Dış ticaret açığı

Ocak 2016
Dış Ticaret Rakamları
“2016 Ocak: -3,8 milyar $, Beklenti: -3,8 milyar $, 2015 Ocak: -4,3 milyar $.”




Dış ticaret açığı 2016 yılının ilk ayında 2015 yılının aynı ayına göre %13,4
azalarak 3,8 milyar $’a geriledi (2015 Ocak: -4,3 milyar $). 12 aylık birikimli dış
ticaret açığı da gerileyişini sürdürerek Ocak ayında 62,7 milyar $’a (Aralık 2015:
63,3 milyar $) geriledi.
Ocak ayında ihracat yıllık bazda %22 azalışla 9,6 milyar $ olurken ithalat
%19,7’lik azalışla 13,4 milyar $ düzeyinde gerçekleşti. İhracatta gözlenen sert
düşüşe bağlı olarak ihracatın ithalatı karşılama oranı Ocak ayında %71,8 (2015
Ocak %73,9) seviyesine geriledi.
Dış Ticaret Dengesi (milyar USD)
Oca.16
Oca.15
12aylık
Oca.16
3,8
4,3
62,7
63,3
Enerji
2,0
3,3
32,0
33,3
Enerji Dışı
1,8
1,0
30,7
30,0
9,6
12,3
141,2
143,9
(Milyar USD)
Dış Ticaret Açığı
Toplam İhracat
Enerji
0,2
0,4
4,4
4,5
Enerji Dışı
9,4
11,9
136,8
139,4
13,4
16,6
203,9
207,2
2,3
3,7
36,4
37,8
11,1
12,9
167,5
169,4
Altın İhracatı
0,2
1,3
6,3
7,4
Altın İthalatı
0,2
0,2
3,4
3,4
Altın Ticareti (net)
0,0
1,1
2,9
4,0
Toplam İthalat
Enerji
Net altın ticaretinin dış ticaret dengesi üzerindeki son iyi aydır görülen olumsuz
etkisi Ocak ayında hafif olumluya döndü. Enerji kaleminin ise Ocak ayı dış ticaret
açığına negatif etkisi 2 milyar $ olurken 12 aylık birikimli enerji açığı düşük petrol
fiyatlarına bağlı olarak 32 milyar $ düzeyine (2015 Aralık: 33,3 milyar $ ) geriledi.
2016 yılının ilk ayında dış ticaret dengesine geniş ekonomik gruplar
sınıflandırmasına göre yıllık bazda baktığımızda ithalattaki en fazla azalış %21,5
ile ithalatımızın yaklaşık %70’ini oluşturan ara mallarında gerçekleşti. Ayrıca
yatırım malları ithalatı %17, tüketim malları ithalatı da yurt içi talebin ılımlı
seyretmesine bağlı olarak %12 azaldı. İhracat tarafında ise en fazla azalış %28,6
ile ara mallarında görülürken tüketim malları ihracatında %18 ve yatırım malları
ihracatında %5 azalış gerçekleşti.
Avrupa Birliğine yapılan ihracatın payı 2015 Ocak ayında %42,7 iken 2016 Ocak
ayında bu oran %49,5 oldu. Buna karşın AB’ye yapılan ihracatta hem dolar
bazında (%-9,7), hem de euro bazında (%-3,5) düşüş yaşanması dikkat çekti.
AB’ye yapılan ihracat payının Ocak’ta artmasında, bölgeye yapılan ihracat
tutarındaki düşüşün toplam ihracat tutarındaki düşüşten daha az olması etkiliydi.

En fazla ihracat yapılan ülke 1,1 milyar $ ile Almanya olurken bu ülkeyi sırasıyla
650 milyon $ ile İngiltere, 570 milyon $ ile İtalya ve 469 milyon $ ile Irak izledi.
İthalatta ise ilk sırayı 1,9 milyar $ ile Çin alırken bu ülkeyi sırasıyla 1,3 milyar $ ile
Rusya, 1,2 milyar $ ile Almanya ve 606 milyon $ ile İtalya izledi.

Ocak ayında dış ticaret açığındaki iyileşmenin devam etmesinde enerji
maliyetlerindeki düşüş etkili oldu. Düşük seyreden petrol fiyatlarıyla uyumlu olarak
enerji maliyetleri, Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %40 azalış
kaydetti. Diğer taraftan jeopolitik gelişmeler ve küresel ekonomideki zayıf seyre
bağlı olarak ihracatta devam eden yavaşlama eğilimi ise dış ticaret dengesindeki
iyileşmeyi sınırlandırdı. İhracat, 2011 yılı Ocak ayından bu yana ilk kez 10 milyar
$’ın altında gerçekleşti. Önümüzdeki dönemde Avrupa ekonomisindeki
toparlanmanın devam etmesi ve petrol fiyatlarının geçtiğimiz yıl ortalamasının
altında seyretmesine bağlı olarak dış ticaret dengesindeki iyileşme trendinin
sürmesini bekliyoruz. Ayrıca uluslar arası yaptırımlarının kaldırılmasının ardından
İran’a ihracatın artırılması halinde ise dış ticaret dengesindeki iyileşme hız
kazanabilir.
12aylık
Ara.15
Enerji Dışı
Altın
milyar $
Dış Ticaret Açığı (12 aylık)
110
100
90
80
70
65,7
62,7
60
50
12 Aylık Dış Ticaret Açığı
40
Altın Hariç Dış Ticaret Açığı
30
Ocak 09
Mayıs 09
Eylül 09
Ocak 10
Mayıs 10
Eylül 10
Ocak 11
Mayıs 11
Eylül 11
Ocak 12
Mayıs 12
Eylül 12
Ocak 13
Mayıs 13
Eylül 13
Ocak 14
Mayıs 14
Eylül 14
Ocak 15
Mayıs 15
Eylül 15
Ocak 16

milyar $
12 Aylık Enerji Açığı
60
50
40
32,0
30
Mayıs 08
Eylül 08
Ocak 09
Mayıs 09
Eylül 09
Ocak 10
Mayıs 10
Eylül 10
Ocak 11
Mayıs 11
Eylül 11
Ocak 12
Mayıs 12
Eylül 12
Ocak 13
Mayıs 13
Eylül 13
Ocak 14
Mayıs 14
Eylül 14
Ocak 15
Mayıs 15
Eylül 15
Ocak 16
20
1
Hazine Yönetimi Araştı rma Bölümü
arastirma@halkbank.com.tr
Mustafa Can BASMACI
0216 503 5348
Muharrem BAYKARA
0216 503 5394
Cihangir DİNCER
0216 503 5826
UYARI: Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunulan bu yayının
hazırlanmasında gerekli özen ve dikkat gösterilmesine rağmen oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının
ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler
genel niteliktedir. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak
kabul edilemez. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize de uygun olmayabilir. Bu
nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar
doğurmayabilir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul
etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde
sunulmaktadır.
2