Viral Hepatitler: Klinik ve Serolojik Seyir Tipik Akut Viral Hepatit Evreleri • İnkübasyon Evresi • Preikterik Evre • İkterik Evre • Konvelasan Evre İnkübasyon Periyodu • Hepatit A 21 g (15-45 g) • Hepatit B 70 g (30-180 g) • Hepatit C 50 g (15-150 g) • Hepatit D 21-50 g • Hepatit E 40 g (15-60 g) Preikterik Evre • • • • Süre: 3-10 g Başlangıç ani (tip A) veya sinsi (tip B veya C) Grip benzeri hastalık (en az %25) (tip A) Serum hastalığı benzeri sendrom (ateş, döküntü, poliartrit) (tip B’nin %10-20’si) • Boğaz ağrısı, öksürük gibi ÜSYE semptomları (1-3 g) • Halsizlik, iştahsızlık (sigara, kahve ve yiyeceklere karşı isteksizlik), tat ve kokuda değişiklik, başağrısı, bulantı-kusma, karın ağrısı, kilo kaybı ( 4 kg) • Ateş 37,8 - 40 0C özellikle hepatit A çocuklarda görülmeyebilir, erişkinde 5 güne kadar uzar İkterik Evre • Süre: 1-3 hf. • İkterle birlikte semptomlarda azalma • Genç erişkinlerde semptomlarda artma olabilir • İdrar renginde koyulaşma • Dışkı renginde açılma • Kaşıntı Fizik Bulgular • • • • • • • • • Vital bulgular N. Bradikardi ? (ciddi hiperbilirubinemi varsa) İkter Hepatomegali %70 Splenomegali %5-25 LAP Spider angioma Ekskoriasyon Artrit ve döküntü (hepatit B,C,D) Laboratuvar Bulguları-1 • İlk görülen değişiklik ALT yükselmesidir. Bu yükselme inkübasyon periyodunun sonu kabul edilir. Preikterik dönemde yükselir ve ikterik dönemin başında peak yapar. • ALT ve AST (> N.in 8 X) (< 3000 IU/L) • ALT > AST • ALP, GGT, 5-NT (N.in 1-3 X) (kolestatik formda > 4 X) • LDH (N.in 1-3 X) • İkterik hastalarda transaminazlar daha yüksek olma eğilimindedir. • C hepatitinde ALT değerleri daha çok oynamalar gösterir. Laboratuvar Bulguları-2 • Bilirubin (< 20 mg/dl) (hemoliz veya böbrek yetm. varsa > 30 mg/dl) • PT N. • Alb, Glb. N • WBC N (hafif lenfositoz) • ESR N • Ig N • anti-DNA, SMA (+) (düşük seviyede) Kronik Viral Hepatitlerde Laboratuvar • Transaminazlar (N.in 2-8 X) • ALT > AST • Siroz geliştiğinde AST > ALT • Diğer enzimler anlamlı değil. • Bilirubin akut hepatitdeki kadar yükselmez. Akut Viral Hepatitde Klinik Görünümler • Asemptomatik • Anikterik semptomatik • İkterik %20-50 • Fulminan hepatik yetmezlik Fulminan Hepatit • 7 gün içinde hiperakut, 8-28 gün içinde akut, 29-72 gün içinde subakut • %75 viral hepatitlere bağlı • Etkenler: %30-60 HBV (bunların %30-40’ı HDV) %10-20 HAV (<%0.1) HEV HGV HCV ? • Sarılığın artışı, KC fonksiyonlarında bozulma, kanama diyatezi, hepatik ensefalopati ve koma gelişimi ile karakterizedir. • Başlangıçta ani ateş yükselmesi olabilir. • KC boyutlarında hızlı bir küçülme, PT uzaması, bilirubin düzeyi yükselirken transaminaz düzeylerinde düşme gözlenir. Hepatik Ensefalopati 1.Evre: Hafif mental değişijklikler, asteriks minimal veya yok. 2.Evre: Mental değişikliklerin kötüleşmesi, belirgin asteriks. 3.Evre: Stupor ve yarı koma, fakat uyarılabilir. 4.Evre: Artık uyarılamaz, derin ağrı uyarısına cevap olabilir veya olmayabilir. Hepatit A-Klinik Özellikler • İnkübasyon süresi: • Yaş gruplarına göre sarılık: • Komplikasyonlar: • Kronik sekel: • Taşıyıcılık: Ortalama 21 gün (15-45 gün) <6 yaş <%10 6-14 yaş %40-50 >14 yaş %70-80 Kolestatik hepatit Alevlenen hepatit Fulminan hepatit Yok Yok Age-specific Mortality Due to Hepatitis A Age group (years) Case-Fatality (per 1000) <5 5-14 15-29 30-49 >49 3.0 1.6 1.6 3.8 17.5 Total 4.1 Source: Viral Hepatitis Surveillance Program, 1983-1989 Hepatit A Virus İnfeksiyonu Tipik Serolojik Seyir Semptomlar Total anti-HAV ALT Titre Fekal HAV 0 1 IgM anti-HAV 2 3 4 Aylar 5 6 12 24 Hepatit B-Klinik Özellikler • İnkübasyon süresi: Ortalama 60-90 gün (30-180 gün) • Klinik hastalık (sarılık): • Akut vaka-mortalite oranı: • Kronik infeksiyon: <5 yaş <%10 >30 yaş %33 %0.5-1 <5 yaş %30-90 >5 yaş %2-10 Akut Hepatit B Virus İnfeksiyonu Tipik Serolojik Seyir Semptomlar anti-HBe HBeAg Total anti-HBc Titre 0 1 anti-HBs IgM anti-HBc HBsAg 2 3 4 5 Aylar 6 7 8 9 12 24 Kronik Hepatit B Virus İnfeksiyonu Tipik Serolojik Seyir Kronik (Yıllar) Akut (6 ay) HBeAg anti-HBe HBsAg Total anti-HBc Titre IgM anti-HBc 0 1 2 3 4 5 6 Aylar 7 8 9 12 Hepatit B Virus İnfeksiyonunun Yaşa Göre Sonucu 100 100 80 80 60 60 Kronik İnfeksiyon (%) 40 40 20 20 Semptomatik İnfeksiyon (%) 0 Doğum 1-6 ay 7-12 ay İnfeksiyondaki Yaş 1-4 yaş 0 Daha büyük çocuklar ve Yetişkinler Hepatit C-Klinik Özellikler İnkübasyon süresi: Ortalama 6-7 hafta (15-150 gün) Klinik hastalık (sarılık): < %25 Kronik infeksiyon: %70 Persistan infeksiyon: %85-100 İmmunite: Tanımlanmış koruyucu antikor cevabı yok Hepatit C Virus İnfeksiyonu Tipik Serolojik Seyir anti-HCV Semptomlar Titre ALT Normal 0 1 2 3 Aylar 4 5 6 1 2 3 Yıllar 4 Hepatit D-Klinik Özellikler • Koinfeksiyon – akut HBV infeksiyonu ile birlikte – ciddi akut hastalık – düşük kronik infeksiyon riski (% 2-7) • Süperinfeksiyon – kronik HBV infeksiyonu zemininde – yüksek ciddi kronik infeksiyon riski (>%70) HBV-HDV Koinfeksiyonu Tipik Serolojik Seyir Semptomlar Yüksek ALT anti-HBs Titre IgM anti-HDV HDV RNA HBsAg Total anti-HDV Zaman HBV-HDV Süperinfeksiyonu Tipik Serolojik Seyir Sarılık Semptomlar Total anti-HDV ALT Titre HDV RNA HBsAg IgM anti-HDV Zaman Hepatit E-Klinik Özellikler İnkübasyon süresi: Ortalama 40 gün (15-60 gün) Klinik hastalık (ikter): Daha çok gençler ve orta yaş Çocuklarda % 20 Gebelerde 9 kat daha fazla Vaka-fatalite oranı: %1-3 Gebelerde %15-25 Hastalık ciddiyeti: Yaşla artar Kronik sekel: Tanımlanmamış Hepatit E Virus İnfeksiyonu Tipik Serolojik Seyir Semptomlar IgG anti-HEV ALT IgM anti-HEV Titre Fekal Virus 0 1 2 3 4 5 6 Aylar 7 8 9 10 11 12 13 Akut Viral Hepatitde Serolojik Tanı (özet) • anti-HAV IgM (+) akut hepatit A • HBsAg (+) hepatit B anti-HBc IgM (+) akut hepatit B anti-HBc IgM (-) kronik hepatit B eksaserbasyonu veya bir başka hepatit ajanı ile süperinfeksiyon • anti-HCV (+) akut hepatit C veya kronik hepatit C eksaserbasyonu • anti-HDV (+) hepatit D (koinfeksiyon veya süperinfeksiyon) titre düşük veya yükseliyorsa akut hepatit D titre yüksek seyrediyorsa (>1:100) kronik hepatit D eksaserbasyonu