MALİ TABLOLAR ANALİZİ ÜNİTE 5 BORSA PERFORMANS ORANLARI www.smmmegitimi.com Mali Tablolar Analizi Ünite 5 – Borsa Performans Oranları 5. Borsa Performans Oranları 5.2. Fiyat / Kazanç Oranı İşletmenin piyasa performansını ölçen, menkul kıymet yatırımcısına yol gösteren oran grubudur. Bu oranlar, hisse senetlerinin ne kadar gerçekçi bir fiyatla satıldığını gösterir. 5.1 5.2 5.3 5.4 Hisse Başına Kâr Oranı Fiyat / Kazanç Oranı Hisse Başına Defter Değeri Oranı Piyasa Değeri / Defter Değeri Oranı Oran =Hisse Senedinin Piyasa Fiyatı Hisse Başına Kâr Hisse Senedinin Piyasa Fiyatı Oran = Dönem Net Kârı Hisse Senedi Sayısı 5.1. Hisse Başına Kâr Oranı Her bir hisse senedine dönemde ortaya çıkan kârın ne kadarlık pay düştüğünü hesaplamada kullanılan orandır. Oran =Hisse Senedi Piyasa Fiyatı x Hisse Senedi Sayı Dönem Net Kârı Dönem Net Kârı / Hisse Senedi Sayısı 1. Oran = Şirketin Piyasa (Borsa) Değeri Dönem Net Kârı (4 Temmuz 2004) : Dönem Net Kârı / Hisse Senedi Sayısı 4. formülü ile aşağıdakilerden hangisi hesaplanır? A) Hisse başı temettü B) Sermaye devir hızı C) Pay başına temettü oranı D) Kâr dağıtım oranı E) Pay başına kâr oranı 2. 3. Sermaye sahiplerinin sahip oldukları pay senetlerinden gelir beklentileri ile ilgili bir orandır. Bu oranda hedeflenen değer 10 ve 15 arasında bir değerdir. Oranın yüksek olması, hisse başına kâr düşükken bile hisse senedi fiyatının yüksek olduğunu gösterir. (KPSS 2010): İki milyon adet hisse senedinden oluşan işletmenin sermayesi 6 milyon TL olup hisse senedinin birim borsa değeri 4 TL’dir. Cari dönemde dağıtılmasına karar verilen kâr tutarı 3 milyon TL olduğuna göre, işletmenin Fiyat / Kazanç Oranı kaçtır? A) 0,375 B) 0,500 C) 0,750 D) 1,125 E) 2,666 (25 Haziran 2005) : Hisse başına kâr hesaplamasında kullanılan formül aşağıdakilerden hangisidir? A) Net kâr (Vergi sonrası kâr) / Hisse senedi sayısı B) Hisse senedi sayısı / Dönem kârı C) Dönem kârı / Hisse senedi ihraç primleri D) Net kâr (Vergi öncesi kâr) / Hisse senedi sayısı E) Hisse senedi sayısı / Net kâr (Vergi sonrası kâr) 5. (24 Haziran 2006) : Fiyat/Kazanç Oranının yüksekliği ne anlama gelir? A) İşletmenin sermaye yetersizliği çektiği B) Pay başına kârlar düşükken bile hisse senedi fiyatının yüksek olduğu C) İşletmenin zarar ettiği D) İşletmenin borçlanmaya gideceği E) İşletmenin yeterli kârlılığa ulaşamadığı 6. (4 Mart 2006 / 3 Mart 2007) : Hisse senedi yatırımları için karşılaştırma kriteri olarak kullanılan oran aşağıdakilerden hangisidir? A) Fiyat-kazanç oranı B) Pay başına kâr oranı C) Kâr dağıtım oranı D) İçsel büyüme oranı E) Pay başına temettü oran (24 Haziran 2006) : Net Kâr (Vergi Sonrası Kâr) / Hisse Senedi Sayısı Bu formül aşağıdakilerden hangisinin hesaplanmasında kullanılmaktadır? A) Hisse başına kârın B) Hisse başına temettünün C) Yönetim kuruluna payın D) II. Tertip yasal yedeklerin E) Ortaklara payın 1 Mali Tablolar Analizi Ünite 5 – Borsa Performans Oranları 5.3. Hisse Başına Defter Değeri Oranı 10. (6 Mart 2010) : İşletmenin öz sermayesinin her bir hisse senedi başına düşen payıdır. I. İşletmenin dönem net kârının hisse senedi sayısına bölünmesi ile elde edilecek oran; hisse başına kârdır. II. Şirketin dönem sonu piyasa değerinin, dönem net kârına bölünmesi sonucu elde edilen orana fiyat kazanç oranı denir. III. Dağıtılmayan kârların dönem net kârına bölünmesi ile elde edilen oran; kâr dağıtım oranıdır. Oran = Öz Sermaye / Hisse Senedi Sayısı 5.4. Piyasa Değeri / Defter Değeri Oranı Defter değeri; işletmenin aktif toplamından, borçlarının düşülmesi ile bulunan özvarlığının, çıkarılmış/ödenmiş hisse senedi sayısına bölünmesi ile bulunur. Borsa değeri; hisse senedinin sermaye piyasasında işlem gördüğü fiyattır. Oran, işletmenin borsa değerinin öz kaynaklarının kaç katı olduğunu gösterir. Borsa performans oranlarıyla ilgili yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III Oran = Hisse Senedinin Piyasa Fiyatı Hisse Başına Defter Değeri Oran = Hisse Senedinin Piyasa Fiyatı Öz Sermaye Hisse Senedi Sayısı Oran =Hisse Senedi Piyasa Fiyatı x Hisse Senedi Sayı Öz Sermaye Oran = Şirketin Piyasa (Borsa) Değeri Öz Sermaye 7. (4 Mart 2006) : Bir işletmenin borsa değerinin defter değerinden düşük olması ne anlama gelmektedir? A) Yasa dışı işlemleri olduğu B) Kârlılığının istenilen düzeyde olmadığı C) Borç ödemede zorluklar yaşadığı D) Dağıtılmamış kârların verimli kullanılmadığı E) Likit yapısının zayıf olduğu 8. (25 Haziran 2005) : Aşağıdakilerden hangisi borsa performans oranlarından biri değildir? A) Pay başına temettü oranı B) Pay başına kâr oranı C) Fiyat/ kazanç oranı D) Ortalama etkinlik süresi oranı E) Kâr dağıtım oranı 9. (11 Kasım 2006) : Pay başına temettü oranı hangi grup oranlar içinde yer alır? A) Kârlılık durumu oranları B) Borsa performans oranları C) Likidite durumu oranları D) Finansal durum oranları E) Faaliyet etkinliği oranları 2