türkiye`de kalite altyapısının desteklenmesi projesi

TÜRKİYE’DE KALİTE ALTYAPISININ DESTEKLENMESİ PROJESİ
Avrupa Komisyonu ve TBMM tarafından onaylanan “Türkiye’de Kalite Altyapısının Desteklenmesi Projesi”nin finansman
anlaşması, Ulusal Koordinatör Hazine Müsteşarlığı ile projenin yürütülmesinden sorumlu taraflardan Dış Ticaret
Müsteşarlığı Dış Ticarette Standardizasyon Genel Müdürlüğü ve Kalite Derneği (KALDER) tarafından 17 Nisan 2001
tarihinde imzalanmıştır.
MEDA II bütçesinden hibe yardımı şeklinde finanse edilecek olan anılan Proje’nin toplam bedeli 5 yıllık bir dönem için
13.087.800 EURO olup, bunun 13 milyon EURO’luk kısmı AB tarafından karşılanacaktır.
Bahse konu Proje, iç mevzuatımıza dahil edilecek olan AB teknik mevzuatının ülkemizde sağlıklı bir biçimde
uygulanabilmesini teminen teknik mevzuat uyumunun kolaylaştırılmasını ve Türkiye’deki kalite altyapısının
geliştirilmesinin desteklenmesini sağlayacaktır.
AB teknik mevzuatının uyum çalışmalarının koordinasyonunda görev alan ve anılan Projenin taraflarından birisi olan Dış
Ticaret Müsteşarlığı-Dış Ticarette Standardizasyon Genel Müdürlüğü, bu Proje kapsamında, AB teknik mevzuatı
uygulamalarına ilişkin teknik bilgi açığının ortadan kaldırılması ve teknik mevzuat uyumuna ivme kazandırılarak etkin bir
şekilde yürütülmesi için konuyla ilgili kamu kuruluşları başta olmak üzere tüm ilgili taraflarla sürekli koordinasyon içinde
olacaktır.
dts@dtm.gov.tr
PROJENİN AMACI
Projenin amacı, Türkiye ile AB arasında ticarette teknik engellerin kaldırmasını teminen;
1. teknik uyum sürecinin kolaylaştırılması,
2. Türkiye’nin kalite altyapısının AB koşullarına uyumlu hale getirilmesi,
3. üreticilerimizin, kendi kapasiteleri dahilinde kalite gerekleri ile uyumlu mal üretmeleri konusunda desteklenmesi
ve
4. Türk özel sektörü, kamu sektörü ve tüketiciler arasında AB mevzuatının uyumlaştırılmasının önemi konusunda
kamuoyu yaratılmasıdır.
PROJENİN UYGULAMA SÜRESİ
Proje, Uzmanlık Merkezi’nin AB Komisyonu tarafından görevlendirilen uzmanların Ankara’ya ulaşmaları ile başlayan 5
yıllık bir süre için devam edecektir.
PROJE KAPSAMINDAKİ FAALİYETLER
Projeden beklenen sonuçlar;
1. Türkiye’deki kalite altyapısının geliştirilmesi,
2. kamu sektörünün ve özel sektörün, kendi alanlarında, teknik mevzuat uyumu çerçevesindeki klasik ve yeni
3.
4.
yaklaşım direktifleri ile iç pazara ilişkin AB Tek Pazarının iyi işleyişini teminen uyguladığı kalite gerekleri
konularında teknik bilgisini geliştirmesi,
kamu sektörünün ve özel sektörün, ilgili profesyonel AB kurumlarının Türk kurumlarına üyeliği dahil,
Avrupa’daki uygunluk değerlendirme kuruluşları ile ilişkilerinin yoğunlaştırılması,
yetkili Avrupa kurumları tarafından, teknik uyum ve kalite altyapısının seviyesinin yaklaştırılması alanında
Türkiye’deki yıllık gelişmelerin değerlendirilmesidir.
Bahse konu proje bir teknik yardım projesi olup; anılan teknik yardım dört unsurdan oluşmaktadır:
1. Mevzuat araçlarının oluşturulması konusunda hukuki ve teknik tavsiye.
2. Kuruluş oluşturma desteği (Uygunluk Değerlendirme Kurulu ve alt komitelerinin oluşturulması gibi).
3. Kamu sektörü ile özel sektöre teknik bilgi transferi.
4. Kamu sektörü ve özel sektörde, Gümrük Birliği Anlaşması ile malların serbest dolaşımının önemi konusundaki
bilincin arttırılması.
Bu çerçevede, eğitim programları, toplantılar, seminerler ve staj uygulamaları düzenlenecek ayrıca, bu faaliyetlerle ilgili
danışmanlık ile çeviri ve tercüme hizmetleri sağlanacaktır.
Mümkün ve gerekli olduğu durumlarda, yardım, Türkçe sağlanacaktır. AB uzmanları veya Topluluk tarafından
dokümanların değerlendirilmesini sağlamak amacıyla, mümkün olduğu takdirde, dokümanların İngilizceye tercümeleri
de sağlanacak hizmetler arasındadır.
Faaliyetler, uzun dönemli alt projeler ve kısa dönemli faaliyetler olmak üzere iki türlüdür.
Uzun dönemli alt projelerle ilgili hizmetler, büyüklüklerine bağlı olarak, gerektiğinde Avrupa Komisyonu Genişleme
Genel Müdürlüğü tarafından hizmet kontratları olarak ihale edilecektir. İhale açılması gerekli ise, ihale dosyası Uzmanlık
Merkezi tarafından hazırlanacaktır.
Uzun dönemli alt proje örnekleri; Avrupa kalite altyapısı kurumlarına Türkiye’nin üyeliği için hazırlık (müzakereler,
taleplerin karşılanması ve izlenmesi), uygunluk değerlendirmesi için merkezi bir network ağının kurulması, yeni
yaklaşım direktiflerinin gereklerine uygun testleri yürütecek laboratuvarların kapasitelerinin envanteri ve
değerlendirilmesi vb. dir.
Kısa dönemli proje faaliyetleri; dört aydan daha az bir süre alacak kısa dönemi amaçlayan hemen yapılması gereken
teknik yardım araçlarıdır. Muhtemel kısa dönemli faaliyetlere örnekler; eğitim toplantıları, oturumlar, seminerler ve
danışmanlık hizmetleridir.
PROJEDEN KİMLER YARARLANABİLECEKTİR?
Projeden kamu sektöründe ve özel sektörde çalışan ve uyumlaştırma sürecinde yer alan kişi ve kuruluşlar
faydalanacaktır.
PROJE İÇİN BAŞVURULAR NEREYE VE NASIL YAPILACAKTIR ?
Uzmanlık Merkezi tarafından oluşturulan proje faaliyetlerine ilaveten, belirlenen öncelikli alanlar ve genel strateji
doğrultusunda, ilgili taraflar da faaliyetlere ilişkin öneriler getirebilirler.
Proje dahilindeki faaliyetler için başvurular, Proje Kurulu ( DTM, KALDER, Avrupa Komisyonu Türkiye
Temsilciliği) vasıtasıyla olduğu gibi Sanayi ve Ticaret Odaları vasıtasıyla ve doğrudan Uzmanlık Merkezi’ne
yapılabilecektir. Önerilerin proje amaçlarına uymadığı, amaçlarının açık olmadığı veya önerilen madde ile çalışma
planındaki mevcut madde arasında uyuşmazlık olduğu durumlarda Uzmanlık Merkezi yeni bir taslak talep edebilir.
Kısa dönem eğitim / danışmanlık hizmeti başvuru formu, projenin amaçlarını, başvuruların uygunluğunun
değerlendirilmesinde dikkat edilecek kriterleri ve prosedürleri açıklayan bir rehber ve Yeni ve Global Yaklaşım
direktiflerinin bir listesinin Türkçe ve İngilizce metinleri Uzmanlık Merkezi tarafından hazırlanmıştır.
Her bir firmanın faaliyet tekliflerini sadece bağlı oldukları Ticaret ve Sanayi Odaları veya diğer Ticari Dernekler
vasıtasıyla göndermelerine izin verilecektir.
PROJE KAPSAMINDA OLUŞTURULACAK KURULUŞLAR
1) Proje Kurulu: Projenin gözetim ve stratejisinden sorumlu bulunmaktadır.
2) Uzmanlık Merkezi: Projenin günlük yönetiminden sorumlu olacak Uzmanlık Merkezi, Köroğlu Caddesi No: 43/7
Çankaya - ANKARA adresinde bulunan yeni ofisinde çalışmalarına başlamıştır.
Uzmanlık Merkezi, faaliyetlerini iki uzmanla (Herve VIALLE ve Selami BEZEN) faaliyetlerini sürdürmektedir.
Tarafların görüşlerini ve alınan ilave teklifleri dikkate alarak, belirlenen öncelikli alanlar bazında yıllık çalışma planını
hazırlamak, uygunluk değerlendirmesine ve projeden yararlananların ilgilendiği konulara ait genel sorular için bir bilgi
masası gibi hareket etmek, projenin tanıtımını sağlamak (Uygunluk Değerlendirme Kurulu dahil) Uzmanlık Merkezi’nin
görev ve sorumlulukları arasındadır.
Uzmanlık Merkezi tarafından başlatılan teknik uyum ve kalite altyapısının yakınlaştırılması alanında Türkiye’deki gelişim,
her yıl yetkili AB kurumlarınca değerlendirilecektir. Örneğin, standardizasyon alanındaki değerlendirme
CEN/CENELEC/ETSI tarafından, belgelendirme konusundaki değerlendirme EUROCER tarafından, denetleme
konusundaki değerlendirme EUROLAB tarafından, akreditasyon alanındaki değerlendirme EA tarafından ve metroloji
konusundaki değerlendirme EUROMED ve WELMEC tarafından yapılacaktır. Bu kurumların bulguları, bir Ülke
Raporu’nda birleştirilecektir. Bu rapor, Komisyon ve Türkiye için, kalite altyapısının durumu ve Avrupa’da uygunluk
değerlendirme alanındaki ilgili ticari kurumların üyelik şartlarını kazanmış kuruluşların boyutu hakkında açık bir fikir
verecektir.
Bu raporda yer alan bulgular ve öneriler bazında, bir sonraki yıl ile takip eden yıllar için proje konusunda müdahale ve
genel stratejiye ilişkin öncelikler tespit edilecektir. Öncelikli alanlar her yeni Ülke Raporu’ndan sonra
güncelleştirilecektir.
Belirlenen bu öncelikli alanlar ve genel strateji bazında, Uzmanlık Merkezi bir dizi proje eylemi belirleyecektir (eğitim
programları, seminerler, know-how aktarım programları vs.).
Buna ilaveten, proje, Türkiye’de kalite altyapısı konusundaki programlara ilgili tarafların aktif bir şekilde iştirakini de
amaçlamaktadır. Taraflar, belirlenen ilk öncelikli alanla uygun olarak, program konusunda faaliyetler önerme imkanına
sahip olacaklardır. Böylece programdan gerçek anlamda faydalanmaları sağlanacak ve program esnek ve farklı
ihtiyaçlara cevap verebilecek bir yapıya kavuşacaktır. Bu husus, programın mevcudiyeti konusunda tüm tarafların
bilgilendirilmeleri ihtiyacını da yaratacaktır. Zira programın tanıtımı için bütçeden bir pay da ayrılmıştır.
Taraflarca teklif edilecek faaliyetlere örnek olarak, TÜBİTAK-UME tarafından, uygunluk değerlendirmesi ile ilgili
referans dokümanlar ve database toplamak ve rehberlik etmek amacıyla gerçek bir network kütüphane sistemi
oluşturmak için istenecek yardım gösterilebilir.
3) Uygunluk Değerlendirme Kurulu (UDK): Uygunluk değerlendirmesi konusunda bir danışma mekanizması
şeklinde oluşturulacaktır. UDK, gerekli addedildiği rapor edilen ve halihazırda mevcut olmayan çalışma gruplarını
kuracaktır. UDK yıllık çalışma planı ve üç aylık faaliyet planı için geniş bir danışma mekanizması sağlayacaktır.
UDK, hükümet, uygunluk değerlendirmesi uygulayıcıları, ticari ve profesyonel kuruluşlar ile akademik kuruluşların
temsilcilerinden oluşacaktır.
UDK’nın projeden geriye kalan sürdürülebilir bir altyapı olarak şekillendirilmesi ve üye devletlerdeki benzer kuruluşlarla
uyumlu organize edilmesi beklenmektedir (örneğin İngiltere’deki Milli Forum).
Uygunluk Değerlendirme Kurulu’nun görev ve sorumlulukları;




projenin gelişimini ve uygunluk değerlendirme konularını tartışmak,
yıllık çalışma planları ve üç aylık faaliyet planları konusunda değerlendirme yapmak,
henüz mevcut olmayan çalışma gruplarını oluşturmak,
Uzmanlık Merkezi tarafından geliştirilen malzemeleri kullanarak üyelerine programı tanıtmak.
yilmazc@dtm.gov.tr