Dış Ticaret Verileri Bülteni

Dış Ticaret Verileri Bülteni
NİSAN - 2016
TÜİK dış ticaret verilerine göre ihracat 2016 yılı Nisan ayında, 2015 yılının aynı ayına göre
%10,2 azalarak 11 milyar 983 milyon dolar, ithalat %11,9 azalarak 16 milyar 190 milyon
dolar olarak gerçekleşti.
Aylara Göre Dış Ticaret - MTEA
20
(Milyar $)
15
10
5
0
- 5
- 10
May
Haz
Tem
İhracat
Ağu
Eyl
İthalat
Eki
Kas
Ara
Denge
Oca
Şub
Mar
Nis
Kaynak: TÜİK
2015 Nisan ayında 5 milyar 24 milyon Dolar olarak gerçekleşmiş olan dış ticaret açığı, 2016
Nisan ayında %16,3 azalarak 4 milyar 207 milyon Dolar olarak gerçekleşti. İhracatın ithalatı
karşılama oranı ise %72,7’den( 2015 Nisan) %74’e yükseldi.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre ise aylık bazda ihracat %5,4,
ithalat %3,3 azaldı.
Parite
Türkiye ağırlıklı olarak hammadde ithal edip tüketim malı ihraç etmektedir.
Hammaddelerin ticareti ise başta petrol olmak üzere Dolar üzerinden olup; ihracatın
yapıldığı mamul ürünlerin ticareti de en büyük ihracat pazarımızın AB bölgesi olması
sebebiyle Euro üzerinden gerçekleşmektedir. Dolayısıyla Dolar/Euro paritesindeki
değişimlerin ülkenin dış ticaretini reel anlamda etkilemesi gündemdedir. Doların Euro
karşısında değer kaybetmesi, net dış ticaret rakamlarını pozitif yönden etkilerken bir yanda
da maliyetleri azaltarak ihracatı teşvik etmektedir. Bu doğrultuda yapılan çalışmalar da
Dolar/Euro paritesinin reel ihracatı aynı yönde etkilediğini göstermiştir. Aşağıdaki grafikler
de göstermektedir ki dış ticaretimizde TL’nin rolü sınırlı olup, ihracatta Euro’nun, ithalatta
ise Dolar’ın etkisi ön plana çıkmaktadır.
Sayfa 1
tedam.ticaret.edu.tr
31
MAYIS
2016
Dış Ticaret Verileri Bülteni
Döviz Türlerine Göre İthalat
12
7
6
5
4
3
2
1
0
10
Milyon
Milyon
Döviz Türlerine Göre İhracat
8
6
4
2
0
Euro
Dolar
TL
Euro
Dolar
TL
Bu doğrultuda son zamanlarda Dolar/Euro paritesinde gerçekleşen yükseliş trendi dış
ticaretimizi desteklemektedir.
1
0,9
0,8
0,7
0,6
0,5
0,4
0,3
0,2
0,1
0
-
Dolar/Euro Paritesi
Dış Ticaret Dengesi
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Milyar $
Dolar/Euro Paritesi - Dış Ticaret Dengesi
Kaynak: İnvesting-TÜİK
Nitekim Dolar/Euro parite değeri ile dış ticaret dengesinin son iki yılda izlediği seyre
karşılaştırmalı bakıldığında benzer bir yönelim izledikleri görülmektedir. Reel anlamda
ihracat değerleri de bu ilişkiden etkilenildiğini doğrulamaktadır.
Milyar
Kg Cinsinden Aylık İhracat
10
8
6
4
2
0
May
Haz
Tem
Ağu
Eyl
Eki
Kas
Ara
Oca
Şub
Mar
Nis
Kaynak: TİM
Sayfa 2
tedam.ticaret.edu.tr
31
MAYIS
2016
Dış Ticaret Verileri Bülteni
Ülkeler Bazında Dış Ticaret
Avrupa Birliği’nin (AB-28) ihracattaki payı 2016 Nisan ayında %47,3 oldu. Önceki yıl aynı
dönemde bu oran %39,5 olarak gerçekleşmişti. AB’ye yapılan ihracat yıllık bazda %7,5
artarak 5 milyar 665 milyon Dolar olarak gerçekleşti.
En fazla ihracat 1 milyar 195 milyon Dolarla Almanya ile yapılırken bu ülkeyi sırasıyla 838
milyon Dolar ile İngiltere, 630 milyon Dolar ile İtalya ve 583 milyon Dolar ile ABD takip etti.
Nisan Ayı En Fazla İhracat Yapılan İlk 10 Ülke
Milyon $
1 500
1 000
500
0
Almanya İngiltere
İtalya
ABD
Irak
İran
Fransa
İspanya Hollanda
BAE
Kaynak: TÜİK
İthalatta ilk sırayı alan Çin’den 2016 yılı Nisan ayında yapılan ithalat 1 milyar 831milyon
Dolar oldu. Çin’i 1 milyar 814 milyon Dolar ile Almanya, 1 milyar 150 milyon Dolar ile
Rusya ve 936 milyon Dolar ile ABD izledi.
Nisan Ayı En Fazla İthalat Yapılan İlk 10 Ülke
Milyon $
2 000
1 500
1 000
500
0
Çin
Almanya
Rusya
ABD
İtalya
Fransa
Güney Hindistan İspanya İngiltere
Kore
Kaynak: TÜİK
İhracatta (en çok ihracat yapılan ilk 20 ülke arasında) en fazla artış gerçekleşen ülkeler
%104 ile İran, %28,7 ile Bulgaristan ve %27,8 ile Hollanda olurken, en fazla azalış
gerçekleşenler -%48,4 ile BAE, -%36,2 ile Mısır ve -%27,5 ile Irak oldu.
Sayfa 3
tedam.ticaret.edu.tr
31
MAYIS
2016
Dış Ticaret Verileri Bülteni
İthalatta ise (en çok ithalat yapılan ilk 20 ülke arasında) en fazla artış gerçekleşen ülkeler
%36,6 ile BAE, %14 ile Polonya ve %7,8 ile İtalya olurken, en fazla azalış gerçekleşenler ise
-%31,5 ile Fransa, -%30,1 ile Rusya,-%29,8 ile ABD ile oldu.
Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri sınıflaması olan ISIC Rev.3 içinde yer alan
imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %93,7 yüksek teknoloji ürünlerinin
imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,9, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise
%34,6 olarak gerçekleşti.
İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %84,6, yüksek teknoloji ürünlerinin
imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %16,6, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise
%46,8 oldu.
Emtia
Ham Petrol: Fiyat ($) - İthalat (Ton)
80
3 000
2 500
60
40
1 500
Bin
2 000
1 000
20
500
0
0
Nis
May
Haz
Tem
Ağu
Ham Petrol Fiyatı($)
Eyl
Eki
Kas
Ara
Oca
Şub
Ham Petrol İthalatı(Ton)
Mar
Nis
Kaynak: TÜİK-Bloomberg
Petrol fiyatları OPEC toplantısı öncesinde yükselişe geçti. Brent petrol Mayıs ayı itibariyle
50 doları aşarak 7 ayın zirvesinde seyretmeye devam etti. ABD türü ham petrolün varil
fiyatı ise 17 sent artışla 49.50 dolara yükseldi.
Son OPEC toplantısında Suudi Arabistan ve Rusya'nın üretim miktarını askıya alacağı
beklentisi ve ABD'de ham petrol üretiminin geçen yıla göre yüzde 6 düşmesinin ardından
fiyatlar toparlanarak varil başına 45 Dolar seviyesine kadar yükselmişti.
Sayfa 4
tedam.ticaret.edu.tr
31
MAYIS
2016
Dış Ticaret Verileri Bülteni
Petroldeki yükselişte Nijerya ve Kanada'nın yaşadığı arz problemleri ve ABD'de otomobil
sürme mevsiminin başlamasıyla oluşması beklenen talep artışı beklentisi etkili olmaya
devam ediyor.
Uluslararası piyasalarda ise Ortadoğu ülkelerinde üretimin artması ise fiyatları aşağı yönlü
baskılayan tek faktör olarak göze çarpıyor.
2016’nın Mart ayında petrol ve petrolden elde edilen ürün kaleminde net ihracat -436 bin
Dolar seviyesinde gerçekleşti. Geçen sene aynı ay için rakam -610 bin Dolar olmuştu. Bu
fark petrol fiyatlarındaki düşüşe göre değerlendirildiğinden beklenenin altında görülmekte.
Altın: Fiyat (Ons/$) - Net İhracat ($)
1.400
1.500
1.200
800
500
600
0
400
Bin
1.000
1.000
-500
200
0
-1.000
May
Haz
Tem
Ağu
Eyl
Altın Fiyatı(Ons/$)
Eki
Kas
Ara
Altın Net İhracatı
Oca
Şub
Mar
Nis
Kaynak: TÜİK-Bloomberg
Spot piyasada altında oynak seyir sürüyor. Altının onsu %0.6 civarında yükselişle 1,200
Dolar bandına kadar ilerlerdi, fiyatlar geçtiğimiz günlerde 1,100 Dolar aralığına kadara
inerek son 3 ayın en düşüğünü görmüştü. Fiyatlar bu düşüşün ardından toparlanma
gösterse de aylık bazda Kasım ayından bu yana en büyük aylık kaybın Mayıs’ta yaşanması
bekleniyor.
Türkiye’de ise Altının gramı 110 TL aralığında, çeyrek altın ise 190 TL aralığında işlem
görüyor.
Altın rezervlerinde ise şu an dünyada ABD 8 bin 100 tonun üstünde altın rezervi ile ilk
sırada. İkinci Almanya 3 bin 300 ton, üçüncü IMF ise 2 bin 800 ton civarı altın rezervine
sahip. Daha sonra İtalya ve Fransa (2 bin 400'er ton), Çin (bin 700 ton) sıralanıyor.
Türkiye'nin rezervi 480 ton civarında.
Sayfa 5
tedam.ticaret.edu.tr
31
MAYIS
2016
Dış Ticaret Verileri Bülteni
Mart’ta 774 bin Dolar seviyesinde gerçekleşen net altın ihracatı, ciddibir düşüş yaşayarak
Nisan’da -62 571 olarak gerçekleşti.
Jeopolitik Gelişmeler
Net İhracat: Rusya - İran
Haz
Tem
Ağu
Eyl
Eki
Kas
Ara
0
Oca
Şub
Mar
Nis
300
200
100
0
-100
-200
-300
-400
Bin
-500
-1000
-1500
Rusya
İran
Bin
May
Kaynak: TÜİK
Nisan’da Rusya ile net ihracat -1 019 bin Dolar gerçekleşti. Geçen bu rakam senenin en
düşük seviyelerine yakın – 1 200 bin Dolar olmuştu.
Rusya ile ticarette yaşanan kan kaybına kısa bir ara verildiğinden bahsetmek mümkün.
Nisan ayı verilerinde sene başından beri sürmekte olan genel dış ticaret hacmi düşüşüne
rağmen Rusya ile ticaret göreli bir toparlanma yaşadı ve net ihracat son 12 ayın zirvesine
sıçradı.
Yaz aylarına girmekte olduğumuz şu günlerde, uçak krizi sonrası Rusya tarafından yaşanan
ciddi turizm gelirleri kaybına rağmen bu gelişmenin yaşanmasını olumlu değerlendirmek
gerekiyor. Bu gidişatın ne kadar tutarlı ve sürekli olacağını ise ancak aylarında gelecek olan
verilerle teyit etmek mümkün olacak.
İran cephesinde ise aynı şekilde toparlanma işaretleri görülüyor. Nisan’da net ihracat 199
bin Dolar oldu. Rakam geçen ay eksi değerlerde idi.
Sayfa 6
tedam.ticaret.edu.tr
31
MAYIS
2016
Dış Ticaret Verileri Bülteni
KÜRESEL GÖRÜNÜM
Çin
2016 Nisan ayında Çin, geçen ay yükseliş trendinin tersine ve piyasa beklentisinin de
üzerinde bir düşüşle yıllık bazda %1,8 düşerek 172 milyar 77 milyon Dolar düzeyinde
ihracat gerçekleştirdi.
ABD’ye ihracat yıllık bazda %9,3 düşerken, Güneydoğu Asya Ülkeler Birliği’ne (ASEAN)
%6,4, AB ülkelerine ise %3,2 arttı. Böylece Ocaktan Nisana ihracata %7,6 düştü.
Yine 2016 Nisan ayında ithalat piyasada beklenen %5.0’lık düşüşün üzerinde yıllık bazda
%10,9 düşerek 127 milyar 20 milyon Dolar oldu. Düşen emtia fiyatları ve zayıf talep
sebebiyle, bu ay ithalatta devam eden 18. Ay düşüş trendi oldu. Ocaktan Nisana ithalat
geçen seneye kıyasla %12,8 düştü.
Çin İhracat (USD HML)
2500
İhracat
2000
1500
1000
May
Haz
Tem
Ağu
Eyl
Eki
Kas
Ara
Oca
Şub
Mar
Nis
Kaynak: Trading Economics
Amerika Birleşik Devletleri
Mart ayında ABD’nin ihracatı aylık bazda %0,87 düşerek 176 milyar 6 milyon Dolar
gerçekleşti. Güçlü Dolar ve zayıf küresel talep bu düşüşte etkili oldu.
Mart ayında ithalat ise aylık bazda %3,6 küçülerek 217 milyar 1 milyon Dolar oldu. Şubat
2011’den beri en düşük olarak gerçekleşen bu rakamda düşük enerji fiyatları, güçlü Dolar
ve düşük talep rol oynadı.
Sayfa 7
tedam.ticaret.edu.tr
31
MAYIS
2016
Dış Ticaret Verileri Bülteni
ABD İhracat (Milyar USD)
190
İhracat
185
180
175
170
May
Haz
Tem
Ağu
Eyl
Eki
Kas
Ara
Oca
Şub
Mar
Kaynak: Trading Economics
Birleşik Krallık
Toplam ihracat Mart ayında geçen aya göre %3,74’lük artışla 60 milyar 760 milyon Dolar
oldu. Bu artışta sınıflandırılmamış mal ihracatı ile uçak ihracatı etkili olurken, kimyevi
maddelerdeki düşüş artışı dengeledi. Yılın ilk üç ayında sevkiyat ise %0,4 arttı.
İthalat ise 66 milyar 691 milyon Dolar olarak geçen aya göre %0,3 düzeyinde artış gösterdi.
Bu artışta yükselen petrol fiyatları ile uçak alımlarındaki artış etkili olurken yine artış düşen
kimyevi maddeler ithalatı ile dengelenmiştir. Yılın ilk üç ayında ise ithalat %1,1 artmış oldu.
Birleşik Krallık İhracat (Milyar GBP)
45
44
İhracat
43
42
41
40
May
Haz
Tem
Ağu
Eyl
Eki
Kas
Ara
Oca
Şub
Mar
Kaynak: Trading Economics
Güney Kore
Güney Kore’de ihracat Nisan ayında %11,2 azalarak 41 milyar Dolar olarak gerçekleşti.
İhracatın bu ay art arda 16. Kez düşüşü olmuş oldu. En fazla ihracat pazarı olan Çin’e
satışlar %18,4 azalış ile 10 aylık düşüşünü sürdürdü. ABD’ye ihracat ise geçen ay %3,8’lik
düşüşün ardından %6,6 azaldı.
Sayfa 8
tedam.ticaret.edu.tr
31
MAYIS
2016
Dış Ticaret Verileri Bülteni
İthalat ise Nisanda %14,9 azalarak 32 milyar 2 milyon Dolar seviyesinde gerçekleşti. Bu düşüş art
arda 19. Düşüşü oldu.
İhracat (Milyar USD)
50
40
30
İhracat
20
10
0
May
Haz
Tem
Ağu
Eyl
Eki
Kas
Ara
Oca
Şub
Mar
Nis
Kaynak: Trading Economics
Almanya
Almanya’da 2016 Mart ihracatı mevsimsellikten arındırılmış rakamlara göre bir önceki yıl
aynı dönemine göre %0,5 artarak 107 milyar Euro olarak gerçekleşti. İthalat ise %4,3
azalarak 80.9 milyar Euro oldu. Mart ayı dış ticaret fazlası da 26 milyar Euro olarak
açıklandı.
Almanya Dış Ticaret Dengesi (Milyon EUR)
30
25
20
15
10
Nis
May
Haz
Tem
Ağu
Eyl
Eki
Kas
Ara
Oca
Şub
Mar
Kaynak: Trading Economics
Önceki yıl Mart ayına göre AB ülkelerine ihracat %5,5, bu ülkelerden ithalat %5,9 arttı.
Almanya, bu dönemde Avrupa Birliği (AB) ülkelerine 59,6 milyar Euro değerinde mal
gönderirken bu ülkelerden 53,3 milyar Euro mal satın aldı.
Sayfa 9
tedam.ticaret.edu.tr
31
MAYIS
2016
Dış Ticaret Verileri Bülteni
Euro Bölgesi ülkelerine yapılan ihracat ise Şubatta 36,8 milyar Euro, ithalat 36,1 milyar
Euro olarak gerçekleşti. Oransal olarak bakıldığında ise ihracatta %3,3, ithalatta %3,7 artış
kaydedildi.
Almanya’nın, AB dışındaki ülkelere Şubat ayı ihracatı %2 yükselerek 39,9 milyar Euro ve
ithalatı %0,4 artışla 26 milyar Euro oldu.
Sayfa 10
tedam.ticaret.edu.tr
31
MAYIS
2016