11.Bölüm E**T*MF*NANSMANI VE OKULDA KAYNAK
advertisement
EĞİTİM FİNANSMANI ve OKULDA KAYNAK YÖNETİMİ Konu Başlıkları • Eğitim ve Ekonomi • Okulların Kaynaklarının Yönetimi ile İlgili Temel Kavramlar ▫ ▫ ▫ ▫ ▫ ▫ ▫ ▫ ▫ Okul Bütçesi, Eğitimde Verimlilik ve Etkililik, Eğitimin Maliyeti, Eğitim Eşitliği Okul Bütçesi Eğitimde Verimlilik ve Etkililik Maliyet, Eğitimin Maliyetinin Karşılanması Eğitimde Fırsat ve İmkân Eşitliği Okulların Gelir Kaynakları Eğitimde Kaynak Sorunu Türkiye’de Eğitimin Finansmanı ve Eğitim Harcamaları Bilgi Yönetim • Sistemi Projesi: e-Okul Bütçeleri Projesi • Örnek Olay • Kayıt Parası Eğitim ve Ekonomi • Türkiye’de 1999 yılında 510.063.600 TL olan MEB bütçesi 2011 yılında 34.112.163.000 TL olmuştur. • Buna karşılık eğitime ayrılan kaynakların halen yetersiz olduğu ve kaynak sıkıntısının önemli düzeyde devam ettiği söylenebilir. Eğitim Ekonomi Eğitim Harcamalarının GSYH’ye Oranları,GSYH ile Konsolide/Merkezi Yönetim Bütçesinin Milli Eğitim Bakanlığı Bütçesine Oranı Türkiye’nin 1997 yılında eğitime ayırdığı pay GSYH’nin % 1.77’si, konsolide bütçenin % 8.41’idir. 2011 yılında ise eğitime ayrılan pay GSYH’nin 2.81’i, konsolide bütçenin ise % 10.92’sidir. Türkiye’nin eğitime ayırdığı payda önemli bir artış meydana gelmiş olmakla birlikte,mevcut oranlar halen OECD ülkelerinin gerisindedir. Eğitimde Verimlilik ve Etkililik Okul Bütçesi Okulların Kaynaklarının Yönetimi ile İlgili Temel Kavramlar Eğitim Eşitliği Eğitimin Maliyeti Okul Bütçesi Bütçe, bir örgütün belli bir süre işleyebilmesi için yapılacak harcamaları gösteren plan Eğitim bütçesi ise, bir okulun, bir yıl süreyle işleyebilmesi için yapılacak harcamaları gösteren bir parasal kaynak planı Okul bütçesi, bütün bir yıl içinde tahmin edilen gelir ve giderlerin kaydedildiği bir belge ve maddi kaynakların sağlanmasına ve harcanmasına izin veren bir tasarı Bütçelemenin işlevleri Okul kaynaklarının okul amaçları doğrultusunda kullanılmasını sağlanır. Okulun eğitim hizmetlerinin niceliğini ve niteliğini yükseltilir. Eğitimin niceliği, daha çok öğrenciye eğitim hizmeti sunmakla; eğitimin niteliği ise, eğitim programına uygun öğrenci yetiştirmekle gerçekleşir. Okul kaynaklarının yerli yerinde ve gerektiğinde kullanılmasını sağlayarak savurganlığı önlemek. Bütçenin önemli bir işlevi de, okulun sorunlarını açığa çıkarmasıdır. Bütçe aynı zamanda bir denetim aracıdır. Bütçede gösterilen her kuruşun nereye harcandığının adım adım izlenmesi, eğitimin ne oranda planlanan düzeyde yapıldığını ortaya koyar. Eğitimin maliyetinin hesaplanmasında bütçe temel araçtır. Eğitimde Verimlilik ve Etkililik Girdi Etkililik Verimlilik Çıktı Eğitimin Maliyeti • öğrencinin okula devam etmesinden kaynaklanan tüm harcamaları içerir eğitim hizmeti üreten (eğitim kurumları) kurumlar yönünden eğitim hizmetlerin den yararlanan tüketiciler (öğrenciler, aileler) Eğitim maliyetini n iki boyutu Eğitim Eşitliği • Eğitim eşitliği, her yurttaşa eğitimi (1) eşit ortamda, (2) eşit eğitim programıyla, (3) eşit fiyata sunmaktır. • Eğitimde yurttaşlara eşit ortamda, eşit eğitim programını, eşit fiyatla sunmak, Milli Eğitim Temel Kanunu ile “Eğitim hakkı (Madde 7) ve “fırsat ve imkân eşitliği (Madde 8)” ile vatandaşların bu hakları güvence altına alınmıştır. Okulların Gelir Kaynakları 1. Genel Bütçe 2. İl Özel İdareBütçesi 8. Diğer Kaynaklar 3. Köy Bütçesi 7. Okul Aile Birliği 4. Öğretim Ödentisi 6. Bağışlar 5. Döner Sermaye Türkiye’de Eğitimin Finansmanı ve Eğitim Harcamaları Bilgi Yönetim Sistemi Projesi: e-Okul Bütçeleri Projesi • E-Okul Bütçeleri Projesi, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı tüm resmi öğretim kurumları için bilgi teknolojileri ile desteklenmiş “Eğitim Finansmanı ve Eğitim Harcamaları Bilgi Yönetim Sistemi”nin tasarlanması ve kurulmasını öngörülmektedir. E-okul bütçesi projenin sağlayacağı bazı yararlar • Merkezi yönetimden, yerel yönetimlere en iyi örnek model • İlk defa merkezden elektronik ortamda izlenebilen bütçe sistemi okullara kurulacak • Okullara internet tabanlı bir bağış sistemi kurulacak • İlgilenen tüm vatandaşlarımız için her okulun elektronik ortamda izlenebilen bir bütçe sistematiği • Şeffaf • Öğrenci başına yapılan harcamalar gerçek veriler üzerinden hesaplanacak • Velilerin okula ve öğrenciye yaptığı harcamalara ulaşılacak • Bütçenin yönetimi konusunda okul yöneticilerinin zan altında kalması önlenecek • Okulların finansman açısından daha özerk hale gelecek • Eğitimde fırsat ve imkan eşitliği sağlanacak • Eğitim ekonomisi ile ilgili veriler ve raporlar elde edilecek
