Hareket sistemimizin temelini iskelet ve kaslar oluşturur

advertisement
KAS YIRTILMASI
Hareket sistemimizin temelini iskelet ve
kaslar oluşturur. Adi ışık mikroskobunda
enine çizgiler gösterip göstermediğine
göre çizgili kaslar, düz kaslar ve kalp kası
olmak üzere 3’e ayrılırlar.
Çizgili kaslar kalp
kası hariç istemli
kaslardır ve daha
süratli kasılırlar.
Çizgili kaslar
tüm vücut ağırlığının
%40-45’ini
kapsarken, düz
kaslar ve miyokard
tüm organizma
ağırlığının sadece
%5-10’unu
oluşturur.
Kas hücresi diğer hücrelerden farklı olarak
uzun iğ şeklindedir ve fibril adını alır.
Kas dokusu fibrillerden oluşur. Bu fibriller
birleşerek fasikülleri oluşturur.
Her bir fasikül primisyum adında membranla
çevrilidir.
Kas da epimisyum adı verilen daha kalın ve
daha kuvvetli bir membranla çevrilidir ki
buna fasia denir.
KASIN FİZYOLOJİSİ






Miyozin ve aktin, miyofibrilleri oluşturan
proteinlerdendir.
Dinlenme halindeki kaslarda miyozinle aktin
birbirlerine değmez, çünkü ikisinin arasında
troponin adlı başka bir molekül vardır.
Kas, kasılması için emir alır almaz kalsiyum
iyonlarını açığa çıkarır.
Kalsiyum, troponinin bulunduğu yerden
ayrılmasını sağlar. Böylece miyozinle aktinin
birleşmesindeki engel kaybolur.
Saniyenin binde biri kadar kısa bir zaman
dilimi içinde miyozinin başı yanlara doğru
bükülür ve aktini çeker.
Kalsiyum açığa çıktıkça, kas lifi bu şekilde
tekrar tekrar çekilir ve kasılma gerçekleşir.
Kasların Ortak Özellikleri
1.Uyarılabilme
2.İletebilme
3.Kasılabilme
4.Elastik Olma
5.Vizkozite Özelliği
KASIN
BİOMEKANİĞİ
İZOMETRİK KASILMA
Statik kasılmadır.
Kasın boyu sabittir, gerimi (tonusu)
artar.

Örneğin; ayakta dik durmamızı
sağlayan kasların kasılması.
İZOTONİK KASILMA



Dinamik bir kasılma şeklidir.
Kasın boyu kısalır, gerimi sabittir.
Mekanik bir iş yapılır.
İZOKİNETİK KASILMA



Dinamik bir kasılma şeklidir.
Kasılma hızı sabittir ancak oluşan
direnç değişkendir.
Eklemin farklı hareket açılarında
farklı kasılma kuvvetleri oluşur.
Örneğin; yüzmede yapılan suyun
içindeki kulaçlama hareketi.
EKSENTRİK KASILMA


Kasın boyu uzar, gerimi sabittir.
Bu kasılma şeklinde negatif bir iş
yapılır.
KAS YARALANMALARI



Hemen tüm spor dallarında çeşitli
etkenlerden dolayı kaslar yaralanabilir.
Direk darbeler, düşmeler, ani ve çok şiddetli
kasılmalar ve bazı aşırı zorlanmalar
sonucunda, kaslarda çeşitli derecelerde
yaralanmalar ortaya çıkar.
Yeterli ısınma ve germe egzersizleri
yapmadan ağır bir antrenman veya
yarışmaya başlanması, lokal enfeksiyonlar,
sporcunun yorgun ve uykusuz olması,
kondisyon yetersizliği gibi etkenler kas
yaralanmalarında başlıca rol oynarlar.
Kas Zorlanması (Strain)
Kasın uzayabilme kapasitesi
üstünde gerilmesidir. Bu
durumda birkaç kas lifi
anatomik olarak zarar görür.
Hasar bölgesinde hareket ve
germelerle ağrı olmasına
karşın büyük bir kuvvet kaybı
ve belirgin bir kanama yoktur.
Kas bütünlüğü korunur.
Kısmi (Parsiyel)
Kas Yırtığı
Parsiyel (kısmi) kas yırtığı
maksimum kontraksiyon
(kasılma) veya gerilme
sonucunda oluşur. Kas
kasıldığında ağrı, belirgin
kanama (hematom) ve şişlik
(ödem) mevcuttur.
Kas (Tam) Yırtılması
Kas yırtılması birdenbire olur ve
buna ilgili kas gruplarına şiddetli ağrı
eşlik eder. Kasın bütünlüğü
bozulmuş, ileri derecede kanama
(hematom), şiş, ağrı, kuvvet ve
hareket kaybı mevcuttur.
Kas yırtılmasının ana nedenleri iki tanedir:
1) Maksimal kontraksiyonda (kasılmada)
hareket koordinasyonsuzluğu ve
2) Sert (uzama yeteneğini yitirmiş) bir
kasın şiddetli bir dirence karşı ani
hareketidir.
KAS YIRTIĞINI HAZIRLAYICI
ETMENLER
1) Yetersiz antrenman ve ısınma.
2) Daha önce geçirilmiş yaralanmanın
yetersiz rehabilitasyonu.
3) Daha önce geçirilmiş yaralanma sonucu
oluşan skar (nedbe) dokusu.
4) Aşırı antrenman, yorgunluk, enfeksiyon.
5) Yetersiz yumuşak doku esnekliği.
6) Sert uzama yeteneği zayıf kas.
KAS YIRTIĞINDA UYGULAMA
Kanama ve hasarı artıracak,
ilgili dokuyu zorlayacak
hareketler, zorlayıcı muayene,
masaj, sıcak benzeri
uygulamalardan kaçınılmalı ve
en yakın sağlık kuruluşu veya
doktora başvurana kadar
soğuk uygulanmalı, koruyucu
bandaj veya atel yapılmalıdır.
TEDAVİ





Aktivite hemen durdurulmalıdır. Dokuyu
zorlayacak hiçbir hareket yapılmamalıdır.
Zedelenmeden sonraki ilk 24 saatte, arızalı
bölgeye buz veya soğuk kompres uygulayın.
Ondan sonra termofor veya sıcak banyo
kullanın.
Özellikle eğer şişme çok fazlaysa kas
zedelenmesi düzelene kadar soğuk kompres
kullanılabilir.
Zedelenen kası yüksekte tutmak ve elastik
bandaj kullanmak şişmeyi önlemeye veya
azaltmaya yardımcı olabilir. Fakat fazla sıkı
bağlamamalısınız. Zedelenen kası, ağrılı olduğu
sürece kullanmamaya çalışın. Bu süre genellikle
birkaç günden fazla değildir.
KAS
YIRTILMASINDAN
KORUNMA





Kuvvet antrenmanlarında kaslara aşırı
yüklenilmemelidir. Her sporcu kendi kuvvetine
uygun ağırlıklarla çalışmalıdır.
Kaslara yük uygulamadan önce ısınma
egzersizleri yapılmalıdır. Isınma egzersizleri
kasların adaptasyonunu sağlar.
Kaslara yeterince toparlanma süresi
verilmelidir. Aşırı yorgunluktan kaçınılmalıdır.
Aktivitelerden sonra esneklik egzersizleri
uygulanmalıdır. Esneklik egzersizleri kasın
dinlenmesi ve uzunluğu için önem taşır.
Kaslara ani aşırı yüklenmeler
uygulanmamalıdır.
Download