Mitoz - Mitozda 2 yavru hücre oluşur ve bunların genetik yapısı birbirinin ve ana hücrenin aynıdır. - 2n --- 4n (anafaz) ------2n - İdentik kardeş kromatidler ayrılarak yavru hücrelere giderler. - Somatik hücrelerde oluşur. Mayoz – DNA replikasyonunu takip eden 2 bölünme ile oluşur. - Haploid hücreler oluşturur (n) - 46 çift iplikli kromozom (2n) 1. bölünme - 23 çift iplikli kromozom (n) 2. bölünme - 23 tek iplikli kromozom (n) - Gametleri verecek ana hücrelerde oluşur. Mayoz eşemin temelidir. İki haploid gamet biraraya zigotu oluşturur. Kromozom replikasyonu • Kromozomlar duplike olur. • Bölünme öncesi meydana gelir. • Replike kopyalara kardeş kromatid denir. • Kardeş kromatidler sentromerle birarada tutulurlar. Mayoz Gametleri oluşturan bir bölünmedir. Anne Baba Çocuk Çok fazla Mayozda genetik bilgi yarıya iner. Mayoz iki bölümlüdür Kardeş kromatidler ayrılır Homologlar ayrılır Meiosis I (reduction division) Meiosis II (equational division) Diploid Haploid Haploid Her bir gamette bir kromozomdan bir kopya kalır Replike kromozom Gen X Kardeş kromatidler homologlar Aynı gen Farklı allel olabilirler Homologlar Mayoz I’de ayrılınca farklı alleller de Birbirinden ayrılırlar. Aynı gen Aynı alleller Mayoz I : Redüksiyon Bölünmesi İğ iplikleri Nukleus Nukleus zarı Profaz I (erken) (diploid) Profaz I (geç) (diploid) Metafaz I (diploid) Anafaz I (diploid) Telofaz I (diploid) Profaz I Erken profaz Geç profaz Homologlar eşleşir. Krossing over olur. Kromozomlar kondense olur. İğ oluşur. Nukleus zarı parçalanır. Metafaz I Homolog kromozomlar ekvator plağında yerleşirler. Anafaz I Homologlar ayrılır ve Kutuplara hareket ederler. Kardeş kromatidler Sentromerle bağlı olarak kalır. Telofaz I Nukleus zarı oluşur. İğ yok olur. Sitokinez hücreyi ikiye böler. Mayoz II Hücrede sadece homologlardan biri bulunur. Gen X Kardeş kromatidler identik genetik bilgi taşır Mayoz II sonucu her kromozomun tek kopyası, yani tek allel bulunur. Mayoz II : Ekvasyon bölünmesi Profaz II (haploid) Metafaz II (haploid) Anafaz II (haploid) Telofaz II (haploid) İdentik olmayan 4 yavru hücre Profaz II Nukleus zarı parçalanır İğ oluşur. Metafaz II Kromozomlar ekvator plağında dizilirler. Anafaz II Kardeş kromatidler ayrılırlar ve zıt kutuplara giderler. Telofaz II Nukleus zarı oluşur. Kromozomlar dekondanse olurlar. İğ kaybolur. Sitokinezle iki hücre oluşur. Mayoz’un sonuçları Gametler 4 haploid hücre Her kromozomdan bir kopya Her genin tek alleli Farklı allellerin kromozom boyunca değişik yerleşimleri Mitoz Mayoz 2 Bölünme sayısı 1 Yavru hücrelerin sayısı 2 4 Evet Hayır Ana hücre gibi Ana hücrenin yarısı Genetik olarak identik? Kromozom # Nerede Ne zaman Görevi Somatik hücreler Hayat boyu Büyüme ve tamir Eşem hücrelerini verecek hücreler Seksüel olgunlukla ilişkili Eşemli üreme Neden Mayoz? - Haploid gamet oluşturma - Yeni gen kombinasyonları -Nasıl? Bağımsız diziliş Rekombinasyon Bağımsız diziliş Bağımsız dağılım 23 çift kromozom Kombinasyon sayısı yumurta ve sperm de 223 = 8,388,608 Döllerdeki kombinasyon sayısı 223 X 223 = 70,368,744,177,664 Yeni kombinasyonlar oluşturur. Rekombinasyon krossing-over - Homolog kromozomların kromatidleri arasında parça değişimi. - Yeni kombinasyonlar oluşur Rekombinasyon (krossing over) • Profaz Mayoz I A A B • Çeşitlilik oluşturur. B C b C D D E F E F a a e f b c c d d e f Rekombinasyon (krossing over) • profaz mayoz I A a B • Çeşitlilik oluşturur. b C C D D E F c c d E F e f d e f Rekombinasyon (krossing over) a A B b C D E F A a B b C D E F e f c c d d e f Kiasma Gametogenez - spermatogenez - oogenez Spermatogenez: sperm oluşumu Spermatogenez Testisteki stem hücreler bölünerek Spermatosit havuzu oluşturur. Mayoz 4 spermatid oluşturur.. Spermiogenez olgun spermin oluşması olayıdır. Oogenez First polar body may divide (haploid) a a X a X a Meiosis I A Oogonium (diploid) X X Mitosis X Primary oocyte (diploid) Polar bodies die Meiosis II (if fertilization occurs) A X A X Secondary oocyte (haploid) Ovum (egg) A X Second polar body (haploid) Mature egg Oogenez: ovum oluşumu • Mayoz ürünlerinden biri ovumu oluşturur. • Diğerleri polar cisimleri oluşturur. Oogenez ve Spermatogez Fertilizasyon • Sperm ve ovum birleşmesidir.. • Mayoz 2de ovum tamamlanır döllenmede bir ovum bir polar cisim oluşur • Döllenmeden sonra bir kimyasal reaksiyonla başka spermlerin ovuma girişi engellenir. Memeli Gelişimi 2-Cell 16-Cell Blastocyst 4-Cell Week 3 Week 4 Week 5 Week 6 Week 7 Week 8 Courtesy Dr. Shar, Univ. of Penn. Med. School Prenatal diagnosis cordocentesis amniocentesis Preimplantation genetic diagnosis Chorion villi sampling www.visembryo.com/baby/hp.html