Sağlık bakım perspektifi

advertisement
Sağlık bakımı ile ilgili sosyal
bileşenler
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Avrupa perspektifi
• Sosyal eşitsizliklerin ruh sağlığında artan
risklerle bağlantılı olduğu açıkça
görülmektedir. Avrupa perspektifinden
baktığımızda ülkeler arasında kaynaklarda
büyük değişkenlik olduğunu görmekteyiz.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Gross domestic product (GDP) is a measure for the economic activity. It is defined as the value of all goods and services produced less the value of any
goods or services used in their creation. The volume index of GDP per capita in Purchasing Power Standards (PPS) is expressed in relation to the European
Union (EU28) average set to equal 100. If the index of a country is higher than 100, this country's level of GDP per head is higher than the EU average and
vice versa. Basic figures are expressed in PPS, i.e. a common currency that eliminates the differences in price levels between countries allowing meaningful
volume comparisons of GDP between countries. Please note that the index, calculated from PPS figures and expressed with respect to EU28 = 100, is
intended for cross-country comparisons rather than for temporal comparisons. Source of Data: Eurostat
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Current Health Care Expenditure 2012
(¹) Countries are ranked on total (public + private) healthcare expenditure in PPS per inhabitant. Denmark, Cyprus, Portugal, Iceland, Norway and Switzerland: provisional.
Ireland, Italy, Malta and the United Kingdom: not available.
(²) 2011.
(³) 2010.
Source: Eurostat (online data code: hlth_sha_hf)
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
% People at risk for poverty or social exclusion 2012
The Europe 2020 strategy promotes social inclusion, in particular through the reduction of poverty, by aiming to lift at least 20 million people out of the risk
of poverty and social exclusion. This indicator corresponds to the sum of persons who are: at risk of poverty or severely materially deprived or living in
households with very low work intensity. Persons are only counted once even if they are present in several sub-indicators. At risk-of-poverty are persons
with an equivalised disposable income below the risk-of-poverty threshold, which is set at 60 % of the national median equivalised disposable income
(after social transfers). Material deprivation covers indicators relating to economic strain and durables. Severely materially deprived persons have living
conditions severely constrained by a lack of resources, they experience at least 4 out of 9 following deprivations items: cannot afford i) to pay rent or utility
bills, ii) keep home adequately warm, iii) face unexpected expenses, iv) eat meat, fish or a protein equivalent every second day, v) a week holiday away
from home, vi) a car, vii) a washing machine, viii) a colour TV, or ix) a telephone. People living in households with very low work intensity are those aged 059 living in households where the adults (aged 18-59) work less than 20% of their total work potential during the past year. Source of data: Eurostat
Örnek Etki
• 1970-2007 yılları arasında 26 Avrupa ülkesinde
yapılan analiz; 65 yaş altı grupta işsizlikteki her
%1’ lik artışın intihar etme vakalarında %0.79
oranında artış ile ilişkili olduğunu göstermiştir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Örnek etki
• Bununla birlikte ülke düzeyinde koruyucu
faktörler bulunmaktadır. Örn. 1980-2005
yıllarında İspanya ve İsveç’te yapılan işsizlik ve
intihar arasındaki karşılaştırma, İspanya’daki
artan işsizliğin intihar vakalarında kısa
dönemde artış yarattığı, İsveç’te böyle bir etki
bulunmadığını göstermiştir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Etki örneği
• Yazarlar aktif iş gücü piyasasında farklı sosyal
harcamalar olduğunu belirtmektedir. İsveç’te
kişi başı ortalama 362$ iken İspanya’da 88 $
dır.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Sosyal Bileşenler için Değişkenler
• Sağlık çalışanlarının şu değişkenlerin farkında
olması önemlidir:
– Zayıf maddi şartlar (barınma, malzeme yokluğu,
yoksul mahalle)
– Olumsuz psikolojik şartlar
– Olumsuz sosyo-demografik şartlar
• Tümü ruh sağlığını olumsuz yönde etkiler.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Sosyo-ekonomik durum
• Sağlık çalışanları görünüm farklılığı olan
çocuğun ailesi ile iletişim kurarken onların
sosyo-ekonomik durumları (SED) hakkında
temel verileri toplamak durumundadır.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Sosyo-ekonomik durum
• Temel veriler aşağıdaki 3 büyük değişkeni
içermelidir.
1. Ailenin geliri,
2. Ebeveynlerin eğitim düzeyi,
3. Ebeveynlerin mesleği- iş durumu
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Maddi yoksunluk
• Maddi yoksunluğun tanımı gerekli ya da uygun
kabul edilen malzemelerin alımına gücünün
yetmediği anlamındadır.
• Maddi yoksunluk oranı kişilerin dokuz
üründen en az üçünü alamama, kişilerin dört
ya da daha fazla ürüne gücü yetmiyorsa ciddi
maddi yoksunluk olarak belirtilir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Maddi yoksunluk
1. Uzun vadeli ev kredi
borçları, kira borçları,
faturalar, satın alma
borçları ya da taksitler;
2. Evden uzakta yılda bir
haftalık tatile gücü
yetmeme;
3. Beklenmeyen
giderlerle karşı karşıya
gelmeme;
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Maddi yoksunluk
4. Telefon alamama (cep
telefonu dahil);
5. Renkli televizyon
alamama;
6. Çamaşır makinesi
alamama;
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Maddi yoksunluk
7. Haftada iki gün et,
tavuk, balık yiyememe
(vejeteryansa eş
değeri);
8. Araba alamama;
9. Isınma giderini
karşılayamama.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Dokuz maddeden en az üç maddeyi
karşılayamama
Eurostat 2013 Data
(http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/submitViewTableAction.do)
4.8%
17.4%
8.1%
40.4%
44.3%
58%
No data
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Sonuçlar
• Düşük gelir, işsizlik, yetersiz barınma ve düşük
eğitim seviyesinin ruh sağlığı bozukluğu için
büyük risk faktörleri olduğunu kanıtlar
göstermektedir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Sonuçlar
• Ekonomik açıdan dezavantajlı bireylerde
depresyon ve anksiyetenin daha sık
görüldüğünü çalışmalar kanıtlamaktadır.
• Dezavantajlı ve yoksul kişiler ortak ruh sağlığı
bozuklukları ve olumsuz sonuçlarına maruz
kalmaktadır.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Sonuçlar
• Bu yüzden finansal sıkıntılar ruh sağlığı
problemlerinin hem nedeni hem sonucu
olabilir.
• Sonuç olarak, eğer çocuğun ailesinde düşük
sosyoekonomik durum varsa ve /ya da ruh
sağlığı problemi varsa bunun çocuğun gelişimi
üzerine olumsuz etkisi olabilir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Çocukluk dönemi Sonuçları
• Anne karnında gelişimden 8 yaşa kadar olan
erken çocukluk dönemi bireyin fiziksel ve
zihinsel kapasitesinin temellerinin atıldığı ve
şekillendiği kritik bir gelişim dönemidir.
• Bu aynı zamanda dış etkilere en çok duyarlı
dönem olarak düşünülmektedir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Çocukluk dönemi sonuçları
• Dış etki faktörleri ve bunların çocukluk dönemi
etkilerini ele alan 32 Avrupa ülkesinde yapılan
201 çalışma sistematik olarak gözden
geçirilmiştir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Çocukluk dönemi sonuçları
• İnceleme erken
çocukluk döneminde
gelişime etki eden çok
çeşitli bağımsız
faktörlerin
bulunduğunu
belirtmiştir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Çocukluk dönemi sonuçları
• Gelişime etki eden faktörlerden örnekler:
– Yoksul mahalle ortamı
– Düşük aile geliri-kısıtlı refah düzeyi
– Düşük eğitimli ebevyenler
– Düşük mesleki statü ve sosyal sınıf
– İşsiz ebeveynler
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Sağlık bakım perspektifi
• Maddi yoksulluk içinde olan ailelerde yaşayan
çocuk ve ergenlerin ruh sağlığı problemleri
yaşama olasılığının, maddi zorlukları olmayan
ailelerde yaşayanlara göre 2,5-3 kat fazla
olduğu özel araştırmalarda gösterilmiştir.
• Bu çocukların gelişimi engelleyen koşullarda
olmaları beklenen sonuçtur.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Sağlık bakım perspektifi
• Aile yapısı da iyilik halinde önemli bir rol
oynar. Örneğin tek ebeveynli çocuklarda ruh
sağlığı problemlerinin görülme olasılığının, iki
ebeveyni olanlara göre iki kat fazla olduğuna
yönelik kanıt bulunmaktadır.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Sağlık bakım perspektifi
• Sosyal konutlarda yaşayan, eğitim seviyesi
düşük, dar gelirli geniş ailelerin de çocukları
büyük risk altındadır.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Sağlık bakım perspektifi
• Ebeveynleri ruh sağlığı problemlerine sahip
olan çocuklar daha fazla risk altındadır. Bir
çalışma, annesi ruh sağlığı hastalığı olan
çocukların 5 kat daha fazla olasılıkta ruh sağlığı
bozukluğuna sahip olabileceğini göstermiştir.
• Bir başka çalışma depresyon tanısı almış
ebeveynlerin çocuklarının 20 yaşından önce
%50 risk oranında kendilerinde depresyon
gelişebileceğini göstermiştir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Sağlık bakım perspektifi
• Adölesan çağında madde bağımlığı gibi riskli
davranışlara eğilim bulunmaktadır.
• Örneğin,11-15 yaş düzenli sigara içen İngiliz
çocuklarının % 41’inde ruh sağlığı bozukluğu
ve en az haftada bir kez alkol tüketen bu yaş
gençlerin %24’ünde ayda en az bir kez esrar
kullanımı bulunmaktadır.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Sağlık bakım perspektifi
• Ergenler ve genç yetişkinler için eğitim çıktıları
ile ilgili olarak, ruh sağlığı kötü etkilenen bu
gençler eğitim başarısızlığı ve işsizlik açısından
yüksek risk altındadır.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Ruh Sağlığı
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Yaygınlık
• Ruh sağlığı problemleri
dünya çapında oldukça
yaygındır, dört aileden
birinde en az bir kişide
davranış ya da ruhsal
bozukluk görülmektedir.
Picture: epSos.de
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Yaygınlık
• Geçen sene Avrupa
Birliği topluluk
çalışmalarında ve
İzlanda, Norveç ve
İsviçre’de yapılan
çalışmaların sistematik
incelemeleri 18-65 yaş
arası nüfusun %27’sinin
en az bir ciddi ruh
sağlığı problemi
yaşadığını göstermiştir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Yaygınlık
• Çocuk ve ergenlerin %10-25’inde ruh sağlığı
bozukluğu görülmekte, çocukların ortalama
%20’sinde ruhsal bozukluk yıl içinde
görülmekte, %10 civarında bir kez görülmekte.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Yaygınlık
• Ortak ruh sağlığı
bozukluğu olan
insanların yaklaşık yarısı
18 aydan uzun
periyotlar halinde
etkilenirken
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Yaygınlık
• Nüfusun bazı
kesimlerinde kötü ruh
sağlığının kronik atakları
artmıştır.
– Düşük sosyo-ekonomik
statü
– Uzun-dönem hastalık
– işsizlik
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Sıklık
• Ruhsal sağlık
problemlerinin görülme
sıklığı zamanla artmıştır.
• Son 25 yılda ergenlerde
depresyon ve anksiyete
oranları %70 artmıştır.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Cinsiyet
• Ruh sağlığı tedavisinde
ve hastalığın ortaya
çıkışında bazı cinsiyet
farklılıkları saptanmıştır.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Cinsiyet
• Erkeklere göre kadınlarda depresyon daha
yaygın olarak teşhis edilmekte ve 4 kadından
birinde depresyonun tedavi gerektirdiği, buna
karşılık erkeklerde bu oranın 10:1 olduğu
görülmektedir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Cinsiyet
• Fobi ya da obsesif kompulsif bozukluğa sahip
insanların %60’sı kadındır ve kadınların
anksiyete bozukluğuna sahip olma olasılığı
erkeklere göre iki kat fazladır.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Cinsiyet
• Bu farklılıkların sebepleri açık değildir ancak ,
ruh sağlığı bozuklukları raporunda bildirildiği
gibi farklılıkların kaynağı cinsiyete bağlı olduğu
kadar sosyal ve biyolojik faktörlerden de
kaynaklanabileceği belirtilmektedir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Cinsiyet ve çocuklar
• 5 yaşından 10 yaşına
kadar erkek
çocuklarında ruh sağlığı
bozukluğu görülme
yaygınlığı %10,4 olarak
tahmin edilmekte iken
bu oran kız çocukları
için %5,9 dur.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Cinsiyet ve gençler
• 11-15 yaş arası genç erkeklerde yaygınlık
%12,8 iken kızlarda %9,65 tir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Cinsiyet
• Epidemiyolojik
çalışmalar psikiyatrik
bozukluk
tanılamalarında
cinsiyete bağlı farklılığı
gösterememiştir.
• Bu çalışmalar ruh sağlığı
bozukluğu tanısının
erkeklerde ergenlik
öncesi kızlarda ise
ergenlik sonrası
konduğunu da
göstermektedir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Cinsiyet ve risk faktörleri
• Erkekler kadınlara göre
madde bağımlılığına
daha yatkındır, örneğin
erkeklerin %5,6’sı alkol
uyuşturucu kullanırken
kadınlarda bu oran
%1,3’ dür.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Cinsiyet ve risk faktörleri
• Esrar kullanım oranının
%75’i ve diğer yasa dışı
maddelerin kullanım
oranının %69’u
erkeklere ait.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Etnik yapı
• İngiltere’de yapılan bazı araştırmalarda beyaz
nüfusa göre etnik gruplarda daha yüksek
oranda depresyon görüldüğü belirtilmektedir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Etnik yapı
• İngiliz Hint ve İngiliz beyaz gençleri arasında
yapılan bir karşılaştırma 5-16 yaş arası
çocuklarda Hint kökenli İngilizlerin beyaz
nüfusun yarısından daha az oranda psikiyatrik
bozukluğa sahip olduklarını göstermiştir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Etnik yapı
• Tedavi ile ilgili olarak, pratisyen hekim
tarafından tespit edilen ruh sağlığı
problemlerinin azınlık etnik gruplarda daha az
olduğu raporlanmıştır.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Etnik yapı
• Bu gruplardan gelen hastalara beyaz nüfusla
kıyaslandığında danışmanlık, psikoterapi
sunma olasılığı az olmasına rağmen yüksek
dozda ilaçların reçete edilmesi daha çoktur.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Sosyal gruplar
• Bazı sosyal gruplar ruh
sağlığı problemleri
açısından yüksek risk
altındadır.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Sosyal gruplar
• Mültecileri içeren bir
çalışmada mültecilerin
üçte ikisinin savaşa
maruz kalma ya da
kendi ülkesinde
hapishanede kalması
nedeniyle ciddi ölçüde
depresyon ve anksiyete
yaşadığını
göstermektedir.
• Aynı zamanda yeni bir
ülkeye geldiklerinde
psikolojilerini bozacak
sosyal izolasyon, dil
problemi ve ayrımcılık
sorunları yaşayabilirler.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Sosyal gruplar
• Ailesinde ruh sağlığı tedavisi alan bireylerin
olduğu kişiler genel nüfusa kıyasla daha çok
risk altındadır.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Sosyal gruplar
• Bedensel engelli bireyler
– İşitme kaybı olan insanların %25’inde ruh sağlığı ile
ilgili ihtiyaç durumu tespit edilmiştir.
– Öğrenme zorluğu olan insanların %25-40 ‘ında çok
önemli ruh sağlığı bozukluğu olduğu tespit
edilmiştir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Ruh Sağlığı Sorunu Mu Değil Mi?
Kırmızı Bayrak?
• Eğer çocuk her öğleden sonra ders boyunca
sınıfta uyuyakalıyorsa?
• Eğer çocuk çok sık okula geç kalıyorsa?
• Eğer çocuk sınıfta yönergeleri izleyemeyip
sıklıkla geri kalıyorsa?
• Eğer çocukta öfke sinir krizi varsa?
• Eğer çocuk çok bakımsız dağınıksa?
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Gelişimsel Hedefler(6-12 yaş)
• 6-12 yaş arası
– Gelişim süreci
• İş kapasitesini öğrenmeye
başlar
• Hayal gücü ve yaratıcılığı
gelişir
• Öz-bakım becerileri gelişir
• Bilinç gelişir
• İş birliğini, oynarken
paylaşmayı öğrenir ve
sosyal kuralları takip eder
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Normal Zor Davranışlar
6-12 Yaş Arası
•
•
•
•
•
•
•
Kardeşler ya da akranlar arası kavgalar, tartışmalar
Erkek ya da kadın vücudu hakkında merak
Test etme sınırları
Sınırlı dikkat
Kabul edilme ile ilgili kaygılar
Yalan söyleme
Davranışın sorumluluğunu almama
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Daha Ciddi Durumlar
6-12 Yaş
•
•
•
•
•
•
•
•
Aşırı saldırganlık
Kendine ya da başkalarına ciddi zarar verme
Uç korkular
Okula gitmek istememe/okul korkusu
Yangın Çıkarma
Sık olan aşırı reaksiyonlar
Kısa süreli odaklanma sorunu (5 dakika)
Suçlu davranış kalıpları
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Gelişimsel Hedefler-13-18 Yaş Arası
• Kimlik gelişimi –çocuk
kendi kimliğini geliştirirsosyalleşme gelişir
– Ustalık becerilerinde
gelişim devam eder
• Davranışın sorumluluğunu
kabul etme
• Arkadaşlık ilişkilerini
geliştirebilme
• Toplumsal kurallara uyma
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Normal Zor Davranışlar: 13-18 yaş
• Huysuzluk-Aksilik!
• Ebeveynlere aldırış
etmeme
• Daha çok içe dönüklük
• Akran çatışmaları
• İlişkileri hakkında kaygı ve
endişe
• Sınırları zorlama
• Kimlik Arayışı/Keşfedişi
• Madde kullanımı deneme
• Cinsellikle ilgilenme
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Yardım için Çağrı: 13-18 yaş
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Cinsel konularda karışıklık
İntihar/cinayet düşünceleri
Kendini yaralama
Sık öfke nöbetleri
Günlük aktivitelerden kendini çekme
Ders notlarında, davranış ve tutumlarında, hijyende,
uykusunda ya da yeme alışkanlıklarında önemli değişim
Suç işleme
Aşırı kavgacılık ya da saldırgan olma (sözel ya da davranışsal)
Günlük faaliyetleri yapamama
Çok sayıda somatik yakınmalar
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Tartışma
• Normalle normal olmayan durumu nasıl ayırt
edebilirsiniz?
– Nasıl söyleyebilirsiniz?
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Depresyon
•Kalıcı keder
•Öfke
•Duygudurum dalgalanmaları
Memnuniyet ve ilgi kaybı
•Düşük benlik saygısı
•Kendine güvensizlik
•Kendini suçlama
•İntihar düşünceleri
Duygular
Düşünceler
Davranış
Beden
•Üzüntü, ağlama
•Düşüneme, konsantrasyon
sıkıntısı
•Sabahları çok yoğun
depresyon
•Diğerlerinden geri çekilme
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
•Uykusuzluk ya da çok uyuma
•İştahsızlık ya da aşırı yeme
•Libido kaybı
•Yorgunluk ya da enerji kaybı
•Ajitasyon ya da başkaları
tarafından fark edilen
psikomotor gerilik.
Depresyon
• Hafif depresif episod
– Yukarıda belirtilen semptomların genellikle iki ya da üç tanesi
bulunur. Hastalar durumdan sıkıntılıdır ama birçok aktivitesine
devam edebilir.
• Orta depresif episod
– Yukarıdaki dört ya da daha fazla semptom görülür hastalar
sıradan aktivitelere devam etmekte zorlanır.
• Psikotik semptomlar olmadan ağır depresif episod
– Yukarıdaki belirtilerden özellikle üzüntü, benlik saygısı kaybı,
değersizlik ya da suçluluk duygularının bulunduğu episottur.
İntihar düşünceleri ve eylemleri yaygındır çok sayıda somatik
yakınmalar görülür.
http://apps.who.int/classifications/icd10/browse/2015/en#/F32
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Depresyon
• Belirtiler akademik ya da işlevsel bozulma ya da klinik
seviyede kaygı bozukluğuna sebep olmaktadır.
• Belirtiler ilaç kullanımının ya da medikal tedavinin psikolojik
etkilerine bağlı değildir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Çocuklar
•
•
•
•
•
•
Huzursuz ruh hali (depresif mod’ a karşılık)
Gözlenen duyarsızlık/ilgisizlik ve yaygın can sıkıntısı (vs.
zevk alamama)
Olması gereken kiloda olamama (çok önemli kilo kaybı
dışında)
Somatik yakınmalar
Sosyal geri çekilme
Okul performansında düşüş
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Ergenler
• Uyumada ya da uykuya dalmada sorun, zamanının çoğunu
yatakta geçirme
• Yorgun, huysuz, çoğunlukla mutsuz, sinirli, ağlamaklı
• Huzursuz hissetme
• Zevk aldığı şeylere ilgi kaybı, işe başlama ve bitirmede zorluk
• Dikkat kaybı, unutkanlık, kolayca dikkatte dağılma
• Sosyal geri çekilme, arkadaşlık kaybı
• Olağan dışı bir şey yaparken endişe ve panik hali
• Ya yemeyi ret etme ya da çok yeme
• Fiziksel olarak açıklayamadığı ağrılar ve acılarla berbat
hissetme ve okula gitmek istememe
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Depresyon –Belirtiler ve işaretler
Neyi fark edebilirsiniz
Zevk alamama
Olağan faaliyetlere ilgisizlik
İlgisizlik
Sıkılma, motivasyon kaybı
Bitkinlik
Her zaman yorgun
Psikomotor retardasyon (hareketlerde
yavaşlama)
Üşengeçlik, ağırdan alma
Hoşnutsuzluk
Yerinde duramama, uyum sağlayamama
Sinirlilik
Çabuk kızma, aksi
Ajitasyon
Gergin, diken üstü
Uyku problemleri
Uyuma problemleri, uyuyakalma, çok
erken kalkma ya da çok uyuma
Üzüntü
Mutsuzluk, çoğu zaman kötü hissetme
Değersizlik, sevilmediğini hissetme
Kendi hakkında kötü düşünceler
Suçluluk
Kendini haddinden fazla ayıplama
Sosyal geri çekilme
Yalnızlık, diğerlerinden kaçınma
Kazaya yatkınlık, intihar düşünceleri
Ölüm ya da kendine zarar verme konuşma
Hafıza güçlükleri
Detayları unutma,görevleri unutma
http://www.kidsmatter.edu.au/families/mental-health-difficulties/depression/depression-how-depression-affects-children
Ailelere etkisi
• Aileler konuyu yalnızca damgalama, suçlama
ya da utanma olarak adlandırarak psikolojik ya
da ruh sağlığı hastalıklarının farkında
değillerdir.
• Çocuklarının bir sorunu olduğunu kabul
ettiklerinde süreç uzun ve zor olabilir.
• Tanı tüm aileyi etkilemektedir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Ailelere etkisi
Tanı konmamış ve tedavi edilmemiş ruhsal hastalıkların
etkisi:
• Belirtiler kritik gelişimsel dönemde geriliğe sebep olur
(okulda, arkadaşlarla ve evde);
• Çocuklar hayatta başarılı olmak için gerekli sosyal,
fonksiyonel ve akademik becerileri geliştirmede başarısız
olurlar;
• Davranışlar genelde hoş olmayan ve rahatsız edicidir ve
• Çocukluk dönemi, ruh sağlığı problemleri ile gasp
edilmektedir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Ailelere etkisi
Danışmanlık alma:
• Aileler çoğunlukla başarısız bir şekilde bir çok
kurumdan destek aramaya çalışır;
• Çocuk servislerinde çalışan insan kaynağı
yetersizliği ve bekleme süresi gecikmeye
sebebiyet verir ve
• Tam ve etkin hizmetler nadiren bulunur ancak
tüm aileyi değil sadece çocuğa odaklanır.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Ailelere etkisi
• Ebeveynler “ gelin ve çocuğunuzu alın”
çağrısıyla alelacele işten çıkar.
• Aileler kendilerine bu süreçte yardımcı
olacak kaynakları bulmakta zorluk
çelmektedir.
• Çocukları ruh sağlığı hastalığı tanısı alan
aileler kendilerini çok yalnız ve izole olmuş
hissetmektedirler.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
İşgücü konuları
• Çocuk ruh sağlığı uzmanları özellikle çocuk
psikiyatrlarının sayısı oldukça yetersizdir.
• Koruyucu ve önleyici hizmetler oldukça azdır.
• Pediatrik insan kaynakları bir çok zorlukla
mücadele etmektedir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Aile-Toplum Merkezli – Çocuk ve Gençlik Hizmetleri
Sistemi
Perrin JM et al. Arch Pediatr Adolesc Med 2007;161:933-936
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Stratejiler: Aile için ne yapılabilinir
Aile düzeyinde:
• Ailelerin duygusal karmaşalarını ilk aşamada
anlamak;
• Aileye servis destek hizmetlerine nasıl ulaşacağı
konusunda yardım etmek;
• Aileye daha çok bilgi edineceği kaynak sağlamak ve
• Aileye bu sorunu sadece onların yaşamadıklarını
anlamalarını sağlayabilecek dayanışma gruplarına
yönlendirmek.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Stratejiler: Aileler için ne yapılabilir
Sistem düzeyinde:
• Uygun politikalar kurmak ve geliştirmek;
• Etkin servis ve sistemlerin tam olarak gelişmesini
sağlamak;
• Yenilikçi uygulama modellerinin ve insan
kaynaklarının gelişimini sağlamak;
• Erken teşhis -erken müdahaleyi desteklemek;
• Çocuklara hizmet sunan ortak girişimleri desteklemek
ve
• Dayanışma, eğitim ve destek için ailelere aile
dayanışma organizasyonları hakkında bilgi vermek,
tanıtmak.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Sosyal etmenler/kültürel etkiler
Dirence ya da sıkıntıya katkı sağlayan psiko-sosyal faktörler
Spesifik konular
YAŞAM
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Konjenital Anomaliler
• Görünüm farklılıklarına neden olan konjenital
anomalilerle ilgili olarak, olumsuz sonuçlara
eşlik eden başka faktörlerinde olabileceğini
anlamak önemlidir.
• Örnek olarak yarık damak-duduk ile ilişkili
eğitim başarısı…
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Konjenital anomaliler
• Araştırmalar yarık damak/dudak olan bazı
bireylerin
– Standart IQ testlerinde başarı gösteremedikleri
– Nöro-psikolojik fonksiyonlarda yetersizlikler,
– İlave durumlar (örn; öğrenme zorlukları, disleksi)
– Düşük okul başarıları ve /veya özel eğitim
hizmetlerini kullanma
• Bu eksiklikler yarık türüne bağlı olabilir.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Konjenital anomaliler
• Yarık damak/dudaklı bir çok çocuk ve genç
uzun süre hastanede kalmayı içeren tedaviler
ve klinik muayenelerine gitme sebeplerinden
ötürü okula gidememe durumunda
kalmaktadırlar.
• Bundan başka, bu çocuk ve gençler muhtemel
işitme ve iletişim zorlukları ile de baş etmek
zorundadır.
This project has been funded with support from the European Commission.
2014-1-UK01-KA202-001615. This publication [communication] reflects the views
only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use,
which may be made of the information contained therein.
Download