Şekerde şehir efsanesi mi? Şekerde şehir efsanelerini çürütülecekmiş? Dünyanın önde gelen şeker üreticilerinden AB Sugar, şeker konusunda tüketiciler nezdinde oluşturulan gerçek dışı efsaneleri çürütmek amacıyla bir internet sitesi oluşturdu. makingsenseofsugar.com (şekeri anlamak) adlı sitede, örneklerle gıdalardaki şekerlerin kaynağı gösteriliyor. Verilen yemek örneklerinden birinde tüm şeker, domates ve sostaki kremadan kaynaklanıyor. AB Sugar, siteyi gıdalara sonradan eklenen şeker konusundaki karışıklıkları gidermek ve tüketiciye bazı gıdalarda neden daha fazla şeker olduğunu açıklamak için kurduğunu belirtiyor. Sitede yer alan bilgilere göre, eklenmiş şeker miktarı paketlerde yer alamaz, çünkü üreticilerin şekerin ne kadarının nereden geldiğini hesaplamaları çok zor. Bunun temel sebebi ise üretim sırasında şekerlerin başka maddelere dönüşüyor olması. Örneğin bira yapımında malttan gelen glikoz ve maltoz şekerleri fermente olarak alkole dönüşüyor, bu da şeker olarak belirtilemiyor. Siteye göre gıdanın içinde yer alan tüm şeker etikette belirtildiği için “gizli şeker” gibi bir tanım da anlamlı olmuyor. Ayrıca şeker tüketimi de giderek düşüyor. Sitede yer alan bilgiye göre, İngiltere’de kişi başına düşen şeker tüketimi 2001’den beri %12,5 oranında düşmüş bulunuyor. Şeker hakkındaki gerçekleri anlatma çabalarına rağmen, Action on Sugar (Şeker Eylemi) gibi gruplar, hala üreticilerin gıdalarda yer alan şekeri azaltmaları konusunda baskı yapıyor. BUZLU ÇAY VE MEYVE SULARI SAĞLIKLI İÇECEKLERDİR Çocuklar için kolalı içeceklerin zararlı olduğunu çoğumuz biliriz ama fazla miktarda tüketilen bol şekerli doğal meyve sularının veya buzlu çayların da başta şişmanlık olmak üzere birçok probleme yol açabileceğini unuturuz. Özellikle çocuklar ve gençlerde meyve suları ve buzlu çay tüketimi abartılırsa, bunun şişmanlığa yola açabileceğini bilmekte yarar var. ŞEKERLİ YİYECEKLER ENERJİYİ ARTIRIR Fazla şekerli besinler, özellikle doğal olmayan bakkal şekeriyle yapılmış tatlıları sağlığı bozuyor. İnsanların şekerli yiyeceklere en çok ihtiyaç duyduğu zamanlar bedensel ve ruhsal enerjilerinin dip yaptığı dönemler. Çoğu kişi bedensel ve ruhsal enerji kaybını şekerli yiyeceklerle gidermeye çalışıyor. Mutsuz olanlar mutluluğu, yorgun olanlar dinçliği şekerli besinlerde, tatlılarda ve içeceklerde arıyor. Uzmanlarsa tam tersini söylüyor: Fazla miktarda şeker içeren besinler hipoglisemiyi tetikleyerek kısa bir süre sonra eskisinden daha ciddi bir yorgunluğa yol açıyor. ŞİŞE VE DAMACANA SULARI ŞEHİR SUYUNDAN DAHA SAĞLIKLIDIR Eğer kirlenmemişse, her su sağlıklıdır. Suyun kirlenmesi kaynağında, taşınmasında veya saklanma sürecinde olabiliyor. Eğer düzenli denetleniyorsa musluk sularının sağlık bakımından şişe ve damacana sularından pek eksiği yok. Denetlenmemiş, kaynak kontrolleri, şişelenme ve taşınma-dağıtım süreçleri izlenmemiş şişe suları bazen musluk sularından daha kirli olabiliyor. Aslında şişe suyu olarak satılan suların önemli bir kısmının mineral yoğunluğu değiştirilmiş musluk suyu olduğunu da unutmayalım! ENSÜLİN ALIŞKANLIK YAPAR Ensüline başlamamak isteyenlerin uydurduğu bir bahaneden başka bir şey değildir. Ensülin gerekirse mutlaka yapılmalıdır. Ensülin kullanması gereken her diyabetli, bu ilacı mutlaka düzenli olarak kullanmalıdır. Şeker hastalığı ile ilgili daha birçok efsane var. HİPERTANSİYON İLAÇLARI ALIŞKANLIK YAPAR Hiçbir hipertansiyon ilacının alışkanlık yapması söz konu değildir. Ama aynı ilaç eskisi kadar etkili olmayabilir. Bunun nedeni araya giren yeni ve önemli bedensel değişimlerdir, ilacın alışkanlık yapması değil! Tansiyon ilaçları bağımlılık yapmaz, başlanıldığı zaman bırakılmaz. İlacı bırakma veya dozu değiştirme kararını sadece doktorlar verebilir. YAŞLANDIKÇA KİLO ALMAK KAÇINILMAZDIR Yaşlandıkça vücudun kas oranı azalıp yağ oranı artıyor. Kas miktarının azalması kalorileri yakma gücünü de azalttığından kilo almak ve yağ depolamak kolaylaşıyor. Bu durum aktiviteyi artırarak ve beslenme planında bazı değişiklikler yapılarak önlenebiliyor. Yani yaşlanmak mutlaka kilo almak anlamına gelmiyor. BALIKLA YOĞURT YENMEZ Bu yanlışın ne zaman ve kimden kaynaklandığı bilinmiyor ama yoğurdun çok iyi bir bağırsak dostu ve aynı zamanda zehirlenmeye karşı mükemmel bir panzehir olduğu biliniyor. Yoğurtta bulunan probiyotik bakteriler iç dengeyi koruyor, bağışıklığı güçlendiriyor. Yiyip içtiklerinizden beklenmeyen bir zarar görmek istemiyorsanız, onları yoğurtlayın! KEKİK SUYU KAN ŞEKERİNİ AZALTIR Kan şekerini azaltmanın doğru yolu doktorunuzun vereceği beslenme ve aktivite programına uymak, önerdiği ilaçları (tabletler veya ensülin) dikkatle kullanmaktan geçer. Kan şekerini çok az düşürebilen tarçın dışında hiçbir yiyecek veya içeceğin diyabetliler için kan şekerini düşürmek amacıyla kullanılması önerilmiyor. Tarçın da ilaç değil, tedaviye destek olarak kullanılıyor. GÜNDE EN AZ 8 BARDAK SU İÇMELİYİZ Bu çok önemli bir yanlış değil ama çok sık konu edilir. Yanlışlığa yol açan "her gün 8 bardak ve daha fazla su için" emrinde ısrarlı olmaktır! Vücudumuzun yüzde 75’e yakını sudan oluşur. Hücrelerimizin içinde de neredeyse aynı miktarda su bulunur. Metabolik ve hormonal faaliyetler kuraklık çeken bir bedende aksayabiliyor. Burada önemli nokta sıvı ihtiyacınız için sadece su içmek zorunda olmadığınızın bilinmesidir. Su ihtiyacınızı sadece 8-10 bardak su içerek karşılamanız gerekmez. Karpuzdan, çorbadan, bitkisel çaylardan kısacası diğer yiyecek ve içeceklerden kazandığınız sıvılar da su ihtiyacınızı giderir. Ne yesem zayıflatıyor mu? ZEYTİNYAĞI ŞİŞMANLATMAZ Her yağ gibi zeytinyağının da bir gramında 9 kalori var. Bir yemek kaşığı zeytinyağı yaklaşık 120 kalori kazandırır. Eğer ihtiyacınızdan fazla kullanırsanız (örneğin üzerine limon sıkıp ekmek banarak karnınızı zeytinyağı ile doyurursanız) zeytinyağı da diğer yağlar gibi kilo aldırır. DİYET ÜRÜNLERİ İLE DAHA KOLAY ZAYIFLARIZ Düşük enerjili diyet ürünleri çoğu zaman doygunluk hissi vermediğinden fark edilmeden daha fazla yenir, içilir. Diğer taraftan bir ürünün diyet ürünü haline getirilmesi farkına varılmadan dikkatsizlik ve rahatlık duygusu da verir. Bu nedenle diyet ürünlerini tüketirken dikkatli olmak gerekir. KARBONHİDRATLARLA PROTEİNLERİ KARIŞTIRMAK ŞİŞMANLATIR Fransız diyet uzmanı Montignac’ın ürettiği, bilimsel temeli olmayan hatta ısrarla uygulanırsa sağlıksız sonuçlara yol açabilen bir yanlış. Çoğu besinde zaten doğal olarak yağ ve protein bir aradadır. Örneğin, yoğurt en doğal haliyle bile protein, karbonhidrat ve yağ karışımıdır. Makarnada, mercimekte, bulgurda, fasulyede et peynir koymasanız bile doğal olarak karbonhidratın yanında bitkisel proteinler de vardır. Kısacası "ayırma diyeti" de, "sentez diyeti" de tam bir palavradır. Bu bilgi doğru olsaydı şişmanlara ilk önce yoğurt yasaklanırdı. AÇ KARNINA İÇİLEN LİMON SUYU ZAYIFLATIR Bu aslında "şehir efsanesi"nden yaygın bir söylencedir. Ama ne var ki, aslı astarı yoktur. Herhangi bir yiyecek veya içecekten yardım alınarak vücutta biriktirilen yağlardan kurtulmak mümkün değildir. Ne limon veya greyfurt suyu, ne aç karınla içilen elma sirkesi veya tere tohumu, ne enerji içecekleri yağlarınızı eritemez. Bol bol soda içmenin de aç karına kekik suyu kullanımının da yağ yakıcı bir faydası bulunmuyor. Sadece yeşil çayda bulunan kateşinler metabolizmayı azıcık hızlandırabiliyor. Tarih: 29.05.2015 Adana Gönüllü Gıda Güvenliği Merkezi Derneği http://www.3g-m.org/