Ekonomi Bülteni 09 Mart 2015, Sayı: 10 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Ali Can Duran Çağlar Kuzlukluoğlu 1 09 Mart 2015 DenizBank Ekonomi Bülteni Yurt Dışı Gelişmeler Mario Draghi’nin basın açıklaması ile parite 1.10’a geriledi. ECB’nin beklendiği gibi politika faizinde bir değişikliğe gitmeyerek %0.05’de sabit tuttuğu kararının ardından konuşan Mario Draghi tahvil alım programı ile ilgili detayları açıkladı. Draghi devlet tahvillerinin alımının 9 Mart’da başlayacağı belirtmesinin ardında Euro Bölgesi tahvil getirilerinde tarihi düşük seviyelerin daha da aşağı gerilediği görüldü. Draghi’nin tahvillerin negatif getiriye sahip olunsa bile alınabileceğini söylemesi getirilerin ve EUR/USD paritesinin gerilemesine destek verdi. Draghi ayrıca aylık 60 milyar € olacak alımların 2016 Eylül’e kadar süreceği ve gerektiğinde daha da uzun sürebileceği söylemini tekrarladı. Şu an için Yunanistan tahvillerinin alım programına dahil olamayacağını da belirten Draghi, acil likidite yardımı olan ELA’dan Yunanistan’ın kullanabileceği tutarın 500 milyon € arttırıldığını açıkladı. Ayrıca Draghi makro ekonomi adına da pozitif bir ton kullandı. Son çeyrek büyümesinin beklentilerin üzerinde gelmesi, ve anketlerin gelecek dönemde aktivitede güçlenmeye işaret edeceğini belirten Draghi düşük petrol fiyatlarının hanehalkı harcamalarına desteği ile büyüme oranı tahminlerinin yukarı revize edildiğini açıkladı. 2015, 2016 ve 2017 için ECB sırasıyla %1.5, %1.9 ve %2.1’lik büyüme tahmin ediyor. ABD’de kişisel tüketim harcamaları ve enflasyonu geriledi. ABD’de kişisel tüketim harcamaları Ocak ayında % 0.1’lik gerileme beklentilerinden daha fazla %0.2 geriledi. Aralık ayındaki %0.3 gerilemenin ardından art arda 2 ay gerilemesi 1.çeyrekte daha yavaş bir büyüme oranı gelebileceği beklentilerine destek verdi. FED’in yakından takip ettiği tüketim harcamaları enflasyonu da beklentilere paralel yıllık %0.7’den ABD PCE Enflasyon Oranları (%, Yılık) %0.2’ye geriledi. Enerji fiyatlarındaki düşüşe paralel pompa fiyatların- 5% daki düşüşün kişisel tüketim harcamalarına destek vereceği beklentile- 4% rine karşın önceki ay olduğu gibi yakıt harcamasından kalan paranın 3% daha fazla tasarruf etme isteği nedeniyle kullanılmadığına işaret etti. %1.3 Bu bağlamda büyüme tahminlerinin %2.3’den %2-2.1 aralığına revize 2% edildiği görülüyor. Enflasyon tarafında ise çekirdek TÜFE enflasyonun- 1% %0.2 da olduğu gibi çekirdek kişisel tüketim harcamaları enflasyon gösterge- 0% ABD Çekirdek PCE (%, YoY) sinin %1.3’te yatay seyrettiği görülüyor. Buna karşın FED’in ve Yel- -1% len’ın açıklamaları dikkate alındığında yakın dönemde aşağı yönlü sey- -2% ABD PCE (%, YoY) rin devam edeceği beklentilerinde bir değişiklik yok. 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 ABD’de istihdam güçlü toparlanmaya devam diyor. ABD’de Şubat ayı tarım dışı istihdam değişimi 235 bin adet olan beklentilerin üzerinde 295 bin adet ile güçlü bir artışa işaret etti. Önceki iki ayın verisi ise 18 bin adet daha az istihdam artışına işaret edecek şekilde revize edildi. Buna karşın önceki 2 ayın artışlarının zaten güçlü olması ve Şubat ayı verisinin 300 bin adete yakın bir seviyede açıklanması istihdam tarafındaki toparlanmanın güçlü seyrine devam ettiğine işaret etti. Bununla beraber işsizlik oranı %5.7’den %5.5’e geriledi. Beklenti %5.6’ya gerilemesi yönündeydi, beklentilerden daha fazla görülen gerileme iş gücüne katılım oranının %62.9’dan %62.8’e gerileme sine neden oldu. Maaş artışlarında ise artışın beklentilerin altında kaldığı görüldü. Bir önceki aya göre %0.1 artış görülürken bir önceki yıla göre artış oranı da %2.2’den %2.0’a geriledi. Genel olarak bakıldığında ise hem işsizlik oranında belirgin bir toparlanma sağlandı, hem de tarım dışı istihdam artışı hem 2013 hem de 2014 ortalamasının üzerinde artış kaydetti. 2013’de aylık ortalama 199, 2014 yılında ise aylık ortalama 260 adet ek istihdam yaratılmıştı. Euro Bölgesi perakende satışlarında toparlanma görüldü. Euro BölEuro Bölgesi Perakende Satışlar (Endeks) gesi’nde Ocak ayında perakende satışlar beklentilerin üzerinde artış 108 Almanya Perakende Satışları (Endeks) gösterirken son 9 ayın en yüksek hızında artış kaydetti. Bir önceki aya 106 göre %0.2’lik artış kaydetmesi beklenen satışlar %1.1’lik güçlü bir artışa Euro Bölgesi Perakende Satışları (Endeks) 104 işaret ederken önceki ayın %0.3’lük büyümesi de %0.4’e revize edildi. ECB’nin yeni parasal gevşeme programının başlamasından (Mart) ön- 102 ceki aylarda olmasına karşın ekonomik toparlanmaya işaret eden veri- 100 ler gelmesi pozitif etki yarattı. Euro Bölgesi geneli için açıklanmadan önce gelen Almanya perakende satışları verisi de %0.4’lük beklentinin 98 oldukça üzerinde %2.9’luk artış kaydederken bir önceki yıla göre pera- 96 2011 2012 2013 2014 2015 kende satışlardaki artış oranı %5.3’e yükseldi. Son 4 aydır Euro Bölge- 2010 si’nde satışlarda artış görülmesi ABD’dekinin aksine gerileyen enerji fiyatlarının etkisiyle tüketim harcamalarına daha fazla pay ayrıldığına işaret ediyor. 2 09 Mart 2015 DenizBank Ekonomi Bülteni Yurt İçi Gelişmeler Enflasyon, Şubat 2015 ● Şubat ayında TÜFE %0.7 olan piyasa beklentisine paralel olarak bir önceki aya göre %0.71 artarken, yıllık enflasyon da baz etkisiyle % 7.2’den %7.6’ya yükseldi. Şubat ayında TÜFE’deki artışta gıda ve alkolsüz içecekler grubu ile ulaştırma grubu fiyatlarındaki artış etkili oldu. Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları bir önceki aya göre %2.6 artarak aylık enflasyona 0.63 puan katkıda bulundu. Yıllık gıda enflasyonu da %14 seviyesine yükselerek Merkez Bankası’nın yılsonu tahmini olan %9’un üzerinde kalmaya devam etti. Hizmet grubu fiyatlarında hem yemek hem de konaklama hizmetlerine bağlı olarak görülen artış devam etti ve yıllık yemek hizmetleri enflasyonu %13.8 ile yüksek seyretmeye devam etti. Buna ek olarak, son dönemde petrol fiyatlarında görülen yükselişin etkisiyle ulaştırma grubu fiyatlarında görülen % 1.8’lik artışın enflasyona etkisi 0.27 puan oldu. Diğer taraftan, Şubat ayında mevsimsel etkilerle giyim grubu fiyatları gerilemeye devam etti (%-6.6) ve enflasyona -0.5 puan düşürücü etki yaptı. ● Çekirdek enflasyon göstergelerinde Merkez Bankası’nın vurguladığı gibi düzelme görüldü. H tanımlı özel kapsamlı TÜFE (Gıda, Enerji, Alkollü içecekler, Tütün ürünleri, ve Altın hariç TÜFE) bir önceki aya göre değişmezken, I tanımlı çekirdek enflasyon göstergesi (Gıda, Enerji, Alkollü ve Alkolsüz içecekler, Tütün ürünleri, ve Altın hariç TÜFE) %0.1 geriledi. Yıllık H tanımlı çekirdek enflasyon göstergesi %9.4’ten %8.4’e gerilerken, I tanımlı çekirdek enflasyon ise %8.6’dan % 7.7’ye geriledi. ● Üretici fiyatlarında da petrol ve gıda ürünleri fiyatlarındaki artışın etkisiyle aylık bazda %1.2 artış görüldü. ÜFE’deki aylık bazda görülen yükselişe en fazla katkı 0.47 puanla kok ve rafine petrol ürünleri artıştan (%1.6) geldi. Bunu 0.31 puanla gıda grubu fiyatlarındaki artış izledi. Yıllık ÜFE ise baz etkisiyle gerilemeye devam etti ve 2013 yılı Haziran ayından beri en düşük seviyesi olan %3.1’e indi. ● Şubat ayında yıllık enflasyonda gıda fiyatlarındaki kötüleşmenin etkisiyle gerileme devam etmese de çekirdek enflasyon göstergelerindeki iyileşmenin belirginleştiğini görüyoruz. Çekirdek enflasyon görünümündeki düzelme Merkez Bankasının politika faizinde ölçülü indirime gitmesini destekliyor. Ancak kurdaki volatilite ve global risk iştahı Merkez Bankası’nın temkinli duruşunu korumasına neden olacaktır. PMI İmalat Endeksi, Şubat 2015 ● Aralık ayından beri gerileme eğiliminde olan PMI imalat endeksi Şubat ayında son 7 ayın en düşük seviyesine indi. Endeks 49.8 seviyesinden 49.6’ya gerileyerek imalat sanayinde daralmaya işaret etti. ● Endeksteki düşüşün detaylarına baktığımızda, ileriye dönük yeni sipariş ve fabrika siparişlerinde gerileme gözlendi. ● Şubat ayında da kapasite kullanım oranı verisinin gerilemesi (mevsimsellikten arındırılmış %74.1) ve PMI imalat endeksin de daralmaya işaret etmesi 2015 yılı ilk çeyreğinde sanayi üretiminde geçtiğimiz yıla göre yavaşlama olabileceğine işaret ediyor. 3 09 Mart 2015 DenizBank Ekonomi Bülteni Haftalık ve Aylık Getiri Finansal Göstergeler Para Piyasaları Risk iştahında geride kalan haftada belirgin bir düşüş yaşandı H. Senedi Piyasaları USD Libor faizleri, FED’in faiz artışına yaklaşması ile yukarı yönlü seyrine devam ediyor Gerileyen risk iştahı ile hisse senedi endekslerinde satış yaşanırken BIST negatif ayrıştı Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:00 itibarı ile güncellenmiştir. 4 09 Mart 2015 DenizBank Ekonomi Bülteni Tahvil Piyasaları Finansal Göstergeler Döviz Piyasaları Gösterge tahvil getirisi %8.5 civarında seyrediyor Emtia Piyasaları USD’nin güçlenme seyri devam ederken BRL ve TRY en kötü performans gösteren 2 para birimi oldu Emtia endekslerinde halen gerileme devam ediyor Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:00 itibarı ile güncellenmiştir. 5 09 Mart 2015 DenizBank Ekonomi Bülteni Veri Akışı 6