Mide Kanseri - Tekirdağ Halk Sağlığı Müdürlüğü

MİDE KANSERİ
Mide kaburgaların altında karnın üst bölgesinde yer alan içi
boş büyük bir organdır. Yiyecekler ağızdan özefagus
(yemek borusu) aracılığıyla mideye ulaşırlar. Midede
yiyecekler sıvı hale dönerler. Sıvı hale gelmiş yiyecekler
ince bağırsaklara hareket ederler ve oradan da diğer sindirim
aşamalarına devam edilir. Mide kanseri hızlı seyreden ve
yayılan bir kanser türüdür. Genellikle bir ülser şeklinde
başlar. Mide kanseri çevre organ ve lenf bezlerini etkileyebilir. Direk komşulukla, lenfatik
yolla, kan yoluyla ve karın içinde ekim yoluyla yayılabilir. Mide tümörü, midenin dış
tabakasının içinden büyüyerek pankreas, özefagus veya bağırsak gibi çevre organların içine
doğru uzanabilir. Mide kanseri hücreleri kan yoluyla karaciğer, akciğerler ve diğer organlara
yayılabilir. Kanser hücreleri ayrıca lenfatik sistem aracılığıyla vücuttaki tüm lenf bezlerine
yayılabilir. Mide kanserine dünyanın her bölgesinde rastlanmakla beraber bazı bölgelerde
daha sıktır. Japonya, Malezya, Şili, İzlanda bu bölgelerden bazılarıdır. Birçok ülkede
erkeklerde kadınlara oranla iki kat daha fazla görülür. En sık görüldüğü yaşlar 50-60’lı
yaşlardır. Ayrıca düşük sosyoekonomik düzeyli toplumlarda sıklık yükselir. Dünyada kansere
bağlı ölümlerde ilk sırada yer almaktadır. ABD’de yemek alışkanlıklarında ve çevresel
faktörlerdeki düzenlemeler ile yedinci sıraya düşmüştür. Özellikle Japonya’da mide kanserine
bağlı ölüm oranları gerek erken tarama ve gerekse halkın bu konudaki duyarlı olması
nedeniyle çok azalmıştır. Beslenme alışkanlığında tuzlu ve tütsülenmiş yiyeceklerin yer
alması nedeniyle mide kanseri Japonya’da yüksektir.
Risk Faktörleri :
Mide kanserinin tam sebebi bilinmemektedir. Mide kanseri için kabul gören risk etkenleri
şunlardır:
Yaş: Mide kanserli hastaların çoğu 72 yaş veya üzerindedir.
Cinsiyet: Erkeklerde kadınlara göre daha fazla gelişmektedir.
Irk: Asya ve Afrika toplumunda Amerikan toplumuna göre daha fazla görülmektedir.
Diyet: Risk faktörleri arasında en çok araştırılmış olan diyettir. Tütsülenmiş, tuzlanmış,
turşuya basılmış veya aşırı tuzlu yiyeceklerden zengin yiyecekleri yiyenlerde mide kanseri
gelişme riski artmaktadır. Diğer taraftan taze sebze meyvelerin yenilmesi, yüksek doz C
vitamini alımı, sarımsak, yeşil çay bu hastalığa karşı koruyucu olabilmektedir.
Helikobakter pilori (HP) infeksiyonu: HP genelde midede yaşayan bir bakteri çeşididir. HP
infeksiyonu mide iltihabı, mide ülseri ve mide kanseri riskini artırmaktadır, fakat bu
bakteriyle enfekte olan kişilerin sadece çok küçük bir kısmında mide kanseri gelişir. HP
infeksiyonuna karşı antikorların varlığında mide kanseri riskinin 6 kat artığı tespit edilmiştir.
İnfeksiyon, kanser riskini artırmasına rağmen, kanser bulaşıcı değildir. Mide kanserli bir
kişiden bu hastalığı kapmazsınız.
Sigara: Sigara içenlerde içmeyenlere göre mide kanseri gelişme riski daha fazladır.
Belli sağlık problemleri: Midede iltihaba ve diğer
problemlere sebep olan durumlar da mide kanserine
sebep olabilir.
Bilinen risk faktörlerinin çoğunu taşıyan kişilerde mide
kanseri gelişmeyebilir. Örneğin; birçok kişinin
midesinde H. pilori bakterisi vardır, fakat hiç mide
kanseri gelişmez. Diğer taraftan bilinen risk faktörü
olmayanlarda bazen bu hastalık ortaya çıkabilmektedir.
Eğer risk taşıdığınızı düşünüyorsanız doktorunuzla
görüşmelisiniz. Doktorunuz risklerinizi azaltmaya
yönelik önerilerde bulunabilir veya gerekiyorsa tarama yapılabilir.
Belirtiler
Mide tümörlerinin tipi ne olursa olsun klinik özellikleri ve tanısal açıdan benzerlik gösterirler.
Mide kanseri genellikle sinsi seyirli bir hastalıktır. Genellikle oldukça geç belirti verir ve
belirtiler hastalığa özgü değildir. Karında mide bölgesinde belirli-belirsiz bir rahatsızlık hissi
en sık başlangıç belirtidir. Hastalığın ileri evrelerinde en sık belirtiler kilo kaybı ve karın
ağrısıdır. İştahsızlık, halsizlik, yutma güçlüğü, bulantı, kusma, midede dolgunluk ve şişkinlik
hissi diğer belirtilerdir. Kan tükürme sık rastlanan belirti değildir fakat gizli kanama sıktır.
Hastaların bir kısmı karaciğer büyümesi, karında sıvı birikmesi veya sarılık gibi ilerlemiş
hastalık bulguları ile karşımıza çıkarlar. İleri evrelerde sol köprücük kemiği üstü lenf bezi
büyümesi ele gelebilir. Bu belirtiler çoğunlukla kanser dışı nedenlere bağlıdır. Ülser, gastrit
ve infeksiyon gibi diğer sağlık problemleri aynı belirtilere sebep olabilir. Bu tür şikayetleriniz
varsa bir doktor yardımı almalısınız.
Tanı
Mide kanserinde temel tanı aracı üst gastrointestinal endoskopidir. Bu yöntemle mide iç
yüzeyi tamamen görülür ve şüpheli alanlardan biyopsi alınarak tanı konulur. Endoskopi ve
biyopsi ile mide karsinomlarının (kanserlerinin) %95’den fazlası tanımlanabilir. Tanı
kesinleştikten sonra hastalığın derecesinin belirlenmesi için bilgisayarlı tomografi, magnetik
rezonans, abdominal ultrasonografi ve endosonografi hastalığın yaygınlığını gösterme
açısından yararlıdırlar. Diğer bir yöntem de laparaskopidir (genel anestezi altında ışıklı bir
kamera ile karın içerisine bakılması).
Evreleme
Doktorunuz en iyi tedaviyi planlamak için hastalığınızın yaygınlığını bilmek ister. Evreleme
tümörün çevre dokulara yayılımı, eğer sıçramış ise vücudun hangi kısımlarına yayıldığı
esaslarına göre yapılır. Mide kanseri; lenf bezleri, karaciğer, pankreas ve diğer organlara
yayılabilir. Doktorlar bu alanları kontrol etmek için bazı testler isterler.
Tedavi Yöntemleri
Mide kanserini tedavi eden uzmanlar; medikal onkologlar, gastroenterologlar, cerrahlar ve
radyasyon onkologlarıdır. Tedavi seçiminiz genelde tümörün büyüklüğü ve yerleşim yerine,
hastalığın evresine ve genel sağlık durumunuza bağlıdır. Mide kanserinin tedavisi cerrahi,
kemoterapi veya radyoterapiden oluşur. Birçok kişiye birden fazla tedavi çeşidi uygulanır.
Cerrahi: Mide kanserinin temel tedavisi cerrahidir. Uygulanacak cerrahi yöntem kanserin
yerine, bölgesel yayılımı olup olmadığına ve uzak yayılımı olup olmadığına göre planlanır.
Mide kanseri için uygulanacak ameliyat için genellikle göbek üstü orta hat kesisi daha uygun
olmaktadır. Yemek borusu alt kısmı ve mide girişindeki tümörlerde bazen göğüs kafesinin
açılması gerekebilir. Uygulanacak cerrahi yöntem gastrektomidir (Midenin çıkarılması). İki
çeşit mide kanseri cerrahisi vardır: Kısmi gastrektomide kanserli midenin bir kısmı alınır.
Cerrah ayrıca yemek borusunun ve ince bağırsağın bir kısmını da alabilir. Yakın lenf bezleri
ve diğer dokular da alınabilir. En sık tümör midenin son üçte birlik kısmında görülür. Bu
durumda midenin son kısmının çıkarılması yeterli olur. Total gastrektomide midenin tamamı,
çevre lenf bezleri, yemek borusu ve ince bağırsağın kısımları ve tümöre komşu diğer dokular
çıkarılır. Daha sonra cerrah yemek borusunu direk ince bağırsağa bağlar. Cerrah bağırsaktan
yeni bir mide yapar. Bu operasyona dalağın alınması işlemi de eklenebilir. Ortada veya üst
üçte birlik kısımda yerleşen tümörlerde midenin tamamen çıkarılması daha uygundur.
Kemoterapi ve Radyoterapi: Kemoterapi ilaçlar kullanılarak kanser hücrelerinin
öldürülmesidir. İlaçlar kan dolaşımına girerek vücudun bütün kısımlarındaki kanser
hücrelerini etkileyebilirler. Hastaların çoğu kemoterapiyi ameliyattan sonra alır. Işın tedavisi
kemoterapi ile birlikte verilebilir. Mide kanserindeki kanser ilaçları genelde damar yolu ile
verilir. Fakat bazı ilaçlar ağızdan verilebilir. Tedavi genelde hastanenin ayaktan tedavi
bölümünde (kemoterapi ünitesi), doktor ofisinde veya evde alınır. Bazı hastaların tedavi
sırasında hastanede kalmaları gerekir. Kemoterapinin yan etkileri genelde bazı ilaçlara ve
dozlarına bağlıdır. İlaçlar kanser hücrelerini ve diğer hızlı çoğalan hücreleri etkilerler.
Mide kanserinde operasyon sonrası uygulanan kemoterapi ve radyoterapinin etkileri sınırlıdır.
Tedavi hastanın yaşına, genel durumuna, ek hastalığı olup olmadığına, çıkan patoloji sonucu
ve operasyon bulgularının sonucuna göre belirlenir.
Korunma
Beslenme alışkanlığımızı düzenlemek, taze meyve ve sebze tüketmek, tütsülenmiş gıdalardan
ve alkol- sigaradan uzak durmak, mide kanseri gibi pek çok kanser türü için koruyucudur.
Korumak ve korunmak hastalığı tedavi etmekten daha kolaydır.
DESTEĞİNİZLE KANSERİ YENELİM
HAYDİ EL ELE VERELİM…
TEKİRDAĞ HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ