Arduç Köyü | Yaz meyvelerinin bilinmeyen sırları!

Yaz meyvelerinin bilinmeyen sırları!
Açıklama: Yaz geliyor ve yaz meyveleri de çıkmaya başladı, biz meyveleri doğru tüketirsek
hayatımızda neler değişir, maddi ve manevi neler kazanırız? Yrd. Doç. Dr. Aysun Çetin
anlatıyor.
Kategori: Güncel
Eklenme Tarihi: 16 Nisan 2010
Geçerli Tarih: 18 Temmuz 2017, 19:37
Site: Arduç Köyü
URL: http://www.arduckoyu.com/haber_detay.asp?haberID=35
İşte 7’den 70’e her derde derman sırları saklayan yaz meyveleri
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya ve Klinik Biyokimya Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç.
Dr. Aysun Çetin iyilikgüzellik’in sorularını yanıtladı.
Yaz meyveleri ve sebzeleri vücut için önemli derecede fayda sağlar ve sağlık açısından tüketilmelerinin
şarttır, yaz meyveleri ve sebzeleri cildi korur, halsizliği ve bellek zayıflığını önler. Üstelik yaz meyveleri
genellikle daha tazedir, doğaldır, hormonsuz ve lezzetlidir. Çoğunun fiyatları diğer mevsimlere göre
daha makul düzeye inmiştir. Yaz meyvelerinin neredeyse tamamı doğal eczanenin bir birinden güçlü
ilaçları gibidir. Hem yazın tadını daha çok çıkarmak, hem de vücudunuzu önümüzdeki kışa ve daha
sağlıklı bir geleceğe hazırlamak istiyorsanız yaz meyvelerinden daha çok yararlanmanız gerekir.
Meyveleri ve sebzeleri nasıl seçmeli ve meyveleri nasıl (yemekten önce mi, sonra mı)
tüketmeliyiz?
Meyveleri ve sebzeleri alırken taze ve kaliteli olmasına özen gösterilmelidir.
Örneğin; Domates alırken ağır, kırmızı ve kabuğu ince olanı tercih edilmelidir. En lezzetli domates,
güneşte olgunlaşan ve yaz aylarında toplanan domatestir. Olgun ve iyi domatesin tepe kısmının
çevresinde hafif yeşil çizgiler olur.
Salatalık; iyisi kısa, parlak ve kalem gibi dümdüz olmalıdır. Ne kadar büyürse o kadar yumuşar,
tatsızlaşır. Pütürlü salatalık iyi değildir. Sapı yeşilse salatalık tazedir.
Ayva; sapsarı olmalı ve kokusunu dışarıya vermeli. Koklanarak seçilebilir.
Patlıcan; simsiyah olmalı ve tutulduğunda ele renk vermemeli. Dışa renk vereni ilaçlanmıştır.
Üzüm; sapı mutlaka yeşil olmalı. Beyaz üzüm biraz sarımsı görünmeli, siyah üzüm de simsiyah olmalı.
Üzümün sapı yeşil değilse taze değildir.
Armut; İyi armudun rengi tam sarıdır ve serttir.
Kayısı; kalitelisi serttir, kızarıktır ve ele alındığında ağır olduğu hissedilir.
Çilek; çileğin iyisi, düzgün görünümü olanıdır. Olgunlaşmış çilek yenilmelidir. Olgunlaşmamış çileğin
aroması azdır ve serttir. Çileğin güneşte az duranı makbuldür.
Meyveleri genellikle yemekten 1-2 saat sonra tüketmek uygundur.
Hem şifa bulmak hem de sağlıklı beslenmek için, aynı anda iki-üç meyveden oluşan meyve
salatasını tüketmek istersek, hangi meyveleri bir arada tüketmek doğru olur?
Yaz aylarında hazırlayacağınız meyve salatalarında; çilek, erik, üzüm, armut, kayısı, şeftali, kavun,
karpuz, kış aylarında hazırlayacağınız meyve salatalarında ise muz, portakal, mandalina, kivi, armut,
elma kullanabilirsiniz.
Meyve salatası hazırlarken dikkat etmeniz gereken en önemli nokta hijyendir. Eller iyi yıkanmış
olmalı,meyveler daha önce et gibi gıdaların doğrandığı, kirli kesme tahtasında
doğranmamalıdır.Meyveleri toz,toprak ve ilaç kalıntılarından temizlemek için bir müddet su dolu bir
kapta beklettikten sonra bol su ile birkaç kez yıkamak gerekir. Meyve salatasının besin değerini
kaybetmemesi için mümkün olduğunca yenmeden hemen önce hazırlanması gerekir.
Çocuklar için meyvelerin önemi nedir, çocukları şekerleme ve asitli içecekler gibi "sinsi
zehir" gıdalardan kurtarıp, meyveye teşvik etmek için, hem bir anne hem de
bir akademisyen olarak neler öneririsiniz?
Uzun, kaliteli, sağlıklı bir yaşam için, çocukluktan başlayarak erken yaşlarda sağlıklı ve dengeli
beslenme alışkanlıklarının kazandırılması çok önemlidir. Sebze ve meyveler hem iyi birer karbonhidrat
ve lif (posa) kaynağı hem de çeşitli vitamin ve mineralleri barındıran mükemmel besin seçenekleridir.
Antioksidan görevi gören, soğuk algınlığına karşı direnci artıran meyveler, hipertansiyon, obezite,
diyabet, kalp ve kanser hastalıklarından da korumaktadırlar. Yapılan çalışmalar çocukların özellikle 2-7
yaşları arasında çok az meyve sebze tükettiklerini göstermektedir, Oysa ki hem çocukların, hem de
yetişkinlerin çok çeşitli sebze ve meyve tüketmeleri gerekmektedir, Çünkü her bir sebze ve meyvenin
sağladığı besin öğeleri farklıdır ve bünyemizi hastalıklara karşı korumaktadırlar.
Çocukların, özellikle büyüme çağındaki çocukların, ailelerini izleyerek onların yaptığı davranışların
aynısını yaptığını gösteren pek çok çalışma bulunmaktadır. Bu nedenle, sebze ve meyve tüketimine,
yapılan son bilimsel çalışmaların da ışığı altında, daha çok önem vermeli ve yeterli miktarda et
grubunun da dahil olduğu bir sofrada, ihtiyacımız olan sebze ve meyveye de yer vermeliyiz. Örneğin;
ana yemeklerin yanında sebze veya salata servis edilmeli, çocuğun sevdiği yemeklerin yanına farklı
kombinasyonlarda sebze garnitürleri eklenmeli, belli aralıklarla yeni sebzeler denenmelidir. Günlük
meyve tüketimi, 6 ay-1 yaş arasında 1 porsiyon, 1-6 yaş arası 2 porsiyon, 6-16 yaş arası ise 2-3
porsiyon olarak önerilmektedir.
Çilek, çağla, erik, kayısı, kiraz, vişne, şeftali, üzüm, karpuz, kavun gibi yaz meyvelerinin
kronik ve müzmin hastalıkları tedavide etkileri var mı?
Çileğin yaşlanmaya bağlı maküler (gözde görmeyi netleştiren bölge) dejenerasyona karşı koruyucu
olduğu saptanmıştır. Böbrek, idrar yolları, bağırsak ve cilt sorunları olanlar için iyi bir meyve.
Ayrıca diş etlerini güçlendirdiği, dişlerdeki tartarı önlediği, ağız kokularını ve boğaz ağrılarını giderdiği
gösterilmiştir. Yüksek oranda C vitamini bulunduğu gibi, yüksek tansiyon ve kolesterolü düşüren
maddeler de içermektedir.
Kayısı ve çağla mükemmel bir A ,C vitamini, lif, triptofan (serotonin öncüsü bir amino asit) ve
potasyum kaynağıdır. Beta-karoten ve likopen içeriği ve lifli yapısı sayesinde iyi bir kalp dostu
olmasının yanı sıra, kansere karşı da korur. Lifli yapısı sayesinde kabızlığa ve bağırsak tembelliğine iyi
gelir. Cildi, mikrop ve mantarlardan koruyor, güzelleştirir. Gözlere parlaklık verir. Kalp kaslarını
kuvvetlendirirken, safra bezlerini de temizler ve böbrekleri çalıştırır. Sinirleri güçlendirirken,
uykusuzluğa da iyi gelir.
Eriğin bünyesinde B1, B2, B3, B6, A, C ve E vitaminleri, protein, karbonhidrat, selüloz ve mineral
olarak da kalsiyum, sodyum, demir, potasyum ve magnezyum bulunur. Regl düzenleyici, idrar
söktürücü ve terletici etkiler oluşturuyor. İçerdiği B vitaminlerinden dolayı sinir ve sindirim sistemleri
üzerinde olumlu etkisi var. İyi bir antioksidan ve C vitamini kaynağı olarak, kalbin de dostu.
Kiraz kanı sulandırır ve temizler. Kiraz tüketimi, gut hastalığına yakalanma riskini düşürür. İdrar
söktürücü özelliğiyle böbreklerin dostu ve vücudu zehirli maddelerden temizler. Böbrek ve mesane
yollarını kumlardan temizler. Karaciğer şişliğine iyi gelirken, safra akışını normale döndürür.
Romatizma, damar sertliği ve mafsal kireçlenmesine karşı oldukça faydalı… Vücuttaki fazla suyun
atılmasıyla, dolaylı olarak zayıflamaya yardımcı olur. İçerdiği madensel madde ve vitaminler nedeniyle
hastalıklara karşı dayanıklılığı artırır. Yapısındaki bol fosforuyla sinirleri kuvvetlendirerek sakinlik
sağlar. A vitamini kaynağı karoten içeren kiraz, aynı zamanda da gözlerin dostudur.
Vişne ishali keser. Ateşi düşürür. İdrar söktürür. Vücuda rahatlık verir.
Şeftali de ishali keser, sindirim sistemini çalıştırıp hazmı kolaylaştırır. Böbreklerin ve safra kesesinin
düzenli çalışmasını sağlar.
Üzüm kansızlığın tedavisinde etkili. Yüksek tansiyonu kontrol altında tutmaya yardımcı olur. Böbrek ve
bağırsak sisteminin çalışmasını düzenler. İyi bir enerji kaynağıdır. Güneş ışınları, stres ve sigara
nedeniyle bozulan cildi güçlendirir. Beyin hücrelerini zinde tutar. Kalp ve damar sistemindeki dokulara
esneklik sağlar. Yaşlanma etkilerini azaltır.
Kavun B vitamini, brom ve iyot içerir, sinirleri yatıştırır ve kanı temizler. Kolay bir uyku sağlamanın
yanı sıra; damar tıkanıklığı ve kansızlık için de önerilir. Açık renkli ve düz kabuklu “bal kavunu” iyi bir
C, A vitamini, potasyum ve çinko kaynağı olarak en değerliler arasında yer alır.
Cildi kuru olanlar için 1 ölçü süt, 1 ölçü kavun suyu ve 1 ölçü su ile hazırlanan karışım, iyi sonuç verir.
Meyve salataları, pasta ve tartoletlerde bol bol kullanarak, hem lezzetinden hem de besin değerinden
yararlanabilirsiniz. Kavun, kalp ve böbrek hastalarının diyetlerinde sıkça kullanılan bir meyvedir.
Kavunu kestikten hemen sonra tüketilmesi gerekir.
Karpuz kalp fonksiyonlarının ve kan basıncının düzenlenmesine yardımcı olur. Lif kaynağı olduğundan
bağırsak hareketlerini düzenler. Üre ve ürat tuzlarını temizler ve idrar söktürür.
Barındırdığı “likopen” maddesi, kalbi enfarktüs olasılığına karşı korur.
Bol miktardaki potasyum, böbreklerin daha iyi çalışmasını ve böylece böbrekler tarafından vücuttan
sodyumun atılmasını hızlandırır.
Meyvelerin faydalı etkileri üzerine yapılmış bilimsel araştırmalar var mı?
Meyveler ve sebzeler antioksidan deposudurlar. Serbest radikallerin yol açtığı kanser başta olmak
üzere pek çok hastalığın önlenmesinde ve tedavisinde gözlenen faydalı etkileri üzerine yapılmış çok
sayıda bilimsel araştırmalar mevcuttur.
Yaz mevsimine girerken, kışın yorgunluğunu üzerimizden atmak, vücudumuzda biriken
serbest radikallerden kurtulmak, başta kanser ve diğer kronik hastalıklara korunmak,
sağlıklı bir yaşam sürmek için, sırası ile hangi meyveleri önerirsiniz?
Cambridge Üniversitesindeki bilim adamlarının yaptığı araştırmaya göre insanoğlunun ömrünü sebze
meyve yemek 3 yıl, sigarayı bırakmak 5 yıl, spor yapmak 3 yıl uzattığı bulunmuş. Mevsimine uygun
taze meyve sebzeleri içeren dengeli beslenme ile düzenli egzersiz sağlıklı bir yaşamın anahtarlarıdır.