Sigara ve Vücudumuza Verdiği Zararlar, Yalova Sağlık Müdürlüğü

SİGARA VE VÜCUDUMUZA
VERDİĞİ ZARARLAR
HAZIRLAYAN: AYTEN ALP
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Dünyadaki bir çok gelişmiş ülke, vatandaşlarını
Tütün dumanına maruz kalmaktan koruyan
Yasaları uygulamaya koymuştur.
Ülkemizde; 4207 Sayılı Tütün Ürünlerinin
Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında
Kanun 19 Mayıs 2008 tarihinde fiili olarak
yürürlüğe girmiştir.
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
bu tarihten itibaren; kamu hizmet binalarının kapalı
alanlarında, koridorları dahil olmak üzere her türlü
eğitim, sağlık, üretim, ticaret, sosyal, kültürel, spor,
eğlence vb. amaçlı özel hukuk kişilerine ait olan ve
birden çok kişinin girebileceği ( ikamete mahsus
konutlar hariç) binaların kapalı alanlarında, taksi
hizmeti verenler dahil olmak üzere karayolu,
demiryolu, deniz yolu ve havayolu toplu taşıma
araçlarında, okul öncesi eğitim kurumlarının
dershaneler, özel eğitim ve öğretim kurumları dahil
olmak üzere ilk ve orta öğretim kurumlarının, kültür
ve sosyal hizmet binalarının kapalı ve açık alanlarında
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
19 Temmuz 2009 tarihinden itibaren ise;
Tüm lokantalar ile kahvehane, kafeterya, birahane
gibi eğlence hizmeti veren işletmelerde tütün
ürünleri tüketilmeyecektir.
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
TÜTÜN ÜRÜNÜ NEDİR?
Tüttürme, emme, çiğneme yada buruna
çekerek kullanılmak üzere (sigara, pipo, puro,
nargile
vb.)üretilmiş,
hammadde
olarak
tamamen veya kısmen tütün yaprağından imal
edilmiş maddedir.
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Dünya genelinde takriben 1,3 milyar insan
sigara içmektedir ve bu da tütünü önlenebilir
Hastalık ve ölüm nedenleri arasında ön
sıralara koymaktadır.
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Dünyada her yıl sigaraya bağlı hastalıklardan
yaklaşık 5 milyon kişi, ülkemizde ise 100.000
kişi hayatını kaybetmektedir.
Eğer önlem alınmaz ise bu sayı
önümüzdeki 20 yılda 250 bine
çıkacaktır
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SORUN: SİGARA SALGINI
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigara neden benzeri olmayan bir sağlık sorunudur
•Her dozu zararlıdır
•Vücudun her kısmına zarar veren binlerce kimyasal içerir.
•Yüksek bağımlılık yapıcı etkiye sahiptir
•Dünyanın en güçlü endüstrisi tarafından saldırgan
reklam ve promosyon taktikleri ile satılır.
•Sadece kullanana değil, maruz kalana da zarar verir.
•Üreticinin önerdiği gibi kullanıldığında kullanıcıyı
öldürür.
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigara dumanında 4.000’den fazla kimyasal madde vardır
NİKOTİN: Bağımlılık yapar
KARBONMONOKSİT: Kanda oksijenin yerini alır
KANSER YAPICI MADDELER (bazıları)
Arsenik
Kurşun
Benzen
Nitrozamin
Krom
Nikel
Asetaldehit
Benzopiren
Toluen (tiner)
İRRİTANLAR VE ZEHİRLER
Siyanür
Laktik asit
Azotoksit
Amonyak
Akrolein
Bizmut
Polonium 210 (kanserojen)
Formaldehit
Vinil klorür
DDT (böcek öldürücü)
Formik asit
Aseton
Uçucu aminler
Ve 3885 toksik madde
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Tütün dumanında bulunan diğer bazı
zararlı maddeler
Boya sökücü ASETON
Akü yapımında kullanılan KADMİYUM
Roket yakıtında bulunan METANOL
Çakmak gazı BÜTAN
Temizlik maddesi AMONYAK
Fare zehiri ARSENİK
Öldürücü zehirler SİYANÜR ve NAFTALİN
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigara içmek sanıldığı gibi
sosyal bir davranış değil,
madde bağımlılığı olarak kabul
edilen bir hastalıktır
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARANIN VUCUDA ETKİLERİ
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
BEYİN
Felç-zihinsel,bedensel yorgunluk hissi
CİLT
Cilt bozukluğu
AĞIZ VE YUTAK
KANSER
BURUN
Koku alma duyusunda azalma
AĞIZ
Tat alma duyusunda azalma
GIRTLAK VE NEFES BORUSU
KANSER
KALP
Kalp krizi ve hastalıkları
KANSER
YEMEK BORUSU VE MİDE
-Ülser
MEME
KANSER
KANSER
AKCİĞERLER
KANSER
PANKREAS
KANSER
RAHİM VE YUMURTALIKLAR
TESTİSLER
Döllenmede azalma
DAMARLAR
Damar hastalıkları
KEMİKLER
Kemik erimesi
ELLER
Parmaklarda sararma
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARA ve KANSER
• Akciğer kanseri,
kanser nedeniyle
ölümler içinde birinci
sırada yer almaktadır
• Sigara içenlerde
akciğer kanseri riski
içmeyenlerden 20 kat
fazladır
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigaranın solunum sistemindeki etkileri
Üst solunum yolları
* Kronik sinüzit
* Kronik farenjit
* Ses telleri nodülleri
* Kadınlarda ses kalınlaşması
* Larinks (gırtlak) kanseri
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigaranın solunum sistemindeki
etkileri
Alt solunum yolları
* Tekrarlayan bronşitler
* Zatürre riskinde artış
* Verem riskinde artış
* Astım riskinde artış
* Kronik bronşit ve amfizem
* Akciğer kanseri
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARA İÇENİN AKCİĞERİ
SAĞLAM AKCİĞER
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigara içenlerin % 50’sinde
kronik bronşit vardır
Bronşitli hastalarda önce
sabah öksürüğü ve balgam
başlar
Daha sonraki yıllarda nefes
darlığı, solunum yetmezliği ve
kalp yetmezliği gelişir
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARA ve DOLAŞIM
SİSTEMİ
• Sigara içenlerde kalp
krizi geçirme riski 3 kat
artmaktadır
• Sigara, kan dolaşımını ve
damarları etkiler
• Beyin damarı hastalıkları
ve felç olma riskini artırır
• Bacak kangrenlerine
neden olur
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARA ve KADIN
SAĞLIĞI
Sigara içen kadınlarda ;
• düşük yapma
• erken doğum
• düşük ağırlıklı bebek
doğurma
• kısırlık ve
• doğum kontrol hapı
kullananlarda kalp krizi
geçirme riski artmaktadır
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Nikotin ve metabolitleri anne sütünden
geçer
Esas olarak anne sütü ile
beslenen ve anneleri sigara
içen bebeklerde, idrar kotinin
düzeyleri aktif sigara içiciler
düzeyinde bulunmuş.
(Acta Paediatr Scand 1992;81:550557)
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Pasif sigara içmek;
başkalarının içtiği sigaranın
dumanını solumaktır
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Pasif sigara içiciler de sigara
bağımlıları kadar zarar
görürler
Pasif sigara içimi;
- Akciğer kanserine
- Kalp hastalıklarına
- Çocuklarda akciğer ve solunum
yolu hastalıklarına neden olur
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigara içmek özenilecek bir davranış değildir
Sigara içmek;
Kurtulması kolay olmayan,
yavaş çekim bir intihara
sürükleyen korkunç bir madde
bağımlılığıdır
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARANIN GÖRMEYE ETKİLERİ
• Sigara katarakt riskini artırır.
• >20/gün sigara içenlerde
katarakt riski 2 kat
• Risk içilen miktarla orantılı
artmakta.
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARA ve GİS
• Sigara peptik ülser riskini ve
buna bağlı ölümleri artırmaktadır.
• Safra taşları için de risk faktörü
olduğuna dair kanıtlar mevcut
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Böbrek üzerindeki toksik etkileri
• Mesane ve böbrek
kanserine neden olur.
Mesane kanserinin bilinen
en güçlü risk faktörüdür.
• Bıraktıktan birkaç yıl sonra
risk yarıya düşer.
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARA EREKTİL
DİSFONKSİYON
YAPAR
Empotans 21-75 yaş arasında 1/10
erkekte saptanır.
Sigara 30’lu 40’lı yaşlarda bu riski %50
oranında artırır.
Diyabet, kolesterol yüksekliği ve HT bu
riski daha da artırır.
Erektil disfonksiyon sigara içmeyenlere göre 2 kat daha fazla.
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
• Sigara ağız ve larynx
kanseri için en önemli risk
faktörüdür.
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
• Tükürükte laktobasil ve
mantar sayısında artış
• Diş eti ve diş çevresi kemik
dokusunda dejenerasyon
• Ağızda kanser oluşumuna
zemin hazırlama
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Deri ve Sigara
Yüzdeki kapillerlerde
vazokonstriksiyon sonucu
deri beslenmesi ve
oksijenlenmesini azaltarak
erken ve irreversible
kırışıklıklara neden olur.
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARA VE KEMİKLER
• Sigara
içenlerin
kemikleri
yoğunluk kaybeder; kırıklar daha
kolay olur ve iyileşme %80'e
kadar daha yavaş olur
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARAYI BIRAKMAKTA NEDEN
ZORLANIYORSUNUZ?
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARAYI BIRAKMAKTA NEDEN
ZORLANIYORSUNUZ?
• Sigaradaki nikotin
bağımlılık yapıcı etkisi
güçlü bir maddedir
• Kokain, eroin ve alkol gibi
güçlü bağımlılık yapar
• Tesadüfen denemiş
kişilerde bile sigaranın
bağımlılık yapma olasılığı
vardır
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
NEDEN SİGARAYI BIRAKMAKTA
ZORLANIYORSUNUZ ?
• Nikotin, sigara içilen bir soluktan 7 saniye
sonra beyine ulaşır, beyin ve sinir sistemini
uyarır.
• Kendinizi iyi hissetmenizi sağlar ve daha
çok nikotin istemenize neden olur.
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
NEDEN SİGARAYI BIRAKMAKTA
ZORLANIYORSUNUZ ?
• Sigara içenlerde el ve
ağız alışkanlığı vardır
• Günde içilen sigara
sayısı ne kadar
fazlaysa, bu alışkanlık
o kadar güçlüdür
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARAYI NASIL BIRAKACAKSINIZ?
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARAYI NASIL BIRAKACAKSINIZ?
Sigarayı bırakmada birkaç yöntem vardır:
• Kendi kendine bırakma
• Bağımlıların bir kısmı sigarayı birden, kendi
kendine bırakabilir
• Kendi kendine bırakmakta zorlanan kişilerde en
etkili tedavi, hekim gözetiminde bilimsel
yöntemlerin kullanılmasıdır
• Etkinliğini kanıtlamış tıbbi tedavi
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigarayı bırakma şekli Başarı oranı
Aniden bırakma
Azaltarak bırakma
% 80
%6
Sigarayı azaltarak değil, aniden bırakmalısınız
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
ETKİNLİĞİNİ KANITLAMIŞ
TIBBİ TEDAVİ
İLAÇ TEDAVİSİ
• İlaç tedavisi hekim kontrolü ve
danışmanlığında uygulanmalıdır
• Nikotin yerine koyma tedavisi
• Bupropion HCl tedavisi
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
NİKOTİN TEDAVİSİ
• Nikotin yerine koyma tedavisi
bağımlılarda sigara bırakırken
oluşan yoksunluk belirtilerini
giderir
• Farklı formları vardır
• nikotin bandı
• nikotin sakızı
• nikotin burun spreyi
• nikotin kartuşu
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
BUPROPİON HCl :
• Nikotin içermeyen, tedavi
rehberlerine girmiş bir ilaçtır
• Beyinde etkilidir
• Sigara bırakırken oluşan nikotin
yoksunluk belirtilerinin
azalmasına neden olmaktadır
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
NİKOTİN YOKSUNLUK BELİRTİLERİ
•
•
•
•
Huzursuzluk
Uykusuzluk
Gerginlik
Düşünceleri toplamada
güçlük
• Aşırı tepki verme
• Sinirlilik
• Yorgunluk
•
•
•
•
•
•
Titreme
Baş ağrısı
Kabızlık
Ağız kuruluğu
İştah artması
Kilo alma
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Yoksunluk belirtileri birkaç saatte başlar,
2-3 günde en yüksek düzeye ulaşarak
genellikle 3-4 haftada sona erer.
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigarayı bıraktığınızda neler olur ?
20. dakika : Kan basıncı ve kalp hızı normale döner
8. saat
: Kanda oksijen düzeyi normale döner
24. saat : Karbonmonoksit vücuttan atılır
Akciğerler temizlenmeye başlar
48. saat : Nikotin vücutta saptanamaz
72. saat : Nefes almak kolaylaşır
2-12 hafta : Dolaşım düzelir
3-9 ay
: Nefes darlığı ve öksürük azalır
5. Yıl
: Kalp krizi riski yarıya iner
10. Yıl
: Kalp krizi riski sigara içmeyenlerle eşitleşir.
Akciğer kanseri riski yarıya iner
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigara sadece
sizi yakmıyor!
Aydın’da 1999’da 165 yangından 83’ü sigaraya bağlı:
33 ev, 1 fabrika, 6 işyeri, 1 resmi daire, 13 araç ile 29
bahçe ve ormanlık alan yanmıştır
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARASIZ BİR
DÜNYA
DİLEĞİMİZLE,
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ