ayrılmasına neden olmuştur.
Avrupa'da egemen olan Batı Roma İmparatorluğu kısa
bir süre sonra yıkılmıştır.
Bu gelişmenin,
I. Uygurların inanç sisteminde değişiklikler yaşanması,
II. kültürel etkileşimin yoğunlaşması,
Bu gelişmelere bakılarak Kavimler Göçü'nün,
I. siyasi istikrar,
III. siyasi ilişkilerin ikinci plana atılması
II. sınıf farklılığı,
sonuçlarından hangilerine yol açtığı savunulabilir?
III. dini yapı
A) Yalnız I
D) I ve III
olgularından hangilerine zarar verdiği savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Yalnız II
C) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
12. Uygurlar Mani dininin etkisine girdikten sonra, hakimi9.
Kök Türk Hakanı Bumin, kendisine bağlı olmak kaydıyla ülkenin batı bölgesini kardeşi İstemi’nin yönetimine
bıraktı. Kendisi de kağan unvanıyla doğu bölgesini yönetti.
yet alanlarını genişletmekten daha ziyade komşularıyla iyi geçinmeyi ve ticari ilişkileri sürdürmeyi tercih etmişlerdir.
Kök Türklerde görülen bu uygulama aşağıdakilerden hangisinin bir sonucu olarak görülebilir?
I. Uygurların siyasi ve toplumsal alışkanlıkları değişmeye başlamıştır.
A) Türk topluluklarında ikili yönetim anlayışının görülmesinin
II. Uygurlar Türklüklerini unutmuşlardır.
Bu durum,
B) Merkezi otoritenin güçlü olmasının
III. Dini inancın değişmesi, toplumlar arası ilişkileri etkilemiştir.
C) Devlet teşkilatının gelişmemiş olmasının
yargılarından hangilerini doğrulamaktadır?
D) Dış baskılara karşı konulmak istenmesinin
A) Yalnız I
E) Moğol kültürünün etkisinde kalınmasının
B) Yalnız II
D) I ve II
2
C) Yalnız III
E) I ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
07
‹LK TÜRK DEVLETLER‹ - II
4.
Hazarlar, Bizans’tan getirilen ustaların yardımı ile
835’te ünlü Şarkel Kalesi’ni yaptırmışlardır.
Bu girişimin, aşağıdakilerden hangisini sağlamaya
yönelik olduğu söylenebilir?
Türk toplulukları, ana yurtları olan Orta Asya’dan, çeşitli sebeplere bağlı olarak göç etmiş ve değişik coğrafyalara yerleşmişlerdir.
Kalabalık insan topluluklarının yer değiştirmelerinin güçlüğü göz önüne alındığında, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Dış saldırılara karşı savunma
B) Ekonomik etkinliği artırma
A) Türk göçlerinin temel nedeni ekonomik olgulardır.
C) Yerleşik yaşama geçme
B) Türk inancı Avrupa’da yaygınlaşmıştır.
D) Toplumsal bütünlüğü koruma
C) Göçlerde birtakım zorlayıcı etkenler rol oynamıştır.
E) Devlet gelirlerini artırma
D) Orta Asya’da Türk unsuru kalmamıştır.
E) Anadolu Türklerin yerleşimine açılmıştır.
2.
Avarlar, Bizans üzerinde siyasi baskı oluşturarak 562
yılında Macaristan ve Romanya topraklarında bir devlet kurdular. Yaşanan bu hızlı yayılmada, Avarların disiplinli bir ordusunun bulunması olmuştur.
5.
Bu bilgilere bakılarak,
I. Avarlar Balkanlarda siyasi dengeleri değiştirmiştir.
İlk Çağ’da Orta Asya’da bulunan Türk boyları arasında
sık sık siyasi çekişmeler yaşandığı ve buna bağlı olarak askeri mücadelelerin olduğu görülür.
II. Avrupa Avarlar tarafından bütünüyle ele geçirilmiştir.
Bu durum,
III. Türkler Balkanlarda önemli bir güç haline gilmiştir.
I. siyasi birliğin sağlanamaması,
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
II. Çin karşısında etkinlik sağlanamaması,
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
III. İpek Yolu egemenliğinin tehlike altına girmesi
E) I ve III
gelişmelerinden hangilerine ortam hazırlamıştır?
A) Yalnız I
3.
B) Yalnız II
D) I ve II
Kırgızların Uygur topraklarına yönelik saldırıları 820 tarihinden itibaren yoğunlaşmaya başladı. Siyasi ve askeri alanda yaşanan sorunlara bir de kış aylarının çok
sert geçmesi eklenince, Uygurlar ciddi ekonomik sıkıntılarla karşılaşmaya başladılar. İç karışıklıklar ve Çin’in
Türk boylarını birbirine düşürme çabaları Uygurları iyiden iyiye zayıflattı.
6.
Bu bilgiler dikkate alındığında Uygurların gerilemesinde,
C) Yalnız III
E) I, II ve III
İslam öncesi dönemde yaşayan Türk toplulukları topraklarını koruyamayacaklarını fark ettiklerinde veya bağımsızlıkları tehlikeye düştüğünde genellikle topraklarını terk etmiş ve başka bir bölgeyi yurt edinmişlerdir.
Bu durum, Türklerle ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisinin göstergesidir?
I. ekonomik koşulların kötüleşmesi,
II. diğer Türk topluluklarının baskılarının artması,
A) Ekonomik gelirlerin artırılmaya çalışıldığının
III. Çin kışkırtmaları
B) Bağımsızlık olgusuna önem verildiğinin
olgularından hangilerinin etkisinden söz edilebilir?
C) Yerleşik yaşamın benimsendiğinin
A) Yalnız I
D) Gök Tanrı inancının zamanla terk edildiğinin
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) Çin toplumunun baskı altına alındığının
E) I, II ve III
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H
‹LK
TÜRK
B‹L‹M‹NE
DEVLETLER‹
G‹R‹fi- -III
7.
07
11. Hunlarla Çinliler arasındaki ilk yazılı antlaşma MÖ IV.
Bazı Türk toplulukları İslam öncesi dönemde farklı bölgelere göç ederek milli benliklerini yitirmişlerdir.
yüzyıla aittir. Bu antlaşma ile Çinlilerin Hunlara belirli
miktarda ipek ve yiyecek temin etmesi kararlaştırılmıştır.
Bu gelişmede,
I. Türk dilinin unutulması,
Bu bilgilere göre,
II. dini inancın farklılaşması,
I. Hunlar Çinlilerle siyasi ve askeri mücadele içinde
olmuşlardır.
III. gidilen bölgede azınlıkta kalınması
durumlarından hangilerinin rolünden söz edilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
8.
II. Hunlarla Çinliler arasında ticari ilişkiler oldukça eski bir geçmişe sahiptir.
C) Yalnız III
III. Çinliler Büyük Hun Devleti’nin egemenliği altına
girmişlerdir.
E) I, II ve III
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
Kazakistan’da Esik Çayı kıyısında bulunan ve M.Ö. IV.
yüzyıldan kaldığı tahmin edilen mezarda çok sayıda
değerli eşyanın yanında sayıları binleri bulan altın levhalar, at, kaplan, kurt, arslan ve yırtıcı kuş heykelleri
bulunmuştur.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
Bu bilgilere bakılarak, aşağıdakilerden öncelikle
hangisi hakkında bilgi edinilebilir?
A) Ne tür yazılı eserlerin verildiği
12. Kök Türk Devleti'nin yıkılmasının ardından bu devletin
B) Türk maden sanatının gelişmişlik düzeyi
topraklarının bir bölümünü egemenlikleri altına alan
Türgişler, VII. yüzyıl sonlarında Orta Asya’da fetih girişimlerinde bulunan Emevi ordusu ile mücadeleye girişmiştir.
C) Türk – Çin ilişkileri
D) Türklerin göç ettikleri yöreler
E) Türk devletlerinin yönetim anlayışı
9.
Bu gelişmenin aşağıdakilerden hangisine ortam
hazırladığı söylenebilir?
Orta Asya’da yaşayan Türk nüfusunun hızla artmasına
karşılık, bu nüfusu besleyecek gelir kaynaklarında zaman içinde daralma yaşanmıştır.
A) Orta Asya’da Arap kültürünün geniş bir yayılma alanı bulmasına
B) İslam dininin Orta Asya Türk toplulukları arasında
yayılmasına
Bu durumun,
I. bölge dışına göçler yaşanması,
C) Türgişlerin ekonomik ve siyasi etkinliklerini artırmalarına
II. Çin ile olan mücadelelerin sona ermesi,
III. Moğol kültürünün etkisinde kalınması
D) İslam inancının ve egemenliğinin Orta Asya’da yayılışının gecikmesine
gelişmelerinden hangilerine ortam hazırladığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) Türgişlerin milli benliklerini yitirmelerine
C) Yalnız III
E) II ve III
10. Çinliler, at ve koyun beslemeyi, ata binmeyi Türklerden
13. Avrupa'da güçlü bir devlet kuran devlet Tuna Bulgarla-
öğrendiler. Atlı askeri birlikler oluşturmaya çalıştılar.
Çin ülkesinde ceket ve pantolon giyilmeye başlanması
da Türk giyim tarzının etkisiyle oldu.
rı X. yüzyılda İstanbul'u kuşatmış ve krallarına Papa tarafından çar unvanı verilmiştir.
Bu durum aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak
gösterilemez?
Bu bilgiler dikkate alındığında,
A) Bulgarların Doğu Roma Devleti’ni zor durumda bıraktığına
I. Türklerin yaşam biçimi Çin toplumunu etkilemiştir.
II. Çinliler Türk ordularını taklit etmeye çalışmışladır.
B) Bulgarların Anadolu topraklarına egemen olmaya
başladıklarına
III. Türkler, Çin inançlarını benimsemeye başlamışlardır.
C) Bulgarların güçlü bir siyasi etkinliğe sahip olduklarına
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
D) Bulgarların Hıristiyanlığı kabul ettiklerine
E) I, II ve III
E) Bulgarların Türk kültüründen uzaklaştıklarına
2
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
08
‹LK TÜRK DEVLETLER‹ - III
4.
Asya’nın Avrupa ile olan ticari bağlantısını sağlayan
İpek Yolu, hem Türk toplulukları, hem de Çinliler için tarih boyunca önemli bir gelir kaynağı olmuştur.
Orta Asya coğrafyasında, İslamiyetten önceki devirlerde yaşayan Türklerle ilgili fazlaca mimari eser bulunmamaktadır.
Aşağıdakilerden hangisi bu durumun bir sonucu
olarak nitelenebilir?
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
A) İpek Yolu’na alternatif aranması
A) Türklerin göçebe hayat tarzını benimsemiş olduklarının
B) Türk topluluklarının daha çok hayvancılıkla uğraşması
B) Türk kültürünün Çin etkisi altında kaldığının
C) İpek Yolu denetimi için askeri mücadelelerin yaşanması
C) Türklerin askeri yönden güçlü olduklarının
D) Türk topluluklarının milli benliklerini korumaya çalışmaları
E) Türklerin sanat zevkine sahip olduklarının
D) Çinlilerin siyasi yönden güçlü olduklarının
E) Türklerin göçebe yaşamı benimsemesi
5.
İlk Türk devletlerinde görülen,
I. eli silah tutabilen herkesin savaş zamanında asker
kabul edilmesi,
2.
Bazı tarım ürünlerinin adlarının İslam öncesi dönemde
Türkçede var olduğu ve kullanıldığı görülür.
II. yönetimde kurultayın söz hakkının bulunması,
III. ülke topraklarının yönetiminde hanedan üyelerinin
görevlendirilmesi
Bu durum Türklerle ilgili aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?
uygulamalarından hangilerinin, devletlerin merkezi
otoritelerinin zayıflamasına yol açtığı savunulabilir?
A) Hayvancılığın zamanla azaldığının
B) Türklerin tarım üretimini bildiklerinin
A) Yalnız I
C) Göçebe yaşamın sona erdiğinin
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
D) Yazılı kültürün geliştiğinin
E) Ekonomik geçim kaynaklarının zayıfladığının
6.
3.
Türk hükümdarları, yönetimleri altında bulundurdukları
halkı korumak ve doyurmak gibi sorumluluklar üstlenmişlerdir.
Bu bilgiye göre, aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
Türk hükümdarlarının bu sorumlulukları,
A) Mani inancı zamanla Türkler arasında yaygınlık kazanmıştır.
I. ulus egemenliği,
B) Türklerin İslam inancını kabulü sosyal nedenlerle
gecikmiştir.
II. laik yönetim,
III. sosyal devlet
C) Türklerde laik yönetim anlayışı egemen olmuştur.
unsurlarından öncelikle hangileri ile ilişkilendirilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Türklerde İslam öncesi dönemde hükümdarları tahta
çıkaran, zaferler kazanılmasını sağlayan, halkı felaketlerden koruyan unsurun Gök Tanrı olduğuna inanılmıştır.
D) Türklerde egemenliğin kaynağı tanrısal bir nitelik
taşımıştır.
C) Yalnız III
E) Türklerin Gök Tanrı inancı ekonomik faktörlerin etkisiyle şekillenmiştir.
E) II ve III
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H
‹LK
TÜRK
B‹L‹M‹NE
DEVLETLER‹
G‹R‹fi- -III
I
7.
08
10. Orta Asya'da gerçekleştirilen arkeolojik kazılarda
İslam öncesi dönemde Orta Asya’da yaşayan Türk topluluklarında ekonomik yaşam temelde hayvancılığa
dayanmaktaydı.
rastlanan,
I. at ve eyer koşumları,
Aşağıdakilerden hangisi bu duruma kanıt olarak
gösterilebilir?
II. sulama kanalları,
III. orak ve saban parçaları
A) Orta Asya’nın bazı bölgelerinde dokuma tezgahı
kalıntılarının bulunması
buluntularından hangileri tarımsal üretimin varlığına kanıt olarak gösterilebilir?
B) Türk topluluklarının İpek Yolu denetimini ellerinde
tutmaya çalışmaları
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) İhraç mallarının daha çok et ve süt ürünlerinden
oluşması
C) Yalnız III
E) I, II ve III
D) Hayatın ölümden sonra da sürdüğüne inanılması
E) Çin’den daha çok tarımsal ürün ve günlük eşyaların
satın alınması
11. İlk Türk topluluklarında hükümdarlar kut adı verilen yö-
8.
netim yetkisine sahipti. Kut, kan yolu ile babadan oğula geçerdi. Kut sahibi olan herkes hükümdarlık yetkisini üstlenebilme hakkına sahip görülürdü.
Orta Asya’da gerçekleştirilen kazılarda Uygurlar dönemine ait borçlanma, kiralama, alış verişle ilgili çok sayıda belge bulunmuştur.
Bu durumun aşağıdakilerden hangisine neden olduğu söylenebilir?
Bu buluntulara dayanılarak Uygurlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Saltanat mücadelelerinin zararlarının sınırlı kalmasına
A) Kanunlarını yazılı hale getirmişlerdir.
B) Türk devletlerinin idari teşkilatlanmasının güçlendirilmesine
B) Özel mülkiyet anlayışı görülmüştür.
9.
C) Ticari faaliyetleri geliştirmeye çalışmışlardır.
C) Türk devletlerinin çevre devletlerle olan ilişkilerinin
güçlenmesine
D) Ticari kayıtlarını düzenli şekilde tutmaya çalışmışlardır.
D) Hükümdarların yetkilerinin sınırlandırılmasına
E) Yazıyı ekonomik amaçlı olarak kullanmışlardır.
E) Hükümdarların ölümünün ardından taht mücadeleleriyle karşılaşılmasına
Türkler Orta Asya’da, çevre toplumlardan daha erken
dönemlerde,
– Atı evcilleştirmişlerdir.
12. İlk Türk devletlerinde sözlü kurallardan oluşan töre hu-
– Tekerleği kullanmaya başlamışlardır.
kukunun uygulandığı, devlet yönetiminin ve toplumsal
yaşamın bu kurallara göre düzenlendiği görülür.
– Madenleri işlemesini öğrenmişlerdir.
Bu bilgiler dikkate alındığında, Türklerle ilgili olarak,
Bu bilgilere göre,
I. Türklerde gelenek ve göreneklerin toplumsal etkinliği zamanla zayıflamıştır.
I. Hareket yetenekleri yüksek bir topluluk durumunda olmuştur.
II. Dayanıklı araç gereçler yapabilmişlerdir.
II. Türk devletleri farklı toplulukları egemenlikleri altında bulundurmuşlardır.
III. Ulaşım imkanlarını kolaylaştırmaya çalışmışlardır.
III. Türklerde yazılı hukuk anlayışı gelişmemiştir.
yorumlarından hangileri yapılabilir?
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
A) Yalnız I
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve III
2
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
6.
Tarihte bilinen ilk teşkilatlı Türk devleti aşağıdakilerden hangisidir?
A) Asya Hun Devleti
C) Uygur Devleti
B) Türklerin savaşçı özelliği ağır basan bir topluluk olması
D) Karahanlılar Devleti
E) Avrupa Hun Devleti
B) Peçenekler
D) Karahanlılar
3.
C) Türkçenin yeterince gelişmiş bir dil olarak görülmemesi
D) Bazı Türk topluluklarının kendi özgün alfabelerini
hazırlamaları
Anayurtları Orta Asya'dan X. yüzyılda batıya yönelerek göç eden, tarihi süreçte Selçuklu ve Osmanlı
devletlerinin kuruluşunu sağlayan Türk topluluğu
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hunlar
Türk topluluklarında İslam öncesi dönemde sözlü
edebiyatın ön planda olması aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilendirilebilir?
A) Türklerin büyük oranda göçebe bir yaşam sürmeleri
B) Göktürk Devleti
2.
E) Türklerde Gök Tanrı inancının egemen olması
C) Uygurlar
E) Oğuzlar
7.
I. Peçenekler
İslam öncesi dönem Türk topluluklarının en eski dönemlerine ait net bilgiler, kurgan olarak adlandırılan
mezarlardaki eşyalardan elde edilebilmektedir.
II. Uygurlar
Yalnız bu bilgiye göre, Türkler hakkında,
III. Avarlar
I. Türk toplulukları zamanla yerleşik yaşama geçmişlerdir.
IV. Kök Türkler
Yukarıda verilen Türk topluluklarından hangilerinin
Orta Asya'yı terk ederek Avrupa'ya göç ettiği söylenemez?
A) Yalnız IV
B) I ve III
D) III ve IV
II. Türk tarihinin ilk dönemlerinin araştırılmasında arkeolojik kazılar önemli rol oynamaktadır.
III. Türkler ölüleriyle birlikte bazı eşyaları da gömmüşlerdir.
C) II ve IV
E) I, II ve IV
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
4.
Kırgız Türklerinin bağımsızlık mücadelelerini anlatan destan aşağıdakilerden hangisidir?
A) Manas
B) Ergenekon
D) Göç
E) II ve III
E) Oğuz Kağan
I. Türk topluluklarının yaygın şekilde yerleşik hayata
geçmesi
II. Orduların ilk defa onlu sisteme göre düzenlenmesi
I. dini,
III. Türk topluluklarının tek bir siyasi altında toplanması
II. siyasi,
III. ekonomik
Yukarıda verilen gelişmelerden hangileri Kök Türk
Devleti döneminde gerçekleşmiştir?
unsurlardan hangileri etkili olmuştur?
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
C) Türeyiş
Türk topluluklarının milattan önceki dönemlerden
başlayarak farklı bölgelere göç etmelerinde,
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
8.
5.
09
‹LK TÜRK DEVLETLER‹ - IV
C) Yalnız III
A) Yalnız I
E) II ve III
B) Yalnız II
D) I ve III
1
C) Yalnız III
E) II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H
‹LK
TÜRK
B‹L‹M‹NE
DEVLETLER‹
G‹R‹fi- -IV
I
9.
09
13. İlk Türk devletlerinde ölen kişi için düzenlenen cenaze
Türkler göç ederek yerleştikleri farklı bölgelerde kısa
sürede devletler kurmuş ve buralarda yaşayan toplulukları yönetimleri altına almışlardır.
törenine -----------------. denilmiştir. Mezarların etrafına
dikilen ve öldürülen düşmanları temsil eden heykelciklere ise ----------------- adı verilmiştir.
Bu durum Türklerle ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisini göstermektedir?
Yukarıda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
hangileri getirilmelidir?
A) Laik bir devlet yönetimine sahip olduklarını
B) Ekonomik faaliyetleri geliştirmeye çalıştıklarını
A) Yuğ - Balbal
C) Teşkilatçı bir anlayışa sahip olduklarını
B) Kut - Şölen
D) Yazılı kanunlar hazırladıklarını
C) Kurultay - Balbal
E) Yönettikleri toplulukların inançlarına karışmadıklarını
D) Yargan - Yuğ
E) Balbal - Kurultay
10. Uygurlar sanat ve mimari alanlarında Hint ve İran top-
14. İlk Türk devletlerinde hükümdarların erkek çocukları ül-
lumlarından etkilenmişlerdir. Kendi hazırladıkları alfabeyle eserler kaleme almış, Moğolların Türk kültüründen etkilenmesinde rol oynamışlardır.
kenin farklı bölgelerinin yönetimiyle görevlendirilmişlerdir.
Bu uygulama aşağıdakilerden hangisine yöneliktir?
Bu bilgilere göre, Uygurlarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) İktidar mücadeleleri yaşanmasının önlenmesine
A) Özgün bir alfabe kullanışlardır.
B) Hükümdar çocuklarına yönetim deneyimi kazandırılmasına
B) Kalıcı eserler vermeye yönelmişlerdir.
C) Farklı kültürlerden etkilenmişlerdir.
D) Türklük özelliklerini kaybetmişlerdir.
C) Hanedan üyelerinin devlet merkezinden uzakta tutulmasına
E) Kültürel açıdan ileri bir düzeye ulaşmışlardır.
D) Hükümdarın mutlak yetkilerinin artırılmasına
E) Kurultayın ülke yönetimindeki etkinliğinin sınırlndırılmasına
11. Aşağıdakilerden hangisi, IV. yüzyılda Balkan topraklarına yerleşen ve burada bir devlet kuran Avrupa Hunları ile ilgili bir doğru bir bilgi değildir?
15. Aşağıda verilenlerden hangisi, ilk Türk devletlerinin askeri özellikleriyle ilgili doğru bir bilgi değildir?
A) Bizans üzerinde siyasi ve askeri üstünlük sağlamışlardır.
B) Avrupa’da Kavimler Göçü’nün yaşanmasına ortam
hazırlamışlardır.
A) Savaşlarda hilal taktiği kullanılmıştır.
C) Avrupa'da ilk atlı birliklerin kurulmasını sağlamışlardır.
C) Askerlerin bir kısmı tarım topraklarının vergi gelirleriyle beslenmiştir.
D) Batı Roma İmparatorluğu'nu vergiye bağlamışlardır.
D) Askerler daha çok hafif silahlar kullanmışlardır.
B) Ücretli askerlik uygulaması yaygın değildir.
E) Orduların temeli atlı askerlerden oluşmuştur.
E) Slav kültürü üzerinde etkili olmuşlardır.
16. İlk Türk devletlerinde görülen,
12.
I. Türgişler
I. İpek Yolu'nun denetim altında bulundurulması,
II. Avarlar
II. göçebe bir yaşam biçimine sahip olunması,
III. Kırgızlar
III. savaşa her an hazır bir toplum yapısına sahip
olunması
IV. Akhunlar
V. Uygurlar
özelliklerinden hangilerinin, dış tehditler karşısında avantaj sağladığı söylenebilir?
Yukarıdakilerden hangisi, Avrupa toplumları üzerinde kültürel etkilere sahip olmuştur?
A) I
B) II
C) III
D) IV
A) Yalnız I
E) V
B) Yalnız II
D) I ve III
2
C) Yalnız III
E) II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
10
‹LK TÜRK DEVLETLER‹ - V
5.
I. Yargan
II. Tavananna
III. Patesi
İslam öncesi dönemde Türk devletlerinde hükümdar
dahil herkes töre kurallarına uymak zorundaydı. Yönetimle ilgili alınan önemli kararlarda hakanın yanında
boy beylerinin de etkisinin olduğu görülmektedir.
IV. Site
Buna göre Türklerle ilgili olarak,
V. Kibele
I. Mutlak yönetim anlayışı görülmemiştir.
terimlerinden hangisinin Orta Asya Türk kültürüyle
ilgili olduğu söylenebilir?
II. Hükümdarların yetkileri sınırsız değildir.
A) I
III. Hükümdarlar yönetim yetkilerini hanedan üyeleriyle paylaşmak zorunda kalmıştır.
B) II
C) III
D) IV
E) V
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
2.
A) Yalnız I
Aşağıdakilerden hangisi İlk Çağ'da yaşamış Türk
topluluklarının özellikler arasında yer alır?
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Boy liderleri halk tarafından belirlenmiştir.
B) Barutu ateşli silahlarda kullanmışlardır.
C) Çin ordularını taklit etmişlerdir.
D) Toprağa bağlı bir kölelik anlayışı görülmemiştir.
6.
E) Egemenlik anlayışı laik bir nitelik taşımıştır.
İlk Türk devletlerinde cirit ve ok atma gibi sportif eğlencelere önem verildiği bilinmektedir.
Bu durumun,
3.
Kök Türk Yazıtları’nda hükümdar Bilge Kağan’ın, parçalanıp yurtlarını terk etmemeleri ve Çin topraklarına
yerleşmemeleri konusunda Türk halkını uyardığı görülmektedir.
I. askeri mücadelelere hazırlıklı olma,
II. töreye bağlılığı koruma,
III. merkeziyetçi yönetim anlayışını sürdürme
olgularından hangileriyle ilişkili olduğu savunulabilir?
Bilge Kağan'ın bu tutumunun,
I. ticaret yollarını ele geçirme,
A) Yalnız I
II. Türklerin ulusal kimliklerini yitirmesini önleme,
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
III. askeri gücün azalmasını önleme
düşüncelerinden hangileriyle ilişkili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
7.
E) II ve III
I. Hazarlar
II. Kök Türkler
III. Uygurlar
4.
Aşağıdakilerden hangisi, Hunlar ve Kök Türklerin
ortak özellikleri arasında yer almaz?
IV. Karluklar
V. Peçenekler
A) Çinliler ve Moğollarla ticari ilişki kurulması
D) Gök tanrı inancına sahip olunması
Yöneticileri Museviliği kabul etmiş olmasına rağmen halkı Hıristiyan, Müslüman ve Şamanistlerden
oluşan Türk topluluğu yukarıdakilerden hangisidir?
E) Sanat eserleri verilmesi
A) I
B) Orta Asya'da devlet kurulması
C) Özgün bir alfabeye sahip olunması
1
B) II
C) III
D) IV
E) V
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H
‹LK
TÜRK
B‹L‹M‹NE
DEVLETLER‹
G‹R‹fi- -VI
8.
10
12. İlk Türk devletlerinde geniş aileler pek görülmemiş, ev-
– 38 harften oluşan bir alfabe hazırlamışlardır.
lenen bireyler genellikle yeni bir ev oluşturmuştur.
– Türklerde bilinen ilk teşkilatı devlet ve orduyu kurmuşlardır.
Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
– Avrupa'da devlet kurmuşlardır.
Bu bilgiler dikkate alındığında,
A) Göçebe bir yaşam tarzına sahip olunması
B) Toplumsal yaşamda sözlü kuralların düzenleyici durumda olması
I. Hun,
II. Kök Türk,
C) Gök Tanrı inancının yaygın olması
III. Avar
D) Hayvancılığın yaygın ekonomik uğraş olması
topluluklarından hangileriyle ilgili bilgi verildiği
söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
E) Hayatın öldükten sonra da devam ettiğine inanılması
C) Yalnız III
E) I, II ve III
13.
9.
Türklerin uzun süreç içinde Orta Asya'dan göçleri genelde batı, kuzey ve güney yönünde gerçekleşmiş, doğuya yapılan göçler daha az olmuştur.
I. Avar Devleti
II. Hazar Devleti
III. Büyük Hun Devleti
IV. Uygur Devleti
Aşağıdakilerden hangisi bu durumun temel nedenidir?
V. Avrupa Hun Devleti
375 yılında yaşanan Kavimler Göçü, yukarıdaki
Türk devletlerinden hangisinin kurulmasına ortam
hazırlamıştır?
A) Batı yönünde güçlü devletlerin bulunması
B) Doğu yönünde göç eden toplulukların Çinlileşmesinden endişe edilmesi
A) I
C) Orta Asya’da iklim koşullarının kuraklaşması
B) II
C) III
D) IV
E) V
D) Türklerde hükümdara bağlılığın esas olması
E) İpek Yolu’na egemen olunmak istenmesi
14. Uygurların tarihi süreçte yerleşik yaşam biçimini
10. Aşağıdakilerden hangisi, Türklerin Orta Asya'dan
benimsemelerinde,
göç etmelerinin beraberinde getirdiği sonuçlar
arasında yer almaz?
I. tarımsal üretimle uğraşmaya başlamaları,
II. mani dinini benimsemeleri,
A) Gök Tanrı inancının göç edilen bölgelerde yaygınlaşması
III. töre kurallarına olan bağlılıklarını sürdürmeleri
B) Avrupa'da siyasal dengelerin değişmesi
durumlarından hangilerinin rolünden söz edilebilir?
C) Türkler tarafından farklı bölgelerde devletler kurulması
A) Yalnız I
D) Türklerin kültür etkileşim içine girmeleri
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
E) Türklerin bilgi ve birikimlerinin farklı toplumlara aktarılması
15. İlk Türk devletleri,
11. Aşağıdakilerden hangisi, Hunların özellikleri arasında gösterilemez?
I. Moğol,
A) Batı Roma İmparatorluğu'nu vergiye bağlamaları
II. Batı Roma,
B) Orta Asya'da güçlü bir devlet kurmaları
III. Sasani
C) İslam toplumlarıyla etkileşim yaşamaları
devletlerinden hangileriyle siyasi ve ekonomik ilişki kurmuştur?
D) Avrupa’nın siyasi yapısının değişmesinde etkili olmaları
A) Yalnız I
E) Askeri alanda çevre toplumları etkilemeleri
B) Yalnız II
D) I ve III
2
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
İslam öncesi dönemde Arabistan yarımadasında çok
sayıda devlet yer almaktaydı. Bu devletlerin idaresindeki halklar çoğunlukla kabileler halinde, şeyh veya
emir denilen kişilerin liderliğinde yaşarlardı.
Hicret’ten sonra Medine şehrinin egemen gücü haline
gelen Müslümanlar, şehirde yaşayan Yahudi unsurlarla bir vatandaşlık antlaşması imzalamışlardır.
Bu antlaşmanın, daha çok aşağıdakilerden hangisini sağlama amacına yönelik olduğu söylenebilir?
Bu yapı dikkate alındığında,
A) Yahudi unsurların şehrin dışına çıkarılmasını
I. Arap yarımadasında siyasal birlik bulunmamaktadır.
B) Kurulmakta olan İslam Devleti’nde Yahudilere görev verilmesini
II. Devletler arasında uzun süreli mücadeleler yaşanmıştır.
C) Yahudilerin İslam inancını benimsemesini
III. Din olgusu zaman içinde etkinliğini artırmıştır.
D) Yahudilerin ticari etkinliklerinin sona erdirilmesini
yargılarından hangilerinin Araplar için doğru olduğu söylenebilir?
E) Medine’de toplumsal bütünlüğün güçlendirilmesini
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
5.
2.
11
‹SLAM TAR‹H‹ VE UYGARLI⁄I - I
I. Hz. Osman Dönemi – İlk İslam donanmasının kurulması
İslam dininin gelişimi açısından önemli bir bölge olan
Hicaz, Arap yarımadasının Kızıldeniz kıyısında ve ticaret yolları üzerinde yer alan bir konumdaydı. Bu bölge
Mekke, Medine ve Taif şehirlerini kapsamaktadır.
III. Hz. Ali Dönemi – İslam Devleti'nin fetihlerinin hız
kazanması
Bu durumun Hicaz bölgesine,
IV. Hz. Ömer Dönemi – Adli teşkilatın oluşturulması
II. Hz. Ömer Dönemi – Afrika fetihlerinin başlaması
V. Hz. Ebu Bekir Dönemi – Kur'an'ın kitap haline getirilmesi
I. savaşlardan uzak kalma,
II. önemli bir ekonomik merkez olma,
Dört Halife dönemi ile ilgili olarak yukarıda verilen
eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
III. yabancı kültürleri etkileme
özelliklerinden hangilerini kazandırdığı söylenebilir?
A) I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
3.
B) II
C) III
D) IV
E) I, II ve III
İslamiyet’ten önceki dönemde Güney Arapları, yerleşik
bir hayat yaşayıp ticaret ve tarımla uğraşıyorlardı. Kuzey Arapları ise genelde göçebe bir hayat sürdürür ve
hayvancılıkla uğraşırlardı.
6.
Bu bilgiler dikkate alındığında Araplarla ilgili olarak,
I. Ekonomik uğraş alanları farklılaşmıştır.
Hendek Savaşı’ndan önce tarafsız kalacaklarına dair
garanti veren Kureyza Yahudileri, Medine’nin kuşatılması sırasında Mekkelilerle işbirliği yapmışlardı. Bu
sebeple savaşın ardından bu kabileye mensup Yahudilerin Medine’den çıkarılmaları sağlanmıştır.
Müslümanların bu girişimi aşağıdakilerden hangisine yöneliktir?
II. Ekonomik yapı yeterince güçlendirilememiştir.
III. Yaşam biçimi ekonomik faaliyetler üzerinde belirleyici olmuştur.
A) Medine'nin güvenliğini sağlamaya
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
C) Mekkelilerle olan ilişkileri geliştirmeye
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) V
C) Yalnız III
B) Musevilik inancını ortadan kaldırmaya
D) Kültürel etkileşimi engellemeye
C) Yalnız III
E) Ticari gelirleri artırmaya
E) II ve III
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H TAR‹H‹
‹SLAM
B‹L‹M‹NE
VE G‹R‹fi
UYGARLI⁄I
- I
- I
7.
10. Cemel Vak’ası Müslümanlar arasındaki ilk iç çatışma
Hicret’ten sonra Müslümanların önemli bir güç haline
gelebileceklerinden endişelenen ve bu durumun ticari
kazançlarını azaltacağını düşünen Mekkeli müşrikler
çözüm yolları aramaya başlamışlardır.
olarak bilinir. Bu olaydan sonra devlet merkezi Hz. Ali
tarafından Medine şehrinden Kufe’ye nakledilmiştir.
Hz. Ali’nin bu girişiminin,
Buna göre, Mekkelilerin endişelenmesinde,
I. yönetim karşıtı çevrelerden uzaklaşma,
I. ekonomik kaygıların artması,
II. iç çatışmaların yoğunlaşmasını engelleme,
II. atalarının dinine bağlılık içinde olmaları,
III. demokratik yönetim arayışlarını ön plana çıkarma
III. kabileye bağlılığın güçlü olması
durumlarından hangilerinin rolünden söz edilemez?
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu söylenemez?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
8.
11
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
11. 637 yılında Kudüs’ü ele geçiren Müslümanlar, Hristi-
İslam Devleti’nde Dört Halife Dönemi’nde görev yapmış olan Hz. Osman, yönetim kademelerinde kendi yakınlarına yer verdiği iddiası ile bazı çevreler tarafından
eleştirilmiştir. Halifeyi makamından indirmeyi amaç edinen propagandalar kısa sürede teşkilatlı bir muhalefet
halini almıştır.
yanlara ve Musevilere şehri terk etmeleri yönünde hiçbir şekilde baskı yapmadılar. Vergi ödemek kaydıyla bu
insanların şehirde kalmalarına izin verdiler.
Bu gelişmeye bakılarak,
I. Müslümanlar dini açıdan hoşgörülü bir anlayışa
sahip olmuştur.
Yaşanan bu gelişmeler dikkate alındığında, Müslümanlar arasında aşağıdakilerden hangisinin ortaya
çıktığı savunulabilir?
II. Musevi ve Hıristiyan inancının etkisinde kalınmıştır.
A) Mezhep farklılığının
III. Dış baskılar hafifletilmeye çalışılmıştır.
B) İktidar mücadelelerinin
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
C) Ekonomik rekabetin
A) Yalnız I
D) Çok uluslu yapının
D) I ve II
E) Yönetim şeklinde farklılaşmanın
9.
B) Yalnız II
Hz. Osman’ın öldürülmesinin ardından, İslam Devleti’nin halifelik makamına 656 yılında Hz. Ali getirildi.
Ancak Suriye Valisi Muaviye, Hz. Ayşe, Hz Talha ve
Hz. Zübeyr, Hz. Ali’nin halifeliğini tanımayacaklarını
ilan ettiler.
C) Yalnız III
E) II ve III
12. Emeviler döneminde Arap milliyetçiliği politikası takip
edilmiş ve Araplar diğer Müslüman milletlerden üstün
tutulmuştur.
Bu durumun,
Bu gelişmeler, İslam Devleti ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinin kanıtıdır?
I. İslamiyet’in yayılışının gecikmesi,
A) Siyasi alanda anlaşmazlıklar yaşanmıştır.
II. Müslümanlar arasındaki birlik düşüncesinin zedelenmesi,
B) Gayrimüslim unsurlara baskı yapılması önlenmeye
çalışılmıştır.
III. İslam toplumunda adalet düşüncesinin zarar görmesi
C) Farklı mezhepler ortaya çıkmıştır.
D) Dış tehditler iç politikayı olumsuz etkilemiştir.
gelişmelerinden hangilerine yol açtığı savunulabilir?
E) Sınıf farklılıkları toplumsal alandaki etkinliğini artırmıştır.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
İslam Devleti’nde Hz. Ömer döneminde eyaletlerde görev yapan valilerin yanına kadıların tayin edildiği görülür.
İslam Devleti’nde Hz. Ömer döneminde askeri amaçlı
olarak Bizans sınırına yakın yörelerde ordugah şehirler
kuruldu.
Bu düzenlemenin, aşağıdakilerden öncelikle hangisinin kolaylaştırılmasına yönelik olduğu savunulabilir?
Bu düzenleme aşağıdakilerden hangisini sağlamaya yöneliktir?
A) Devletin askeri etkinliğinin artırılmasını
B) Valilerin otoritelerinin güçlendirilmesini
A) Kültürel dokuyu güçlendirmek
C) Yargı ve yönetim işlerinin birbirinden ayrı tutulmasını
B) Sınır güvenliğini artırmak
D) Halifelik makamının yetkilerinin artırılmasını
D) Askeri yapıyı kontrol altında tutmak
E) Ülkenin sınır güvenliğinin sağlanmasını
E) Devletler arası ilişkileri geliştirmek
C) Ticari faaliyetleri denetim altına almak
5.
2.
12
‹SLAM TAR‹H‹ VE UYGARLI⁄I - II
Müslümanlar, kendi inançlarına aykırı olmamak kaydıyla her türlü düşünceye açık oldular. Eski uygarlıklara ait değerlerin, mevcut kültürlerle İslam inancı ışığında kaynaştırılması sonucunda doğan anlayış ve hayat
tarzına İslam uygarlığı denir.
Abbasiler döneminde Müslümanlar tarafından hazırlanan ipekli kumaşlar, XI. yüzyıl itibariyle dünyanın her
tarafından alıcı buluyordu.
Bu durum dikkate alındığında,
I. dokumacılık,
II. madencilik,
Bu bilgi, aşağıdaki yargılardan hangisini destekler
niteliktedir?
III. ticaret
alanlarından hangilerinin öne çıktığı söylenebilir?
A) İslam inancı antik Avrupa uygarlıklarının bir sentezidir.
A) Yalnız I
B) İslam, ilk tek tanrılı din olma özelliğini taşır.
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
C) İslam inancı bilimsel değerleri kontrol altında tutmak istemiştir.
D) İslam uygarlığı özünde Arap kültürünün bir eseridir.
6.
E) İslam uygarlığının oluşumunda farklı toplumların ve
kültürlerin katkısı olmuştur.
3.
İslam Devleti'nde yaşayan Hristiyan ve Musevilere
Zımmi adı verilirdi. Zamanla Mecusi ve Berberiler de
bu gruba dahil edilmişlerdir. Bunlar cizye gibi belirli vergileri ödemek şartıyla devlet himayesinden yararlanabiliyor ve hür bir şekilde yaşayabiliyorlardı.
İslamiyetin Arap yarımadasında ilk ortaya çıktığı dönemde bölgedeki bilimsel ve kültürel faaliyetlerin sınırlı olduğu görülür.
Bu durum, aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
Bu durum, aşağıdakilerden hangisinin bir sonucu
olarak nitelendirilebilir?
B) Devletin otoriter bir yönetim anlayışına sahip olduğunun
A) İslam inancının hızla yaygınlaşmasının
B) Arabistan'da siyasi birliğin kurulmasının
C) Zımmilerin, her konuda müslümanlarla eşit haklara
sahip olduğunun
C) Askeri yapının güçlendirilmesinin
D) Devlet gelirlerinin artırılamadığının
D) Siyasi faaliyetlere ve fetihlere öncelik verilmesinin
E) Dinin toplumsal ve ekonomik alanda belirleyici olduğunun
A) Müslümanlar arasında anlaşmazlıklar yaşandığının
E) Farklı kültürlerle karşılaşılmasının
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H TAR‹H‹
‹SLAM
B‹L‹M‹NE
VE G‹R‹fi
UYGARLI⁄I
- I
- II
7.
10. Arapça, İslamiyetin halk tarafından kabul edildiği ülke-
Banka, Avrupa’da XV. yüzyılda İtalya’da ön plana çıkmıştı. Çek kullanımı da ilk defa aynı dönemde görülmüştür. Çek ve poliçe uygulaması İslam ülkelerinde ise
VII. yüzyıldan beri varlıkları bilinen olgulardı.
lerde yayılmış, hatta belli oranda ortak bir dil haline
gelmiştir.
Bu gelişme göz önüne alındığında,
Bu durumun,
I. Dini inancın değişmesi ulusal kimliklerin unutulmasını sağlamıştır.
I. İslam ülkelerinde ticari faaliyetlerin yoğunlaşması,
II. ticari alışverişlerin kolaylaşması,
II. Dini inançlar kültürel alanda değişimlere yol açmıştır.
III. Müslümanların sosyal sorunlarının sona ermesi
III. Kültürel etkileşimin önemli vasıtalardan birisi din
olgusu olmuştur.
sonuçlarından hangilerine yol açtığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
8.
Tanınmış İslam bilginlerinden Harezmi, İslam dünyasında hazırlanan ilk gök cetvellerini içeren ve kuramsal
bazı bilgiler veren Fi Zic adlı bir eser kaleme aldı. Ayrıca, Abbasi Halifesi Memun’un yeryüzü ve gökyüzü haritalarını içeren bir atlas hazırlamakla görevlendirdiği
araştırma kurulunun da üyesiydi.
C) Yalnız III
E) II ve III
11. Tıp biliminin Avrupa'daki merkezlerinden İtalya’nın Salerno bölgesinde Arapça tıp kitaplarının tercümelerinden yararlanılıyordu. Halen Batı dillerinde kullanılan
Arapça kökenli kelimeler vardır.
Bu bilgiler aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?
Bu bilgilere bakıldığında, Harezmi’nin,
I. kimya,
A) İslam inancının İtalya'da yayıldığının
II. tarih,
B) Toplumlar arası askeri mücadelelerin sona erdiğinin
III. astronomi
C) Avrupalıların Müslümanların topraklarını ele geçirme düşüncesine sahip olduklarının
bilimlerinden hangilerinde çalışmalar gerçekleştirdiği söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
9.
12
D) İslam uygarlığının Batı dünyası üzerinde iz bıraktığının
C) Yalnız III
E) İslam bilginlerinin tıp alanındaki ilk çalışmaları başlattığının
E) II ve III
Hint ve İran eserleri Abbasiler döneminde yoğun biçimde Arapça’ya çevrildi. Tercümeler dönemi olarak adlandırılan bu dönemde yapılan çeviriler, Endülüs ve Sicilya Müslümanları vasıtasıyla Avrupa’ya aktarıldı.
12. Halife Mutasım'ın 842 yılında ölmesi, Abbasi Devleti'nde çözülmeler yaşanmasına yol açtı. Abbasi toprakları üzerinde Asya ve Afrika'da çeşitli isimler altında
çok sayıda İslam devleti kuruldu. Bu devletlere Tevaifi Müluk adı verilir.
Bu bilgilere bakılarak,
I. Müslümanlar kültür aktarımında etkin bir rol oynamışlardır.
Buna göre, Tevaif-i Müluk devletlerinin ortaya çıkmasına aşağıdakilerden öncelikle hangisinin ortam
hazırladığı savunulabilir?
II. İslam bilginleri Avrupalı bilginlerin etkisinde kalmışlardır.
III. Müslüman toplumlar Avrupa’da kültürel düzeyin
gelişimi üzerinde etkili olmuşlardır.
A) Devlet otoritesinin zayıflaması
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
C) Devlet gelirlerinin azalması
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Halifelik yönetiminin sürmesi
D) Dış saldırıların yaşanması
C) Yalnız III
E) Çok uluslu toplum yapısına sahip olunması
E) I ve III
2
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
İslam uygarlığının oluşumunda sadece Müslüman olan
toplumların kültürleri değil, Mısır, Hellen, Bizans gibi
kültürlerinin etkisinden de söz edilebilir.
Müslümanların Mekkelilerle imzaladığı Hudeybiye
Antlaşması’nda yer alan,
I. Müslümanlar hac için Mekke’ye bir yıl sonra gelebilecektir.
Bu durum Müslüman toplumuyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine kanıt oluşturmaktadır?
II. Müslüman olan Mekkeli gençler Medine’ye kabul
edilmeyecektir.
A) Askeri alanda güçlü olduklarına
III. Her iki tarafta, istediği Arap kabileleriyle ittifak yapabilecektir.
B) Farklı toplumları etkilediklerine
C) Ekonomik faaliyetlere önem verdiklerine
maddelerinden hangileri, Müslümanların Mekkelilerin müdahalesi olmaksızın dış ilişkiler kurabileceklerini göstermektedir?
D) Kültür aktarımına ve etkileşimine açık olduklarına
E) Arap kültürünün yayılmasına aracılık ettiklerine
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
13
‹SLAM TAR‹H‹ VE UYGARLI⁄I - III
Hendek Savaşı öncesinde Mekkelilerin kalabalık bir ordu topladıklarını haber alan Hz. Muhammed, bir meydan savaşı yerine Medine’nin şehrinin savunulması kararını almıştır.
5.
C) Yalnız III
E) I ve III
Müslümanlar, Hz. Ömer’in halifeliği zamanında gerçekleşen mücadeleler sonucunda Irak ve Mısır bölgelerini
egemenlik altına almıştır.
Bu tutumun aşağıdakilerden hangisiyle ilişkili olduğu söylenebilir?
Bu gelişme ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Müslümanların henüz tam olarak taarruz gücüne
sahip olmamasıyla
A) İslam Devleti'nin siyasi etkinliği artırılmıştır.
B) Ekonomik alanda güçlü olunmamasıyla
B) Türk topluluklarının İslam’a giriş süreci hızlandırılmıştır.
C) Medine’de Yahudi kabilelerin bulunmasıyla
C) İslam inancının yayılması hedeflenmiştir.
D) Barış düşüncesinin esas kabul edilmesiyle
D) Siyasi etkinlik alanı Hz. Ömer Dönemi'nde genişletilmiştir.
E) Askeri mücadeleyi önleme çabasıyla
E) Afrika fetihleri başlatılmıştır.
3.
6.
632 yılında İslam Devleti’nde halifelik makamına geçen
Hz. Ebubekir, peygamberliğini ilan eden kişilerin ve
bunların taraftarlarının üzerine gitmiştir.
Müslümanlar İslam inancının ortaya çıkışından sonra
yaklaşık yirmi beş yıl içinde Arap Yarımadası’nda egemen tek siyasi güç durumuna gelmişlerdir.
Aşağıdakilerden hangisi bu bilgiye kanıt olarak
gösterilebilir?
Bu çabanın,
I. İslam Devleti’nin askeri etkinliğini Arabistan dışına
taşıma,
A) Arap Yarımadası’nda siyasi birliğin kurulması
B) Putperestlik inancının İslam inancı tarafından ortadan kaldırılması
II. Müslümanlar arasında toplumsal düzenin bozulmasını önleme,
III. devlet otoritesini sağlama
C) Arap Yarımadası'nda ekonomik faaliyetlerin yoğunlaşması
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
D) İslam Devleti’nin egemenliği altındaki toprakların
yönetim birimlerine ayrılması
A) Yalnız I
E) İslam Devleti’nin ticaret yolları üzerinde denetim
sahibi olması
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H TAR‹H‹
‹SLAM
B‹L‹M‹NE
VE G‹R‹fi
UYGARLI⁄I
- I
- III
7.
13
10. Abbasi halifeleri, çevre ülkelerdeki önemli bazı eserle-
Müslümanlar, Hicret’i izleyen dönemde Mekkelilere
karşı kısa aralıklarla Bedir, Uhud ve Hendek savaşlarını yapmışlardır.
ri kendi ülkelerine kazandırabilmek için büyük çaba
harcamışlardır.
Bu bilgi dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Bu bilgiye dayanarak,
I. Abbasi halifeleri siyasi alanda yeterince etkin olamamıştır.
A) Müslümanlar Mekke’yi egemenlikleri altına almaya
çalışmışlardır.
II. Abbasi halifeleri İslam inancının yayılması için girişimlerde bulunmuştur.
B) Müslümanlar Arap Yarımadası’nda siyasi birliğin
kurulmasını hedeflemişlerdir.
III. Kültürel alandaki faaliyetler Abbasi yönetimi tarafından desteklenmiştir.
C) Müslümanlar zaman içinde askeri bir güç haline
gelmişlerdir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
D) Mekke’nin ekonomik merkez olma özelliğini sona
erdirmişlerdir.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) Müslümanlar kendilerini Mekkelilere hukuken kabul
ettirmişlerdir.
C) Yalnız III
E) II ve III
11. Müslümanların fetih çabalarında ya da diğer bir deyişle askeri girişimlerinde cihat olgusunun belirleyici bir
rolü olduğu görülür.
8.
Mekke’deki bazı çevreler yeni ortaya çıkan İslam dinine şiddetle karşı çıkmıştır. Bu durumda atalarının dinine olan bağlılıkları ve gelirlerini kaybedeceklerini düşüncesi önemli birer etkendi.
Bu bilgiye dayanarak aşağıdakilerden hangisine
ulaşılabilir?
A) Müslümanların askeri mücadelelerinde din olgusu
etkin olmuştur.
Bu bilgiye dayanarak,
B) Müslümanlar siyasi ve ekonomik ilişkileri geri planda tutmuştur.
I. siyasi,
II. ekonomik,
III. kültürel,
C) İslam inancı sadece askeri faaliyetler sonucu yayılmıştır.
unsurlardan hangilerinin Mekke’de bazı çevrelerin
İslam inancına karşı çıkmasında rol oynadığı söylenebilir?
D) Askeri anlaşmazlıklar Müslümanlar tarafından sona
erdirilmeye çalışılmıştır.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) Askeri girişimlerin ekonomiye yükü azaltılmaya çalışılmıştır.
C) Yalnız III
E) II ve III
12. 622 yılında Mekke’yi terk ederek Medine’ye giden
9.
İslam öncesi dönemde Araplar arasında ciddi bir siyasi parçalanmışlık göze çarpıyordu.
Müslümanların geride bıraktıkları mallar ve evler bir
süre sonra Mekkeliler tarafından yağmalanmıştır.
Bu durumda aşağıdakilerden hangisinin etkisinden
söz edilebilir?
Bu tutumun temel amacının aşağıdakilerden hangisi olduğu savunulabilir?
A) Araplar arasında kabileye bağlılık olgusunun güçlü
olması
A) Müslümanları Medine şehrinden Mekke’ye dönmeye zorlamak
B) Arap toplumunda İslam öncesinde sınıf ayrımının
görülmesi
B) Müslümanların Medine'de bir ordu oluşturmasını
önlemek
C) Putperestlik inancının Arabistan Yarımadası'nda
yaygın olması
C) Mekke’nin ekonomik ve siyasi öneminin sürmesini
sağlamak
D) Coğrafi koşulların elverişsiz olması
D) Mekke şehrinin güvenliğini artırmak
E) Ekonomik faaliyetlerin belli sınıfların denetiminde
olması
E) Müslümanların ekonomik açıdan zor duruma düşmesini sağlamak
2
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
TÜRK-‹SLAM DEVLETLER‹ - I
4.
Türkler İslam'ı kabul ettikten sonra İslam dünyasının
koruyuculuğunu üstlenmiştir.
Bu bilgiye,
I. Haçlı Seferleri'ne karşı mücadele edilmesi,
A) Gazneliler yönetiminde hanedanlar etkin olmaya
başlamıştır.
III. Şii baskısına karşı Abbasi halifesinin himaye edilmesi
B) Gazneliler Devleti’nin siyasi varlığı uzun süreli olmamıştır.
gelişmelerinden hangileri kanıt olarak gösterilebilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
C) Gazneliler farklı etnik grupları bünyesinde toplamıştır.
C) Yalnız III
D) Dış baskılar Gaznelilerde yönetim anlayışını değiştirmiştir.
E) I, II ve III
E) Gazne yönetimleri halkın devlete olan bağlılığını artıramamıştır.
Mısır'da kurulan Türk-İslam devletlerinden Tolunoğulları ve İhşidiler, siyasi varlıkları oldukça kısa sürmesine
karşın, Mısır tarihinde ve kültüründe izler bırakmayı
başarmışlardır.
5
I. bayındırlık faaliyetlerine önem verilmesi,
Orta Asya’da kurulan Türk devletlerinden Karahanlılarda hükümdar devletin doğu bölümünü idare eder, kardeşi ya da oğlu ise hükümdara bağlı olmak kaydıyla
batı bölümünü yönetirdi.
II. su kanalları yapılarak ekonomik faaliyetlerin geliştirilmesi,
Bu yapının aşağıdakilerden öncelikle hangisine yol
açtığı söylenebilir?
III. toplumun tüm kesimlerini kapsayan sosyal politikalar izlenmesi
A) İpek Yolu hakimiyetinin zayıflamasına
Bu durumda,
B) Devlet teşkilatının güçlenmesine
girişimlerinden hangilerinin etkisinden söz edilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
3.
Gazne Devleti’nin yönetimi kuruluşundan bir süre sonra Türk komutanlara geçmiştir. Sebük Tekin döneminde devletin etkinliği artırılmış, babadan oğula geçen
saltanat yönetimi ön plana çıkarılmıştır.
Bu durum, aşağıdakilerden hangisinin kanıtıdır?
II. Bizans sınırlarında kurulan bazı Abbasi şehirlerine
Türk askerlerin yerleştirilmesi,
A) Yalnız I
14
C) Merkeziyetçi yönetim anlayışının güçlendirilememesine
C) Yalnız III
D) Askeri etkinliğin artırılmasına
E) I, II ve III
E) Devlet teşkilatlanmasında yabancı kültürlerin etkisinde kalınmasına
Karahanlılar, ticaret yollarının ıssız bölgelerinde ribat
adı verilen ve içinde askerlerin de yer aldığı kale tarzı
konaklama mekanları inşa etmişlerdir.
6.
Bu girişimin,
I. ticaret yollarının güvenliğini sağlama,
Buna göre, Tuğrul Bey’in aşağıdakilerden hangisini güçlendirmek istediği savunulabilir?
II. kervanların Türk topraklarını kullanmalarını teşvik
etme,
A) Çok uluslu toplum yapısını
III. yerleşik yaşamı yaygınlaştırma
B) Merkeziyetçi yapıyı
amaçlarından hangileri ile ilgili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Büyük Selçuklu Devleti'nin kurucusu Tuğrul Bey, Türk
topluluklarının boy alışkanlıklarına karşı mücadele etmiş, bu anlamda zaman zaman mücadeleler yaşanmıştır.
C) Devletin ekonomik alandaki denetimini
D) Türk geleneklerini
C) Yalnız III
E) Halkın ekonomik düzeyini
E) I ve III
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
TÜRK-‹SLAM
DEVLETLER‹
G‹R‹fi - I- I
7.
14
10. Büyük Selçuklu hükümdarı Tuğrul Bey, İbrahim Yınal’ın
Selçukluların Horasan topraklarına yerleşmeye başlamaları, bu topluluğu Gazne ordusu ile karşı karşıya getirmiş ve Dandanakan Savaşı yaşanmıştır.
ülke topraklarının bir kısmını yönetmek maksadıyla istemesine karşı çıkmış ve toprak vermemiştir.
Bu gelişmeye bakılarak,
Tuğrul Bey’in bu davranışı,
I. Gazne yönetimi merkezi otoriteyi korumakta zorlanmıştır.
I. Türk devlet geleneklerine olan bağlılık sona ermiştir.
II. Türk - İslam devletleri dış saldırılara karşı koymakta zorlanmıştır.
II. Ekonomik faaliyetleri geliştirmeye çalışmıştır.
III. Merkeziyetçi yönetim anlayışını benimsemiştir.
III. Türk toplulukları arasında toprak mücadelesi yaşanmıştır.
yargılarından hangilerine kanıt oluşturmaz?
A) Yalnız I
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
C) Yalnız III
E) I ve III
11. Selçuklular Malazgirt Savaşı'nın ardından Anadolu'da
ele geçirdikleri bölgelerde Türk kültürünü egemen hale
getirmeye çalışmışlardır.
Bu politikanın,
I. fetihleri kalıcı hale getirme,
8.
Malazgirt Savaşı'nı kaybeden Bizans İmparatoru, imzalanan barış antlaşmasına, "Selçuklu sultanı gerekli
görürse, Bizans İmparatoru Türklere askeri yardım
sağlayacaktır." hükmünün konulmasını kabul etmiştir.
II. Anadolu'da Bizans’ın etkinliği sınırlandırma,
III. Avrupa topraklarına geçme
düşüncelerinden hangilerinin bir sonucu olduğu
söylenebilir?
Bu hüküm,
A) Yalnız I
I. Bizans Selçukluların üstünlüğünü tanımak zorunda kalmıştır.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
II. Bizans'ın ekonomik kaynakları kontrol altına alınmıştır.
12. Büyük Selçuklu hükümdarı Tuğrul Bey, 1055 yılında Şii
III. Türk toplulukları Bizans kültürüne açık hale gelmiştir.
Büveyhoğullarını yenilgiye uğratarak Abbasi halifesini
bu devletin baskısından kurtarmıştır.
yargılarından hangilerini destekler niteliktedir?
Bu gelişmenin Selçuklularla ilgili aşağıdakilerden
hangisine yol açtığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
A) Devlet yönetiminin teokratik bir nitelik kazanmasına
E) I ve III
B) Halifeliğin Selçuklu sultanlarına geçmesine
C) İslam dünyasında siyasi etkinliğin artırılmasına
D) Türk kültürünün Anadolu'da yayılmasına
9.
E) Selçuklu topraklarında mezhep farklılıklarının sona
erdirilmesine
Gaznelilerde Sultan Mahmut döneminde Kuzey Hindistan üzerine defalarca sefer düzenlenmiştir. Bu seferler
sonucunda Hindistan'da kast sistemine darbe vurulmuş ve İslam inancı bölgede yayılmaya başlamıştır.
13. Selçuklular 1015 yılından başlayarak Anadolu topraklarına yönelik keşif seferleri düzenlemişlerdir.
Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
Bu seferlerin,
I. bölgenin coğrafi koşullarını tanıma,
A) Gazneliler Hint yarımadasını egemenlik altına almışlardır.
II. bölgenin Türklerin yerleşimi için uygunluğunu
araştırma,
B) Gazneliler Türk kültürünün Hindistan’da egemen
hale gelmesini sağlamıştır.
III. Bizans'ın Anadolu üzerindeki etkinliğinin düzeyini
belirleme
C) Gaznelilerin seferleri Hindistan'da toplumsal yapıyı
sarsmıştır.
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu söylenebilir?
D) Hindistan’da kölelik olgusu ortadan kaldırılmıştır.
A) Yalnız I
E) Gaznelilerin Hint seferlerinde ekonomik kaygılar
belirleyici olmuştur.
B) Yalnız II
D) I ve II
2
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
15
TÜRK-‹SLAM DEVLETLER‹ - II
4.
Karahanlılar Müslüman bir topluma sahip olmasına
rağmen Türk devlet geleneklerinin belirleyici etkisinden
uzaklaşmamış ve devlet bir süre sonra ikiye ayrılmıştır.
Selçuklu hükümdarları fethedilen toprakları fetheden
komutanların yönetimine bırakmışlardır.
Bu uygulamanın,
Karahanlılar ile ilgili bu durum aşağıdakilerden
hangisinde güçlüklerle karşılaşıldığını gösterir?
I. fetih politikalarını teşvik etme,
II. ülke topraklarının idaresini tek elden yürütme,
A) Vergilerin toplanmasında
III. gayrimüslim unsurları kontrol altında tutma
B) Mezhep birliğinin sağlanmasında
C) Toprak bütünlüğünün korunmasında
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
D) Gayrimüslimlerin devlete bağlılığının sağlanmasında
A) Yalnız I
D) I ve II
E) Türk dilinin geliştirilmesinde
2.
B) Yalnız II
5.
Büyük Selçuklu Devleti’nde özellikle ilk dönemlerde
büyük ikta sahibi komutanların kendi adlarına para
bastırmak, hutbe okutmak gibi bağımsızlık sembollerini kullanabildikleri görülür.
C) Yalnız III
E) I ve III
Selçuklularda eyaletlerin yönetiminde görevlendirilen
hanedan üyeleri, atabey adı verilen devlet tecrübesine
sahip kişilerin gözetiminde olurlardı.
Bu uygulamanın, aşağıdakilerden öncelikle hangisini sağlamaya yönelik olduğu söylenebilir?
Selçuklularda görülen bu duruma bakılarak, aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Devlet gelirlerini artırma
A) İkta sistemi zaman içinde terk edilmiştir.
B) Hanedan üyelerine yönetim tecrübesi kazandırma
B) Devletin gelirleri azalmıştır.
C) Askeri gücü artırma
C) Merkezi otorite güçlendirilmiştir.
D) Yabancı devletleri siyasi etki altına alma
D) İkta sahiplerine geniş yetkiler tanınmıştır.
E) Kültürel yapıyı güçlendirme
E) Halkın yönetime katılımı sağlanmıştır.
6.
3.
Tolunoğulları Devleti'nde ticari faaliyetlerin devlet tarafından desteklendiği, yine devlet tarafından bastırılan
altın paraların tedavülde olduğu görülür.
Selçuklular, XI. yüzyılda Anadolu'ya yönelen göçmenleri iskan ederken büyük ve güçlü Türkmen aşiretlerini
birkaç kısma ayırarak birbirlerinden uzak bölgelere
yerleştirme yoluna gitmişlerdir.
Bu bilgiler dikkate alındığında, Tolunoğulları ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
Bu uygulamanın,
A) Sınır güvenliği korunmaya çalışılmıştır.
II. devlet otoritesini koruma,
B) Ekonomik yapı canlı tutulmaya çalışılmıştır.
III. köyden kentlere göçlerin yaşanmasını önleme
C) Kültürel faaliyetler denetim altına alınmıştır.
çabalarından hangileri ile ilgili olduğu savunulabilir?
I. halkın yönetimdeki etkinliğini artırma,
D) Din olgusunun ekonomik yapı üzerindeki etkisi zamanla güçlenmiştir.
A) Yalnız I
E) Vakıf yatırımlarına ağırlık verilmiştir.
B) Yalnız II
D) I ve II
1
C) Yalnız III
E) II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
TÜRK-‹SLAM
DEVLETLER‹
G‹R‹fi - I- II
7.
11. Tolunoğulları döneminde Mısır'da halkın ihtiyaçlarını
Büyük Selçuklu Devleti’nde hükümdar çocuklarını yetiştirmekle görevli atabeylerinin zaman içinde merkezle
olan bağlarını kopardıkları ve bağımsızlıklarını ilan ettikleri görülür.
karşılamaya yönelik kurumların oluşturulduğu görülür.
Bu uygulamanın,
I. sosyal devlet anlayışı,
Bu gelişme aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
II. mutlak yönetim anlayışı,
III. demokrasi düşüncesi
A) Toprak bütünlüğünün korunamadığının
unsurlarından hangileri ile ilgili olduğu savunulabilir?
B) Merkezi otoritenin güçlendiğinin
C) Selçuklu sınırlarının zamanla genişlediğinin
A) Yalnız I
D) Devlet görevlilerinin sayısının azaltılmaya çalışıldığının
B) Yalnız II
D) II ve III
E) Türk - İslam dünyasında siyasi istikrarın güçlendiğinin
8.
15
C) Yalnız III
E) I, II ve III
12. Karahanlılar zamanında faaliyete geçirilen Semerkant
Medresesi'nde programlı çalışmalar yapılmış, Selçuklular
tarafından da Bağdat'ta Nizamiye Medresesi açılmıştır.
Selçuklu sultanları gayrimüslim unsurlara yönelik hoşgörülü bir yönetim anlayışına sahip olmuşlardır.
Yaşanan bu gelişmeler,
Selçuklu sultanlarınca izlenen bu politikanın,
I. eğitim sisteminin geliştirilmek istenmesi,
I. devletler arası saygınlığı artırma,
II. devlet memuru ihtiyacının karşılanmak istenmesi,
II. toplumsal bütünlüğü koruma,
III. bilimsel gelişmelerin sıkı denetim altında tutulması
III. azınlıkların devlete bağlılığını güçlendirme
olgularından hangilerinin bir sonucu olarak gösterilebilir?
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
C) Yalnız III
E) I ve III
E) I, II ve III
13. Orta Çağ'da Türk - İslam toplulukları Avrupalı toplum9.
Selçuklu ordusunda yer alan ikta askerleri barış zamanlarında yaşadıkları bölgelerin güvenliğinin sağlanmasına yardımcı olmuşlardır.
lardan daha ileri düzeyde idi.
Bu uygulamanın aşağıdakilerden öncelikle hangisini kolaylaştırdığı söylenebilir?
A) Türkler arasında en yaygın inancın İslam olması
A) Halkın yönetime katılımının sağlanmasını
C) Türk - İslam bilginlerinin kitaplarının Avrupalılarca
tercüme edilmesi
Aşağıdakilerden hangisi bu duruma kanıt olarak
gösterilebilir?
B) Doğu - Batı ticaretinin zamanla gelişmesi
B) Ticari faaliyetlerin denetlenmesini
D) Devletler arası alandaki etkinliğin artırılmasını
D) Avrupalılarla Türkler arasında askeri mücadeleler
yaşanması
E) Devlet otoritesinin korunmasını
E) Hıristiyanlıkta mezhep farklılıklarının bulunması
C) Tarım üretiminin artırılmasını
14. Günümüzde Anadolu'nun çok farklı yörelerinde Kınık,
10. Türk-İslam devletlerinde hukuk kuralları İslam dini ve
Afşar, Bayındır, Salur gibi büyük Oğuz aşiretlerinin
isimlerini taşıyan çok sayıda köye rastlanmaktadır.
Türk geleneklerinden yararlanılarak hazırlanırdı.
Türk - İslam devletlerinin hukuki yapısı ile ilgili,
Bu durum dikkate alındığında Selçuklu Devleti'nin
Anadolu politikasıyla ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisine ulaşılabilir?
I. İslam inancına ters düşen geleneklerin terk edilmesi,
II. mahkemelere kadıların bakması,
A) Türk boyları birbirinden uzak bölgelere yerleştirilmiştir.
III. yargı ve yönetim güçlerinin birbirinden ayrı tutulması
B) Boy gelenekleri güçlendirilmek istenmiştir.
esaslarından hangileri, İslam inancının geleneklerin önünde olduğuna kanıt olarak gösterilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) İslam inancı yaygınlaştırılmıştır.
D) Türk devletleri arasında askeri mücadeleler yaşanmıştır.
C) Yalnız III
E) Halkın ekonomik düzeyi yükseltilmeye çalışılmıştır.
E) I ve III
2
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
16
TÜRK-‹SLAM DEVLETLER‹ - III
5.
İslam Devleti’nin Türklerle sınır komşusu haline
gelmesine yol açan gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
Hindistan'da İslam inancının yayılmasında aşağıdaki Türk-İslam devletlerinden hangilerinin çabaları etkili olmuştur?
A) İran topraklarının Müslümanlar tarafından egemenlik altına alınması
A) Gazneliler Devleti
B) Mısır’ın Müslümanlar tarafından fethedilmesi
C) Karahanlılar Devleti
C) İslam Devleti’nin Bizans ile olan askeri mücadelelerinin yoğunlaşması
D) Tolunoğulları Devleti
B) Büyük Selçuklu Devleti
E) Memlük Devleti
D) Arap Yarımadası’nda siyasi birliğin sağlanması
E) Suriye topraklarının Müslümanlar tarafından ele geçirilmesi
6.
2.
I. Karahanlılar Devleti
II. Gazneliler Devleti
Türklerin İslam'a olan ilgilerinin artmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisi daha büyüktür?
III. Moğol Devleti
A) Müslüman Arapların askeri üstünlüğü
IV. Uygur Devleti
B) İpek Yolu'nun denetim altına alınmaya çalışılması
Yukarıda verilen devletlerden hangileri Türk - İslam
devletleri arasında yer almaz?
C) Talas Savaşı'nda Araplarla işbirliğine gidilmesi
A) Yalnız III
D) Türklerin bilim ve kültür alanındaki faaliyetlere yatkın olmaları
B) I ve II
C) I ve IV
D) II ve III
E) III ve IV
E) Türklerin Orta Asya'da dağınık şekilde yaşamış olmaları
7.
3.
I. Büyük Selçuklu Devleti
I. Malazgirt Savaşının kazanılması,
II. Gazneliler
II. Anadolu'da ilk Türk beyliklerinin kurulması,
III. Karahanlılar
III. Türklerin Talas Savaşı'nda Abbasilerle birlikte
hareket etmeleri
IV. Tolunoğulları
V. İhşidiler
gelişmelerinden hangileri, Anadolu'nun Türk yurdu
haline gelmesinde etkili olmamıştır?
Yukarıda verilen Türk devletlerinden hangisinin İslam dünyasındaki askeri ve siyasi etkinliği daha
büyüktür?
A) I
4.
B) II
Türk - İslam tarihinde yaşanan,
C) III
D) IV
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
E) V
Selçukluların Horosan bölgesini yurt edinebilmek
için egemenlikleri altında yaşadıkları Gaznelilerle
yapmak durumunda kaldıkları savaş aşağıdakilerden hangisidir?
A) Katvan Savaşı
B) Dandanakan Savaşı
C) Pasinler Savaşı
D) Malazgirt Savaşı
8.
Gazneliler Devleti’nin yıkılış sürecine girmesinde
aşağıdaki savaşlardan hangisi belirleyici olmuştur?
A) Katvan
D) Yassıçemen
E) Kösedağ Savaşı
1
B) Elbistan
C) Kösedağ
E) Dandanakan
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
TÜRK-‹SLAM
DEVLETLER‹
G‹R‹fi - I- III
9.
13. Türk toplulukları İslamiyeti kabul ettikten sonraki dö-
I. Avrupa Hun Devleti
nemlerde de boy geleneklerine olan bağlılıklarını korumuşlardır.
II. Büyük Hun Devleti
III. Gazneliler Devleti
Bu olgunun,
IV. Tolunoğulları Devleti
V. Uygur Devleti
I. merkeziyetçi yönetim anlayışının güçlendirilememesi,
İlk Türk İslam devleti olarak nitelendirilen Karahanlılar Devleti, yukarıdaki devletlerden hangisinin
toprakları üzerinde kurulmuştur?
A) I
B) II
C) III
16
D) IV
II. boylar arasında mücadelelerin yaşanması,
III. kut anlayışının etkinliğini sürdürmesi
E) V
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
10. Selçuklular zamanında her köyün bir kethüdası vardı.
Köyün en ileri gelen kişisi olan kethüda, gençlerden birini "yiğitbaşı" tayin ediyordu. Böylece köy gençleri bir
arada bulunma ve grup oluşturma ihtiyaçlarını giderebiliyorlardı.
14.
I. Tolunoğulları Devleti
II. Gazneliler Devleti
Bu uygulamanın aşağıdakilerden hangisinin sağlanmasına yönelik olduğu söylenebilir?
III. Büyük Selçuklu Devleti
Yukarıdaki Türk-İslam devletlerinden hangilerinin
yıkılmasında, Batınilerin belirleyici etkisinden söz
edilebilir?
A) Askeri yapının güçlendirilmesinin
B) Ekonomik gelirlerin artırılmasının
C) Köylerde sosyal düzeninin
A) Yalnız I
D) Merkezi yönetimin baskılarının azaltılmasının
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) Dini hoşgörünün
15. Büyük Selçuklu Devleti topraklarında feodal beylik11. Türk devletlerinde töre kurallarının değişikliklere
lerin ortaya çıkmasında aşağıdakilerden hangisinin
rolünden söz edilebilir?
uğramasında,
I. İslam inancının Türk toplulukları arasında yaygınlaşması,
A) Fethedilen toprakların, fetheden komutanın yönetimine bırakılması
II. Türk olmayan toplumlar üzerinde egemenlik kurulması,
B) Büyük Selçuklu yönetiminin merkeziyetçi yönetimi
öne çıkarmaya çalışması
III. hükümdarların mutlak yetkilere sahip olması
C) Yönetim kademelerinde İran kökenli kişilere görev
verilmesi
gelişmelerinden hangilerinin belirleyici rolünden
söz edilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
D) Vakıf topraklarının gelirlerinden vergi alınmaması
E) Büyük Selçuklu Devleti’nin askeri etkinliğini artırmak istemesi
C) Yalnız III
E) I, II ve III
12. Türk-İslam devletlerinde,
16. Büyük Selçuklu Devleti’nin Anadolu’ya dönük fetih
I. sancak,
II. otağ,
girişimlerinden dolayı Bizans’la yaşadığı ilk askeri
mücadele aşağıdakilerden hangisidir?
III. tuğ
A) Serahs Savaşı
unsurlarından hangileri hakimiyet sembolü olarak
kullanılmıştır?
B) Dandanakan Savaşı
A) Yalnız I
D) Pasinler Savaşı
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Miryokefalon Savaşı
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) Malazgirt Savaşı
2
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
17
TÜRK-‹SLAM DEVLETLER‹ - IV
4.
Selçuklular Dönemi'nde halk arasında Avrupa'dakine
benzer bir sınıf ayrımı görülmemiştir.
Bu durumda,
Selçuklular ikta topraklarını kullanarak hazineye yük
olmadan önemli sayıda bir askeri güç oluşturmaya çalışmışlardır.
Bu girişimin temel amacının aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir?
I. İslam inancı,
II. Türk gelenekleri,
A) Gayrimüslim unsurları kontrol altında tutmak
III. askeri etkinlik
B) Askeri harcamaları azaltmak
unsurlarından hangilerinin rolünden söz edilebilir?
C) Çok uluslu yapıyı güçlendirmek
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
C) Yalnız III
D) Ticari faaliyetleri öne çıkarmak
E) II ve III
E) Dinin devlet yönetimindeki etkinliğini azaltmak
5.
Tolunoğulları egemenliği döneminde Mısır'da bulunan
hastanelerde din ve ırk ayrımı yapılmaksızın herkes
ücretsiz tedavi ediliyordu.
Türkler Anadolu'ya gelmeden önceki dönemlerde Orta
Asya’da altın, gümüş ve değerli taşlar çıkarıyor, petrol
ve kömürü enerji hammaddesi olarak kullanıyorlardı.
Bu bilgiler dikkate alındığında,
Buna göre Tolunoğulları yönetiminin aşağıdakîlerden hangisine önem verdiği savunulabilir?
I. dokumacılık,
II. hayvancılık,
A) Ticari canlılığın korunmasına
III. madencilik
B) Mezhep birliğine
uğaşlarından hangilerinin Türklerde öne çıktığı
söylenebilir?
C) Kültürel etkileşime
D) Bilimsel çalışmalara
A) Yalnız I
E) Sosyal devlet anlayışına
B) Yalnız II
D) I ve II
3.
Selçuklularda melik adı verilen hükümdar çocukları,
atabey adlı yetiştiricilerin gözetiminde bazı vilayetlerin
yönetiminden sorumlu tutulmuşlardır.
6.
Bu uygulamanın aşağıdakilerden hangisine yönelik
olduğu söylenebilir?
C) Yalnız III
E) II ve III
Selçuklularda toprak tahsis edilen ikta sahipleri, köylüden belirlenen oranın üzerinde vergi isteme hakkına
sahip değildi.
Bu uygulamanın temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Toplumun birlik ve beraberliğini sağlamaya
A) Göçebe yaşamın sona erdirilmesi
B) Meliklerin denetim altında tutulmasına
B) Yatay hareketliliğe izin verilmesi
C) Halkın yönetime bağlılığını arttırmaya
C) Köylüden haksız kazanç elde edilmesinin önlenmesi
D) Meliklerin yönetim tecrübesi kazanmalarını sağlamaya
D) Vergi gelirlerinin artırılması
E) Ekonomik düzeni korumaya
E) Özel mülkiyet kavramının güçlendirilmesi
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
TÜRK-‹SLAM
DEVLETLER‹
G‹R‹fi - I- IV
7.
17
11. Karahanlılar tarafından kurulan bazı medreselerin
Aşağıdaki devletlerden hangisinin Türk-İslam kültürüne ait eserler verdiği söylenemez?
masraflarının vakıflar tarafından karşılanması aşağıdakilerden hangisine yol açmamıştır?
A) Fatımiler Devleti
B) Karahanlılar Devleti
A) Devlet hazinesinin mali yükünün azaltılmasına
C) Büyük Selçuklu Devleti
B) Eğitim faaliyetlerinin yaygınlaştırılmasına
D) Harzemşahlar Devleti
C) Toplumsal dayanışma olgusunun güçlenmesine
E) Memlükler Devleti
D) Vakıfların devlet yönetiminde etkili olmasına
E) Medreselerin sayısının artmasına
8.
12.
I. Ergenekon Destanı
I. Büyük Selçuklu Devleti
II. Karahanlılar Devleti
II. Divan-ü Lügati’t Türk
III. Atabetü’l Hakayık
III. Gazneliler Devleti
IV. Divan-ı Hikmet
IV. Tolunoğulları Devleti
V. İhşidiler Devleti
Yukarıda verilenlerden hangileri, Türk-İslam edebiyatının örnekleri arasında yer almaktadır?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, II ve IV
Yukarıdaki Türk devletlerinin hangisinde, ordu teşkilatının bütününe yakını Türk unsurlardan oluşmuştur?
C) III ve IV
E) II, III ve IV
A) I
9.
B) II
C) III
D) IV
E) V
13. Türk-İslam devletlerinin hukuk sistemiyle ilgili
Mısır’da kurulmuş bir Türk devleti olan Memlükler ülkelerinde yer alan bazı şehirlerde büyük kütüphaneler
kurdu. Bu kütüphanelere Mısır ve Suriye dışında yazılmış eserler de kazandırıldı.
aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?
A) Devlet yöneticilerin mahkeme kararları üzerinde
belirleyici bir etkisi bulunmamaktadır.
B) Toplumsal düzenin korunması için caydırıcı cezalar
öngörülmüştür.
Bu durum,
I. bilimsel çalışmaların desteklenmesi,
II. eğitim faaliyetlerinin geliştirilmesi,
C) Örfi kurallar, şer’i hukukun yanında kullanım alanı
bulmuştur.
III. devletin merkezi otoritesinin güçlendirilmesi
D) Kadı tayinleri merkezi otorite tarafından yapılmıştır.
çabalarından hangilerini kolaylaştırmıştır?
E) Şer'i hukuk temelde Türk geleneklerine dayalı olarak şekillenmiştir.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14. Türk-İslam devletlerinde toplum yapısı Avrupa’dan
farklı bir görünüm arz etmekteydi.
Türk-İslam devletlerinde görülen,
10. Karahanlılarda,
I. yetenekli kişilerin üst düzey görevlere yükselebilmesi,
I. ülke topraklarını hanedanın ortak malı olarak kabul etme,
II. toplumsal dayanışma olgusunun güçlü olması,
II. göçebe yaşam biçimini terk etme,
III. ekonomik faaliyetlerin devlet denetimi altında tutulması
III. yönetim yetkisinin tanrı tarafından verildiğine inanma
özelliklerinden hangileri görülmemiştir?
özelliklerinden hangileri, bu duruma kanıt olarak
gösterilebilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) II ve III
2
C) I ve II
E) I, II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
18
TÜRK‹YE TAR‹H‹ - I
4.
Türkiye Selçukluları, Süleyman Şah döneminde İstanbul Boğazı'ndan geçen gemilerden vergi alıyorlardı.
Bu durum aşağıdaki yargılardan hangisini doğrulamaktadır?
A) Bizans Devleti ortadan kaldırılmıştır.
1176 yılında Miryakefalon Savaşı'nda Bizans ordusunu
yenen Türkiye Selçukluları, Anadolu'da Türk egemenliğini pekiştirmişlerdir. Sağlanan güven ortamı içerisinde
Anadolu yeniden transit ticaret merkezi özelliğine kavuşmuştur.
Elde edilen bu başarı dikkate alındığında,
B) Boğaz üzerinde Türk egemenliği kurulmuştur.
I. Siyasi istikrarın sağlanması ekonomik canlılığa yol
açmıştır.
C) Balkan topraklarına geçilmiştir.
D) Türkmen grupları yerleşik hayata geçmiştir.
II. Bizans yönetimi Türklere yönelik saldırı girişimlerini yoğunlaştırmıştır.
E) Ege ve Karadeniz ticaretine egemen olunmuştur.
III. Askeri başarılar ekonomik yapıya güç katmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
Danişmentliler, Haçlı saldırılarına karşı Anadolu'nun
savunulmasında aktif biçimde rol aldılar. Bu amaçla
Türkiye Selçuklu Devleti ile birlikte hareket ettiler.
5.
Bu gelişmeler aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
C) Yalnız III
E) I ve III
Türkiye Selçukluları, II. Kılıçarslan döneminde Haçlılarla yoğun bir mücadeleye girişmiş, bu nedenle ülkede
büyük tahribat yaşanmış ve üretim düşmüştür.
A) Anadolu'da siyasi birliğin kurulduğunun
Karşılaşılan bu durumun,
B) Anadolu'daki Türk devletlerinin askeri ittifak kurduklarının
I. devletin vergi gelirlerinin azalması,
C) Anadolu'da ticaret yollarının canlılık kazandığının
II. ticari faaliyetlerin zarar görmesi,
D) Türk beylikleri arasında askeri mücadeleler yaşandığının
III. gayrimüslim unsurların devlete bağlılığının sona
ermesi
E) Haçlı saldırılarına karşı başarılı olunduğunun
sonuçlarından hangilerine ortam hazırladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
3.
Bizans Devleti'nin Selçuklular karşısında aldıkları yenilgiler, sebebiyle Anadolu'nun bazı yörelerindeki Rum
halk Balkanlara nakledilmiştir. Bu durum Türkmen
gruplarının Anadolu'ya göç ederek yerleşmelerini
kolaylaştırmıştır.
6.
I. Anadolu'da etnik yapının değişmesi,
Batı kaynakları Türkiye Selçuklu Sultanı I. Mesut zamanından itibaren Anadolu'dan "Turkia" diye bahsetmeye başlamışlardır.
A) Bizans’ın Anadolu’da toprağı kalmadığının
II. Anadolu topraklarında Rum varlığının sona ermesi,
B) Ekonomik çıkarların önemsendiğinin
III. Selçuklu topraklarında siyasi istikrarın bozulması
C) Anadolu’da tümüyle Türk unsurların yaşadığının
sonuçlarından hangilerine yol açtığı söylenebilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I ve III
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
Bu gelişmenin,
A) Yalnız I
C) Yalnız III
D) Türk beylikleri arasındaki mücadelelerin sona erdiğinin
C) Yalnız III
E) Anadolu'nun Türk yurdu haline geldiğinin
E) II ve III
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
TÜRK‹YE
TAR‹H‹ -G‹R‹fi
I
- I
7.
10. Avrupalı toplumlar dokuma, deri ve cam işlemeciliğini
Türkiye Selçuklu Sultanı I. İzzeddin Keykavus, Sinop'un fethinden sonra her şehirden yeterli miktarda
yetişmiş insanı aileleri ile birlikte bu şehre yerleştirmişti. Bunun yanında Sinop'tan kaçanların da geri dönmeleri sağlanmıştı.
Haçlı Seferleri sırasında Müslümanlardan öğrenmiş ve
Avrupa'ya taşımışlardır.
Bu bilgiye dayanarak,
I. Feodalite rejimleri Avrupa’da zayıflamıştır.
Bu uygulamalarla,
II. Avrupa'da sanayi alanında önemli gelişmelerin temelleri atılmıştır.
I. ticari yapının zarar görmesini önleme,
II. sosyal düzeni koruma,
III. Müslümanlar Avrupa'daki ekonomik gelişmelerden
etkilenmişlerdir.
III. devletin asker ihtiyacını karşılama
amaçlarından hangilerinin hedeflendiği söylenebilir?
A) Yalnız I
18
B) Yalnız II
D) I ve II
yorumlarından hangileri yapılabilir?
A) Yalnız I
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
E) II ve III
11. Haçlı Seferleri ile Avrupa'da gelişmeye başlayan ticari
ilişkiler, burjuvaların zenginleşmesine ve güçlenmesine
neden olmuştur.
Bu bilgilere göre,
8.
I. Avrupalı burjuvalar kölelerin desteğini elde etmiştir.
Türkiye Selçuklu Sultanı II. Kılıçarslan ölümünden önce ülkeyi on bir oğlu arasında paylaştırmıştır.
II. Ekonomik gelişmeler Avrupa’da sınıf dengelerini
etkilemiştir.
Bu düzenlemenin,
III. Avrupa’da sınıf farklılığı sona ermiştir.
I. devletin ekonomik etkinliğinin artırılmak istenmesi,
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
II. "Ülke hanedanın ortak malıdır." anlayışının benimsenmesi,
A) Yalnız I
III. halkın devlete bağlılığının artırılmaya çalışılması
D) I ve II
durumlarından hangilerinin bir sonucu olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Yalnız II
C) Yalnız III
E) I ve III
12. Haçlı Seferleri'nin ardından Avrupa'da derebeylik rejimleri zayıflarken, merkezi krallıklar güçlenmeye başlamıştır.
C) Yalnız III
E) II ve III
Yaşanan bu gelişmenin aşağıdakilerden hangisine
yol açtığı savunulabilir?
A) Avrupa'da egemen siyasi yapının değişmesine
B) Din adamlarının siyasi etkinliklerinin artmasına
C) Sınıf farklılığının güçlenmesine
9.
D) Krallıkların toprak bütünlüğünün bozulmasına
Türkiye Selçukluları Moğollar karşısında Kösedağ Savaşı'nda uğradıkları yenilginin ardından Memlüklerden
yardım istemişlerdir. Bu yardım isteğine olumlu cevap
veren ve Moğollar karşısında başarılı olan Memlük ordusu kesin bir sonuç almadan ülkesine geri dönmüştür.
E) Türklerin Anadolu'daki ilerleyişinin sona ermesine
13. Orta Çağ Avrupa’sında din adamları askerlik yapmaz
ve vergiden muaf tutulurlardı.
Aşağıdakilerden hangisi bu gelişmenin temel nedenidir?
Bu durum,
I. Din adamları bazı ayrıcalıklara sahip olmuşlardır.
A) Memlüklerin ticari kazanımlar elde etmeye çalışmaları
II. Papa siyasi yapı üzerinde etkili olmuştur.
B) Anadolu'da siyasi istikrarın sağlanmak istenmesi
III. Din adamları ekonomik yükümlülüklerden uzak kalmışlardır.
C) Memlük ordusunun Selçuklu devlet adamlarından
beklediği desteği görememesi
yargılarından hangilerini destekler niteliktedir?
D) Memlük ordusunun yeterince güçlü olmaması
A) Yalnız I
E) Avrupalıların İslam dünyasına Haçlı Seferleri düzenlemeye çalışmaları
B) Yalnız II
D) I ve II
2
C) Yalnız III
E) I ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
19
TÜRK‹YE TAR‹H‹ - II
4.
Ceneviz ve Venedik devletleri Haçlı Seferleri'ne verdikleri maddi destekten ötürü Papa tarafından bazı ayrıcalıklarla ödüllendirilmişlerdi.
Venedik ve Ceneviz'e tanınan bu ayrıcalıklar, aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
Haçlı Seferleri sırasında doğu dünyasının birtakım
zenginlikleri Avrupa'ya taşındı. Avrupa'daki toplumların
hayat standardı zamanla yükselmeye başladı.
Buna göre, Haçlı Seferleri sırasında yaşanan gelişmelerin,
A) Papa'nın siyasi etkinliğini kaybetmeye başladığının
I. siyasi,
B) Avrupa'da ekonomik sorunların yaşandığının
II. ekonomik,
C) Halkın Kilise'ye olan güveninin zarar gördüğünün
III. dini
D) Papa'nın geniş bir etkinlik alanının bulunduğunun
alanlardan hangilerindeki yansımalarından söz
edilmiştir?
E) Kralların feodalite karşısında güç kazandığının
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
Haçlıların 1204 yılında İstanbul'u işgalinin ardından
harekete geçen Papa, Ortodoks Kilisesi'ni Katolik Kilisesi'ne bağladığını ilan etmiştir. Fakat Bizans halkı bu
kararı kabul etmemiştir.
5.
C) Yalnız III
E) II ve III
I. Papa egemenlik alanını genişletmek istemiştir.
Malazgirt Savaşı'ndan sonra Erzurum ve çevresinde
Saltuklular, Sivas, Kayseri civarında Danişmentliler, Erzincan Kemah çevresinde Mengücekler tarafından
beylikler kurulmuştur.
II. Avrupa'da mezhep anlaşmazlıkları görülmüştür.
Bu bilgiler dikkate alındığında,
Bu gelişmeler,
III. Hıristiyan birliğinin gerçekleştirilmesi hedeflenmiştir.
I. Malazgirt Savaşı'ndan sonra Anadolu Türkleşmeye başlamıştır.
yargılarından hangilerini destekler niteliktedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
II. Bizans, Anadolu'daki Türk beylikleriyle anlaşmak
zorunda kalmıştır.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
III. Anadolu'da İslam'ın yayılmasında Türk beylikleri
yeterince etkili olamamıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
3.
XI. yüzyıl sonunda düzenlenecek sefer için bir Haçlı ordusu organize etmeye çalışan Katolik din adamları, seferin kesin olarak zaferle sonuçlanacağını iddia ediyorlardı. Bu propaganda, yüz binlerce Avrupalıyı ikna etmiş ve bu seferlere katılmalarını sağlamıştır.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
6.
Din adamlarının bu çabalarının başarılı olması aşağıdakilerden hangisinin kanıtıdır?
C) Yalnız III
E) II ve III
Katolik Kilisesi, Orta Çağ'da kurduğu Engizisyon mahkemelerinde Papa'nın öğretilerine karşı çıkan kişileri
yargılamış ve cezalandırmıştır.
Katolik Kilisesi'nin bu uygulamasının aşağıdakilerden hangisini kolaylaştırdığı savunulabilir?
A) Katolik inancının Ortadoğu'da yayıldığının
B) Katolikler arasında dini hoşgörü olduğunun
C) Din adamlarının toplumsal etkinliğinin yüksek olduğunun
A) Özgür düşüncenin yaygınlaşmasını
D) Katolik dünyasında dini anlaşmazlıklar yaşandığının
C) Din adamlarının toplumsal etkinliklerini korumalarını
E) Soyluların din adamlarını kontrolleri altında tuttuklarının
D) Merkezi krallıkların yıkılmasını
B) Soyluların din adamlarını etkileri altına almasını
E) Feodal yönetimlerin kurulmasını
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
TÜRK‹YE
TAR‹H‹ -G‹R‹fi
II
- I
7.
11. Türkiye Selçuklu Devleti'nin Anadolu topraklarına
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye Selçuklularının
gerçekleştirmek için çaba harcadıkları hedefler
arasında yer almaz?
yerleşmesinde ve egemenlik alanını genişletmesinde,
A) Balkan topraklarında siyasi egemenlik kurmak
B) Anadolu'da Türk kültürünü egemen hale getirmek
I. Anadolu beylikleriyle birlikte Haçlı seferlerine karşı
koyulması,
C) Anadolu'da Türk toplulukları arasında siyasi birliği
sağlamak
II. uc bölgelerde bulunan Türkmen gruplarının Bizans
topraklarına akınlar yapmaları,
D) Bizans'ın mevcut egemenlik alanını sınırlandırmak
III. doğudan gelen Türkmen göçlerinin batı bölgelere
yönlendirilmesi
E) Deniz ticareti üzerinde denetim sahibi olmak
8.
19
gelişmelerinden hangilerinin etkisinden söz edilebilir?
XIII. yüzyılda batıya dönük Moğol saldırıları, Türk topluluklarının Anadolu’ya yönelmesine yol açmış, bu topluluklar içinde pek çok bilim adamı, yazar ve şair de yer
almıştır.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Bu gelişmenin,
I. Anadolu’da Türkçenin ve Türk kültürünün gelişmesi,
II. Moğolların Türk kültürünü benimsemesi,
12. Moğol İlhanlı hükümdarı, Türkiye Selçuklu yönetiminin
III. Moğolların Anadolu’daki egemenliğinin kısa süreli
olması
anlaşma teklifini, Moğol egemenliğinin kabul edilmesi
ve yıllık vergi verilmesi koşuluyla kabul edebileceğini
bildirmiştir.
sonuçlarından hangilerine yol açtığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
9.
C) Yalnız III
Bu bilgiye dayanarak aşağıdakilerden hangisi
söylenebilir?
E) II ve III
A) Selçukluların Harzemşahlarla olan ilişkileri bozulmuştur.
Hükümdarlığının ilk dönemlerinde siyasi otoriteyi güçlendirmek için çalışan Türkiye Selçuklu Sultanı II. Kılıçarslan Anadolu beylikleri ile mücadeleye başlamadan
önce Bizans Devleti ile anlaşma yoluna gitmiştir.
B) İslam dünyasında Moğol karşıtı bir blok oluşturulmaya çalışılmıştır.
C) Moğollar Selçuklu Devleti’nin bağımsızlığını hedef
almıştır.
II. Kılıçarslan'ın bu tutumunun,
D) Moğollar Baharat Yolu üzerinde denetim sağlamaya çalışmıştır.
I. İslam birliğini sağlama,
II. birkaç cephede birden mücadele etmeme,
E) Moğolların Bizans’la ittifak yapması engellenmeye
çalışılmıştır.
III. Balkan topraklarına daha kolay geçme
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
13. XIII. yüzyıl sonlarında hem Moğol İlhanlı Devleti’nin
10. Anadolu'da ilk olarak XI. yüzyıl sonlarında yaşanan
hem de Türkiye Selçuklu Devleti’nin Anadolu üzerindeki otoritesi zayıflamıştır.
Haçlı seferleri, Selçuklu ilerleyişinin duraklamasına ve
Bizans'ın siyasi varlığının bir süre daha devam etmesine neden olmuştur.
Aşağıdakilerden hangisi bu durumun bir sonucu
olarak nitelendirilebilir?
Buna göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Anadolu'da siyasi birliğin kurulması
A) Moğolların Anadolu'yu istilasına ortam hazırlanmıştır.
B) Anadolu'daki Türk beyliklerinin bağımsız hareket
etmeye başlaması
B) Haçlılarla mücadelede başarılı olunmuştur.
C) Selçuklu-Bizans mücadeleleri sona ermiştir.
C) Anadolu’ya yönelik Türkmen göçlerinin sona ermesi
D) Anadolu’daki Türk varlığı dış tehditlerle karşı karşıya kalmıştır.
D) Bizans'ın Anadolu'da siyasi üstünlüğü yeniden ele
geçirmesi
E) Anadolu’da toplumsal düzenin sağlanmasına öncelik verilmiştir.
E) Anadolu'da deniz ticaretinin gerilemesi
2
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
20
TÜRK‹YE TAR‹H‹ - III
4.
Türkiye Selçuklularında yaşanan iktidar mücadeleleri
sırasında sultanlar taraftar kazanmak veya eski taraftarlarını kaybetmemek için devletin iktalarını bazı kimselere mülk olarak dağıtmışlardır.
Türkiye Selçuklularında cizye vergisi önemli bir gelir
kaynağı idi. XIII. yüzyıl sonlarında bile Orta ve Doğu
Anadolu'dan toplanan cizye, genel devlet gelirleri arasında büyük bir yer tutuyordu.
Bu uygulamanın aşağıdakilerden hangisine zarar
verdiği söylenebilir?
Türkiye Selçukluları ile ilgili bu bilgi,
A) Diplomatik ilişkilere
II. Anadolu’da kültürel bütünlüğün sağlandığı,
B) Gümrüklerden elde edilen gelirlere
C) Toprak sistemine
III. Anadolu topraklarında mezhep anlaşmazlığının
yaşandığı
D) Yerleşik yaşam anlayışına
yargılarından hangilerini destekler niteliktedir?
I. gayrımüslim unsurların sayısının yüksek olduğu,
E) Padişahın mutlak yetkilerine
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
Selçuklu mimarisinde medreselerin içindeki avlunun
boyutlarının Anadolu'da küçük tutulduğu görülür. Bu değişikliğin temel nedeni Anadolu'da kışların sert geçmesi idi.
5.
Bu uygulamaya bakılarak aşağıdaki yargılardan
hangisine ulaşılabilir?
C) Yalnız III
E) II ve III
Türkiye Selçuklu Devleti'nin XIII. yüzyıl başındaki yıllık
geliri 27 milyon altın dinar iken, Moğol istilasının ardından bu gelirin 5.5 milyon altın dinara kadar düştüğü görülür.
Bu bilgiler dikkate alındığında,
A) Mimari anlayış yeterince gelişmemiştir.
I. Devlet büyük gelir kaybı yaşamıştır.
B) Coğrafi koşullar mimari anlayışı üzerinde belirleyici
olmuştur.
II. Vergi toplamada sorunlar başgöstermiştir.
C) Dinin mimari üzerinde etkisi güçlüdür.
III. Mali yapı geliştirilmeye çalışılmıştır.
D) Ekonomik düzey mimari eserlerin yapımında tek etkili unsurdur.
yargılarından hangilerinin Türkiye Selçuklu Devleti
için doğru olduğu söylenebilir?
E) Avrupa mimarisinin etkisinde kalınmıştır.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
3.
XIII. yüzyılda Anadolu'da egemenlik kuran Moğollar, bu
dönemde Anadolu halkından ağır vergiler almaya çalışmışlardır.
6.
C) I ve II
E) II ve III
Selçuklular döneminde yol, köprü yapım ve bakımı veya herhangi bir sosyal hizmetle meşgul olan köyler bazı vergilerden muaf tutuluyordu.
Bu politikanın aşağıdakilerden öncelikle hangisine
yol açması beklenebilir?
Devletin bu uygulaması aşağıdakilerden hangisinin
göstergesidir?
A) Ekonomik yaşamın sönükleşmesine
A) Devletin halkı bazı işlerde zorla çalıştırıldığının
B) Selçuklu ordusunun disiplinini yitirmesine
B) Devletin halkla dayanışma içinde olduğunun
C) Türk birliğinin bozulmasına
C) Ekonomik gelirlerin yeterince artırılamadığının
D) Ticaret yollarının güvenliğinin azalmasına
D) Dış baskılara karşı önlem alındığının
E) Halkın Selçuklu yönetimine bağlılığının artmasına
E) Halkın yönetime katıldığının
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
TÜRK‹YE
TAR‹H‹ -G‹R‹fi
III
- I
7.
11. XIII. yüzyılda Konya, Aksaray, Kayseri gibi şehirlerde
Anadolu'da yaşayan Türkmen toplulukları İslam dini
kurallarına aykırı olmayan eski geleneklerini sürdürüyorlardı.
ve bazı kasabalarda dokunan kumaşların üst düzeyde
kaliteye sahip olduğu görülür. Fakat bu arada Hindistan, İran ve Arap ülkelerinden de kumaş ithal ediliyordu.
Bu uygulamanın aşağıdakilerden hangisini sağladığı söylenebilir?
Anadolu ile ilgili bu bilgiler,
A) Kültürel etkileşimin zayıflamasını
I. Yerli üretim ihtiyacı tam olarak karşılayamamıştır.
B) Boylar arasında mücadelelerin yaşanmasını
C) Türk kimliğinin korunmasını
II. Anadolu'da dokumacılık gelişmiştir.
D) Bizans’la girişilen askeri mücadelelerde başarı kazanılmasını
III. Anadolu dış ülkelere bağımlı bir ekonomik pazar
haline gelmiştir.
E) Arap dilinin yaygınlaşmasını
yargılarından hangilerini doğrular niteliktedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
8.
20
C) Yalnız III
E) II ve III
Türkiye Selçuklu sultanları ülke topraklarından güçlü
bir merkezi yönetim oluşturabilmek için çaba harcamışlardır.
Bu çabanın aşağıdakilerden öncelikle hangisini korumayı amaç edindiği söylenebilir?
A) Askeri gücü
B) Toprak bütünlüğü
12. Bizanslılarda toprak çoğu merkezde oturan toprak sa-
C) Vergi gelirlerini
hiplerinin malıydı. Gelirler merkezde toplanırdı. Selçuklular ise toprak gelirlerini yine o toprak civarında bırakma yoluna gitmişlerdir.
D) Mezhep farklılıklarını
E) Ticaret yollarını
İzlenen bu politikanın,
I. yerel halkın ekonomik durumunun iyileşmesi,
9.
Türkiye Selçuklularında ikta toprakları tahsis edilen kişiler bu toprakları satamaz, vakıf haline getiremez veya hibe edemezdi.
II. yöresel kalkınmanın sağlanması,
III. devletin egemenlik alanının genişlemesi
durumlarından hangilerini kolaylaştırdığı savunulabilir?
Bu uygulama aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
A) Yalnız I
A) Devletin ekonomik yatırımları desteklediğinin
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Askeri yapının güçlenemediğinin
C) Yalnız III
E) II ve III
C) İkta topraklarının mülkiyetinin devlete ait olduğunun
D) Azınlıkların ekonomik etkinliklerinin sınırlandırılmaya çalışıldığının
E) Devlet otoritesinin zayıfladığının
10. Moğolların ilk istila dönemlerinde Anadolu'dan aldıkları
13. Türkiye Selçuklu Devleti'nde kadılar evlenme, boşan-
vergi 60 bin dinar iken XIII. yüzyıl ortalarında 200 bin
dinara aynı yüzyılın sonunda ise 600 bin dinara çıkmıştır.
ma, miras ve vakıfları ilgilendiren hukuki konulara bakmakla görevliydiler.
Buna göre,
Anadolu'da görülen bu durum,
I. Moğolların ekonomik baskılarının artması,
I. siyasi,
II. Moğol devlet geleneklerinin Türkleşmesi,
II. ekonomik,
III. Moğolların Anadolu'ya nüfus yerleştirmesi
III. toplumsal
olgularından hangilerini destekler niteliktedir?
alanlardan hangileriyle ilgili anlaşmazlıkların kadıların görev alanı içinde yer aldığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
A) Yalnız I
E) II ve III
B) Yalnız II
D) I ve III
40
C) I ve II
E) II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
5.
Anadolu’da Malazgirt Savaşı’nın ardından çok sayıda
beylik kurulmuştur.
Bu durum aşağıdakilerden hangisini güçleştirmiştir?
Aşağıdakilerden hangisinin Türkiye Selçuklu Devleti'nin otoritesine önemli bir zarar verdiği söylenemez?
A) Moğol istilasının yaşanması
A) Anadolu'daki ekonomik yapının canlılık kazanmasını
B) I. Haçlı Seferi’nin gerçekleşmesi
B) Anadolu’da Türk kültürünün yaygınlaştırılmasını
C) Taht mücadelelerinin yaşanması
C) Anadolu’nun Türkler tarafından fethini
D) Bizans’la mücadele edilmesi
D) Anadolu Türk siyasi birliğinin kurulmasını
E) Baba İshak Ayaklanması’nın yaşanması
E) Bizans’ın Anadolu’daki egemenlik alanının daraltılmasını
6.
2.
21
TÜRK‹YE TAR‹H‹ - IV
Türklerin Anadolu'yu yurt edinme yolunda önemli
başarılar kazanması aşağıdakilerden hangisinin
yaşanmasında etkili olmuştur?
Aşağıdaki Anadolu Türk beyliklerinden hangisinde
denizcilikle ilgili herhangi bir faaliyetin varlığından
söz edilemez?
A) Kavimler Göçü
A) Karamanoğulları Beyliği
C) Rönesans
B) Aydınoğulları Beyliği
D) Reform hareketleri
C) Candaroğulları Beyliği
E) Coğrafi Keşifler
B) Haçlı Seferleri
D) Çaka Beyliği
E) Menteşeoğulları Beyliği
7.
3.
Anadolu'da Türk siyasi egemenliğinin kurulmasında aşağıdaki savaşlardan hangisinin rolü daha belirleyicidir?
Anadolu’daki Türk egemenliğinin kesinleşmesi ile
aşağıdaki savaşlardan hangisi arasında benzer bir
ilişki söz konusudur?
A) Pasinler Savaşı
A) Miryokefalon Savaşı
B) Dandanakan Savaşı
B) Kösedağ Savaşı
C) Haçlı Seferleri
C) Sırpsındığı Savaşı
D) Kösedağ Savaşı
D) Malazgirt Savaşı
E) Malazgirt Savaşı
E) Dorileon Savaşı
8.
4.
II. Kosova Savaşı Osmanlıların Balkanlardaki varlığını
kesinleştiren bir askeri mücadeledir.
I. Topun etkin şekilde kullanılmaya başlanması
II. Haçlı Seferleri'nde derebeylerinin önemli bölümünün hayatını kaybetmesi
Aşağıdakilerden hangisi Malazgirt Savaşı'nın kazanılmasını izleyen dönemde Anadolu'da kurulan
Türk beyliklerinden biri değildir?
III. Kağıt ve matbaanın daha yaygın şekilde kullanılmaya başlanması
A) Saltukoğulları
gelişmelerinden hangilerinin Avrupa'da feodal yönetimlerin zayıflamasında rolünden söz edilebilir?
B) Ramazanoğulları
C) Danişmentoğulları
A) Yalnız I
D) Artukoğulları
B) Yalnız II
D) I ve II
E) Çaka Beyliği
1
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
TÜRK‹YE
TAR‹H‹ -G‹R‹fi
IV
- I
9.
13. Aşağıda verilen Türk beyliklerinden hangileri, Ana-
Türkiye Selçuklu Sultanı I. İzzeddin Keykavus 1214 yılında Sinop'un ele geçirilmesini sağlamıştır.
dolu’da Türk siyasi birliğini sağlama konusunda
askeri mücadelelere girişmişlerdir?
Bu girişimin,
A) Dulkadiroğulları - Germiyanoğulları
I. Karadeniz ülkeleri ile doğrudan ticari ilişkileri güçlendirme,
B) Aydınoğulları - Saruhanoğulları
II. deniz ticaretinden elde edilen gelirleri artırma,
C) Karamanoğulları - Osmanoğulları
III. Rum ve Ermeni unsurları baskı altında tutma
D) Menteşeoğulları - Aydınoğulları
E) Candaroğulları - Ramazanoğulları
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
21
C) Yalnız III
E) II ve III
14. Moğol istilası sonucunda Türkiye Selçuklu Devleti‘nin
otoritesinin sona ermesinin ardından Anadolu'daki Türk
beylikleri bağımsız hareket etmeye başlamıştır.
10. Aşağıdakilerden hangisi Avrupalı devletlerin Haçlı
Seferleri'ni düzenlemesinde etkili olan nedenlerden biri değildir?
Aşağıdakilerden hangisi bu dönemde kurulan beyliklerden arasında yer almaz?
A) Papa'nın etkinliğini artırmaya çalışması
A) Menteşeoğulları Beyliği
B) Avrupalıların Doğu dünyasının zenginliğini elde etmek istemeleri
B) Candaroğulları Beyliği
C) Kutsal yörelerin Hıristiyanlarca geri alınmaya çalışılması
C) Aydınoğulları Beyliği
D) Türklerin Anadolu'da hızla ilerlemeleri
E) Hamitoğulları Beyliği
D) Danişmentoğulları Beyliği
E) Avrupalıların sömürge imparatorlukları kurmak istemeleri
15. Türkiye Selçuklularında, bazı devlet memurlarına ma11. XIII. yüzyıldan itibaren bağımsız hareket etmeye
aş yerine ikta toprakları verilirdi.
başlayan aşağıdaki Türk beyliklerden hangisi Anadolu’nun batısında kurulmamıştır?
Bu uygulama aşağıdakilerden hangisine yöneliktir?
A) Germiyanoğulları Beyliği
A) Sınır güvenliğini artırmaya
B) Dulkadiroğulları Beyliği
B) Hazine harcamalarının azaltılmasına
C) Karesioğulları Beyliği
C) Rumeli topraklarına geçişi sağlamaya
D) Aydınoğulları Beyliği
D) Halktan toplanan vergilerin düşürülmesine
E) Saruhanoğulları Beyliği
E) Askerlerin siyasi alanda etkin olmasını önlemeye
12. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye Selçuklu Devleti'nin yıkılmasını izleyen dönemde kurulan Anadolu
Türk beyliklerinin özellikleri arasında yer almaz?
16. Türkiye Selçukluları Devleti aşağıda verilen devlet-
A) Anadolu’da ticaret yollarını güvenlik altına almaya
çalışmışlardır.
lerden hangisi ile herhangi bir askeri mücadeleye
girişmemiştir?
B) Anadolu’daki Türk dilinin yaygınlaşmasını sağlamışlardır.
A) Akkoyunlu Devleti
C) İslam inancının yayılmasına ortam hazırlamışlardır.
B) İlhanlı Devleti
D) Bizans’ın Anadolu’daki egemenlik alanını daraltmışlardır.
C) Büyük Selçuklu Devleti
E) Anadolu’daki Rum varlığını sona erdirmişlerdir.
E) Harzemşahlar Devleti
D) Bizans İmparatorluğu
42
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
5.
I. Subaşı
II. Melik
III. Emir-i dad
V. Atabey
A) Rumların Anadolu'daki varlığının sona ermesini
Yukarıda verilenlerden hangisi Türkiye Selçuklu
Devleti'nde şehirlerin düzen ve güvenliğinin sağlanmasından sorumludur?
B) II
Göçebe Türkmen unsurların, Anadolu'daki beylikler tarafından XII. yüzyıldan itibaren belirli bölgelere yönlendirildiği ve yerleşik hayata geçirildiği görülür.
Bu politikanın aşağıdakilerden hangisini sağladığı
savunulabilir?
IV. Şehzade
A) I
22
TÜRK‹YE TAR‹H‹ - V
C) III
D) IV
B) Bizans'ın Anadolu'daki beyliklerle ekonomik ilişkileri geliştirmeye çalışmasını
C) Anadolu'da göçebe yaşamın yaygınlaşmasını
E) V
D) Türkler arasında mezhep anlaşmazlıklarının sona
erdirilmesini
2.
E) Anadolu'daki nüfus dengelerinin Türkler lehine değişmesini
I. Karesioğulları
II. Aydınoğulları
III. Hamitoğulları
IV. Candaroğulları
V. Menteşeoğulları
6.
Yukarıda verilen Anadolu Türk beyliklerinden hangisinin Karadeniz'de etkinlik sahibi olduğu söylenebilir?
A) I
3.
B) II
C) III
D) IV
Türkiye Selçuklularının İslam dünyasına yaptıkları
en önemli katkı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Anadolu’da mimari alanda önemli eserler vermeleri
B) Haçlı Seferleri’ni durdurmaya çalışmaları
E) V
C) Kervansaraylar inşa ederek ticari faaliyetleri yoğunlaştırmaları
D) Anadolu Türk birliğini kurmak için yoğun çaba harcamaları
Aşağıda verilenlerden hangisi, Selçukluların Anadolu’da ekonomik canlılığı artırma çabaları ile doğrudan ilişkilidir?
E) Eğitim faaliyetlerine destek olmaları
A) Haçlı Seferleri’ne karşı konulması
B) Yabancı tüccarlardan vergi alınması
7.
C) Harzemşahlarla Yassıçimen Savaşı’nın yapılması
D) Anadolu’da çok sayıda medrese açılması
Türkiye Selçukluları zamanından kalma,
I. İnce Minareli Medrese (Konya),
E) Çok sayıda kervansaray inşa edilmesi
II. Alaaddin Cami (Konya),
III. Gevher Nesibe Darüşşifası (Kayseri)
4.
Aşağıdakilerden hangisinin Anadolu'da Türk kültür
ve uygarlığının kökleşmesine doğrudan bir katkısı
olmamıştır?
eserleri sırasıyla aşağıdaki hangi kavramlar ile ilişkilidir?
I
A) Saltuklular Beyliği
B) Tolunoğulları Devleti
C) Karamanoğulları Beyliği
D) Türkiye Selçukluları Devleti
E) Germiyanoğulları Beyliği
1
II
III
A)
Din
Eğitim
Güvenlik
B)
Ekonomi
Hukuk
Mimari
C)
Eğitim
Din
Sağlık
D)
Ticaret
Diplomasi
Hukuk
E)
Sağlık
Din
Eğitim
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
TÜRK‹YE
TAR‹H‹ -G‹R‹fi
V
- I
8.
12.
– Moğol tehlikesinin Anadolu’ya daha fazla yaklaşmasına ortam hazırlamıştır.
22
I. Malatya
II. Kırklareli
– Herzemşahlar Devleti’nin yıkılmasına yol açmıştır.
III. Konya
Yukarıda söz edilen gelişmeler aşağıdaki savaşlardan hangisine bağlı olarak ortaya çıkmıştır?
IV. Erzincan
A) Kösedağ Savaşı
C) Malazgirt Savaşı
Yukarıda verilen şehirlerin hangisinde Türk ve
İslam kültürleri, Selçuklular ve Türk beyliklerinin
çabaları sonucunda yayılmamıştır?
D) Pasinler Savaşı
A) I
V. İznik
B) Yassıçimen Savaşı
B) II
C) III
D) IV
E) V
E) Miryokefalon Savaşı
9.
13.
– Malazgirt Savaşı’nın ardından Sivas merkezli olarak kurulmuştur.
I. Kadı
II. Şıhne
– I. Haçlı Seferi’nde Haçlılarla mücadele etmiştir.
III. Subaşı
– Türkiye Selçuklularında yaşanan Fetret Dönemi’nde bir ara Anadolu üzerinde egemenlik sağlamıştır.
IV. Muhtesip
V. Müstevfi
Yukarıda verilenlerden hangisi, Türkiye Selçuklu
Devleti'nde taşra teşkilatı görevlileri arasında yer
almaz?
Yukarıda bazı özellikleri verilen Türk beyliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Danişment Beyliği
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
B) Artuk Beyliği
C) Mengücek Beyliği
D) Saltuk Beyliği
E) Çaka Beyliği
14. Türkiye Selçuklu Devleti’nde toprak yönetimiyle ilgili olarak verilen,
I. Vergi gelirleri hükümdara ait olan topraklar has
olarak nitelendirilir.
10. Türkiye Selçukluları Devleti’nin Kudüs’ü hedef alan
Haçlı Seferleri’ne karşı verdiği mücadeleler aşağıdakilerden hangisine yol açmıştır?
II. Mülk topraklar, bireylere ait topraklardır.
A) Anadolu’da Türk kültürünün yaygınlaşmasına
III. Vakıf toprakları, gelirlerinden vergi alınmayan topraklardır.
B) Bizans’ın askeri ve siyasi etkinliğinin sona ermesine
bilgilerinden hangileri doğrudur?
C) Anadolu’da siyasi birliğin sağlanmasına
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
D) Anadolu’ya yönelik Moğol saldırılarının başlamasına
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) Türkiye Selçuklularının İslam dünyasındaki saygınlığının artmasına
15. Türkiye Selçuklu Devleti'nin başkentini İznik'ten
Konya'ya taşımasına yol açan gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
11. Türkiye Selçuklu Devleti'nde askeri yapı ile ilgili
her türlü ihtiyacın belirlenmesi ve karşılanmasıyla
görevli olan divan aşağıdakilerden hangisidir?
A) I. Haçlı Seferi’nin yaşanması
A) Divan-ı Arz
B) Anadolu’da Türk siyasi birliğinin kurulmak istenmesi
B) Niyabet-i Saltanat Divanı
C) Miryokefalon Savaşı'nın yaşanması
C) Divan-ı Tuğra
D) Moğol istilasının yaşanması
D) Divan-ı Kebir
E) II. Kılıçarslan'ın ülke topraklarını oğulları arasında
paylaştırması
E) Divan-ı İşraf
44
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
Sürekli toprak kaybeden Bizans Devleti XIV. yüzyıl itibariyle Anadolu'da Marmara kıyılarından, Avrupa'da
ise bir miktar Balkan toprağından ibaret kalmıştı.
Osman Bey, Bizans İmparatorunun buyruklarını dikkate almayan tekfurların üzerine gitmiş, Yenişehir, Bilecik, Karacahisar gibi yerleşim merkezlerini fethetmiştir.
Bu durum, Bizans Devleti ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
Buna göre,
A) Avrupa’da bir Haçlı ordusu oluşturulmak istendiğinin
II. ticari kaygılar,
I. Bizans'ın iç karışıklıkları,
III. kültürel farklılıklar
B) Osmanlılara karşı Anadolu beylikleri ile ittifak yapılmaya çalışıldığının
olgularından hangilerinin Osman Bey'in fetih politikalarını etkilediğinden söz edilebilir?
C) Siyasi ve askeri etkinliğin azaldığının
A) Yalnız I
D) Ülke nüfusunun korunmaya çalışıldığının
B) Yalnız II
D) I ve II
E) Hıristiyan birliğinin sağlanmaya çalışıldığının
2.
23
BEYL‹KTEN DEVLETE - I
Osman Bey'in başa geçtiği ilk dönemlerde, Osmanoğullarının bir uç beyliği durumunda olduğu ve Çobanoğulları Beyliği'ne bağlı bulunduğu görülür.
5.
Bu bilgilere bakılarak, Osmanoğulları ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
C) Yalnız III
E) II ve III
Osmanlıların Hıristiyanlara karşı Rumeli'de yürüttüğü
kutsal savaş yani gaza siyaseti, onlara Anadolu Türk
toplulukları arasında büyük bir ün ve itibar kazandırmıştı.
Buna göre, Anadolu’da Osmanlılara yönelik ilginin
artmasında,
A) Tam bağımsızlık henüz kazanılamamıştır.
B) Askeri alanda diğer beylikler örnek alınmıştır.
I. dini,
C) Ekonomik alanda diğer beyliklerin desteğine ihtiyaç
duyulmuştur.
II. ekonomik,
D) Çok uluslu bir toplum yapısı oluşmuştur.
III. coğrafi
E) Hükümdarın yetkileri sınırlandırılmıştır.
unsurlardan öncelikle hangilerinin etkisinden söz
edilebilir?
A) Yalnız I
3.
B) Yalnız II
D) I ve II
Osmanlıların Rumeli’ye geçip, Balkanlara yerleşmesinden sonra 150 yıl içinde Balkanların önemli bir kısmı
Türkleşmiştir.
Böyle bir sonucun elde edilmesinde aşağıdakilerden hangisi daha fazla etkili olmuştur?
6.
A) Balkan devletleri arasında askeri mücadeleler yaşanması
C) Yalnız III
E) II ve III
Osmanlı Devleti'nde XIV. yüzyılda gerçekleştirilen,
I. Gümülcine ve Dimetoka'nın fethedilmesi,
II. Konya'nın ele geçirilmesi,
B) Osmanlı Devleti’nin izlediği iskan siyasetinin başarılı olması
III. Saruhanoğulları Beyliği'nin egemenlik altına alınması
C) Önemli merkezlerin Osmanlı Devleti'nin kontrolüne
geçmesi
girişimlerinden hangilerinin Anadolu Türk birliğini
sağlama hedefi ile ilgili olduğu söylenemez?
D) Balkanlarda ekonomik sıkıntılar yaşanması
A) Yalnız I
E) Haçlıların Balkanlarda tahribat ve yağmalara girişmesi
B) Yalnız II
D) I ve II
1
C) Yalnız III
E) II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
BEYL‹KTEN
DEVLETE
G‹R‹fi
- I- I
7. Osmanlı Devleti Balkanlarda fethettiği topraklarda Türk
23
11. Osmanlı Devleti'nin topraklarını batıya doğru genişle-
kültürünün yaygınlaştırılmasına büyük önem vermiştir.
mesinde, Balkan topraklarında,
Osmanlıların bu çabasında,
– siyasi birliğin olmaması,
I. fethedilen topraklarda Hıristiyan unsurların çoğunlukta olması,
– güçlü devletlerin bulunmaması,
– mezhep farklılıklarının çatışma ortamı oluşturması
gibi etkenler kolaylaştırıcı rol oynamıştır.
II. yeni fethedilen bölgelerde kalıcı olunmak istenmesi,
Bu bilgilere göre,
III. devlet otoritesinin korunmasının kolaylaştırılmak istenmesi
I. Osmanlı Devleti doğu yönünde genişleme politikası izlememiştir.
durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
II. Osmanlı Devleti Balkanlarda yayılmak için uygun
bir ortam bulmuştur.
A) Yalnız I
III. Osmanlı Devleti, Balkanlarda Hristiyanların çatışmalarından yararlanmıştır.
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
8.
Bilecik yöresinde bağımsız olarak hareket etmeye başlayan Osmanlı Beyliği'nin nüfusu zaman içinde hızla
artmıştır.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Bu durumda,
I. sınırların genişlemesi,
II. Türkmen göçlerinin yoğunlaşması,
III. kültürel etkileşimin artmaya başlaması
12. Karesioğullarının Osmanlı Devleti'ne katılmasının sonucunda Hacı İlbeyi, Ece Halil ve Evrenos Bey gibi önemli komutanlar Osmanlı hizmetine girmiştir.
gelişmelerinden hangilerinin rolünden söz edilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Buna göre,
C) Yalnız III
I. Askeri etkinlik artırılmaya çalışılmıştır.
E) I, II ve III
II. Ordudaki deneyimli komutanların sayısı artmıştır.
9.
1364 yılında gerçekleşen Sırpsındığı Savaşı sonucunda Trakya'nın fethi tamamlanıp, Bulgar kralına Osmanlı egemenliği kabul ettirilmiştir.
III. Osmanlı askeri başarıları ekonomik alanda olumlu
yansımalara yol açmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
Bu bilgilere göre,
A) Yalnız I
I. Osmanlı Devleti'nin Balkanlardaki etkinliği artmıştır.
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
II. Osmanlı Devleti siyasi otoritesini güçlendirmiştir.
III. Osmanlı yönetimi Balkanlarda gücünü artırmak
için Anadolu fetihlerini sonlandırmıştır.
13. XIV. yüzyıl başında Bizans Devleti'nin mevcut askeri
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
gücüyle, kendi sınırlarını korumakta zorlandığı görülmektedir.
C) I ve II
E) I, II ve III
Bu durumun aşağıdakilerden hangisini kolaylaştırdığı söylenebilir?
A) Anadolu’daki ekonomik faaliyetlerin Türkler tarafından geliştirilmesini
10. Osmanlı Kuruluş Dönemi'nde görülen,
I. Balkan fetihlerinin başlaması,
B) Anadolu'daki Türk beylikleri arasında birlik kurulmasını
II. Balkanlarda İslam inancının yaygınlaşması,
III. Balkanlara Türkmenlerin iskan edilmesi
C) Deniz ticaretinin denetiminin Venedik ve Cenevizlilerin denetimine geçmesini
gelişmeleri aşağıdakilerden hangisinde verilen sırayla gerçekleşmiştir?
A) I - II - III
B) III - II - I
D) I - III - II
D) Osmanlı - Bizans ittifakının kurulmasını
C) II - I - III
E) Osmanlıların sınırlarını Bizans yönünde genişletmesini
E) III - I - II
46
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
24
BEYL‹KTEN DEVLETE - II
4.
Osmanlı Devleti'nin birer donanmaya sahip olan Karesioğulları, Menteşoğulları ve Aydınoğulları beyliklerini
XIV. yüzyılda egemenliği altına aldığı görülür.
Bu gelişmelerin Osmanlı Devleti'nde aşağıdakilerden hangisine yol açması beklenemez?
1393 yılında Edirne'yi alan I. Murat, Rumeli ve Balkanlarda fetih hareketlerine hızla devam etmiştir. Bu yüzden I. Murat döneminde Osmanlılara karşı Balkanlarda
haçlı orduları hazırlanmıştır.
Buna göre, Osmanlılara karşı haçlı orduları oluşturulmasında,
A) Deniz gücünün artırılmasına
B) Anadolu’da Osmanlı egemenlik alanının genişlemesine
I. Osmanlıların Balkanlardaki fetih girişimlerinin yoğunlaşması,
C) Sınırların değişmesine
II. Anadolu’daki ticaret yollarının Osmanlıların denetimi altına girmesi,
D) Anadolu Türk birliğini sağlama çabalarının güç kazanmasına
III. Osmanlıların Rumeli'ye yerleşme çabalarının engellenmek istenmesi
E) Haçlı orduları ile mücadelelerin başlamasına
durumlarından hangilerinin rol oynadığı savunulabilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve III
I. Bizans’ın bazı Osmanlı şehzadelerini yönetime
karşı kışkırtması
C) Yalnız III
E) II ve III
II. Devletin temel kurumlarının oluşturulmasına çalışılması
III. Anadolu Türk birliğinin sağlanmak istenmesi
Yukarıdakilerden hangileri, Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Devri'nde iç sorunlar yaşamasına yol açmıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
5.
E) I ve III
Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminde,
– Haçlılarla Sırpsındığı, Niğbolu ve Kosova savaşlarının yapılması,
3.
– Ankara Savaşı’nda Osmanlı Devleti'nin Timur'a
yenilmesi ile Anadolu Türk birliğinin bozulması,
Osmanlı Beyliği’nde,
– Aydınoğulları, Germiyanoğulları ve Karesioğullarının Osmanlı Devleti'ne bağlanması
– Orhan Bey Dönemi'nde Karesi Beyliği,
– Yıldırım Bayezid Dönemi'nde Karamanoğulları,
Germiyanoğulları ve diğer bazı Türk beylikleri egemenlik altına alınmıştır.
gelişmelerine dayanarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
Bu girişimlerle aşağıdakilerden hangisi amaçlanmıştır?
A) Balkanlarda önemli askeri mücadeleler gerçekleştirilmiştir.
B) Anadolu Türk birliği sağlanmaya çalışılmıştır.
A) Anadolu’da İslam inancını yaymak
C) Osmanlı Devleti Balkanlardaki egemenliğini koruyamamıştır.
B) Anadolu Türk birliğini sağlamak
C) Anadolu'ya yönelik dış tehditleri önlemek
D) Osmanlı Devleti'nin egemenliği altındaki nüfus artmıştır.
D) Balkan topraklarında nüfuz alanı elde etmek
E) Haçlı saldırılarına karşı önlem almak
E) Ankara Savaşı’ndan sonra Türk beylikleri yeniden
bağımsız olmuştur.
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
BEYL‹KTEN
DEVLETE
G‹R‹fi
- II- I
6.
9.
Anadolu Türk beylikleri en büyük rakipleri durumundaki Osmanlılar karşısında tarihi süreçte yenilgiye uğramış ve topraklarını Osmanlı Devleti’ne kaptırmışlardır.
Buna göre,
24
1402 yılında yaşanan Ankara Savaşı ile Anadolu beylikleri yeniden bağımsız olmuş ve Osmanlı Devleti dağılma tehlikesi geçirmiştir.
Buna göre, Ankara Savaşı’nın aşağıdakilerden hangisine neden olduğu söylenebilir?
I. devlet kurumlarının daha sistemli ve işlevsel şekilde oluşturulması,
A) Anadolu’da oluşturulan Türk birliğinin bozulmasına
II. başarılı hükümdar ve devlet adamlarına sahip
olunması,
B) Anadolu’da ticari faaliyetlerin durmasına
III. devlet politikaları üzerinde dinin belirleyici bir role
sahip olması
D) Osmanlı Devleti’nin Anadolu’daki topraklarını kaybetmesine
özelliklerinden hangileri, Osmanlı Beyliği’ni diğer
beyliklerden ayıran temel faktörler arasında sayılabilir?
E) Balkanlardaki siyasi birliğin bozulmasına
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Anadolu’daki Türk varlığının zayıflamasına
C) Yalnız III
E) II ve III
10. Osmanlı Devleti tarafından 1448 yılında kazanılan II.
7.
Kosova Savaşı ile Balkan devletlerinin Türkleri Balkan
topraklarından çıkarma umudu kalmamıştır.
Osmanlı Devleti'nin ilk deniz savaşı Çelebi Mehmet döneminde gerçekleşmiş, fakat Venedik'le yapılan bu savaşta başarı kazanılamamıştır.
Bu gelişmenin, aşağıdakilerden hangisine yol açtığı söylenebilir?
Buna göre, Çelebi Mehmet dönemiyle ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Balkanlarda askeri mücadelelerin sona ermesine
A) İç isyanlarla uğraşılmak zorunda kalınmıştır.
C) Balkan devletlerinin ellerinde bulundurdukları toprakları korumaya yönelmelerine
B) Balkan topraklarında Hıristiyan unsur kalmamasına
B) Osmanlıların denizlerdeki askeri etkinliği yeterince
güçlü değildir.
D) İslam dünyasına yönelik Haçlı Seferleri’nin sona ermesine
C) Donanmanın rekabet gücü artmıştır.
E) Anadolu Türk beyliklerinin Osmanlı Devleti’ne katılımının hızlanmasına
D) Avrupalı devletlerin baskıları sona ermiştir.
E) Deniz ticareti üzerindeki yabancı etkinliği azaltılmıştır.
8.
Ankara Savaşı'nın nedenlerinden bazıları şunlardır:
11. Osmanlı Devleti XIV. yüzyıl boyunca Balkanlarda,
– Anadolu beylerinin Timur'u Yıldırım’a karşı kışkırtması,
– Din, millet ayırımı gözetmeksizin herkesin faydalanacağı eserler ortaya koymuştur.
– Timur’dan kaçan bazı hükümdarların Yıldırım'a sığınması
– Fethedilen bölgelerdeki halkın inançlarına saygılı
davranmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi Timur'la Yıldırım arasındaki savaşın temel nedenini daha iyi açıklar?
– Ele geçirilen yerlerdeki halkın yaşayışını dikkate
alarak yeni hukuk kuralları oluşturmuştur.
A) Bazı devletlerin girişimleri sonucunda iki devletin
ilişkilerinin gerginleşmesi
Osmanlıların bu politikalarının,
B) Timur'la Yıldırım'ın Anadolu'ya egemen olma mücadelesi vermesi
I. Anadolu'da İslam inancını yayma,
II. sosyal devlet anlayışını yerleştirme,
C) Osmanlı Devleti ve Timur İmparatorluğu'nun Türkler tarafından kurulması
III. fetihleri kalıcı hale getirme
amaçlarından hangilerini gerçekleştirmeye yönelik
olduğu söylenebilir?
D) Her iki devletin de mutlak yönetim anlayışına sahip
olması
A) Yalnız I
E) Yıldırım'ın kendine ve ordusuna aşırı güven duyması
B) Yalnız II
D) I ve III
48
C) I ve II
E) II ve III
Üniversite
Hazırlık
ygs-lys tarih / ts
25
BEYL‹KTEN DEVLETE - III
1. Orhan Bey Dönemi'nde Osmanlı topraklarının genişle-
4.
mesine bağlı olarak devletin teşkilatlanması adına bazı
girişimlerde bulunulmuştur.
Orhan Bey Dönemi'nde yaşanan,
I. Divan teşkilatının kurulması,
II. medreselerin kurulması,
Bu girişimlerde,
III. yaya ve müsellem birliklerinin kurulması
I. genişleyen toprakların yönetiminin kolaylaştırılmak
istenmesi,
gelişmelerinden hangilerinin doğrudan fetihleri kolaylaştırma amacına yönelik olduğu savunulabilir?
II. devletin hanedan üyeleri arasında paylaştırılmasının hedeflenmesi,
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
III. devlet görevlilerinin yönetime bağlılığının artırılmaya çalışılması
C) Yalnız III
E) II ve III
amaçlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
5.
2.
Farklı dinlere mensup toplulukların yaşadığı Osmanlı
Devleti'nde valilik, komutanlık, vezirlik gibi makamlara
Müslümanlar tayin edilmiştir.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
XIV. yüzyılda Osmanlı sınırlarında yaşanan genişlemenin,
A) Siyasi alanda inanç ayrımı gözetilmediğinin
I. egemenlik altında bulundurulan etnik grupların çeşitliliğinin artması,
B) Osmanlı toplumunda dinin idari yapıda etkili olduğunun
II. egemenlik altındaki gayrimüslim nüfusun artması,
C) Toplumda herkesin aynı haklara sahip olduğunun
III. askeri alanda düzenlemelerin gerçekleştirilmesi
D) Herkesin yönetime katıldığının
gelişmelerinden hangilerine ortam hazırladığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) Osmanlı
Devleti'nde
yaşandığının
sorunlar
C) Yalnız III
E) I, II ve III
6.
3.
toplumsal
Osmanlı Devleti'nde I. Murat döneminde Yeniçeri Ocağı kurulmuştur.
Osmanlı Devleti'nde yeni fethedilen bölgelerde yer
alan topraklar hızla kayıtlara geçirilir, toplanabilecek
vergi miktarı belirlenmeye çalışılırdı.
Bu düzenlemenin aşağıdakilerden hangisine yönelik olduğu savunulabilir?
Bu uygulamanın, aşağıdakilerden öncelikle hangisini sağlamaya yönelik olduğu söylenebilir?
A) Devletin vergi gelirlerini artırmak
A) Askeri gücü artırmak
B) Halkı kontrol altında tutmak
B) Padişahın yetkilerini korumak
C) Devletin asker ihtiyacını karşılamak
C) Hazinenin gelirlerini artırmak
D) Toplumsal ilişkileri düzenlemek
D) Kültürel etkileşimi kolaylaştırmak
E) Gayrimüslimleri devlet yönetiminden uzakta tutmak
E) Halkın devlete olan güvenini artırmak
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
BEYL‹KTEN
DEVLETE
G‹R‹fi
- III
- I
7.
11. Yeniçeriler, devletten üç ayda bir ulufe adı verilen ma-
Osmanlı Devleti’nde XIV. yüzyılda gerçekleştirilen,
aş alır, sürekli ve düzenli bir eğitime tabi tutulurlardı.
Askerlikten başka işle uğraşmazlar ve emekli olmadan
evlenemezlerdi.
I. farklı yörelerde medreselerin açılması,
II. kadıların görevlendirilmesi,
III. Divan teşkilatının kurulması
Yeniçerilerle ilgili bu düzenlemeler,
düzenlemelerinden hangilerinin, Osmanlı Devleti'nin adalet sistemi ile doğrudan ilişkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
25
I. Askerlik görevleri belirli bir süre devam etmiştir.
II. Askeri disiplin içinde tutulmaya çalışılmışlardır.
III. Eyalet askerlerinin etkinliği artırılmaya çalışılmıştır.
C) Yalnız III
E) II ve III
yargılarından hangilerini destekler niteliktedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
8.
Osmanlı Devleti'nde kuruluş dönemi boyunca çeşitli etnik, dini ve mezhebi unsurların bir arada ve
barış içinde yaşaması, aşağıdakilerden hangisinin
varlığını kanıtlar niteliktedir?
C) Yalnız III
E) II ve III
12. Osmanlılarda Divan-ı Hümayun danışma kurulu niteliğinde olup, devlet işlerinde son söz padişaha aitti.
A) Laik devlet anlayışının
B) Hoşgörülü yönetim anlayışının
Bu durum, Osmanlılarda aşağıdakilerden hangisinin var olduğunun bir kanıtıdır?
C) Mezhep birliğinin
A) Mutlak yönetim anlayışının
D) Uluslaşma sürecinin
B) Demokrasi düşüncesinin
E) Ekonomik özgürlüğün
C) Halkın yönetime katılımının
D) Azınlıkların yönetimde etkinliğinin
E) Sadrazamların geniş yetkilerinin bulunduğunun
9. Osmanlı Devleti, Selçukluların da kullandığı ikta siste-
13. Osmanlı Devleti'nde ektiği toprağı bırakarak şehre yer-
mine büyük önem vermiştir.
leşmeye çalışan çiftçiler on yıl içinde bulunurlarsa geri
dönmeye zorlanırlardı.
Bu durumun Osmanlı Devleti'nde,
Bu uygulamanın,
I. askeri harcamaların azaltılması,
II. tarımsal üretim düzeyinin korunması,
I. ekonomik dengeleri koruma,
III. kırsal yörelerde toplumsal düzenin korunması
II. tarım üretiminin azalmasını önleme,
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu savunulabilir?
III. vergi gelirlerinin azalmasının önüne geçme
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
C) Yalnız III
A) Yalnız I
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
10. Bursa'nın fethi ile birlikte Anadolu'da ipek üretiminin
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14. Tımar sisteminin temel özelliği, toprağın mülkiyetinin
merkezi Osmanlı Devleti'nin eline geçmiştir.
devlete, kullanım hakkının köylüye, vergi toplama hakkının ise sipahiye ait olmasıdır.
Bu durumun,
I. Osmanlıların gelir kaynaklarının artması,
Bu bilgiler, Osmanlı Devleti ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
II. Bizans’ın Anadolu’daki ticari etkinliğinin sona ermesi,
A) Devlet, toprakları mülk olarak sipahilere dağıtmıştır.
III. Osmanlı ekonomisinin güçlenmesi
B) Toprak bütünlüğü korunamamıştır.
C) Topraklarla ilgili yetki ve sorumluluklar ayrıntılı şekilde belirlenmiştir.
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu savunulabilir?
D) Sipahilerin halka baskı yapması engellenememiştir.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) Köylüler vergiyi doğrudan devlet hazinesine vermişlerdir.
E) II ve III
50
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
Bazı araştırmacılar tarafından kolonizatör olarak nitelendirilen Türk dervişleri, kendiliklerinden sürekli batıya,
Osmanlılar tarafından fethedilen Balkan topraklarına
göç etmiş, boş ve ıssız yerlerde tekkeler kurarak bu
bölgelerin imarına yardımcı olmuşlardır.
4.
Bu gelişmeye bakılarak,
Osmanlı yönetimi eğitim, sağlık, bayındırlık gibi hizmetlerin gerçekleştirilmesini büyük oranda vakıflara bırakmıştır. İşte bu yüzdendir ki devlet, vakıflara büyük
önem verir, onları korur ve devamının sağlanmasına
dikkat ederdi.
Osmanlı Devleti'nin vakıflara yönelik bu desteğinin
aşağıdakilerden hangisi ile ilgili olduğu söylenebilir?
I. Balkan topraklarının Türkleşmesi süreci hızlandırılmıştır.
II. Rumeli topraklarında yeni yerleşim birimleri oluşturulmuştur.
A) Vakıfların kontrolünün zor olması
III. Türk dervişler daha çok ekonomik kaygılarla hareket etmişlerdir.
C) Vakıfların devletin yatırım yükünü azaltmaları
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
E) Vergi gelirlerinin artırılmak istenmesi
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Devletin mali çöküntü içinde olması
D) Toprakların denetiminin zorlaşması
C) Yalnız III
E) II ve III
5.
2.
26
BEYL‹KTEN DEVLETE - IV
Osmanlı Devletinde, düzenli ordu, toprak sistemi, Divan gibi kurumlar XIV. yüzyılda oluşturulmuştur.
Osmanlı toplumunda şehirlerin et, yağ, yoğurt ve peynir ihtiyaçlarının çoğunu konar göçer topluluklar karşılamaktaydı.
Bu gelişmeler aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
Bu durum dikkate alındığında,
B) Devlet örgütlenmesinin gerçekleştirilmeye çalışıldığının
A) Islahat hareketlerinin öne çıkarıldığının
I. tarım,
C) Askeri alanda farklı devletlerin örnek alındığının
II. madencilik,
D) Mutlak yönetimin zayıfladığının
III. hayvancılık
E) Ticaret yolları üzerinde denetim sağlandığının
uğraşlarından hangilerinin konar göçer topluluklar
arasında öne çıktığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
6.
E) II ve III
Osmanlılar, herhangi bir sefer sırasında ordunun geçtiği yerlerde halkın can ve mal güvenliğine zarar verilmemesine dikkat ederlerdi. Zarara uğrayanların zararı
devlet tarafından karşılanırdı.
Bu politikanın,
3.
Osmanlı Devleti'nde uygulanan tımar sisteminin
aşağıdakilerden hangisini sağladığı söylenebilir?
I. askeri disiplini koruma,
II. düşman unsurlara korku verme,
A) Yeniçeri sayısının artırılmasını
III. halkın devlet yönetimine olan güvenini sarsmama
B) Tarım üretiminde sürekliliğin korunmasını
hedeflerinden hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
C) İltizam gelirlerinin artırılmasını
D) Dış ilişkilerin düzenlenmesini
A) Yalnız I
E) Sosyal dayanışma olgusunun güçlendirilmesini
B) Yalnız II
D) I ve III
1
C) Yalnız III
E) II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
BEYL‹KTEN
DEVLETE
G‹R‹fi
- IV
- I
7.
26
11. Osmanlı Beyliği'nin 1332 yılı itibariyle 40 bin atlı ve 50
Osmanlı Devleti'nde bataklık ve ıssız yerlere vakıf tesisleri kurularak o yerlerin canlandırılması amaçlanıyordu.
bin piyade olmak üzere 90 bin askeri vardı. 1345 yılında Karesi Beyliği fethedilince, bu beyliğin 25 bin askeri de Osmanlı ordusuna katıldı. Bu dönemde Anadolu'da başka hiçbir Türk beyliğinin bu sayıda askeri yoktu.
Bu politikanın aşağıdakilerden hangisini güçlendirdiği savunulabilir?
A) Sosyal ve ekonomik düzeni
Bu durumun,
B) Azınlık haklarını
I. Anadolu siyasi birliğinin sağlanması,
C) Avrupa'dan ucuz mal ithalini
II. Balkanlarda ilerlenmesi,
D) Göçebe kültürünün sürdürülmesi çabalarını
III. ticari yolları üzerinde denetim sağlanması
E) Askeri üstünlüğü
çabalarından hangilerini kolaylaştırdığı savunulabilir?
A) Yalnız I
8.
B) Yalnız II
D) I ve II
Osmanlı Devleti'nde toprağa yerleşip tarımla uğraşmaya ve vergi vermeye başlayan köylünün köyünü terk etmesi kanunlarla engelleniyordu.
C) Yalnız III
E) l, II ve III
Bu uygulamanın, aşağıdakilerden hangisini koruma amacı taşıdığı savunulabilir?
A) Ticaret yolları üzerindeki denetimi
B) Mutlak yönetim anlayışını
12. Osman Bey, Osmanlı Beyliği'nin başına geçince batıya
yönelerek Bizans topraklarına hakim olma çabalarına
girişti. Bizans ile bu dönemde yapılan gazalar, Osmanlıların diğer Türk beyliklerince de desteklenmesine yol
açtı.
C) Askeri etkinliği
D) Kültürel farklılıkları
E) Toplumsal ve ekonomik düzeni
Bu gelişmeye bakılarak, Osmanlıların Türk beylikleri ile ilişkilerinde,
9.
Osmanlı Devleti'nde yönetim, üretim için gerekli olan
şartların yerine getirilmesini sağlarken, bu durumu devam ettirmek için gerekli olan yasal önlemleri de alıyordu.
III. siyasi rekabet
Buna göre,
olgularından hangilerinin öne çıktığı söylenebilir?
I. ekonomik ilişki,
II. din dayanışması,
I. köylülere toprak dağıtılması,
A) Yalnız I
II. üç yıl ekilmeyen toprakların sahibinden alınması,
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
III. Müslümanlardan öşür vergisinin alınması
girişimlerinden hangileri bu yönde atılan adımlar
arasında gösterilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) II ve III
13. Yıldırım Bayezid Dönemi'nde görülen,
10.
– Doğuda Fırat nehrine kadar olan Anadolu Türk
beyliklerine son verilmesi,
I. Şehzadeler arasında hükümdarlık mücadelesinin
yaşanması
– Karaman beyinin ortadan kaldırılması,
II. Anadolu beyliklerinin yeniden kurulması
girişimleri aşağıdaki politikalardan hangisinin izlendiğini göstermektedir?
III. Fetih hareketlerinin durması
Yukarıdakilerden hangilerinin Osmanlı Devleti'nde
Fetret Devri'nde yaşanan olumsuzluklardan olduğu
söylenebilir?
A) Anadolu'da güçlenme
B) Türk dünyasını birleştirme
C) İslam inancını yayma
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
D) Barışı ve siyasi dengeleri koruma
E) I, II ve III
E) Batıya doğru genişleme
52
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
27
BEYL‹KTEN DEVLETE - V
4.
Osmanlı Beyliği'nin kısa sayılabilecek bir sürede
sınırlarını genişletmesinde,
I. coğrafi konumunun elverişli olması,
II. başlangıçta Anadolu beylikleri ile mücadele edilmemesi,
I.
Yıldırım Bayezid İstanbul kuşatması öncesinde Anadolu Hisarı'nı yaptırmıştır.
II.
Fatih Sultan Mehmet İstanbul kuşatması öncesinde
Rumeli Hisarı'nı yaptırmıştır.
III. ekonomisinin temelde tarıma dayalı olması
Her iki hükümdarın bu yolla ulaşmak istediği amaç
aşağıdakilerden hangisidir?
durumlarından hangilerinin etkisi olduğu söylenebilir?
A) Bizans’ın güçlü bir donanmaya sahip olmasını engellemek
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Taht kavgalarının yaşanmasını önlemek
C) Yalnız III
C) Anadolu beyliklerinin yardımını sağlamak
E) I, II ve III
D) Bizans'a Karadeniz'den gelebilecek yardımları önlemek
E) Karadeniz ticaret yolu üzerinde denetim sağlamak
2.
– Bizans’ın merkezi otoritesinin zayıflaması
5.
– Balkanlarda parçalanmış bir siyasi yapının var
olması
– Balkanlardaki kralların yerli halka zulmetmesi
Osmanlıların doğudan gelen Türkmen kitlelerini Rumeli’ye geçirip yerleştirmeleri uzun süre sürdürdükleri iskan
politikasının en önemli prensibiydi.
Aşağıdakilerden hangisi bu politikanın temel amacıdır?
Yukarıda belirtilen durumlar XIV. yüzyılda aşağıdakilerden hangisine zemin hazırlamıştır?
A) Bizans’ın Anadolu’daki topraklarına egemen olmak
A) Rumeli’de Türk nüfuzunun güçlenmesine
B) Düzenli bir ordu oluşturmak
B) Bizans'ta taht kavgaları yaşanmasına
C) Rumeli fetihlerinin kalıcı olmasını sağlamak
C) Haçlı Seferlerinin yaşanmasına
D) Devlet teşkilatının kurulmasını sağlamak
D) Bizans denizciliğinin sona ermesine
E) Anadolu Türk birliğini sağlamak
E) Bizans’ın Hıristiyan birliği politikasına yönelmesine
6.
– Bizans’ın saldırı gücünün kırılması
– Beyliklerin kendi aralarında mücadele halinde olması
3.
Osmanlı Devleti, Kuruluş Devri’nde Balkanlarda ilerlerken zaman zaman Avrupalı büyük devletlerin de katıldığı Haçlı ordularıyla savaşmak zorunda kalmıştır.
– Balkanlarda siyasi birliğin bulunmaması
Bu gelişmeler Osmanlı Beyliği’nde aşağıdakilerden
hangisine doğrudan zemin hazırlamıştır?
Haçlıların bu seferlerdeki asıl amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Osmanlıların barışçı bir politika izlemesine
B) Anadolu ve Rumeli’de fetihlerin gerçekleştirmesine
A) Bizans’ın ekonomik etkinliğini artırmak
C) Ticari gelirlerinin artmasına
B) Kudüs’ü ele geçirmek
D) Askeri çatışmalardan kaçınma politikasının öne çıkarılmasına
C) Osmanlı Devleti'ni Rumeli topraklarından çıkarmak
D) Akdeniz ticaretini geliştirmek
E) Osmanlıların denizcilikle ilgili girişimlerinin artmasına
E) İstanbul’da bir Latin Krallığı kurmak
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
BEYL‹KTEN
DEVLETE
G‹R‹fi
- V- I
7.
11.
I. İstanbul'un kuşatılması
I. Hamitoğulları
II. Anadolu Türk birliğinin sağlanması
II. Karesioğulları
III. Türklerin Avrupa'daki varlıklarının kesinleşmesi
III. Saruhanoğulları
IV. Halifeliğin Osmanlılara geçmesi
IV. Karamanoğulları
gelişmelerinden hangileri Osmanlıların Kuruluş Dönemi'ne ait bir gelişme değildir?
V. Germiyanoğulları
A) Yalnız IV
B) I ve II
D) III ve IV
Ankara Savaşı'ndan sonra Osmanlı Devleti'nden
ayrılarak bağımsız olan Anadolu beylikleri arasında
yukarıdakilerden hangisi bulunmamaktadır?
C) II ve IV
E) I, II ve III
A) I
8.
27
B) II
C) III
D) IV
E) V
Osmanlı Devleti XIV. yüzyılda,
– Hamitoğullarından para karşılığı toprak almıştır.
12. Osmanlılar XIV. yüzyılda Anadolu’nun batı kıyılarını ele
– Germiyanoğullarından çeyiz olarak toprak almıştır.
geçirerek denizcilik alanındaki etkinliklerini artırmışlardır.
Osmanlılar bu çalışmalarıyla aşağıdakilerden hangisini amaçlamıştır?
A) Balkan topraklarına geçmeyi
Bu süreçte aşağıdakilerden hangisinin rolünden
söz edilebilir?
B) Anadolu’daki siyasi ve askeri etkinliğini artırmayı
A) Amasra’nın fethedilmesi
C) İslam dünyasında birlik sağlamayı
B) Candaroğulları Beyliği’nin ortadan kaldırılması
D) Bizans’a karşı ekonomik birlik oluşturmayı
C) Aydınoğulları Beyliği’nin egemenlik altına alınması
E) Anadolu’da mezhep birliğini sağlamayı
D) Dulkadiroğulları Beyliği’nin sona erdirilmesi
E) Germiyanoğulları topraklarının egemenlik altına
alınması
9.
Osmanlı Devleti'nin Timur Devleti karşısında
Ankara Savaşı'nı kaybetmesinde,
I. Kara Tatarların savaş sırasında Timur'un tarafına
geçmesi,
13. Osmanlı Devleti’nde Ankara Savaşı'ndan sonra,
II. Karakoyunlu ve Celayirli hükümdarlarının Osmanlılara sığınmış olması,
I. şehzadelerin Timur'a vergi vermeye başlaması,
II. Bizans’a bazı tavizler verilmek durumunda kalınması,
III. savaşın Osmanlı devlet merkezine yakın bir bölgede gerçekleşmesi
III. şehzadeler arasında iktidar mücadelelerinin başlaması
durumlarından hangilerinin rolünden söz edilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
gelişmelerinden hangileri yaşanmıştır?
C) Yalnız III
A) Yalnız I
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
10. Osmanlı Devleti’nin Balkan devletleri ile 1444’te
imzaladığı Edirne-Segedin Antlaşması'nda,
14. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nde YıldıI. Sırp Krallığı yeniden kurulacak, ancak Osmanlı
Devleti'ne vergi verecektir.
rım Bayezid döneminde yaşanan gelişmeler arasında gösterilemez?
II. Eflak, Osmanlı Devleti’ne vergi verecek, fakat
Macaristan’ın himayesine bırakılacaktır.
A) İstanbul'un kuşatılması
B) Anadoluhisan'nın inşa ettirilmesi
III. Tuna nehri iki taraf arasında sınır olacaktır.
C) Osmanlı Devleti’ni hedef alan ilk Haçlı seferinin
gerçekleşmesi
hükümlerinden hangileri yer almıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
D) Anadolu Beylerbeyliği'nin kurulması
E) I, II ve III
E) Niğbolu Savaşı’nın kazanılması
54
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
28
BEYL‹KTEN DEVLETE - VI
5. Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi'nde Osmanlı donan-
Aşağıdakilerden hangisinin oluşmasında Osmanlı
Devleti'nin sınırlarının genişlemesinin ve güçlenmesinin doğrudan bir etkisi olmamıştır?
masının büyük başarılar kazandığı söylenemez.
Bu durumun ortaya çıkmasında,
A) Anadolu Beylerbeyliği'nin kurulması
I. Osmanlı Devleti'nin denize kıyısı olan beylikleri ortadan kaldırmaya çalışması,
B) İstanbul'un başkent yapılması
C) Divan örgütünün kurulması
D) Halifeliğin Osmanlı Devleti’ne geçmesi
II. Venedik ve Cenevizlilerin deniz ticareti ve gemi
yapımında ileri olması,
E) Azınlıklara karşı hoşgörülü bir politika izlenmesi
III. Osmanlı gemiciliğinin yeterince gelişmemesi
gelişmelerinden hangilerinin etkili olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
2.
Osmanlı Devleti'nde I. Murat Dönemi'nde, "Ülke hükümdar ve oğullarının malıdır." prensibi benimsenerek aşağıdakilerden hangisi amaçlanmıştır?
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
A) Anadolu Türk birliğini sağlama
B) Haçlı tehlikesini önleme
C) Merkezi otoriteyi güçlendirme
6.
D) İktidar mücadelelerine son verme
I. Divan örgütünün kurulması
II. Yeniçeri Ocağı'nın kurulması
E) Balkan hakimiyetini kesinleştirme
III. Rumeli Beylerbeyliği'nin kurulması
IV. Toplum yapısının çok uluslu bir hale gelmesi
3.
XIV. yüzyılda gerçekleşen yukarıdaki gelişmelerden hangileri, Osmanlı Devleti’nin kurumsallaşmasıyla doğrudan ilişkili değildir?
Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti’nin idare
şeklinin, mutlak bir yönetim olduğunu gösteren kanıttır?
A) Yalnız IV
A) Yönetim yetkisinin aynı hanedandan gelen padişahın elinde bulunması
B) I ve IV
D) III ve IV
C) II ve III
E) I, II ve III
B) Padişahın "Divan" adı verilen kuruma başkanlık etmesi
C) Hükümdarlara "sultan" ve "padişah" ünvanlarının
verilmesi
7.
D) Sadrazamın geniş yetkilere sahip olması
– Bazı şehzadeler arasında iktidar kavgalarının görülmesi
E) Merkeziyetçi bir yönetim anlayışının benimsenmesi
– Şeyh Bedrettin isyanının çıkması
Bu olumsuzluklar Osmanlı Devleti’nde aşağıdakilerden hangisine yol açmıştır?
4.
A) Türk devlet geleneklerine olan bağlılığın sona ermesine
Osmanlılarda belediye işlerinden sorumlu devlet
görevlisi aşağıdakilerden hangisidir?
B) Kuruluşun kısa sürede tamamlanmasına
A) Yeniçeri Ağası
B) Kazasker
C) Siyasi istikrarın tehlikeye girmesine
C) Beylerbeyi
D) Lala
D) Mezhep kavgalarının yaşanmasına
E) Mutlak yönetim anlayışının terk edilmesine
E) Şehremini
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
BEYL‹KTEN
DEVLETE
G‹R‹fi
- VI
- I
8. Aşağıda verilen Osmanlı padişahları ile dönemlerin-
28
12. Osmanlı Devleti'nin yönetim anlayışı ile ilgili aşağı-
de meydana gelen olaylardan hangisi askeri ve siyasi gücün artırılması amacıyla ilgili değildir?
daki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Hanedan egemenliğine dayanır.
A) II. Murat – Balkanlarda ilk antlaşmanın yapılması
B) İkili teşkilat uygulanmıştır.
B) Orhan Bey – İlk medresenin kurulması
C) Divan-ı Hümayun bir danışma organı niteliğindedir.
C) Orhan Bey – Yaya ve müsellem birliklerinin kurulması
D) Merkeziyetçi anlayış esastır.
D) Osman Bey – Bizans ile ilk savaşın yapılması
E) Padişahın mutlak yetkileri İslam hukuku ile sınırlıdır.
E) Çelebi Mehmet – İlk deniz savaşının yapılması
9.
Osmanlı Devleti’nde XIV. yüzyılda,
13. Aşağıdaki topraklardan hangisinin mülkiyeti devle-
– Farklı bölgelerde açılan medreselere müderrisler
atanmıştır.
te ait değildir?
A) Yurtluk arazi
B) Dirlik arazi
– Gerek vakıflar, gerekse de devlet tarafından imarethane ve darüşşifalar açılmıştır.
C) Öşri arazi
D) Metruk arazi
E) Ocaklık arazi
Bu gelişmeler aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
A) Kültürel ve sosyal hizmetlerin karşılanmaya çalışılması
B) Dinsel amaçlı kurumların kurulmasıyla
14. Divan-ı Hümayun'u kuran padişah aşağıdakilerin
C) Yabancı düşüncelere karşı önlem alınmasıyla
hangisinde verilmiştir?
D) Yabancı kültürlerden etkilenilmesiyle
A) Osman Bey
E) Askeri hizmetlerin ikinci plana bırakılmasıyla
B) I. Murat
C) Orhan Bey
D) I. Bayezid
10. Osmanlı Devleti'nin kuruluşu uzun bir birikimin, hazırlı-
E) I. Murat
ğın, maddi ve manevi dinamiklerin siyasete ve devlete
yansıması olayıdır.
Aşağıdakilerden hangisi bu durumun temel unsurlarından değildir?
A) Cihat ve gaza anlayışına sahip olunması
15. Osmanlı Devleti'nde yönetici sınıfı oluşturanlara genel
B) Gelişmiş bir askeri yapı kurulması
bir isim olarak askeri denirdi.
C) Güçlü devlet teşkilatlanmasına sahip olunması
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi askerilerden
biri değildir?
D) Şehzadelerin iyi yetiştirilmesi
E) Çok uluslu toplum yapısının oluşması
A) Sadrazam
B) Kadı
D) Beylerbeyi
C) Defterdar
E) Reaya
11. Osmanlılarda, şehzadelerin Anadolu'daki sancaklarda
yönetici olarak görevlendirildiği görülür.
Bu uygulamanın temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?
16. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti'nde kapı-
A) Düşman devletlerle yapılacak savaşlarda şehzadeleri kullanma
kulu ocaklarına asker yetiştiren kurumdur?
B) Halkla daha yakın ilişki kurulmasını sağlama
A) Akıncılar
C) Ekonomik gelirleri artırma
B) Acemi Ocağı
D) Şehzade devlet yönetiminde tecrübe kazandırma
C) Cebeci Ocağı
E) İktidar kavgalarının yaşanmasını önleme
D) Humbaracı Ocağı
E) Tımarlı Sipahiler
56
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
29
BEYL‹KTEN DEVLETE - VII
4.
I. Murat zamanında,
– Yeniçeri Ocağı ve Topçu Ocağı kurulmuştur.
Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi'nde benimsediği iskan uygulaması ile
ilgili doğru bir bilgi değildir?
– Osmanlılar üzerine ilk haçlı seferi düzenlenmiştir.
A) Öncelikle göçebe topluluklar tercih edilmiştir.
– İdari ve siyasi teşkilatta kurumsallaşmaya gidilmiştir.
B) Türkmenlerin yerleştirilmesinde bölgeye yakınlık
dikkate alınmıştır.
Bu gelişmeler Osmanlılarda nasıl bir değişmeyi
göstermektedir?
C) İskan için bölgelerinde sorun yaşayan aşiretler tercih edilmiştir.
A) Beylikten devlete geçişin gerçekleştiğini
D) Türkmenlerin temel bazı ihtiyaçları karşılanmıştır.
B) Barışa dayalı bir dış politika izlenmeye başladığını
E) İskan edilecek aşiretlerin belirlenmesinde gönüllülük esası benimsenmiştir.
C) Devlet idaresinin kanunlara dayandırılmaya başlandığını
D) Anadolu Türk birliğinin sağlandığını
E) Dine dayalı bir idarenin kurulduğunu
5.
Osmanlı Devleti'nde I. Murat Dönemi'nde maliye teşkilatı kurulmuş ve ilk defterdar atanmıştır.
Bu düzenleme aşağıdakilerden hangisinin etkisiyle
gerçekleştirilmiştir?
2.
I. Cebeciler
A) Devlet gelirlerinin artması
II. Humbaracılar
B) Asker sayısının artırılmak istenmesi
III. Yeniçeriler
C) Lonca teşkilatlarının faaliyet göstermesi
IV. Eyalet askerleri
D) Mutlak yönetim anlayışının sürdürülmesi
Yukarıda verilenlerden hangilerinin Osmanlı hazinesinden maaş aldığı söylenemez?
E) Balkanlarda yeni topraklar kazanılmaya çalışılması
A) Yalnız IV
B) I ve II
D) II ve IV
C) II ve III
E) III ve IV
6.
3.
Osmanlı Devleti kendisinden önceki Türk İslam devletlerinin idari ve askeri uygulamalarını örnek almıştır.
Aşağıdakilerden hangisi bu duruma kanıt olarak
gösterilemez?
Kuruluş Dönemi'nde Osmanlı Devleti'nin Anadolu'daki beyliklerle yaptığı mücadelelerde,
I. dini,
A) Ülke topraklarının gelirlerine göre devlet görevlilerine tahsis edilmesi
II. siyasi,
B) Hükümdarların halife unvanını kullanması
III. ekonomik
C) Halkın ihtiyaçlarını karşılayacak sosyal kurumların
oluşturulması
etkenlerden hangileri öncelikle belirleyici olmuştur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
D) Egemenlik altında bulundurulan topluluklara inanç
özgürlüğü sağlaması
C) I ve II
E) Devlet meselelerinin görüşülmesi için divan
örgütünün oluşturulması
E) II ve III
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
BEYL‹KTEN
DEVLETE
G‹R‹fi
- VII
- I
7.
11. Osmanlı Devleti'nde idari yapılanma içinde yer
Osmanlı Devleti’nde I. Murat döneminde tımar uygulamasının başlatılması,
alan,
I. ülkede miri arazilerin daha verimli şekilde kullanılması,
II. köy,
II. askeri harcamaların bir bölümünün karşılanması,
III. eyalet,
III. ülkede ticari faaliyetlerin devlet denetimi altına
alınması
IV. kaza
I. sancak,
birimlerinin büyükten küçüğe sıralanması aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
hedeflerinden hangilerine yöneliktir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
29
C) Yalnız III
E) II ve III
A) I – II – III – IV
B) II – I – III – IV
C) III – I – IV – II
D) III – II – IV – I
E) IV – III – I – II
8.
Osmanlı Devleti'nde yönetim anlayışı büyük ölçüde padişaha bağlı olarak yapılandırılmıştı.
Aşağıdakilerden hangisi bu duruma kanıt olarak
gösterilebilir?
12.
I. Cebeciler
II. Top arabacıları
A) Ordunun bir bölümünün devletten üç ayda bir maaş
alması
III. Akıncılar
IV. Humbaracılar
B) Hükümdarların mutlak yetkilere sahip olması
V. Yeniçeriler
C) Taşra teşkilatının oluşturulması
9.
D) Sadrazamların yetkilerinin sınırlı tutulması
Yukarıda verilenlerden hangisi, Osmanlı Devleti'nde kapıkulu ocakları içinde yer almamıştır?
E) Siyasi görevlilerin kadı kararlarına müdahale edememesi
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Osmanlı Devleti'nin XIV. ve XV. yüzyıllarında hazinenin
en önemli gelir kaynaklarından biri savaşlarda elde
edilen ganimetler idi.
13. Osmanlı Devleti'nde serbest piyasa anlayışının
Bu durum aşağıdakilerden hangisini göstermektedir?
II. gayrimüslim unsurlardan farklı vergilerin alınması,
uzun süre gelişmemesinde,
I. fiyatların devlet tarafından belirlenmesi,
III. üretim faaliyetlerinin devlet tarafından denetim altında tutulması
A) Devlet tarafından yeni gelir kaynakları oluşturulamadığını
durumlarından hangilerinin rolünden söz edilebilir?
B) Avrupalı devletlere kapitülasyonların verilmeye başlandığını
A) Yalnız I
C) Askeri açıdan üstün bir durumda olunduğunu
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
D) Mutlak bir yönetim şekline sahip olunduğunu
E) Ticaret yolları üzerinde denetim sağlandığını
14. Osmanlı Devleti'nde işlediği toprağı iki yıl üst üste
10. Osmanlı Devleti'nde toprak sistemi içinde yer alan,
boş bırakan köylüden,
I. vakıf,
I. Cizye
II. dirlik,
II. Çiftbozan,
III. mülk
III. Avarız
topraklardan hangilerinin gelirleri askeri harcamalar için ayrılmıştır?
vergilerinden hangileri ceza olarak alınmıştır?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
58
C) Yalnız III
E) II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
30
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET‹ - I
3.
İstanbul’un Osmanlılar tarafından fethiyle bağlantılı
olarak,
İstanbul'un fethi, Türk ve dünya tarihinde birçok bakımdan önemli sonuçlar doğurmuştur.
Aşağıdakilerden hangisi, İstanbul'un fethinin dünya genelinde ekonomik yansımalara yol açtığının
bir göstergesidir?
– Bazı Bizanslı bilim adamları İtalya’ya giderek Rönesans hareketlerine katkıda bulunmuşlardır.
– Ticaret yollarının Osmanlı denetimine girmesi üzerine Avrupalılar Coğrafi Keşifler’e yönelmiştir.
A) İstanbul'dan İtalya'ya giden bilginlerin Rönesans'a
ortam hazırlaması
– İstanbul kuşatmasında kullanılan topların Avrupa’da kullanılmasıyla feodal yönetimler gerilemeye başlamıştır.
B) Avrupalıların Coğrafi Keşifler’e yönelmesi
C) Bizans Devleti'nin tarihe karışması
Bu gelişmeler dikkate alındığında,
D) Osmanlıların Anadolu ve Balkan toprakları arasındaki kopukluğun giderilmesi
I. İstanbul’un fethi Osmanlı toplumsal düzenini sarsmıştır.
E) Orta Çağ'ın sona ermesi ve Yeni Çağ'ın başlaması
II. Avrupa’da merkezi krallıklar güçlenmeye başlamıştır.
III. İstanbul’un fethi Avrupa’da önemli yansımalara yol
açmıştır.
4.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Fatih'in İstanbul'u fethinin ardından Galata'da yaşayan
gayrimüslimlerle yapılan anlaşmada, “Kiliselere el konulmayacağı, ibadetlere karışılmayacağı, hiçbir gayrimüslimin Müslüman olmaya zorlanmayacağı” hükümleri yer almıştır.
Bu bilgilere dayanarak,
I. Gayrımüslimlere inanç özgürlüğü tanınmıştır.
II. Azınlıklara bazı ekonomik ayrıcalıklar verilmiştir.
III. Gayrımüslim unsurların devlete bağlılığı güçlendirilmeye çalışılmıştır.
yorumlarından hangileri yapılabilir?
2.
Osmanlı Devleti’nde Fatih Dönemi'nde,
A) Yalnız I
– Candaroğulları Beyliği’ne son verilerek Sinop ve
Kastamonu alınmıştır.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
– Trabzon Rum Krallığı ortadan kaldırılmıştır.
– Cenevizlilerin Amasra'daki egemenliğine son verilmiştir.
5.
Bu gelişmeler birlikte düşünüldüğünde,
Osmanlı Devleti'nde Fatih döneminde kabul edilen Kanunname-i Ali Osman'a göre, tahta geçen padişah gerektiğinde devletin bekası için kardeşlerini öldürme yetkisine sahipti.
I. Osmanlı Devleti Anadolu Türk birliğini sağlamıştır.
II. Karadeniz bir Türk gölü haline getirilmiştir.
Bu düzenleme ile aşağıdakilerden öncelikle hangisinin korunmasının amaçlandığı savunulabilir?
III. Karadeniz ticaret yolu kontrol altına alınmak istenmiştir.
A) Devletin merkezi otoritesinin
B) Ekonomik yapının
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
C) Çok uluslu toplum yapısının
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
D) Din özgürlüğünün
E) II ve III
E) Avrupa'daki siyasi etkinliğin
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
DÜNYA
GÜCÜ OSMANLI
G‹R‹fi - DEVLET‹
I
- I
6.
30
10. Osmanlı Devleti’nde gerçekleşen,
Fatih Sultan Mehmet Devri'nde Venediklilere ticari bazı
imtiyazlar verilmiştir. Venedikliler İstanbul’da daimi elçiler bulundurabilecek, bu elçiler Osmanlı ülkesindeki
Venediklilerin davalarına bakacaktı.
I. halifelik makamının Osmanlılara geçmesi,
II. şeyhülislamın Divan üyesi olması,
III. sadrazamların Divan'a başkanlık yapması
Osmanlı yönetiminin bu girişiminin,
gelişmelerinden hangileri, Osmanlı Devleti'nin teokratik karakterini güçlendirmiştir?
I. Ortodoks birliğinin oluşmasını önleme,
II. Venediklileri Akdeniz’den uzaklaştırma,
A) Yalnız I
III. İstanbul'un ticari canlılığını koruma
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
amaçlarından hangilerini gerçekleştirmeye yönelik
olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
7.
C) Yalnız III
11. II. Bayezid Dönemi'nde İspanya'da Hıristiyan engizis-
E) II ve III
yon mahkemelerinin işkencelerinden kaçan Yahudiler,
en güvenceli yer olarak gördükleri Osmanlı ülkesine
kabul edilerek yerleşmişlerdir.
Osmanlı Devleti’nde Fatih döneminde gerçekleştirilen,
Bu bilgiye dayanarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Müslüman olmayan unsurlar Osmanlı ülkesinde güvenlik içinde yaşamıştır.
I. Akkoyunlu Devleti'nin yenilgiye uğratılması,
II. Trabzon Rum Devleti'nin ortadan kaldırılması,
III. Bosna-Hersek'in fethedilmesi
B) Osmanlı ülkesinde yaşayan Yahudilerin nüfusu artmıştır.
girişimlerinden hangilerinin Balkan egemenliğini
güçlendirdiği söylenebilir?
C) Osmanlı ülkesinde hoşgörü egemendir.
A) Yalnız I
D) Engizisyon mahkemelerinde Hıristiyan olmayanlar
da yargılanmıştır.
B) Yalnız III
D) II ve III
8.
C) I ve III
E) I, II ve III
E) Avrupa'da Hıristiyan olmayan unsurların varlığına
tümüyle son verilmiştir.
Osmanlı Devleti’nde Fatih döneminde Türk kökenli ailelerin yönetimdeki etkinliğine son verilmiş ve idari kademelerde devşirme asıllı olanlar öne çıkarılmıştır.
12. Osmanlı Devleti'nde yönetim, köklü Türk ailelerinin
ekonomik açıdan çok fazla yükselmesini istememiştir.
Fatih'in bu politikayla aşağıdakilerden hangisini
hedeflediği söylenebilir?
Bu politika,
I. devlet otoritesinin korunması,
A) Azınlıkların siyasi alanda etkili olmasını önlemek
II. ticari faaliyetlerin desteklenmesi,
B) Yönetim üzerindeki otoritesini güçlendirmek
III. bazı grupların siyasi etkinlik sahibi olmasının önlenmesi
C) Vergi gelirlerini artırmak
D) Egemenlik anlayışını değiştirmek
düşüncelerinden hangilerinin ürünü olarak nitelendirilebilir?
E) İlmiye sınıfının devlet yönetimindeki etkinliğini azaltmak
A) Yalnız I
9.
B) Yalnız II
D) I ve III
– İstanbul’un fethi
C) Yalnız III
E) II ve III
– Mısır Seferi’nin gerçekleştirilmesi
13. İstanbul, tarih boyunca birçok defa kuşatılmasına rağ-
– Kırım’ın fethi
men, fetih ancak Fatih Sultan Mehmet döneminde gerçekleştirilebilmiştir.
Yukarıdaki gelişmeler dikkate alındığında Osmanlı
Devleti ile ilgili olarak,
I. Jeopolitik açıdan önemli yerler ele geçirilmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi, İstanbul’un fethinin Osmanlılar açısından kolay olmayışının gerekçesidir?
II. Katoliklerin himayesi üstlenilmiştir.
A) Şehrin konumunun savunmaya uygun olması
III. Ekonomik gelir kaynakları artırılmıştır.
B) Anadolu'da siyasi birliğin sağlanamaması
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
C) İstanbul’un ticari açıdan önemli bir kent olması
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
D) Bizans'ın merkeziyetçi bir yapıya sahip olması
C) Yalnız III
E) İstanbul’un nüfus yoğunluğunun fazla olması
E) I, II ve III
60
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
31
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET‹ - II
4.
Portekizliler 1498'de Ümit Burnu'nu keşfederek Hint
Denizi ve Kızıldeniz'de ticari ve siyasi hakimiyet kurmaya başladılar. Bu durum Osmanlı Devleti’ni ekonomik yönden zarara uğratmıştır.
Avrupa'da Yeni Çağ'da basılan kitap sayısında daha
önceki dönemlere göre büyük artış görülmüştür.
Aşağıdakilerden hangisi, bu gelişmenin nedeni
olarak gösterilebilir?
Portekizlilerin, bu girişimleriyle aşağıdakilerden hangisine zarar verdiği savunulabilir?
A) Krallık yönetimlerinin sürmesi
A) Anadolu Türk birliğine
B) Kağıt ve matbaaların kullanım alanının yaygınlaşması
B) Osmanlıların İpek Yolu denetimine
C) Ticari faaliyetlerin yoğunlaşması
C) Akdeniz limanlarının ticari canlılığına
D) Katolik inancının yaygınlaşması
D) Osmanlıların Balkan egemenliğine
E) Papa'nın etkinliğinin sürmesi
E) Osmanlı toplumundaki kültürel canlılığa
5.
2.
Orta Çağ boyunca din adamlarının halkı sömürmesi,
Almanya'da halkın Katolik Kilisesi'ne karşı kin beslemesine etki etmiştir.
Bu gelişmenin,
Bu durum Alman toplumunun,
I. Akdeniz ticaretinin gerilemesi,
II. Reform,
II. Akdeniz'e kıyısı olan devletlerin gelir kaybına uğraması,
III. Coğrafi Keşifler
III. Avrupa’da merkezi krallıkların zayıflaması
olgularından hangilerine öncülük etmesinde etkili
olmuştur?
durumlarından hangilerine neden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
I. Rönesans,
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
B) Yalnız III
D) I ve III
6.
3.
Coğrafi Keşifler ile birlikte ticaret yolları okyanuslar
üzerinden geçmeye başlamıştır. Bu yeni durum Baharat Yolu'nun daha az kullanılması sonucunu doğurmuştur.
Portekiz ve İspanya gibi klasik sömürgeci devletlerin
XVI. yüzyıldan sonra etkinliğini yitirmesi sonrasında
Fransa, İngiltere ve Hollanda birbirleriyle hem Avrupa'da hem de denizlerde büyük bir nüfuz mücadelesine girdiler.
C) I ve II
E) II ve III
İtalyan şehir devletleri XV. yüzyılda hümanist düşüncenin oldukça ileri düzeyde tartışıldığı ve etkin biçimde
yerleştiği bir coğrafya olarak görünüyordu. Özellikle
Kuzey İtalya'nın zengin bölgelerinde kurulan şehir devletleri, yeniden eski antik dönemlerdeki bilim, sanat ve
edebiyatı keşfetmeye başlamışlardı.
Avrupalı devletler arasında yaşanan bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
Bu bilgilere bakılarak,
A) İspanya ve Portekiz'in ekonomik etkinliğinin sürdüğünün
II. Ekonomik rekabet sosyal ve kültürel yapıyı olumsuz etkilemiştir.
B) Sömürgeci rekabetin arttığının
III. Yeni düşünüş biçimleri tartışılmaya başlamıştır.
C) Avrupa'da din eksenli anlaşmazlıkların öne çıktığının
yargılarından hangilerinin XV. yüzyıl İtalyası ile ilgili doğru yargı olduğu söylenebilir?
I. Kültürel yapı canlılık arz etmektedir.
D) Avrupa'da burjuva sınıfının güç kazandığının
A) Yalnız I
E) Demokrasi düşüncesinin zayıfladığının
B) Yalnız II
D) I ve III
1
C) Yalnız III
E) II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
DÜNYA
GÜCÜ OSMANLI
G‹R‹fi - DEVLET‹
I
- II
7.
31
11. Avrupa'da Yeni Çağ'da görülen,
XVI. yüzyılda Coğrafi Keşifler ile elde edilen topraklarda bir süre sonra Hıristiyanlığın egemen din haline geldiği görülür.
I. Akdeniz ticaretinin canlılığının azalması,
II. düzenli orduların oluşturulması,
Buna göre,
III. burjuvaların ekonomik gücünü artırması
I. Dinin Avrupa'da siyasi etkinliği artmıştır.
olgularından hangilerinin, Avrupalı kralların siyasal
etkinliklerini artırmalarında rol oynadığı söylenebilir?
II. Coğrafi Keşiflerin sonuçları sadece ekonomik
alanla sınırlı kalmamıştır.
III. Hıristiyanlık yeni yayılma alanları bulmuştur.
A) Yalnız I
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
8.
C) Yalnız III
E) II ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
Osmanlılarda posta ve haberleşme işi menzil teşkilatı
tarafından gerçekleştirilirdi. Devlet bu alanda hız ve
güvenliği sağlamak amacıyla menzillerin çevresinde
yerleşim birimlerinde dinlenmiş hayvan bulundurur ve
habercilerin ağırlanması için gerekli tedbirleri aldırırdı.
12. Avrupalılar, XVI. yüzyılda doğu ülkelerinin zenginliklerine ulaşabilmek amacıyla mevcut ticaret yollarına alternatif olarak yeni ticaret yolları aramaya başlamışlardır.
Bu girişim aşağıdakilerden hangisine yol açmıştır?
A) Venedik ve Ceneviz’in ticari gelirlerinin azalmasına
Bu uygulama ile,
I. askeri gücün korunması,
B) İslam inancının yaygınlaşmasına
II. toplumlar arası kültürel etkileşimin sürmesi,
C) Akdeniz ticaretinin canlılığının artmasına
III. uzak bölgelerde devlet otoritesinin korunması
D) Avrupa'da skolastik anlayışın güçlenmesine
E) Osmanlı topraklarının ekonomik yönden gelişmesine
çabalarından hangilerinin kolaylaştırılmaya çalışıldığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
9.
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
13. Avrupalılar, XVI. yüzyılda yeni keşfedilen yerlerde sö-
E) II ve III
mürge imparatorlukları kurdular. Bu durum, keşfedilen
ülkelerden Avrupa'ya altın ve gümüş başta olmak üzere bol miktarda hammadde götürülmesine neden olmuştur.
Rönesans hareketleri Fransa'da daha çok mimari ve
güzel sanatlar, İngiltere'de edebiyat, Almanya da ise
din ve edebiyat alanlarında etkili olmuştur.
Bu gelişmeler,
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
I. Avrupa'da sanattan zevk alan zengin bir mesen sınıfının ortaya çıkması,
A) Almanya'da din savaşlarının yaşandığına
II. Avrupa'da hayat standardının yükselmesi,
B) Devletlerin gelişmişlik düzeylerinin farklı olduğuna
III. Reform hareketlerinin gerçekleşmesi
C) Orta Avrupa'da ekonomik düzeyin yükseldiğine
sonuçlarından hangilerine ortam hazırlamıştır?
D) Rönesans'ın etkilerinin Avrupa sınırlarını aştığına
A) Yalnız I
E) Rönesans’ın gelişme alanlarının toplumlar arasında farklılaştığına
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
10. Rönesans ile birlikte Avrupa ülkelerinde bilim, sanat,
14. Avrupa'da tarihi süreçte yaşanan,
edebiyat alanlarında yeni bir dünya görüşü ortaya çıktı.
I. merkezi krallıkların topraklarını genişletmeleri,
Bu gelişme,
I. Avrupa'da dinin etkinliği artmıştır.
II. din adamlarının halk üzerindeki otoritelerinin zayıflaması,
II. Avrupa'da kültürel gelişmeler yoğunlaşmıştır.
III. derebeylerinin etkinliklerini yitirmeye başlamaları
III. Laik devlet anlayışı ortaya çıkmıştır.
gelişmelerinden hangilerinin siyasi alan ile doğrudan ilgili olduğu söylenebilir?
yargılarından hangilerini destekler niteliktedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Yalnız I
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve III
E) II ve III
62
C) Yalnız III
E) I, ll ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
XV. ve XVI. yüzyıllarda yaşanan,
I. Fatih Sultan Mehmet’in Otlukbeli Savaşı’nda Uzun
Hasan'ı yenmesi,
II. Mısır'dan birçok sanatçı ve eser İstanbul'a getirilmiştir.
III. Kanuni’nin Irakeyn seferini düzenlemesi
III. Memlük Devleti yıkılmış ve toprakları Osmanlı
Devleti'ne geçmiştir.
gelişmelerinden hangileri, Osmanlı ordusunun
Anadolu sınırları dışında gerçekleştirdiği girişimlerdir?
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
1517 Ridaniye Savaşı'nın sonuçlarından bazıları şunlardır:
I. Venedik, Kıbrıs için Memlüklere ödediği vergiyi
Osmanlı Devleti'ne vermeye başlamıştır.
II. Yavuz Sultan Selim’in Memlük Devleti’ni ortadan
kaldırması,
A) Yalnız I
32
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET‹ - III
Bu sonuçların kültürel, siyasal ve ekonomik olarak
sıralanması hangi seçenekte doğru verilmiştir?
C) Yalnız III
Kültürel
Siyasal
Ekonomik
A)
I
II
III
B)
II
I
III
C)
II
III
I
D)
III
II
I
E)
III
I
II
E) II ve III
Birçok sermaye sahibinin ve nitelikli işgücünün XVI.
yüzyıldaki İran savaşlarında ölmesi, Bursa'da bazı
atölyelerdeki tezgah sayısının azalmasına, bazı atölyelerin ise tamamen kapanmasına yol açmıştır.
Bu gelişmeler dikkate alındığında,
5.
I. Sınırların korunması zorlaşmıştır.
II. Askeri mücadeleler ekonomik yapıyı olumsuz etkilemiştir.
I. Kutsal emanetler İstanbul'a getirilmiştir.
III. Savaşlar toplumsal düzene zarar verici sonuçlar
doğurmuştur.
II. Halifelik makamı Osmanlı padişahlarına geçmiştir.
III. Suriye, Filistin ve Mısır toprakları Osmanlı yönetimine geçmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Yavuz Sultan Selim'in düzenlediği Mısır Seferi sonunda;
Bu sonuçlardan hangilerinin Osmanlı Devleti'ne
ekonomik kazanımlar sağladığı söylenebilir?
C) Yalnız III
E) II ve III
A) Yalnız I
3.
B) Yalnız II
D) I ve II
XVII. yüzyılın sonlarında uzun süre İstanbul'da kalan
Boğdan voyvodalarından Dimitri Kantemir, Türklerde
soyluluğun babadan oğula geçmediğini, aksine erdem
ve iyi karakter sayesinde elde edilebildiğini kaydeder.
6.
Bu bilgi göz önüne alındığında Osmanlı toplumuyla ilgili olarak,
C) Yalnız III
E) II ve III
Osmanlı Devleti XVI. yüzyıl başlarında doğudan gelen ticaret yollarını kontrolü altına almakla,
I. Coğrafi Keşifler'in olumsuz etkilerini giderme,
I. Katı bir sınıf sistemi yoktur.
II. Toplumsal statü kişilik özelliklerine göre şekillenir.
II. Avrupa'yı ticari yönden Osmanlı Devleti’ne bağımlı kılma,
III. Din, toplum üzerinde belirleyici en önemli unsurdur.
III. Avrupalı devletlerin Haçlı ittifakı oluşturmasına engel olma
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
hedeflerinden hangilerine ulaşmaya çalışmıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
A) Yalnız I
E) II ve III
B) Yalnız II
D) I ve III
1
C) I ve II
E) II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
DÜNYA
GÜCÜ OSMANLI
G‹R‹fi - DEVLET‹
I
- III
7.
32
11. Fatih tarafından fethedildiğinde yaklaşık nüfusu 50.000
Osmanlı egemenliği dönemindeki Sırbistan üzerine yapılan araştırmalarda, XVI. yüzyılda Sırbistan'da nüfus
başına düşen gıda mahsulünün, Avrupalı devletlerin
sömürgelerindeki köylülerin elinde kalan gıda mahsulünden çok daha fazla olduğunu ortaya koyulmuştur.
olan İstanbul, XVI. yüzyılda 700.000 nüfusu ile Avrupa'nın en büyük şehri haline gelmişti.
Bu gelişmede,
I. Türkmen topluluklarının İstanbul'a yönlendirilmesi,
Bu bilgi dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
II. Şehrin ekonomik canlılığının artırılması,
III. Osmanlı sınırlarının genişlemesi
A) Askeri yapıya önem verilmiştir.
olgularından hangilerinin doğrudan etkili olduğu
söylenebilir?
B) Halkın yönetime katılımı sağlanmıştır.
C) Balkanlarda ekonomik refah sağlanmıştır.
A) Yalnız I
D) Balkanlar Anadolu’dan daha zengin bir bölge haline
gelmiştir.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
E) Balkanlarda Türk kültürü yaygınlaştırılmıştır.
12. Osmanlı Devleti'nde lonca teşkilatlarının,
8.
Osmanlı Devleti'nde muhtesib adı verilen görevliler
çarşı ve pazarların düzeninden sorumluydu. Esnafı denetler, fiyatları kontrol ederlerdi.
I. üretilen malların kalitesini kontrol etme,
II. üyelerine kredi sağlama,
III. mesleki eğitim verme
Bu bilgilere bakılarak,
gibi görevleri bulunuyordu.
I. Ticari faaliyetler denetim altında tutulmuştur.
III. Ticaret yolları üzerinde denetim sağlanmıştır.
Bunlardan hangileri Osmanlı ülkesinde ekonomik
düzenin korunması düşüncesinin ürünü olarak nitelendirilebilir?
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
II. Devlet tüketiciyi korumaya çalışmıştır.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) II ve III
13. "Osmanlıların toprak kazanımları arasında Kırım ve
9.
Mısır'ın özel bir önemi vardır." tezini ortaya atan bir
araştırmacı, aşağıdakilerden öncelikle hangisini bu
görüşüne dayanak yapabilir?
Bir toplumda sınıflar arası geçiş yaşanmasına dikey
hareketlilik adı verilir. Osmanlılarda, doğuştan gelen ve
birbirine geçişi kabul etmeyen sınıf sistemi yoktu.
A) Her iki bölgenin halkının da Müslüman olmasını
Bu bilgi Osmanlı Devleti’yle ilgili,
I. Toplumsal sınıf çatışmalarının önüne geçilmiştir.
B) Her iki bölgenin de önemli ticaret yolları üzerinde
bulunmasını
II. Kölelik uygulaması sona erdirilmiştir.
C) Osmanlı sınırlarının genişlemesini
III. Yargı bağımsızlığının korunmasına özen gösterilmiştir.
D) Mısır'ın verimli topraklara sahip olmasını
E) Osmanlı vergi gelirlerinin artmasını
yargılarından hangilerini destekler nitelikte değildir?
14. XVI. yüzyılın ortalarından itibaren, devlete vergi sağlaA) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
yan araziler, belirli bir bedel karşılığında şahıslara verilmeye başlandı. Bu yönteme iltizam, bu işi üzerine
alan kimseye de mültezim denilmiştir. Bu sisteme göre
devlet, ikta arazilerinin gelirlerini açık artırma ile peşin
olarak satıyordu.
E) II ve III
10. Osmanlı Devleti’nin Fatih Dönemi'nde,
I. devşirme kökenlilerin devlet yönetiminde ön plana
çıkarılması,
Bu bilgiler aşağıdaki yargılardan hangisini destekler niteliktedir?
II. şehzadeler arasındaki taht kavgalarını destekleyen Bizans’a son verilmesi,
A) Topraktaki devlet mülkiyetine son verilmiştir.
III. başa geçen padişaha kardeşlerinin öldürme yetkisinin verilmesi
B) Topraktan alınan vergiler artırılmıştır.
C) Eyalet yönetimlerinin merkeze olan bağlılıkları azalmıştır.
girişimlarından hangileri, merkezi yönetimi güçlendirmek amacıyla gerçekleştirilmiştir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
D) Sınırlar genişletilmeye çalışılmıştır.
C) Yalnız III
E) Devlet hazinesi için kaynak oluşturulmaya çalışılmıştır.
E) I, II ve III
64
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
Akdeniz’de bazı adaları ellerinde tutan St. Jean Şövalyeleri, XVI. yüzyılda Akdeniz'deki Osmanlı hakimiyetini
gölgeliyor, Türk deniz ticaretine önemli ölçüde zarar
veriyorlardı.
Osmanlı Devleti tarafından Şam valiliğine atanan Canberd Gazali, Memlük Devleti'ni yeniden kurmayı amaçlamış ve Yavuz Sultan Selim'in ölümünü fırsat bilerek
ayaklanmıştır.
Bu durumun, Osmanlılar için aşağıdakilerden hangisini zorunlu hale getirdiği söylenebilir?
Buna göre,
A) Avrupa devletlerinin askeri desteğinin aranmasını
B) Kapıkulu askerlerinin sayısının artırılmasını
II. Taht değişikliğinin oluşturduğu otorite boşluğu karışıklıklara ortam hazırlamıştır.
C) Karadeniz'de Osmanlı askeri etkinliğinin azaltılmasını
III. Osmanlı Devleti'nin çok uluslu toplum yapısı zarar
görmüştür.
D) Kaptan-ı deryaların yetkilerinin artırılmasını
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
I. Memlük Devleti yeniden kurulmuştur.
E) Rodos ve Kıbrıs’ın egemenlik altına alınmasını
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
1551 yılında karadan ve denizden gerçekleştirdiği kuşatma ile Trablusgarp'ı alan Turgut Reis, 1560 yılında
Kaptan-ı Derya Piyale Paşa ile birlikte hareket ederek
Cerbe Deniz Savaşı'nda İspanyolların yenilgiye uğratılmasını sağladı.
5.
Bu başarıların aşağıdakilerden hangisini sağladığı
savunulabilir?
C) Yalnız III
E) II ve III
1535 yılında Fransa'ya verilen kapitülasyonlarla bu
devletin tüccarlarının her türlü dava ve anlaşmazlıklarında Fransız konsoloslarının yetkili kılınması kararı
alınmıştır.
Bu bilgilere göre,
A) İpek Yolu üzerinde Osmanlı denetiminin kurulmasını
B) Kapitülasyonların kaldırılmasını
I. Fransa'ya hukuki ayrıcalıklar tanınmıştır.
C) Osmanlıların Akdeniz’deki varlığının güçlendirilmesini
II. Fransa'nın siyasi baskısı altında kalınmıştır.
III. Osmanlı toprak bütünlüğü tehlikeye girmiştir.
D) Osmanlıların Avrupalı devletlerle olan siyasi ilişkilerinin azalmasını
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
E) İslam dünyasında birlik kurulmasını
3.
33
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET‹ - IV
B) Yalnız II
D) I ve II
Osmanlı Devleti'nde 1535 yılında Fransa'ya verilen kapitülasyonların her iki devletin hükümdarları hayatta olduğu sürece geçerli olacağı kararlaştırılmıştır.
6.
Alınan bu kararın,
C) Yalnız III
E) II ve III
Osmanlı Devleti 1575 yılında Tunus'u, 1577 yılında da
Fas'ı egemenlik altına almıştır.
Bu iki gelişme birlikte değerlendirildiğinde,
I. kapitülasyonların süresini sınırlama,
II. ekonomik ayrıcalıkların sürekli olmasını engelleme,
I. Kuzey Afrika'nın fethi tamamlanmıştır.
III. Avrupa’da bir Hıristiyan birliği kurulmasını önleme
II. Akdeniz'deki Osmanlı etkinliği artmıştır.
III. Avrupalı devletlerle ekonomik rekabet başlamıştır.
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
1
C) Yalnız III
E) II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
DÜNYA
GÜCÜ OSMANLI
G‹R‹fi - DEVLET‹
I
- IV
7.
33
10. Osmanlılar tarafından XVI. yüzyılda tasarlanan Don -
Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde düzenlenen İran
seferleri ile Osmanlı sınırları Basra körfezine kadar
uzanmış ve Hint Okyanusu ile bağlantı sağlanmıştır.
Bağdat gibi tarihi bir merkez de Osmanlıların eline geçmiştir.
Volga Kanalı Projesi ile Karadeniz ve Hazar Denizi birleştirilmek istenmiştir.
Don - Volga projesinin,
I. Türkistan hanlıkları ile bağlantı kurma,
Bu bilgilere dayanarak aşağıdakilerden hangisine
ulaşılamaz?
II. Avrupalı devletlerin Hint Okyanusu'na yönelik sömürgeci ilgilerini sona erdirme,
A) XVI. yüzyılda doğuda savaşlar sürmüştür.
III. Hazar'ı kullanarak Rusları baskı altında tutma
B) Osmanlı Devleti doğuda en geniş sınırlara Kanuni
devrinde ulaşmıştır.
düşüncelerinden hangileriyle ilgili olduğu söylenebilir?
C) Kanuni devri fetihlerin sürdüğü bir dönemdir.
A) Yalnız I
D) Osmanlı egemenliği altındaki Arap nüfusu artmıştır.
B) Yalnız II
D) I ve II
E) Osmanlılar İran seferlerinde başarı elde etmiştir.
C) Yalnız III
E) I ve III
11. 1527 yılında Osmanlı Devleti'nde eyalet askerlerinin
toplam sayısı 80.000, kapıkulu askerlerinin sayısı ise
27.900 idi.
Bu bilgi dikkate alındığında,
8.
I. Ordunun asli unsuru eyalet askerleridir.
Haçlılar, İnebahtı Deniz Savaşı'nda elde ettikleri başarıdan sonra Akdeniz'deki Türk hakimiyetine son vereceklerine inanıyorlardı. Ancak kısa sürede yeniden inşa edilen Osmanlı donanması tekrar Akdeniz'de dolaşmaya başlamıştır.
II. Askeri harcamalar azaltılamamıştır.
III. Askeri disiplinin korunmasında sorunlar yaşanmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
Bu gelişme aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
A) Osmanlı mali yapısının sarsıntı yaşadığının
B) Avrupalıların Coğrafi Keşifler’e yöneldiğinin
12. Osmanlı Devleti'nin Akdeniz üzerinde mutlak dene-
C) Osmanlılarda denizciliğe verilen önemin gerilediğinin
tim sahibi olmasında,
I. Preveze Deniz Savaşı’nın kazanılması,
D) Akdeniz'deki Türk hakimiyetinin sona erdirilemediğinin
II. Kıbrıs'ın Osmanlıların denetimi altına girmesi,
E) Akdeniz ticaretinin canlılık kazandığının
III. Rodos'un Osmanlılarca fethedilmesi
gelişmelerinden hangilerinin rolü olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
9.
Bugünkü Nijerya, Nijer, Çad, Mali devletlerinin topraklarında hüküm sürmekte olan Bornu, Sangay, Timbuktu gibi Müslüman sultanlıklar, XVI. yüzyılda Osmanlı
padişahını halife olarak tanıyıp, ona tabi olmuşlardır.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
13. Mısır’ın egemenlik altına alınması Osmanlı Devleti’ne
beklenilen ölçüde bir ekonomik kazanç sağlamamıştır.
Bu durumun temel nedeninin aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir?
Bu gelişmelerin aşağıdakilerden hangisini sağladığı söylenebilir?
A) Osmanlıların nüfuz alanının genişlemesini
A) Osmanlı Devleti’nin Avrupa yönündeki fetihlere ağırlık vermesi
B) Halifeliğin İslam dünyasının tamamında etkin hale
gelmesini
B) Fransızlara kapitülasyonlar verilmesi
C) Ticaret yollarının açık denizlere kayması
C) İslam dünyasında siyasi çekişmelerin başlamasını
D) Karadeniz ticaret yolunun denetimine yönelinmesi
D) Avrupalıların sömürgeci politikalarının sona ermesini
E) Osmanlı Devleti’ne karşı Avrupa’da Haçlı orduları
oluşturulması
E) Yeni ticaret yollarının bulunmasını
66
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
34
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET‹ - V
4.
Osmanlı Devleti'nde kadılar, sancak ve kazalarda adalet işlerine bakarlardı. Davalarda İslami kanunlara göre
karar verirlerdi.
Osmanlı Devleti'nde beylerbeyi ya da sancakbeyleri
devlet memurlarıyla ilgili bazı davalara katılabilir, ancak mahkemeye müdahale edemezlerdi.
Bu bilgiler göz önünde tutulduğunda aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
Bu uygulama Osmanlıların aşağıdakilerden hangisine verdiği önemi ortaya koymaktadır?
A) Adalet sisteminde Türk gelenekleri dikkate alınmıştır.
A) Tımar sistemine
B) Kadılar devlet yönetiminde ve askeri alanda yetkili
olmuşlardır.
C) Yargı bağımsızlığına
B) Askeri düzene
D) Çok uluslu toplumsal yapıya
C) Toplumsal anlaşmazlıklarda artış yaşanmıştır.
E) Toprak sistemine
D) Hukuk sisteminde dinin belirleyici bir etkisi vardır.
E) Hukuk birliği sağlanmaya çalışılmıştır.
5.
2.
Osmanlı Devleti’nde bireyler taşınır veya taşınmaz mal
edinebilirdi.
Şeyhülislam, Osmanlı Devleti'nde ilmiye sınıfının başı
durumunda idi. Divanda devletle ilgili olarak alınan kararların şer’i kurallara uygunluğunu kontrol eder, kendisine sorulan sorulara cevap verirdi.
Bu bilgiye bakılarak Osmanlı ülkesinde,
Bu bilgiler dikkate alındığında,
I. meşruti yönetim,
II. yargı bağımsızlığı,
I. Dini eğitim ülke genelinde yaygınlaştırılmaya çalışılmıştır.
III. özel mülkiyet
II. Teokratik bir yönetim anlayışı oluşmuştur.
III. Divanda alınan kararlar dini otoritenin denetiminden geçmiştir.
unsurlarından hangilerinin varlığından söz edilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
yargılarından hangilerinin doğru olduğu söylenebilir?
C) Yalnız III
E) II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
3.
C) Yalnız III
E) II ve III
– Osmanlı Devleti'nde geleneğe dayalı örfi hukuk
kuralları önemli bir yer tutmuştur.
6.
– Osmanlılarda ilk örfi verginin bir pazar vergisi olarak Osman Bey zamanında konulduğu görülür.
Osmanlı Devleti ile ilgili bu duruma bakılarak,
I. Örfi hukuk devletin kuruluşundan itibaren var olmuştur.
Din adamlarının yönlendirdiği Hıristiyanlık ve dini gücünü siyasi nüfuz aracı olarak kullanan Katolik Kilisesi,
XVI. yüzyıl itibariyle Alman toplumunu tatmin etmekten
oldukça uzaktı.
Bu durumun aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı söylenebilir?
II. Örfi hukuk, din kuralları ile çelişebilmiştir.
A) Katolik Kilisesi'nin baskılarının sona ermesine
III. Türk gelenekleri ekonomik alanda etkinliğini sürdürmüştür.
B) Katolik inancının Avrupa dışında yaygınlaşmasına
C) Papanın soyluların denetimine girmesine
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
D) Almanya'da siyasi birlik kurulmasına
C) Yalnız III
E) Alman toplumunun Protestan akımı desteklemesine
E) II ve III
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
DÜNYA
GÜCÜ OSMANLI
G‹R‹fi - DEVLET‹
I
- V
7.
11. Protestan mezhebinin kurucusu olan Martin Luther'in
Avrupa'da Reform'un ardından yaşanan mezhep çatışmalarından sonra Katolik Kilisesi'yle bağlarını koparan
ülkelerde kilisenin mallarına ve topraklarına el konuldu.
görüşleri Almanya dışında da etkili olmuştur. Fransa'da
Kalven adlı bir hukukçunun yaydığı fikirler sonucunda
"Kalvenizm" doğmuştur.
Bu gelişmenin aşağıdakilerden hangisine yol açtığı
söylenebilir?
Bu bilgilere dayanarak,
A) Siyasi yapının değişmesine
I. Protestanlık Avrupa genelinde yayılma alanları bulmuştur.
B) Katolik Kilisesi'nin taraftarlarının artmasına
C) Skolastik düşüncenin güçlenmesine
II. Protestan inanç Katolik inancını etkilemiştir.
D) Katolik Kilisesi'nin ekonomik etkinliğinin azalmasına
III. Fransa’da Katolik - Protestan barışı sağlanmıştır.
E) Sömürgeci politikaların öne çıkmasına
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
8.
34
C) I ve II
E) I, II ve III
Fransa kralının Kutsal Roma Germen imparatoruna
karşı Avrupa dışı Müslüman bir güçten yardım istemesi, Hıristiyan dünyasının siyasi ve daha sonra da dini
birlikteliğinin yeniden tanımlanmasını zorunluluk haline
getirmiştir.
Bu bilgiler dikkate alındığında,
12. Katolik Kilisesi'nin bozulması ve dini amaçlarından
I. Din birliği, siyasi çıkarların önüne geçmiştir.
III. Ekonomik ilişkiler dini ilişkilerin gölgesinde kalmıştır.
uzaklaşması üzerine XVI. yüzyılda Almanya'dan başlayarak diğer Avrupa ülkelerine yayılan dini alandaki yeniliklere Reform denilmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
Bu gelişmeler ışığında,
II. Siyasi çıkarlar, din bağlarını zayıflatmıştır.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
I. Dinin sanat ve edebiyat alanlarındaki etkinliği sona ermiştir.
C) Yalnız III
E) II ve III
II. Katolik inancında yaşanan yozlaşma tepki toplamıştır.
9.
III. Dini alanda yeniden düzenleme ihtiyacı ortaya çıkmıştır.
Kanuni Sultan Süleyman, Almanya’daki Protestanları
Katolik Alman kralına karşı desteklemiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
Bu uygulama ile Kanuni’nin ulaşmak istediği amaç
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
A) Avrupa'da Hıristiyan birliği çabalarını önlemek
C) I ve II
E) II ve III
B) Osmanlı Devleti’nin dini hoşgörüsünü Alman toplumuna göstermek
C) Ortodoksları himaye etmek
D) Osmanlı ülkesinde toplumsal düzeni korumak
13. XVI. yüzyılda Avrupa’da yaşanan Reform girişimleri so-
E) Almanya ile ticari ilişkileri geliştirmek
nucunda eğitim faaliyetleri kilisenin kontrolünden çıkarılmaya başlanmıştır.
10. Reform hareketlerinin sonucunda Avrupa'da Katolik
mezhebinin dışında Protestanlık ve Protestanlığa bağlı
farklı bazı dini akımlar ortaya çıkmıştır.
Bu bilgiye bakılarak,
I. Avrupa’da eğitim alanında laik düşünce ön plana
çıkmaya başlamıştır.
Buna göre,
II. Avrupa’da skolastik düşüncenin etkinliği korunmuştur.
I. Avrupa’da mezhep sayısı artmıştır.
II. Hıristiyan dünyasında dini anlaşmazlık ve çatışmalar sona ermiştir.
III. Avrupa’da özgür düşünce ortamı güçlendirilmeye
çalışılmıştır.
III. Papa'nın Avrupa’daki etkinliği artmıştır.
yargılarından hangisine ulaşılamaz?
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
A) Yalnız I
C) I ve II
B) Yalnız II
D) I ve III
E) I, II ve III
68
C) Yalnız III
E) II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
I. Surların büyük kuşatma toplarıyla yıkılabileceğinin
anlaşılması
II. İstanbul’dan bazı bilim adamlarının kaçarak İtalya’ya gitmesi
Fatih Devri'nde Kırım’ın fethedilmesi ile Osmanlı
Devleti’nin,
I. Ege adaların üzerindeki baskıyı artırma,
II. Karadeniz ticaret yolu üzerindeki denetimi güçlendirme,
III. Önemli ticaret yollarının Osmanlı Devleti’nin eline
geçmesi
III. Anadolu’da Türk birliğini sağlama
IV. Osmanlı Devleti’nin merkeziyetçi bir imparatorluk
haline gelmesi
kazanımlarından hangilerini sağladığı savunulamaz?
V. Osmanlı Devleti'nin toprak bütünlüğünün sağlanması
A) Yalnız I
B) II
C) III
D) IV
B) Yalnız III
D) I ve III
İstanbul’un fethinin yukarıdaki sonuçlarından hangisi derebeyliklerin yıkılış sürecine girmesine ve
Avrupa’nın siyasi yapısının değişmesine etki etmiştir?
A) I
35
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET‹ - VI
C) I ve II
E) II ve III
E) V
5. Reform hareketlerinin ortaya çıkmasında en önemli ne-
2.
denlerden bir tanesi Kilise'nin para karşılığında "endülüjans" adı verilen ve günahların affedildiğini belirten
belgeler dağıtması olmuştur.
Osmanlı Devleti'nde Fatih Sultan Mehmet Dönemi'nde,
Buna göre Katolik Kilisesi ile ilgili,
I. Rodos,
I. maddi çıkar sağladığı,
II. Otranto,
II. sınıf eşitsizliğine dayanan toplumsal yapıyı desteklediği,
III. Kıbrıs
III. Hıristiyan inancını özünden uzaklaştırdığı
bölgelerinden hangileri egemenlik altına alınmıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
3.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve III
E) II ve III
Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’u fethettikten sonra İstanbul halkına iyi davranmış, onlara din ve vicdan hürriyeti tanımıştır. Yıkılmaya yüz tutan Ortodoks Kilisesi’ni himayesine almıştır.
6.
C) Yalnız III
E) II ve III
Fatih Sultan Mehmet'in ardından Osmanlı tahtına geçen II. Bayezid döneminde Fatih devrine göre durgun
bir fetih süreci yaşanmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi Fatih Sultan Mehmet’in
böyle davranmasının amaçlarından biri değildir?
Aşağıdakilerden hangisi II. Bayezid devrinin durgun geçmesinde etkili olan dış nedendir?
A) Hıristiyan dünyasının birleşmesini önlemek
A) II. Bayezid'in dirayetli bir padişah olmaması
B) Toplumsal düzeni korumak
B) Cem Sultan sorununun yaşanması
C) Venediklilerin ticari etkinliklerini sınırlandırmak
C) Toplumsal düzenin korunmasına önem verilmesi
D) Katolik Kilisesi'ne karşı güç oluşturmak
D) II. Bayezid'e oğlu Yavuz'un isyan etmesi
E) Ortodoks dünyasını kontrol altında tutmak
E) Şahkulu İsyanı'nın yaşanması
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
DÜNYA
GÜCÜ OSMANLI
G‹R‹fi - DEVLET‹
I
- VI
7.
12. Katolik bir başbakana sahip Fransa, Katolik Kutsal-Ro-
I. Sadrazamın Divana başkanlık etmeye başlaması
ma Germen imparatoruna karşı Protestan Alman
Prensliklerinin yanında yer almıştır.
II. İstanbul’un başkent yapılması
III. Sahn-ı Seman medresesinin açılması
Buna göre,
Yukarıdakilerin hangileri Fatih’in idari alandaki faaliyetleri arasında gösterilemez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
35
I. Fransa'nın siyasi ilişkilerinde dini etkili faktörler olmuştur.
C) Yalnız III
II. Fransa ile Almanya mezhep birliğini amaçlamışlardır.
E) II ve III
III. Fransa ulusal çıkarları doğrultusunda politikalar izlemiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
8.
I. Anadolu Türk birliğinin sağlanması
A) Yalnız I
II. Halifeliğin Osmanlı Devleti’ne geçmesi
D) I ve III
III. Çok uluslu bir toplum yapısına sahip hale gelinmesi
Yukarıdakilerin hangileri Osmanlı padişahlarının
siyasi otoritesinin artmasına yol açan gelişmelerdendir?
A) I ve II
B) Yalnız III
D) II ve III
B) Yalnız II
C) Yalnız III
E) II ve III
13. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin XVI.
yüzyılda gerçekleştirdiği Avusturya seferlerinin
amaçları arasındadır?
C) I ve II
E) I, II ve III
A) Avrupa’da mezhep birliğini bozmak
B) Rusya’nın güneye inmesini engellemek
C) Hazar Denizi’nde donanma bulundurmak
9.
D) İpek Yolu’nun canlanmasını sağlamak
Fatih Sultan Mehmet Anadolu’daki fetihleri için aşağıdakilerden hangisiyle karşı karşıya gelmemiştir?
E) Macaristan bölgesini denetim altında tutmak
A) Akkoyunlu Devleti
B) Karamanoğulları Beyliği
C) Ceneviz Devleti
14.
D) Bizans Devleti
– Çeşitli devletlere kapitülasyonların tanınması
– Süveyş Kanalı Projesi’nin hazırlanması
E) Candaroğulları Beyliği
– Akdeniz ve Tunus’un fethedilmesi
Yukarıdaki girişimlerle Osmanlı Devleti'nin ulaşmak istediği hedef aşağıdakilerden hangisidir?
A) Siyasi ve ekonomik avantajlar elde etmek
10. Aşağıdakilerden hangisi Yeni Çağ başlarında dog-
B) Avrupa’ya yakınlaşmak
matik düşüncenin yıkılmasına ortam hazırlayarak
Avrupa’nın bilim ve uygarlıkta ilerlemesinin temel
faktörü olmuştur?
A) Haçlı seferleri
B) Kavimler Göçü
C) Rönesans
D) Yüzyıl savaşları
C) Dünya ticaretini kendi denetimine almak
D) Sınırları genişletmek
E) Sömürgeciliği önlemek
E) Fransız İhtilali
15. Osmanlı Devleti'nde,
11. Aşağıdakilerden hangisinin XV. ve XVI. yüzyıllarda
I. ülke sınırları,
Avrupa'da görüldüğü söylenebilir?
II. ekonomik güç,
A) Katolik Kilisesi'nin gücünü artırması
III. etnik yapı
B) Burjuva sınıfının zenginleşmesi
unsurlarından hangilerinin XVI. yüzyılda değişikliğe uğradığı söylenebilir?
C) Köleliğin sona ermesi
D) Feodal yönetimlerin topraklarını genişletmesi
A) Yalnız I
E) Halkın ülke yönetimlerine katılması
B) Yalnız II
D) II ve III
70
C) I ve III
E) I, II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
Osmanlı Devleti’nin 1538 yılında Avrupalı devletlerle giriştiği Preveze Savaşı,
I. Haçlı saldırılarını etkisiz kılma,
II. Akdeniz ticaretini denetim altına alma,
III. Akdeniz’de siyasi egemenlik kurma
B) Yalnız II
D) I ve II
Osmanlı Devleti'nde mülkiyeti devlete ait olan topraklara "Miri topraklar" denilmekteydi. Bu topraklar has,
zeamet ve tımar gibi kısımlara ayrılarak, hizmet karşılığında ve asker beslemek şartıyla bazı görevlilere verilirdi.
Bu bilgiler dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
düşüncelerinden hangileriyle ilişkilendirilebilir?
A) Yalnız I
36
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET‹ - VII
C) Yalnız III
A) Osmanlı Devleti'nde özel mülkiyet anlayışının var
olduğu
E) I, II ve III
B) Osmanlı Devleti'nde tarımın önemli bir ekonomik
uğraş olduğu
C) Askeri masrafların toprak geliri ile karşılandığı
2.
D) Bazı hizmet giderleri için hazineden para harcanmadığı
Osmanlı Devlet adamlarının XVI. yüzyılda düzenlenen
Hint Seferlerine gereken önemi verememesinin farklı
bazı nedenleri vardı. Buna rağmen seferlerin olumlu
sonuçları da bulunmaktadır.
E) Toprakların vergi gelirlerine göre sınıflandırıldığı
Aşağıdakilerden hangisi Hint Seferlerinin sonuçları arasında sayılamaz?
5.
A) Osmanlıların Hint Okyanusu'ndaki Müslüman sultanlıklar üzerindeki saygınlığının artması
Esnaf örgütü olan Loncaların görevleri arasında,
I. ürünlerin fiyat ve kalite kontrolünün sağlanması,
II. yol güzergahı üzerinde kervansaray yaptırılması,
B) Bazı İslam toplumlarına yardım edilmesi
III. mesleklere eleman yetiştirilmesi,
C) Yeni toplum ve coğrafyaların tanınması
IV. üretici ve tüketici haklarının korunması
D) Kaptan-ı deryalık makamının kurulması
uygulamalarından hangileri yoktur?
E) Kızıldeniz civarında bazı bölgelerin himaye altına
alınması
A) Yalnız II
B) I ve II
D) III ve IV
3.
Sokullu Mehmet Paşa döneminde planlanan Don–Volga Kanalı Projesi,
6.
– İran savaşlarında donanmadan yararlanma,
C) II ve III
E) II, III ve IV
Osmanlı Devleti'nde vakıfların gerçekleştirdiği hizmetler arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilemez?
– Kafkasya'da Osmanlı egemenliğini güçlendirme,
A) Eğitim kurumlarının giderlerinin karşılanması
– Orta Asya ile irtibat kurma
B) İmarethaneler yaptırılması
C) Şehir güvenliğinin sağlanması
gibi amaçlara yönelikti.
D) Fethedilen bölgelerin iskan edilmesi
Bu bilgilere dayanarak Osmanlı Devleti’nin aşağıdakilerden hangisini hedeflediği söylenemez?
E) Sağlık kurumlarının yaptırılması
A) Doğu sınırlarını güvenlik altına almak
7.
B) Kırım Hanlığı'nı Osmanlı'ya bağlamak
C) Rusların güneye inmelerini engellemek
D) Orta Asya Türkleriyle siyasi ilişkileri geliştirmek
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti'nde temel
devlet meselelerinin görüşüldüğü Divan-ı Hümayun'un üyeleri arasında yer almaz?
A) Kazasker
E) Siyasi ve askeri etkinliği artırmak
B) Beylerbeyi
D) Reisülküttap
1
C) Nişancı
E) Defterdar
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
DÜNYA
GÜCÜ OSMANLI
G‹R‹fi - DEVLET‹
I
- VII
8.
.
.
.
.
13. Aşağıdakilerden hangisinin Osmanlıların XVI. yüz-
Divana başkanlık eder.
yıldaki Akdeniz politikaları içinde yer alması olanaksızdır?
Fethedilen toprakların tahririni gerçekleştirir.
Kadı ve müderrisleri tayin eder.
A) Akdeniz’i Türk gölü haline getirmek
Divan katiplerinin başıdır.
B) Süveyş Kanalı'nın güvenliğini sağlamak
Yukarıda Divan-ı Hümayun üyelerinden hangisinin
görevinden bahsedilmemiştir?
A) Sadrazam
B) Nişancı
D) Kazasker
9.
36
C) Venediklilerin nüfuzunu kırmak
D) Baharat Yolu'nun güvenliğini sağlamak
C) Defterdar
E) Rodos'u ele geçirmeye çalışmak
E) Reisülküttap
14. Osmanlı yönetimleri göçebe aşiretlerin bazılarından
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı toplumunda sınıflar arası geçişkenliği ifade eden dikey hareketliliğin nedenlerinden biri değildir?
yol ve dağ geçitlerinin korunması noktasında yararlanırdı.
Bu çabaların aşağıdakilerden hangisine yönelik olduğu söylenebilir?
A) Devşirme sistemine alınma
B) Medrese eğitimi alma
A) Ülkede ulaşım güvenliğinin artırılması
C) Kalemiye memurluğuna girme
B) Göçebe yaşamın yaygınlaştırılması
D) Hanedan üyesi olma
C) Hukuk sisteminin geliştirilmesi
E) Seferlerde başarı gösterme
D) Yabancı tüccarların etkinliğinin azaltılması
E) Madenciliğin geliştirilmesi
10. İltizam sisteminin uygulandığı eyaletlerde bir kişi vergi
toplama hakkını peşin ödediği para karşılığında devletten satın alırdı. Bu kişilere mültezim adı verilirdi.
15. Osmanlı Devleti'nde halktan alınan,
Mültezimin devlete ödediği peşin paradan eyalet
yöneticilerine ayrılan maaş aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mustafhaz
B) Salyane
D) Cebelü
l. Haraç,
ll. Cizye,
C) Yurtluk
lll. Bennak,
E) Akçe
lV. İspençe
vergilerinden hangileri örfi vergi olarak nitelendirilebilir?
11.
I. Avarız
A) l ve ll
II. Ganimet
B) l ve lV
D) lll ve lV
C) ll ve lll
E) l, ll, ve lll
III. İspençe
Yukarıda verilenlerden hangileri Osmanlı devlet hazinesinin gelir kaynakları arasında yer alır?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) I ve III
16. Osmanlı Devleti'nde görülen,
C) I ve II
E) I, II ve III
– kazasker ve defterdar sayısının ikiye çıkarılması,
– vezir sayısının artış göstermesi,
12. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti'nde dirlik
– şeyhülislamın divan toplantılarına katılmaya başlaması
topraklarının vergilerini toplama hakkına sahip
olan tımarlı sipahilerin görevlerinden birisidir?
girişimlerinin temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Vergi geliri oranında asker beslemek
A) Sınırları genişletmek
B) Divan toplantılarına katılmak
B) Egemenlik anlayışını değiştirmek
C) Toprakların bulunduğu yöredeki davalara bakmak
C) Teokratik anlayışı sona erdirmek
D) Ticareti denetim altında tutmak
D) Devlet yönetimini kolaylaştırmak
E) Loncaların denetimini sağlamak
E) Halkı yönetime katmak
72
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET‹ - VIII
4.
Osmanlı Devleti'nde hükümdar oğulları küçük yaşlardan itibaren sancaklara gönderilerek buralarda devlet
işleyişi konusunda yetiştirilirlerdi.
37
Osmanlı Devleti'nde aşağıdakilerin hangisinden
vergi alındığı söylenemez?
A) Miri arazilerden
Şehzadelerle ilgili bu uygulamanın amacının aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir?
B) Yabancı tüccarlardan
A) Taht değişikliklerinde otorite boşluğu yaşanmasını
önlemek
D) Vakıf topraklarının gelirlerinden
C) Göçebe topluluklardan
E) Kapitülasyon verilen ülkelerin tüccarlarından
B) Şehzadelerin bağımsızlık ilanında bulunmasını önlemek
5.
C) Yönetim anlayışını değiştirmek
Reform hareketlerinin Avrupa’da,
D) İslam dünyası üzerinde etkinlik kurmak
I. Protestanlık,
E) Yerel yöneticilerin halk üzerinde baskı kurmasına
engel olmak
II. Ortodoksluk,
III. Kalvenizm,
IV. Anglikanizm
2.
mezheplerinden hangilerinin ortaya çıkmasını sağladığı savunulabilir?
Osmanlı Devleti'nde dirlik sahipleri,
– Gelirleri ile orantılı olarak asker (cebelü) besler ve
savaş zamanlarında orduya katılırlardı.
A) Yalnız II
B) I ve III
D) III ve IV
– Kadı denetiminde dirliğin yönetiminden sorumlu
idi.
– Vergileri devlet adına halktan toplarlardı.
6.
Bu bilgiler dikkate alındığında dirlik sahipleriyle ilgili,
E) I, III ve IV
Osmanlı Devleti’nde 1566 yılında 46.000 olan kapıkulu askerinin sayısı 1623’te 100.000’e ulaşmıştır.
Bu bilgiye bakılarak,
I. Devlet otoritesinin güçlenmesine yardımcı olmuşlardır.
I. Osmanlı Devleti, askeri harcamalara zamanla daha fazla ödenek ayırmak durumunda kalmıştır.
II. Askeri güce katkıda bulunmuşlardır.
II. Osmanlı askerlerinin temelini eyalet askerleri oluşturmuştur.
III. Devlet gelirlerinin korunması çabalarını desteklemişlerdir.
III. Osmanlı Devleti'nde fetih politikaları sona erdirilmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
C) Yalnız III
A) Yalnız I
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
3.
C) II ve IV
C) Yalnız III
E) Il ve III
I. Tımar
II. Zeamet
7.
III. Has
IV. Vakıf
V. Mukataa
Osmanlı Devleti'nde aşağıdaki topraklardan hangisinin vergi gelirleri doğrudan devlet hazinesine aktarılırdı?
A) I
B) II
C) III
D) IV
Osmanlı Devleti’nde devletin dış yazışmalarının
düzenlenmesi görevi, XVII. yüzyıla kadar aşağıdakilerden hangisinin sorumlulukları arasında bulunuyordu?
A) Anadolu Beylerbeyi
B) Defterdar
C) Nişancı
D) Kaptan-ı Derya
E) Kazasker
E) V
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
DÜNYA
GÜCÜ OSMANLI
G‹R‹fi - DEVLET‹
I
- VIII
8.
37
12. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti’nin Ana-
Malta Şövalyeleri’nin elinde bulunan Trablusgarp, Turgut Reis tarafından 1551 yılında alındı.
dolu’da egemenlik kurmuş Türk beylikleri ya da
devletleri ile giriştiği askeri mücadeleler arasında
yer almaktadır?
Bu girişimin amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kuzey Afrika’da Osmanlı egemenliğini güçlendirmek
A) Mohaç Meydan Savaşı
B) Ticaret yollarının okyanuslara kaymasını önlemek
B) Otlukbeli Savaşı
C) Avrupa’da haçlı birliği oluşmasını önlemek
C) Mercidabık Savaşı
D) Rusların Akdeniz’e inmesini önlemek
D) Ridaniye Savaşı
E) Boğazların güvenliğini sağlamak
E) Çirmen Savaşı
13. Osmanlı Devleti’nde II. Bayezid Dönemi’nde egemenlik altına alınan,
9.
Osmanlı Devleti’nde, aşağıdaki padişahlardan hangisi döneminde önemli iç sorunlarla uğraşılmak zorunda kalındığı ve buna bağlı olarak da fetihlerin
yavaşladığı söylenebilir?
I. Kili,
II. Akkerman,
III. Modon
A) I. Murat
B) II. Bayezid
bölgelerinden hangileri, Kırım’la kara bağlantısı kurulmasını kolaylaştırmıştır?
C) Yavuz Sultan Selim
A) Yalnız I
D) Fatih Sultan Mehmet
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
E) Kanuni Sultan Süleyman
14. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti’nde bir iç
sorun iken, dış sorun haline gelmiştir?
A) Kanunname-i Al-i Osman’ın yayınlanması
10. Osmanlı Devleti XVI. yüzyılda bazı Avrupalı devletlere
B) Şehzade Cem’in ayaklanma çıkarması
ticari ayrıcalıklar vermiştir.
C) Mısır seferi
Aşağıdakilerden hangisi bu girişimin nedenleri arasında yer almaktadır?
D) Padişahların Divan toplantılarından çekilmesi
E) Fransa’ya kapitülasyon verilmesi
A) Balkanlarda istikrarın sağlanmak istenmesi
B) Rusya’nın sıcak denizlere inmesinin engellenmeye
çalışılması
15. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti tarafın-
C) Avrupa ile kültürel ilişkilerin artırılmak istenmesi
dan XV. ve XVI. yüzyıllarda ortadan kaldırılan devletler arasında yer almaz?
D) Avrupa’daki teknik gelişmelerden yararlanılmak istenmesi
A) Safeviler
E) Akdeniz ticaretine canlılık kazandırılmak istenmesi
B) Memlükler
C) Dulkadiroğulları
D) Karamanoğulları
E) Trabzon Rum İmparatorluğu
11. Osmanlı Devleti’nin 1570 yılında Kıbrıs’ı ele geçirmesi
Avrupa’da büyük yankı uyandırdı.
16. Osmanlı Devleti’nin 1571 yılında Kıbrıs’ı egemenlik
Bu kazanım Osmanlı Devleti’ne aşağıdakilerden
hangisini sağlamıştır?
altına alması aşağıdakilerden hangisine yol açmıştır?
A) Avusturya üzerinde etkinlik sağlanması
A) Rodos’un fethi
B) Karadeniz egemenliğinin artırılması
B) Preveze Deniz Savaşı
C) Ortodoksların denetim altına alınması
C) İnebahtı Deniz Savaşı
D) Doğu Akdeniz etkinliğinin güçlendirilmesi
D) Don-Volga Kanal Projesi
E) Hint sularında etkinlik kurulması
E) Girit’in fethi
74
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
38
ARAYIfi YILLARI - I
4.
XVII. yüzyılda Osmanlı ülkesinde yaşanan,
I. Tımarlı sipahilerin sayısının azalması,
Lehistan’ın Osmanlı himayesindeki Ukrayna Kazaklarına saldırması üzerine, 1621 yılında bu devlet üzerine
sefere çıkılmıştır.
II. Toprak sisteminin bozulması,
Osmanlı Devleti’nin bu girişiminin,
III. Tımar topraklarının hak etmeyen kişilerin eline
geçmesi
I. Doğu Avrupa’da etkinliğin korunması,
II. Rusların Karadeniz’e inmesinin önlenmesi,
gelişmelerinin oluş sıralaması aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) I - II - III
B) II - III - I
D) I - III - II
III. Karadeniz ticaret yolu üzerindeki denetimin korunması
C) III - II - I
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu söylenebilir?
E) II - I - III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
Osmanlı Devleti'nde XVII. yüzyılda işbaşına gelen toplam sadrazam sayısı kuruluş ve yükselme dönemlerindeki toplam sadrazam sayısından daha fazladır.
5.
Bu durumun Osmanlı Devleti’nde,
C) Yalnız III
E) I ve III
Osmanlı Devleti'nin XVII. yüzyıldaki savaşlarının geçmiş dönemlerdeki mücadelelere göre daha uzun sürdüğü görülür.
I. siyasi istikrarın zedelenmesi,
II. egemenlik anlayışının değişmesi,
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin doğal bir sonucu olarak nitelendirilebilir?
III. ekonomik çıkarların korunmasının önem kazanması
A) Ekonomik faaliyetlerin yoğunlaşmasının
gelişmelerinden hangilerine yol açtığı söylenebilir?
B) Avrupa karşısındaki askeri üstünlüğün korunamamasının
A) Yalnız I
C) İdari sorunların görülmesinin
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
D) Halkın ekonomik durumunun kötüleşmesinin
E) Vergi gelirlerinin korunmaya çalışılmasının
3.
Avrupa devletlerinin orduları XVII. yüzyılda daha düzenli ve disiplinli bir hal almaya, tahrip gücü daha yüksek silahlar kullanmaya başlamıştır.
6.
Osmanlı Devleti'nde XVII. yüzyılda görülen,
– Yeniçeri sayısının hızla artması,
Bu gelişmenin,
– Vergi gelirlerinin düşmesi
I. Osmanlıların Avrupalı devletlerle olan askeri mücadelelerinin güçleşmesi,
gelişmelerinin aşağıdakilerden hangisine yol açtığı
söylenebilir?
II. Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması,
A) Padişahın yetkilerinin sınırlandırılmasına
III. Eyalet askerlerinin sayısının artırılması
B) Halk - devlet ilişkilerinin korunmasına
sonuçlarından hangilerine yol açtığı savunulabilir?
C) Sadrazamlık makamının güçlenmesine
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
D) Mali alanda sorunlarla karşılaşılmasına
E) II ve III
E) Sınır güvenliğinin artmasına
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
ARAYIfi
YILLARI - G‹R‹fi
I
- I
7.
11. Osmanlı Devleti'nin gümrük gelirleri zaman içinde dü-
Osmanlı Devleti'nde,
şüş göstermiştir.
I. I. Ahmet döneminde, yaşanan aksaklıklarla ilgili
adaletnameler hazırlanmıştır.
Bu düşüşün aşağıdakilerden hangisine bağlı olarak gerçekleştiği savunulabilir?
II. IV. Murat tarafından sorunların sebepleriyle ile ilgili raporlar hazırlatılmıştır.
A) Avrupa ile ekonomik ilişkilerin yoğunlaşmasına
III. Tarhuncu Ahmet Paşa döneminde bütçe dengeleri
sağlanmaya çalışılmıştır.
B) İthalattan alınan vergi oranlarının azaltılmasına
Bu girişimlerden hangileri, Osmanlı Devleti'nin duraklamasına çare bulunması düşüncesiyle gerçekleştirilmiştir?
D) Osmanlı Devleti'nde yerli sanayinin kurulmaya çalışılmasına
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
8.
38
C) Askeri mücadelelerin sürmesine
E) Azınlıkların ekonomik alanda etkin olmalarına
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Osmanlı ordusunda tımarlı sipahilerin sayısının
azalması, buna karşılık kapıkulu askerlerinin sayısının artırılmasında,
12. Köprülü Mehmet Paşa, sıkıntılı bir dönemde sadrazamlık makamına geçmesi için saray tarafından yapılan teklifi kabul edebileceğini, buna karşılık bazı koşulları olduğunu belirtmiştir.
I. hazine giderlerini azaltılmaya çalışılması,
II. batıda gelişen savaş stratejilerine uyum sağlanmak istenmesi,
Köprülü'nün bu tutumuna bakılarak,
III. tımar sisteminin bozulmaya başlaması
I. Devlet otoritesinin güçlendirilmesinde sorunlar yaşanmaktadır.
durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?
II. Ülkenin farklı bölgelerinde bağımsızlık isyanları ile
karşılaşılmıştır.
A) Yalnız I
III. Sadrazamlık makamının yönetimindeki etkinliği
azalmıştır.
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
9.
Osmanlı Devleti'nde şehzadelerin XVI. yüzyıldan itibaren sancaklara gönderilmeyerek sarayda tutulmaya
başlandıkları görülür.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Bu değişikliğin aşağıdakilerden hangisine neden
olduğu söylenebilir?
A) Şehzadelerin devlet işleyişine müdahele etmelerine
B) Halkın şehzadelere olan güveninin sona ermesine
13. XVII. yüzyılda padişahlardan II. Osman ve sadrazamlardan Tarhuncu Ahmet Paşa, ıslahat girişimlerinde bulundukları için önce makamlarından edilmiş, daha sonra da öldürülmüşlerdir.
C) Osmanlı Devleti'nin askeri üstünlüğünün artmasına
D) Toplumsal bütünlüğün güçlenmesine
E) Şehzadelerin devlet yönetimi konusunda yeterli deneyime sahip olmamalarına
Bu gelişmelere bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
10. Osmanlı medreselerinde XVII. yüzyılda bilimsel se-
A) Yenilik karşıtı çevreler yönetimde etkin bir durumda
olmuştur.
viyenin gerilemesinin nedenleri arasında aşağıdakilerin hangisi yoktur?
B) Yönetim şekli bazı çevreler tarafından değiştirilmek
istenmiştir.
A) "Beşik uleması" uygulamasının yaygınlaşması
C) Devlet otoritesi güçlendirilmiştir.
B) Batıdaki bilimsel gelişmelerin takip edilememesi
D) Askeri alanda yaşanan aksaklıkların önüne geçilmiştir.
C) Akli bilimlere verilen önemin azalması
E) İlmiye sınıfının siyasi alandaki yetkileri azaltılmaya
çalışılmıştır.
D) Medrese sayısının artırılmaması
E) Atamalarda ilmi yeterliliğin gözetilmemesi
76
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
39
ARAYIfi YILLARI - II
4.
XVII. yüzyılda Kutsal - Roma Germen Devleti ile Alman Prenslikleri arasında yaşanan Otuz Yıl Savaşlarının temel nedeninin aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir?
– 1533 İstanbul Antlaşması'nda Avusturya Kralı Osmanlı sadrazamına denk kabul ediliyordu.
– 1606 Zitvatorok Antlaşması'nda Avusturya kralı
Osmanlı padişahına denk kabul edildi.
A) Avrupa’da mezhep anlaşmazlıkları yaşanması
B) Ekonomik çıkarların korunmaya çalışılması
Her iki durum dikkate alındığında aşağıdakilerden
hangisinin söylenmesi doğru olur?
C) Yeni ticaret yollarının bulunması
A) Osmanlı - Avusturya rekabeti sona ermiştir.
D) Feodalitenin varlığının sona ermeye başlaması
B) Osmanlıların Avrupa'daki siyasi etkinliği artmıştır.
E) Merkezi kralların güçlerini artırmaları
C) Osmanlılar Avusturya karşısında mutlak üstünlüklerini kaybetmeye başlamışlardır.
D) Osmanlı Devleti'nde yönetim şekli sorgulanmaya
başlanmıştır.
E) Osmanlılar Avrupa'nın üstünlüğünü kabullenmişlerdir.
2.
Osmanlı Devleti'nde Lale Devri'nde gerçekleştirilen,
5.
I. matbaanın Müslümanlar tarafından kullanılmaya
başlanması,
Osmanlı Devleti'nin 1606 yılında Avusturya ile imzaladığı Zitvatorok Antlaşması'nda yer alan,
I. Avusturya kralı Osman padişahına denk sayılacaktır.
II. doğu klasiklerinin Türkçeye tercüme edilmesi,
III. ilk defa modern anlamda çiçek aşısının yapılması
II. Avusturya'nın ödediği yıllık vergi kaldırılacaktır.
düzenlemelerin hangilerinde Avrupa etkisinden
söz edilebilir?
III. Avusturya savaş tazminatı ödeyecektir.
A) Yalnız I
hükümlerinden hangilerinin ekonomik yükümlülüklerle ilgili olduğu söylenebilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
3.
6.
XVII. yüzyılda mültezimlerin sayısındaki artışın yanında, devletten maaş alan askerlerin sayısında da yükselme yaşanmıştır.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
1590 yılında İran ile imzalanan Ferhat Paşa Antlaşması ile Azerbaycan, Luristan ve Dağıstan alınmış; Osmanlı Devleti doğuda en geniş sınırlarına ulaşmayı başarmıştır.
Bu durumun Osmanlı Devleti'nde,
Bu başarı,
I. vergi gelirleri,
I. üstün bir deniz gücüne sahip olunması,
II. devlet otoritesi,
II. mutlak yönetim anlayışının sürdürülmesi,
III. toprak yönetimi
III. Safeviler karşısında askeri açıdan üstün olunması
olgularından hangilerini olumsuz yönde etkilediği
söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
durumlarından hangilerinin bir sonucu olarak nitelendirilebilir?
C) I ve II
A) Yalnız I
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) II ve III
1
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
ARAYIfi
YILLARI - G‹R‹fi
II
- I
7.
39
10. IV. Murat, saray ağalarının ve annesi Kösem Sultan'ın
Osmanlı Devleti, Avusturya ile yaptığı askeri mücadeleler sonucunda,
nüfuzunu kırarak devlet idaresini tek başına yönlendirmeye başladıktan sonra isyan halindeki Yeniçerileri kontrol altına almıştır.
– 1606 yılında Eğri, Kanije ve Estergon kalelerini ele
geçirmiştir.
IV. Murat’ın bu girişimleriyle,
– 1664 yılında Uyvar ve Novigrad kalelerini almıştır.
I. Avrupa tarzında idari düzenlemeler yapma,
Bu gelişmeler dikkate alındığında, Osmanlı Devleti
için,
II. saltanat usulünü değiştirme,
I. Toprak kazanımları XVII. yüzyılda da sürmüştür.
III. kişisel otoritesini güçlendirme
II. Toprak bütünlüğünün korunmasında güçlüklerle
karşılaşılmaya başlanmıştır.
amaçlarından hangilerine ulaşmaya çalıştığı söylenebilir?
III. Osmanlı sınırları batı yönünde genişlemeye devam etmiştir.
A) Yalnız I
D) II ve III
yargılarından hangilerinin doğru olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
B) Yalnız II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
11. Osmanlı sınırlarının XVII. yüzyılda doğuda İran ve Hazar Denizi'ne, batıda Adriyatik Denizi ve Viyana'ya, kuzeyde Kırım'a, güneyde ise Kuzey Afrika'ya kadar
uzandığı görülür.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
A) Ulus devlet anlayışının benimsendiğinin
B) Çok uluslu yapının korunamadığının
8.
Osmanlı Devleti’nde XVI. yüzyılda iş başına gelen sadrazamlar ortalama 4 yıl görev yaparlarken, XVII. yüzyılda iş başına gelen sadrazamlar görevde 1,5 yıl kadar
kalmışlardır.
C) Eyalet sayısının zamanla azaldığının
D) Egemenlik alanının son derece geniş olduğunun
E) Yöneticilerin merkezden atanması uygulamasının
sona erdiğinin
Bu durum Osmanlı Devleti ile ilgili,
12. Osmanlı Devleti'nde XVII. yüzyılda yaşanan,
I. devletin idari kademelerinde istikrarın korunamadığı,
I. 1683 yılında Viyana Kuşatması’nın başarısız olması,
II. Osmanlı idari işleyişin daha iyi yürütüldüğü,
III. tımar sisteminin bozulduğu
II. 1699 yılında Macaristan topraklarının Avusturya’ya bırakılması,
yargılarından hangilerini destekler niteliktedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
III. 1618 yılında İran’ın ödemesi gereken verginin yarıya indirilmesi
C) Yalnız III
E) I, II ve III
gelişmelerinden hangileri, Osmanlı Devleti'nin siyasi ve askeri gücünü yitirmeye başladığına kanıt
olarak gösterilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
9.
Avusturya Krallığı'nın, XVII. yüzyılda Macaristan üzerinde baskı kurması, Macar halkının isyan etmesine yol
açmış, Avusturya'nın müdahalesi ile karşılaşan Macar
milliyetçileri Osmanlı Devleti'nden yardım istemişlerdir.
C) I ve II
E) I, II ve III
13. Osmanlı Devleti'nde XVII. yüzyıldan itibaren,
– Akçenin değeri düşürülmüştür.
– Olağanüstü durumlarda toplanan avarız vergisi sık
sık toplanmaya başlanmıştır.
Bu olay dikkate alındığında, Osmanlı Devleti ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Avrupa'daki topraklarını genişletmiştir.
Bu uygulamalarla ulaşılmak istenen amacın aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir?
B) Avrupa’da Hıristiyan birliği çabaları engellenememiştir.
A) Merkezi yönetimi güçlendirmek
C) Siyasi etkinlik korunamamıştır.
B) Bütçe dengelerini sağlamak
D) Güçlü bir devlet olarak görülmüştür.
C) Kapitülasyonları kaldırmak
E) Balkanlardaki etkinlik artırılmıştır.
D) Ülkede isyanlar yaşanmasını önlemek
E) Avrupa tarzı ıslahatlar yapmak
78
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
40
ARAYIfi YILLARI - III
5.
XVII. yüzyılda ıslahat çabaları sebebiyle çıkarları
zedelenen bazı devlet adamlarının kışkırtmaları sonucu, Yeniçeriler tarafından öldürülen padişah aşağıdakilerden hangisidir?
Aşağıdakilerden hangisi XVII. ve XVIII. yüzyıllarda
İran'la yapılan antlaşmalardan biri değildir?
A) Ferhat Paşa Antlaşması
B) Nasuh Paşa Antlaşması
A) I. Ahmet
C) Serav Antlaşması
B) Tarhuncu Ahmet Paşa
D) Kasr-ı Şirin Antlaşması
C) II. Osman
E) Kerden Antlaşması
D) IV. Murat
E) III. Mehmet
6.
2.
Osmanlı Devleti'nin XVII. yüzyılda farklı alanlarda
sorunlarla karşılaşmasında aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu söylenemez?
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nde XVII.
yüzyılda gerçekleştirilen ıslahat çabalarından biri
değildir?
A) Veraset sisteminde değişiklikler yapılması
B) Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması
A) Şehzadeler için uygulanan "sancağa çıkma" usulünün kaldırılması
C) Devletin gelir ve giderlerinin dengelenmeye çalışılması
B) Dirliklerin hak etmeyen şahısların eline geçmesi
D) Saray masraflarının kısılması
C) Reisülküttapın dış ilişkilerde ön plana çıkarılması
E) Orduda disiplinin sağlanmaya çalışılması
D) Yeniçerilerin sayısının aşırı yükselmesi
E) Medreselerde akli ilimlere verilen önemin azalması
7.
3.
• Podolya, Mora ve Azak’ın Osmanlı egemenliğinden çıkmasına yol açmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nde XVII.
yüzyılda merkezi otoritenin sarsılmasının sebeplerinden biri değildir?
A) Şehzadelerin sarayda göz hapsinde tutulmaya başlanması
• Osmanlıların Orta Avrupa'daki üstünlüğünü sarsmıştır.
B) Saray kadınlarının devlet işlerine karışmaları
Yukarıda sonuçları verilen antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
C) Bazı devlet adamlarının Yeniçerileri iktidar aracı
olarak kullanmaları
A) Hotin Antlaşması
D) Devletin doğal sınırlarına ulaşması
B) Bucaş Antlaşması
E) Küçük yaşta şehzadelerin padişah olması
C) Zitvatoruk Antlaşması
D) Karlofça Antlaşması
8.
E) Vasvar Antlaşması
4.
Osmanlı Devleti'nde "ekber ve erşed" sistemini getirerek veraset sisteminde önemli bir değişiklik gerçekleştiren padişah aşağıdakilerden hangisidir?
Aşağıdakilerden hangisi II. Viyana Kuşatması'ndan
sonra Osmanlı Devleti'nin savaştığı Kutsal İttifak
devletlerinden biri değildir?
A) I. Ahmet
A) Avusturya
D) Fatih Sultan Mehmet
D) Rusya
B) Venedik
B) II. Osman
C) IV. Murat
C) İspanya
E) Kanuni Sultan Süleyman
E) Malta
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
ARAYIfi
YILLARI - G‹R‹fi
III
- I
9.
40
13. Osmanlıların doğuda ve batıda en geniş sınırlara
• Maaşların düşük ayarlı paralarla ödenmesi
ulaştığı antlaşmalar aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir?
• Cülus bahşişlerinin dağıtılmasında aksaklıklar yaşanması
Bu gelişmeler Osmanlı Devleti’nde XVII. yüzyılda
aşağıdakilerden hangisine yol açmıştır?
A) Ferhat Paşa - Bucaş
A) Celali isyanlarının çıkmasına
C) Kasr-ı Şirin - Bucaş
B) Islahat çabalarının hızlandırılmasına
D) Edirne - Segedin - Karlofça
C) Fetih çabalarına hız verilmesine
E) Nasuh Paşa - Serav
B) Zitvatoruk - Vasvar
D) Ekonominin bozulmasına
E) İstanbul isyanlarının çıkmasına
14. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti'nin Duraklama Dönemi'ne girdiğinin askeri alandaki belirtilerindendir?
10. 1639 yılında imzalanan Kasr-ı Şirin Antlaşması'nda
belirlenen Osmanlı - İran sınırının uzun süre geçerliliğini sürdürmesinde,
A) Azerbaycan bölgesine egemen olunmaya çalışılması
I. sınırın coğrafi şartlar göz önüne alınarak belirlenmesi,
B) Girit'in fethinin yirmi dört yılda tamamlanabilmesi
II. her iki devletin de birbirleriyle yaptıkları savaşlarda
belirgin bir üstünlük kuramaması,
C) Avusturya ile askeri mücadelelerin sürmesi
III. Osmanlıların İslam birliği politikasına önem vermeleri
E) Aynı anda farklı cephelerde savaşılması
D) Hotin Seferi'nin düzenlenmesi
durumlarından hangileri etkili olmuştur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
15.
I. Avusturya
II. Fransa
11.
I. Ferhat Paşa Antlaşması
III. Lehistan
II. Nasuh Paşa Antlaşması
IV. Venedik
III. Serav Antlaşması
Osmanlı Devleti XVII. yüzyıl sonunda yaptığı
Karlofça Antlaşması'nı yukarıdaki devletlerden
hangileri ile imzalamıştır?
IV. Kasr-ı Şirin Antlaşması
Yukarıda verilen antlaşmaların kronolojik sıralaması aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) I - II - III - IV
B) II - III - IV - I
C) III - II - I - IV
D) IV - III - I - II
A) I ve II
B) I ve III
D) II ve IV
C) II ve III
E) I, III ve IV
E) IV - I - II - III
16. XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde bazı alanlarda sorunlarla karşılaşıldığı görülür.
12. Osmanlı Devleti'nde XVII. yüzyılda toplumsal huzurKarşılaşılan sorunların,
suzluğun artmaya başladığı görülür.
I. güzel sanatlar,
Aşağıda verilenlerden hangisi bu duruma kanıt olarak gösterilebilir?
II. mimari,
A) Akdeniz ticaretinin gerilemesi
III. maliye
B) Savaşların yenilgiyle sonuçlanması
alanlarından hangilerinde daha az etkili olduğu
söylenebilir?
C) Ülkede isyanlarla karşılaşılması
A) Yalnız I
D) Diplomatik ilişkilerin yoğunlaşması
B) Yalnız II
D) I ve II
E) Askeri yenilikler yapılması
80
C) Yalnız III
E) II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
41
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET‹ - I
4.
Lale Devri’nde dört bir yandan göç aldığı için halkı sıkıntı içinde olan İstanbul’da, Fransa örnek alınarak
zenginler tarafından lüks binalar yapılmakta ve büyük
eğlenceler düzenlenmekteydi.
Rusya, XVIII. yüzyılda Osmanlı topraklarında yaşayan
Ortodoksları kendi himayesi altına almak için çaba harcamıştır.
Rusya'nın bu çabasının,
Aşağıdakilerde hangisi bu durumun bir sonucu
olarak görülebilir?
I. Osmanlı içişlerine müdahale edebilme,
II. Osmanlı toprakları üzerinde nüfuz sahibi olma,
A) Askeri gücün azalması
III. Katolik-Ortodoks birliğini kurma
B) Toplumsal huzurun zedelenmesi
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
C) Ticari faaliyetlerin gerilemesi
D) İdari yeniliklerin ön plana çıkması
A) Yalnız I
E) Gayrımüslimlerin toplumda öne çıkması
2.
D) I ve II
Rus ordusu 1736 yılında Kırım'ı işgal etmiş, Ruslarla
birlikte hareket eden Avusturyalılar da Eflak, Sırbistan
ve Bosna'ya saldırmışlardır.
5.
Bu gelişmelere bakılarak,
C) Yalnız III
E) II ve III
Osmanlı Devleti 1768 - 1774 Osmanlı Rus Savaşı'nda
aldığı yenilginin ardından Rusya'ya kapitülasyon vermek ve savaş tazminatı ödemek zorunda kalmıştır.
Karşılaşılan bu durumun,
I. Osmanlı Devleti'ne karşı askeri ittifaklar kurulmuştur.
I. Osmanlı maliyesinin sarsılması,
II. Rusya karşısında askeri etkinliğin azalması,
II. Osmanlıların Karadeniz egemenliği tehlikeye girmiştir.
III. Türkçülük düşüncesinin ön plana çıkması
III. Balkanlardaki Osmanlı etkinliği azaltılmak istenmiştir.
sonuçlarından hangilerine ortam hazırladığı savunulabilir?
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
Bu politikanın,
E) II ve III
1768 - 1774 Osmanlı - Rus Savaşı'nda Baltık Denizi'nden kalkıp, Atlas Okyanusu yoluyla Akdeniz'e gelen
Rus donanması, Suriye ve Mısır kıyılarına yanaşmış
ve buralarda Osmanlı yönetimine karşı çıkanlara işbirliği önerisinde bulunulmuştur.
Bu girişimin,
I. aynı anda farklı cephelerde savaşılmasını engelleme,
I. Osmanlı merkezi otoritesini zayıflatma,
II. Osmanlı yönetimini isyanlarla uğraştırma,
II. askeri gücün bölünmesini önleme,
III. Osmanlıların Akdeniz'de etkinliğini sarsma
III. İran karşısındaki askeri etkinliği koruma
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
düşüncelerinden hangilerinin doğal bir sonucu olduğu söylenebilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Osmanlı Devleti, 1722'de başlayan İran Savaşları sırasında batı sınırında herhangi bir askeri çatışmaya girmekten kaçınmıştır.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
6.
3.
B) Yalnız II
A) Yalnız I
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
1
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
AVRUPA
VE OSMANLI
G‹R‹fi
DEVLET‹
- I
- I
7.
41
11. Osmanlı Devleti’nde XVIII. yüzyıl başında padişah II.
Osmanlı Devleti XVIII. yüzyıl başlarından itibaren ciddi
ölçüde toprak kaybetmeye başlamıştır.
Mustafa’yı tahttan indirmeye karar veren isyancılar,
Şehzade İbrahim’i sultan tanımak istemişti. Ancak devletin ileri gelenleri henüz 11 yaşındaki Şehzade İbrahim’in seçilmesini doğru bulmamışlardır.
Aşağıdakilerden hangisi yaşanan bu gelişmenin
bir sonucu olarak gösterilemez?
A) Eyalet sayısının azalması
Yeni padişahın belirlenmesine yönelik bir girişimlere bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
B) Hazine giderlerinin azalması
C) Devletler arası saygınlığın azalması
A) Egemenlik anlayışı değişmiştir.
D) Toplumsal düzenin sarsılması
B) Osmanlı hanedanın yönetim yetkisi sorgulanmaya
başlanmıştır.
E) Denge politikasının izlenmeye başlanması
C) Siyasi otorite boşluğu yaşanması önlenmek istenmiştir.
8.
Osmanlı yönetimleri XVIII. yüzyıl başlarında bir yandan
halkın durumunu rahatlatmak için vergileri azaltırken,
bir yandan da masraflarını kısmaya çalışıyordu.
D) Padişahların yetkileri sınırlanmıştır.
E) Avrupalı devletler örnek alınarak idari düzenlemeler
yapılmıştır.
Osmanlı yönetiminin bu çabalarının,
I. devletin gelirlerinin azalması,
II. asker sayısının azaltılması,
III. toprak kayıplarının sona ermesi
12. Fatih devrinde her gün yapılan divan toplantılarının sa-
sonuçlarından hangilerine yol açtığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) I ve III
9.
yısı XVIII. yüzyıl başlarında haftada bir güne kadar inmiş, bürokrat sınıfının önemi artmıştır. Bu arada Kazaskerler eski önemlerini kaybetmişlerdir.
C) I ve II
E) II ve III
Osmanlı Devleti'nde yaşanan bu gelişmeler aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
XVIII. yüzyılda Osmanlı topraklarını parçalamaya çalışan Avusturya’nın, yine aynı yüzyılın sonlarında bu politikasını terk ettiği görülür.
A) Devletin yönetim şeklinin değiştiğinin
B) İdari yapıda dengelerin değiştiğinin
Bu politika değişikliğinde,
C) Divan örgütünün öneminin arttığının
I. Avrupa’da güçlenen milliyetçilik akımının Avusturya’yı tehdit etmesi,
D) Halkın yönetime katılımının gündeme geldiğinin
E) Yargı bağımsızlığı kavramının ortaya çıktığının
II. Avusturya’nın Balkanlar’da toprak elde etmek istemesi,
III. Avusturya yönetiminin Osmanlı askeri etkinliğinden çekinmesi
durumlarından hangilerinin etkisinden söz edilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
13. 1711 yılında Rusya ile imzalanan Prut Antlaşması’nda
yer alan hükümlerden bazıları şunlardır.
C) Yalnız III
– Azak kalesi Osmanlılara geri verilecektir.
E) II ve III
– Ruslar İsveç kralının ülkesine dönmesine izin verecektir.
10. Osmanlı Devleti XVIII. yüzyılda halifelik makamını dev-
– Rusya İstanbul’daki elçi bulundurmayacaktır.
letler arası platformda Rusya'ya karşı kullanmak zorunda kalmıştır.
Bu hükümler dikkate alındığında,
Bu çabanın,
I. Osmanlı Devleti Rusların Karadeniz’de etkinliğini
artırmasını önlemiştir.
I. siyasi etkinliğin korunması,
II. Osmanlı Devleti, Rusya karşısında üstülük sağlamıştır.
II. Avrupa kültüründen yararlanılması,
III. Rusya ile askeri ittifak kurulması
III. Rusya’nın İsveç’le olan ilişkileri düzelmiştir.
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
82
C) Yalnız III
E) II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET‹ - II
4.
Avrupa'da XIX. yüzyılda,
– Şehirlerin nüfusu artmıştır.
– Şehircilik olgusu güç kazanmıştır.
– İşsizlik artmıştır.
I. sosyal,
A) Lonca teşkilatının ekonomik önemini yitirmeye başlaması
II. siyasal,
III. ekonomik
B) Sanayileşmiş ülkelerin açık pazarı durumuna gelinmesi
alanlardan hangileriyle doğrudan ilişkili olduğu savunulabilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
Sanayi İnkılabı ile birlikte Avrupa'da el tezgahlarına dayalı üretim yerini fabrikalara bırakmış, seri üretim hız
kazanmış, üretilen malların pazarlanması yeni sorunları beraberinde getirmiştir.
Bu bilgiler göz önüne alındığında, Avrupa'daki gelişmelerin dışında kalan Osmanlı Devleti'nde aşağıdakilerden hangisinin yaşanması beklenemez?
Yaşanan bu gelişmelerin,
A) Yalnız I
42
C) İthalatın artıp ihracatın zayıflaması
C) Yalnız III
D) El tezgahlarına dayalı üretimin azalması
E) I ve III
E) Dışarıdan hammadde ithalatının artmaya başlaması
Sanayi Devrimi, geleneksel ekonomik yaklaşımları etkisizleştirirken, büyük ölçekli şirketlerin yönlendirdiği
sanayi yatırımlarını öne çıkarmıştır.
Bu gelişme,
I. Avrupa'da üretim anlayışı değişmeye başlamıştır.
II. Ekonomik dengelerde değişimler yaşanmıştır.
III. Avrupalı devletler özel girişimcileri denetim altında
tutmaya çalışmıştır.
5.
yargılarından hangilerini destekler niteliktedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
3.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
XVII. yüzyıla kadar Avrupa'da toplanan 70-80 bin kişilik bir ordu yiyecek ihtiyaçları tam karşılanamadığı için
geçtiği kasaba ve şehirleri zaman zaman yağmalamaktaydı.
İnsanlık Sanayi İnkılabı ile büyük bir değişim yaşadı.
Bir dönemin tarım toplumu yerine endüstriye bıraktı.
Bu dönemde tarım sektöründe çalışan çiftçiler büyük
kentlere gelerek sanayi işçileri oldular. Hızlı bir kentleşme başladı. Burjuvazi güçlendi. Çok ucuz mal üreten
Avrupalı için iki temel sorun hammadde ve pazar rekabeti idi. Bu rekabet ülkeler arasında paylaşım savaşlarına neden oldu.
Bu gelişmeler dikkate alındığında aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Sanayileşmenin kentleşmeyi hızlandırdığı
Bu durumun, XVIII. yüzyılda aşağıdakilerden hangisini öne çıkardığı söylenebilir?
B) Tarım toplumlarında sanayi toplumuna geçilmeye
başlandığı
A) Askeri harcamaların azaltılması çabalarını
C) Sınıf farklılıklarının ortadan kalktığı
B) Askeri alanda yeni düzenlemeleri
D) Sanayi Devrimi'nin sömürgecilik hareketlerini hızlandırdığı
C) Devletler arası askeri ittifakları
D) Merkezi krallıkları
E) İhtiyaç fazlası ucuz üretilen ürünlerin devletler arası rekabete yol açtığı
E) Din adamlarını
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
AVRUPA
VE OSMANLI
G‹R‹fi
DEVLET‹
- I
- II
6.
10. Sanayi İnkılabı ile başlayan süreçte, deniz ve demiryo-
Sanayi İnkılabı sonucunda Avrupa'nın hammadde ihtiyacı artınca, Osmanlı Devleti hammadde zengini bir ülke olarak ön plana çıkmıştır.
lu ulaşımı gelişmiş ve daha çok kullanılmaya başlanmıştır.
Bu bilgiye göre,
Yaşanan bu gelişmelerin aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı söylenebilir?
I. Osmanlı topraklarının stratejik öneminin artması,
A) Avrupa'da dinin toplumsal etkinliğinin azalmasına
II. Osmanlı Devleti’nin hammadde ihracatının artması,
B) Avrupalı devletlerin hammadde temininin kolaylaşmasına
III. Osmanlı yönetiminin sanayide atılım gerçekleştirmesi
C) Avrupa'daki mutlak krallıkların yıkılmasına
durumlarından hangilerinin ortaya çıktığı savunulabilir?
D) Sınıf ayrımı ve eşitsizliklerin tartışılmaya başlanmasına
A) Yalnız I
E) Avrupa’da gelir adaletsizliğinin sona ermesine
B) Yalnız II
D) I ve II
7.
42
C) Yalnız III
E) II ve III
Avrupa’da yaşanan,
I. işçi sınıfının haklarının tartışma konusu haline gelmesi,
11. Avrupa'da XVIII. yüzyılda gerçekleşmeye başlayan Sa-
II. sosyalist akımların güçlenmesi,
nayi İnkılabı, Osmanlı Devleti'nde loncaların etkinliğini
kaybetmesine ortam hazırlamıştır.
III. hammadde ihtiyacının hızla artması
gelişmelerinden hangilerinin, emperyalist düşünceyi güçlendirdiği savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Bu gelişmelerin aşağıdakilerden hangisine yol açtığı
söylenebilir?
C) Yalnız III
A) Osmanlı Devleti'nde fabrikalaşma sürecinin başlamasına
E) II ve III
B) Ulusal sermayenin rekabet gücünün artmasına
8.
C) Osmanlı Devleti'nde ekonomi üzerindeki devlet denetiminin güçlenmesine
Sanayi İnkılabı’nın ortaya çıkardığı gelişmelerden bazıları şunlardır:
D) Osmanlı ülkesinde ekonomik düzenin sarsılmasına
I. Avrupa’da üretim miktarı artmıştır.
E) Azınlık tüccarların ticari konumlarının zayıflamasına
II. Büyük ölçekli ve çok ortaklı şirketler kurulmuştur.
III. Uluslararası ticaret yoğunlaşmıştır.
Yukarıdaki gelişmelerden hangilerinin Avrupa’nın
ekonomik düzeyinin yükselmesine ortam hazırladığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
9.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
12. XVIII. yüzyıl sonlarında hızlanmaya başlayan ekono-
Avrupa'da yaşanan,
mik faaliyetlere bağlı olarak Avrupa genelinde işçiler
örgütlenmeye çalışmışlardır. Sosyalizm düşüncesi
güçlenerek taraftar bulmaya başlamıştır.
I. Avrupa'da mezhep anlaşmazlıklarının çatışmalara
dönüşmesi,
II. Coğrafi Keşifler’le birlikte yeni kültürlerle karşılaşılması,
Bu gelişmenin aşağıdakilerden hangisinin sonucunda ortaya çıktığı savunulabilir?
III. bilimsel alandaki ilerlemelerin ekonomik alanda
kullanılmaya başlaması
A) Yeni ticaret yolları aranmasının
B) Mutlak yönetimlerin güçlenmesinin
gelişmelerinden hangilerinin Sanayi İnkılabı’na
ortam hazırladığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Dini alanda yaşanan değişimlerin
D) Sınırların yeniden belirlenmesinin
C) Yalnız III
E) Sanayi Devrimi'nin gerçekleşmesinin
E) II ve III
84
Üniversite
Hazırlık
ygs-lys tarih / ts
1. Amerika Birleşik Devletleri kuruluşunda İnsan Hakları
4.
Beyannamesi'ni yayınlayarak hem Avrupa'ya demokratik yönetim anlayışıyla, hem de Fransız İhtilali'ne örnek
oluşmuştur.
1789 yılında gerçekleşen Fransız İhtilali, Avrupa'da
egemenliğin halka ait olması düşüncesini güçlendirmiştir.
Bu gelişmeye bakılarak Avrupa'da,
Buna göre,
I. mutlak monarşi,
I. Amerika Birleşik Devletleri'nin kuruluşu evrensel
etkilere yol açmıştır.
II. parlamenter yönetim,
III. sosyal eşitlik
II. İnsan Hakları Beyannamesi Amerika'da soylulara
haklar getirmiştir.
unsurlarından hangilerinin zayıfladığından söz edilebilir?
III. Amerikan bağımsızlığı ve yönetimi demokratik hareketlerde öncü rol oynamıştır.
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
2.
43
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET‹ - III
C) Yalnız III
E) II ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
1215'ten beri İngiltere'de halkın istekleri, krallar tarafından dikkate alınıyordu. XVIII. yüzyılda İngiltere'de
meşruti krallık kesin olarak yerleşmişti.
5.
Fransız İhtilali'nden sonra yayılan,
– Milliyetçilik,
Bu durumun,
– Laiklik,
I. kralın, İngiltere'de belirlenen yetkilerin dışına çıkamaması,
– Eşitlik
II. halkın temsilcilerinden oluşan bir meclisin, ülke yönetimine katılması,
düşüncelerinin, Osmanlı Devleti'nde aşağıdaki gelişmelerden hangisine ortam hazırladığı söylenemez?
III. soyluların yönetimdeki etkinliğinin sınırlanması
A) Meclis-i Mebusan'ın açılması
gelişmelerinden hangilerinin görülmesini sağladığı
söylenebilir?
B) Genel Borçlar İdaresi'nin kurulması
A) Yalnız I
D) Azınlık isyanlarının yaşanması
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Osmanlıcılık fikrinin yaygınlaşması
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) Kanun-ı Esasi'nin ilan edilmesi
3. Fransız aydınları XVII. yüzyıldan itibaren mutlak krallık
rejimini eleştiren eserler kaleme almışlardır.
Bu durum,
I. Halktaki demokrasi düşüncesi Kilise'yi de etkilemiştir.
6.
II. Halk mutlak yönetim anlayışına karşı bilinçlendirilmeye çalışılmıştır.
Avrupa'da büyük devletler tarafından 1815 yılında
düzenlenen Viyana Kongresi ile başlayan yeni döneme aşağıdaki adlardan hangisi verilmiştir?
A) Aydınlanma Çağı
III. Fransız düşünürleri din adamlarını yanlarına almışlardır.
B) Restorasyon Dönemi
C) İhtilal Savaşları Dönemi
sonuçlarından hangilerine neden olmuştur?
D) Sömürge Dönemi
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) Mutlakiyet Dönemi
E) II ve III
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
AVRUPA
VE OSMANLI
G‹R‹fi
DEVLET‹
- I
- III
43
7. Fransız İhtilali dünyada sosyal eşitsizliğe dayalı siyasal
11. Başta Rusya ve Avusturya olmak üzere Avrupa devlet-
yapıların yüksek sesle sorgulanmasına ortam hazırlamıştır.
leri, XIX. yüzyılda Avrupa'daki milliyetçilik hareketlerini
şiddetle bastırmaya çalışırken, Osmanlı Devleti'ndeki
milliyetçi isyanları desteklemişlerdir.
Buna göre,
Bu durum aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak
gösterilebilir?
I. Sınıf ayrımcılığı tartışma konusu haline gelmiştir.
II. Toplumsal adaletsizlikler daha yoğun biçimde
tartışılmaya başlanmıştır.
III. İnsan hakları olgusu ön plana çıkmaya başlamıştır.
B) Ekonomik rekabetin gerilediğinin
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
D) Avrupa'da demokrasi arayışlarının bazı devletlerce
desteklendiğinin
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
8.
A) Milliyetçi akımlarının gücünü yitirdiğinin
C) Avrupalıların çıkarlara dayalı politikalar izlediğinin
C) Yalnız III
E) Avrupa'da bilimsel çalışmaların hız kazandığının
E) I, II ve III
1848 İhtilalleri sonucunda Fransa'da krallık sona erdirilmiş, cumhuriyet ilan edilmiştir.
12. Fransız İhtilali'nin Avrupa'da aşağıdaki gruplardan
Bu gelişme dikkate alındığında,
hangilerini olumsuz etkilediği savunulabilir?
I. Sosyal hukuk devleti anlayışı zarar görmüştür.
A) İşçiler – Din adamları
II. Mutlak yönetim anlayışları yeniden güç kazanmıştır.
B) Din adamları – Soylular
III. Fransa'da halkın yönetimdeki etkisi artmıştır.
C) Soylular – Köylüler
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
9.
D) Burjuvalar – Soylular
C) Yalnız III
E) Köylüler – Burjuvalar
E) I, II ve III
1815 yılında düzenlenen Viyana Kongresi'nde, büyük
devletlerin istekleri doğrultusunda Avrupa devletlerinin
sınırları yeniden çizilmiştir.
13. İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirisi'nin en önemli özelliklerinden birisi, ülke yönetiminde millet iradesini vurgulamasıdır.
Bu bilgiye dayanarak,
Bu bilgilere göre,
I. Avrupa'da yeni bir siyasi denge oluşmuştur.
I. Mutlak krallık düşüncesi sarsılmıştır.
II. Avrupa'da siyasi istikrar sağlanmıştır.
II. Demokrasi düşüncesi güçlenmiştir.
III. Avrupa’da politik yapı büyük güçlerin etkisiyle şekillenmiştir.
III. Fransa'da ulus kavramı gerilemiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
yorumlarından hangileri yapılabilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) II ve III
E) II ve III
10. Fransa'da kral tarafından adaletsiz ve güç kullanılarak
14. XVIII. yüzyılda Fransa'da devlet yönetim kademeleri
toplanan vergiler, kraliyet ailesinin harcamaları için kullanılıyordu. XVIII. yüzyıl sonlarında artık halk bu duruma isyan etmiştir.
soylular dışındakilere kapalı durumdaydı.
Bu durum aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak
gösterilebilir?
Bu bilgi dikkate alındığında, Fransız halkının isyanında,
A) Siyasal alanda eşitlik ilkesinin bulunmadığının
B) Devletin mali kaynaklarının burjuvalar tarafından
denetlendiğinin
I. dini,
II. ekonomik,
III. kültürel
C) Din adamlarının yönetim kademelerinde belirleyici
durumda olduğunun
unsurlardan hangilerinin etkisinden söz edilebilir?
D) Kralların papayı etkisi altında bulundurduğunun
A) Yalnız I
E) Halkın yönetimde temsil hakkı elde etmeye çalıştığının
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
86
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
44
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET‹ - IV
4.
Osmanlı yönetimleri XVIII. yüzyılda Avrupa'dan subaylar getirterek Osmanlı ordusunu modernize etmeye çalışmışlardır.
Bu çaba dikkate alındığında,
I. Askeri yapıda sorunlar yaşanmıştır.
Osmanlı Devleti'nde Mühendishane-i Berr-i Hümayun
olarak bilinen Kara Mühendishanesi'nde Fransızca kitaplardan oluşan dört yüz ciltlik bir kütüphane kurulmuştur. Bu okulda Türkçe, Fransızca, cebir, topografya, savaş tarihi gibi dersler okutulurdu.
Osmanlı Devleti'nde görülen bu durumun,
II. Avrupa orduları örnek alınmıştır.
I. askeri harcamaların kısıtlanması,
III. Avrupalı devletlerle askeri mücadeleler yaşanmıştır.
II. asker sayısının artırılması,
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
III. yeni askeri bilgilerin modern yöntemlerle verilmesi
C) Yalnız III
çabalarından hangileri ile ilgili olduğu savunulabilir?
E) II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
Osmanlı Devleti'nde III. Selim döneminde devlet matbaası kurulmuş, yabancı dillerden Türkçeye tercümeler
yapılmıştır.
5.
III. Selim dönemindeki bu girişimlerin,
I. ülke genelinde okuma-yazma oranının artması,
C) Yalnız III
E) II ve III
III. Mustafa, kalitesiz, fakat ucuz olan Avrupa mallarıyla mücadele etmiş, ithalatın azaltılması, benzer malların yurt içinde üretilmesi için çeşitli tedbirler almaya çalışmıştır.
III. Mustafa'nın bu girişimlerine bakılarak,
II. Avrupa kültürünün Osmanlı ülkesinde yaygınlaşması,
I. Dışarıya mal satışı azaltılmaya çalışılmıştır.
II. Avrupa mallarının Osmanlı pazarlarına egemen olması engellenmek istenmiştir.
III. Osmanlı Devleti’nde reform düşüncesinin ortaya
çıkması
III. Sanayileşme çabaları sergilenmiştir.
gelişmelerinden hangilerine ortam hazırladığı söylenebilir?
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III
6.
3.
B) Yalnız II
XVIII. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde göreve gelen devlet adamları sahip oldukları bilgi birikimi ile bu dönem
padişahlarının yenilik girişimlerini desteklemişlerdir.
C) Yalnız III
E) II ve III
XVIII. yüzyılda Osmanlı devlet adamları Avrupa'da gerçekleşen bilimsel, askeri ve teknik gelişmelerden yararlanma yoluna gitmişlerdir.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
Aşağıdakilerden hangisi bu desteğin bir sonucu
olarak gösterilebilir?
A) Avrupalıların Osmanlı ordusunu örnek aldığının
A) Islahat düşüncesinin güçlenmesi
B) Avrupa'dan geri kalındığının kabullenildiğinin
B) Osmanlı ekonomisinin sarsılması
C) Osmanlı mali yapısının güçlendiğinin
C) Askeri yenilgilerin sona ermesi
D) İslam toplumları ile ilişkilerin geliştirildiğinin
D) Avrupalı devletlerle ilişkilerin zayıflaması
E) Avrupalı devletlerin Osmanlı Devleti'ne baskı yaptıklarının
E) Padişahın otoritesinin zayıflaması
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
AVRUPA
VE OSMANLI
G‹R‹fi
DEVLET‹
- I
- IV
7.
44
10. XVIII. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde görülen,
Osmanlı devlet adamlarınca ya da padişahlarınca
XVIII. yüzyılda gerçekleştirilen yenilik girişimlerinde
halkın herhangi bir etkisinden söz edilemez.
I. iltizam usulünün yaygınlaşmasıyla tımar sisteminin bozulmaya başlaması,
Bu durumun,
II. taşra idarecilerinin halka zulmetmeye başlaması,
I. ıslahat çabalarının süreklilik kazanması,
III. köyden kente göçlerin başlaması
II. reformların kalıcı olamaması,
gelişmelerinden hangilerinin Celali İsyanları'nın ortaya çıkmasında etkili olduğu söylenebilir?
III. yeniliklerin kişilere bağlı kalması
A) Yalnız I
sonuçlarından hangilerine neden olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
11. III. Selim döneminde askeri alanda yapılan düzenlemelerde Avrupa’nın etkisi açıktır. Bu dönemde haritacılık
ve gemi yapımı gibi alanlarda çalışmalar yapılmaya
başlanmıştır.
Bu gelişmelerle ilgili olarak,
I. Yeniçeri Ocağı’nın ağırlığı ve etkinliği azalmıştır.
II. Avrupa ordularına örnek olunmuştur.
8.
III. Denizcilik alanında Avrupa’daki gelişmeler izlenmeye çalışılmıştır.
Yaş Antlaşması'nda, “Osmanlı Devleti'nin Rus ticaret
gemilerini Cezayir ve Tunuslu korsanlara karşı koruyacağı, koruyamaması halinde zararlarını tazmin edeceği" maddesine yer verilmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
Bu durum aşağıdakilerden hangisi ile ilişkilendirilebilir?
B) Yalnız III
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
A) Rus donanmasının yeterince güçlü olmamasıyla
B) Osmanlıların Akdeniz’deki mutlak üstünlüğünü sürdürmesiyle
12. XVIII. yüzyılda Anadolu, Rumeli ve Suriye'de binlerce
köy boşalmış ve harap olmuştur.
C) Korsanların Osmanlı deniz gücünden çekinmeleriyle
Bu gelişmenin,
D) Boğazların Akdeniz ve Karadeniz ticareti açısından
önemiyle
II. tarım üretiminin azalması,
E) Rusların Akdeniz'de etkinlik kurmak istemesiyle
III. iç göç yaşanması
I. ekonomik dengelerin bozulması,
sonuçlarından hangilerine yol açtığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
9.
laşması sonrasında otuz yıl kadar süren bir barış dönemine girmiş, devlet işleyişindeki bazı aksaklıklarla ilgilenmek imkanı bulunmuştur. Osmanlı yönetimi bu barış döneminde doğuda devam etmekte olan İran savaşlarını sona erdirmiştir.
Buna göre,
Bu gelişmenin Osmanlı Devleti'nde aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı söylenebilir?
I. XVIII. yüzyılda sadece askeri alanda yenilikler yapılmıştır.
A) Anadolu'da isyanların başlamasına
II. Bilimsel çalışmalara önem verilmiştir.
B) Balkan etkinliğinin güçlenmesine
III. Yapılan yeniliklerde Fransa'nın etkisi görülmüştür.
C) Avrupa'daki sınırların genişletilmesine
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
B) Yalnız II
D) II ve III
E) I, II ve III
13. Osmanlı Devleti, 1739 yılında imzaladığı Belgrad Ant-
Osmanlı Devleti'nde XVIII. yüzyılda astronomi ve matematik alanındaki bazı çalışmalar izlenmeye çalışılmış, Fransızca eserler tercüme edilmiş, Topçu ve İstihkam Ocağı'nın Fransız danışmanlar yardımıyla yenilenmesine başlanmıştır.
A) Yalnız I
C) Yalnız III
D) Islahat yapılması için uygun ortam oluşmasına
C) I ve II
E) Azınlıkların devlete olan bağlılığının artmasına
E) I, II ve III
88
Üniversite
Hazırlık
ygs-lys tarih / ts
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET‹ - V
1. Osmanlı Devleti Karlofça ve İstanbul antlaşmaları ile kay-
5.
45
bettiği toprakları geri almak için XVIII. yüzyılda askeri mücadelelere girişmiştir.
Lale Devri olarak adlandırılan dönemde Osmanlı
Devleti’nde barışı öne çıkaran bir süreç yaşanmasında, aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?
Bu mücadelelere bağlı olarak,
A) Lüks tüketimin yaygınlaşması
I. Prut,
B) Farklı alanlarda ıslahatlara ağırlık verilmesi
II. Pasarofça,
C) Mora'nın Venedik’ten geri alınmış olması
III. Bükreş
D) Rusya'nın askeri gücünden çekinilmesi
antlaşmalarından hangilerinin imzalandığı söylenemez?
E) Patrona Halil İsyanı’nın yaşanması
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
6. Osmanlı topraklarında yaşayan Ortodokslar, aşağıdaki antlaşmalardan hangisiyle Rusya'nın himayesi
altına girmiştir?
2
I. II. Osman
A) Belgrad Antlaşması
II. IV. Murat
B) Küçük Kaynarca Antlaşması
III. III. Selim
C) Ferhat Paşa Antlaşması
IV. Köprülü Mehmet Paşa
D) Vasvar Antlaşması
Yukarıda verilen Osmanlı padişah ve devlet adamlarından hangilerinin ıslahat girişimlerinde Avrupa’nın etkisi olduğu söylenebilir?
A) Yalnız III
B) I ve II
D) II ve IV
E) Zitvatoruk Antlaşması
C) I ve III
7. Osmanlı Devleti, Karlofça Antlaşması'ndan sonra, kay-
E) I, II ve IV
bettiği yerleri geri almak isterken Pasarofça Antlaşması'yla ikinci kez önemli ölçüde toprak kaybetmiştir.
Bu olaylar aşağıdakilerden hangisini göstermektedir?
3. İngiltere'nin XVIII. yüzyıl boyunca Osmanlı DevleA) Askeri alanda düzenlemelere ihtiyaç duyulduğunu
ti'nin toprak bütünlüğünü savunmasında,
B) Kaybedilen yerleri geri almada başarılı olunduğunu
I. kültürel,
C) Avrupa devletleriyle savaşmaktan vazgeçildiğini
II. ekonomik,
D) Osmanlı ordusunun ıslah edildiğini
III. siyasi
E) Ekonomik durumun düzeltilmeye çalışıldığını
alanlardan hangileri ile ilgili çıkarları etkili olmuştur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
8.
Aşağıdakilerden hangisi Küçük Kaynarca Antlaşmasının sonuçları arasında yer almamıştır?
A) Karadeniz Türk gölü olmaktan çıkmıştır.
4.
Aşağıda verilen devletlerden hangisi XVIII. yüzyılda
bir Osmanlı toprağı olan Mısır’a yönelik askeri girişimlerde bulunmuştur?
B) Halifelik makamı ilk kez dış politikada kullanılmıştır.
C) Osmanlılar ilk kez savaş tazminatı ödemiştir.
D) Kırım Rus egemenliğine girmiştir.
A) Venedik
B) İngiltere
D) Rusya
C) Fransa
E) Rusya Osmanlıların içişlerine karışma hakkını elde
etmiştir.
E) İspanya
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
AVRUPA
VE OSMANLI
G‹R‹fi
DEVL‹T‹
- I
- V
9. Rusya'nın Kudüs'e Rus hacılarını serbestçe gönderme-
13. Osmanlı Devleti ile Rusya arasında 1711 yılında
ye başlaması konusu Küçük Kaynarca Antlaşması'nda
yer almıştır.
imzalanan Prut Antlaşması’nda,
I. Rusya Lehistan’ın iç işlerine karışmayacak ve
İsveç kralının serbestçe ülkesine dönmesine izin
verecektir.
Bu bilgiye göre,
I. Osmanlı Devleti'nin Kudüs üzerindeki egemenliği
sona ermiştir.
II. Rusya, İstanbul’da elçi bulundurabilecektir.
II. Kutsal yerler uluslararası diplomasiyi etkilemiştir.
III. Rusya’ya kapitülasyonlar tanınacaktır.
III. Rusya, dinsel konuları dış politikasının malzemesi
yapmıştır.
hükümlerinden hangileri yer almamıştır?
A) Yalnız I
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
D) I ve II
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Yalnız II
45
C) Yalnız III
E) II ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
14.
10. Rusya 1774 yılında Küçük Kaynarca Antlaşması'yla,
I. Mısır
II. Macaristan
I. Ortodoksları himaye etme,
III. Lehistan
II. Boğazlardan Rus ticaret gemilerini geçirme,
IV. İsveç
III. İstediği yerlerde konsolosluk açma
Osmanlı Devleti XVIII. yüzyılda yukarıdakilerden
hangisi için büyük devletlerle savaşa girmemiştir?
haklarını elde etmiştir.
A) Yalnız I
Buna göre, Rusya'nın elde ettiği haklar sırasıyla siyasi, dini ve ekonomik olarak sınıflandırılırsa hangi
seçenek doğru olur?
A) I – II – III
B) II – III – I
D) III – I – II
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve IV
E) III ve IV
C) III – II – I
E) I – III – II
15. Osmanlı Devleti’nin XVIII. yüzyılı ile ilgili olarak
aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?
11. Aşağıdakilerden hangisi, XVIII. yüzyılda Rusya'nın
Osmanlılara karşı izlediği politikalarla ilişkili değildir?
A) Avrupa’daki ilerlemeler izlenmeye çalışılmıştır.
A) Sıcak denizlere ulaşmak
C) Yeniçeri Ocağı’nın yönetim üzerindeki etkinliği azalmıştır.
B) Toprak kayıpları yaşanmıştır.
B) İstanbul ve Boğazlara egemen olarak Roma İmparatorluğu'nun varisi olmak
D) Vergi gelirleri artırılmamamıştır.
E) Eyalet askerlerinin sayısı azalmıştır.
C) Ortodoks Hristiyanları kontrol altına almak
D) Baltık Denizi’ne ulaşmak
E) Karadeniz'de etkinliğini artırmak
12. Pasarofça Antlaşması'nda yer alan,
16. Osmanlı Devleti’nde XVIII. yüzyılda askeri alanda birçok ıslahat yapılmıştır.
I. Belgrat ve Temeşvar bölgeleri Avusturya'ya bırakılacaktır.
Aşağıdakilerden hangisi bu ıslahatların yapılmasında etkili olmamıştır?
II. Dalmaçya kıyılarında ve Arnavutluk'ta yer alan bazı yerler Venedik'e bırakılacaktır.
A) Yeniçeri Ocağı’nın bozulması
III. Mora bölgesi Osmanlı yönetiminde olacaktır.
B) Beşik ulemalığının ortaya çıkması
hükümlerinden hangilerinin, Osmanlı Devleti'nin
Balkanlardaki egemenliğini sarstığı savunulabilir?
C) Avrupa’daki savaş teknolojisinin gelişmesi
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
D) “Devlet ocak içindir.” anlayışının kapıkulları arasında öne çıkması
C) Yalnız III
E) Kaybedilen toprakların geri alınmak istenmesi
E) I ve III
90
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
5.
Aşağıdaki devletlerden hangisi Avrupa'da XVIII.
yüzyıl sonu itibariyle ulusal birliğini kuramamış
devletlerden biridir?
A) Almanya
46
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET‹ - VI
B) İngiltere
D) Fransa
Avrupa'da yaşanan 1848 İhtilalleri, bazı devletlerin siyasi birliğini kurmasına ortam hazırlamıştır.
Buna göre, 1848 İhtilalleri'nin Avrupa'da aşağıdakilerden hangisine yol açtığı söylenebilir?
C) Rusya
E) Avusturya
A) Siyasi dengelerin değişmesine
B) Sosyal sınıf ayrımlarının zayıflamasına
C) Ekonomik rekabetin azalmasına
D) Avrupa'da kültürel faaliyetlerin yoğunlaşmasına
E) Sömürgecilik anlayışının ortaya çıkmasına
2.
Avrupa'da yaşanan,
I. Rönesans,
II. Reform,
III. Sanayi Devrimi
gelişmelerinden hangileri toplumsal ve kültürel
alanda yansımalara yol açmıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
6.
I. Rusya
II. İngiltere
C) Yalnız III
III. Avusturya
E) I, II ve III
Yukarıdakilerden hangileri, Fransız İhtilali'nin güçlendirdiği milliyetçilik düşüncesinden olumsuz etkilenen devletler arasında yer almaz?
3.
A) Yalnız I
Yakın Çağ'da Avrupa'da ve dünyada çok uluslu imparatorlukların parçalanmaya başlamasının temel
nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
B) Yalnız II
D) II ve III
C) l ve ll
E) I, II ve III
A) Merkezi krallıkların varlığını sürdürmesi
B) Dinin toplumsal etkinliğinin azalması
C) Ekonomik faaliyetlerin gelişmesi
D) Sömürgecilik düşüncesinin güçlenmesi
E) Milliyetçilik düşüncesinin güçlenmesi
7.
4.
XVII. yüzyıl sonlarına kadar Osmanlı Devleti’nin temel
askeri gücünü oluşturan eyalet askerleri, dirliklerin hak
etmeyen kişilere dağıtılmaya başlanması ile birlikte
sayıca azalmış ve geri hizmetlerde kullanılmıştır.
Osmanlı askeri sisteminde yaşanan bu değişimde,
Aşağıdakilerden hangisi XVIII. yüzyılda Osmanlı
Devleti'nin hedefleri arasında gösterilemez?
I. Yeniçeri sayısının artırılması,
A) Toprak kayıplarını önlemek
II. toprak sisteminin bozulması,
B) Kaybedilen toprakları geri almak
III. mutlak yönetim anlayışının sürdürülmesi
C) Devlet kurumlarını işler hale getirmek
olgularından hangilerinin etkisinden söz edilebilir?
D) Fetih politikaları izlemek
A) Yalnız I
E) Bütçe dengelerini sağlamak
B) Yalnız II
D) I ve II
1
C) Yalnız III
E) II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
AVRUPA
VE OSMANLI
G‹R‹fi
DEVLET‹
- I
- VI
8.
12.
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti'nin XVIII.
yüzyılda karşılaştığı sorunlar arasında gösterilemez?
I. Patrona Halil İsyanı
II. 31 Mart İsyanı
III. Kabakçı Mustafa İsyanı
A) Yeni toprak kayıplarının yaşanması
IV. Çınar Vakası
B) Islahat karşıtı isyanların görülmesi
Yukarıdaki isyanlardan hangileri XVIII. yüzyılda yeniliklere karşı yapılmamıştır?
C) Çok yönlü ıslahatlar yapılması
D) Avrupa'da Osmanlı karşıtı ittifaklar kurulması
A) Yalnız I
E) Bağımsızlık amaçlı milliyetçilik isyanlarının başlaması
9.
46
B) I ve II
D) II ve IV
C) II ve III
E) II, III ve IV
13. Osmanlı Devleti’nin Rusya ile imzaladığı,
Osmanlı Devleti'nde XVIII. yüzyılda kapıkulu askerlerinin sayısı zamanla artırılmıştır.
I. Prut,
II. Küçük Kaynarca,
Bu durum aşağıdakilerden öncelikle hangisinin bir
sonucudur?
III. Belgrat,
A) Ekonomik durumun kötüleşmesi
IV. Aynalıkavak,
B) Sınırların genişlemesi
V. Yaş
C) Tımarlı sipahilerin sayılarının azalması
D) Avrupalı devletlerle mücadelelerin sürmesi
antlaşmalarından hangileri Kırım'la ilgili hükümler
içermiştir?
E) Devlet otoritesinin güçlendirilmeye çalışılması
A) Yalnız I
B) I ve II
D) IV ve V
C) II ve III
E) II, IV ve V
10. Rusya’nın XVIII. yüzyılda Karadeniz’deki etkinliğini
artırabilmek amacıyla,
14. Osmanlı Devleti’nde XVlIl. yüzyılda görülen aşağıdaki gelişmelerden hangisi, Avrupa kültürüyle etkileşime olanak sağlamıştır?
I. Kırım,
II. Lehistan,
A) Nizâm- ı Cedit adıyla bir ordunun kurulması
III. Sırbistan
B) Avrupa’da daimi elçiliklerin açılması
bölgelerinden hangilerine egemen olmaya çalıştığı
söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Kırım’ın Rusya’ya bırakılması
D) Yeniçerilerin ulufe alıp satmalarının yasaklanması
C) Yalnız III
E) İstanbul’a çok sayıda saray ve köşkün yapılması
E) II ve III
15. Osmanlı Devleti’nin XVIII. yüzyılda Rusya ile yaşa-
11. XVIII. yüzyılda imzalanan,
dığı askeri mücadelelerde,
I. Prut,
I. Rusya’nın Akdeniz’e ulaşmaya çalışması,
II. Belgrat,
II. Osmanlı Devleti’nin geniş bir coğrafyada egemen
olması,
III. Pasarofça,
IV. Yaş
III. Rusya’nın Balkanlarda egemenlik kurmak istemesi
antlaşmalarından hangilerinde Osmanlıların üstün
taraf olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız IV
D) II ve III
olgularından hangileri etkili olmuştur?
C) I ve II
A) Yalnız I
E) I, III ve IV
B) Yalnız II
D) I ve III
92
C) Yalnız III
E) II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
Osmanlı ordusunu 1831'de Konya'da bozguna uğratan
Mısır kuvvetleri Kütahya'ya kadar ilerlediler. II. Mahmut
kendi gücüyle isyanı bastıramayacağını anlayınca dış
devletlerden yardım aramaya başladı.
Osmanlı Devleti XIX. yüzyılda Avrupa ülkelerine hammadde satmakta, buna karşılık bu ülkelerden mamül
madde almakta idi.
Bu durum, Osmanlı Devleti ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinin kanıtıdır?
Bu gelişme göz önüne alındığında,
I. İç sorunlar azınlıkları olumsuz etkilemiştir.
A) İhracatın zamanla arttığının
II. Osmanlı Devleti topraklarını koruyamaz hale gelmiştir.
B) Sanayi alanında geri kalındığının
III. Devletin merkezi otoritesi zayıflamıştır.
D) Kültürel alanda etkileşim yaşandığının
yargılarından hangilerinin Osmanlı Devleti için
doğru olduğu savunulabilir?
E) Toplumsal düzenin korunamadığının
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
2.
47
EN UZUN YÜZYIL - I
C) Askeri mücadelelerin yoğunlaştığının
C) Yalnız III
5.
E) II ve III
Osmanlı Devleti, Fransa'nın 1830 yılında Cezayir'i işgal etmesi karşısında bu devleti protesto etmek dışında başka bir girişimde bulunamamıştır.
Bu durumda,
Sened-i İttifak'ta yer alan bazı hükümler şunlardır:
– Ayanlar merkezin emirlerine uyacaklardır.
I. Osmanlı yönetiminin Mısır İsyanı ile uğraşması,
– Padişah talep ettiğinde ayanlar asker göndereceklerdir.
II. 1827'de Navarin'de Osmanlı donanmasının yakılması,
– Padişah ayanları keyfi olarak görevden almayacaktır.
III. bölgenin Osmanlı devlet merkezine uzak olması
gelişmelerinden hangilerinin etkisinden söz edilebilir?
Bu hükümler dikkate alındığında aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
A) Ekonomik düzenlemeler ön plana çıkarılmıştır.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Vergi sistemi yeniden düzenlenmiştir.
6.
C) Ayanların konumu güçlenmiştir.
D) Meşrutiyet yönetimine geçilmiştir.
E) Taşra yöneticileri merkezden gönderilmiştir.
3.
Yeniçerilerin disiplinsizliği ve ordunun zayıflığı 1808 yılında Eşkinci Ocağı adıyla yeni bir ordunun kurulmasına yol açmıştır.
1820'li yıllarda Yunanistan'daki askerlerinin geri çekilmesi isteğini iç işlerine müdahale sayan Osmanlı Devleti, Avrupalıların bu talebini reddetti. İsteklerini zorla
kabul ettirmek isteyen İngiltere, Rusya ve Fransa, Navarin'de Osmanlı donanmasını yaktılar.
Bu gelişmelere bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Avrupalı devletlerin siyasi baskıları askeri müdahelelere dönüşmüştür.
Bu gelişmeye bakılarak aşağıdakilerden hangisi
söylenebilir?
B) Rusya, Avrupalı diğer devletlerle ters düşmüştür.
A) Yeniçeri Ocağı ıslah edilmeye çalışılmıştır.
C) Yunan toplumunun Osmanlı Devleti ile ilişkileri düzeltilmeye çalışılmıştır.
B) Kapıkulu askerlerinin sayısı artırılmıştır.
C) Donanma gücü öne çıkarılmıştır.
D) Osmanlı Devleti'nin Karadeniz egemenliği sarsılmaya çalışılmıştır.
D) Mevcut askeri kurumlara alternatif oluşturulmaya
çalışılmıştır.
E) Avrupalı devletler arasında dini ittifaklar kurulmuştur.
E) Yeniçerilerin siyasi etkinliği kırılmıştır.
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H
EN
UZUN
B‹L‹M‹NE
YÜZYIL G‹R‹fi
- I
- I
7.
47
11. Sırbistan'da Osmanlı yönetimine yönelik ayrılıkçı ilk is-
1841 yılında imzalanan Londra Boğazlar Sözleşmesi,
İstanbul ve Çanakkale boğazlarının savaş gemilerine
kapalı tutulmasını ve boğazlara uluslararası nitelik kazandırılmasını sağlamıştır.
yan 1804'te Kara Yorgi liderliğinde başlamıştır. Rusya'nın desteklediği Sırplara 1812 Bükreş Antlaşması ile
imtiyaz verilmiştir. Ancak Sırplar merkezi yönetime karşı ayaklanmalarına devam etmişlerdir.
Bu gelişmenin,
Bu gelişme aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
I. Osmanlı Devleti'nin boğazlar üzerinde tek egemen
güç durumunun sona ermesi,
A) Avrupalı devletlerin Sırplara olan desteklerinin sona
erdiğinin
II. boğazların ekonomik ve siyasi öneminin azalması,
III. uluslararası deniz ticaretin güçleşmesi
B) Sırpların nihai hedefinin bağımsızlık olduğunun
sonuçlarından hangilerine yol açtığı söylenemez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Balkanlarda siyasi istikrarın sağlandığının
C) Yalnız III
D) Osmanlı padişahlarının Balkan egemenliğini ikinci
planda gördüklerinin
E) II ve III
E) Avrupa devletlerinin Osmanlı topraklarına yönelik ilgilerinin zayıfladığının
8.
Osmanlı Devleti'nde II. Mahmut döneminde muhtarlık
teşkilatlarının kurulduğu görülür.
Bu düzenlemenin temel amacının aşağıdakilerden
hangisi olduğu söylenebilir?
12. II. Mahmut döneminde yerli malının kullanımı teşvik
A) Eyalet yönetimine son vermek
edilmiştir. Hatta belli zaman dilimlerinde ordunun ihtiyaç duyduğu üniformaların yapımında ithal kumaşların
kullanımı yasaklanmıştır.
B) Askeri yapıyı güçlendirmek
C) Taşra teşkilatını daha işlevsel hale getirmek
D) Halkın yönetime katılmasını sağlamak
Bu girişimlerin aşağıdakilerden hangisini sağlama
amacına yönelik olduğu söylenebilir?
E) Ekonomik düzenlemelere ağırlık vermek
A) Ülkedeki sanayi kuruluşlarının desteklenmesini
9.
B) Yabancı tüccarların teşvik edilmesini
Osmanlı yönetimi XIX. yüzyılda yaşanan Mısır İsyanı
karşısında İngiltere ve Fransa'dan destek bulamamış,
bunun üzerine Rusya'dan yardım talep etmiştir.
C) Vergilerin adaletli şekilde toplanmasını
D) Devlet otoritesinin güçlendirilmesini
E) İhracatın artırılmasını
Bu durum,
I. Osmanlı Devleti uluslararası politikada yalnız kalmıştır.
II. Mısır İsyanı bir dış sorun durumuna gelmiştir.
III. Osmanlı ekonomisi büyük ölçüde Rusların kontrolüne geçmiştir.
13. Osmanlı Devleti'nin 1812 yılında imzaladığı Bükreş Antlaşması'nda yer alan maddelerden bazıları şunlardır:
yargılarından hangilerini doğrular niteliktedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
– Eflak ve Boğdan toprakları Osmanlılara geri verilecektir.
C) I ve II
E) II ve III
– Osmanlı yönetimi Sırplara idari ayrıcalıklar verecektir.
– Prut nehri Rusya ile Osmanlı Devleti arasında sınır kabul edilecektir.
10. XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde gerçekleştirilen,
Bu maddeler göz önünde bulundurulduğunda,
I. Avrupa'ya öğrenci gönderilmesi,
II. İdadi ve rüştiyelerin açılması,
I. Osmanlıların Balkan egemenliği zarar görmüştür.
III. nüfus sayımının yapılması
II. Sırpların Osmanlı yönetimine olan bağlılığı artmıştır.
düzenlemelerinden hangilerinin ülkede eğitim düzeyini yükseltme amacı taşıdığı savunulabilir?
III. Balkan topraklarında sınırlar yeniden belirlenmiştir.
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
C) Yalnız III
E) II ve III
B) Yalnız II
D) I ve III
94
C) Yalnız III
E) II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
48
EN UZUN YÜZYIL - II
4.
Tanzimat Fermanı ile başlayan süreçte gerçekleştirilen
girişimlerle yeni ticaret ve ceza yasaları hazırlanmış,
yeni mahkemeler kurulmuştur.
Bu gelişmeler dikkate alındığında,
Avrupalı devletler XIX. yüzyılda Osmanlı topraklarında
milliyetçilik düşüncesinin güçlendirilmesi için ciddi çabalar harcamışlardır.
Bu çabanın,
II. hukuki,
I. kültürel,
I. Osmanlı ülkesinde demokrasi çabalarını destekleme,
III. askeri
II. Osmanlı yönetimini iç sorunlarla uğraştırma,
alanlardan hangilerinde düzenlemeler yapıldığı
söylenebilir?
III. Osmanlı toprak bütünlüğünü parçalama
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu söylenebilir?
C) Yalnız III
E) II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
5.
Osmanlı Devleti, Kars, Ardahan ve Batum’u 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması ile Rusya’nın denetimine bırakmıştır.
Bu gelişme dikkate alındığında aşağıdakilerden
hangisine ulaşılabilir?
E) II ve III
Kırım Savaşı'nın ardından Rusya ile imzalanan Paris
Antlaşması'nda, "Osmanlı Devleti ile bu antlaşmayı imzalayan devletlerden biri arasında anlaşmazlık çıktığında, antlaşmayı imzalayan diğer devletlere başvurulacaktır." hükmü yer almıştır.
Bu hükmün aşağıdakilerden hangisini sağlamayı
amaçladığı söylenebilir?
A) Osmanlı Devleti diplomatik alandaki etkinliğini artırmaya çalışmıştır.
B) Karadeniz’deki Osmanlı varlığı sona erdirilmiştir.
A) Antlaşmanın daha uzun ömürlü olmasını
C) Rusya sıcak denizlere çıkma amacına ulaşmıştır.
B) Osmanlı topraklarındaki ayrılıkçı isyanların sona erdirilmesini
D) Osmanlı yönetimi bağımsızlık isyanlarını sona erdirmeye çalışmıştır.
C) Osmanlı yönetim şeklinin değişmesini
D) Karadeniz'in Osmanlı egemenliğinde kalmasını
E) Osmanlıların Kafkasya’daki etkinliği zarar görmüştür.
3.
C) Yalnız III
E) Devletler arası ekonomik rekabetin sonlandırılmasını
Islahat Fermanı'nda yer alan "Gayrımüslim halkın
okul, ibadethane ve hastane gibi binalarını tamir ve yeniden inşa etmelerine izin verilecektir." hükmü ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
6.
Osmanlı Devleti ile Rusya arasında XIX. yüzyılda
yaşanan askeri mücadelelerde,
I. Rusya'nın Panslavist politikalar izlemesi,
A) Devlet azınlıklar üzerinde baskı kurmaya çalışmıştır.
II. Rus yönetiminin kutsal yerler sorununu gündeme
getirmesi,
B) Müslüman-gayrımüslim gerginliği yaşanmıştır.
III. Rusya'nın Kırım’a egemen olmak istemesi
C) Katolik-Ortodoks ittifakı gündeme gelmiştir.
D) Azınlıkların özgürlük alanları genişletilmiştir.
durumlarından hangilerinin etkisinden söz edilebilir?
E) Azınlıklar devlet yönetimine katılma imkanı bulmuşlardır.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
1
C) Yalnız III
E) II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H
EN
UZUN
B‹L‹M‹NE
YÜZYIL G‹R‹fi
- II
- I
7.
48
10. Osmanlı tarihinde görülen,
Osmanlı yönetimine karşı ilk isyanlarını 1820 yılında
çıkaran Yunanlılar, 1829 yılında bağımsızlıklarını elde
etmişlerdir.
I. Avrupalı devletlerle askeri mücadelelere girişilmesi,
Bu duruma bakılarak,
II. ülkede yabancı okulların açılmasına izin verilmesi,
I. Balkanlarda Osmanlı toprak bütünlüğü korunamamıştır.
III. devlet memurlarına maaş bağlanması
II. Balkanlarda yaşanan ayrılıkçı isyanlar süreci sona
ermiştir.
girişimlerinden hangilerinin, Osmanlı toplumsal
yapısında kültür değişimine ortam hazırladığı savunulabilir?
III. Osmanlı yönetimi milliyetçi isyanlara karşı çözüm
üretememiştir.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
11 Osmanlı Devleti'nde son dönemlerde iyice zayıflayan merkezi otoritenin güçlendirilmesi çabalarında,
I. Divan örgütünün kaldırılması,
II. ayanlık kurumunun varlığına son verilmesi,
III. Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması
8.
Osmanlı Devleti'nde yaşanan toprak kayıpları XIX.
yüzyılda daha da artmıştır.
gelişmelerinden hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?
Bu artışın,
A) Yalnız I
I. askeri yapıda Avrupa tarzında düzenlemeler yapılması,
II. Avrupalı devletlerin sömürgeci girişimlerinin artması,
yılında yayınlanan Islahat Fermanı ile ortaya konulan yenilikler arasında yer almamaktadır?
A) Gayrimüslimlere devlet memuru olma hakkı verilmesi
gelişmelerinden hangilerine bağlı olarak gerçekleştiği söylenebilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
C) I ve III
E) I, II ve III
12. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nde 1856
III. ekonomik gelirlerin artırılmaya çalışılması
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
B) Gayrimüslimlere bedel ödemek koşuluyla askerlikten muaf olma hakkının verilmesi
C) Yalnız III
E) II ve III
C) Gayrimüslimlere milletvekili seçilme hakkının verilmesi
D) Yabancılara ülkede banka ve şirket kurma hakkının
verilmesi
9.
E) Gayrimüslimlere il genel meclisi üyesi seçilme
hakkı tanınması
Tanzimat Fermanı'nda,
– Mahkemelerin halka açık şekilde yapılacağı belirtilmiştir.
13. Tanzimat Fermanı'nın halka okunmasından hemen
sonra başta padişah olmak üzere devletin ileri gelenleri fermanın hükümlerine uyacaklarına dair yemin etmişlerdir.
– Halk arasında din, dil ve ırk farkı gözetilmeyeceği
vurgulanmıştır.
Bu düzenlemelerin,
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
I. halkın adalet sistemine güveninin artırılması,
II. eşitlik olgusunun güçlendirilmesi,
A) Padişahın kanun gücünün üstünlüğünü kabul ettiğinin
III. özel mülkiyetin güvence altına alınması
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu söylenebilir?
B) Anayasal yönetimin başladığının
A) Yalnız I
D) Gayrimüslimlerin yönetime katıldığının
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Devletin yönetim şeklinin değiştiğinin
C) Yalnız III
E) Avrupalı devletlerin baskılarının sona erdirildiğinin
E) I, II ve III
96
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
Osmanlı Devleti'nde 1876 yılında kabul edilen Kanun-ı
Esasi'de, yasama yetkisinin padişahın denetimi altında
olması hükmü yer alıyordu. Ayrıca padişah Meclis'i kapatma hakkına da sahipti.
Osmanlı Devleti'nde 1876 yılında kabul edilen Kanun-ı
Esasi Belçika ve Prusya anayasalarını inceleyen bir
kurul tarafından hazırlanmıştır.
Bu bilgi dikkate alındığında, aşağıdaki yargılardan
hangisine ulaşılabilir?
Kanun-ı Esasi ile ilgili bu bilgiler,
I. padişah yetkileri,
A) Laik yönetim anlayışı egemen hale getirilmiştir.
II. yönetim şekli,
B) Yeni yönetim Avrupa dikkate alınarak şekillendirilmek istenmiştir.
III. saltanat makamının etkinliği
C) Ekonomik kaygılar ağırlık kazanmıştır.
unsurlarından hangilerinde köklü bir değişiklik yaşanmadığının göstergesidir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
D) Avrupalı devletlerin baskısı ile karşılaşılmıştır.
E) Avrupalı devletler ile askeri mücadeleler sona ermiştir.
C) Yalnız III
E) II ve III
5.
2.
49
EN UZUN YÜZYIL - III
Osmanlı Devleti, XIX. yüzyıldan başlayarak çeşitli dönemlerde Rusya'ya karşı İngiltere, Fransa'ya karşı
Rusya, ya da bu üç devlete karşı Almanya ile yakınlaşmaya çalışmıştır.
1878 yılında imzalanan ancak uygulanamayan Ayastefanos Antlaşması'nda yer alan “Sırbistan, Karadağ ve
Romanya'ya bağımsızlık verilecektir.” hükmü, daha
sonra imza edilen Berlin Antlaşması'nda da yer almıştır.
Buna göre, Osmanlı Devleti'nin aşağıdakilerden
hangisini ön plana çıkardığı söylenebilir?
Avrupalı devletlerin Osmanlı Devleti'ne yönelik bu
yaklaşımları,
A) Ekonomik işbirliğin
I. Osmanlıların Balkanlardaki egemenlik alanı daraltılmıştır.
B) Denge politikası
C) Uluslar arası hukuk
D) Sömürgeci politikalar
II. Osmanlı Devleti’nin İslam dünyasındaki etkinliği
sona erdirilmek istenmiştir.
E) Baskıcı yönetim anlayışı
III. Osmanlı genel nüfusunda azalma yaşanmıştır.
yargılarından hangilerini desteklemektedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
3.
C) Yalnız III
E) II ve III
Osmanlı Devleti'nde 1865 yılında kurulan Yeni Osmanlılar Cemiyeti, mutlak monarşiyi ortadan kaldırma ve
meşrutiyeti ilan ettirme amacı gütmüştür.
6.
I. Yönetim şekli değiştirilmek istenmiştir.
Osmanlı Devleti ile ilgili olarak aşağıda verilen gelişmelerden hangisi anayasal yönetimin başladığının doğrudan kanıtı olarak kabul edilebilir?
II. Padişahlık yönetimi sona erdirilmiştir.
A) Kanun-ı Esasi'nin kabul edilmesi
III. Azınlık hakları ülke gündemine getirilmiştir.
B) Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
C) Tanzimat Fermanı'nın yayınlanması
Bu amaçlar dikkate alındığında,
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
D) Sened-i İttifak'ın imzalanması
C) Yalnız III
E) Azınlıklara yeni haklar verilmesi
E) II ve III
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H
EN
UZUN
B‹L‹M‹NE
YÜZYIL G‹R‹fi
- III - I
7.
11.
Osmanlı Devleti'nin XIX. yüzyıldaki dış politika anlayışı Avrupa'nın büyük devletleri arasındaki çıkar çatışmalarından yararlanmak esasına dayandırılmıştı.
Osmanlı Devleti'nin bu şekilde bir politika izlemesinde aşağıdakilerden hangisinin etkisinden söz
edilebilir?
49
– Fransa'nın XVIII. yüzyıl sonunda Mısır'ı işgali karşısında Osmanlı - Rusya ittifakı yapılmış, bu ittifak
uyarınca Rus donanmasının Boğazlardan geçmesine izin verilmiştir.
– 1833 yılında imzalanan Hünkar İskelesi Antlaşması’yla Rus donanması yardım amaçlı olarak İstanbul Boğazı’na demirlemiştir.
A) Çok uluslu toplum yapısının
Bu gelişmelerin aşağıdakilerden hangisine yol açtığı söylenebilir?
B) Teokratik yönetim şeklinin sürmesinin
C) Askeri ve siyasi etkinliğin azalmasının
A) Toplumsal birliğin sarsılmasına
D) Dinin toplumsal etkinliğinin azalmasının
B) Boğazların uluslararası bir sorun haline gelmesine
E) Hukuk birliğinin olmamasının
C) Uluslararası işbirliği düşüncesinin güçlenmesine
D) Yeniçeri Ocağı'nın etkinliğinin azalmasına
E) İngiltere’nin Doğu Akdeniz’deki etkinliğinin sona ermesine
8.
1876 yılında düzenlenen İstanbul Konferansı'nda Avrupalı devletler, Bulgaristan ve Bosna - Hersek'teki yerel
yöneticilerin kendileri tarafından belirlenmesini talep
etmişlerdir.
Bu isteğin aşağıdakilerden öncelikle hangisi ile çeliştiği söylenebilir?
12. Rusların Balkan topraklarında Osmanlı Devleti aleyhine propagandalar yaparak Eflak ve Boğdan'ı işgal etmeleri üzerine Osmanlı - Rus savaşı başladı.
A) Ulusal ekonominin kurulması
B) Bağımsızlığa saygı
Bu gelişme dikkate alındığında aşağıdakilerden
hangisine ulaşılabilir?
C) Çok uluslu toplum yapısı
D) Dini farklılık
A) Ruslar, Osmanlı toprak bütünlüğünü ihlal etmişlerdir.
E) Ulusal egemenlik
B) Rusya Asya'da sınırlarını genişletmiştir.
9.
C) Osmanlı ordusu ile ilgili olumlu sonuçlar veren düzenlemeler yapılmıştır.
Fransa’nın XIX. yüzyılda izlediği,
I. Akdeniz’de etkinliğini güçlendirme,
D) İngiltere ve Fransa'nın istekleri yerine getirilmiştir.
II. Avrupa’da topraklarını genişletme,
E) Rusya üzerinde ekonomik üstünlük sağlanmıştır.
III. yeni sömürgeler elde etme
politikalarından hangilerinin Osmanlı toprakları
için tehdit oluşturduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
13. Yunan İsyanı'nı bastırmaya çalışan Osmanlı Devleti'nin donanması 1827 yılında İngiliz - Rus - Fransız ortak donanması tarafından Navarin'de yakılmıştır.
Yaşanan bu gelişme aşağıdakilerden hangisinin
kanıtıdır?
10. İngiltere, Osmanlı egemenliğinde yer alan Kıbrıs'ın yönetimini 1878 yılında ele geçirmiştir.
A) Almanya - Osmanlı Devleti yakınlaşmasının başladığının
Bu gelişmenin,
I. İngiltere'nin Doğu Akdeniz'deki etkinliğinin artması,
B) Avrupalıların Osmanlı topraklarındaki ayrılıkçı isyanları desteklediğinin
II. Osmanlı Devleti üzerindeki Fransız baskısının artması,
C) Avrupalı devletlerle olan ekonomik ilişkilerin sona
erdiğinin
III. İngiltere'nin Hint sömürge yolu üzerindeki denetimini koruması
D) Osmanlı yönetiminin denizlerde etkinliğini koruma
çabalarından vazgeçtiğinin
sonuçlarından hangilerine yol açtığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
E) Avrupalıların Osmanlı yönetim şeklini değiştirmek
istediklerinin
C) Yalnız III
E) II ve III
98
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
Osmanlı Devleti’nde,
I. ayanlarla Sened-i İttifak’ın imzalanması,
II. Tanzimat Fermanı’nın yayınlanması,
III. meşrutiyetin ilan edilmesi
B) Yalnız II
D) I ve II
Avrupalılar sanayileşmelerinin sonucunda ucuza mal
ettikleri ürünlerle Osmanlı ülkesinde rahat şekilde ticaret yapabiliyorlardı. Yerli ürünler çoğunlukla el emeği
ile üretildiğinden Avrupa mallarına göre daha pahalı idi.
Bu durumun aşağıdakilerden hangisine yol açtığı
söylenebilir?
gelişmelerinden hangilerinin Osmanlı Devleti’nde
egemenlik anlayışını değiştirdiği savunulabilir?
A) Yalnız I
50
EN UZUN YÜZYIL - IV
A) Yerli sanayinin güçlenmesine
C) Yalnız III
B) Fiyatların devlet tarafından kontrol edilmesine
E) I, II ve III
C) Yerli tüccarların rekabet edemez hale gelmesine
D) Avrupa devletleri ile ekonomik ittifak kurulmasına
E) Avrupalı devletlere kapitülasyon verilmesine
2.
Osmanlı toplumunda XIX. yüzyılda gelenekçi kesim ile
yenilik taraftarı gruplar arasında kültür farklılığından
doğan anlaşmazlıklar yaşanmıştır.
5.
Bu durumun,
I. medreseler ile Avrupa tarzı okulların aynı dönemde eğitime devam etmesi,
Bu düzenlemenin,
II. çok uluslu toplum yapısının sürdürülmeye çalışılması,
I. kadınlara siyasal haklar verme,
II. aile hukuku alanında yeni düzenlemeler yapma,
III. askeri mücadelelerin başarısızlıkla sonuçlanması
III. azınlıklara yeni haklar verme
olgularından hangilerine bağlı olarak ortaya çıktığı
savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Osmanlı Devleti'nde 1917 yılında yapılan düzenlemeyle medeni hukuk alanında yeni bazı kuralların benimsenmesi sağlanmıştır.
düşüncelerinden hangileriyle ilişkili olduğu söylenebilir?
C) Yalnız III
A) Yalnız I
E) II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
3.
XIX. yüzyıl sonlarında Osmanlı ordusunu yeniden düzenlemek amacıyla ülkeye gelen Alman uzmanlarla
birlikte tüccarlar ve bankerler de Osmanlı ülkesine gelmişlerdir.
6.
C) Yalnız III
E) I ve III
Osmanlı Devleti’nde XIX. yüzyılda,
I. Rusya ile başarısızlıkla sonuçlanan mücadelelere
girişilmesi,
Bu gelişmelerin aşağıdakilerden hangisine ortam
hazırladığı söylenebilir?
II. kapitülasyonların genişletilmesi,
B) Osmanlı ülkesinde Alman nüfuzunun artmasına
III. devlet memurlarına kıyafet zorunluluğunun getirilmesi
C) Alman toplumunun Osmanlı kültürünün etkisinde
kalmasına
durumlarından hangilerinin maliyeyi olumsuz yönde etkilediği savunulabilir?
D) Dış borç alımının artmasına
A) Yalnız I
A) Devletin vergi gelirlerinin artmasına
E) Askeri alanda yapılan düzenlemelerden başarılı sonuçlar alınmasına
B) Yalnız II
D) I ve III
1
C) I ve II
E) II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H
EN
UZUN
B‹L‹M‹NE
YÜZYIL G‹R‹fi
- IV - I
7.
10. Osmanlı Devleti'nde XIX. yüzyılda küçük atölyeler birer
Osmanlı Devleti ile ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisinde I. de verilenin II. ye ortam hazırladığı
savunulamaz?
I
50
birer kapanmaya başlamış, işsiz insan sayısı gün geçtikçe artmıştır.
Bu gelişme aşağıdakilerden hangisinin bir sonucu
olarak nitelendirilebilir?
II
A) Meclis-i Mebusan'ın
açılması
Halkın yönetime
katılması
B) Sancak sisteminin
terk edilmesi
Şehzadelerin yönetim tecrübesinden yoksun kalması
B) Tarım üretiminin azalmasının
C) Yeniçeri Ocağı'nın
kaldırılması
Devlet otoritesinin
güçlenmesi
D) Eğitim sisteminin gerilemesinin
D) Toprak kaybı yaşanması
Vergi gelirlerinin azalması
E) Sened-i İttifak’ın
imzalanması
Ayanlık olgusunu ortaya
çıkması
A) Azınlıkların hukuk alanında haklar elde etmelerinin
C) Avrupa'dan ülkeye bol ve ucuz mal girmesinin
E) Bağımsızlık isyanlarının yayılmasının
11. Osmanlı Devleti'nde görülen,
I. Türkçülük akımının devlet politikalarında etkin hale getirilmesi,
II. din, dil, ırk ayrımı yapılmayacağının ilan edilmesi,
8.
III. gayrımüslim unsurlara il genel meclislerine üye olma hakkı verilmesi
1862 yılında Mehmet Münir Paşa ülkede ilmin ilerlemesi ve yayılması için alfabe değişikliğinin zorunlu olduğunu belirtmiştir. I. Dünya Savaşı sırasında askeri haberleşme güçlükleri ortaya çıkmış, Harbiye Nazırı Enver Paşa da alfabe değişikliğinin gerekli olduğunu ileri
sürmüştür.
gelişmelerinden hangilerinin azınlıkların devlete
olan bağlılıklarını artırma amacına yönelik olduğu
savunulamaz?
A) Yalnız I
Bu bilgiler,
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
I. Osmanlı Devleti’nde yeni alfabe konusu tartışılmıştır.
II. Osmanlılar Latin alfabesi kullanmaya başlamıştır.
III. Osmanlı Devleti’nde yabancı kelimelerin kullanımı
engellenmeye çalışılmıştır.
12. Osmanlı Devleti'nde XIX. yüzyıla kadar artan gayrımüslim nüfusu bu yüzyılda büyük düşüşler yaşamıştır.
yargılarından hangilerini destekler niteliktedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Bu düşüşlerde, aşağıdakilerden hangisinin etkisinden söz edilebilir?
C) Yalnız III
E) I ve III
A) Balkanlarda toprak kaybı yaşanmasının
B) Anadolu'ya yönelik Türk göçlerinin başlamasının
C) Askeri alanda yapılan yenilik girişimlerinin sürmesinin
D) Mutlak yönetim anlayışının sürdürülmesinin
9.
E) Ekonomik kaynakların zaman içinde azalmasının
Osmanlı Devleti tarafından XVIII. yüzyılda Avrupa ülkelerinde daimi elçiliklerin kurulması ve Avrupa ile ilişkilerin artması ile bu elçiliklerde görev yapan Türkler, milletler arası durumu ve Avrupa'daki gelişmeleri daha yakından görme imkanı buldular.
13. Osmanlı Devleti’nde XIX. yüzyılda düzenli yolların ve
köprülerin yapımına önem verildi.
Bu durumun aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı savunulabilir?
Bu çabanın aşağıdakilerden hangisine yönelik olduğu söylenebilir?
A) Osmanlı Devleti'nin Avrupa devletleri ile siyasi ittifak yapmasına
A) Tarım üretimini kontrol altında tutmaya
B) Ülkede ekonomik durumun iyileştirilmesine
B) Askeri harcamaları azaltmaya
C) Azınlık haklarının genişletilmesine
C) Ticari amaçlı olarak ulaşımı kolaylaştırmaya
D) Reformcu bir yönetici kuşağın ortaya çıkmasına
D) Toplumsal birliği korumaya
E) Toplumsal düzende dinin etkinliğinin artmasına
E) Azınlıkların devlete bağlılığını artırmaya
100
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
Osmanlı Devleti'nde yönetimi elinde tutan İttihat ve Terakki'nin ileri gelenleri, Balkan Savaşları'nın ardından
askeri alanda bazı yeni düzenlemeler yapılması gerektiği düşüncesine varmışlardır.
Bu karar,
I. ekonomik durumun daha da kötüleşmesi,
I. Balkanlardaki Osmanlı egemenliğinin devam ettirilmesi,
III. askeri mücadelelerin başarısızlıkla sonuçlanması
II. Rusların Osmanlı Devleti’nin Balkanlardaki varlığını sona erdirmeye çalışması,
gelişmelerinden hangilerinin bir sonucu olarak
gösterilebilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
Bulgarlar, I. Balkan Savaşı'nda Edirne'yi alarak Çatalca
önlerine kadar geldiler. Makedonya; Sırplar, Karadağlılar ve Bulgarlar tarafından işgal edildi. Selanik, Yunanlıların eline geçti. Ayrıca Yunanlılar, On İki Ada dışında
kalan bütün Ege adalarına asker çıkararak buraları ele
geçirdiler.
Bu gelişmelerin,
II. Osmanlı Devleti’nin Balkanlardaki etkinliğini kaybetmesi,
A) Yalnız I
III. Balkanlarda siyasi istikrarın sağlanması
C) Yalnız III
olgularından hangilerine zarar verdiği savunulabilir?
E) II ve III
A) Yalnız I
2.
51
EN UZUN YÜZYIL - V
B) Yalnız II
D) I ve III
Balkan Savaşları sürerken İstanbul önemli bir siyasi
gelişme ile çalkalanıyordu. Enver Bey liderliğinde bir
grup subay, toplantı halindeki Bakanlar Kurulu'nu basmış ve Sadrazam Kamil Paşa silah zoruyla istifaya zorlanmıştır.
C) Yalnız III
E) II ve III
İstanbul'da yaşanan bu gelişmeler aşağıdakilerden
hangisinin bir sonucudur?
A) Balkan Savaşlarında çok sayıda devletle savaşılması
B) Trablusgarp’ın kaybedilmesi
C) İktidar mücadelelerinin yoğunlaşmasının
5.
D) Askeri gelişmelere önem verilmemesinin
E) Avrupalı devletlerle olan ilişkilerin azaltılmasının
3.
Ordu mensupları arasında particilik düşüncesinin yayılması Osmanlı yönetimini Balkan Savaşları sırasında
zor durumda bırakmıştır.
Balkan Savaşları'nın yaşandığı sırada Osmanlı Devleti hala geniş bir araziye egemendi ve nüfus dağılımı
dengeli değildi. Nüfusun tamamından asker alınamıyordu. Balkanlardaki Osmanlı ordusu 450.000 kişi
iken, Balkan devletlerinin ordusunda toplam 510.000
kişi bulunuyordu.
Bu durum göz önüne alındığında,
Buna göre, Osmanlı Devleti ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
I. Askeri dengeler Osmanlı Devleti'nin işini zorlaştırmıştır.
A) Halkın askeri kurumlara güveni korunmaya çalışılmıştır.
II. Osmanlı ordusu Avrupa tarzı yeniliklerden olumsuz etkilenmiştir.
B) Ordu siyasetin dışında tutulamamıştır.
III. Osmanlı Devleti'nin askeri durumu yeterince iyi değildir.
C) Devlet askeri düzenlemelere ağırlık vermiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
D) Askeri harcamaların maliye üzerindeki yükü artmıştır.
A) Yalnız I
E) Demokrasi düşüncesi askeri yapıda olumlu sonuçlar doğurmuştur.
B) Yalnız II
D) I ve II
1
C) Yalnız III
E) I ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H
EN
UZUN
B‹L‹M‹NE
YÜZYIL G‹R‹fi
- V
- I
6.
51
10. XX. yüzyılın başında Osmanlı devlet kademelerinde ba-
Osmanlı Devleti,
ğımsızlık isteyen unsurları dışlayan, aynı dili konuşan, aynı tarihi geçmişe ve ideale sahip bir toplum yapısına sahip
olunması gerektiği düşüncesi etkin olmaya başlamıştır.
– 1912'de Trablusgarp’ı kaybetmiştir.
– Balkan Savaşları sonucunda Balkan egemenliğini
kaybetmiştir.
Bu düşüncenin,
Bu gelişmelerin Osmanlı Devleti'nde,
I. Osmanlıcılık,
I. ülke içine yönelik göçlerin yaşanması,
II. Türkçülük,
II. azınlık unsurların genel nüfusa oranının azalması,
III. Batıcılık
III. Avrupalı devletlerle gerginliklerin sona ermesi
sonuçlarından hangilerine yol açtığı söylenebilir?
akımlarından hangilerinin etkisiyle ortaya çıktığı
söylenebilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
11. Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde, Osmanlıcılık,
7.
İslamcılık, Batılılaşma gibi fikir akımları öne çıkarılmıştır.
XX. yüzyıl başlarında Osmanlı yönetimini ele geçiren
İttihat ve Terakki Partisi üyeleri, Avrupa'daki ve özellikle de Almanya'daki gelişmeleri yakından izlemişlerdir.
Bu çabanın temel hedefinin aşağıdakilerden hangisi olduğu savunulabilir?
Aşağıdakilerden hangisinin İttihat ve Terakki'nin
amaçları arasında yer aldığı söylenebilir?
A) Toprak bütünlüğünü korumak
A) Fetih politikaları başlatmak
B) Avrupalı devletlerin askeri desteğini sağlamak
B) Osmanli Devleti'ni ulus devlet haline getirmek
C) Ekonomik gerilemeyi durdurmak
C) Avrupa tarzı yenilikler için dış destek bulmak
D) İslam dünyasındaki etkinliği artırmak
D) Ümmetçi düşünceyi güçlendirmek
E) Kaybedilen toprakları geri almak
E) Halk üzerindeki ekonomik yükü azaltmak
12. Osmanlı Devleti'nde 1908 yılında Kanun-ı Esasi'nin yü-
8.
rürlüğe girmesinden bir süre sonra Osmanlı Demokrat
Fırkası, Mutedil Hürriyetperveran Fırkası, Ahali Fırkası
kurulmuştur.
Osmanlı Devleti'nde XX. yüzyılda yaşanan,
Bu bilgiler Osmanlı Devleti'nde,
I. Trablusgarp’ın İtalya tarafından işgal edilmesi,
I. ulusal egemenlik,
II. Bulgaristan’ın bağımsızlığını ilan etmesi,
II. çok partili siyasal yaşam,
III. Avusturya’nın Bosna-Hersek’i topraklarına katması
III. anayasal yönetim
gelişmelerinden hangileri, doğrudan milliyetçilik
düşüncesinin sonuçlarındandır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
kavramlarından hangilerinin varlığına kanıt oluşturmaktadır?
C) I ve II
A) Yalnız I
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
13. XX. yüzyıl başlarında Balkanlardaki Türk nüfusu hızla
9.
azalırken Anadolu'daki Türk nüfus oranının hızla arttığı
görülür.
Osmanlı Devleti'nde ulusçuluk akımından en son etkilenen topluluk Türkler olmuştur.
Bu gelişmeye aşağıdakilerden hangisinin ortam
hazırladığı söylenebilir?
Aşağıdakilerden hangisi bu durumun temel nedeni
olarak gösterilebilir?
A) Ekonomik alanda gerileme yaşanmasının
A) Batıcılık akımının etkisini artırması
B) Trablusgarp'ta başarısızlık yaşanmasının
B) Türk birliğinin kurulmasının amaçlanması
C) Osmanlıcılık anlayışının takip edilmesi
C) Osmanlı Devleti'nin Balkan topraklarını kaybetmesinin
D) Devletin kurucu unsurunun Türkler olması
D) Osmanlı yönetim anlayışının değişmesinin
E) Türk nüfusun azınlıkta kalması
E) Avrupa tarzı yeniliklerin sürmesinin
102
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
5.
Osmanlı Devleti XIX. yüzyılda halifelik makamını siyasi bir güç unsuru olarak devletler arası platformda kullanmak zorunda kalmıştır.
Bu çabanın,
B) Yunanlılar – Romenler
II. Avrupalı sömürgeci devletlerin baskılarının önlenmesi,
C) Karadağlılar – Sırplar
D) Sırplar – Yunanlılar
III. Müslüman topluluklarının bağlılığının korunması
E) Bulgarlar – Arnavutlar
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
B) Yalnız II
D) II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
6.
2.
XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti'ne karşı bağmsızlık
amacıyla ilk defa isyan eden ve ilk olarak bağımsızlığını kazanan topluluklar aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) Bulgarlar – Yunanlılar
I. siyasi etkinliğin korunmaya çalışılması,
A) Yalnız I
52
EN UZUN YÜZYIL - VI
Aşağıdakilerden hangisi II. Mahmut döneminde yapılan ıslahatlardan biri değildir?
1854 yılı itibariyle hiç dış borcu olmayan Osmanlı Devleti, 1875 yılında 250 milyon altın dış borcu bulunan bir
devlet durumuna gelmiştir.
Bu gelişme,
A) Mehter bölüğünün kaldırılması
I. Dışarıdan bulunan kaynaklar yatırıma dönüştürülememiştir.
B) İtfaiye bölüğünün oluşturulması
C) İrad-ı Cedit hazinesinin kurulması
D) Eşkinci Ocağı’nın kurulması
II. Osmanlı yönetimleri ulusal sanayi oluşturmaya çalışmıştır.
E) Karantina uygulamasının başlaması
III. Avrupalı devletlere olan mali bağımlılık artmıştır.
yargılarından hangilerini doğrulamaktadır?
3.
XIX. yüzyılda gerçekleştirilen aşağıdaki girişimlerden hangisi, devletin merkezi otoritesini güçlendirmede diğerlerinden daha fazla etkili olmuştur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
A) Müsadere usulünün kaldırılması
B) İlk nüfus sayımının yapılması
C) Azınlıklara haklar verilmesi
7.
D) Sekban-ı Cedit Ocağı'nın kurulması
Avrupa'da bazı milletler, XIX. yüzyıl sonlarında siyasi
birliklerini kurmaya başlamışlardır.
E) Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması
Bu durumun,
4.
I. İngiltere’nin Orta Doğu’da nüfuz sahibi olabilmek
için Osmanlı Devleti’ne yaklaşması,
Osmanlı Devleti’nde XIX. yüzyılda divan örgütü kaldırılmış, yerine nazırlıklar kurulmuştur.
II. Rusya’nın Osmanlı Devleti’ne yönelik baskılarının
sona ermesi,
Bu düzenleme aşağıdakilerden hangisinde gerçekleştirilmiştir?
III. ulusalcılık ilkesinin öne çıkması
A) III. Selim Dönemi
gelişmelerinden hangilerine ortam hazırladığı savunulabilir?
B) II. Mahmut Dönemi
C) II. Abdülhamit Dönemi
A) Yalnız I
D) Abdülmecit Dönemi
B) Yalnız II
D) I ve II
E) Abdülaziz Dönemi
1
C) Yalnız III
E) II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H
EN
UZUN
B‹L‹M‹NE
YÜZYIL G‹R‹fi
- VI - I
8.
52
11. Devlet yönetiminin bütün çabalarına karşın Os-
Osmanlı Devleti'nde XIX. yüzyılda bazı Batı eserlerinin
Türkçeye çevrildiği, birçok konu ile ilgili kavramların,
teknik ve bilimsel deyimlerin Türkçede birer karşılıklarının bulunmaya çalışıldığı görülür.
manlı azınlıklarının bağımsızlık süreçlerini hızlandırmaları,
I. İslamcılık,
Bu çalışmaların,
II. Batıcılık,
I. Türk dilinin yaygınlaştırılması,
III. Osmanlıcılık
II. Avrupa kültürünün etkisinden uzaklaşılması,
düşüncelerinden hangilerinin etkinliğinin sona ermesine ortam hazırlamıştır?
III. bilimsel ve teknik alandaki çalışmaların kolaylaştırılması
A) Yalnız I
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
12. Osmanlı Devleti'nde görülen,
I. Tanzimat Fermanı'nın ilan edilmesi,
II. Meclis–i Mebusan'ın açılması,
III. Sened–i İttifak'ın imzalanması
9.
gelişmelerinden hangilerinin milliyetçilik düşüncesinin olumsuz etkilerini önleme amacına yönelik girişimler arasında yer aldığı söylenebilir?
Osmanlı Devleti'nde mutlak yönetimi sona erdirerek
meşrutiyet yönetimine geçilmesi amacıyla çalışan İttihat ve Terakki Cemiyeti, faaliyete geçtiği ilk dönemlerde gizli şekilde çalışmak durumunda kalmıştır.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Bu durum aşağıdakilerden hangisine kanıt olabilir?
C) Yalnız III
E) I ve III
A) Ekonomik sorunların zamanla büyüdüğüne
B) Siyasal alanda özgür bir ortamın sağlanamadığına
C) Yenileşme düşüncesinin başarılı olamadığına
D) Padişahın mutlak yetkilerinin sona erdiğine
13. Osmanlı Devleti’nin XIX. yüzyılda imzaladığı aşağı-
E) Avrupa ile olan ilişkilerin gerilediğine
daki antlaşmalardan hangisi uygulanamamıştır?
A) Hünkar İskelesi Antlaşması
B) Baltalimanı Ticaret Antlaşması
C) Ayastefanos Antlaşması
D) Berlin Antlaşması
E) Bükreş Antlaşması
10. Sırpların 1804’te isyan etmelerinde etkili olan faktörlerden bazıları şunlardır:
14. Avrupalı devletlerin katılımıyla 1876’da İstanbul (Tersa-
I. kendi ulus devletlerini kurmak istemeleri,
ne) Konferansı düzenlenmiştir.
II. Rusya, Fransa ve Avusturya tarafından kışkırtılmaları,
Bu konferansın temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?
III. milliyetçilik düşüncesinin etkisinde kalmaları
A) Meşrutiyetin ilanını sağlamak
Bu sebeplerden hangileri, Sırpların Fransız İhtilali’nden sonra yayılan akımlardan etkilendiklerini
gösterir?
B) Islahat Fermanı’nın koşullarını denetlemek
A) Yalnız I
E) Balkan topraklarında yaşanan siyasi bunalıma çözüm bulmak
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Sömürgecilik rekabetini azaltmak
D) Osmanlı toprak bütünlüğünü korumak
C) I ve II
E) II ve III
104
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
53
EN UZUN YÜZYIL - VII
5.
Osmanlı Devleti’nde Tanzimat ve Islahat fermanları ile
azınlıklara yeni haklar verilmiştir.
Bu düzenlemelerin temel amacı aşağıdakilerden
hangisidir?
Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanan aşağıdaki antlaşmalardan hangisi, iki taraf arasında
herhangi bir savaş olmaksızın yapılmıştır?
A) Bükreş Antlaşması
A) Azınlıkları yönetime katmak
B) Ayastefanos Antlaşması
B) Askeri etkinliği artırmak
C) Edirne Antlaşması
C) Azınlıklara inanç özgürlüğü sağlamak
D) Belgrat Antlaşması
D) Bağımsızlık isyanlarını engellemek
E) Hünkar iskelesi Antlaşması
E) Anayasal düzene geçilmesini sağlamak
6.
2.
Aşağıdakilerden hangisi XX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde görülen ve devletin rejimini hedef alan bir
isyandır?
Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti’nde Tanzimat Dönemi’nde yapılan yenilik girişimleri arasında yer almaktadır?
A) Patrona Halil İsyanı
A) Eşkinci Ocağı’nın kurulması
C) Edirne Vakası
B) İl genel meclislerinin kurulması
D) 31 Mart İsyanı
C) Deniz Mühendishanesi’nin açılması
E) Yunan İsyanı
B) Kabakçı Mustafa İsyanı
D) Kanun-ı Esasi’nin ilan edilmesi
7.
E) Meclis-i Mebusan’ın açılması
3.
Aşağıdakilerden hangisi Avrupalı devletlerin XIX.
yüzyılda Osmanlı Devleti'nin içişlerine karışmalarının temel nedeni olarak gösterilebilir?
A) Azınlık sorunları yaşanması
Osmanlı Devleti mali yapının bozulması ve gelir kaynaklarının gün geçtikçe azalması nedeniyle XIX. yüzyıldan itibaren dış borç almak zorunda kalmıştır.
B) Devletin vergi gelirlerinin azalması
C) İslahat çabalarının hızlandırılmaya çalışılması
D) Osmanlı sanayisinin çökmesi
Osmanlı Devleti’nde ilk dış borç aşağıdaki padişahlardan hangisi döneminde alınmıştır?
E) Toprak kayıpları yaşanması
A) Sultan Abdülaziz
B) Sultan II. Abdülhamit
8.
C) Sultan Abdülmecit
Osmanlı donanması tarihi süreçte,
D) Sultan II. Mahmut
I. XVI. yüzyılda İnebahtı'da,
E) Sultan III. Selim
II. XVIII. yüzyılda Navarin'de,
III. XVIII. yüzyılda Çeşme'de,
IV. XVIII. yüzyılda Sinop'da
4.
Aşağıdaki fikir akımlarından öncelikle hangisinin
Osmanlı Devleti'nde meşrutiyetin ilanına ortam hazırladığı söylenebilir?
A) Osmanlıcılık
B) Adem-i Merkeziyetçilik
C) İslamcılık
D) Ümmetçilik
dört kez yakılmıştır.
Osmanlı deniz gücünün zarar gördüğü bu gelişmelerin hangilerinde Rusya rol oynamıştır?
A) I ve II
B) I ve III
D) III ve IV
E) Türkçülük
1
C) II ve III
E) II, III ve IV
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H
EN
UZUN
B‹L‹M‹NE
YÜZYIL G‹R‹fi
- VII - I
9.
53
13. Osmanlı Devleti’ne görülen,
Aşağıdakilerden hangisi, İngiltere'nin Osmanlı topraklarını sömürge haline getirmeyi planladığının
kanıtı olarak gösterilibilir?
I. Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması,
II. Karadağ ve Romanya’ya bağımsızlık verilmesi,
A) Almanya'nın sömürge arayışlarına karşı çıkması
III. Çeşme’de Osmanlı donanmasının yakılması
B) Fransa ile birlikte hareket etmesi
gelişmelerinden hangileri Rusya ile ilişkilendirilebilir?
C) Osmanlı toprak bütünlüğünü koruma politikasını
terk etmesi
A) Yalnız I
D) Hint sömürgeleri üzerindeki etkinliğini sürdürmeye
çalışması
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
E) Askeri etkinliğini artırmaya çalışması
14. Osmanlı Devleti'nde yaşanan,
10. Osmanlı Devleti’nin XIX. yüzyılda Avrupa’da yaşa-
I. Sened-i İttifak’ın imzalanması,
nan,
II. Tanzimat Fermanı'nın yayınlanması,
I. sömürgecilik yarışının hızlanması
III. Kanun-ı Esasi'nin yürürlükten kaldırılması
II. Almanya’nın siyasi birliğini sağlaması,
gelişmelerinden hangilerinin hukuk devleti arayışlarıyla ilişkili olduğu savunulabilir?
III. İngiltere’nin Doğu Akdeniz’deki etkinliğini artırmaya çalışması
A) Yalnız I
gelişmelerinden hangilerinden olumsuz şekilde etkilendiği savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
15. 1876 Kanun-ı Esasisi’yle, Osmanlı sınırları içinde yaşayanlar din, ırk ve mezhep ayrımı yapılmaksızın Osmanlı vatandaşı sayılmıştır.
11.
I. Berlin Antlaşması
Buna göre,
II. Edirne Antlaşması
I. Tüm unsurlar hak ve sorumluluklar açısından eşit
hale getirilmeye çalışılmıştır.
III. Bükreş Antlaşması
IV. Ayastefanos Antlaşması
II. Osmanlı sınırları içinde farklı etnik gruplar bir arada yaşamıştır.
V. Londra Antlaşması
Yukarıda antlaşmalardan hangisi, Osmanlı Devleti’nin Mısır üzerindeki egemenliğine zarar vermiştir?
III. Siyasal birliğin korunması çabaları başarılı olmuştur.
A) I
A) Yalnız I
B) II
C) III
D) IV
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
E) V
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
12. İngiltere, XIX. yüzyıda Osmanlı yönetiminden
16. Osmanlı Devleti’nde XIX. yüzyılda eğitim alanında
– Fransa ile ilişkilerini kesmesini istemiştir.
önemli adımlar atıldı. Geleneksel eğitim kurumları yanında Batılı tarzda eğitim veren okullar açıldı.
– Eflak ve Boğdan’ı Rusya’ya bırakması talebinde
bulunmuştur.
Bu yapının,
İngiltere’nin bu isteklerini dikkate alındığında,
I. geleneksel eğitim anlayışının geri planda kalması,
I. Osmanlı yönetimi iç işlerine karışılmasını önleyememiştir.
II. eğitim sistemindeki aksaklıkların sona ermesi,
II. Osmanlı Devleti denge siyasetine son vermek durumunda kalmıştır.
III. Avrupa değerlerini benimseyen kuşakların yetişmesi
III. Osmanlı Devleti’nin siyasi etkinliği gerilemiştir.
sonuçlarından hangilerine ortam hazırladığı söylenebilir?
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
A) Yalnız I
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve III
E) II ve III
106
C) I ve II
E) I, II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
54
EN UZUN YÜZYIL - VIII
5.
XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin Balkanlardaki etkinliğini sona erdirerek Boğazlara egemen olmayı
ve bu yolla sıcak denizlere ulaşmayı hedefleyen
devlet aşağıdakilerden hangisidir?
Osmanlı Devleti’nde yaşanan aşağıdaki gelişmelerden hangisi XIX. yüzyılda gerçekleşmemiştir?
A) Tanzimat Fermanı’nın ilanı
B) Redif birliklerinin kurulması
A) İngiltere
B) Rusya
D) Avusturya
C) Fransa
C) Kanun-ı Esasi’nin yürürlüğe girmesi
E) Almanya
D) Sened-i İttifak’ın imzalanması
E) Kara Mühendishanesi’nin kurulması
2.
I. İngiltere
6.
II. Rusya
III. Fransa
Osmanlı imparatorluğu’nda XIX. yüzyılda hazırlanan Mecelle,
I. hukuk,
IV. Avusturya
II. yönetim,
V. Almanya
III. eğitim,
Yukarıdaki devletlerden hangisi, XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti'ne ait bir toprak parçası üzerinde
egemenlik sağlamamıştır?
IV. maliye
A) I
A) Yalnız I
B) II
C) III
D) IV
alanlarının hangisiyle ilişkilidir?
E) V
B) I ve II
D) III ve IV
3.
7.
AşağIdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nde II.
Mahmut Dönemi’nde gerçekleştirilen yenilik girişimleri arasında yer almaz?
4.
A) İstanbul Antlaşması
B) Modern anlamda ilk nüfus sayımının yapılması
B) Prut Antlaşması
C) Nizam-ı Cedit ordusunun oluşturulması
C) Londra Sözleşmesi
D) Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması
D) Pasarofça Antlaşması
E) Takvim-i Vekayi adıyla bir gazetenin çıkarılması
E) Edirne Antlaşması
Osmanlı Devleti’nde Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması ile askeri alanda oluşan boşluk aşağıdakilerden
hangisi ile doldurulmaya çalışılmıştır?
E) I, III ve IV
Osmanlı Devleti’nin Boğazlar üzerindeki mutlak
egemenliği, aşağıdaki antlaşmalardan hangisiyle
sınırlandırılmıştır?
A) Nezaretlerin oluşturulması
8.
C) II ve III
Fransa’nın Osmanlı Devleti’ne ait Tunus ve Cezayir’i işgal etmesinin temel amacı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Akdeniz’de siyasi ve ekonomik etkinliğini artırmak
A) Eşkinci Ocağı
B) Baharat Yolu’nu denetim altına almak
B) Nizam-ı Cedit Ordusu
C) Rusya’nın Akdeniz’e inmesine engel olmak
C) Sekban-ı Cedit
D) İngiltere’nin Hint Okyanusu’ndaki etkinliğini sona
erdirmek
D) Mühendishane-i Berr-i Humayun
E) Kıta Avrupası’nda yeni topraklar elde edebilmek
E) Asakir-i Mansure-i Muhammediye
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H
EN
UZUN
B‹L‹M‹NE
YÜZYIL G‹R‹fi
- VIII - I
9.
13. Osmanlı Devleti, XIX. yüzyıl sonunda Almanya'nın yar-
Osmanlı Devleti'nin XIX. yüzyılda arz-talep dengesine dayalı ekonomi anlayışından pazar ekonomisine geçmesinin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
dımıyla İstanbul-Bağdat-Basra demiryolunun yapımına
başlamıştır.
Bu gelişmenin aşağıdakilerden hangisini tehdit ettiği söylenebilir?
A) Ekonomik çöküntünün sona erdirilmek istenmesi
B) Batıdan gelen hammadde talebinin karşılanmak istenmesi
A) Avrupa'daki ekonomik dengeleri
B) Osmanlı toprak bütünlüğünü
C) Batı karşısında ekonomik üstünlüğün sağlanması
C) Azınlıkların Osmanlı yönetimine bağlılığını
D) İdari yapının yeniden düzenlenmesi
D) Osmanlı ülkesindeki yenileşme çabalarını
E) Duyun-ı Umumiye İdaresi'nin kurulması
E) İngiltere'nin Hint Okyanusu'ndaki çıkarlarını
10. Osmanlı toplumunda XIX. yüzyılda göçlerin yaşan-
14. Osmanlı Devleti'nde XIX. yüzyılda yaşanan,
masında,
I. Tanzimat Fermanı'nın yayınlanması,
I. Batılı tarzda ıslahatların yoğunlaşması,
II. Sened-i İttifak'ın imzalanması,
II. Balkan topraklarının kaybedilmesi,
III. Meşrutiyet yönetimine geçilmesi
III. Tarımsal üretimin günden güne gerilemesi
gelişmelerinin hangilerinde yabancı devletlerin
desteğini alma düşüncesinin etkisinden söz edilemez?
durumlarından hangilerinin rolü bulunmaktadır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
54
C) I ve II
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
11. Osmanlı Devleti'nde meşruti monarşi yönetimine
C) Yalnız III
E) I ve III
15. Tanzimat Fermanı,
geçilmesinde aşağıdakilerden hangisi daha fazla
etkili olmuştur?
I. meşruti yönetimin kurulması,
II. Avrupalı devletlerin siyasi desteğinin alınması,
A) Halkın yönetime katılımının sağlanmak istenmesi
III. ulusçuluk düşüncesinin devlet politikası haline
getirilmesi
B) Avrupa tarzı ıslahatların sürdürülmek istenmesi
C) Askeri mücadelelerin başarısızlıkla sonuçlanması
D) Saltanat yönetiminin sona erdirilmek istenmesi
hedeflerinden hangilerinin hayata geçirilmesine
yöneliktir?
E) Batı hukukundan daha fazla yararlanılmaya çalışılması
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
16. Osmanlı Devleti’nde görülen,
12. Osmanlı Devleti’nde görülen aşağıdaki gelişmeler-
I. Tanzimat Fermanı’nın yayınlanması,
den hangisinde Fransız İhtilali’nin herhangi bir etkisinden söz edilemez?
II. Islahat Fermanı’nın yayınlanması,
A) Yunan İsyanı’nın çıkması
III. Kanun-ı Esasi’nin yürürlüğe sokulması
B) Bulgaristan’ın bağımsızlığını ilan etmesi
gelişmelerinden hangileri, Osmanlı ülkesinde yaşayan azınlıkların yeni haklar elde etmesini sağlamıştır?
C) Mısır İsyanı’nın çıkması
D) Balkanlarda bağımsızlık isyanlarının başgöstermesi
A) Yalnız I
E) Osmanlı topraklarında Panslavist hareketlerin başlaması
B) Yalnız II
D) I ve III
108
C) I ve II
E) I, II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
TBMM'de 24 Nisan 1920'de kabul edilen önergede
TBMM'nin üstünde hiçbir güç olmadığı vurgulanmıştır.
Mustafa Kemal, kurduğu Halk Fırkası ile Yeni Türk
Devleti’nin ilk siyasi partisinin başkanı olmuştur.
Bu gelişmeye bakılarak aşağıdakilerden hangisine
ulaşılabilir?
Aşağıdakilerden hangisi, Halk Fırkası’nın kurulmasının temel nedeni olarak gösterilebilir?
A) Padişahlığın kaldırılması gündeme getirilmiştir.
A) İnkılapların bir program çerçevesinde gerçekleşmesini sağlamak
B) TBMM otoritesini güçlendirmekte sorunlarla karşılaşılmıştır.
B) Tek parti yönetimini güçlendirmek
C) TBMM'de güçler birliği ilkesi benimsemiştir.
C) Ulusal bağımsızlığı sağlamak
D) İstanbul Hükümeti yok sayılmıştır.
D) Hükümetin denetlenmesini sağlamak
E) Düzenli ordu birliklerinin etkinliği artırılmaya çalışılmıştır.
E) Cumhuriyeti ilan etmek
5.
2.
55
YEN‹ TÜRK DEVLET‹ KÜLTÜR VE TEfiK‹LAT - I
İlk TBMM’de meslekleri ve dünya görüşleri birbirlerinden farklı kimseleri birleştiren temel düşünce
aşağıdakilerden hangisidir?
Osmanlı Devleti’nde birey isimleri bazı lakap ve unvanlarla anılmıştır. Bu uygulama resmi işlemlerde zaman
zaman karışıklıklara yol açabilmekteydi.
Bu durum Yeni Türk Devleti’nde aşağıdaki düzenlemelerden hangisine yol açmıştır?
A) Bağımsızlığı sağlamak
A) Bazı kıyafetlerin günlük yaşamda kullanımının yasaklanması
B) Azınlık haklarını korumak
B) Her Türk ailesine soyadı taşıma zorunluluğu getirilmesi
C) Osmanlı Devleti’ni sona erdirmek
D) Saltanat makamını güçlendirmek
C) Tekke ve zaviyelerin kapatılması
E) Laik devlet anlayışını egemen kılmak
D) Alafranga saat sisteminin benimsenmesi
E) Yeni ölçü ve tartı birimlerinin kullanılmaya başlanması
3.
Yeni Türk devletinde borçlar kanunu, ceza kanunu, icra ve iflas kanunu gibi yasalar Avrupa ülkelerinin yasalarından yararlanılarak hazırlanmıştır.
6.
Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Türkiye’de 1926 yılında yürürlüğe giren Türk Medeni Kanunu ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Çalışma hayatı ve meslek seçimi konularında kadınlara haklar verilmiştir.
A) Avrupalı devletlerle olan anlaşmazlıkların sona erdirilmek istenmesi
B) Hukuk sisteminin çağdaşlaştırılmak istenmesi
B) Miras konusunda kız ve erkek çocuklar arasında
eşitlik sağlanmıştır.
C) Avrupalı devletlerin iç işlerimize karışmalarının engellenmek istenmesi
C) Kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkı verilmiştir.
D) Azınlıkların devlete bağlılığının artırılmak istenmesi
D) Şahitlikte kadın-erkek eşitliği sağlanmıştır.
E) Dinin toplumsal etkinliğinin sona erdirilmek istenmesi
E) Çok kadınla evlilik yerine tek kadınla evlilik kuralı
getirilmiştir.
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹HTÜRK
YEN‹
B‹L‹M‹NE
DEVLET‹
G‹R‹fi
KÜLTÜR
- I
VE TEfiK‹LAT - I
7.
55
10. Cumhuriyet ile beraber Türk milli eğitiminin,
Türkiye’de cumhuriyetin ilk yıllarında kurulan muhalefet partileri olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ve
Serbest Cumhuriyet Fırka, saltanat yanlılarının denetim altına aldıkları birer odak oldukları iddiası ile kapatılmıştır.
I. milli egemenlik ve tam bağımsızlık ilkelerinin yeni
nesillere benimsetilmesi,
II. milli birlik ve bütünlüğe önem verilmesi,
III. yeniliklere açık nesillerin yetiştirilmesi
Bu durum aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak
gösterilebilir?
amaçlarından hangileri öne çıkarılacak şekilde yapılandırıldığı söylenebilir?
A) Ekonomik yapının korunması konusunda büyük bir
özen gösterilmiştir.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Siyasi ortamın çok partili yaşam için yeterince elverişli olmadığı görülmüştür.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Demokratikleşme çabaları devlet tarafından desteklenmiştir.
D) Siyasi alandaki inkılaplar halkın tepkisine neden olmuştur.
11.
E) Rejime yönelik tehlikeler bütünüyle ortadan kaldırılmıştır.
I. İlk TBMM’de Meclis hükumeti sisteminin benimsenmesi
II. Hükümet kurmada sorunlarla karşılaşılması
III. Halifeliğin kaldırılması
gelişmelerinden hangilerinin Türkiye’de cumhuriyetin ilanına ortam hazırladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
8.
C) I ve II
E) I, II ve III
TBMM tarafından gerçekleştirilen,
– Takrir-i Sükun Kanunu’nun kabul edilmesi,
12. I. TBMM'de alınan,
– İstiklal Mahkemeleri’nin yeniden faaliyete geçirilmesi
– Geçici bir devlet başkanı veya padişah kaymakamı atamak doğru değildir.
gelişmelerinin, aşağıdakilerden hangisine yönelik
olduğu söylenebilir?
– Padişah ve halifenin geleceği ülke işgalden kurtulduktan sonra ayrıca belirlenecektir.
A) Rejim karşıtı isyanların önlenmesi
kararları dikkate alındığında,
B) Ekonomik yapının güçlendirilmesi
I. TBMM'nin sürekli olduğu vurgulanmıştır.
C) İdari işlerin kolaylaştırılması
II. İstanbul Hükümeti'nden bağımsız hareket edilmeye başlanmıştır.
D) Siyasal partilerin çalışmalarının hızlandırılması
E) Askeri alanda düzenlemeler yapılması
III. Saltanat ortadan kaldırılmıştır.
yargılardan hangilere ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
9.
C) I ve II
E) I, II ve III
Teşkilat–ı Esasi'de yer alan,
– Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.
13. İlk TBMM yasama ve yürütme yetkilerini elinde bulun-
– TBMM, şeriat işlerini yürütmeyi üzerine alır.
duruyordu.
– Meclis başkanı hükümetinde başkanıdır.
Bu bilgiye bakılarak, TBMM'nin,
maddeleri dikkate alındığında,
I. demokratik yönetim,
I. TBMM'nin otoritesi güçlendirilememiştir.
II. kabine sistemi,
II. Teşkilat-ı Esasiye laik nitelikler taşımamıştır.
III. güçler birliği
III. Hükümet, kabine sistemiyle çalışmaktadır.
olgularından hangilerini öne çıkardığı savunulabilir?
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
A) Yalnız I
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
110
C) Yalnız III
E) II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
Kurtuluş Savaşı sırasında, bölgesel direniş derneklerinin Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adıyla birleştirilmesinin,
I. ulusal güçleri etkin hale getirme,
A) Ulusun iradesine saygılı davranıldığının
III. Kuva-yı Milliye birliklerinin kaldırılmasını sağlama
B) Kuva-yı Milliye birliklerinin Milli Mücadele’de yetersiz kaldığının
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
B) Yalnız II
D) I ve III
Mustafa Kemal, TBMM’nin açılması öncesinde yayınladığı bildiride, işgal edilen İstanbul'dan kaçabilen milletvekillerinin de yeni meclise kabul edileceğini belirtmiştir.
Mustafa Kemal’in bu girişimi aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
II. Kurtuluş Savaşı'nın tek merkezden yönetilmesini
sağlama,
A) Yalnız I
56
YEN‹ TÜRK DEVLET‹ KÜLTÜR VE TEfiK‹LAT - II
C) Halkın Milli Mücadele’ye olan güveninin artırılamadığının
C) I ve II
D) Saltanat makamının haklarının korunduğunun
E) II ve III
E) Osmanlı Mebusan Meclisi’nin yeniden açılmaya çalışıldığının
2.
İlk TBMM'nin güçler birliği prensibini benimsemekle,
5.
I. TBMM’nin otoritesini güçlendirme,
Türkiye’de 1922 yılında saltanat kurumunun kaldırılması,
II. Milli Mücadele ile ilgili kararların uygulanışını hızlandırma,
I. TBMM’nin ülke yönetiminden sorumlu tek yetkili
kurum olarak kalması,
III. Osmanlı yönetimine son verme
II. milli egemenliğin hayata geçirilmesi yönünde aşama kaydedilmesi,
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
III. laik devlete geçiş yolunda önemli bir adımın atılması
C) Yalnız III
gelişmelerinden hangilerine yol açmıştır?
E) II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
3.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Mustafa Kemal, Milli Mücadele’nin henüz devam ettiği
bir dönemde çok önem verdiği milli bir eğitim programının oluşturulması amacıyla girişimlerde bulunmuştur.
6.
Aşağıdakilerden hangisi bu girişimler arasında yer
almaktadır?
Aşağıdakilerden hangisi cumhuriyetin ilk yıllarında
açılan müzeler arasında yer almaz?
A) Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi
A) İzmir İktisat Kongresi
B) İstanbul Modern Müzesi
B) Maarif Kongresi
C) İstanbul Resim ve Heykel Müzesi
C) Sivas Kongresi
D) Topkapı Sarayı Müzesi
D) Balıkesir Kongresi
E) Ankara Etnoğrafya Müzesi
E) Nazilli Kongresi
1
KD01-SS.04YT13
TAR‹HTÜRK
YEN‹
B‹L‹M‹NE
DEVLET‹
G‹R‹fi
KÜLTÜR
- I
VE TEfiK‹LAT - II
7.
lumda ayrıcalık ifade eden "Ağa, Hacı, Hoca, Molla,
Efendi, Bey, Beyefendi, Paşa, Hanım" gibi unvanların
kullanılması yasaklandı.
Bu düzenlemenin temel hedefi aşağıdakilerden
hangisidir?
B) Devlet başkanlığı sorunu çözümlenmiştir.
C) Cumhurbaşkanı, başbakan ve meclis başkanı belirlenerek, yetki ve sorumlulukları tespit edilmiştir.
A) Kadınlara seçme ve seçilme haklarını sağlamak
D) Yeni Türk Devleti’nin ilk başbakanı Mustafa Kemal,
ilk meclis başkanı ise Fethi Bey olmuştur.
C) Avrupalı devletlerle olan ilişkileri güçlendirmek
E) Rejim sorunu ortadan kaldırılmış, milli egemenlik
yönünde adım atılmıştır.
E) Milli egemenlik ilkesini yaşama geçirmek
B) Toplumsal eşitlik düşüncesini güçlendirmek
D) Halkın devlete bağlılığını artırmak
11. 3 Mart 1924’te TBMM’de kabul edilen Tevhid-i Ted-
Cumhuriyetin ilk yıllarında ekonomik kalkınmanın gerçekleştirilebilmesi için bazı girişimlerde bulunulmuştur.
risat Kanunu ile aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmemiştir?
Aşağıdakilerden hangisi bu girişimler arasında yer
almaz?
A) Ülkedeki bütün okullar Milli Eğitim Bakanlığı’na
bağlandı.
A) Devlet Demiryolları ve Limanları İdare-i Umumiyesi’nin kurulması
B) Din uzmanı yetiştirmek için İstanbul Darülfünunu’na
bağlı bir İlahiyat Fakültesi açılması kararlaştırıldı.
B) I. Beş Yıllık Kalkınma Planı’nın hazırlanması
C) Eğitim devletin kontrol ve denetimine geçti.
C) TBMM’de güçler birliği ilkesinin benimsenmesi
D) Farklı programlarla eğitim yaparak ikiliğe yol açan
mektep-medrese ayrılığının önüne geçilemedi.
D) Kabotaj Kanunu’nun TBMM tarafından kabul edilmesi
E) Osmanlı dönemindeki zararlı faaliyetleri ile dikkatleri çeken azınlık ve yabancı okulları denetim altına
alındı.
E) Teşvik-i Sanayi Kanunu’nun hazırlanması
9.
56
10. Cumhuriyetin ilk yıllarında çıkarılan bir kanunla da, top-
Yeni Türk Devleti’nde 29 Ekim 1923’te cumhuriyetin ilanı ile aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmemiştir?
A) Meclis Hükümeti Sistemi’nden Kabine Sistemi’ne
geçilmiştir.
8.
YGS-LYS TARİH / ts
Atatürk’ün devletçilikle ilgili olarak, “Devletçiliğin manası şudur: Fertlerin özel girişimlerini esas tutmak, fakat
büyük bir milletin ve geniş bir memleketin bütün ihtiyaçlarını ve birçok şeylerin yapılmadığını göz önünde
tutarak memleket ekonomisini devletin eline alması.”
demiştir.
12. Ankara’da açılmasına karar verilen TBMM’ye katılacak
milletvekillerinin belirlenmesi için Mart 1920'de gerçekleştirilen seçimlere azınlıklardan katılımın olmasına izin
verilmemiştir.
Bu uygulamaya aşağıdakilerden hangisi ortam hazırlamıştır?
Bu söz dikkate alındığında, Atatürk’ün devletçilik
anlayışında,
A) Azınlık unsurların Anadolu'daki nüfus oranlarının az
olması
I. özel girişimcileri desteklenmesi,
B) Türk yurdunda yaşanan azınlık sorunlarının sona
erdirilmek istenmesi
II. devletin ekonomik alanda temel belirleyici olması,
III. yabancı girişimcilere yatırım kolaylıklarının sağlanması
C) Azınlıkların işgalci güçlerle birlikte hareket etmesi
D) Ekonomik yapı üzerindeki Türk etkinliğinin güçlendirilmek istenmesi
ilkelerinden hangilerinin var olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) Anadolu’da toplumsal düzenin sağlanmaya çalışılması
E) I, II ve III
112
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
57
1881'DEN 1919'A MUSTAFA KEMAL
4.
Mustafa Kemal Paşa, Mondros Ateşkesi sonrasında İstanbul Hükümetine bir mektup göndermiş ve bu mektupta, “Ateşkes şartları ile ilgili olarak şüpheleri giderecek tedbirler alınmadan orduları terhis edecek ve İngilizlerin her dediğine boyun eğecek olursak, İngilizlerin
aşırı isteklerinin önüne geçmek mümkün olmayacaktır.” demiştir.
Selanik, XX. yüzyıl başlarında padişah karşıtı çevrelerin merkezi olmuş, Avrupalı basın-yayın organlarına kısa zamanda ulaşılabilen bir nitelik taşımıştır.
Bu durum,
I. Osmanlı toprak bütünlüğünün güçlenmesi,
II. Avrupa’dan gelen düşüncelerden etkilenilmesi,
Buna Mustafa Kemal Paşa’nın aşağıdakilerden
hangisine dikkat çekmek istediği söylenebilir?
III. Selanik’te yönetime muhalefet düşüncesinin güçlü
olması
A) Ateşkesin uygulanabilir nitelikte olduğuna
gelişmelerinden hangilerine ortam hazırlamıştır?
B) Padişahın işgal girişimlerine karşı çıkması gerektiğine
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
C) Ateşkesin hukuksuz uygulamalara yol açabileceğine
D) İtilaf Devletleriyle ilişkilerin önemli olduğuna
E) Dış yardım alınması gerektiğine
5.
2.
Atatürk, “Sanatçı el öpmez; sanatçının eli öpülür." demiştir.
Bu gelişmede,
I. bölgede Müslüman nüfusun azınlıkta olması,
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
II. Osmanlı Devleti’nin ekonomik sorunlar yaşaması,
A) Toplumsal çağdaşlaşmayı önemli görmüştür.
III. bölgenin merkezi yönetimin baskısından uzak olması
B) İleri görüşlüdür.
durumlarından hangilerinin rol oynadığı söylenebilir?
C) Sanat eğitimine devlet desteği sağlamıştır.
D) Milletine bağlılık içinde olmuştur.
A) Yalnız I
E) Sanatçıya büyük bir değer vermiştir.
3.
Meşrutiyet’in 1908 yılında yeniden ilanında önemli rolü
olan ve Mustafa Kemal’in de bir dönem üyesi olduğu İttihat Terakki Cemiyeti Balkanlarda oldukça etkindi.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
Mustafa Kemal öğrencilik yıllarında Osmanlı Devleti’nin kurtuluşunu meşruti bir yönetimde görüyordu.
6.
Buna göre,
I. halkın yönetime katılımının sağlanması,
I. Türkçülük,
II. toplumsal eşitliğin sağlanması,
II. Batıcılık,
III. halifeliğin güçlendirilmesi
III. İslamcılık
düşüncelerinden hangilerinin, Mustafa Kemal’in
düşünceleriyle paralellik taşıdığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Mustafa Kemal’in, Selanik’te başlayan ve İstanbul’da devam eden askerlik eğitimi yıllarında,
düşüncelerinden hangilerinin etkisinde kaldığı
söylenebilir?
C) Yalnız III
A) Yalnız I
E) II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
1
C) Yalnız III
E) I ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
1881'DEN
1919'A MUSTAFA
G‹R‹fi - I KEMAL
7.
57
11. Mustafa Kemal,
Mustafa Kemal ve başka bazı Osmanlı subayları, Trablusgarp’ın İtalyanlar tarafından işgali üzerine gizlice
bölgeye gitmiş ve yerli halkı işgale karşı teşkilatlamıştır.
I. IX. Ordu Müfettişliği
II. TBMM Başkanlığı,
III. Temsil Heyeti Başkanlığı
Bu gelişme aşağıdakilerden hangisini kanıtlar niteliktedir?
görevlerinden hangileri üstlenmiştir?
A) Yalnız I
A) Osmanlı ordusunun etkinliğini koruduğunu
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Osmanlı donanmasının güçlü olduğunu
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Halifelik makamının etkinliğinin arttığını
D) Trablusgarp’ı savunma imkanlarının kısıtlı olduğunu
E) Osmanlıların Afrika’daki etkinliğini artırdığını
12. I. Dünya Savaşı’nın ardından 13 Kasım 1918’de de İstanbul'a gelen Mustafa Kemal Paşa, Boğaz’a demirlemiş düşman gemilerini gördüğünde "Geldikleri gibi giderler." demiştir.
Bu söz dikkate alındığında,
8.
I. Askeri mücadelenin işgallere karşı bir çare olmadığını vurgulamıştır.
Mustafa Kemal, Büyük Taarruz sonrasında düşmandan
kurtarılan İzmir'e girdiğinde, yere atılan Yunan bayrağını, “Düşmana ait olsa da saygı göstermek gerekir.” diyerek kaldırtmıştır.
II. Milletine inancını yitirmemiştir.
III. İtilaf Devletleri arasında anlaşmazlık çıkarmak istemiştir.
Bu davranışı Atatürk'le ilgili aşağıdakilerden hangisini göstermektedir?
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yabancı devletlerin tepkilerinden çekindiğini
A) Yalnız I
B) Milletine güven duyduğunu
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
C) Azınlık haklarının korunmasını istediğini
D) İleri görüşlü olduğunu
E) Toplumların değerlerine saygılı olduğunu
13. Mustafa Kemal, subaylığının ilk dönemlerinde katıldığı
İttihat ve Terakki’den bir süre sonra ayrılmıştır.
Mustafa Kemal’in bu tutumunda aşağıdakilerden
hangisinin rol oynadığı söylenebilir?
9.
Mustafa Kemal I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı
ordusunun bir subayı olarak,
A) İttihat ve Terakki’nin yönetimde etkin olması
I. Kanal,
B) Mustafa Kemal’in, askerin siyasetin dışında kalmasını istemesi
II. Suriye,
C) Mustafa Kemal’in meşrutiyet yanlısı olması
III. Çanakkale
D) Mustafa Kemal’in batı tarzındaki yenilikleri desteklemesi
cephelerinden hangilerinde görev yapmamıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
E) Mustafa Kemal’in Hareket Ordusu’nda görev alması
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14. Aşağıda verilenlerden hangisi, Atatürk’ün düşünce
10. Atatürk, “Yurtta sulh, dünyada sulh” sözüyle aşağıda-
sistemiyle bağdaşmaz?
kilerden hangisini vurgulamıştır?
A) Ulusal egemenliğin güçlendirilmesi
A) Dünya barışını
B) Bilimin ve aklın rehberliğinde hareket edilmesi
B) İç barışın daha önemli olduğunu
C) Memleket işlerinde gerçekçi olunması
C) Ekonomik rekabetin sona erdirilmesini
D) Avrupa kültürünün benimsenmesi
D) Askeri ittifaklara olumlu bakmadığını
E) Dinin siyasi etkinliğinin sona erdirilmesi
E) Askeri harcamaların azaltılmasını
114
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
58
M‹LL‹ MÜCADELE'N‹N HAZIRLIK DÖNEM‹ - I
4
Uşi Antlaşması, Osmanlı Devleti'nin Kuzey Afrika'daki
son topraklarına mal olması yanında, Rodos’un etrafındaki on iki adanın elden çıkmasına da yol açmıştır.
Buna göre, Uşi Antlaşması'nın aşağıdakilerden
hangisine neden olduğu söylenebilir?
XX. yüzyıl başında yoğun şekilde "Türkçülük" akımının
etkisinde kalan İttihat ve Terakki yönetimi, dış siyasette Alman yanlısı bir politika izlemiştir.
Bu bilgiler dikkate alındığında, İttihat ve Terakki ile
ilgili olarak,
A) Afrika'da siyasi istikrarın sağlanmasına
I. Milliyetçilik düşüncesinden beslenmiştir.
B) Ekonomik rekabetin sona ermesine
II. Yabancı devletlerle siyasi ittifak yolları aramıştır.
C) Osmanlı Devleti’nin Ege’deki etkinliğinin zayıflamasına
III. Yönetimde dini öne çıkarmıştır.
D) Sömürgeci girişimlerin hız kesmesine
yargılarından hangilerinin doğru olduğu söylenebilir?
E) İngiltere'nin Osmanlı Devleti'nin desteğini elde etmeye çalışmasına
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
Genç Osmanlılar Cemiyeti, Osmanlı Devleti'nin kurtuluşunu meşruti bir yönetimde, halkın din, ırk ayrımı olmaksızın "Osmanlıcılık" düşüncesi etrafında birleştirilmesinde görüyordu.
5.
Buna göre,
Osmanlı Devleti, Yunanistan'ın eline geçmesinden endişe ettiği On İki adayı 1912 yılında geçici olarak İtalya'ya bırakmıştır.
I. halkın yönetime katılması,
Osmanlı Devleti'nin bu tutumu aşağıdakilerden
hangisini doğrulamaktadır?
II. toplumsal eşitliğin güçlendirilmesi,
A) Osmanlı Devleti Ege hakimiyetini önemsememiştir.
III. saltanat kurumunun kaldırılması
B) Osmanlı Devleti kendi topraklarını tek başına koruyamamaktadır.
düşüncelerinden hangilerinin Genç Osmanlılar Cemiyeti'nin hedefleri arasında bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
3.
C) Yalnız III
E) I ve III
C) Yunanistan ile siyasi ilişki kurulmaya çalışılmıştır.
D) Boğazlar ve İstanbul'un tehdit altına girmesi önlenmiştir.
C) Yalnız III
E) Balkanlarda sınırların değişmesi önlenmiştir.
E) II ve III
6.
Uzun bir süredir Osmanlı Devleti aleyhine ittifak yapmaya çalışan Balkan Devletleri, Osmanlı Devleti'nin
Trablusgarp'ta yaşadığı bozgunun ardından daha da
cesaretlenmişlerdir.
Trablusgarb'ı işgal eden İtalyanlar daha başlangıçta Trablusgarb kıyılarına 35.000 piyade, 6.000 süvari, 103 top,
800 kamyon, 4 uçak, sayısız makineli tüfek çıkarmışlardı.
Asker sayısı kısa süre içinde 100.000' e çıkarıldı.
Bu bilgilere bakılarak,
Bu durumun aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı savunulabilir?
I. İtalyanlar bölgeye önemli miktarda yığınak yapmışlardır.
A) Askeri harcamaların kısılmasına
II. İtalya, Balkan topraklarında egemenlik alanını genişletmeyi hedeflemiştir.
B) Balkanlarda toplumsal barışının güçlenmesine
C) Balkanlardaki istikrarsızlığa karşı siyasi çözüm arayışlarının ortaya çıkmasına
III. İtalya, Trablusgarp'ın denetim altına alınmasını
önemsemiştir.
D) Osmanlı topraklarına yönelik dış tehditlerin artmasına
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
E) Avrupalı devletlerin Osmanlı yönetimine askeri destek vermesine
B) Yalnız II
D) I ve II
1
C) Yalnız III
E) I ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H MÜCADELE'N‹N
M‹LL‹
B‹L‹M‹NE G‹R‹fiHAZIRLIK
- I
DÖNEM‹ - I
7.
10. I. Balkan Savaşı'nda yenilgiye uğrayan Osmanlı Devle-
1911 yılında Balkanlarda siyasi ortamın iyice gerginleşmesi üzerine Osmanlı Devleti'nin kazanım elde etmesinden endişelenen Rusya, İngiltere, Fransa ve Avusturya, olası bir savaşta hangi taraf kazanırsa kazansın
sınırların değişmesini kabul etmeyeceklerini ilan ettiler.
ti, imzalanan Londra Antlaşması'yla Midye - Enez çizgisinin batısını bütünüyle kaybetmiştir.
Bu bilgilere bakılarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
Avrupalı devletlerin ve Rusya'nın bu tutumuna bakılarak,
A) Balkanlarda siyasi istikrar sağlanmıştır.
B) Osmanlı Devleti Balkanlardan çekilmek zorunda
kalmıştır.
I. Yaşanacak bir çatışmadan Osmanlı Devleti'nin
güçlenerek çıkması istenmemiştir.
C) Avrupa kıtasında Osmanlı toprağı kalmamıştır.
II. Osmanlıların savaşı kazanması halinde elde edeceği toprak kazancı önceden engellenmek istenmiştir.
D) Toprak kaybında ekonomik nedenler rol oynamıştır.
E) Avrupalı devletlerin desteği alınmaya çalışılmıştır.
III. Avrupalı devletler Osmanlı toprak bütünlüğünden
yana olmuştur.
11. Osmanlı yönetimi I. Balkan Savaşı'nda alınan yenilginin ardından Girit ve Selanik'i Yunanistan'a bırakmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
58
Yalnız bu bilgiye dayanarak,
C) Yalnız III
I. Türk azınlık sorunu ortaya çıkmıştır.
E) I ve III
II. Balkanlarda toprak kaybı yaşanmıştır.
8.
II. Balkan Savaşı'nda Bulgaristan, Sırbistan ve Yunanistan birbirleri ile savaşmaya başlamış, Karadağ'ın ve
Romanya'nın da saldırmasıyla Bulgaristan yenilgiye
uğramıştır. Osmanlı yönetimi, Londra Antlaşması'nın
geçerlilik şartlarının ortadan kalktığını ileri sürerek,
Bulgaristan'a savaş ilan etmiş ve Edirne'ye kadar olan
toprakları geri almıştır.
III. Yunanistan’la olan anlaşmazlıklar sona ermiştir.
yorumlarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) II ve III
12. 1912'de imzalanan Bulgar - Sırp Antlaşması ile her iki
devlet birbirlerinin toprak bütünlüğünü korumayı ve bir
saldırı durumunda birlikte hareket etmeyi kararlaştırdılar. Antlaşmaya konulan gizli bir madde, Osmanlı Devleti'ne karşı birlikte hareket edilmesi ile ilgili idi.
Balkan Savaşları ile ilgili bu bilgilere bakılarak,
I. Balkan Savaşları Osmanlı Devleti'nin siyasi gücünü artırmıştır.
II. Osmanlılar kayıplarının bir kısmını telafi etmişlerdir.
Balkanlarda yaşanan bu gelişmenin,
III. Balkanlarda sınır değişiklikleri yaşanmıştır.
I. Osmanlı Devleti'ni tehdit olmaktan çıkarma,
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
9.
II. Balkanlarda ekonomik ilişkileri kontrol etme,
C) Yalnız III
III. Balkanlarda azınlık sorunlarını sona erdirme
E) II ve III
hedeflerinden hangilerine yönelik olduğu söylenebilir?
Balkan Savaşları'nda sonra Osmanlı Devleti'ne ait Ege
adalarının geleceği ile ilgili karar büyük devletlere bırakıldı. Avrupalı devletler bu konu ile ilgili kararı Şubat
1914'te verdiler. Bu kararla İmroz, Bozcaada ve Meis
dışındaki adalar Yunanistan'a, On İki Ada ise İtalya'ya
bırakıldı.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
13. 1908 yılında yeniden ilan edilen Kanun-ı Esasi ile ikinci defa Meşrutiyet yönetimine geçilen Osmanlı ülkesinde, kısa bir süre sonra yeni yönetim anlayışını hedef
alan 31 Mart İsyanı ile karşılaşılmıştır.
Alınan bu karar aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
Bu bilgiye dayanarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Avrupalı devletler Osmanlı topraklarında yaşayan
azınlıkların haklarını korumuşlardır.
A) Osmanlı halkı yönetime katılma taraftarı değildir.
B) Osmanlı Devleti'nin Almanya ile yakınlaşması Avrupalı devletlerce desteklenmiştir.
B) Yabancı ülkelerin Osmanlı yönetimine olan baskısı
engellenmeye çalışılmıştır.
C) Avrupalı devletler Ege'deki Osmanlı egemenliğine
son vermek istemişlerdir.
C) Bazı çevreler yeni yönetim anlayışını benimsememiştir.
D) Yunanistan ve İtalya Balkanlarda karşı karşıya gelmişlerdir.
D) Halk Avrupa tarzı ıslahatlara karşı çıkmıştır.
E) Balkanlarda mezhep birliği sağlanmaya çalışılmıştır.
E) Azınlıkların ayrılıkçı girişimleri halk arasında tepki
toplamıştır.
116
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
XX. yüzyıl başlarında İngiltere ile yarışabilecek seviyeye
gelen Almanlar, ekonomik alanda büyük güçleri endişeye düşürecek atılımlar gerçekleştirmiş durumdaydı. Alman şirketleri, İngiliz firmalarının rakibi haline gelmişti.
Alman yönetimi bu rekabeti siyasi alana da taşımaktan
çekinmedi.
I. Osmanlı Devleti'nin topraklarının korunması,
II. İngilizlerin asker ve malzeme temininin engellenmesi,
I. Siyasi ilişkiler farklı alanlarda işbirliğine ortam hazırlamıştır.
III. Rusya'nın Akdeniz'e çıkışının engellenmesi
II. Ekonomik rekabet siyasi gerginliklere yol açmıştır.
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu söylenebilir?
III. Sömürgecilikte İngilizlerin egemenliği sona ermiştir.
A) Yalnız I
yargılarından hangilerinin doğru olduğu söylenebilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
5.
2.
Almanya, İngilizler için hayati öneme sahip Süveyş Kanalı'nı kontrol altına almak, bu şekilde İngiltere'nin sömürgeleri olan Hindistan, Avustralya ve Yeni Zelanda
ile bağlarını zayıflatmak istiyordu.
Almanya'nın bu girişiminin,
Bu bilgiler dikkate alındığında,
A) Yalnız I
59
M‹LL‹ MÜCADELE'N‹N HAZIRLIK DÖNEM‹ - II
İngiltere önderliğindeki İtilaf Devletleri, I. Dünya Savaşı'nda tarafsız kalması durumunda kapitülasyonların
kaldırılması konusunu gündeme getirebileceklerini Osmanlı yönetimine bildirmişlerdir.
Müslümanların Osmanlı padişahı emrinde İtilaf Devletleri'ne karşı savaşa girebilecekleri düşüncesi I. Dünya
Savaşı'nda yaşanan gelişmeler sonucunda boşa çıkmıştır. İsyan eden Araplar, Osmanlı askerine karşı İngiliz askerleri ile birlikte hareket etmişlerdir.
Bu gelişme,
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin kanıtıdır?
I. Batıcılık,
A) Osmanlı Devleti'nin savaş dışı durumunun İtilaf
Devletleri için önemli olduğunun
II. Türkçülük,
III. Ümmetçilik
B) Osmanlı Devleti'nin askeri açıdan güçsüz olduğunun
düşüncelerinden hangilerinin zayıflamasının bir
sonucudur?
C) Osmanlı Devleti'nin mali yapısının düzelmeye başladığının
A) Yalnız I
D) Osmanlı yönetiminin İtilaf Devletleri ile birlikte hareket ettiğinin
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
E) Rusya'nın Osmanlı topraklarını parçalama düşüncesinden vazgeçtiğinin
6.
3.
I. Dünya Savaşı'nın çıkmasında rol oynayan,
I. Rusya'nın Balkanlarda Panslavist bir politika izlemesi,
1918 yılında I. Dünya Savaşı'nın getirdiği olumsuzluklar ve barış arzusu son safhaya vardı. Almanya ve
Avusturya - Macaristan'da yer yer savaş karşıtı ayaklanmalar görülmeye başlandı.
II. milliyetçilik akımının etkinliğini artırması,
Yaşanan bu gelişmeler, aşağıdaki yargılardan hangisini doğrular niteliktedir?
III. hammadde arayışının hızlanması
A) Alman halkı barış düşüncesine tepki göstermiştir.
gelişmelerinden hangilerinin etki alanının daha geniş olduğu savunulabilir?
B) Savaş, Avrupa halkları üzerinde büyük yıkım meydana getirmiştir.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Avrupa'da mezhep farklılıkları öne çıkmıştır.
C) Yalnız III
D) Avrupa'da ekonomik yapı korunmuştur.
E) II ve III
E) Savaşın sona ermesi ümidi kalmamıştır.
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H MÜCADELE'N‹N
M‹LL‹
B‹L‹M‹NE G‹R‹fiHAZIRLIK
- I
DÖNEM‹ - II
7.
59
I. Dünya Savaşı’nda İngiltere ve Fransa ile büyük bir
mücadeleye giren Almanlar, Osmanlıların savaşa İttifak grubunda katılması için yoğun gayret göstermişlerdir.
10. İngilizler, Osmanlı yönetimi tarafından İngiliz tersane-
Almanya’nın bu tutumunda aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu savunulamaz?
İngiltere'nin bu tutumu aşağıdakilerden hangisinden endişe duyulduğunu göstermektedir?
A) Osmanlı ülkesinde farklı etnik grupların yaşaması
A) Gemilerin İtilaf Devletlerine karşı kullanılmasından
B) Osmanlı Devleti’nin asker gücünden yararlanmayı
planlamaları
B) Uluslararası barışın bozulmasından
C) İtilaf devletlerine karşı yeni cepheler açılmasını istemeleri
D) Rusya'nın Panslavist politikalarından
lerinde yaptırılan ve parası verilen iki savaş gemisini,
I. Dünya Savaşı'nın çıkması üzerine Osmanlı Devleti'ne vermekten vazgeçmişlerdir.
C) Akdeniz ticaretinin zarar görmesinden
E) Osmanlı ekonomisinin güçlenmesinden
D) Osmanlı topraklarındaki hammadde kaynaklarını
kullanabileceklerini düşünmeleri
E) Halifelik makamının etkinliğinden yararlanmak istemeleri
8.
I. Dünya Savaşı’nın ilk dönemlerinde Doğu Prusya’ya
giren Rusların Alman birlikleri tarafından mağlup edilmesi sonucunda Lehistan ve Baltık ülkeleri Alman işgali altına düşmüştür.
11. İtalya, I. Dünya Savaşı sırasında Almanya ile olan dip-
Bu bilgilere bakılarak aşağıdakilerden hangisinin
doğru olduğu söylenebilir?
I. Avusturya ile Balkan topraklarında çıkar çatışması
yaşaması,
A) Almanlar İtilaf devletlerini barış yapmak zorunda bırakmışlardır.
II. Trablusgarp'ı ele geçirmesi,
lomatik ilişkilerine son vererek İtilaf Devletlerinin safına
katılmıştır.
İtalya'nın bu tavrında,
III. Savaş sonrasında Doğu Akdeniz'de bazı bölgelerin kendisine verileceğininin vaad edilmesi
B) İttifak devletleri Avrupa’ya bütünüyle egemen olmuşlardır.
gelişmelerinden hangileri etkili olmuştur?
C) Almanlar Rusya karşısında üstünlük sağlamışlardır.
A) Yalnız I
D) Almanya, Rusya karşısında Osmanlı Devleti’nden
yardım almıştır.
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) Bulgaristan’ın İttifak devletleri yanında savaşa katılması sağlanmıştır.
9.
I. Dünya Savaşı'nın başlamasıyla birlikte harekete geçen Osmanlı yönetimi, 9 Eylül 1914'te tek taraflı olarak
kapitülasyonları kaldırdığını elçiliklere bildirmiştir. 1
Ekim'de gümrük vergileri % 4 artırılmıştır.
12. Almanya, I. Dünya Savaşı'nda henüz tarafsız olan Osmanlı Devleti'ni, Karadeniz'de Ruslara, Süveyş Kanalı'nda İngilizlere saldırtarak kendi karşısındaki düşman
güçlerini azaltmayı amaçlıyordu.
Osmanlı Devleti'nin bu çabaları dikkate alındığında,
Almanya'nın bu planının,
I. Ekonomik gelişmeyi sınırlayan engeller ortadan
kaldırılmaya çalışılmıştır.
I. yeni cepheler açılmasını sağlama,
II. savaşı daha geniş bir alana yayma,
II. Yerli sanayi korunmak istenmiştir.
III. kendi askeri yükünü hafifletme
III. Ekonomide dışa bağımlılık azaltılmaya çalışılmıştır.
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu söylenebilir?
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Yalnız I
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve III
E) I, II ve III
118
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
60
M‹LL‹ MÜCADELE'N‹N HAZIRLIK DÖNEM‹ - III
Yunan kuvvetlerinin Aydın, Ödemiş ve Nazilli'yi işgal altına almaları üzerine Albay Şefik Bey komutasındaki
birlikler ile Yörük Ali Efe'ye bağlı Kuva-yı Milliye birlikleri tarafından şiddetle karşılık verildi. Bu direniş karşısında Nazilli'yi terk etmek zorunda kalan Yunanlılar bir
süre sonra Aydın'ı da boşaltmak durumunda kaldılar.
4.
Faaliyete geçtikleri ilk dönemlerde işgallere karşı basın-yayın yoluyla mücadele eden milli cemiyetler, bir
süre sonra silahlı direnişi teşkilatlandırmaya başlamışlardır.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin kanıtıdır?
A) İşgallerin siyasi yollarla sona erdirilemeyeceğinin
anlaşıldığının
Yaşanan bu gelişmeler aşağıdakilerden hangisinin
göstergesidir?
B) Avrupalı devletlerin desteğinin arandığının
A) İngilizlerin Yunanlılara destek olduğunun
C) Padişahın otoritesinin sona erdiğinin
B) Osmanlı Devleti'nin işgallere karşı silahlı mücadele
başlattığının
D) Türk tarafının barış yanlısı olduğunun
C) Yunanlıların İtilaf Devletleri ile ters düştüğünün
E) Osmanlı yönetiminin İtilaf Devletlerini baskı altına
aldığının
D) Yunanlıların işgallerini genişletmekte zorlandıklarının
E) Türk halkının haklılığının anlaşıldığının
5.
2.
Kuva-yı Milliye'nin en temel işlevi, düzenli Türk ordusu
kurulana kadar Yunan kuvvetlerinin işgalini engellemek, bu kuvvetleri kayıplara uğratmak ve içerilere doğru ilerlemesini engellemek veya yavaşlatmak olmuştur.
Osmanlı Devleti 1918 yılı itibariyle bir yandan Mondros
kararları uyarınca işgal edilirken, diğer yandan siyasi
partilerin birbirlerine karşı duydukları düşmanlıkların
sarsıntılarını yaşıyordu.
Bu bilgilere dayanarak,
I. Ülke içinde siyasi çekişmeler yaşanmıştır.
Bu bilgilere bakıldığında, Kuva-yı Milliye'nin aşağıdakilerden hangisini sağladığı söylenebilir?
II. İşgallere karşı topyekün karşı çıkma olanağı olmamıştır.
A) Türk halkının ekonomik düzeyinin yükseltilmesini
III. Siyasi partilerin arasındaki rekabet işgalci güçlerin
işini zorlaştırmıştır.
B) Düzenli ordunun kurulması çabalarına zaman kazandırılmasını
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
C) Osmanlı yönetiminin işgallere karşı tepki göstermesini
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
D) Misak-ı Milli sınırlarının sağlanmasını
C) Yalnız III
E) II ve III
E) Osmanlı Mebusan Meclisi'nin açılmasını
6.
3.
Osmanlı topraklarında yaşayan azınlıklar Mondros
Ateşkesi sonrası dönemdeki bölücü faaliyetlerinde İtilaf
devletleri tarafından desteklenmiştir.
İstanbul Hükümeti işgalci güçlere ve özellikle de İngilizlere karşı sert davranılmasını sakıncalı görmüş, bu şekilde Osmanlı Devleti lehine bazı kazanımlar sağlayacağını düşünmüştür.
Bu desteğin,
Buna göre İstanbul Hükümeti'nin,
I. azınlıkların bağımsız devlet kurmalarını sağlama,
I. siyasi çözüm,
II. Osmanlı toprak bütünlüğünü koruma,
II. askeri mücadele,
III. Türk topraklarındaki işgalleri kolaylaştırma
III. din dayanışması
hedeflerinden hangilerine yönelik olduğu söylenebilir?
unsurlarından hangilerini öne çıkarmaya çalıştığı
söylenebilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I ve III
1
C) Yalnız III
E) II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H MÜCADELE'N‹N
M‹LL‹
B‹L‹M‹NE G‹R‹fiHAZIRLIK
- I
DÖNEM‹ - III
7.
60
10. 11 Aralık 1918'de Fransız subayları idaresinde çoğun-
Mondros Ateşkesi'ni imzalayan heyeti karşılayan Şurayı Devlet Reisi Reşid Akif Paşa, başarılarından dolayı
onları tebrik etmiş, Dışişleri Bakanı Nabi Bey de, "Ateşkes, Osmanlı Devleti'nin egemenlik haklarına zarar
vermez." demiştir.
luğu yerli Ermenilerden oluşan Fransız üniforması giymiş 400 kişilik birlik Hatay'ın Dörtyol kasabasına girdi.
Bu işgal,
I. Fransa askeri etkinliğini artırmakta zorlanmıştır.
Bu bilgiler,
II. İtilaf devletleri azınlıkları kullanmışlardır.
I. Mondros Ateşkes Antlaşması Osmanlı toprak bütünlüğünü tehdit etmiştir.
III. Osmanlı yönetimi azınlıklara ayrıcalıklar vermiştir.
yargılarından hangilerine destekler niteliktedir?
II. Osmanlı devlet adamları ateşkesin yol açabileceği
sonuçları kavrayamamışlardır.
A) Yalnız I
III. İtilaf Devletleri işgal yaşanmayacağına dair güvence vermiştir.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
yargılarından hangilerini destekler niteliktedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
11. Osmanlı sadrazamı İzzet Paşa, 3 Kasım 1918'de Yıldı-
8.
rım Orduları Grup Komutanlığı'na gönderdiği yazıda
"Fransızların İskenderun'u işgale haklarının bulunmadığını, bununla beraber şehre zorla girmek isterlerse,
üzerimize ateş etseler de karşılık verilmemesini, sadece İngilizler nezdinde protesto edilmesini" emretti.
Mondros Ateşkesi'nin imzalanmasının ardından faaliyetlerine hız veren azınlık cemiyetlerinin temel amacı,
işgalci güçlerin desteğini de arkalarına alarak Osmanlı
toprakları üzerinde kendi bağımsız devletlerini kurabilmekti.
Bu bilgiler dikkate alındığında,
I. İstanbul Hükümeti işgallere kaşı silahlı direnişi
onaylamamıştır.
Buna göre, azınlıkların,
II. Osmanlı yönetimi işgal girişimleri karşısında caydırıcı olamamıştır.
I. itilaf Devletleri'nin çıkarları,
II. uluslararası ekonomik düzen,
III. İngilizlerin desteği elde edilmiştir.
III. Osmanlı toprak bütünlüğü
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
olgularından hangilerini tehdit ettikleri savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
9.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
C) Yalnız III
E) II ve III
E) II ve III
I. Dünya Savaşı'na büyük beklentilerle Almanya'nın yanında katılan Osmanlı Devleti, İttifak grubunun diğer
üyeleriyle birlikte ağır bir yenilgiye uğramış ve savaştan sonraki dönemde her alanda büyük kayıplar yaşamıştır.
12. Osmanlı devlet adamları, Mondros Ateşkes Antlaşması'nı imzalarken Wilson İlkeleri arasında yer alan; "Yenen devletler yenilen devletlerden toprak almayacaklardır." maddesini bir güvence olarak kabul etmişlerdir.
Bu bilgilere göre,
Osmanlı devlet adamlarının bu yaklaşımlarına bakılarak,
I. Osmanlı ordusunun asker sayısının sınırlandırılması,
II. Avrupa'da yeni ulus devletlerin kurulması,
I. ABD'nin baskısı altında kalınmıştır.
III. Anadolu'daki azınlıkların bağımsızlık için kışkırtılması
II. İtilaf Devletleri'nin yönetimleri üzerindeki etkinlik
sağlanmıştır.
III. Herhangi bir işgalin gerçekleşmeyeceği düşünülmüştür.
gelişmelerinden hangilerinin Osmanlı yönetimi için
olumsuz gelişmelere ortam hazırladığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I ve III
120
C) Yalnız III
E) II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
İtilaf devletleri padişahı ve İstanbul Hükümeti'ni baskı
altına almış ve Türk ulusunun iradesini yönlendirebileceklerini düşünmüşlerdir.
Aşağıdakilerden hangisi, İtilaf devletlerinin bu yaklaşımının bir sonucu olarak nitelendirebilir?
Mustafa Kemal Paşa, Samsun'dan İstanbul'a gönderdiği bir telgrafta; "Yunanlıların İzmir'de haklarının bulunmadığını, bu haksız işgalin milleti derinden yaraladığını, bu haksız tecavüzün kabul edilemeyeceğini"
açıkça belirtmiştir.
Bu ifadelerin,
A) Yunanlıların İzmir'i işgal etmesi
I. Yunanlılara karşı İngilizlerin desteğinin aranması,
B) Osmanlı Mebusan Meclisi'nin açılmasına izin verilmesi
II. İzmir'e yönelik Yunan işgaline tepkisiz kalınmaması,
C) Ermenilerin desteklenmesi
III. işgallere karşı açıkça tavır alınması
D) Urfa, Antep ve Maraş'ın İngilizlerce Fransız güçlerine devredilmesi
düşüncelerinden hangileri ile ilgili olduğu söylenebilir?
E) Doğu Anadolu'da bağımsız bir Kürt devletinin hedeflenmesi
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
1919 yılında İngilizlerin isteği ile harekete geçen Osmanlı yönetimi, Doğu Karadeniz'deki karışıklıkları yerinde incelemek ve müdahale edilmesini sağlamak
amacıyla bir müfettiş görevlendirilmesi sağladı.
5.
Bu gelişme dikkate alındığında,
I. İstanbul Hükümeti, İngilizlerin yönlendirmesi ile hareket etmiştir.
C) Yalnız III
E) II ve III
26 Mayıs 1919'da Havza esnafı tarafından ziyaret edilen Mustafa Kemal, "Hiçbir zaman ümitsiz olmayacağız, çalışacağız ve memleketi kurtaracağız." demiştir.
Bu sözler, Mustafa Kemal Paşa ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
II. Osmanlı yönetimi işgallere karşı açıkça karşı tavır
almıştır.
A) Ekonomik kalkınmaya önem verdiğinin
III. İtilaf Devletleri İstanbul Hükümeti'ni baskı altına almışlardır.
B) Halktan yeterince destek bulamadığının
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
D) Padişahın isteklerine uygun hareket ettiğinin
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) İşgallere karşı direnişte kararlı olduğunun
E) Azınlıkların Osmanlı yönetimine bağlılığını artırmaya çalıştığının
C) Yalnız III
E) I ve III
6.
3.
61
M‹LL‹ MÜCADELE'N‹N HAZIRLIK DÖNEM‹ - IV
Mondros Ateşkesi'nin ardından İstanbul'a gelen Mustafa Kemal Paşa, özellikle hükümet çevrelerini umutsuz
gördü. Bu görüşmeler sonucunda İstanbul'da herhangi
bir şey yapılamayacağını fark etti.
Mustafa Kemal Paşa, Edirne'de bulunan Cafer Tayyar
Paşa'ya çektiği telgrafta, bağımsızlık sağlanan kadar
milletle birlikte fedakarlıkla çalışacağına yemin ettiğini,
artık Anadolu'dan hiçbir yere gitmeyeceğini belirtiyordu.
Bu ifadeler, Mustafa Kemal Paşa ile ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisini ortaya koymaktadır?
Bu durumun aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı söylenebilir?
A) Cumhuriyet yönetiminin gündeme gelmesine
A) İşgallere karşı mücadelede her türlü güçlüğü göze
aldığını
B) Padişahın Anadolu'daki otoritesinin artmasına
B) İstanbul Hükümeti ile birlikte hareket edeceğini
C) Mustafa Kemal'in Anadolu'ya geçerek halkı teşkilatlandırmasına
C) Padişahın otoritesine güvendiğini
D) Silahlı mücadeleyi benimsemediğini
D) İtilaf devletlerinin işgallerinin kolaylaşmasına
E) Bazı yabancı devletlerden destek arayacağını
E) Saltanat yönetiminin tartışılmaya başlanmasına
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H MÜCADELE'N‹N
M‹LL‹
B‹L‹M‹NE G‹R‹fiHAZIRLIK
- I
DÖNEM‹ - IV
7.
10. Milli Kurtuluş Mücadelesi sırasında Hıristiyan ahaliye
Mustafa Kemal Paşa tarafından yayınlanan Amasya
Genelgesi'nde Ulusal Kurtuluş Mücadelesi'nin yöntemi
ortaya koyulmuştur.
siyasi hakimiyetimizi ve sosyal dengeyi bozucu ayrıcalıklar verilemeyeceği ilan edilmiştir.
Bu çabanın,
Bu kararın,
I. kurtuluş mücadelesinin dayandırılacağı esasların
belirlenmesi,
II. Türk vatanının toprak bütünlüğünü koruma,
II. saltanat kurumuna son verilmesi,
III. azınlıkların desteğini elde etme
I. azınlıkların taşkınlıklarını engelleme,
III. siyasi çözüm çabalarının öne çıkarılması
amaçlarından hangileri ile ilgili olduğu söylenebilir?
düşüncelerinden hangileriyle ilgili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
8.
C) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
11. İstanbul'a Amasya Genelgesi ile birlikte yollanan mek-
Mustafa Kemal Paşa Amasya Genelgesi'ni, Konya'da
bulunan Ordu Müfettişi Cemal Paşa ile Erzurum'da bulunan Kazım Paşa'nın da onayının alınmasının ardından 21-22 Haziran 1919'da bütün ilgililere duyurdu.
tuplarda, artık İstanbul'un Anadolu'ya hakim değil bağlı olmak zorunda olduğu belirtilmiştir.
Bu şekilde aşağıdakilerden hangisinin ortaya koyulmaya çalışıldığı söylenebilir?
Mustafa Kemal Paşa'nın bu tutumuyla,
A) İstanbul Hükümetinin Anadolu'daki hükümranlık
haklarının sona erdiğinin
I. sorumluluğu güvendiği komutan arkadaşlarıyla
paylaşma,
B) İstanbul Hükümeti'nin Anadolu'daki otoritesinin arttığının
II. Milli Mücadele'nin kendi kişisel meselesi olmadığını ortaya koyma,
III. İstanbul Hükümetinin desteğini elde etme
C) Türk yurdunun bölgesel çabalarla korunmasının
sürdürüleceğinin
amaçlarından hangilerine ulaşmaya çalıştığı savunulabilir?
D) İstanbul Hükümetinin Amasya Genelgesi'ni benimsediğinin
A) Yalnız I
E) Amasya Genelgesi'nin İtilaf Devletleri arasında anlaşmazlıklara neden olacağının
B) Yalnız II
D) I ve II
9.
61
C) Yalnız III
E) I ve III
Mustafa Kemal, 28 Mayıs 1919'da komutan, vali ve
milli kuruluşlara gönderdiği yazıda, ülkenin içinde bulunduğu durumu anlattıktan sonra, direnişin gerekli olduğunu, her tarafta düzenlenecek toplantı ve mitinglerde işgallerin kınanması gerektiğini vurgulamıştır.
12. Mustafa Kemal Paşa Milli Mücadele sırasında, askeri
ve milli örgütlerin hiçbir şekilde dağılmamasını, komutanın devredilmemesini, silah, cephane ve diğer araçların kesinlikle elden çıkarılmamasını istemiştir.
Bu isteğin,
Bu isteklerin,
I. Türk halkının işgallere karşı kayıtsız kalmadığını
gösterme,
I. işgalci güçlerin işini zorlaştırma,
II. Mondros Ateşkesi'nin bazı maddelerini değiştirme,
II. İşgallere karşı direniş düşüncesini güçlendirme,
III. direniş hareketlerini güçlendirme
III. İstanbul Hükümeti'ni bütünüyle etkisiz bırakma
hedeflerinden hangilerine yönelik olduğu söylenebilir?
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Yalnız I
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
122
C) Yalnız III
E) I ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
62
M‹LL‹ MÜCADELE'N‹N HAZIRLIK DÖNEM‹ - V
4.
Milli Mücadele sırasında Doğu Anadolu'da düzenlenecek bölgesel kongre için Erzurum'un seçilmesinde, bu
şehirde bulunan Kazım Karabekir komutasındaki XV.
kolordunun gücünü ve otoritesini koruması, bölgenin
önemli silah depolarını barındırması ve işgalci güçler
için zor ulaşılacak bir yer konumunda olması etkilidir.
Trabzon, Erzurum, Sivas, Van, Erzincan, Samsun illeriyle
bunlara komşu olan Diyarbakır, Bitlis, Elazığ, Ankara,
Kastamonu illerinin sivil ve askeri bütün yöneticileri, Mustafa Kemal Paşa'nın 1919'da üstlendiği müfettişliğin emir
ve taleplerini yerine getirmekle yükümlü tutuldular.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin kanıtı sayılabilir?
Buna göre, Erzurum'un kongre için seçilmesinde,
I. düzenli bir askeri güce ev sahipliği yapması,
A) Mustafa Kemal Paşa'nın İtilaf Devletleri ile barış görüşmeleri yapma görevi üstlendiğinin
II. coğrafi konumunun işgallere karşı doğal bir koruma oluşturması,
B) Osmanlı sınırlarının korunduğunun
III. İstanbul'dan uzak olması
C) Anadolu'da azınlıkların varlıklarının azaltılmak istendiğinin
özelliklerinden hangilerinin rolünden söz edilebilir?
D) Anadolu'da yeni bir devletin kurulduğunun
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
C) Yalnız III
E) Mustafa Kemal Paşa'nın geniş yetkilerle donatıldığının
E) II ve III
Elazığ, Diyarbakır ve Mardin illerinden seçilen delegeler
Osmanlı yönetimine bağlı valilerin baskısı sebebiyle yola çıkmaktan alıkonulmuş ve bu nedenle de Erzurum'da
düzenlenen bölgesel kongreye katılamamışlardır.
5.
Osmanlı yönetiminin temel amacının aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir?
3.
Mustafa Kemal Erzurum Kongresi'ni açarken yaptığı
açılış konuşmasında, "Tarih bir milletin kanını, hakkını,
varlığını hiçbir zaman inkar edemez. Binaenaleyh, vatanımız ve milletimiz aleyhinde verilen hükümler, kanaatler muhakkak iflasa mahkumdur." demiştir.
A) İtilaf Devletlerinin işgallerini sona erdirmek
Bu sözlerin aşağıdakilerden hangisini göstermeye
yönelik olduğu savunulabilir?
B) Azınlıkların haklarını korumak
A) Askeri yolla işgallerin engellenemeyeceğini
C) Anadolu'da toplumsal bütünlüğü korumak
B) Osmanlı padişahının haklarının korunacağını
D) Kendi kontrolü dışında bir halk direnişi örgütlenmesini engellemek
C) İtilaf Devletleri'nin Türk milletinin haklarını çiğnediklerini
E) Arap toprakları üzerindeki egemenlik haklarına yeniden kavuşmak
D) Uluslararası barışı önemsediğini
E) Devletler arası siyasi ittifaklar kurmak istediğini
Erzurum Kongresi'nde, "Doğu illeri ve Trabzon sancağı hiçbir sebep ve bahane ile Osmanlı topraklarından
ayrılamaz." kararı alınmıştır.
6.
Mustafa Kemal, büyük uğraşlar sonucunda 4 Eylül
1919'da yurdun her yöresinden temsilcilerin katılımının
sağlandığı Sivas Kongresi'ni toplamıştır.
Bu kararın,
Mustafa Kemal'in bu çabasının,
I. milli direniş cemiyetlerinin birleştirilmesi,
I. İstanbul Hükümeti'nin desteğini alma,
II. Türk yurdunun toprak bütünlüğünün korunması,
II. Milli Mücadele'yi Türk halkına mal etme,
III. İstanbul'un Milli Mücadele taraftarlarının kontrolüne bırakılması
III. ulus iradesini öne çıkarma
düşüncelerinden hangileri ile ilgili olduğu söylenebilir?
hedeflerinden hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I ve III
1
C) Yalnız III
E) II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H MÜCADELE'N‹N
M‹LL‹
B‹L‹M‹NE G‹R‹fiHAZIRLIK
- I
DÖNEM‹ - V
7.
10. İstanbul Hükümeti, Sivas Kongresi'nin toplanmaması
Yetkileri Sivas Kongresi ile bütün yurdu kapsayacak
şekilde genişletilen Temsil Heyeti milli iradenin temsilcisi olarak TBMM'nin açılışına kadar bir hükümet gibi
görev yapmıştır.
için büyük çaba harcamıştır. Bu nedenle Temsil Heyeti,
Sivas Kongresi'nin çalışmalarını tamamlamasının ardından İstanbul ile her türlü yazışma ve ilişkiyi sona
erdirmiştir.
Buna göre,
Temsil Heyeti'nin bu girişiminin,
I. İstanbul Hükümeti'nin görevlerini yerine getirememesi,
I. Anadolu hareketinin otoritesini ortaya koyma,
II. Türk topraklarında işgallere karşı direnişi organize
edecek bir kuruma ihtiyaç olması,
II. Anadolu'nun İstanbul'a tabi olmadığını gösterme,
III. İtilaf devletlerini barışa zorlama
III. Osmanlı yönetimince verilen kapitülasyonların sürmesi
düşüncelerinden hangileriyle ilgili olduğu savunulabilir?
olgularından hangilerinin Temsil Heyeti'nin kurulmasını zorunlu hale getirdiği söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
8.
A) Yalnız I
C) Yalnız III
E) II ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
11. 12 Haziran 1919'da Amasya'ya gelen Mustafa Kemal
Paşa, kendisini karşılamaya gelen halka bir konuşma
yaparak padişah ve hükümetinin, İtilaf Devletleri'nin
elinde tutsak bir durumda olduğunu ve yurdun büyük
bir tehlike içine düştüğünü belirtti.
Mustafa Kemal Paşa'nın bu şekilde aşağıdakilerden
hangisini ortaya koymaya çalıştığı söylenebilir?
A) Saltanat makamına bağlılığın sürdürülmesi gerektiğini
Bu bilgiler,
B) Osmanlı yönetiminin özgür hareket edemediğini
I. Kongre'ye yurdun her bölgesinden katılım sağlanmıştır.
C) Anadolu'da yeni bir devletin kurulmakta olduğunu
D) Padişahın Milli Mücadele'yi desteklediğini
II. Kongre, katılımcılar yönüyle bölgesel nitelik taşımıştır.
E) Saltanatın kaldırılması gerektiğini
III. Katılımın sağlanamadığı bölgelerde işgaller sona
erdirilmiştir.
12. Milli Mücadele sırasında ortaya koyulan örgütlenme
çalışmaları, bölgesel faaliyet gösteren direniş cemiyetlerini birleştirmeyi hedeflemiştir.
yargılarından hangileri destekler nitelikte değildir?
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Yalnız II
D) I ve II
Ulusal Kurtuluş Savaşı döneminde düzenlenen Erzurum Kongresi o günkü idari yapılanmada Doğu Karadeniz'den 17, Erzurum'dan 25, Sivas'tan 14, Bitlis'ten
4, Van'dan 2 delegenin katılımı sonucunda toplam 62
üye ile toplanmıştır.
A) Yalnız I
62
C) Yalnız III
Bu hedefin aşağıdakilerden hangisi için önemli olduğu söylenebilir?
E) I ve III
A) Ulusal direniş olgusunu güçlendirmek
9.
B) Yerel kalkınmayı özendirmek
İstanbul Hükümeti, Erzurum Kongresi'ne tepki göstermiş ve valilere gönderilen emirlerle kongrenin dağıtılmasını, katılımcıların yakalanarak İstanbul'a gönderilmelerini istemiştir. Fakat hükümetin bu emirleri o günkü hava içerisinde hiçbir makam tarafından yerine getirilmemiştir.
C) Anadolu'da çok uluslu toplum yapısını korumak
D) Milli Mücadele sırasında dış yardım elde etmek
E) İstanbul Hükümeti'nin direniş düşüncesine katılmasını sağlamak
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin kanıtıdır?
13. Kurtuluş Savaşı sırasında Milli Mücadele taraftarların-
A) İstanbul Hükümeti'nin otoritesinin zayıf olduğunun
ca İrade-i Milliye gazetesi çıkarılmıştır.
B) Osmanlı yönetiminin Milli Mücadele'yi kendi kontrolünde yürütmek istediğinin
Bu çaba, Milli Mücadele taraftarlarının,
I. düzenli ordunun kurulması çalışmalarına hız verme,
C) İtilaf Devletlerinin Milli Mücadele'yi etkileri altına aldıklarının
II. basın yoluyla propaganda yapma,
III. saltanat otoritesini öne çıkarma
D) Osmanlı başkentinde ulus iradesinin yönetime yansıdığının
yollarından hangilerine başvurduğunun kanıtıdır?
E) Osmanlı padişahının İtilaf Devletleri'nin çıkarlarına
ters hareket ettiğinin
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
124
C) Yalnız III
E) II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
Mustafa Kemal'in Milli Mücadele sırasında önem verdiği konuların başında milli iradeyi temsil edecek bir kurumun oluşturulması geliyordu.
Buna göre,
Kurucu meclis olma özelliğini taşıyan ilk TBMM, İstanbul
Hükümeti'nin otoritesini tanımıyor ve TBMM'nin Türk
milletinin tek meşru otoritesi olduğunu ilan ediyordu.
Bu politikanın,
I. TBMM'nin açılması,
I. Osmanlı yönetiminin ortadan kaldırılması,
II. Temsil Heyeti'nin oluşturulması,
II. düzenli ordu birliklerinin kurulabilmesi,
III. silahlı direniş mücadelesine girişilmesi
III. saltanatın halifelik makamından ayrılması
gelişmelerinden hangileri Mustafa Kemal'in söz konusu düşüncesinin bir sonucudur?
hedeflerinden hangilerine yönelik olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
5.
2.
63
M‹LL‹ MÜCADELE'N‹N HAZIRLIK DÖNEM‹ - VI
TBMM'nin açılmasının ardından yapılan düzenlemeyle
Meclis'in içinden seçilecek bir kurulun hükümet işlerine
bakması, Meclis başkanının aynı zamanda bu kurulun
da başkanı olması kabul edilmiştir.
C) Yalnız III
E) II ve III
TBMM tarafından kabul edilen 1921 Anayasası ile egemenlik doğrudan ve kesin olarak millete ait sayılmıştır.
Bu ilkenin benimsenmesi, aşağıdaki unsurlardan
hangisinin öne çıkarıldığının kanıtıdır?
A) Uluslararası işbirliği
Bu düzenleme, aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
B) Saltanat otoritesi
C) Ulus iradesi
A) Cumhurbaşkanlığı makamının oluşturulduğunun
D) Toplumsal bütünlük
B) Meclis'in otoritesini koruyamadığının
E) Devletler arası barış
C) Meclis Hükümeti Sistemi'nin benimsendiğinin
D) Meşrutiyet yönetiminin öne çıkarılmaya çalışıldığının
6.
E) Avrupalı devletlerin örnek alındığının
3.
İlk TBMM, kurucu meclislerin sahip olduğu yetkileri kullanmış, yasama, yürütme ve yargı yetkilerini kendisinde toplamıştır.
Kurtuluş Savaşı sırasında İstanbul Hükümeti'nin başında bulunan Sadrazam Damat Ferit Paşa'nın Milli Mücadele'yi engellemek için başvurduğu yollardan biri de
Anadolu halkını TBMM'ye karşı kışkırtmak olmuştur.
Damat Ferit Paşa'nın bu tutumunun aşağıdakilerden hangisine neden olduğu söylenebilir?
A) Anadolu'da toplumsal bütünlüğün güçlendirilmesine
Meclis'in böyle geniş yetkilere sahip hale getirilmesinin,
B) Azınlıkların bölücü çalışmalarının sona erdirilmesine
I. kararların hızlı biçimde verilmesi,
II. demokratik bir yönetimin kurulması,
III. TBMM’nin otoritesinin güçlendirilmesi
C) İtilaf Devletlerinin işgal girişimlerinin İstanbul Hükümetince engellenmesine
düşüncelerinden hangileri ile ilgili olduğu savunulabilir?
D) İtilaf Devletleri'nin uluslararası kamuoyu karşısında
zor durumda kalmasına
A) Yalnız I
E) İtilaf Devletleri'nin işgallerinin sona erdirilmesinin
zorlaşmasına
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H MÜCADELE'N‹N
M‹LL‹
B‹L‹M‹NE G‹R‹fiHAZIRLIK
- I
DÖNEM‹ - VI
7.
11. İstanbul Hükümetinin Kuva-yı Milliye hareketi aleyhine
1921 Anayasası'na göre, "Türkiye'de bütün kuvvet ve
yetkilerin kaynağı ulustur, ulus iradesidir. Ulusal iradeyi de ulus adına temsil eden tek yetkili organ TBMM'dir.
yayınlattığı fetva Anadolu'da yer yer etkili olmuş ve bu
etki sonucunda bazı yörelerde Milli Mücadele karşıtı isyanlar çıkmıştır.
Bu bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisinin doğru olduğu söylenebilir?
İstanbul Hükümeti'nin bu girişimi,
A) Ulus iradesi yönlendirilmeye çalışılmıştır.
I. Osmanlı toprak bütünlüğü korunmak istenmiştir.
B) Güçler ayrılığı ilkesi benimsenmiştir.
II. Din, siyasi amaçlara alet edilmiştir.
C) Padişahlık makamının yetkileri korunmuştur.
D) İstanbul Hükümeti etkin kılınmaya çalışılmıştır.
III. Azınlıkların yıkıcı faaliyetleri kontrol edilmek istenmiştir.
E) TBMM'nin üstünlüğü vurgulanmıştır.
yargılarından hangilerini destekler niteliktedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
8.
C) Yalnız III
E) II ve III
Yasama ve yürütme yetkilerinin doğrudan Meclis'in
elinde bulunması, bağımsızlık mücadelesinin başarıya
ulaşmasında oldukça büyük yarar sağlamıştır.
Yasama ve yürütme yetkilerinin TBMM'nin elinde
bulunması ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
12. Anadolu'da asırlarca huzurlu şekilde yaşayan azınlık-
B) Demokrasi düşüncesi güçlendirilmiştir.
lar, Osmanlı Devleti'nin dağılma sürecine girmesi ile
birlikte isyana yönelmiş, kendi devletlerini kurmak için
çalışmalar başlatmışlardır.
C) İtilaf Devletlerinin devlet düzenleri örnek alınmıştır.
Buna göre,
A) Güçler birliği ilkesi uygulanmıştır.
D) Halifelik makamından yararlanılmak istenmiştir.
I. Pontus Rumlarının isyan çıkarmaları,
E) Toplumsal bütünlük korunamamıştır.
9.
63
II. İstanbul'da saltanat yanlısı cemiyetlerin kurulması,
III. Ermenilerin işgalci Fransız güçleri ile birlikte hareket etmeleri
Yıllardır süren savaşlardan yorulmuş ve bıkmış olan
Türk halkının bir bölümü Milli Mücadele döneminde yeniden askere gitmekte tereddüt etmiş, bu durum TBMM
karşıtı ayaklanmaların çıkmasında etkili olmuştur.
gelişmelerinden hangileri, azınlıklarla ilgili bu sürecin devam ettiğinin göstergesidir?
A) Yalnız I
Bu gelişmenin aşağıdakilerden hangisini TBMM'nin
gündemine getirdiği söylenebilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
A) İşgalci güçlerle siyasi ilişki kurulmasını
B) Düzenli orduya geçişin ertelenmesini
C) Osmanlı yönetiminin desteğinin alınmasını
D) İstiklal Mahkemelerinin oluşturulmasını
13. TBMM'nin otoritesini hedef alan ve düşman işgalinin
E) Ümmetçi düşüncenin kullanılmasını
daha da yayılması ve kardeş kanı dökülmesinden başka bir işe yaramayan isyanlar, Milli Mücadele taraftarlarını zor durumda bırakmıştır. İşgalci güçlerle mücadele etmesi gereken askeri birlikler, isyancı kuvvetler
üzerine gönderilmek zorunda kalınmıştır.
10. Kurtuluş Savaşı sırasında Milli Mücadele'ye karşı çıkan, birçoğu İngilizler tarafından planlanan ve İstanbul
yönetimince de desteklenen ayaklanmalar zorlukla
bastırılmıştır.
Bu durumun, aşağıdakilerden hangisine neden olduğu savunulabilir?
Bu zorlukta,
I. İsyanların Anadolu'da çıkması,
A) Kuva-yı Milliye'nin padişahın etkisine girmesine
II. ülkenin işgal şartları içinde olması,
B) Azınlık unsurlarının Anadolu'da isyan etmesine
III. Milli Mücadele taraftarlarınca Ankara'da TBMM'nin
açılması
C) İşgallere karşı güç koşullar altında verilen mücadelede sıkıntılar yaşanmasına
durumlarından hangilerinin etkisinden söz edilebilir?
D) İtilaf Devletlerinin Sevr'de değişiklikler yapılmasını
teklif etmelerine
A) Yalnız I
E) Düzenli ordu birliklerinin dağıtılmasına
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
126
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
– Kars, Iğdır ve Sarıkamış bölgeleri TBMM’ye bırakılacaktır.
– Ermenistan, Doğu’da bir devlet kurma girişiminde
bulunmayacaktır.
Ermeniler ile yapılan Gümrü Antlaşması’nın bu hükümlerine bakılarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Türk birlikleri tarafından Batı Cephesi'nde Yunan güçlerine karşı Aslıhanlar ve Dumlupınar bölgelerinde gerçekleştirilen saldırılar başarılı olmamıştır. Bu gelişme
TBMM güçlerinin henüz taarruz gücüne ulaşamadıklarının göstergesidir.
Bu durumun,
I. siyasi çözüm arayışlarına başvurulması,
A) TBMM diplomatik sahada başarı elde etmiştir.
II. TBMM birliklerinin savunma durumunda kalması,
B) Ermenilerin askeri başarısızlıkları diplomatik başarısızlıklarına yol açmıştır.
III. askeri etkinliğin artırılmaya çalışılması
C) TBMM aleyhine olabilecek tüm girişimler önlenmiştir.
olgularından hangilerini zorunluluk haline getirdiği
söylenebilir?
D) Doğu’da Ermeni tehlikesi sona ermiştir.
A) Yalnız I
E) Misak-ı Milli yönünde olumlu adımlar atılmıştır.
İşgallere karşı koyabilmek amacıyla kurulan Kuvayımilliye birlikleri başlangıçta oldukça yararlı işler yaptıkları
halde, zaman içinde kontrol dışı hareket etmeye başlamaları nedeniyle kaldırılmışlardır.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Mustafa Kemal, "Kurtuluş için düşmanla bütün varlığımızla vuruşarak onu mağlup etmekten başka karar ve
çare yoktur ve olamaz. Bu bakımdan Milli Mücadele'de
hak ve kuvvet bir denge halinde bulunmuştur." demiştir.
Bu ifadeler dikkate alındığında,
Aşağıdakilerden hangisi, Kuvayımilliye’nin kontrol
dışı hareket ettiğinin kanıtı olarak gösterilemez?
I. Askeri açıdan güçlü olmak gerekmektedir.
II. Milli Mücadele uluslararası platformda destek bulmuştur.
A) Herhangi bir merkezi otoriteden emir almayı reddetmeleri
B) İşgallere karşı silahlı mücadele vermeleri
III. Türk halkı haklı davasını silahla savunmak zorunda kalmıştır.
C) Halktan zorla silah ve yiyecek toplamaları
yargılarından hangilerine ulaşılabliir?
D) Suçluları keyfi şekilde cezalandırmaları
A) Yalnız I
E) Askeri disiplin ve eğitimden mahrum olmaları
B) Yalnız II
D) I ve II
6.
3.
B) Yalnız II
D) II ve III
5.
2.
64
KURTULUfi SAVAfiI’NDA CEPHELER - I
C) Yalnız III
E) I ve III
15 Mayıs 1919’da İzmir’in işgali, daha sonra da Aydın
ve Manisa’da Yunan katliamlarının artması üzerine Kuvayımilliye birlikleri işgallere karşı direnişe geçmiştir.
II. İnönü Savaşı sırasında bir yandan Rum Pontus çetelerinin çıkardığı isyanlar, diğer yandan da Koçkiri Aşireti tarafından TBMM'ye karşı başlatılan ayaklanma
Ankara Hükümetini zor durumda bırakmıştı. Bu arada
asker kaçakları da bir türlü engellenemiyordu.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesi
sayılabilir?
Buna göre,
I. Askere alma işlemleri güçleşmiştir.
A) Osmanlı Devleti’nin yıkıldığının
II. TBMM’nin otoritesini hedef alan iç gelişmeler yaşanmıştır.
B) İstanbul Hükümeti’nin mandacı anlayışı benimsediğinin
III. Ülke içindeki isyanlar işgallere karşı konulmasını
zorlaştırmıştır.
C) Türk halkının yurdun işgali karşısında tepkisiz kalmadığının
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
D) Demokrasi kavramının Türk toplumunda yaygınlaştığının
A) Yalnız I
E) İnkılap sürecinin hızlandığının
B) Yalnız II
D) I ve II
1
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
KURTULUfi
SAVAfiI’NDA
G‹R‹fi -CEPHELER
I
- I
7.
10. Anadolu'da işgalci olarak bulunan İtilaf Devletlerinin
Mustafa Kemal, Mart 1920'de, "Biz hukukumuzu ve istiklalimizi korumak için giriştiğimiz mücadelenin kutsallığına ve hiçbir kuvvetin bir milleti yaşamak hakkından
mahrum edemeyeceğine inanıyoruz." demiştir.
politikaları, Sovyet Rusya'yı ortak düşman durumundaki güçlere karşı TBMM yönetimine yaklaştırdı. Anadolu'daki Türk direnişinin başarılı olması için destek vermeyi planlayan Sovyet Rus yönetimi, bu şekilde güney
sınırının bir kısmını daha korunaklı hale getirmeyi hedefliyordu.
Bu sözlere bakılarak,
I. Milli Mücadele'nin haklılığı savunulmuştur.
II. İşgalci güçlerin askeri girişimlerinin Türk Kurtuluş
Mücadelesi'ni engelleyemeyeceği ilan edilmiştir.
Bu bilgiler ışığında,
I. Sovyet Rusya sınır güvenliğini artırmayı amaçlamıştır.
III. Bağımsızlık mücadelelerinde askeri gücün ikinci
planda kaldığı vurgulanmıştır.
II. Ruslar, İtilaf Devletleri'ne karşı TBMM'ye destek
olmak istemişlerdir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
64
C) Yalnız III
III. Sovyet Rusya, Türk yurdunun bütünlüğünün korunmasına destek olmayı planlamıştır.
E) I ve III
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
8.
D) I ve II
Mustafa Kemal Paşa, somut bir sonuç çıkmayacağını
tahmin ettiği Londra Konferansı'na temsilci göndererek, "Türkler barış istemiyor." propagandasını kırmak
istiyordu. Türk Kurtuluş Mücadelesi'nin dünya kamuoyu önüne çıktığı bu konferans, TBMM'nin İtilaf Devletlerince hukuken tanınması anlamına da gelmektedir.
II. Milli Mücadele'nin uluslararası platformda tanıtılması,
Bu gelişme aşağıdakilerden hangisini doğrulamaktadır?
III. Türkler hakkındaki olumsuz düşüncelerin ortadan
kaldırılması
A) İki devlet arasındaki ekonomik ilişkilerin güçlendirilmesine öncelik verilmiştir.
amaçlarından hangilerinin TBMM tarafından dikkate alındığı söylenebilir?
B) Yalnız II
E) I, II ve III
Savaşı'nda başarılı olamayacağına yönelik kuşkuları
dağıtmıştır. Zaferin ardından Sovyet Rusya ile TBMM
Hükümeti arasında 16 Mart 1921'de Moskova Antlaşması imzalanmıştır.
I. İstanbul Hükümetinin desteklenmesi,
D) I ve II
C) Yalnız III
11. I. İnönü Savaşı'nın kazanılması, TBMM'nin Kurtuluş
Bu bilgilere bakılarak,
A) Yalnız I
B) Yalnız II
B) Askeri başarılar diplomatik başarıları beraberinde
getirmiştir.
C) Yalnız III
C) Anadolu'da karşılaşılan isyanlar diplomatik ilişkileri
etkilemiştir.
E) II ve III
D) Sovyet Rusya, TBMM'nin yanında savaşa girmiştir.
E) Rusya'nın İtilaf grubundan ayrılması sağlanmıştır.
9.
Mustafa Kemal, 1921'de yaptığı bir konuşmasında, "Savaş sanayi üretimi yapan fabrikaların çalışmalarını özel
takdirlerimle anmayı bir değer bilirliğin gereği olarak kabul ederim. Bugün her türlü ihtiyacın imal edilmesi mümkün bulunmaktadır. Yeni kurulan mermi ve fişek fabrikalarında çokmiktarda topçu piyade cephanesi ile bombaların hazırlanması ve yapımı sağlanmıştır." demiştir.
12. İtalyanlar II. İnönü Zaferi'nin ardından Anadolu'daki işgallerinin kalıcı olmayacağını fark etmişlerdir. Fransızlar da TBMM ile antlaşma zemini aramıştır.
Bu gelişmelere bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
Buna göre,
A) Türk ordusunun başarısı, İtilaf Devletleri arasındaki
fikir ayrılıklarını belirginleştirmiştir.
I. yerli silah sanayisinin oluşturulmaya çalışılması,
II. Avrupalı devletlerle silahlanma yarışına girilmesi,
B) İngiltere'nin Anadolu'daki konumu güçlenmiştir.
III. askeri alanda dışa bağımlılığın azaltılmaya çalışılması
C) Yunanlıların İtilaf Devletleri'ne olan bağımlılığı azalmıştır.
amaçlarından hangilerine ulaşılmak istendiği savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
D) Askeri başarılar ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine
yönelik olmuştur.
C) Yalnız III
E) Yunan işgalinin genişlemesine ortam hazırlanmıştır.
E) I ve III
128
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
Eskişehir - Kütahya Savaşları'nda karşılaşılan başarısızlığı göz önünde bulunduran Mustafa Kemal Paşa,
Cephe Komutanı İsmet Paşa'ya Türk birliklerinin derhal Sakarya Nehri'nin doğusuna çekilmesi emrini verdi.
Bu emrin,
I. kayıpların daha fazla artmaması,
I. İtilaf devletleri arasındaki görüş ayrılıkları belirginleşmiştir.
III. İtilaf Devletleri'nin barışa zorlanması
II. İngilizler, TBMM karşıtı tutumlarını sürdürmekte ısrarlı olmuşlardır.
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
Kurtuluş Savaşı sırasında Türk ordusu ile sıcak çatışmaya girmeyen İngilizler, İstanbul ve Boğazları teslim
etmek istemiyorlardı. Silahlı savunmayı göze almış görünen İngilizlere karşın, Fransa ve İtalya tarafında Türk
ordusu ile savaşmanın anlamsız olacağı görüşü hakimdi.
Bu bilgilere bakılarak,
II. yeniden toparlanmak için gerekli zamanın sağlanabilmesi,
A) Yalnız I
III. İngilizler, Türk ordusunun askeri gücünden çekinmiştir.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
65
KURTULUfi SAVAfiI’NDA CEPHELER - II
C) Yalnız III
E) II ve III
Kurtuluş Savaşı'nda TBMM tarafından alınan karar
uyarınca, ülkedeki terk edilmiş bütün mallara ordunun
ihtiyaçları için el konulmaya başlanmıştır.
Bu uygulama ile aşağıdakilerden hangisinin amaçlandığı savunulabilir?
A) Dış politikada etkinliğin artırılması
B) Padişahtan destek alınması
C) Azınlıkların sayısının azaltılması
5.
D) Halkın Milli Mücadele'ye katılımının sağlanması
E) İşgaller karşısında askeri gücün artırılması
3.
"Kurtuluş Savaşı Türk halkının Mustafa Kemal’e olan
sonsuz güveninin açık örnekleriyle doludur." yargısını
ortaya atan bir araştırmacı, aşağıdakilerden hangisini bu tezine kanıt olarak sunabilir?
Eskişehir - Kütahya Muharebeleri'nde yaşanan başarısızlığın ardından üzerinde durulması gereken öncelikli
mesele ordunun ihtiyaçlarının karşılanması idi. Artık
Başkomutan sıfatıyla hareket eden Mustafa Kemal Paşa, ordunun hızla toparlanması ve ihtiyaç duyduğu
malzemelerin bir an önce temin edilebilmesi için arayış
içindeydi.
Bu süreçte,
I. Tekalif-i Milliye Emirleri'nin yayınlanması,
II. Takrir-i Sükun Kanunu'nun çıkarılması,
A) Halkın bir kısmının saltanat kurumuna olan bağlılığını sürdürmesini
III. 1921 Anayasası'nın kabul edilmesi
B) Mustafa Kemal’e Başkomutanlık yetkilerinin verilmesini
girişimlerinden hangileri, ordunun ihtiyaçlarının
karşılanması düşüncesinin bir ürünü olarak nitelendirilebilir?
C) Direniş cemiyetlerinin kurulmasını
A) Yalnız I
D) Bölgesel kurtuluş çareleri aranmasını
B) Yalnız II
D) I ve II
E) Mustafa Kemal’in İstanbul Hükümeti tarafından görevden alınmasını
1
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
KURTULUfi
SAVAfiI’NDA
G‹R‹fi -CEPHELER
I
- II
6.
9.
Yunan işgalinin sona erdirilmesinden sonra İstanbul ve
Boğazlara yönelen TBMM Hükümeti, yaşanacak bir sıcak çatışmada yalnız kalmayacağı, özellikle Boğazlar
konusunda hassas olan Rusya'nın kendi yanında yer
alacağı şeklinde yoğun bir propaganda yapıyordu.
İzlenen bu politikanın aşağıdakilerden hangisine
yönelik olduğu söylenebilir?
65
Mustafa Kemal, 4 Mart 1922'de TBMM'de yapılan gizli
bir oturumda, "Ordumuzun kararı taarruzdur. Fakat bu
taarruzu erteliyoruz. Sebebi, hazırlığımızı tamamen bitirmeye biraz daha zaman lazımdır. Yarım hazırlıkla, yarım
tedbirlerle yapılacak taarruz, hiç taarruz etmemekten
daha kötüdür." demiştir.
Mustafa Kemal Paşa'nın bu ifadeleri aşağıdakilerden hangisini doğrulamaktadır?
A) İngiltere'yi savaşa zorlamak
A) Halk arasında Türk birliklerine karşı güven oluşmamıştır.
B) Fransa'nın askeri desteğini almak
C) İstanbul ve Boğazları çatışma olmaksızın geri almak
B) Türk ordusu henüz saldırı gücüne ulaşamamıştır.
C) Yunanlılar TBMM'nin içişlerine müdahale etmeye
çalışmışlardır.
D) Rusya'nın sınırlarını genişletmesine yardım etmek
E) Osmanlı Devleti'nin İstanbul'da varlığını sürdürmesini sağlamak
D) Türk tarafında ulusal bütünlük korunamamıştır.
E) Bazı yabancı devletlerin desteği sağlanmaya çalışılmıştır.
7.
Mustafa Kemal Paşa, Başkomutanlık Kanunu'nun kabulünden sonra, "Efendiler, zavallı milletimizi esir etmek
isteyen düşmanları, Allah'ın yardımıyla mutlaka mağlup
edeceğimize dair olan güvenim bir dakika olsun sarsılmamıştır. Bu dakikada bu kesin inancımı yüksek heyetinize karşı, bütün millete karşı ve bütün aleme karşı
ilan ederim." demiştir.
10. Kurtuluş Savaşı sırasında TBMM Hükümeti'nin dış yardım aldığı ülkelerin başında Rusya gelmektedir. Ruslar, emperyalist olarak niteledikleri İtilaf Devletleri karşısında Türk tarafına mali ve askeri yardım sağlamaya
çalışmışlardır.
Rusya'nın Türk tarafı ile birlikte hareket etmesinde,
aşağıdakilerden hangisinin etkisinden bahsedilebilir?
Mustafa Kemal Paşa'nın bu sözleri, aşağıdakilerden hangisini ortaya koymaktadır?
A) Coğrafi yakınlığa sahip olmaları
A) Yabancı devletlerden destek alınması gerektiğini
B) Doğu Anadolu'da toprak elde etmeye çalışmaları
B) Ekonomik durumun iyileştirilmesi gerektiğini
C) Tarihi dostluk ilişkilerinin bulunması
C) Milli direnişin başarıya ulaşacağına olan inancını
D) Ortak düşmanlara karşı mücadele edilmesi
D) İstanbul Hükümetinin otoritesinin sona erdiğini
E) Rusya'nın Misakımilli'den taviz istemesi
E) Padişahla birlikte hareket edileceğini
11. Moskova Antlaşması ile TBMM Hükümeti ve Sovyet
8.
Rusya işbirliği yapmayı kararlaştırmışlardır. Bu arada
Ruslar, TBMM Hükümeti'nin Gürcistan ve Ermenistan
ile imzaladığı antlaşmalara göre belirlediği sınırları,
Batum'un Gürcistan'a bırakılması şartı ile kabul etmiştir.
Anadolu'daki işgalci varlığının sona erdirilmesi ve Mudanya Ateşkesi'nin imzalanmasından sonra, İtilaf Devletlerinin baskıları altında hareket eden İstanbul yönetimi TBMM Hükümeti'ne barış görüşmelerinde birlikte
hareket edilmesi önerisinde bulunmuştur.
Bu gelişme,
Buna göre,
I. Türk tarafı Misak-ı Milli'den ödün vermiştir.
I. İstanbul Hükümeti konumunu güçlendirmeye çalışmıştır.
II. Yunan işgali geriletilmiştir.
II. Padişah, TBMM'nin otoritesini artırmak istemiştir.
III. İtilaf Devletleri İstanbul Hükümeti ile birlikte hareket etmek zorunda kalmıştır.
III. Saltanat makamı yetkilerini genişletmiştir.
yargılarından hangilerini doğrulamaktadır?
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I ve III
130
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
Yunanlıların Sakarya Savaşı'ndaki başarısızlıkları, Avrupa'da büyük yankı uyandırdı. Türk ordusunun ülke
topraklarını korumak amacıyla verdiği mücadelenin başarıya ulaşacağı fark edildi. İngiltere Başkanı artık Yunanlılara yardım yapılmayacağını açıkladı.
Lozan Barış Antlaşması, Türk ulusunun topraklarını sömürge haline getirmek isteyen güçlerin hüsrana uğradığının, uluslararası camiada Yeni Türk Devleti’nin kabullenildiğinin kanıtıdır.
Buna göre,
Yaşanan bu gelişmelerin,
I. Türk ulusunun tam bağımsızlığının tanınması,
I. Yunanlıların işgalleri yaygınlaştırma düşüncesini
korumaları,
II. ulusal egemenlik ilkesinin hayata geçirilmesi,
III. Misakımilli sınırlarının korunması
II. Yunanlıların önemli bir destekten yoksun kalmaları,
III. İngiltere'nin Yunan güçlerine olan güveninin sona
ermesi
gelişmelerinden hangileri, Lozan Antlaşması’nın
Yeni Türk Devleti’ne kazandırdıkları arasında gösterilemez?
sonuçlarından hangilerine neden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
2.
66
KURTULUfi SAVAfiI’NDA CEPHELER - III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
5.
Türkiye'de 1945 yılına kadar kurulan siyasi partiler
uzun ömürlü olmamış, bu süre içinde ülke tek parti idaresi ile yönetilmiştir.
Bu durumun aşağıdakilerden hangisini güçleştirdiği söylenebilir?
Mudanya Ateşkesi Görüşmeleri sırasında Türk tarafı
Trakya'nın boşaltılmasını sağlamaya çalışmış, İngiltere'nin Yunanlılar lehine bir tutum izlemesi, görüşmeler
sırasında sert tartışmalar yaşanmasına yol açmıştır. İngiltere'nin bu tutumu üzerine Mustafa Kemal, Batı Cephesi ordularına hareket emrine hazır olmaları talimatını
göndermiştir.
Bu bilgiler ışığında,
I. İngiltere barışa zorlanmaya çalışılmıştır.
A) Seçimlerin düzenlenmesini
II. İşgalci güçlere gözdağı verilmeye çalışılmıştır.
B) Laik yönetim anlayışının benimsenmesini
III. Türk yurdunun işgalden arındırılması amaçlanmıştır.
C) Ekonomik kalkınmanın gerçekleşmesini
D) Devletler arası ittifaklara girilmesini
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
E) Farklı siyasi görüşlerin Meclis'e yansımasını
A) Yalnız I
3.
B) Yalnız II
D) I ve II
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kurucuları, inkılapların bazılarına, laiklik ve devletçilikle ilgili birtakım
düzenlemelere karşı çıkmışlardır.
6.
Yaşanan bu durum,
I. Yenilik adına ortaya koyulan düzenlemeler bazı
çevrelerce benimsenmemiştir.
Mustafa Kemal, Lozan görüşmelerine katılacak Türk
heyetine, "Kapitülasyonlar kesinlikle kaldırılacaktır." talimatını vermiştir.
A) Islahat düşüncesi
III. Siyasal partiler yeni rejimi güçlendirmiştir.
B) Toplumsal bütünlük
yargılarından hangilerini destekler niteliktedir?
C) Ekonomik bağımsızlık
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi ile ilgili olarak
kesinlikle ödün verilmemesi istenmiştir?
II. Dinin devlet işlerinden uzaklaştırılması engellenmiştir.
A) Yalnız I
C) Yalnız III
D) Azınlık hakları
C) Yalnız III
E) Eşitlik
E) I ve III
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
KURTULUfi
SAVAfiI’NDA
G‹R‹fi -CEPHELER
I
- III
7.
66
10. Saltanat yanlıların kullanmak istediği bir kurum haline
Türkiye'de çok partili hayata geçiş adına 1924 ve 1930
yıllarında iki kez deneme yapılmış, bu denemelerin başarısızlıkla sonuçlanması nedeniyle 1945 yılına kadar
yeni bir siyasi partinin kurulmasına izin verilmemiştir.
gelmeye başlayan Serbest Cumhuriyet Fırkası, istenmeyen olayların yaşanmasına yol açmış ve partinin
kontrolden çıktığını düşünen Ali Fethi Bey tarafından
kapatılmıştır.
Bu bilgiye bakılarak,
Ali Fethi Bey'in bu tutumu,
I. Siyasi istikrarın korunmasına öncelik verilmiştir.
I. yeni rejiminin tehlikeye girmesini önleme,
II. Ulusal egemenlik ilkesinin güçlendirilmesi için gayret gösterilmiştir.
II. siyasi istikrarı koruma,
III. Laik düşünce anlayışı başarısız olmuştur.
III. Misak-ı Milli sınırlarına ulaşma
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
düşüncelerinden hangilerinin bir sonucu olarak
görülebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
A) Yalnız I
E) II ve III
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) II ve III
11. Mustafa Kemal, 1 Mart 1922'de TBMM'de yaptığı bir
8.
konuşmasında, "Efendiler, I. Dünya Savaşı sırasında iç
yörelere sığınmak zorunluluğunda kalan doğu halkının
dörtte biri memleketlerine gönderilmiştir. Bu yıl geri kalan mültecilerin de iadesi kararlaştırılmıştır. Adana ve
Gaziantep mültecileri de memleketlerine iade edildiler."
demiştir.
Mudanya Ateşkes Antlaşması'nın ardından düzenlenmesi kararlaştırılan barış görüşmelerine İstanbul Hükümeti'nin de çağrılması, gelişmelerden endişe duyan
TBMM'yi harekete geçirmiştir.
Bu gelişmelerin TBMM'yi aşağıdakilerden hangisine yönlendirdiği söylenebilir?
A) Barış görüşmelerine katılmaya
Bu sözlere bakılarak, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
B) Saltanat kurumunun varlığını tartışmaya açmaya
A) Azınlıkların Anadolu'daki sayıları artmıştır.
C) Padişahın TBMM ile birlikte hareket etme düşüncesini kabul etmeye
B) Yabancı devletler Türkiye'nin iç işlerine karışmışlardır.
D) İngiltere'ye karşı askeri hazırlıklara girişmeye
D) Anadolu'da nüfus dengeleri yeniden kurulmaya çalışılmıştır.
C) Ekonomik alanda düzenlemeler yapılmıştır.
E) Halifelik makamının kaldırılması için çalışmalar
yapmaya
E) Halk Milli Mücadele'ye yeterince destek vermemiştir.
12. Mustafa Kemal Paşa, TBMM'de yaptığı bir konuşma-
9.
İsmet Bey başkanlığındaki bir heyeti barış görüşmelerine katılması için Lozan'a gönderen Türk Hükümeti,
Anadolu'da bir Ermeni yurdunun kabul edilemeyeceğini ifade etmiştir.
da, "Posta ve Telgraf İdaresi'nde oluşturulan bazı yenilikler kıvanç vericidir. Ulusumuzu güven içinde yaşatmak amacımız olduğu gibi, onun sağlığına özen göstermek ve olanaklarımızın el verdiği oranda sosyal acıları dindirmek de hükümetimizin görevlerindendir." demiştir.
Bu bilgiye dayanarak,
Bu ifadeler,
I. Toprak bütünlüğünden ödün verilmeyeceği ilan
edilmiştir.
I. Haberleşme olanakları artırılmaya çalışılmıştır.
II. Ekonomik bağımsızlığın sağlanması hedeflenmiştir.
II. Devletin sosyal görevlerinin yerine getirilmesi hedeflenmiştir.
III. Demokratik bir yönetim kurulacağı ifade edilmiştir.
III. Askeri düzenlemeler öne çıkarılmıştır.
yorumlarından hangileri yapılabilir?
yargılarından hangilerini destekler niteliktedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
A) Yalnız I
E) I ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
132
C) Yalnız III
E) I ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
67
TÜRK ‹NKILABI - I
5.
Yeni Türk Devleti'nin ilk yıllarında gerçekleştirilen
aşağıdaki düzenlemelerden hangisi laiklik düşüncesini güçlendirme amacına yöneliktir?
A) Medreselerin kapatılması
B) Yeni ölçü birimlerinin kullanılması
C) Aşar vergisinin kaldırılması
Yeni Türk Devleti'nin ilk yıllarında Osmanlı döneminde
kullanılan Mecelle yürürlükte idi. Mustafa Kemal, "Adalet Bakanlığımız Mecelle'nin içermediği veya belirlemediği, açık olmayan durumların uygun hükümlerle genişletilmesi ve sağlamlaştırılması gereğine inanmıştır."
demiştir.
Bu düşüncenin,
D) Misak-ı İktisadi'nin kabul edilmesi
I. Medeni Kanun'un güncelleştirilmesi,
E) Siyasal partilerin kurulması
II. yeni bir anayasanın hazırlanması,
III. hukuki yapının daha işlevsel hale getirilmesi
2.
Türkiye'de din-devlet işlerinin birbirinden ayrılması için
bazı düzenlemeler yapılmıştır.
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu söylenebilir?
Aşağıdakilerden hangisi bu amaçla gerçekleşitirilen düzenlemeler arasında yer almaktadır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
A) Kabotaj Kanunu'nun kabul edilmesi
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Miladi takvimin kabul edilmesi
C) Şer'iye ve Evkaf Bakanlığı'nın kaldırılması
3.
6.
D) Latin harflerinin kabul edilmesi
1926'da kabul edilen Türk Medeni Kanunu, eşitlik ilkesini ön plana çıkaran bir nitelik taşımıştır.
E) Halk Mektepleri'nin açılması
Bu bilgi dikkate alındığında,
I. Türk Medeni Kanunu ile halkçılık düşüncesi egemen kılınmaya çalışılmıştır.
Yeni Türk Devleti'nde dinin devlet işlerinden uzak tutulması, temel ilke olarak benimsenen unsurlar arasında
yer almıştır.
II. Hukuk sisteminde geleneksel yapı korunmak istenmiştir.
Aşağıdakilerden hangisinin devlet yönetiminin laikleştirilmesi düşüncesiyle çeliştiği savunulabilir?
III. Çağdaş bir Türk aile yapısı oluşturulmaya çalışılmıştır.
A) Halifeliğin kaldırılması
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
B) İzmir İktisat Kongresi'nin düzenlenmesi
A) Yalnız I
C) 1921 Anayasası'nda devletin dininin vurgulanması
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
D) İlk TBMM'nin şer'i yetkileri üstlenmesi
E) Soyadı Kanunu'nun çıkarılması
7.
4.
Türkiye'de gerçekleştirilen aşağıdaki düzenlemelerden hangisi, kadın-erkek eşitliğinin sağlanması
amacıyla atılmış adımlar arasında yer alır?
Türkiye'de cumhuriyetin ilk dönemlerinde hukuk alanında gerçekleştirilen düzenlemelerle çağdaşlaşma
adına önemli adımlar atılmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi bu adımlar arasında gösterilebilir?
A) Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi
B) Halk Mektepleri'nin açılması
A) Kabotaj Kanunu'nun çıkarılması
C) Yeni Türk harflerinin kabulü
B) Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun kabulü
D) Soyadı Kanunu'nun hazırlanması
C) Teşvik-i Sanayi Kanunu'nun kabulü
E) Kılık-kıyafet düzenlemesinin yapılması
D) Erkan-ı Harbiye Vekaleti'nin kaldırılması
E) Medeni Kanun'un hazırlanması
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H‹NKILABI
TÜRK
B‹L‹M‹NE- G‹R‹fi
I
- I
8.
67
12. Atatürk, “Uygarlık öyle kuvvetli bir ateştir ki, ona uzak
Yeni Türk Devleti'nde,
kalanları yakar ve mahveder.” demiştir.
– Türk ordusunu politikadan uzak tutma,
Bu söz dikkate alındığında,
– ülke savunmasını güçlendirme,
– subayların siyasete alet olmalarını engelleme
I. Çağdaşlaşmanın bir zorunluluk olarak görülmesi
gerektiği ifade edilmiştir.
amacıyla gerçekleştirilen düzenleme aşağıdakilerden hangisidir?
II. Askeri etkinliği artırmanın tek yolunun çağdaşlaşma olduğu vurgulanmıştır.
A) Erkan-ı Harbiye Nezareti'nin kaldırılması
III. İnsanlığın gelişim sürecinin dışında kalınamayacağı vurgulanmıştır.
B) Medeni Kanun'un kabul edilmesi
C) Halifeliğin kaldırılması
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
D) Şeriye ve Evkaf Vekaleti'nin kaldırılması
A) Yalnız I
E) Kabotaj Kanunu'nun kabul edilmesi
B) Yalnız II
D) I ve III
9.
13.
Yeni Türk Devleti'nde hukuk birliğinin sağlanması için
çaba harcanmış ve bu yönde düzenlemeler yapılmıştır.
C) Yalnız III
E) II ve III
– 1921 Anayasası temelde ulusal egemenliği öne çıkarmakla birlikte şer’i kurallara vurgu yapmıştır.
– Halifelik makamı 1922 yılında saltanatla birlikte
kaldırılamamıştır.
Aşağıdakilerden hangisi bu düzenlemelerin temel
nedeni olarak gösterilebilir?
Bu durumda,
A) Din-devlet ayrımını sağlamak
I. yeniliklerin aşama aşama gerçekleştirilmesi,
B) Farklı hukuk uygulamalarına son vermek
C) Kadın haklarını korumak
II. yenilikler için uygun ortamın oluşmasının beklenmesi,
D) Azınlıklara yeni haklar tanımak
III. inkılap sürecinde ülke koşullarının dikkate alınması
E) Avrupalı devletlerin baskılarını önlemek
faktörlerinden hangilerinin rolünden söz edilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
10. Atatürk, “Eğitimde izlenecek yol, bilgiyi insan için maddi hayatta başarı sağlayan, pratik ve işe yarar bir araç
haline getirmek olmalıdır.” demiştir.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14. Yeni Türk Devleti’nde gerçekleştirilen,
I. evlenme ve boşanma işlemlerinin resmi olmasının
bir zorunluluk haline getirilmesi,
Bu sözlerle aşağıdakilerden hangisinin vurgulanmak istendiği savunulabilir?
II. Batılı tarzda eğitim veren kurumların ülke genelinde yaygınlaştırılması,
A) Eğitimde Avrupa ülkelerinin eğitim yaklaşımları örnek alınmalıdır.
III. kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkının
verilmesi
B) Eğitim faaliyetleri hayattan kopuk olmamalıdır.
C) Eğitim sistemi kanunlara uyulması amacına yönelik
olmalıdır.
girişimlerinden hangilerinin toplumsal düzeni çağdaşlaştırma düşüncesiyle ilişkili olduğu söylenebilir?
D) Eğitimde siyasi amaçlar gözetilmelidir.
E) Eski eğitim kurumları tümüyle kapatılmalıdır.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
11. Türkiye’de cumhuriyetin ilk yıllarından sergilenen,
C) Yalnız III
E) I, II ve III
15. Atatürk bir konuşmasında, “Bağımsızlık siyasi, ekono-
I. geri kalmış olan ulusal sanayinin geliştirilmesi,
mik, adli, askeri, kültürel ve benzeri her konuda bağımsızlık demektir.” ifadelerini kullanmıştır.
II. halkın çıkarını ilgilendiren temel bazı kurumların
devletleştirilmesi,
Bu söz aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilendirilemez?
III. yeraltı zenginliklerimizin çıkarılarak işlenmesi ve
bu konuda gerekli altyapı yatırımlarının yapılması
A) Yabancı okulların denetim altına alınması
girişimlerinden hangileri özel sektörü güçlendirme
düşüncesiyle ilişkilendirilebilir?
B) Kabotaj Kanunu'nun kabul edilmesi
A) Yalnız I
D) Kapitülasyonların kaldırılması
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yeni ölçü ve tartı birimlerinin kabul edilmesi
C) Yalnız III
E) II ve III
E) Montrö Sözleşmesi'nin imzalanması
134
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
68
TÜRK ‹NKILABI - II
4.
Atatürk, Osmanlı Devleti döneminde sürdürülen tarih
eğitiminin İslam tarihi ile başlatılması uygulamasını sona erdirmiş, Türklerin İslam öncesi dönemdeki tarihleriyle ilgili araştırmalar gerçekleştirilmesini istemiştir.
Atatürk'ün bu çabası,
Mustafa Kemal, TBMM’de alınan bazı kararlara muhalefet eden ve parti kurma çalışmaları yapan asker - milletvekillerine, ya askerlikten ya da milletvekilliğinden
ayrılmaları gerektiğini bildirmiştir.
Mustafa Kemal’in bu çıkışıyla aşağıdakilerden hangisini gerçekleştirmek istediği savunulabilir?
I. Batıcılık,
II. Ulusçuluk,
A) Avrupalı devletlerin baskılarını önlemek
III. Ümmetçilik
B) Ekonomik kalkınma çabalarını hızlandırmak
C) Saltanat yanlılarını etkisizleştirmek
akımlarından öncelikle hangilerinin bir ürünüdür?
D) Siyasal partilerin kurulmasını sağlamak
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
C) Yalnız III
E) Ordunun siyasetten arındırılmasını sağlamak
E) II ve III
– Maarif Teşkilatı Hakkında Kanun çıkarılması
5.
– Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun kabul edilmesi
– Medreselerin kapatılması
gelişmeleri birlikte düşünüldüğünde aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
1 Kasım 1928'de Latin alfabesine dayalı yeni Türk alfabesinin kabulünden sonra yayımlanan Millet Mektepleri Talimatnamesi gereğince, yurdun her köşesinde Millet Mektepleri açılmıştır.
Bu girişimin temel hedefinin aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir?
A) Eğitim harcamalarının devlet hazinesine olan yükü
azaltılmıştır.
A) Medrese tarzı eğitimin yaygınlaştırılması
B) Eğitim sistemi çağdaşlaştırılmaya çalışılmıştır.
C) Eğitimde Avrupa'nın etkinliği azalmıştır.
B) Eğitimde yabancı kültürlerin etkisinin sona erdirilmesi
D) Dini eğitim yaygınlaştırılmıştır.
C) Halka yeni harflerle okuma yazma öğretilmesi
E) Laik yönetim anlayışı ortaya çıkmıştır.
D) Halkın yönetimdeki etkinliğinin artırılması
E) Toplumsal birlik ve bütünlüğün sağlanması
3.
Yeni Türk Devleti'nin ilk yıllarında,
– Saltanat kaldırılmıştır.
6.
– Kabotaj Kanunu kabul edilmiştir.
– Tevhid-i Tedrisat Kanunu kabul edilmiştir.
1923’te İzmir’de düzenlenen İktisat Kongresi’nde Misak-ı İktisadi kararları benimsenmiştir.
I. siyaset,
Buna göre, Misak-ı İktisadi kararlarının aşağıdakilerden hangisini sağlamaya yönelik olduğu savunulabilir?
II. eğitim,
A) İthalatı kolaylaştırmak
III. ekonomi
B) Devletçi politikaları yaygınlaştırmak
alanlarından hangileriyle ilişkili olduğu söylenebilir?
C) Özel sektör yatırımlarını kontrol altında tutmak
A) Yalnız I
D) Avrupalı devletler nezdinde dış borç aramak
Bu düzenlemelerin,
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) Ulusal ekonomiyi kurabilmek
E) I, II ve III
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H‹NKILABI
TÜRK
B‹L‹M‹NE- G‹R‹fi
II
- I
7.
11. Atatürk "Milletimiz çiftçidir. Milletin çiftçilikteki çalışma-
Yeni Türk Devleti'nin eğitim politikasının temel hedefi
cehaleti yok etmek olarak belirlenmiştir. Genel olarak
bütün köylüye okuma-yazma ve vatanını, dinini, dünyasını tanıtacak kadar coğrafya, tarih, din ve ahlak ile
ilgili bilgiler vermek eğitim programının ilk amacıdır.
sını yeni ekonomik tedbirler ile son hadde eriştirmeliyiz. Köylünün çalışması sonucunda elde edeceği emek
karşılığını, onun kendi yararına olmak üzere yükseltmek ekonomik politikamızın ana prensibidir." ifadelerini kullanmıştır.
Bu bilgilere bakılarak, Türk eğitim sisteminin hedeflerinden hangisinin vurgulandığı söylenebilir?
Atatürk'ün bu ifadelerinin,
A) Halka temel bilgilerin verilmesi
I. Tarım üretiminin modernleşmesi hedeflenmiştir.
B) Batı kültürünün benimsenmesi
II. Türk çiftçisinin mesleki eğitimi konusu gündeme
alınmıştır.
C) Yabancı kültürlerin etkinliğinin artırılması
III. Türkiye'de doğal ortamın korunması sorunu ortaya
çıkmıştır.
D) Mesleki eğitimin öne çıkarılması
E) Avrupalı toplumların eğitim programlarının örnek
alınması
yargılarından hangileri ile ilgili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
8.
68
C) I ve II
E) I, II ve III
Osmanlı Devleti döneminde Avrupalı devletlere tanınan ekonomik ayrıcalıkların kaldırılması, Yeni Türk
Devleti'nin en önemli öncelikleri arasında yer almıştır.
Bu tutumun,
I. ekonomik yapının güçlendirilmesi,
12. Güzel sanatlarda başarılı olmayan milletlerin medeni-
II. yerli tüccarın desteklenmesi,
yet alanında yüksek insanlık sıfatıyla tanınmaları imkansızdır.
III. ithalatın artırılması
çabalarından hangileriyle ilgili olduğu söylenemez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Atatürk’ün bu sözüne bakılarak,
I. Sanat, uygarlığın temel ölçütlerinden biri olarak
kabul edilmiştir.
C) Yalnız III
E) I ve III
II. İnkılapların hızlandırılması amaçlanmıştır.
III. Sanatın toplumlara yol göstereceği belirtilmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
9.
Türkiye'de Takrir-i Sükun Kanunu'nun ilanından
sonra yaşanan,
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
I. rejimin eleştirilmesinin yasaklanması,
C) Yalnız III
E) I, II ve III
II. Terakkiperver Cumhuriyet Partisi'nin kapatılması,
III. Musul meselesine yeterli ilginin gösterilmemesi
gelişmelerinden hangileri, yapılacak inkılapların
önündeki engellerin kaldırılmasına yöneliktir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
13. Atatürk, Yeni Türk Devleti’nin ilk yıllarında ortaya koyu-
C) Yalnız III
lan inkılap sürecinde yaptığı düzenleme ve yeniliklerde, halkın anlayış ve kültür düzeyini göz önünde bulundurmuştur.
E) II ve III
Bu uygulamaya,
I. devletin dini ile ilgili ibarenin 1928 yılına kadar
anayasada yer alması,
10. Türkiye'de siyasal partilerin kurulması çabalarının,
I. hükümetin denetlenmesi,
II. halifeliğin kaldırılması,
II. demokratik yönetimin güçlendirilmesi,
III. siyasi partilerin kuruluşunun ertelenmesi
III. saltanat yönetiminin kaldırılması
gelişmelerinden hangilerinin kanıt oluşturduğu
söylenebilir?
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Yalnız I
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I ve III
136
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
69
TÜRK ‹NKILABI - III
4.
Cumhuriyetin ilk dönemlerinde gerçekleştirilen,
I. Soyadı Kanunu'nun kabul edilmesi,
II. Tekke ve zaviyelerin kapatılması,
III. Kılık-kıyafet düzenlemesinin yapılması
Osmanlı toplum ve eğitim hayatında önemli bir yere
sahip olan tekke ve zaviyeler zamanla yozlaşmış ve
toplumsal alanda bölünme ve gruplaşmalara sebep olmuştur.
Bu durumun, aşağıdakilerden öncelikle hangisini
tehlikeye düşürdüğü savunulabilir?
uygulamalarından hangileri, resmi işlemlerde yaşanabilecek karışıklıkları önleme düşüncesinin
ürünüdür?
A) Devletler arası saygınlığı
B) Ekonomik kalkınma çabalarını
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
C) Misak-ı Milli sınırlarının sağlanmasını
E) I, II ve III
D) Toplumsal birlik ve bütünlüğü
E) Avrupalı devletlerle olan ilişkileri
2.
Halkın dini duygularının kötüye kullanılması cumhuriyetin ilk yıllarında pek çok olumsuz gelişmeyi beraberinde getirmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye'de bu durumun
önüne geçebilmek amacıyla atılmış adımlar arasında
yer alır?
5.
A) Erkan-ı Harbiye Bakanlığı'nın kaldırılması
Türkiye'de 1929 yılından itibaren ithal mallara yönelik
daha yüksek gümrük tarifeleri uygulanmaya başlanmıştır.
Bu uygulamanın temel hedefinin aşağıdakilerden
hangisi olduğu savunulabilir?
B) Tekke ve zaviyelerin kapatılması
C) Soyadı Kanunu'nun kabul edilmesi
D) Kadınlara istedikleri mesleği seçme hakkı verilmesi
A) Avrupalı devletlerle olan ekonomik ilişkileri güçlendirmek
E) İlköğretimin zorunlu hale getirilmesi
B) İhracatın artmasını sağlamak
C) Ulusal sanayiyi koruyarak geliştirmek
D) Ülkede kültürel yapıyı ulusal hale getirmek
3.
30 Kasım 1925 tarih ve 677 sayılı kanunla tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması kabul edilmiş, bütün tarikatlarla birlikte, şeyhlik, dervişlik, müritlik, dedelik, seyitlik, çelebilik, babalık, emirlik, halifelik, falcılık, büyücülük, üfürükçülük, gaipten haber vermek ve muskacılık gibi eylem, unvan ve sıfatların kullanılması, bunlara
ait hizmetlerin yapılması yasaklanmıştır.
E) Yabancı devletlerle siyasi ittifaklar kurabilmek
6.
Bu düzenlemelerin,
I. laik düşünce anlayışını güçlendirme,
Hükümet, 1925'te çıkarılan bir kanunla köylüyü topraklandırmak amacı ile bedeli yirmi yılda ödenmek üzere
toprak dağıtmaya başlamıştır.
II. halkın dini duygularının kötüye kullanılmasını engelleme,
Bu düzenlemenin aşağıdakilerden hangisine yönelik olduğu savunulabilir?
III. azınlıkların haklarını koruma altına alma
A) Devletçi ekonomi uygulamalarını sona erdirmek
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
B) Köylünün ekonomik durumunu düzeltmek
A) Yalnız I
D) Halkın yönetime katılımını artırmak
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yabancıların ekonomik etkinliğini sınırlandırmak
C) I ve II
E) Şehirleşme olgusunu güçlendirmek
E) II ve III
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H‹NKILABI
TÜRK
B‹L‹M‹NE- G‹R‹fi
III
- I
7
10. Atatürk Yeni Türk Devleti'nin ilk yıllarında TBMM'de
1935 yılında yeraltı kaynaklarının araştırılması için Maden Tetkik Arama Enstitüsü, elektrik enerji kaynaklarının değerlendirilmesi için Elektrik İşleri Etüd İdaresi,
maden işletmelerini kurmak ve işletmek amacıyla Etibank kurulmuştur.
yaptığı bir açılış konuşmasında, "artık engelsiz ve bağımsız bir hayata atılan Türkiye için, ekonomik yaşamı
boğmakta olan unsurların kaldırılmasından" söz etmiştir.
Buna göre,
Bu çabaların,
I. halifeliğin kaldırılması,
I. ülkede bulunan doğal kaynakların değerlendirilmesi,
II. kapitülasyonların kaldırılması,
III. Kabotaj Kanunu'nun kabul edilmesi
II. yabancı devletlerle olan ekonomik ilişkilerin güçlendirilmesi,
girişimlerinden hangileri Atatürk'ün bu düşünceleri ışığında gerçekleştirilmiştir?
III. yeraltı zenginliklerinin ülke ekonomisine kazandırılması
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
B)Yalnız II
D) I ve II
amaçlarından hangileri ile ilişkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
69
C) Yalnız III
E) II ve III
C) Yalnız III
E) I ve III
11. 1931 yılında Türkiye'de iktidar partisi durumundaki
8.
Cumhuriyet Halk Fırkası, özel sektör girişimlerinin bir
türlü arzulanan düzeye ulaştırılamaması nedeniyle
programına devletçiliği almış, hazırlık ve çalışma devresinden sonra 1. Beş Yıllık Sanayi Planı'nı 1934 yılından itibaren uygulamaya koymuştur.
Cumhuriyetin ilk yıllarında işgal sırasında zarar görmüş bir kısım demiryolları onarılmıştır. Ankara - Sivas
hattında önemli bir tünelin inşaatı tamamlanmıştır. Erzurum - Erzincan arasındaki demiryolu inşaatı tamamlanmış ve Kükürtlü kömür madenlerine bir istasyon yapılmıştır. Samsun - Havza hattı için ise hazırlığa başlanmıştır.
Yeni Türk Devleti'nin ilk yıllarında yaşanan bu gelişmeler,
I. Ekonomik kalkınma istenen hızda gerçekleşmemiştir.
Bu çabaların, aşağıdakilerden hangisini sağlamaya
yönelik olduğu söylenebilir?
II. Devlet ekonomik alanda temel yönlendirici durumuna gelmiştir.
A) Ulaşım imkanlarının ülke genelinde artırılmasını
III. Yabancı devletlerden ekonomik destek alınmaya
çalışılmıştır.
B) Ülke topraklarına yönelebilecek işgal girişimlerinin
önlenmesini
C) Ülkede sosyal düzenlemelere ortam hazırlanmasını
yargılarından hangilerini destekler niteliktedir?
D) Toplumsal birlik ve beraberliğin güçlendirilmesini
A) Yalnız I
D) I ve II
E) Laik düşüncenin toplumda yaygınlaştırılmasını
9.
B) Yalnız II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
12. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında Yüksek Ziraat
Yeni Türk Devleti'nin kurulduğu dönemde yıllardır savaşan Türk halkı ekonomik açıdan tükenmiş durumdaydı. Bu nedenle özellikle çiftçinin ekonomik yükünün
azaltılması amacıyla devlet tarafından bazı düzenlemelere gidilmiştir.
Enstitüsü, tohum ıslah istasyonları, numune çiftlikleri
açıldı. Traktör kullanımı teşvik edilerek, ucuz alet ve
makina dağıtımı yapıldı.
Bu girişimler dikkate alındığında, aşağıdakilerden
hangisine ulaşılabilir?
Aşağıdakilerden hangisi bu düzenlemeler arasında
yer alır?
A) Çiftçinin vergi yükü azaltılmıştır.
A) Yeni ölçü ve tartı birimlerinin kullanılmaya başlanması
B) Köyden kente göç olgusu güçlenmiştir.
C) Yabancı ülkelerle ticari bağlar güçlendirilmiştir.
B) Millet Mektepleri'nin açılması
D) Köylünün yönetime bağlılığı güçlendirilmek istenmiştir.
C) Medeni Kanun'un kabul edilmesi
D) Aşar vergisinin kaldırılması
E) Tarım üretim teknikleri modernleştirilmeye çalışılmıştır.
E) Siyasal partilerin kurulması
138
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
70
ATATÜRKÇÜLÜK VE ATATÜRK ‹LKELER‹ - I
4.
Atatürk, "Akılla ve mantıkla çözülemeyecek sorun yoktur." demiştir.
I. Milliyetçilik,
Atatürk gençliğe hitabesinde, "Ey Türk İstikbalinin evladı, işte bu ahval ve şerait içinde dahi vazifen Türk istiklal ve cumhuriyetini kurtarmaktır. Muhtaç olduğun kudret damarlarındaki asil kanda mevcuttur." ifadelerini
kullanmıştır.
II. Laiklik,
Bu ifadelerin,
Atatürk'ün bu sözünün,
III. Devletçilik
I. Laiklik,
ilkelerinden hangilerini desteklediği söylenebilir?
II. Halkçılık,
A) Yalnız I
III. Milliyetçilik
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
ilkelerinden hangileriyle ilişkili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
C) Yalnız III
E) II ve III
Türkiye'de cumhuriyetin ilk yıllarında yabancılara ait işletmeler devlet tarafından satın alınmış, yabancıların
Türk ekonomisindeki etkinliği azaltılmaya çalışılmıştır.
5.
Bu çabanın,
I. Cumhuriyetçilik,
Yeni Türk Devleti, farklı etnik unsurların devlet yönetiminde hak sahibi olabilmelerine imkan sağlamıştır.
Bu uygulama,
II. Milliyetçilik,
I. Milliyetçilik,
III. Devletçilik
II. Cumhuriyetçilik,
ilkelerinden hangileriyle ilgili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
III. Halkçılık
C) Yalnız III
ilkelerinden hangileri ile ilişkilendirilebilir?
E) II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
3.
Araştırmalar, Türkiye'nin 1930 yılına kadar uyguladığı
devletçilik siyaseti ile hızlı kalkınan ülkeler arasına girdiğini göstermektedir. 1929 yılında 100 olan Türkiye ve
dünya sanayi üretim indeksi, 1939'da Türkiye'de
196'ya erişmiştir. Aynı dönemde dünya ortalaması
119'dur.
6.
C) Yalnız III
E) II ve III
Bir milleti oluşturan, çeşitli mesleklerin ve toplumsal
grupların içinde bulunan insanlara halk denir. Bu
bakımdan halkçılık ilkesi hem cumhuriyetçilik hem de
milliyetçilik ilkesinin zorunlu bir sonucudur.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
Bu bilgiler dikkate alındığında aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Uygulanan ekonomik programlardan olumlu sonuçlar alındığının
A) Ekonomik kalkınma ön planda tutulmuştur.
B) Devletin vergi gelirlerinin artırılamadığının
C) Atatürk İlkeleri birbirinden soyutlanamaz bir nitelik
taşır.
B) Yönetim alanındaki değişiklikler zaman almıştır.
C) Halkın ekonomik düzeyinin Avrupa halklarının önüne geçtiğinin
D) Reform girişimlerinde Avrupa'nın etkisi sona ermiştir.
D) Yabancı ülkelerle ekonomik ittifaklara girildiğinin
E) Yenilik girişimlerinde halkın desteği alınmaya çalışılmıştır.
E) Yabancı sanayicilerden yatırım desteği alındığının
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE VE
ATATÜRKÇÜLÜK
G‹R‹fi
ATATÜRK
- I
‹LKELER‹ - I
7.
11. Yeni Türk Devleti, yönetimin halkın çoğunluğunun
Yeni Türk Devleti'nin temel esaslarından biri sosyal
devlet anlayışıdır. Devlet vatandaşına ayrım yapmaksızın hizmet götürmek durumundadır.
inandığı dinin kurallarına göre şekillenmesi uygulamasını reddetmiştir.
Bu anlayışın,
Bu düzenlemenin,
I. İnkılapçılık,
I. Milliyetçilik,
II. Milliyetçilik,
II. Laiklik,
III. Halkçılık
III. Devletçilik
ilkelerinden hangileriyle herhangi bir ilgisinden
söz edilemez?
ilkelerinden hangileri ile ilgili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
8.
70
A) Yalnız I
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
E) I ve III
Atatürk Türkiyesi'nde demokrasi düşüncesinin egemen
kılınması, öncelikli hedeflerden biri olarak belirlenmiştir.
12. Halkçılık ilkesi ayrıcalıkların sona erdirilmesini öngö-
Aşağıdakilerden hangisi, bu yönde atılmış adımlar
arasında gösterilemez?
Buna göre, Halkçılık ilkesinin aşağıdakilerden hangisini sağladığı söylenebilir?
A) Halk arasında toplumsal eşitliğin sağlanmaya çalışılması
A) Dinin toplumsal etkinliğinin sona erdirilmesini
ren, Türk vatandaşı olmayı her türlü haktan yararlanmak için yeterli sayan bir anlayışa sahiptir.
B) Toplumsal birliğin güçlendirilmesini
B) Din ve inanç özgürlüğünün sağlanması
C) Uluslararası siyasi ilişkilerin düzenlenmesini
C) Özgür seçimlerin düzenlenmesi
D) Kültürel farklılıkların ortadan kaldırılmasını
D) Kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanınması
E) Yeni topraklar elde edilmesini
E) Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın kapatılması
9.
Atatürk, "Kimsenin iradesi kanunun yerine geçemez."
demiştir.
13. Cumhuriyetin ilk yıllarından başlayarak Türkiye'de çok
partili hayata geçilmesi konusu hep gündemde olmuştur.
Bu yaklaşım, aşağıdakilerden hangisine verilen
önemin bir göstergesidir?
Bu konuda yapılan düzenlemelerin,
A) Ekonomik yapıya
I. Cumhuriyetçilik,
B) Azınlık haklarına
II. Devletçilik,
C) Hukukun üstünlüğüne
III. Milliyetçilik
D) Siyasal partilere
ilkelerinden öncelikle hangileriyle ilgili olduğu savunulabilir?
E) Devletçilik ilkesine
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
10. Saltanatın kaldırıldığı 1 Kasım 1922'de halifelik maka-
C) Yalnız III
E) II ve III
mı kaldırılmamış, Osmanlı hanedanından Abdülmecit
Efendi halifelik makamına getirilmiştir.
Halifelik makamının varlığı,
14. Aşağıdakilerden hangisinin Atatürk'ün inkılapçılık
I. Laiklik,
anlayışı ile paralellik gösterdiği savunulabilir?
II. Devletçilik,
A) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kapatılması
III. Milliyetçilik
B) Siyasi ittifaklara öncelik verilmesi
ilkelerinden hangileriyle çelişmektedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Askeri yapının güçlendirilmesi
C) Yalnız III
D) Ekonomik alanda özel girişimcinin kısıtlanması
E) I ve III
E) Çağdaş uygarlık düzeyine ulaşılmaya çalışılması
140
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
"Yurtta Sulh, Cihanda Sulh" sözü, Atatürk'ün hayatında öne çıkardığı önemli ilkelerden birini oluşturmuştur.
5.
Bu ilkenin,
Bu uygulamanın aşağıdakilerden hangisini korumaya yönelik olduğu söylenebilir?
I. yayılmacı politikalar izleme,
A) Mezhep farklılıklarını
III. uluslararası işbirliğini öne çıkarma
B) Bireysel hak ve özgürlükleri
C) Ekonomik ilişkileri
düşüncelerinden hangilerini öngördüğü söylenebilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
Laik yönetim anlayışında devlet hiçbir dinin mensuplarına inancından dolayı ayrıcalık tanımaz.
II. ekonomik rekabeti sona erdirme,
A) Yalnız I
71
ATATÜRKÇÜLÜK VE ATATÜRK ‹LKELER‹ - II
D) Dinin etkinliğini
E) Yabancı devletlerle olan ilişkileri
C) Yalnız III
E) II ve III
Yeni Türk Devleti'nin temel esaslarının belirlenmesinde,
6.
I. Cumhuriyetçilik,
II. Milliyetçilik,
Halkçılık ilkesi, devletin bir grubun ya da zümrenin çıkarına çalışmasını reddeder. Bu ilkeye göre, devlet bütün halkın yararına faaliyet gösterir.
III. Laiklik
Buna göre, Halkçılık ilkesinin aşağıdakilerden hangisini öne çıkardığı söylenebilir?
ilkelerinden hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
A) Ulusçuluk ilkesinin güçlendirilmesi
A) Yalnız I
C) Eşitlik ilkesinin güçlendirilmesi
B) Yalnız II
D) I ve III
B) Dini inançların sınırlandırılması
C) Yalnız III
E) I, II ve III
D) Siyasal partilerin kurulması
E) Yabancı ülkelerle ekonomik ilişki kurulması
3.
Atatürk bir konuşmasında, "Türkiye şeriat oyunlarına
sahne olamaz. Bu gibi oyuncular kendilerine başka
sahne arasınlar." ifadelerini kullanmıştır.
Atatürk'ün bu sözleri, aşağıdaki ilkelerden hangisine verilen önemi ortaya koymaktadır?
A) Laiklik
B) Halkçılık
D) İnkılapçılık
4.
7.
C) Milliyetçilik
"Egemenlik kayıtsız, şartsız ulusundur." ilkesi, aşağıdaki ilkelerden hangisi ile doğrudan ilgilidir?
A) Laiklik
E) Devletçilik
B) İnkılapçılık
D) Cumhuriyetçilik
C) Devletçilik
E) Milliyetçilik
Laiklik, bütün vatandaşların inanç ve vicdan özgürlüğünün teminat altına alınması anlamına da gelir.
8.
Buna göre, Laiklik ilkesinin aşağıdakilerden hangisini engellediği söylenebilir?
Ulusal Kurtuluş Savaşı sırasında yurdun işgalden
kurtarılması adına ortaya koyulan mücadele, aşağıdakilerden hangisi ile doğrudan ilişkilidir?
A) Din eğitimini
A) Ulusal bağımsızlık düşüncesi
B) Siyasal partilerin kurulmasını
B) Çağdaşlaşma arayışları
C) Kültürel farklılıkların oluşmasını
C) Halkçılık düşüncesi
D) Devletçi ekonomik uygulamaları
D) Devletçilik ilkesi
E) Dinin baskı unsuru haline getirilmesini
E) Laik devlet anlayışı
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE VE
ATATÜRKÇÜLÜK
G‹R‹fi
ATATÜRK
- I
‹LKELER‹ - II
9.
13.
Cumhuriyet döneminde Türk tarihinin İslamiyetten önceki döneminin aydınlatılması ve Türklerin uygarlığa
olan katkılarının ortaya konulması için bilimsel çalışmalar gerçekleştirilmiştir.
71
I. Yabancı yatırımlarına kolaylık sağlama
II. Ulusal ekonomiyi kurma
III. Özel girişimciyi destekleme
amaçlarından hangileri, Atatürk'ün devletçi ekonomik anlayışı ile çelişmektedir?
Bu çaba, aşağıdaki ilkelerden hangisinin bir ürünü
olarak nitelendirilebilir?
A) Yalnız I
A) Laiklik
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Milliyetçilik
C) Yalnız III
E) II ve III
C) Devletçilik
D) Halkçılık
14. Atatürk 1930 yılında yaptığı bir konuşmada, "Prensip
E) Cumhuriyetçilik
olarak devlet ferdin yerine geçmemelidir. Fakat ferdin
gelişmesi için genel şartları göz önünde bulundurmalıdır." demiştir.
10. Osmanlı Devleti'nde XIX. yüzyılda Tanzimat ve Islahat
Bu sözler dikkate alındığında,
Fermanları ile halk din, dil, ırk ayrımı yapılmaksızın eşit
hale getirilmeye çalışılmıştır.
I. ticari faaliyetler için uygun ortam hazırlama,
II. halka ekonomik özgürlük sağlama,
Osmanlı Devleti'ndeki bu girişimle, Atatürk'ün aşağıdaki ilkelerinden hangisi arasında benzerlik kurulabilir?
III. özel girişimciyi destekleme
A) Cumhuriyetçilik
çabalarından hangilerinin Atatürk'ün ekonomi anlayışında yeri olduğu savunulabilir?
B) Laiklik
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Halkçılık
C) Yalnız III
E) I, II ve III
D) Devletçilik
E) Milliyetçilik
15. Cumhuriyetimizin dayanağı Türk toplumudur. Bu toplumun fertleri ne kadar Türk kültürü ile dolu olursa, o topluma dayanan cumhuriyet de o kadar kuvvetli olur.
Mustafa Kemal'e ait bu sözlere bakılarak,
11. TBMM tarafından çıkarılan Kabotaj Kanunu ile yabancıların Türk karasularında sahip oldukları taşımacılık
hakkı sona erdirilmiştir.
I. Ulusal kültürün korunması ve geliştirilmesi gereklidir.
II. Toplumsal bütünlüğün siyasi istikrar üzerinde etkisi vardır.
Bu düzenleme,
I. Cumhuriyetçilik,
III. Mezhep farklılıkları toplumsal bütünlüğü güçlü kılar.
II. Laiklik,
yargılarından hagilerine ulaşılabilir?
III. Milliyetçilik
A) Yalnız I
D) I ve II
ilkelerinden hangileriyle ilişkilendirilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Yalnız II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
16. "Vatanımız, Türk milletinin eski ve yüksek tarihi ve topraklarının derinliklerinde varlıklarını sürdüren eserleri
ile bugünkü yurttur. Vatan hiçbir kayıt ve şart altında
ayrılık kabul etmez."
12. Atatürk, "Kimsenin yurdunda gözümüz yoktur. Çünkü
her milletin yurdu kutsaldır. Türk, büyük gücünü ancak
haklarına saldırı olduğu zaman kullanacaktır." demiştir.
Atatürk'e ait yukarıdaki ifadelerin,
Atatürk'ün bu sözlerinin,
I. toprak bütünlüğünün korunması,
I. diğer milletlerin hakkına saygı gösterilmesi,
II. Batılılaşma çabalarının hızlandırılması,
II. ulusal bağımsızlığın özenle korunması,
III. ekonomik düzenlemeler yapılması
III. askeri ittifaklara öncelik verilmesi
olgularından hangileri ile ilgili olduğu söylenemez?
konularından hangileri ile ilgili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Yalnız I
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
142
C) Yalnız III
E) II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
ATATÜRKÇÜLÜK VE ATATÜRK ‹LKELER‹ - III
4.
Atatürk, faşist ve sosyalist yönetim anlayışlarına karşı
açık bir tavır almıştır.
Atatürk'ün bu şekilde,
72
Atatürk, "Laiklik asla dinsizlik olmadığı gibi, sahte dindarlık ve büyücülükle mücadele kapısını açtığı için gerçek dindarlığın gelişmesini temin etmiştir.” demiştir.
Atatürk'ün bu sözüne dayanarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
I. ülke yönetiminde halk iradesini esas alma,
II. dinin toplumsal etkinliğini azaltma,
III. bireyin özgürlüklerinin kısıtlanmasına karşı çıkma
A) Laik düşünce sisteminin din karşıtlığı olarak gösterilmesi kabul edilmemiştir.
olgularından hangilerini öne çıkardığı savunulabilir?
B) Halk laiklik uygulamalarına karşı çıkmıştır.
A) Yalnız I
C) Din düşüncesinin toplum üzerindeki etkisi azaltılmak istenmiştir.
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
D) Mezhep farklılıkları sona erdirilmeye alışılmıştır.
E) Din adamlarının toplumsal etkinliği güçlendirilmiştir.
2.
Cumhuriyetçilik, yöneticilerin belirlenmesi için seçmen
olma koşullarını taşıyan her Türk vatandaşının seçimlere katılmasını öngörür.
5.
Buna göre cumhuriyetçilik ilkesinin aşağıdakilerden hangisine yönelik olduğu söylenebilir?
A) Ekonomik istikrarın sağlanmasına
B) Güçler ayrılığı ilkesinin benimsenmesine
Atatürk, "Müslümanlığı yüzyıllardan beri yapılageldiği
üzere bir siyaset aracı olarak kullanılmaktan kurtarmanın ve yüceltmenin gerekli olduğu gerçeğini görüyoruz." demiştir.
D) Azınlık haklarının korunmasına
Aşağıdaki düzenlemelerden hangisi, Atatürk'ün bu
sözüyle ortaya koyduğu düşünceyle ilişkilendirilebilir?
E) Mezhep farklılıklarının ortadan kaldırılmasına
A) Miladi takvimin yürürlüğe sokulması
C) Yönetimin ulus iradesine dayandırılmasına
B) Soyadı Kanunu'nun kabul edilmesi
C) Halifelik makamının kaldırılması
D) Erkan-ı Harbiye Vekaleti'nin kaldırılması
E) Siyasi partilerin kurulmaya çalışılması
3.
Türkiye’de gerçekleştirilen,
- Türkçenin yabancı dillerin etkisinden kurtarılarak
zenginleştirilmesi,
- Kabotaj Kanunu’nun kabul edilmesi
girişimleri,
6.
I. Laiklik,
II. Milliyetçilik,
Aşağıdaki verilen Atatürk ilkelerinden hangisi diğer
ilkelerin zaman içinde yetersiz kalmasını engelleyici özelliktedir?
III. Cumhuriyetçilik
A) Devletçilik
ilkelerinden hangileri ile ilişkilendirilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
B) İnkılapçılık
C) Laiklik
C) Yalnız III
D) Cumhuriyetçilik
E) Halkçılık
E) I, II ve III
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE VE
ATATÜRKÇÜLÜK
G‹R‹fi
ATATÜRK
- I
‹LKELER‹ - III
7.
72
11. Aşağıdakilerden hangisi cumhuriyetçiliğin gereği
Aşağıdakilerden hangisinin Türkiye’de ulus egemenliğinin sağlanması ya da güçlendirilmesi amacına yönelik olduğu söylenemez?
olarak kabul edilebilir?
A) Tek parti rejiminin olması
A) İzmir İktisat Kongresi’nin düzenlenmesi
B) Saltanat sisteminin bulunması
B) Saltanatın kaldırılması
C) Demokratik seçimlerin yapılması
C) Cumhuriyetin ilan edilmesi
D) Meşruti monarşinin görülmesi
D) Çok partili hayata geçiş denemelerinin yapılması
E) Sınıf ayrımının mevcut olması
E) Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi
12. Aşağıdakilerden hangisi Atatürk'ün Halkçılık ilkesinin özelliklerinden biri değildir?
8.
Cumhuriyetin ilk yıllarında gerçekleştirilen,
A) Kanun önünde vatandaşların eşitliğini savunur.
- Miladi takvimin kullanımının benimsenmesi
B) Toplumsal eşitliği öngörür.
- Kıyafet düzenlemesine gidilmesi
C) Sosyal dayanışmayı teşvik eder.
D) Devletçilik ilkesiyle doğrudan ilgilidir.
girişimleri aşağıdaki ilkelerden hangisiyle ilişkilendirilebilir?
E) Toplumsal grupların ve zümrelerin ayrıcalığını reddeder.
A) Cumhuriyetçilik
B) Milli Birlik ve Beraberlik
C) Yurtta Sulh Cihanda Sulh
D) Çağdaşlaşma ve Batılılaşma
E) Milliyetçilik
13. Çağın gereklerini karşılamayan kurumların yerine
çağdaş uygarlık düzeyine ulaşmamızı sağlayacak
kurumların açılması düşüncesi,
I. Devletçilik,
9.
II. İnkılapçılık,
I. Laiklik
III. Milliyetçilik
II. İnkılapçılık
III. Devletçilik
ilkelerinden hangileriyle doğrudan ilgilidir?
IV. Batıcılık
A) Yalnız I
V. Halkçılık
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
Yukarıdaki ilkelerden hangisinin Cumhuriyetçilik
ve Milliyetçilik ilkelerinin doğal sonucu olduğu
söylenebilir?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
14. Atatürk bir konuşmasında, "Biz kimsenin düşmanı değiliz, yalnızca insanlığın düşmanı olanların düşmanıyız." demiştir.
Atatürk'ün bu sözü,
10. Yeni Türk Devleti'nde görülen aşağıdaki gelişmelerden hangisinin eğitim alanında laikleşmeyi sağladığı savunulabilir?
I. insan ve insanlık sevgisi,
II. ulusal egemenlik,
A) Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun çıkarılması
III. milli birlik ve beraberlik
B) Türk Dil Kurumu'nun kurulması
ilkelerinden hangileriyle ilgilidir?
C) Miladi Takvim'in kabul edilmesi
A) Yalnız I
D) Teşvik-i Sanayi Kanunu'nun kabul edilmesi
B) Yalnız II
D) I ve II
E) Türk Tarih Kurumu'nun kurulması
144
C) Yalnız III
E) II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
73
ATATÜRK DÖNEM‹ TÜRK DIfi POL‹T‹KASI - I
4.
Yeni Türk Devleti'nin dış politika uygulamalarının,
I. ulusal çıkarların korunması,
Türkiye, komşusu Yunanistan'la Kıbrıs Sorunu nedeniyle defalarca karşı karşıya gelmiş, bu nedenle iki taraf arasında ciddi gerginlikler yaşanmıştır.
II. ekonomik rekabetin ortadan kaldırılması,
III. devletler arası işbirliğinin özendirilmesi
Bu bilgilere bakılarak aşağıdakilerden hangisine
ulaşılabilir?
düşüncelerinden hangileriyle bağdaştığı söylenemez?
A) Türkiye yayılmacı bir politika izlemiştir.
B) Türkiye'nin çıkarları Anadolu ile sınırlı değildir.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
C) Ekonomik rekabetin sona erdirilmesi amaçlanmıştır.
E) II ve III
D) İç sorunlar dış politikayı olumsuz etkilemiştir.
E) Balkan devletlerinin desteği alınmaya çalışılmıştır.
2.
Türkiye'nin 1936 yılında düzenlenen Montrö Boğazlar
Görüşmeleri sonucunda Boğazların yönetimini elde ettiği görülür.
5.
Bu gelişme aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
Türkiye, cumhuriyetin ilk yıllarında kendi iç işleri ile ilgili olarak Avrupalıların müdahale girişimlerini net bir tavırla engellemiştir.
Türkiye'nin bu tutumu, aşağıdakilerden öncelikle
hangisine verilen önemin göstergesidir?
A) Türkiye'nin Balkan etkinliğinin arttığının
A) Ekonomik çıkar
B) Ege adalarının tartışmalı hale geldiğinin
B) Kültürel farklılık
C) Türkiye'nin devletler arası alandaki ağırlığının arttığının
C) Uluslararası barış
D) Askeri ittifaklar kurulduğunun
D) Devletlerarası eşitlik
E) Boğazların ekonomik öneminin azaldığının
E) Ulusal bağımsızlık
6.
3.
Türkiye, Yunanistan ile imzaladığı Nüfus Mübadelesi
Anlaşması ile Türkiye'deki Rumları Yunanistan'a, Yunanistan'daki Türkleri Türkiye'ye yerleştirmeyi planlamıştır.
1923-1930 yılları arasında Türk dış politikasını meşgul
eden dış sorunlar, Lozan Konferansı’nda çeşitli sebeplerle kesin olarak sonuçlandırılamamış konular, konferansta çözüme kavuşturulmuş ancak uygulama aşamasında çıkan sorunların “ulusal çıkarlara uygun” biçimde çözümüne dönük çabalardır.
Bu girişimin temel amacının aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir?
Bu bilgiler dikkate alındığında,
A) Türkiye'de azınlık sorunlarının azaltılmasını sağlamak
I. Lozan Antlaşması Türkiye’nin bütün isteklerini karşılayan bir antlaşma niteliğinde değildir.
B) Yunanistan ile kültürel ilişkilerin güçlendirilmesini
sağlamak
II. Türkiye dış ilişkilerinde sorun oluşturan konuları
çözümlemeye çalışmıştır.
C) Balkan Antantı'nın imzalanması için bölge ülkelerinin desteğinin almak
III. Türkiye 1923 sonrası dönemde Misak-ı Milli’den
taviz vermiştir.
D) Türkiye'nin Yunanistan'la olan sınırının güvenliğini
artırmak
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
E) Türkiye'de ulusal ekonomi kurma çabalarını başlatmak
B) Yalnız II
D) I ve II
1
C) Yalnız III
E) II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
ATATÜRK
DÖNEM‹
G‹R‹fi
TÜRK
- IDIfi POL‹T‹KASI - I
7.
73
10. İkili görüşmelerle çözümlenemeyen Musul sorununun
“Büyük hayali işler yapmadan yapmış gibi görünmek
yüzünden dünyanın düşmanlığını, kötü niyetini, kinini
bu milletin ve memleketin üzerine çektik... Biz böyle
yapmadığımız ve yapamadığımız kavramlar üzerinde
koşarak düşmanlarımızın sayısını ve üzerimizdeki baskılarını arttırmaktan ise, tabii duruma dönelim. Haddimizi bilelim...”
Milletler Cemiyeti’ne götürülmesi öngörülmüş, başlangıçta bu konuda tereddüt geçiren Türkiye, sonunda sorunun Milletler Cemiyeti’nde görüşülmesine razı olmuştur.
Türkiye’nin bu tereddüdünde,
I. cemiyetin İngilizlerin kontrolünde bir organizasyon
olması,
Atatürk’ün bu sözleri, Yeni Türkiye’nin dış politikasında,
I. gerçekçi olma,
II. cemiyetten tarafsız bir karar çıkmayacağın düşünülmesi,
II. boş hayaller peşinde koşmama,
III. Türkiye’nin cemiyete üye olmaması
III. maceracılıktan uzak durma
durumlarından hangilerinin rol oynadığı söylenebilir?
ilkelerinden hangilerinin ön plana çıkarıldığını göstermektedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Yalnız I
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) II ve III
11. 17 Aralık 1925’te Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında
8.
Dostluk ve Saldırmazlık Antlaşması imzalandı. Bu anlaşmaya göre, taraflardan birine, bir devlet tarafından
yönelen askeri hareket halinde diğeri tarafsız kalacak
ve taraflardan hiçbiri birbirlerine saldırmayacaktı. Yine
her iki taraf birbiri aleyhine yönelen ittifak veya siyasi
anlaşmalara katılmayacaklardı.
Türkiye’nin cumhuriyetin ilk yıllarındaki dış politikasının
temel yaklaşımı, “Yurtta Sulh Cihanda Sulh” ilkesi olmuştur.
Bu yaklaşımın,
I. bölgesinde barışı korumada üzerine düşeni gerçekleştirme,
Bu bilgiye göre,
I. Türkiye sınır güvenliğini artırmaya çalışmıştır.
II. gerginliklerden uzak duran pasif bir dış politika izleme,
III. barış içinde yaşamak için gerekli hazırlıkları yapma
III. Türkiye Batı dünyası ile ilişkilerini koparmıştır.
durumlarından hangileriyle çeliştiği söylenebilir?
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
9.
II. Türkiye eşit koşullarda devletler arası işbirliğine
açık olmuştur.
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
12. Atatürk 1938 yılında rahatsızlığı artmasına rağmen
Genç cumhuriyetin kendini koruyabilmesi için gerekli
güvenlik önlemlerini almasının gerekliliğine inanan Atatürk, Türk milletinin kendi gücüne dayalı askeri ve ekonomik etkinliğini yeni ve sağlam esaslara oturtmak için
çalışmalarda bulunmuştur.
Mersin ve Adana bölgesine giderek buralardaki askeri
birlikleri denetlemek istemiştir.
Atatürk’ün bu girişiminin,
I. Hatay sorunu karşısında Avrupalı devletlerin desteğini alma,
Bu yönde aşağıdakilerden hangisinin gerçekleştirildiği savunulabilir?
A) Cumhuriyetin ilen edilmesi
II. Dünyaya Hatay için askeri müdahaleye hazır olunduğu mesajını verme,
B) Milletler Cemiyeti’ne üye olunması
III. Sadabad Paktı’nın kurulmasını sağlama
C) Askeri ve ekonomik çabaların eş zamanlı olarak yürütülmesi
amaçlarından hangileriyle ilişkili olduğu söylenebilir?
D) Musul’un Irak’a ait olduğunun kabul edilmesi
A) Yalnız I
E) Nüfus mübadelesinin gerçekleştirilmesi
B) Yalnız II
D) I ve II
146
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
74
ATATÜRK DÖNEM‹ TÜRK DIfi POL‹T‹KASI - II
4.
Türkiye Cumhuriyeti Devleti,
– 1934 yılında, Balkan Antantı'nın,
Atatürk, 1930’lu yıllarda Milletler Cemiyeti’nin görevlerini yerine getiremediğini ve yeni bir büyük savaşın
ufukta olduğunu söylemiştir.
– 1937 yılında Sadabad Paktı'nın
Bu yaklaşım dikkate alındığında,
kurulmasına öncülük etmiştir.
I. Türkiye'nin güçlü bir ekonomiye sahip olması sağlanmaya çalışılmıştır.
Bu gelişme ışığında,
I. Siyasi ittifaklara üye olunmuştur.
II. Atatürk mevcut siyasi dengeleri ileri görüşlülükle
analiz etmiştir.
II. Devletler arası askeri gerginlikler sona erdirilmiştir.
III. Yeni topraklar kazanılması hedeflenmiştir.
III. Türkiye askeri alanda yatırım yapmayı planlamıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
A) Yalnız I
E) II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
C) Yalnız III
E) II ve III
I. Hatay’ın Türkiye’ye katılması
5.
III. Rum ve Türk nüfusunun takas edilmesi
Atatürk, Avrupalı devletler ile diyaloğu, müdahale ve sınırlamalardan uzak bir Türkiye kurmak amacı doğrultusunda gerçekleştirmiştir.
gelişmelerinden hangilerinin, Misakımilli’ye uygun
olduğu savunulabilir?
Bu durum Atatürk’ün aşağıdakilerden hangisini
önemsediğini gösterir?
A) Yalnız I
A) Halkçılık
II. Musul’un Irak egemenliği altında kalması
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
B) Ulusal bağımsızlık
C) Ulusal egemenlik
D) Devletçilik
E) İnkılapçılık
3.
Türkiye Cumhuriyeti, Musul Sorunu'nda İngiliz yanlısı
bir tutum takınan Milletler Cemiyeti'ne üye olma konusunda bilinçli olarak yavaş hareket etmiştir.
6.
Türkiye'nin bu tutumu aşağıdakilerden hangisinin
göstergesidir?
1930'lu yıllarda bozulan devletler arası güç dengesi ve
yaşanan siyasi gerginlikler, bölgesel ölçekte siyasi ittifaklar kurulmasına neden olmuştur.
Buna göre,
I. Hatay'ın Türkiye'ye katılması,
A) Ekonomik çıkarların korunduğunun
II. Milletler Cemiyeti'ne üye olunması,
B) Devletler arası gerginliklerden yararlanılmak istendiğinin
III. Balkan Antantı'nın kurulması
C) Milletler Cemiyeti'nin yeterince güvenilir bulunmadığının
gelişmelerinden hangileri bölgesel ittifak niteliği
taşımaktadır?
D) Uluslar arası barışın kalıcı hale geldiğinin
A) Yalnız I
E) Türkiye'nin siyasi yalnızlık içine düştüğünün
B) Yalnız II
D) I ve II
1
C) Yalnız III
E) I ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
ATATÜRK
DÖNEM‹
G‹R‹fi
TÜRK
- IDIfi POL‹T‹KASI - II
7.
74
Atatürk bir konuşmasında, “Bugün vardığımız barışın
ebedi barış olacağına inanmak safdillik olur. Bu o kadar önemli bir gerçektir ki, ondan bir an bile gaflet, milletin hayatını tehlikeye sokar.” demiştir.
10. Hatay'ın kendi meclisinin aldığı bir karar sonucun-
Atatürk’ün bu sözleriyle aşağıdakilerden hangisini
vurguladığı söylenebilir?
II. Askeri mücadeleye girilmeksizin diplomatik yolla
toprak kazanımı gerçekleştirilmiştir.
A) Siyasi partilerin kurulmasına izin verilmesini
III. Türkiye’nin güney sınırlarında değişiklik yaşanmıştır.
da 1939 yılında Türkiye’ye katılımının sağlanması,
I. Daha önce Misak-ı Milli’den verilmiş olan bir ödün
ortadan kaldırılmıştır.
B) Askeri harcamaların azaltılması gerektiğini
yargılarından hangilerini destekler niteliktedir?
C) Halkın yönetimdeki etkinliğinin artırılmasına çalışılmasını
A) Yalnız I
D) Ülkenin kendini savunacak güce ve iradeye sahip
olması gerektiğini
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) Ekonomik alandaki düzenlemelere öncelik verilmesini
11. Türkiye ile Yunanistan arasında 1920’li yıllarda yaşa-
8.
nan gerginlik, 1930’lu yıllarda İtalya ve Bulgaristan’ın
izlemeye başladığı saldırgan tutum sonrası yumuşadı.
Bu gelişme, Türkiye ile Yunanistan başbakanlarının
karşılıklı ziyaretleri ile başlayan iyi ilişkilere zemin hazırladı.
Atatürk, “Memleketimizin ellide biri değil, her tarafı tahrip edilse her tarafı ateşler içinde bırakılsa biz bu toprakların üzerinde bir tepeye çıkacağız ve oradan savunma ile meşgul olacağız” demiştir.
Bu bilgiler dikkate alındığında,
I. Devletler arası gerginlikler iki devleti birbirine yakınlaştırmıştır.
Atatürk’ün bu yaklaşımı aşağıdakilerden hangisini
destekler niteliktedir?
II. Yunanistan Türkiye’nin tezlerini kabul etmiştir.
A) Bölgesel askeri ittifaklar ön plana çıkarılmıştır.
III. Türkiye ekonomik sıkıntılar nedeniyle Yunanistan’la
karşı karşıya gelmiştir.
B) Ekonomik kalkınma konusuna özel bir önem verilmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
C) Milli çıkarların gerçekleştirilmesinde kararlı olunmuştur.
A) Yalnız I
D) Milletler Cemiyeti’ne üye olunmaya çalışılmıştır.
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) Sınırların korunması konusunda zorluklar yaşanmıştır.
12. Türkiye’deki Fransız işletmelerinin 1920’li yıllarda milli-
9.
leştirilmesine başlangıçta karşı çıkan Fransız hükümeti, Türkiye’nin ısrarı karşısında direnemedi ve 1929’da
yapılan bir anlaşma ile durumu kabullenmek zorunda
kaldı.
Bir asker olarak savaşın ne demek olduğunu bilen
Mustafa Kemal, “Ben harpçi olamam. Çünkü harbin
acıklı hallerini herkesten iyi bilirim.” demiştir.
Bu gelişme aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak
gösterilebilir?
Bu söz dikkate alındığında,
A) Fransa ile olan ekonomik ilişkiler güçlendirilmiştir.
I. savaş ortamı içerisinde bile barışın sağlanması
için çaba harcama,
B) Fransa, Türkiye ile olan ekonomik ilişkilerini kesmiştir.
II. askeri harcamaları artırma,
III. devletler arası barış çabalarına destek olma
C) Türkiye Fransa karşısında denge politikası izlemiştir.
olgularından hangileriyle ilişkili olduğu söylenebilir?
D) Türkiye Osmanlı döneminden kalan ekonomik ayrıcalıkları kaldırmakta kararlı davranmıştır.
A) Yalnız I
E) Ülkedeki ekonomik düzenlemelerde Avrupa’nın
desteği alınmaya çalışılmıştır.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
148
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
Tarih bilimi, insan topluluklarından geçmişteki faaliyetlerini temelde yazılı ve yazısız kaynaklardan yararlanarak aydınlatmaya çalışır.
Buna göre,
I. mezar taşı,
Mondros Ateşkesi’nde yer alan, “Sınırların korunması ve güvenliğin sağlanması için gerekli birliklerin dışında kalan Osmanlı ordusu derhal dağıtılacaktır.” hükmünün aşağıdakilerden hangisine yönelik olduğu
söylenebilir?
A) Anadolu’da Türk halkı tarafından direniş derneklerinin kurulması
II. harita,
III. para
B) Osmanlı Devleti’nin olası işgal girişimlerine karşı direniş gücünden yoksun bırakılması
malzemelerinden hangileri yazılı kaynaklardır?
A) Yalnız I
75
GENEL TEKRAR - I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Anadolu’da genelinde toplumsal düzenin güçlendirilmesi
C) Yalnız III
E) I, II ve III
D) Anadolu’da yaşayan azınlık unsuların haklarının
korunması
E) Padişahın Anadolu toprakları ile olan irtibatının zayıflatılması
2.
Türkiye Selçuklularında ilk yıllarda camilerdeki hutbelerde önce Abbasi halifesinin, sonra Büyük Selçuklu
sultanının daha sonra da Türkiye Selçuklu sultanının
adı okunurdu.
5.
Buna göre,
I. Türkiye Selçukluları dinin devlet yönetimindeki etkisini azaltmıştır.
Aşağıdaki devletlerden hangilerinin bu gelişme-lerde öncü durumunda olduğu söylenebilir?
II. Türkiye Selçukluları Devleti Abbasilerin egemenliği altında kalmıştır.
A) Portekiz – İspanya
III. Abbasiler ve Büyük Selçuklular, Türkiye Selçuklu
yönetimi üzerinde etki sahibi olmuştur.
C) İngiltere – Fransa
B) Venedik – İspanya
D) Rusya – Portekiz
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
E) Ceneviz – İngiltere
C) Yalnız III
E) II ve III
6.
3.
Avrupa'da Yeni Çağ'da denizcilik faaliyetlerinin gelişmesine bağlı olarak Coğrafi Keşifler gerçekleşmiş ve
sömürgecilik anlayışı ortaya çıkmıştır.
Osmanlıların Kuruluş Dönemi'nde uyguladığı iskan
politikası,
Yunanlılar, Paris Barış Konferansı'nda Batı Anadolu’da
bulunan Rumların Türkler tarafından katledildiğini ileri
sürmüştür.
Buna göre,
I. etnik,
I. Katolik inancının yayılmasını önleme,
II. siyasi,
II. konar-göçerleri yerleşik hayata geçirme,
III. ekonomik
III. vakıfları denetim altına alma
unsurlardan hangilerinin Yunanlılar tarafından İzmir'in işgali için kullanıldığı söylenebilir?
hedeflerinden hangilerine yöneliktir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
A) Yalnız I
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
1
C) Yalnız III
E) II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
GENEL
TEKRAR - IG‹R‹fi - I
7.
75
10. Yeni Türk Devleti'nde,
Avrupa'da Orta Çağ'da görülen skolastik düşünce anlayışı, yeni buluşların ortaya çıkmasını, deney ve gözleme dayalı araştırmalar yapılmasını uzun süre engellemiştir.
– 1 Kasım 1922'de padişahlık yönelimine son verilmiş-tir.
– 3 Mart 1924'te Halifelik makamı kaldırılmıştır.
Bu durumun,
– 3 Mart 1924'de Tevhid-i Tedrisat Kanunu çıkarılmıştır.
I. bilimsel çalışma,
II. akılcı düşünce,
Bu düzenlemelere bakılarak aşağıdaki yargılardan
hangisine ulaşılabilir?
III. sınıf farklılığı
A) Ekonomik kalkınmaya öncelik verilmiştir.
olgularından hangilerine zarar verdiğini söyle-nebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Laik düşünce anlayışı egemen hale getirilmeye çalışılmıştır.
C) Yalnız III
C) Halkın inkılap girişimlerine desteği alınmaya çalışılmıştır.
E) II ve III
D) Sosyal alanda yapılacak düzenlemeler geciktirilmiştir.
E) Milliyetçi düşünce etkisizleştirilmeye çalışılmıştır.
8.
Türkiye'de Osmanlı Devleti'nden devralınan toplum yapısında eğitim seviyesi ve okuma yazma oranı düşük
idi. Bu nedenle cumhuriyetin ilk yıllarında teknik ve
mesleki eğitime özel bir önem verilmiş, bu tür eğitim
veren okullar açılmıştır.
11. 9 Şubat 1934’te Türkiye, Romanya, Yugoslavya ve Yunanistan’ın katılımıyla imzalanan Balkan Antantı’nda,
“Antant hiçbir devlete saldırı amacıyla kurulmamıştır.
Amaç, imza atan devletlerden herhangi birinin sınırlarını güvence altına almaya çalışmaktır.” ifadesi yer almıştır.
Bu bilgiye dayanarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Azınlıkların ekonomik etkinliği sona erdirilmiştir.
Balkan Antantı ile ilgili olarak,
B) Eğitim sisteminin yeniden yapılandırılması uzun bir
süreye yayılmıştır.
C) Nitelikli işgücü ihtiyacı karşılanmaya çalışılmıştır.
I. Balkanlarda sınır güvenliğiyle ilgili tehlikeler belirmiştir.
D) Toplumsal düzenin korunmasında zorlanılmıştır.
II. Tüm Balkan ülkeleri işbirliği içerisine girmiştir.
E) Laik eğitim modelinin egemen kılınmasına çalı-şılmıştır.
III. Balkan devletleri arasında ekonomik rekabet yaşanmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
9.
Birinci Dünya Savaşı sırasında İngiltere, Akdeniz'deki
bazı toprakları vermek şartıyla İtalya'yı kendi safına
çekmeyi başardığı halde savaştan sonra toplanan Paris Barış Konferansı'nda Batı Anadolu'nun Yunanistan'a verilmesini teklif etmiştir.
C) I ve II
E) I, II ve III
12. I. Dünya Savaşı’nın ardından çok uluslu devletler birer
birer parçalanmış, Avrupa’da faşist rejimler yükselmeye ve yenik devletlerde büyük mali krizler yaşanmaya
başlamıştır.
Bu bilgi dikkate alındığında aşağıdaki yargılardan
hangisine ulaşılamaz?
Bu gelişmeler dikkate alındığında savaşın,
I. siyasi,
A) İngiltere Doğu Akdeniz'de güçlü bir İtalya istememektedir.
II. kültürel,
B) İngiltere Yunanistan'ı yanına çekmek istemiştir.
III. ekonomik
C) İtilaf Devletleri arasındaki çıkar çatışması Osmanlı'yı paylaşım planlarını değiştirmiştir.
alanlardan hangileriyle ilgili sonuçlara yol açtığı
savunulamaz?
D) İtalya, Doğu Akdeniz'in en güçlü ülkesi haline gelmiştir.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
E) İtilaf Devletleri arasında görüş ayrılığı yaşanmıştır.
150
C) I ve II
E) II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
76
GENEL TEKRAR - II
Eski bir yerleşim biriminde yapılan kazılarda aşağıya
doğru sırasıyla şu malzemeler bulunmuştur:
4.
I. Yunanistan
II. ABD
–
kil tabletler,
III. Sırbistan
–
bitki tohumları,
IV. Romanya
–
taş mızrak uçları
Yukarıda verilen devletlerden hangilerinin bağımsızlık mücadelesinde Fransız İhtilali'nin herhangi
bir etkisi bulunmamıştır?
Buluntular dikkate alındığında, söz konusu yerleşim biriminde yaşayan toplulukla ilgili olarak,
A) Yalnız II
I. Ticaretle uğraşılmıştır.
B) I ve III
C) II ve IV
D) III ve IV
E) I, III ve IV
II. Yazı kullanılmıştır.
III. Tarım üretimi yapılmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
5.
2.
İslam inancı Arap toplumunda pek çok alanda önemli
ve köklü değişimlere zemin hazırlamıştır.
I. başkentin Kayseri’ye taşınmasının gündeme getirilmesi,
II. Başkomutanlık Yasası’nın kabul edilmesi,
Arap toplumundaki,
III. TBMM’de sert tartışmaların yaşanması
I. Kabe’nin kutsallığı,
gelişmelerinden hangilerinin TBMM’nin otoritesini
güçlendirme amacına yönelik olduğu söylenebilir?
II. kölelik,
III. göçebe hayat tarzı
A) Yalnız I
olgularından hangilerinin İslam’ın gelişiyle birlikte
ortadan kalktığı söylenemez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
3.
Eskişehir-Kütahya Savaşları'nın ardından yaşanan,
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Osmanlı ve Timur devletleri arasında yapılan
Ankara Savaşı'nın nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
6.
A) Her iki hükümdarın da cihan hakimiyeti fikrine sahip
olması
Atatürk’ün isteği ile 1930’lu yılarda gerçekleştirilen
Türk Tarih Kurumu'nun ve Türk Dil Kurumu’nun kurulması girişimleri,
I. Milliyetçilik,
B) Her iki devleti savaşa teşvik edenlerin bulunması
II. Cumhuriyetçilik,
C) Osmanlıların batıda kazandığı başarılarla itibarının
artmış olması
III. Halkçılık
ilkelerinden hangileri ile doğrudan ilişkilendirilebilir?
D) Timur'un Çin Seferi öncesinde batı sınırını güvence
altına almak istemesi
A) Yalnız I
E) Karşılıklı olarak hakaret içeren mektuplaşmalar yapılması
B) Yalnız II
D) I ve III
1
C) I ve II
E) I, II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
GENEL
TEKRAR - II
G‹R‹fi - I
7.
TBMM’nin aldığı kararla halifeliğin kaldırılmasının ardından Osmanlı hanedanın yurt dışına çıkarılmasına
karar verilmiştir.
76
10. Magna Carta'nın maddelerinden bazıları şunlardır:
– Kral halktan habersiz vergi toplamayacaktır.
– Haksız tutuklama yapmayacaktır.
Bu girişimin temel amacının aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir?
– Hapis ve sürgün cezası veremeyecektir.
Bu bilgiye dayanarak,
A) Cumhuriyetin ilanını sağlamak
B) Güçler birliği ilkesini hayata geçirmek
I. Kralın yetkileri kısıtlanmıştır.
C) Siyasal partilerin kurulmasını kolaylaştırmak
II. İngiltere'de hukuk üstünlüğü kabul edilmiştir.
D) Saltanatın yeniden kurulması çabalarını engellemek
III. İngiltere'de krallık rejimi sona ermiştir
IV. İngiltere'de laik devlet anlayışı hakim olmuştur.
E) Toplumsal çağdaşlaşmayı sağlamak
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) I ve II
B) I ve III
D) II ve IV
C) II ve III
E) III ve IV
11. Amiral Bristol Raporu'nda,
8.
– İzmir ve çevresinde Rumların çoğunlukta olmadığı
belirtilmiştir.
I. Bağımsızlığı ve ülkenin bütünlüğünü korumak
II. Devletlerarası sorunlarda ulusal çıkarlarını korumak
– Yunan güçlerinin işgali altındaki bölgelere İtilaf
Devletleri askerlerinin gönderilmesi istenmiştir.
III. Vatandaşların refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak
Bu hükümlere bakılarak,
IV. Cumhuriyetin ve demokrasinin devamını sağlamak
I. Anadolu’nun işgalinin kalıcı olamayacağı vurgulanmıştır.
V. Uluslar arası ekonomik rekabeti sona erdirmek
II. Yunanlıların İzmir’i işgalinin haklı gerekçelere dayanmadığı ortaya koyulmuştur.
Yukarıdakilerden hangisi, Türkiye Cumhuriyeti'nin
milli hedefleri arasında yer almaz?
A) I
B) II
C) III
D) IV
III. İtilaf Devletleri’nin Yunanlılara olan desteği sona
ermiştir.
E) V
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
9.
C) Yalnız III
E) II ve III
12. I. Dünya Savaşı toplumlar üzerinde büyük yıkım meydana getirmiştir. 1918 yılı geldiğinde savaşın getirdiği
olumsuzluklar ve barış arzusu had safhaya vardı. Almanya ve Avusturya’da savaş karşıtı ayaklanmalar görülmeye başlandı.
Rusya, XIX. yüzyılda Osmanlı topraklarında yaşanan
Yunan ve Sırp isyanlarını desteklerken, Mısır İsyanı’na
karşı çıkmıştır.
Buna göre,
Buna göre,
I. Rusya’nın Osmanlı Devleti’ne yönelik politikası
değişmemiştir.
I. İttifak devletleri içeride toplumsal baskılarla karşılaşmışlardır.
II. Ruslar, Balkan uluslarını Osmanlı Devleti'nden
ayırmayı hedeflemiştir.
II. İngiltere, Alman kamuoyunu kışkırtmıştır.
III. Rusya çıkarlarına göre tavır almıştır.
III. Savaşta sivil unsurlar zarar görmüşlerdir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
D) I ve II
B) Yalnız II
C) Yalnız III
A) Yalnız I
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve III
152
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
77
Genel Tekrar - III
TBMM ile Sovyet Rusya arasında imzalanan Moskova
Antlaşması'nda "milletlerin kendi geleceklerine, kendilerinin serbestçe karar verebilmeleri" hükmü yer almıştır.
4.
II. Mahmut döneminde medreselerin yanında Avrupa
tarzı eğitim veren eğitim kurumları da yaygınlaşmaya
başlamıştır.
Aşağıdakilerden hangisi bu durumun sonucu olarak gösterilebilir?
Buna göre, TBMM ile Sovyet Rusya'nın aşağıdakilerden hangisini öne çıkardıkları söylenebilir?
A) Bağımsızlık
B) Laiklik
A) Avrupa'ya eğitim için giden öğrencilerin geri dönmeleri
C) Cumhuriyetçilik
D) Liberalizm
B) Medreselerin kapanması
E) Demokrasi
C) Eğitimde ikilik sorununun yaygınlaşması
D) Ekonomik durumun kötüleşmesi
E) Yabancı dil bilen eğitimcilere olan ihtiyacın azalması
2.
Orhan Bey Dönemi'nde, Ege Denizi'nde kıyısı bulunan
Karesioğulları Beyliği'ne son verilerek beyliğin toprakları Osmanlı Devleti'ne dahil edilmiştir.
5.
Bu durumun,
Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra Anadolu halk
bağımsızlık ve direniş hareketlerine başlamıştır.
Bu durumun ortaya çıkmasında,
I. Osmanlı denizciliğinin başlaması,
II. Rumeli topraklarına geçişin kolaylaşması,
I. Osmanlı ordularının silahlarının teslim edilmesi,
III. Anadolu'da siyasal birliğin sağlanması
II. azınlıkların bazı yörelerde Türk halkını katletmeleri,
gelişmelerinden hangilerine ortam oluşturduğu
söylenebilir?
III. İstanbul Hükümeti'nin işgallere sessiz kalması
A) Yalnız I
gelişmelerinden hangilerinin etkin olduğu savunulabilir?
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
3.
C) I ve II
E) I, II ve III
Yeni Çağ'da Osmanlı Devleti, Venedik ve Ceneviz'in
ekonomik açıdan zayıfladıkları görülmüştür.
6.
Bu durumun nedeni olarak,
Kurtuluş Savaşı sırasında ortaya konulan,
I. Ulusun geleceğini ulusun kararı belirleyecektir.
I. Baharat Yolu'nun öneminin azalması,
II. Rönesans hareketlerinin İtalya'da başlaması,
II. İşgaller protesto edilecektir.
III. Coğrafi Keşiflerle birlikte Akdeniz limanlarının önemini kaybetmeleri
III. Askeri ve sivil örgütler dağıtılmayacaktır.
gelişmelerinden hangileri gösterilebilir?
esaslarından hangileri, yeni bir devletin kurulması
sürecinin başladığına kanıt olarak gösterilebilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
1
C) Yalnız III
E) I ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
GENEL
TEKRAR - III
G‹R‹fi - I
7.
Fenikelilerin özelliklerinden bazıları şunlardır:
77
10. Geçmişte yaşanmış tarihi olayların bazı etkileri günümüze kadar sürebilir.
– Denizcilik faaliyetlerinde bulunmuşlardır.
Bu gelişmede,
– Akdeniz ve çevresinde ticaret kolonileri kurmuşlardır.
I. araştırmalar sırasında deney ve gözlem yapılamaması,
– Alfabeyi icat etmişlerdir.
II. olayların neden-sonuç ilişkisine sahip olması,
Yukarıda verilen özelliklere bakılarak Fenikelilerin,
III. tarihi olayların günümüzün değer yargılarıyla yorumlanmaması
I. kültür,
II. ekonomi,
III. hukuk
durumlarından hangilerinin etkisinden söz edile-bilir?
alanların hangilerinde faaliyetlerde bulundukları
söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
8.
C) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Daha önce Lozan'da çözüme kavuşturulan yabancı
okullar sorunu Fransa'nın müdahaleleriyle tekrar gündeme gelmişti.
11. 1921 Anayasası'nda yer alan,
I. Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.
II. Yasama, yürütme ve yargı yetkileri TBMM'ye aittir.
Fransa'nın bu politikayla aşağıdakilerden hangisini
hedeflediği savunulabilir?
III. Din işlerini yürütme yetkisi TBMM'ye aittir.
A) Türkiye'nin askeri etkinliğini azaltmak
B) Eğitimde çağdaşlaşmanın önüne geçmek
maddelerinden hangileri, laik yönetim anlayışının
henüz yerleşmediğinin göstergesidir?
C) Hatay meselesini geri plana düşürmek
A) Yalnız I
D) Fransız okullarının ayrıcalıklarını korumak
B) Yalnız III
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
E) Türkiye'yi ekonomik açıdan çökertmek
9.
1841'de imzalanan Londra Boğazlar Sözleşmesi'ne
göre, Boğazlar Osmanlı Devleti'nin egemenliğinde kalacak ve barış zamanlarında savaş gemileri boğazlardan geçemeyecekti.
12. Anadolu Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat döneminde Antalya ve Kırım'ın Suğdak bölgeleri fethedilmiştir.
Bu bilgilere dayanarak,
Bu fetihlerin aşağıdakilerden hangisine neden olduğu savunulabilir?
I. Boğazlar, uluslararası anlaşmazlık konusu haline
gelmiştir.
A) Başkentin değiştirilmesine
II. Rusya'nın Boğazlar üzerindeki emelleri engellenmiştir.
B) Anadolu Selçuklularının doğu fetihlerinin başla-masına
III. Karadeniz tekrar Türk gölü haline gelmiştir.
C) Sömürgecilik faaliyetlerinin başlamasına
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
D) Denizlik faaliyetlerinin gelişmesine
C) Yalnız III
E) Akdeniz'in egemenliğinin Anadolu Selçuklularına
geçmesine
E) I, II ve III
154
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
Ulusal birliğini 1871’de tamamlayabilen Almanya, sömürgecilik yarışında geride kalmış, hızla büyüyen sanayisi
için gerekli olan hammadde ihtiyacını karşılamanın yollarını aramaya başlamıştı. Alman devlet adamları XX.
yüzyıl başlarında sömürge paylaşımının Alman çıkarları
dikkate alınarak yeniden yapılmasını istiyordu
B) Mardin, Urfa, Antep ve Suriye bölgeleri Fransa’ya
bırakılacaktır.
A) Trablusgarp Savaşı
C) Arabistan ve Musul dahil Irak bölgeleri İngiltere’ye
bırakılacaktır.
B) I. Dünya Savaşı
C) Sedan Savaşı
D) Güney Batı Anadolu İtalya’ya bırakılacaktır.
D) Balkan Savaşları
E) Rodos ve On İki Ada Yunanistan’a, Ege adaları ise
İtalyanlara bırakılacaktır.
E) Barbarossa Harekatı
5.
1917’de Rusya’da yönetimi ele geçiren Bolşevikler, İttifak Devletlerinden ateşkes yapılması ve savaşın bitirilmesi talebinde bulundu.
1823 yılında ABD Başkanı tarafından ortaya koyulan ve Monroe Doktrini olarak isimlendirilen yaklaşımın temel hedefi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Avrupa devletlerinin Amerika devletlerinin iç işlerine
karışmasını önlemek
Bu çağrının ardından Rusya’nın İttifak Devletleriyle
imzaladığı antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
B) İngiltere’nin sömürgelerinde bağımsızlık mücadelesi başlatmak
A) Brest Litovsk Antlaşması
C) Dünyadaki sömürgeci yapılanmayı sona erdirmek
B) Villa Gusti Ateşkes Antlaşması
D) Osmanlı topraklarında ABD’nin pay sahibi olmasını
sağlamak
C) Petrograd Protokolü
E) Avrupa’da siyasi istikrarın sağlanmasına yardımcı
olmak
D) Paris Antlaşması
E) Moskova Antlaşması
3.
Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında I. Dünya Savaşı’ndan sonra imzalanan Sevr Antlaşması’nda yer alan ve Osmanlı topraklarını paylaşımını
öngören aşağıda hükümlerden hangisi doğru değildir?
A) Doğu Trakya ve Batı Anadolu bölgeleri Yunanistan’a bırakılacaktır.
Bu gelişmelerin aşağıdakilerden hangisine ortam
hazırladığı söylenebilir?
2.
78
XX. YÜZYIL BAfiLARINDA DÜNYA - I
6.
Paris Barış Konferansı’nda İtalya ile İngiltere arasında
ciddi anlaşmazlıkların yaşandığı görülür.
SSCB döneminde egemenlik altında bulundurulan
Türkleri asimile etmeye dönük politikalar izlenmiştir.
SSCB’nin yönetimlerinin bu amaçla,
Bu gelişmenin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
I. Türkler arasında boy farklılıkları ve rekabetinin
öne çıkarılmaya çalışılması,
A) Wilson İlkeleri’nin yayınlanması
II. Türk topluluklarının uzak bölgelerde iskan edilmesi,
B) İtalya’da ekonomik sorunların yaşanması
C) İtalya’nın nüfuz alanı olarak belirlenen İzmir’in Yunanlılara bırakılması
III. Türk topluluklarının alfabelerinin değiştirilmesi
yollarından hangilerine başvurduğu söylenebilir?
D) Suriye topraklarının Fransa’nın mandasına bırakılması
A) Yalnız I
E) İngiltere’nin savaştan sömürgelerini koruyarak çıkması
B) Yalnız II
D) I ve III
1
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H
XX.
YÜZYIL
B‹L‹M‹NE
BAfiLARINDA
G‹R‹fi - DÜNYA
I
- I
7.
11.
İtilaf Devletlerinin Almanya için Versay Antlaşması’nda
öngördükleri tazminat bedeli 33 milyar dolar idi ve bu
miktar Almanya'nın ödeme yeteneğinin çok üstündeydi
78
I. Almanya
II. İngiltere
III. Osmanlı Devleti
İtilaf Devletlerinin bu tutumunun aşağıdakilerden
hangisine yönelik olduğu söylenebilir?
IV. ABD
V. Fransa
A) Alman topraklarında azınlık sorunları çıkarmak
Yukarıda verilen devletlerden hangileri, I. Dünya
Savaşı sonunda düzenlenen Paris Barış Konferansı’na katılmamıştır?
B) Almanya’nın sömürgelerini ele geçirmek
C) Almanya’yı ekonomik açıdan çökertmek
D) Almanya’nın Avusturya ile bir daha birleşmesini önlemek
A) I ve II
B) I ve III
D) II ve V
C) II ve IV
E) II, IV ve V
E) Avrupa’da ekonomik istikrarı sağlamak
8.
Monroe Doktrini’nin,
12. XX. yüzyılın başlarında Bolşevik İhtilali sürecinde Rus-
I. Avrupa devletlerinin ABD’ye yönelik daha temkinli
politikalar izlemek durumunda kalması,
ya’nın egemenliğinden kurtulan Türkler tarafından bazı
devletler kuruldu.
II. Orta Doğu’da sınırların yeniden belirlenmesi,
Aşağıdakilerden hangisi bu devletler arasında yer
almaz?
III. Amerika’daki İspanyol sömürgelerinin bağımsızlıklarını kazanmaları
B) Alaş Orda Özerk Cumhuriyeti
A) Yalnız I
D) Başkurdistan Sovyet Cumhuriyeti
B) Yalnız II
D) I ve III
9.
A) İdil Ural Devleti
gelişmelerinden hangilerine ortam hazırladığı savunulabilir?
C) Tacikistan Cumhuriyeti
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) Türkistan Halk Cumhuriyeti
Almanya ile İtilaf Devletleri arasında I. Dünya Savaşı’nın ardından imzalanan Versay Antlaşması’nda,
13. Sovyet yönetimine karşı XX. yüzyıl başlarında ser-
I. Almanya'da mecburi askerliğin kaldırılması,
gilenen Basmacı Hareketi’nin başarısız olmasında
aşağıdakilerden hangisi rol oynamamıştır?
II. Almanya’nın bütün deniz aşırı topraklarından vazgeçmesi,
A) Merkezi bir askeri yapının oluşturulamaması
III. Almanya’nın; Avusturya, Çekoslovakya ve Polonya'nın bağımsızlığını tanıması
B) Türk topluluklarının geniş bir bölgede yaşamaları
C) Rus birliklerine karşı yeterli silah ve malzemeye sahip olunamaması
koşullarından hangileri yer almıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
D) Dışarıdan askeri ve mali yardım alınamaması
C) Yalnız III
E) Hareketin liderlerinin kendi aralarında birlik kuramamaları
E) I, II ve III
10. Türkler, XX. yüzyıl başında Rusya’da yaşanan iç karışıklık ortamında milli kültürlerini güçlendirmeye dönük
çabalarına hız verdiler. Bazı aydınların çabalarıyla
kongreler düzenlendi. Rusya Parlamentosu’na temsilciler gönderilmesi sağlandı.
14. 1867’de 15 yaşında Japonya’da imparatorluk tahtına
geçen Matsuhito, yeni bir dönem başlattı.
Bu döneme ve bu dönemde gerçekleştirilen düzenlemelere verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Bu süreçte aşağıdakilerden hangisinin çalışmalarıyla ön plana çıktığı söylenebilir?
A) Meiji Restorasyonu
A) Askar Akayev
B) Restorasyon Dönemi
B) İsmail Gaspıralı
C) Aydınlanma Dönemi
C) İslam Kerimov
D) Akıl Çağı
D) Saparmurat Niyazov
E) Shogun Dönemi
E) Bahtiyar Vahapzade
156
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
20 Temmuz 1936 tarihinde imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nde aşağıdaki hükümlerden
hangisi yer almamıştır?
A) Boğazlar Komisyonu kaldırılacak, yetkileri Türkiye’ye devredilecektir.
B) ABD’de büyük şirketlerin birleşmesiyle farklı alanlarda tekellerin ortaya çıkması
C) Savaş gemileri barış zamanında önceden bildirimde bulunmak kaydıyla Boğazlardan geçebilecekti.
C) ABD’nin I. Dünya Savaşı’na katılması
D) Boğazlardan geçecek gemilerin belirlenmesi Türkiye’nin yetkisinde olacaktır.
D) ABD ekonomisinin belirli sayıda büyük şirket tarafından yönlendirilebilir hale gelmesi
E) Türkiye savaşta olduğu takdirde savaş gemilerinin
Boğazlardan geçişi Türkiye’nin iznine tabi olacaktır.
E) Amerikan bankalarının yapısal sorunlarının bulunması
5.
Orta Doğu denilen bölge XX. yüzyıl başında Avrupalı
devletler arasında en fazla İngiltere için önemliydi.
I. Süveyş Kanalı’nın Hint sömürgelerine ulaşılmasını
büyük oranda kolaylaştırması,
B) Savaşa başvurmamak konusunda birtakım yükümlülükler kabul etmek
II. bölgede zengin petrol rezervlerinin ortaya çıkarılması,
C) Gizlilikten uzak ve adaletli uluslararası ilişkiler sürdürmek
III. bölgenin büyük oranda Osmanlı egemenliği altında olması
D) Devletler arasındaki ekonomik rekabeti sona erdirmek
olgularından hangilerinin etkisinden söz edilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Aşağıdakilerden hangisi 1919 yılında kurulan Milletler Cemiyeti'nin sorumlulukları arasında yer almamaktadır?
A) Uluslararası işbirliğini geliştirmek, barış ve güvenliği sağlamak
Bu durumda,
E) Örgütlenmiş halkların karşılıklı ilişkilerinde adaleti
korumak
C) Yalnız III
E) I, II ve III
6.
3.
Aşağıdakilerden hangisi, 1929 yılında yaşanan ve
dünya genelinde olumsuz etkilere yol açan ekonomik bunalımın nedenleri arasında yer almamaktadır?
A) ABD’deki şirketlerin mali yapısında belirgin dengesizliklerin olması
B) Türkiye, Boğazlar bölgesini silahlandırma ve buralarda asker bulundurma hakkına sahip olacaktır.
2.
79
XX. YÜZYIL BAfiLARINDA DÜNYA - II
Locarno Antlaşması’nın imzalanmasında,
I. Fransa’nın, Almanların Versay ile belirlenen sınırları tanımayarak kendisine karşı harekete geçeceğini düşünmesi,
Türkiye de 1929 Ekonomik Bunalımı’nda olumsuz etkilenen devletler arasında yer almıştır.
II. Alman Hükümetinin, Fransa ile ilişkilerini geliştirerek tazminat sorununda kolaylık sağlamak istemesi,
Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’nin ekonomik bunalıma karşı aldığı önlemler arasında gösterilemez?
III. devletler arasında çıkacak anlaşmazlıkların barış
yoluyla çözümlenmek istenmesi
A) Korumacı ekonomi politikalarının öne çıkarılması
B) Dış ticaret ve döviz üzerindeki denetimin artırılması
durumlarından hangilerinin etkisinden söz edilebilir?
C) Gümrük vergileri artırılmasıyla ithalata kısıtlamalar
getirilmesi
A) Yalnız I
D) Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti’nin kurulması
B) Yalnız II
D) I ve II
E) Devlet Planlama Teşkilatı’nın kurulması
1
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H
XX.
YÜZYIL
B‹L‹M‹NE
BAfiLARINDA
G‹R‹fi - DÜNYA
I
- II
7.
79
10. Aşağıdakilerden hangisi, iki dünya savaşı arasında
Aşağıdakilerden hangisi, I. Dünya Savaşı sonrasındaki dönemde Avrupa’da yaşanan gelişmeler arasında gösterilemez?
dünyada yaşanan gelişmeler arasında gösterilemez?
A) Sanayileşme sürecinin hızlanması
A) Toplumların tüketime olan eğilimi artması, üretim
faaliyetlerinde artışı beraberinde getirdi.
B) Tarım ve hammadde fiyatlarında büyük düşüşler
yaşanması
B) İlk sesli filmler çekilmeye başlandı.
C) Avrupalı hükümetlerin alacakları kararlarda işçilerin
varlığını hesaba katmaya başlaması
C) Petrol ve elektrik, günlük hayatta daha fazla kullanım alanı bulmaya başladı.
D) Avrupa’da demokrasi düşüncesinin yayılarak güçlenmesi
D) Fenomenoloji ve Varoluşçuluk akımları ortaya çıktı.
E) Atom bombası ilk kez bir savaşta kullanıldı.
E) Köylerden kentlere göçün hızlanması
11. 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı’nın başlatan gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
8.
A) İngiltere ve Fransa’nın Wilson İlkeleri’ni dikkate almaması
Almanya’nın ekonomik göstergeleri ancak 1930’lu yıllarda olumlu sinyaller vermeye başlamıştır. Ekonomik
düzeni sağlamaya başlayan Almanya ve diğer Avrupalı devletler, sosyal güvenlik alanında adımlar atmaya
başladı.
B) Almanya’nın ekonomik çöküntü içinde olması
C) New York Borsası’nda büyük ve ani düşüşlerin yaşanması
D) İngiltere’nin I. Dünya Savaşı’ndan büyük yıkım ile
çıkması
Avrupalı devletlerin bu anlamda,
E) Orta Doğu’da İngiltere ve Fransa tarafından manda
yönetimleri kurulması
I. emeklilik sistemi,
II. iş güvenliği,
III. çalışma saatleri
konularından hangileriyle ilgili yasal düzenlemeler
yaptığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
12. 1937’de Tahran’da Sadabad Sarayı’nda Sadabad Pak-
C) Yalnız III
tı adını alan bir antlaşma imzalanmıştır.
E) I, II ve III
Bu pakta,
I. Suriye,
II. Irak,
III. Afganistan
devletlerinden hangileri üye olmamıştır?
9.
İspanya’da 1930’lu yıllarda yaşanan iç karışıklıklar kralın ülkeyi terk etmesine ve cumhuriyet yönetimine geçilmesine ortam hazırladı. Yeni kurulan hükümet istikrarı sağlayamayınca, Temmuz 1936'da milliyetçi güçler, seçimle işbaşına gelen Cumhuriyetçi Halk Cephesi
koalisyonuna karşı ayaklandı. İspanya’da üç yıl sürecek bir iç savaş başladı.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
13.
Aşağıdakilerden hangisi, bu süreç sonunda İspanya’da yönetimini ele geçirerek bir dikta yönetimi
kurmuştur?
C) Yalnız III
E) I, II ve III
I. Fransa
II. İngiltere
III. ABD
IV. SSCB
A) Benito Mussolini
V. İtalya
B) General Franco
Türkiye Hatay sorununda yukarıdaki devletlerden
hangisi ile karşı karşıya gelmiştir?
C) Juan Carlos
D) Augusto Pinochet
A) I
E) Batista
158
B) II
C) III
D) IV
E) V
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
Japonya 1933'te Milletler Cemiyeti'nden, 1934'te Silahsızlanması Antlaşması’ndan çekilmiş, Batılı devletlerden Çin ile olan ilişkilerini kesmelerini istemiştir.
Japonya’nın bu çıkışlarının aşağıdakilerden hangisine yönelik olduğu söylenebilir?
A) ABD karşısında SSCB’nin askeri desteğini almaya
Almanların 1939’da Polonya topraklarında ilerlemeye
başlaması üzerine harekete geçen SSCB de Polonya’nın doğusunu işgale başladı. Kısa süre sonra da
Estonya, Letonya ve Litvanya’yı işgal etti. Ardından
Finlandiya’dan topraklarına asker sokmak için izin istedi.
SSCB’nin bu girişimlerinin aşağıdakilerden hangisine yönelik olduğu söylenebilir?
B) Yeni bir uluslararası barış örgütlenmesi oluşturmaya
A) Bir Alman saldırısına karşı tampon bölge oluşturmak
C) Toprak kazanımlarına engel olarak gördüğü kısıtlamalardan kurtulmaya
B) İngiltere’nin askeri desteğini almak
D) Doğu Asya’da sömürgecilik arayışlarına son vermeye
C) Almanya ile askeri ittifak kurmak
D) Balkan toprakları üzerinde denetim kurmak
E) Uzak Doğu’daki ülkelerle ekonomik ve siyasi ilişkilerini güçlendirmeye
E) Almanya’nın İngiltere ile yakınlaşmasını önlemek
5.
2.
80
II. Dünya savafl› - I
1932’de Almanya’da başbakan olan Hitler'in iktidara
gelişiyle birlikte Almanya'nın değişen dış politikası,
I. Versay Antlaşması’nın getirdiği kısıtlamalardan kurtulma,
II. Dünya Savaşı'nın hemen başında bir çok devleti işgal ederek Avrupa'nın büyük bölümünü ele geçiren Alman birlikleri, aynı başarıyı İngiltere'ye karşısında sergileyememiştir.
Bu gelişmede,
II. tek millet, tek devlet ilkesini hayata geçirme,
I. İngiltere'nin etkin bir deniz gücüne sahip olması,
III. Alman milletine bir hayat sahası (Lebensraum)
oluşturma
II. Almanya'nın, savaş öncesinde SSCB ile bir saldırmazlık anlaşması imzalaması,
hedeflerinden hangilerine yönelmiştir?
III. İngiltere'nin ABD'den askeri malzeme yardımı alabilmesi
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
durumlarından hangilerinin rolünün olduğu söylenebilir?
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
3.
Hitler liderliğindeki Almanya, II. Dünya Savaşı öncesinde aşağıdaki girişimlerden hangisini gerçekleştirmemiştir?
6.
A) Fransa’ya bırakılmış olan Saar bölgesin halkoylaması sonucunda geri alınması
B) Ren Irmağı’nın batısında kalan topraklara asker
sokulması
C) Yalnız III
E) I, II ve III
II. Dünya Savaşı’na giden süreçte sürekli Almanya’yı sakinleştirmeye çalışan İngiltere, “Yatıştırma
Politikası” olarak adlandırılan bu politikasını aşağıdakilerden hangisi ile terk etmiştir?
A) Romanya’nın Alman nüfuzu altına girmesi
C) Çekoslovakya’nın elinde bulunan Südet bölgesinin
Münih Konferansı ile elde edilmesi
B) Almanya’nın Versay Antlaşması’nı geçersiz sayması
D) Almanya’nın Avusturya ile birleştiğinin ilan edilmesi
D) Almanya ile İtalya’nın Çelik Paktı kurması
E) İtalya ile Anti Komintern Pakt’ın oluşturulması
E) Südet bölgesinin Almanların eline geçmesi
C) İtalya’nın Habeşistan’ı işgali
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H
II.
dünya
B‹L‹M‹NE
savafl›G‹R‹fi
- I
- I
7.
11. II. Dünya Savaşı öncesinde görülen,
Fransa’nın, II. Dünya Savaşı öncesi dönemde olası
bir saldırıya karşı Almanya sınırında savunma
amaçlı olarak oluşturduğu güvenlik kuşağı aşağıdakilerden hangisidir?
I. Roma-Berlin Mihveri,
II. Anti-Komintern Pakt,
III. Çelik Pakt
A) Barbarossa Harekatı
oluşumlarından hangilerinin Müttefik devletleri hedef aldığı söylenebilir?
B) Maginot Hattı
C) Berlin Duvarı
A) Yalnız I
D) Blitzkrieg
9.
B) Yalnız II
D) I ve III
E) Overlord Harekatı
8.
80
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Fransızlar 14 Haziran 1940’da Alman birliklerinin Paris’e girmesi üzerine ateşkes imzalamak zorunda kaldı.
Vichy’de Almanların denetiminde bir Fransız hükümeti
kuruldu.
12. Almanya’nın II. Dünya Savaşı'nı artık götüremeyeceği
Bu hükümetin kurucusu aşağıdakilerden hangisidir?
Bu görüşmelerin gerçekleştiği konferans aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mareşal Petain
A) San Fransisco Konferansı
B) Charles De Gaulle
B) Quebec Konferansı
C) François Mitterand
C) Potsdam Konferansı
D) General Rommel
D) Tahran Konferansı
E) Albert Sorel
E) Yalta Konferansı
anlaşılınca Müttefik devletleri oluşturan İngiltere, ABD
ve SSCB’nin devlet başkanları SSCB’nin Kırım bölgesinde görüşmek üzere bir araya gelmişlerdir.
13. II. Dünya Savaşı'ndan sonra devletlerin yeniden yapı-
I. Pearl Harbour Baskını
lanma ve kalkınma çabalarına destek olmak amacıyla
girişimlerde bulunulmuştur.
II. Midway Saldırısı
III. Mercan Deniz Savaşı
Aşağıdakilerden hangisinin bu amaca yönelik olduğu söylenebilir?
II. Dünya Savaşı’nda yaşanan yukarıdaki askeri
mücadelelerden hangilerinde Japonya ile ABD karşı karşıya gelmiştir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
A) Milletler Cemiyeti
B) Birleşmiş Milletler
C) Yalnız III
C) Dünya Ticaret Örgütü
E) I, II ve III
D) Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası
E) Ekonomik ve Sosyal Konsey
10.
I. Fransa
II. Norveç
14. İtalya'nın, Balkanlarda saldırgan politikalara yöne-
III. Yugoslavya
lerek yayılmacı girişimlerde bulunması, aşağıdakilerden hangisinin kurulmasına yol açmıştır?
IV. Portekiz
V. Belçika
A) Briand Kellog Paktı
Yukarıda verilen devletlerden hangisinin toprakları,
II. Dünya Savaşı’nda Almanlar tarafından işgal edilmemiştir?
B) Sadabad Paktı
C) Balkan Antantı
D) Milletler Cemiyeti
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
E) Locarno Antlaşması
160
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
81
II. Dünya savafl› - II
4.
II. Dünya Savaşı’nda İngiltere Başbakanı Churchill ile
ABD Başkanı Roosevelt arasında yapılan görüşmeler
sonucunda 14 Ağustos 1941'de "Atlantik Bildirisi" yayınlanmıştır.
II. Dünya Savaşı’nın hemen ardından BM’de,
– İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi,
– Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi
Bu bildiride aşağıdakilerden hangisinin yer aldığı
söylenemez?
kabul edilmiştir.
Bu girişimlerde,
A) Savaştan sonra toprak elde etmeye çalışılmayacaktır.
I. savaş sırasında etnik temizliğe dönük katliamların
gerçekleştirilmesi,
B) Uluslar kendi geleceklerini kendileri belirlemelidir.
II. savaş suçlularının cezalandırılmak istenmesi,
C) Bütün uluslara güvenle hayat sürme imkanı sağlayacak bir barışın yapılması gereklidir.
III. Yahudilerin savaş sırasında Almanlar tarafından
katledilmesi
D) Savaştan sonra topyekün bir silahsızlanma sağlanacaktır.
durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
E) Büyük devletlerin onayı alınmadan sınır değişikliği
yapılmayacaktır.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
2.
II. Dünya Savaşı sonlarında bir araya gelen Müttefik liderler, Almanya ve Avusturya'nın işgal bölgelerine ayrılmasını kararlaştırdılar.
5.
Bu girişimle aşağıdakilerden hangisinin amaçlandığı söylenebilir?
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Aşağıdakilerden hangisi II. Dünya Savaşı sonrasında kurulan Birleşmiş Milletler’in temel organları
arasında yer almaz?
A) Dünya Ticaret Örgütü
A) Almanya’nın ikiye ayrılmasını
B) Vesayet Konseyi
B) Avrupa’daki işgal dönemini kısaltmayı
C) Güvenlik Konseyi
C) SSCB'nin desteğinin sürekli hale getirilmesini
D) Uluslararası Adalet Divanı
D) Almanya'nın bir süre denetim altında tutulmasını
E) Ekonomik ve Sosyal Konsey
E) Fransa’nın toparlanması için zaman kazanılmasını
6.
3.
II. Dünya Savaşı sonunda düzenlenen Yalta Konferansı’nda aşağıdaki kararlardan hangileri alınmamıştır?
17 Temmuz-2 Ağustos 1945 tarihleri arasında Almanya'nın Potsdam şehrinde ABD, İngiltere ve SSCB liderlerinin katılımıyla bir konferans düzenlendi.
Bu konferansta aşağıdakilerden hangisi gündeme
gelmemiştir?
A) SSCB, Doğu Avrupa’daki ordularını çekecek ve buralarda serbest seçimlerin yapılmasını sağlayacaktır.
A) Almanya'daki tüm Nazi kurumlarının ortadan kaldırılması
B) Almanya Müttefikler arasında işgal bölgelerine ayrılacaktır.
B) ABD, İngiltere, Fransa ve SSCB’nin işgal bölgelerinde demokratik rejimlerin kurulması
C) İngiltere’nin sömürgeleri ABD tarafından devralınacaktır.
C) Avusturya ve başkenti Viyana’nın, dört devlet arasında işgal bölgelerine ayrılması
D) BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri için veto ilkesi kabul edilecektir.
D) İtalya'ya barış için öncelik verilmesi ve barış hükümlerinin hafif tutulması
E) 1 Mart 1945'e kadar ortak düşmana savaş ilan etmemiş olanlar BM üyeliğine alınmayacaktır.
E) Müttefik devletlerin katılımıyla NATO’nun kurulması
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H
II.
dünya
B‹L‹M‹NE
savafl›G‹R‹fi
- II - I
7.
11. Aşağıdakilerden hangisi II. Dünya Savaşı’nın so-
Türkiye 1945’te Müttefiklerin II. Dünya Savaşı’nı kazanacağı kesinleşince Almanya’ya resmen savaş ilan etmiştir.
nuçları arasında gösterilemez?
A) Yeni bir uluslararası siyasi düzen kurulmaya başlandı.
Türkiye’nin bu politikasının temel hedefi aşağıdakilerden hangisidir?
B) Büyük ekonomik yıkım yaşayan İngiltere ve Fransa,
sömürgeleri üzerindeki etkilerini kaybetmeye başladı.
A) Yeni toprak elde etmek
C) İtalya toprakları İngiltere ve Fransa’nın denetimine
bırakıldı.
B) Misak-ı Milli’yi gerçekleştirmek
C) Batı Bloku ülkeleri ile yakınlaşmak
D) Japonya, savaşı izleyen ilk yıllarda ABD’nin denetiminde kaldı.
D) Boğazların denetimini ele geçirmek
E) Sovyet Rusya’nın desteğini almak
8.
E) SSCB, Doğu Avrupa ülkelerinde büyük nüfuz elde
etmeye başladı.
II. Dünya Savaşı sonunda çok sayıda devletin katılımıyla Birleşmiş Milletler kurulmuş, ancak sadece ABD,
Fransa, İngiltere, Rusya ve Çin’e kararları veto etme
hakkı verilmiştir.
12. Aşağıdaki gelişmelerden hangisi Japonya'nın ateşkes istemesine ve Müttefik devletlere teslim olmasına yol açmıştır?
Bu uygulama,
I. ulusal bağımsızlık,
A) ABD ve SSCB birliklerinin Berlin’e girmesi
II. devletlerarası eşitlik,
B) İtalya’nın Müttefik devletlerce işgal edilmesi
III. sosyal devlet
C) Mercan Denizi Savaşı'nın yaşanması
olgularından hangilerine ters düşmektedir?
D) Pearl Harbour Baskını’nın yaşanması
A) Yalnız I
E) Hiroşima ve Nagazaki'ye atom bombası atılması
B) Yalnız II
D) II ve III
9.
81
C) I ve II
E) I, II ve III
Türkiye, II. Dünya Savaşı’na katılmamasına karşın ciddi bir ekonomik sıkıntı yaşamıştır.
13. ABD ve İngiltere, II. Dünya Savaşı sırasında Kuzey
Afrika Cephesi’nde
Bu durumda,
I. İtalya,
I. ihracatın azalması,
II. Almanya,
II. çalışan nüfusun silah altına alınması,
III. Japonya
III. tüketimin azaltılmaya çalışılması
devletlerinden hangilerinin askeri birlikleriyle mücadele etmiştir?
gelişmelerinden hangileri etkili olmuştur?
A) Yalnız II
B) Yalnız III
D) I ve III
C) I ve II
A) Yalnız I
E) II ve III
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
10. Sovyetler Birliği II. Dünya Savaşı’nda başarı kazanmasının ardından Doğu Avrupa devletlerini nüfuzu altına
almıştır.
14. Türkiye’nin II. Dünya Savaşı sırasındaki temel poli-
Bu gelişme aşağıdakilerden hangisine yol açmıştır?
tikasının aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir?
A) Çift kutuplu dünya düzeninin ortaya çıkmasına
A) Almanya ile siyasi yakınlaşma politikası izlemek
B) Türkiye’nin Sovyetler Birliği’ne yaklaşmasına
B) Müttefik devletlere askeri destek sağlamak
C) Batı Avrupa’da sosyalist rejimlerin kurulmasına
C) NATO’nun kurulmasını sağlamak
D) İngiltere’nin süper güç konumuna gelmesine
D) Tarafsızlığa dayalı bir denge politikası izlemek
E) Kafkasya’da siyasi istikrarın sağlanmasına
E) Musul’u topraklarına katmak
162
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
82
SO⁄UK SAVAfi DÖNEM‹ - I
4.
II. Dünya Savaşı sonrasında başlayan Soğuk Savaş
Dönemi’nde SSCB ve ABD liderliğindeki Doğu ve Batı
Blokları arasında gerginlikler yaşanmış, buna karşılık
iki devlet karşılıklı bir çatışmaya girmekten kaçınmıştır.
ABD tarafından 1947 yılında ortaya koyulan Truman
Doktrini'nin
I. AB’nin kurulması,
II. Yunanistan’da yaşanan iç savaşta komünistlerin
başarısız olması,
ABD ve SSCB’nin bu politikalarının temel nedeni
aşağıdakilerden hangisidir?
III. İngiltere'nin Orta Doğu’daki sömürgeci etkinliğinin
güçlenmesi
A) İngiltere’nin dünyadaki sömürgeci konumunu yitirmesi
gelişmelerinden hangilerine ortam hazırladığı söylenebilir?
B) Avrupalı devletlerin bir güç unsuru olarak ortaya
çıkmaya çalışması
A) Yalnız l
C) Bir savaşın her iki tarafta da büyük yıkımlara yol
açacak olması
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
D) Doğu Bloku ülkelerinin ekonomik açıdan geri durumda olması
5.
E) Bağlantısızlar grubunun oluşması
2.
II. Dünya Savaşı sonrasında, dünyanın farklı kıta ve
bölgelerin de dünya dengelerinde ön plana çıkmaya
başlayan devletlerin var olmaya başladığı görülür.
ABD’nin Soğuk Savaş Dönemi’nde, farklı Batı Bloku ülkelerinde çok sayıda askeri bulunuyordu. Birden fazla
askeri örgütün üyesi durumundaki ABD, birçok devlete
de askeri destek sağlıyordu.
Bu yeni yapılanmada,
Bu bilgiler dikkate alındığında ABD ile ilgili olarak,
III. Japonya'nın dünyanın önemli ekonomik güçlerinden biri haline gelmesi
I. Hindistan’ın bağımsızlığını ilan etmesi,
II. sömürge durumundaki ulusların bağımsızlığını kazanmaya başlaması,
I. Dünya siyasetinde belirleyici bir güç haline gelmiştir.
gelişmelerinden hangilerinin etkisinden söz edilebilir?
II. Politikalarını güvenlik kaygılarını dikkate alarak
oluşturmuştur.
A) Yalnız l
III. Dünya genelindeki çıkarlarını korumaya çalışmıştır.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız l
B) Yalnız II
D) I ve II
3.
C) Yalnız III
6.
E) I, II ve III
Aşağıdakilerden hangisi, COMECON’un kuruluş
amacı olarak gösterilebilir?
A) Doğu ve Batı Blokları arasındaki işbirliği çabalarını
desteklemek
ABD’nin Batı Bloku ülkeleri üzerindeki etkinliğinde,
B) Avrupa’da devletler arası sınırların değişmezliğini
sağlamak
I. Marshall Planı’nın uygulanması,
II. NATO'nun kurulması,
III. Truman Doktrini'nin ilan edilmesi
C) Bağlantısız ülkeler arasındaki siyasi ilişkileri geliştirmek
gelişmelerinden hangilerinin belirleyici rolünden
söz edilebilir?
D) Komünist ülkeler arasında ekonomik işbirliğini sağlamak
A) Yalnız I
E) SSCB’nin Orta Doğu’daki siyasi ve ekonomik etkinliğini güçlendirmek
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
SO⁄UK
SAVAfi DÖNEM‹
G‹R‹fi -- II
7.
82
11. Aşağıdakilerden hangisi, Filistin topraklarında ba-
İngiltere II. Dünya Savaşı sonrasında dünya siyasetindeki etkinliğini yitirmiş, bu devletin çekildiği alanlarda
ABD ön plana çıkmaya başlamıştır.
ğımsız bir İsrail devleti kurulması çabalarına İngiltere tarafından açık destek verildiğine kanıt olarak
gösterilebilir?
Aşağıdakilerden hangisi bu gelişmenin temel nedeni olarak gösterilebilir?
A) Atlantik Bildirisi
A) SSCB'nin Doğu Avrupa'daki etkinlik alanını genişletmesi
B) Balfour Deklerasyonu
B) İngiltere'nin savaştan büyük bir ekonomik yıkıma
uğrayarak çıkması
D) Sevr Antlaşması
C) Yalta Konferansı
E) McMahon Antlaşması
C) Almanya'nın siyasi ve ekonomik etkinliğinin sona
erdirilmesi
D) Fransa'nın dünya genelindeki bazı sömürgelerini
kaybetmesi
12. ABD tarafından ortaya koyulan Eisenhower Doktri-
E) Orta Doğu’da bağımsız İsrail devletinin kurulması
ni’nin,
I. SSCB’nin Uzak Doğu’da güçlenmesini engelleme,
II. Türkiye üzerindeki SSCB baskısını sona erdirme,
8.
I. Polonya
III. SSCB’nin Orta Doğu'da nüfuz alanını genişletmesini önleme
II. Macaristan
III. Yugoslavya
IV. Romanya
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
V. Bulgaristan
A) Yalnız I
D) I ve III
Yukarıda verilen Doğu Bloku devletlerinden hangisi, Marshall Planı çerçevesinde ABD'den ekonomik
yardım alma yoluna gitmiştir?
A) l
B) II
C) III
D) IV
B) Yalnız II
C) Yalnız III
E) II ve III
E) V
13.
I. Çekoslovakya
II. Romanya
9.
III. Macaristan
Türkiye’nin de üye olduğu Bağdat Paktı’nın kurulması, Orta Doğu’da,
IV. Bulgaristan
I. Suudi Arabistan,
V. Polonya
II. Mısır,
“İnsancıl komünizm hareketi” adı altında ortaya çıkan ve 1968 yılında SSCB ordusunun askeri müdahalesine yol açan gelişmeler, yukarıdaki devletlerden hangisinde yaşanmıştır?
III. Irak
devletlerinden hangileri tarafından tepkiyle karşılanmıştır?
A) Yalnız l
B) Yalnız II
D) I ve II
A) l
B) II
C) III
D) IV
E) V
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14. Aşağıda verilenlerden hangisi, Soğuk Savaş Dönemi'nde yaşanan gelişmeler arasında yer almaz?
A) Uçakların ulaşımda daha yaygın şekilde kullanılmaya başlanması
10. Komünist birer yönetime sahip olan,
I. Çin,
B) Televizyonun dünyadaki kulanım alanının yaygınlaşması
II. Yugoslavya,
III. Arnavutluk,
IV. Romanya
C) Komünist idarelerin Doğu Avrupa’da başarısız olması
devletlerinden hangileri Soğuk Savaş Dönemi’nde
SSCB ile ilişkilerinde sorunlar yaşamıştır?
D) Sömürge ülkelerde bağımsızlık düşüncesinin yaygınlaşması
A) Yalnız II
E) Sanayileşme sürecinin ve üretim artışının hızlanması
B) I ve III
D) II ve IV
C) II ve III
E) I, II ve III
164
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
1956’da Macaristan'da yaşanan SSCB karşıtı protestolar, Kızılordu birlikleri tarafından güç kullanılarak bastırılmıştır.
Bu bilgiye göre aşağıdaki yargılardan hangisine
ulaşılabilir?
A) Macaristan Batı Blokuna geçmiştir.
I. Orta Doğu’da manda yönetimi altındaki devletlerin
bağımsız olması,
B) Macaristan Marshall Planı’ndan yararlanmak istemiştir.
II. İngiltere'nin bir Yahudi devleti için açık destek vermesi,
C) Doğu Bloku ülkelerinde SSCB karşıtı ulusalcı akımlar görülmüştür.
III. Filistin’de Arapların çoğunlukta olması
durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
E) Avrupa Birliği arayışları Doğu Bloku ülkelerini etkilemiştir.
B) Yalnız II
D) I ve III
5.
Bağlantısızlar olarak adlandırılan devletler, Doğu ve
Batı Bloklarının dışında kalarak siyasi etkinliklerini artırmayı ve ekonomik alanda kalkınmayı hedeflemişlerdir.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
II. Dünya Savaşı’ndan sonra oluşturulan NATO’ya,
SSCB ile sınır durumunda olması nedeniyle Türkiye de
kabul edilmiştir.
Buna göre Türkiye ile ilgili,
Buna göre, Bağlantısızlar hareketinin ortaya çıkmasında,
I. Coğrafi konumu NATO’ya üyelikte rol oynamıştır.
II. SSCB’nin ekonomik etkinliğini sona erdirmek istemiştir.
I. bağımsız politikalar üretilmek istenmesi,
II. Bağlantısız ülkelerin kendi aralarında fikir birliği
içinde olamamaları,
III. SSCB’ye karşı Batı ile birlikte hareket etmiştir.
III. bu ülkelerde yoksulluk sorununun var olması
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
durumlarından hangilerinin rolünden söz edilebilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
C) I ve II
E) I, II ve III
E) I, II ve III
6.
3.
Filistin'deki sınırlı Yahudi nüfusu, Avrupalı devletler tarafından teşvik edilen göçler nedeniyle 1920’den 1945
yılına kadar büyük bir hızla artırılmıştır.
Bu gelişmede,
D) Doğu Bloku ülkelerinde ekonomik yapı geliştirilmeye çalışılmıştır.
2.
83
SO⁄UK SAVAfi DÖNEM‹ - II
1950 yılında yayınlanan Schuman Bildirgesi’nin
aşağıdakilerden hangisine yönelik olduğu söylenebilir?
Doğu Bloku ülkelerinden Yugoslavya, SSCB'nin isteğine uygun olarak 1948 yılında COMİNFORM üyeliğinden çıkarılmıştır.
Bu gelişmeye göre, aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Avrupa'da ekonomik ve siyasi işbirliğini derinleştirmek
A) SSCB’nin Doğu Bloku üzerindeki etkinliği azalmıştır.
B) Avrupa’da devletler arası sınırların değişmezliğini
sağlamak
B) Doğu Bloku içinde anlaşmazlıklar yaşanmıştır.
C) ABD’den ekonomik destek sağlamak
C) Varşova Paktı’nın NATO karşısındaki askeri etkinliği artırılmıştır.
D) Almanya'nın yeniden bir tehdit haline gelmesini önlemek
D) Yugoslavya’da komünist yönetim sona erdirilmiştir.
E) SSCB’ye karşı Avrupa’da askeri bir ittifak oluşturmak
E) SSCB komünist düzeni Avrupa’da yaymaya çalışmıştır.
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
SO⁄UK
SAVAfi DÖNEM‹
G‹R‹fi -- III
7.
12. 1956'da yaşanan Süveyş Krizi,
Türkiye’nin de üye olduğu Balkan Paktı'nın etkinliğini kaybetmesinde,
I. SSCB’nin Orta Doğu’daki etkinliğinin daha fazla
artırması,
I. SSCB tarafından Varşova Paktı’nın kurulması,
II. Yugoslavya'nın yeniden SSCB ile yakınlaşma politikasına yönelmesi,
II. Arap ülkelerinde Batı karşıtlığının artması,
III. bağımsız İsrail devletinin kurulması
III. Kıbrıs’ın Türkiye ile Yunanistan arasında soruna
dönüşmesi
gelişmelerinden hangilerine yol açmamıştır?
A) Yalnız I
gelişmelerinden hangileri etkili olmuştur?
B) Yalnız II
D) I ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
83
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
13. 1951'de gerçekleşen ve Avrupa Birliği'nin temelleri8.
II. Dünya Savaşı'ndan sonra Doğu Bloku devletleri tarafından savunma amaçlı bazı örgütler kurulmuştur.
ni oluşturan gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
A) NATO’nun kurulması
Aşağıdakilerden hangisi bu örgütler arasında yer
almaktadır?
B) Milletler Cemiyeti’nin ortadan kaldırılması
C) Kellog Paktı’nın kurulması
A) Varşova Paktı
D) Birleşmiş Milletler’in kurulması
B) Balkan Paktı
E) Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu’nun oluşturulması
C) Milletler Cemiyeti
D) Sadabat Paktı
E) CENTO
9.
14.
I. ABD
III. Fransa
II. İngiltere
IV. ABD
III. İsviçre
V. Yunanistan
IV. Fransa
Türkiye'nin NATO'ya ilk üyelik başvurusuna, başta
İngiltere olmak üzere bazı devletlerin itiraz etmesinde yukarıdaki devletlerden hangisinin göstereceği tepkiden çekinilmesi etkili olmuştur?
V. Almanya
Aşağıdakilerden hangisi, NATO'nun kurucu devletleri arasında yer almaz?
A) l
I. Almanya
II. SSCB
B) II
C) III
D) IV
E) V
A) l
B) II
C) III
D) IV
E) V
10. SEATO'nun kurulmasında aşağıdakilerden hangisi
15. SSCB’nin, II. Dünya Savaşı sırasında işgal ettiği
etkili olmuştur?
Avrupa ülkelerinde komünist rejimlerin işbaşına
gelmesini sağlaması, aşağıdakilerden hangisine
ortam hazırlamıştır?
A) NATO’nun üye sayısının artırılmak istenmesi
B) Avrupa’da ekonomik işbirliğinin daha fazla artırılmak istenmesi
A) Türkiye üzerindeki SSCB baskısının sona ermesi
C) Kore Savaşı'nın yaşanması
D) SSCB'nin Doğu Avrupa'daki etkisinin azaltılmak istenmesi
B) Dünyada bağımsızlık hareketlerinin hızlanması
E) ABD'nin Uzak Doğu'daki etkinliğini güçlendirmek istemesi
D) Doğu Blokunun oluşması
C) Orta Doğu'da manda yönetimlerinin kurulması
E) Avrupa’da siyasi istikrarın sağlanması
11. Türkiye'nin aşağıdaki girişimlerinden hangisi NA-
16.
TO'ya üye olma sürecinde ABD’nin desteğini sağlama amacına yöneliktir?
I. İspanya
II. İtalya
A) Marshall Planı’nda yararlanma
III. Almanya
B) Kore'ye asker gönderme
C) Sadabad Paktı’nı oluşturma
Yukarıdaki devletlerden hangilerinin toprakları, II.
Dünya Savaşı sonrasında parçalanmıştır?
D) 1961 Anayasası’nı hazırlama
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
E) Bağdat Paktı'na üye olma
166
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
84
YUMUfiAMA DÖNEM‹ VE SONRASI - I
4.
Ham petrol fiyatlarında 1973 Petrol Krizi döneminde
yaşanan artış, Türkiye'nin petrol ithalatı için harcadığı
parayı önemli oranda artırmıştır.
Bu gelişmelerin aşağıdakilerden hangisine yol açtığı söylenebilir?
Hindistan, Mısır ve Yugoslavya gibi ülkelerin öncülüğünde başlayan Bağlantısızlar Hareketi çok sayıda
devletin katılımına sahne olmuş, fakat dünya siyasetinde yeterince etkili olamamıştır.
Aşağıdakilerden hangisi bu durumun temel nedenidir?
A) SSCB ile ilişkilerin geliştirilmesine
A) Bağlantısız ülkelerin aynı zamanda BM üyesi olmaları
B) Türkiye'nin, Batı Bloku ile ilişkilerinin bozulmasına
C) Türkiye’nin Orta Doğu ülkeleri ile ilişkilerini geliştirmeye yönelmesine
B) Bağlantısız ülkelerin sömürgeciliğe karşı olmaları
D) Türkiye'nin Avrupa Topluluğu’na üyelik başvurusunda bulunmasına
C) Üye ülkeler arasında siyasal sistem ve hedef farklılıklarının var olması
E) İhracatın kısıtlanmasına
D) Bağlantısız ülkelerin ekonomik kalkınmaya önem
vermesi
E) ABD ve SSCB’nin siyasi rekabet içinde olması
2.
Petrol üreticisi Arap ülkeleri 1973 yılında bazı Batılı ülkelere petrol ambargosu uygulamaya başlamış, bu gelişme petrol fiyatlarını hızla artırmıştır.
5.
Arap ülkelerinin bu girişiminde aşağıdakilerden
hangisi etkili olmuştur?
Bu durum aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak
gösterilebilir?
A) OPEC’in kurulması
A) Ülkedeki eğitim düzeyinin yeterince yüksek olmadığının
B) ABD ve Avrupalı devletlerin İsrail yanlısı politikalar
izlemesi
3.
1970 - 1980 arası dönemde Türkiye'de sık sık koalisyon hükümetleri kurulmuş ve bu hükümetler uzun
ömürlü olmamıştır.
B) Siyasi istikrarın sağlanamadığının
C) Bağımsız bir İsrail devletinin kurulması
C) Çok partili yaşamın geç başladığının
D) İslam Konferansı Örgütü’nün kurulması
D) Hukuk sisteminde sorunlar yaşandığının
E) Petrol üretiminin günden güne artması
E) Ekonomik kalkınmanın hızlandırılamadığının
6.
Türkiye ile Yunanistan arasında kıta sahanlığı sorununun yaşanmasında,
1961 Anayasası’nın
I. TBMM tarafından kabul edilen yasaların anayasaya uygunluğunu denetlemek üzere Anayasa Mahkemesi’nin kurulmasını öngörme,
I. Türkiye’nin NATO’ya üye olması,
II. Yunanistan'ın, Ege Denizi'ndeki etkinliğini artırmak
istemesi,
II. güçler ayrılığı ilkesini benimseme,
III. temel hak ve özgürlükleri genişleterek, birey haklarına vurgu yapma
III. Yunanistan'ın Anadolu’ya çok yakın adalara sahip
olması
gelişmelerinden hangilerinin rolü bulunmaktadır?
özelliklerinden hangilerine sahip olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) II ve III
1
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
YUMUfiAMA
DÖNEM‹
G‹R‹fi
VE- SONRASI
I
- I
7.
84
11. Aşağıdakilerden hangisi, Berlin Film Festivali'nde
Mısır yönetiminin 1956 yılında Süveyş Kanalı'nı
millileştirdiğini açıklaması üzerine, Mısır’a yönelik
askeri harekat düzenleyen devletler aşağıdakilerin
hangisinde birlikte verilmiştir?
"Altın Ayı" ödülünü kazanmıştır?
A) Selvi Boylum Al Yazmalım
B) Yer Demir Gök Bakır
A) İngiltere – Fransa – İsrail
C) Susuz Yaz
B) Fransa – SSCB – Çin
D) İnce Memet
C) Almanya – Çin – İsrail
E) Ponente Feneri
D) ABD – İngiltere – Fransa
E) ABD – SSCB – İngiltere
8.
12. OPEC'in kuruluş amacı aşağıdakilerden hangisi-
Türkiye 1960’lı yıllarda Orta Doğu ülkeleri ve SSCB ile
olan ilişkilerini geliştirmeye yönelik bir tutum içine girmiştir.
dir?
A) İsrail'in işgal altında tuttuğu Arap topraklarını iadesini sağlamak
Bu politika değişikliğinde,
B) Dünya genelinde ham petrol fiyatlarını belirlemek
I. ABD'nin Türkiye'ye silah ambargosu uygulaması,
C) Yeni petrol rezervleri bulunmasını sağlamak
II. Türkiye’nin petrol harcamalarının hızla artması,
D) Petrol ihraç eden ülkeler arasında görüş birliği sağlamak
III. Türkiye’nin Kıbrıs konusunda Avrupalı devletler tarafından yalnız bırakılması
E) Devletler arası siyasi istikrara katkı sağlamak
gelişmelerinden hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
13.
I. John Kennedy
II. Nikita Kruşçev
III. Winston Churchill
9.
Ping Pong Diplomasisi olarak adlandırılan gelişme,
aşağıdaki devletlerden hangileri arasındaki ilişkilerin gelişmesine ortam hazırlamıştır?
IV. Harry Truman
Yumuşama Dönemi’nin başlamasında yukarıdaki
devlet adamlarından hangilerinin belirleyici bir rolü
olmuştur?
A) Batı Almanya – Doğu Almanya
B) Güney Kore – Kuzey Kore
A) Yalnız II
C) ABD – SSCB
B) I ve II
D) II ve III
D) ABD – Çin
C) I ve III
E) III ve IV
E) Çin – Japonya
10. Türkiye tarafından 1974 yılında Kıbrıs Barış Hare14. İslam Konferansı Örgütü,
kâtı'nın düzenlenmesinde,
I. Kıbrıs'taki Türk halkının can ve mal güvenliğinin
kalmaması,
I. Filistin halkının haklarını savunmasına yardımcı
olma,
II. Rumların adayı Yunanistan’a katma çabalarına hız
vermeleri,
II. üye ülkeler arasında işbirliği ve dayanışmayı geliştirme,
III. adada barış ortamının yeniden sağlanmak istenmesi
III. Müslüman ulusların bağımsızlık ve ulusal haklarını koruma
durumlarından hangilerinin rol oynadığı söylenebilir?
hedeflerinden hangilerine yönelik olarak kurulmuştur?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) II ve III
E) I, II ve III
168
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
85
YUMUfiAMA DÖNEM‹ VE SONRASI - II
4.
1960’lı yılların başında SSCB ve ABD arasında silahlanma yarışına son vermek amacıyla ikili görüşmeler
yapılmış ve bu görüşmeler sonucunda bazı antlaşmalar imzalanmıştır.
1946 yılında kurulan Demokrat Parti, siyasal sistemin
demokratikleşmesi, temel hak ve özgürlüklerin sağlanması ve liberal ekonominin egemen kılınması konularına programında yer vermiştir.
Aşağıdakilerden hangisinin bu süreci olumsuz etkilediği söylenebilir?
Bu bilgi dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Helsinki Nihai Bildirisi’nin yayınlanması
B) Küba Krizi
A) Siyasi, sosyal ve ekonomik alanlarda açılımlar amaçlanmıştır.
C) SALT I Antlaşması
B) Demokratikleşme süreci hızlandırılmak istenmiştir.
D) Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun kurulması
C) Ekonomide devletin etkinliği sınırlandırılmak istenmiştir.
E) Birleşmiş Milletler’in kurulması
D) Cumhuriyetin temel nitelikleri değiştirilmek istenmiştir.
E) Ekonomik kalkınma hedeflenmiştir.
5.
2.
1975 yılında imzalanan Helsinki Deklarasyonu’nda
gündeme gelen konulardan bazıları şunlardır:
Aşağıdakilerden hangisi Yumuşama Dönemi’nde
yaşanan bilimsel ve teknolojik gelişmeler arasında
yer almamaktadır?
– Temel hak ve özgürlüklerin korunması,
A) ABD ilk insansız uyduyu uzaya gönderdi.
– Devletlerin toprak bütünlüğünün sağlanması,
B) SSCB ilk insanlı uzay yolculuğunu gerçekleştirdi.
– Anlaşmazlıkların barışçıl yollarla çözümlenmesi
C) ABD ve SSCB arasında başlayan uzay yarışına, İngiltere, Fransa, Japonya ve Çin de katıldı.
Bu girişimle ilgili olarak,
D) Büyük devletler arasındaki uzay yarışı, uzayda
egemenliği kapsayan "uzay hukuku" tartışmalarını
beraberinde getirdi.
I. Uluslararası barışın korunması amaçlanmıştır.
II. Evrensel insan hakları temel alınmıştır.
III. SSCB’nin etkinliği azaltılmıştır.
E) BM’de uzayın ve gök cisimlerinin hiçbir devletin egemenliği altına alınamayacağını ilkesi kabul edildi.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) Yalnız III
6.
E) I, II ve III
ABD’nin baskılarıyla 1978 yılında İsrail ile Mısır arasında imzalanan Camp David Antlaşmaları uygulanamamıştır.
Bu durumda,
3.
I. Arap ülkelerinin antlaşmaya tepki göstermesi,
Küba Bunalımı’nın yaşanmasında,
II. İsrail’in antlaşma hükümlerinden bazılarını hayata
geçirmeye yanaşmaması,
I. ABD’nin Küba'da Castro yönetimini devirmeye çalışması,
III. Mısır'ın, SSCB ile olan ilişkilerinin bu antlaşma nedeniyle bozulması
II. ABD’nin NATO’nun kurulmasına öncülük etmesi,
III. SSCB'nin Küba'ya nükleer füzeler yerleştirmesi
gelişmelerinden hangileri rol oynamıştır?
gelişmelerinden hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
1
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
YUMUfiAMA
DÖNEM‹
G‹R‹fi
VE- SONRASI
I
- II
7.
85
12. Bangladeş’in Pakistan’dan ayrılıp bağımsızlığını ka-
I. Enosis
II. EOKA
zanmasında Hindistan etkin bir rol oynamıştır.
III. ASALA
Aşağıdakilerden hangisi Hindistan’ın amacını daha
iyi açıklar?
IV. Akritas Planı
Yukarıda verilenlerden hangileri, Kıbrıs’ın Yunanistan'a katılması düşüncesi ile ilişkilendirilebilir?
A) Pakistan’ın etkinliğini azaltma
A) Yalnız II
C) Ülkesinde yaşayan Müslüman toplumu yatıştırma
B) I ve II
D) II ve IV
B) Çin Halk Cumhuriyeti’nin gücünü dengeleme
C) II ve III
D) Pakistan’la arasında tampon bölge oluşturma
E) I, II ve IV
E) Bağlantısız ülkeler içinde etkin konuma gelme
8.
I. SSCB
II. Almanya
III. Fransa
13. Aşağıdakilerden hangisi, Afganistan’ın SSCB tara-
IV. İsviçre
V. Avusturya
fından işgaline karşı dünya devletlerinin önemli bir
bölümünün destek verdiği ortak tepkidir?
Yukarıda verilenlerden hangisi, Türk diplomat ve
temsilcilerine ASALA saldırısının en fazla yapıldığı
ülkedir?
A) SSCB mallarına boykot uygulanması
A) I
C) SSCB’nin BM’deki veto hakkının geri alınmaya çalışılması
B) II
C) III
D) IV
B) SSCB ile diplomatik ilişkilerin kesilmesi
E) V
D) 1980 Moskova Olimpiyatlarının boykot edilmesi
9.
E) SSCB ile ekonomik ilişkilerin azaltılması
Aşağıdakilerden hangisinde, Kıbrıs’ta Türkiye ile
beraber “garantör devlet” durumunda olan devletler birlikte verilmiştir?
A) ABD – İngiltere
B) ABD – Sovyetler Birliği
14. SSCB ile ABD arasında imzalanan SALT II Antlaşması,
C) İngiltere – Fransa
D) İngiltere – Yunanistan
ABD Kongresi tarafından onaylanmamıştır.
E) ABD – Yunanistan
Bu gelişmenin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Silahlanma harcamalarının azaltılmak istenmesi
10. Aşağıdakilerden hangisi 1980-1988 yılları arasında
B) SSCB’nin Afganistan’ı işgal etmesi
yaşanan İran-Irak Savaşı’nın nedenleri arasında
yer almaz?
C) ABD’de ekonomik sorunların yaşanması
A) Sınır anlaşmazlıklarının yaşanması
E) Soğuk Savaş Dönemi’nin sona erdirilmek istenmesi
D) Uluslararası barışın sağlanmak istenmesi
B) Şatt’ül Arap Su Yolu sorununun yaşanması
C) Irak’ın Kuveyt’i işgal etmesi
D) İran’da Şii bir rejimin iş başına gelmesi
E) Irak yönetiminin, İran’daki rejimin kendi ülkesindeki
Şii toplumunu etkilemesinden çekinmesi
15. Aşağıdakilerden hangisi, İran - Irak Savaşı'nın sonuçları arasında yer almamaktadır?
11. Keşmir Meselesi, aşağıdaki devletlerden hangileri
A) Irak-İran sınırı İran lehine değişmiştir.
arasında günümüzde de sorun olmaya devam etmektedir?
B) Savaşan taraflar büyük ekonomik yıkım yaşamıştır.
C) Petrol üretimi düşmüş ve petrol fiyatları artmıştır.
A) ABD – Rusya
D) Savaş boyunca aldığı borçları ödemekte zorlanan
Irak, Kuveyt’i işgal etmiştir.
B) Hindistan – Pakistan
C) Pakistan – Bangladeş
E) İran'da muhalefet tasfiye edilmiş ve İslam devrimi
kalıcı hale gelmiştir.
D) Hindistan – İngiltere
E) Bangladeş – Hindistan
170
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
86
KÜRESELLEfiEN DÜNYA - I
4.
SSCB'nin dağılması sonrasında bağımsız olan Türk
cumhuriyetleri, Rusya, ABD ve büyük devletler için bir
rekabet alanı haline gelmiştir.
11 Eylül 2001’de ABD’nin New York şehrinde bulunan
Dünya Ticaret Merkezi'ne yönelik terör saldırıları gerçekleştirilmiştir.
Bu durumda aşağıdakilerden hangisinin rol oynadığı söylenebilir?
ABD yaşanan bu saldırı sonrasında,
A) ABD’nin Çin ile olan ilişkilerini güçlendirmek istemesi
II. Sırbistan,
I. Afganistan,
III. İran
B) Türk cumhuriyetlerinin geniş bir alanda egemen olması
devletlerinden hangilerine askeri müdahalede bulunmuştur?
C) Türk cumhuriyetlerinin önemli enerji kaynaklarına
sahip olmaları
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
D) Bazı Türk cumhuriyetlerinin nükleer teknolojiye sahip olmaları
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) Türk cumhuriyetlerinin hassas nüfus dengelerine
sahip olmaları
5.
2.
SSCB sonrası dönemde bağımsız hareket etmeye
başlayan Doğu Bloku ülkelerinden bazıları, süreç içinde AB ve NATO'ya üye olmuşlardır.
SSCB'nin çöküşünü engellemeye çalışan Mihail Gorbaçov, Glastnost ve Perestroika ilkelerini ortaya atarak
Komünist Partisi’nin eleştirilmesini yasaklayan kanunları kaldırmış, yöneticilere dava açılabilmesini sağlamıştır.
Gorbaçov’un bu girişimlerinin,
Eski Doğu Bloku ülkelerinin bu politikalarında,
I. ABD ve Batılı devletlerin desteğini elde etme,
I. halkın devlet yönetimi ile olan bağlarını güçlendirme,
II. güvenlik kaygılarını giderme,
II. devlet işleyişine dinamizm kazandırma,
III. demokratik yönetim anlayışını kurumsallaştırma
III. devlet yönetimine daha demokratik bir kimlik kazandırma
amaçlarından hangilerinin rol oynadığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
hedeflerinden hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
C) Yalnız III
A) Yalnız I
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
3.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
I. Bulgaristan
6.
IV. Romanya
1996'da Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın katılımıyla kurulan, 2001 yılında da Özbekistan'ın katılımı sağlanan uluslararası işbirliği
örgütlenmesi aşağıdakilerden hangisidir?
V. Polonya
A) Şanghay İş Birliği Örgütü
SSCB'nin dağılması, yukarıda verilen Avrupa ülkelerinden hangilerinde herhangi bir rejim değişikliği
yaşanmasına yol açmamıştır?
B) Bağımsız Devletler Topluluğu
A) I
E) ASEAN
II. Macaristan
III. Avusturya
B) II
C) III
D) IV
C) Egemen Devletler Birliği
D) NAFTA
E) V
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
KÜRESELLEfiEN
DÜNYA
G‹R‹fi -- II
7.
11.
Mihail Gorbaçov tarafından 1987 yılında Glasnost
ve Perestroika’nın ortaya atılmasında,
II. Başkurdistan
IV. Yakutistan
II. askeri harcamaların halkın refah düzeyini her geçen gün düşürmesi,
V. Özbekistan
Yukarıda verilenlerden hangisi, günümüzde Rusya
Federasyonu ve BDT sınırları içinde varlığını
sürdüren özerk Türk cumhuriyetleri arasında yer
almaz?
III. Doğu Bloku ülkelerinde milliyetçilik, özgürlük ve
bağımsızlık amaçlı hareketlenmelerin başlaması
durumlarından hangilerinin etkisinden söz edilebilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
I. Tataristan
III. Çuvaşistan
I. SSCB’de mevcut ekonomik sistemin çökmüş durumda olması,
A) Yalnız I
86
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
C) Yalnız III
E) I, II ve III
12. Günümüzde herhangi bir siyasi oluşuma sahip olma8.
yan ve Rusya Federasyonu’nda yaşayan bazı Türk
toplulukları bulunmaktadır.
Doğu Blokunun yıkılmasını izleyen dönemde,
I. Almanya,
Aşağıdakilerden hangisi, bu durumdaki topluluklardan biri değildir?
II. Arnavutluk,
III. Çekoslovakya,
A) Ahıska Türkleri
IV. Yugoslavya
B) Kummuk Türkleri
devletlerinden hangilerinde sınır değişikliği yaşanmamıştır?
C) Ukrayna Kazakları
D) Nogaylar
A) Yalnız II
B) I ve II
D) II ve IV
9.
C) II ve III
E) Şor Türkleri
E) III ve IV
1980 sonrası dönemde Türkiye'de aşağıdaki gelişmelerden hangisi yaşanmamıştır?
13. Filistin Kurtuluş Örgütü’nü Filistin halkının yasal
B) AB ile tam üyelik müzakerelerinin başlaması
temsilcisi olarak tanımamakta uzun yıllar direnen
İsrail, bu tutumunu aşağıdakilerden hangisiyle
değiştirmiştir?
C) Kırsal nüfusun ülke genelinde azalması
A) Tahran Antlaşması
D) “Susuz Yaz” filminin “Altın Ayı” ödülünü alması
B) Oslo Antlaşması
E) Türk Milli Futbol Takımı'nın Güney Kore’de düzenlenen 2000 Dünya Futbol Şampiyonası’nda üçüncü
olması
C) Zürih Antlaşması
A) Sertap Erener’in Eurovision’da birincilik kazanması
D) Annapolis Toplantıları
E) Camp David Antlaşması
10. 1990 sonrası dönemde Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerde,
14. Günümüz Bosna-Hersek Devleti'nin yapısı belirlenI. Kerkük-Yumurtalık Petrol Boru Hattı,
II. Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı,
mesini sağlayan antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
III. Mavi Akım
A) Oslo Antlaşması
projelerinden hangilerinin belirleyici olduğu söylenebilir?
B) Camp David Antlaşması
A) Yalnız I
D) San Fransisco Antlaşması
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Dayton Antlaşması
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) Roma Antlaşması
172
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
4.
I. Ege karasularının genişliği,
II. Türk azınlığın hakları
III. bölücü terör
konularından hangileri Türkiye’yi 1980 sonrası dönemde komşularıyla karşı karşıya getirmiştir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
87
KÜRESELLEfiEN DÜNYA - II
1957 Roma Antlaşması ile ittifaklarını Avrupa Ekonomik Topluluğu adı altında devam ettirme kararı alan altı Avrupalı devlet, 1968 yılında aralarındaki gümrük
vergilerini kaldırdı.
Aşağıdakilerden hangisi Roma Antlaşması’nın temel amaçlarından birisi değildir?
C) Yalnız III
A) SSCB’nin Doğu Bloku ülkeleri üzerindeki etkinliğini
azaltmak
E) I, II ve III
B) Parasal birlik sağlamak
C) Ortak bir dış politika oluşturmak
D) Ortak bir güvenlik politikası oluşturmak
2.
Maastricht Antlaşması’nda ekonomik birliğin aşamaları, bu süreçte izlenecek ekonomik politikalar ile bunların gerektirdiği kurumsal değişiklikler düzenlenmiştir.
Bu düzenleme çerçevesinde ekonomik birliğin son
aşamasına geçiş öncesinde, üye ülke ekonomileri arasındaki farklılıkların giderilebilmesini için bazı kriterler
tespit edilmiştir.
E) Farklı ekonomik alanlarda ortak politikalar oluşturmak
5.
Aşağıdakilerden hangisi bu kriterler arasında yer
almaktadır?
A) Üyelerin yıllık ortalama enflasyon oranı, en düşük
yıllık enflasyona sahip üç üye devletin enflasyon ortalamasını en fazla 10 puan geçebilir.
Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
B) Üye devletlerin bütçe açığı oranının, gayri safi yurt
içi hasılanın % 15'ini aşmaması gerekir.
A) SSCB’nin sınırları yeniden belirlenmek durumunda
kalınmıştır.
C) Üye devletlerin kamu borcunun olmaması gerekir.
B) Almanya nükleer bir askeri güç haline gelmiştir.
D) Her üye devletin uzun vadeli faiz oranı, en düşük
orana sahip üç üye devletin faiz oranını en fazla 2
puan aşabilir.
C) Almanya’nın siyasi etkinliği artmıştır.
D) Batı Bloku yıkılmaya başlamıştır.
E) Avrupa'daki siyasi istikrar bozulmuştur.
E) Üye devletler serbest dolaşım ve ortak para ilkelerini kabul etmek zorundadır
3.
1991 yılında Berlin Duvarı yıkıldı. Federal Almanya ile
SSCB arasında iki Almanya'nın birleşmesini onaylayan
bir anlaşma imzalandı. Bu antlaşma Doğu Almanya’daki Rus askerleri aşamalı olarak çekilmesini de öngörüyordu.
6.
Aşağıdakilerden hangisi TİKA’nın kuruluş amaçları
arasında bulunmamaktadır?
A) Bölgesel işbirliklerini geliştiren projelerin hazırlanması ve uygulanmasını sağlamak
Aşağıdakilerden hangisi Avrupa Birliği’nin hedefleri arasında gösterilemez?
B) Az gelişmiş bölgelerde öncelikli insani problemlerin
çözümüne yönelik projeler hazırlamak
A) Avrupa ülkeleri arasında ekonomik ve sosyal bütünleşmeyi güçlendirmek
C) Gelişmekte olan ülkelerle işbirliği konularını belirlemek
B) Üye devletlerin ekonomi politikalarını birbirine yaklaştırmak
D) Gelişmekte olan devletler arasındaki sınır anlaşmazlıklarının çözüme kavuşturulmasını sağlamak
C) Avrupa vatandaşlığı kavramını oluşturmak
D) Hukuk ve içişleri alanlarında işbirliği gerçekleştirmek
E) Gelişmekte olan ülkelerde bağımsız devlet yapılarını güçlendirmek ve bu ülkelerin pazar ekonomisine
geçiş çabalarını desteklemek
E) NATO’nun askeri etkinliğinin artırılmasını sağlamak
1
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
KÜRESELLEfiEN
DÜNYA
G‹R‹fi -- II
I
7.
11.
I. Benyamin Netenyahu
I. NATO
II. İzak Rabin
II. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü
III. Ehud Olmert
III. Şangay İşbirliği Örgütü
IV. İzak Şamir
IV. Avrupa Birliği
V. Ehud Barak
V. NAFTA
Yukarıda verilen İsrail başbakanlarından hangisi,
Filistinlilere fazla ödün verdiği suçlamasıyla, 4 Kasım 1995’te aşırı milliyetçi bir Yahudi tarafından bir
öldürülmüştür?
Kopenhag Kriterleri’nde yukarıdakilerden hangisiyle ilişkili temel bazı esaslar belirlenmiştir?
A) I
B) II
C) III
D) IV
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
E) V
12.
8.
87
I. Karadağ
II. Slovenya
Orta Doğu'da bulunan Fırat, Dicle, Asi, Şeria ve Nil nehirleri farklı ülkeler arasında sorununa yol açmaktadır.
III. Hırvatistan
IV. Slovakya
Bu sorunda,
V. Makedonya
I. sınırları aşan bu akarsuların sularının paylaşılması,
Yukarıdakilerden hangisi, Yugoslavya’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden ülkelerden biri değildir?
II. bölge devletlerinin bu akarsular üzerinde barajlar
kurması,
A) I
III. bazı ülkeler arasında sınır anlaşmazlıkları yaşanması
B) II
C) III
D) IV
E) V
konularından hangilerinin rol oynadığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
13. Türkiye, Orta Doğu, Kafkaslar ve Hazar bölgelerinde
C) Yalnız III
çıkarılan enerji kaynaklarının Avrupa’ya taşınması konusunda transit ülke konumuna gelmeye başlamıştır.
E) I, II ve III
Bu gelişmenin,
9.
I. Kültürel,
Türkiye'nin Avrupa Birliği’ne tam üyelik sürecinde,
II. siyasi,
I. üyelik müzakerelerinin sona ermesi,
III. ekonomik
II. Ankara Antlaşması'nın imzalanması,
alanların hangilerinde Türkiye'nin önemini artırdığı
söylenebilir?
III. Gümrük Birliği’nin hayata geçirilmesi
aşamalarından hangileri geçilmiştir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
A) Yalnız I
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
E) II ve III
10. ABD'nin İngiltere ile birlikte 1991 yılında Irak'a sa-
14.
vaş açmasına yol açan gelişme aşağıdakilerden
hangisidir?
I. Slobodan Miloseviç
II. Radovan Karadziç
III. Ratko Mladiç
A) İran-Irak Savaşı’nın yaşanması
IV. Franjo Tudjman
B) Irak'ın kitle imha silahlarına sahip olduğunun ileri
sürülmesi
Yukarıda verilenlerden hangileri, Bosna Savaşı’nda
sivil Boşnakları hedef alan katliamları planlanma
ve gerçekleştirme suçlamasıyla, Lahey Uluslarası
Savaş Suçları Mahkemesi’nde yargılanmıştır?
C) Irak'ın Kuveyt topraklarını işgal etmesi
D) Irak’ta Saddam rejiminin baskıcı bir yönetim sergilemesi
A) Yalnız II
E) Saddam Hüseyin’in yönetimden indirilmek istenmesi
B) I ve IV
D) II ve IV
174
C) II ve III
E) I, II ve III
Üniversite
Hazırlık
1.
ygs-lys tarih / ts
88
KÜRESELLEfiEN DÜNYA - III
4.
1990'lı yıllarda Doğu Bloku ülkelerinde yaşanan değişim,
I. çoğulcu demokrasinin öne çıkarılması,
Afganistan'da ABD ve NATO'nun askeri müdahalesinin ardından gerçekleştirilen devlet başkanlığı seçimlerini aşağıdakilerden hangisi kazanmıştır?
II. pazar ekonomisine geçilmesi,
A) Hamid Karzai
III. milliyetçiliğin yükselmesi
B) Burhaneddin Rabbani
gelişmelerinden hangilerini beraberinde getirmiştir?
C) Raşit Dostum
D) Gülbeddin Hikmetyar
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
C) Yalnız III
E) Ahmed Şah Mesud
E) I, II ve III
19 Kasım 1990'da Paris'te bir araya gelen NATO ve
Varşova Paktı devlet ve hükümet başkanları,
5.
I. Kosova
II. Arnavutluk
I. taraflar arasında karşılıklı güvenin artırılacağı,
III. Bosna Hersek
II. taraflarından sahip olduğu nükleer silahların bütünüyle imha edileceği,
Türkiye, Balkanlarda yer alan yukarıdaki devletlerden hangileriyle ilgili olarak oluşturulan uluslararası barış gücüne katılmıştır?
III. silahların sadece meşru savunma için kullanılabileceği
A) Yalnız I
kararlarından hangilerini almıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
3.
C) Yalnız III
6.
III. Ukrayna
IV. Moldova
II. Komünist parti ile hükümetin birbirinden ayrılması,
V. Letonya
III. başkanlık sistemine geçilmesi
Yukarıdakilerden hangisi, Sovyetler Birliği'nden
ayrılarak bağımsızlığını kazanan ülkeler arasında
gösterilemez?
düzenlemelerinden hangileri gerçekleştirilmiştir?
B) Yalnız II
I. Litvanya
II. Slovakya
I. Komünist partinin devlet üzerindeki denetimine
son verilmesi,
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) II ve III
Sovyetler Birliği'nde Mihail Gorbaçov döneminde,
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) I
1
B) II
C) III
D) IV
E) V
KD01-SS.04YT13
YGS-LYS TARİH / ts
TAR‹H B‹L‹M‹NE
KÜRESELLEfiEN
DÜNYA
G‹R‹fi -- III
I
7.
11.
Aşağıdakilerden hangisi 1980'li yılarda Sovyetler
Birliği devlet başkanlığı görevinde bulunmamıştır?
88
I. İran
II. Irak
A) Yuri Andropov
III. Mısır
B) Konstantin Çernenko
IV. Türkiye
C) Mihail Gorbaçov
V. Çin
D) Leonid Brejnev
Yukarıdakilerden hangisi Çernobil Faciası'nın etkilediği ülkeler arasında yer almaktadır?
E) Boris Yeltsin
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
12. Batı Almanya, doğu blokunun yıkılmasının ardın8.
Türkiye'nin aşağıdaki devletlerin hangisinde diplomatik temsilciliği bulunmamaktadır?
A) İran
B) Afganistan
C) Ermenistan
D) İsrail
dan Doğu Almanya ile birleşmeyi sağlayabilmek
için aşağıdaki devletlerden özellikle hangisi ile anlaşma gerçekleşmiştir?
A) İngiltere
B) Sovyetler Birliği
E) Irak
C) Amerika Birleşik Devletleri
D) Çin Halk Cumhuriyeti
E) Fransa
9.
Sovyetler Birliği ile Doğu blokunda yer alan komünist yönetimlerin yıkılmasından sonra oluşan ortam bölgede,
I. ulusçuluk,
13.
I. Kazakistan
II. ulusal bağımsızlık,
II. Çin
III. demokrasi
III. Estonya
olgularından hangilerinin ön plana çıkmasına yol
açmıştır?
IV. İsviçre
A) Yalnız I
Rusya'nın Sovyetler Birliği döneminden kalan nükleer silahlara tek başına sahip olmaya dönük politikalar izlemesi, yukarıdaki devletlerden hangisi tarafından tepki ile karşılanmıştır?
B) Yalnız II
D) I ve II
V. Hindistan
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) I
D) IV
E) V
zanan
I. Kırgızistan
I. Çekoslovakya,
II. Tacikistan
II. Doğu Almanya,
III. Ermenistan
III. Estonya
IV. Moldova
devletlerinden hangileri tarihe karışmıştır?
B) Yalnız II
D) I ve II
C) III
14. Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla bağımsızlığını ka-
10. 1990'lı yıların başında komünizmin çökmesi sonrasında Avrupa'da,
A) Yalnız I
B) II
devletlerinden hangileri Birleşmiş Milletler üyeliğine kabul edilmiştir?
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) I ve II
B) I ve III
D) II, III ve IV
176
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV