Hastanın Anatomik Yapısı ile tam uyumlu, Temporomandibular eklem (TMJ-Alt çene eklemi) Protezi Geliştirme, Tasarım ve Üretimi 40 Biyo/Agroteknoloji 14 Tıp Teknolojisi Alper ERKEN Metalurji Mühendisi, MBA Giriş • Çene eklem rahatsızlığı nedeniyle Konuşma, çiğneme, yutma problemleri olan hastaların protezle tedavisi için. • Temporomandibular eklem, Osteoartroz, eklem dejenerasyonu, çene ve yüz travmaları, kanser gibi nedenlerle hasar görüyor. • Üretilecek protez, işlev görmeyen doğal eklemin yerine takılıyor ve onun fonksiyonunu görüyor. Protez Hakkında • 2 ana parçadan oluşuyor, • 1-Fossa çukuruna yerleşen Polimer malzeme(Yüksek Moleküler Ağırlıklı PolietilenUHMWPE) • 2-Kondil yerine geçen ve mandibulaya sabitlenen Metal implant (Co-Cr-Mo alaşımı) ve • Vidalar Titanyum alaşımı(Ti- 6Al-4V) Hangi teknolojiler kullanılıyor? • Vücut içi 3 boyutlu görüntüleme sistemi (Tomogrofi cihazı) • «Dicom» datadan segmentasyon ve «stl» dataya export • 3 boyutlu tasarım(Cad) ve tasarım doğrulama yazılımı(Cae) • Hızlı prototip sistemi • 5 eksen işleme yazılımı (Cam) ve Cnc Tasarım • 1. aşama: Tomogrofi datasından segmentasyonla organın 3D datası alınır ve Cad yazılımına aktarılır. • 2.aşama: Medikal model üretilir ve Tıbbi danışman ile model üzerinden tasarım detayları tartışılır. • 3. aşama :Anatomi ile tam uyumlu implant ve fossa tasarım çalışmaları. • 4. aşama: Çene ve eklem hareketleri gözönünde bulundurularak sanal ortamda tasarım doğrulama çalışmaları ve tasarım modifikasyonları yapılır. Mühendislik danışmanından destek alınır. • 5. aşama: Tasarım alternatiflerinin Prototipleri üretilir Tıbbi danışmanla istişareler yapılır. İmalat • Biyouyumlu ve sertifikalı CoCrMo ve Yüksek Moleküler Ağırlıklı Polietilen-UHMWPE bloklar kullanılır • Tıbbi danışman ve Mühendislik danışmanı ile karar verilen protez(implant ve fossa ), cnc frezede talaş kaldırılarak işlenir. • Fiksasyon için kullanılacak, vidalar hazır alınacaktır. (Ti 6Al 4V) • Protezi takmak üzere kullanılacak tıbbi alet seti hazır alınacaktır. Üretilecek protezin avantajları 1 • Türkiye ‘de ilk ve yerli • Kısa ameliyat süreleri (daha az narkoz) • Ameliyat kolaylığı, operasyon hatalarını azaltır, kemiği aşındırmaya ve inceltmeye gerek yok, • Anatomi ile tam uyumlu, Yüzün harmonisine uygun ve estetik • Fonksiyonalite yüksek, kırılma, yerinden oynama, çıkma olasılığı düşük. Üretilecek protezin avantajları 2 • Revizyon ameliyat olasılığı, komplikasyon ve morbidite düşük. • Uzun kullanım ömrü, ekonomik ve bakım maliyetleri düşük . • -Biyouyumlu, kaliteli ve sertifikalı malzemeden mamul. • Hızlı tedarik ve kullanım problemlerine çabuk müdahale. Hastaya takılması Çene Eklemi Hastalıklarının Tedavisi • • • • • • • • • • Çene Eklemi Hastalıklarının Tedavisi Kraniyomandibuler eklem olarak da bilinen çene eklemi, ağzımızı açıp kapatmayı sağlayan bir eklemdir ve kafa ile alt çene kemiği arasında yer almaktadır. Eklem yüzeyi vücudumuzdaki tüm eklemlerde olduğu gibi kıkırdak yapıdan meydana gelmektedir. Eklem diski, çene ekleminin hareketlerini sağlayan, her iki yüzü konkav kıkırdak bir yapıdır. Eklem kıkırdaklarına herhangi bir sebeple baskı uygulanması , kıkırdağın su kaybetmesine ve hacminin küçülmesine neden olur. Kıkırdak hücrelerinin, kendini yenileme özelliği olmadığı için, uygulanan baskı devam ederse eklemde fonksiyon bozukluğu meydana gelir. Çene eklemi fonksiyon bozukluklarının nedenleri kazalar ve darbelere, romatizmaya ve diş sıkmalarına bağlı olabilir. Alt çenenin temel işlevi çiğneme ve konuşmadır. Maksimum çene açıklığı sırasında çene eklemi iki farklı hareket yapmaktadır, bunlar basit menteşe hareketi ve öne doğru kayma ve rotasyon hareketleridir. Ağzın normal pozisyonundan sapmalara neden olan kapanmalar çiğneme kaslarında spazmlara neden olur, bu da çene eklemi fonksiyon bozukluklarının en önemli nedenleri arasındadır. Çene eklemi fonksiyon bozukluğunda görülen ağrının klasik bir üçlemesi vardır. Ağrı Eklemden gelen ses Kısıtlı çene hareketi Ağrının başlama şekli nedeni hakkında bir ön bilgi verebilir. Sabah erken saatlerde başlayan ağrı gece boyuna uyku sırasında fark edilmeden dişlerin sıkılmasından (diş gıcırdatma) kaynaklanır ve çene kaslarında ağrıya neden olur. Gün içinde geç dönemde başlayan ağrı ise çene hareketlerinden kaynaklanır ve genellikle çene eklemi içindeki bir soruna bağlıdır. Eklem ağrısı hareketle şiddetlenir ve devamlıdır. Çene kaslarındaki ağrı stresle artar ve aralıklarla gelir. Eklemden gelen sesin şekli de nedeni hakkında bilgi verebilir. Tek bir klik sesi geliyorsa bu genellikle toplumun %40’ında görülen masum bir sestir ve kendiliğinden geçebilir. Ağız hem açılır hem kapanırken klik sesi geliyorsa; bu yer değiştiren (öne sublükse olan ) eklem diskinin ağız açıp kapanırken sıkıştırılmasına bağlı olarak oluşur. Eklemden çıtırtı şeklinde ses gelmesi eklem yüzeylerinin ezildiğini, yumuşaklığını yitirdiğini, eklemde dejenerasyon başladığını gösterebilir. Kısıtlı çene hareketi ise ; eklem diskinin geri dönüşsüz öne doğru çıkıklarında, eklem yapışıklığı ve kireçlenmelerinde (ankiloz), elmacık kemiği kırıklarında meydana gelebilir. Çene eklemi rahatsızlıkları gerek nedenlerinin tespiti, gerekse tedavinin planması açısından karmaşık bir durum arz eder. Tanı için karşılaştırmalı eklem grafiler, bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonans görüntüleme gerektirebilir. Tedavi yöntemleri ise İlaç kullanılması, fizik tedavi, eklemin kapalı olarak yıkanması ve açık eklem cerrahisi gibi çok çeşitlidir