Çarpışan Levhalar Yanal Yer Değiştirme

advertisement
www.gografyabilim.wordpress.com
KITALARIN KAYMASI
Bu teoriye
göre;Kıtalar
okyanus
tabanlarından
farklı yapıdadırlar
ve onlara sımsıkı
bağlı da
değillerdir.
KITALARIN KAYMASI
Aksine buzdağlarının
denizde yüzdükleri gibi
kıtalar da derin deniz
diplerinde-okyanus
tabanlarında- açığa
çıkan ve yoğunlukları
kendilerinkinden fazla
olan ağır maddeler
üzerinde yüzerler.
LEVHA TEKTONİĞİ
Levha Tektoniği,büyük
ölçüde okyanuslardan elde
edilen veriler üzerine
kurulmuş bir teoridir.
LEVHA TEKTONİĞİ
LEVHA TEKTONİĞİ
Levha hareketleri,
Levha Tektoniği
olarak ta bilinir.
LEVHA TEKTONİĞİ
Yerkürenin üst
katmanları, bir bütün
halinde olmayıp, sürekli
hareket halinde olan
levhalardan oluşmaktadır.
LEVHA TEKTONİĞİ
LEVHA TEKTONİĞİ
Manto'daki ısı akımlarının
neden olduğu hareketler
sırasında levhalar
birbirinden uzaklaşır,
birbirlerine çarpar veya
birbirlerini sıyırırlar.
LEVHA TEKTONİĞİ
LEVHA TEKTONİĞİ
Bu hareketlilik sonucunda,
levha sınırlarında, uzun
zaman dilimleri ile
baktığımızda yeni
okyanuslar, yeni kıtalar,
sıradağlar ve yanardağlar
oluşur.
LEVHA TEKTONİĞİ
LEVHA TEKTONİĞİ
LEVHA TEKTONİĞİ
Günümüzde Litosfer'de 1
ila 15 cm/yıl arasında
hızlarla hareket halinde
bulunan 7 ana ve birçok
küçük levha vardır.
LEVHA TEKTONİĞİ
HAZIRLIK ÇALIŞMASI-1
Depremler ve
volkanizma dünyanın
nerelerinde
yoğunlaşmıştır?
CEVAP-1
Depremlerin ve volkanik
aktivitenin büyük bir kısmı
levha sınırları çevresinde
özellikle Büyük Okyanus
etrafında oluşur.
HAZIRLIK ÇALIŞMASI-2
Kaynakların
bazıları
neden
sıcaktır?
CEVAP-2
Kaynak suları eğer
magmaya yakın bir
yerden geliyorsa
suları sıcak olur.
Bunlara kaplıca
denir.
HAZIRLIK ÇALIŞMASI-3
Sıcak su
kaynakların
dan nasıl
faydalanılm
aktadır?
CEVAP-3
Sıcak su kaynaklarından şu şekilde
yararlanılır?
Sağlık amacıyla.
Turizm alanında.
Evlerin,binaların,seraların ısıtılmasında.
Enerji üretiminde.
İçme suyu olarak.
HAZIRLIK ÇALIŞMASI-4
Güneşin yer altı
sularının ısınmasında
bir etkisi var mıdır?
Neden?
CEVAP-4
Güneşin yer altı sularının
ısınmasında hiçbir etkisi
yoktur.
Çünkü;yer altı sularının
ısınması tamamen magmada
bulunan lavları etkisiyledir.
HAZIRLIK ÇALIŞMASI-5
Volkanizma ile sıcak
su kaynakları arasında
nasıl bir ilişki vardır?
CEVAP-5
Yeraltından çıkan sular eğer
yüzeye yakın yerden geliyorsa
suları soğuk olur.
Magmaya yakın yerden gelirse
suları sıcak olur.
Dolayısıyle volkanizma olaylarının
etkili olduğu bölgelerde sıcak su
kaynakları bulunur.
LEVHA HAREKETLERİ
LEVHA HAREKETLERİ
LEVHA HAREKETLERİ
Uzaklaşan - Ayrılan
Levhalar
Yakınlaşan - Çarpışan
Levhalar
Yanal Yer Değiştirme Sıyırma
Uzaklaşan - Ayrılan Levhalar
Birbirinden
uzaklaşan
levhalar,
aralarına
mantodan gelen
mağmanın
sızdığı yarıklar
oluşturur.
Uzaklaşan - Ayrılan Levhalar
Magma yüzeye
çıktıkça katılaşır ve
yerkabuğuna
eklenir.
Uzaklaşan - Ayrılan Levhalar
Uzaklaşan - Ayrılan Levhalar
Mantodan gelen
magma,kuvvet
uygulamaya ve
böylece levhalar
birbirinden
ayrılmaya devam
eder.
Uzaklaşan - Ayrılan Levhalar
Bu ayrılma daha
ince olan okyanus
tabanında görülür
ve Atlas
Okyanusu
ortasındaki sırt
buna çok iyi bir
örnektir.
Yakınlaşan - Çarpışan Levhalar
Levhaların
birbirine
yaklaşması ve
çarpışması ise
üç değişik
şekilde olabilir:
Yakınlaşan - Çarpışan Levhalar
Okyanusal ve kıtasal levha
karşılaşmalarında, daha yoğun
olan okyanusal levha kıtasal
levhanın altına dalar.
Alta dalan kısım erimeye başlar ve
zamanla yanardağ kümelerinin
oluşumuna neden olur.
Yakınlaşan - Çarpışan Levhalar
Yakınlaşan - Çarpışan Levhalar
İki okyanusal levhanın
karşılaşmasında da, yoğun
olan levha diğerinin altına
dalar.
Böylece okyanus tabanında
yanardağlar oluşturmaya
başlar.
Yakınlaşan - Çarpışan Levhalar
Yakınlaşan - Çarpışan Levhalar
İki kıtasal levhanın
karşılaşmasında ise,
levhalardan hiçbiri diğerinin
altına dalmaz.
Levhaların arada sıkışan
bölümleri yeni dağlar
oluşturur.
Yakınlaşan - Çarpışan Levhalar
Yanal Yer Değiştirme - Sıyırma
İki levhanın
birbirini
sıyırarak yer
değiştirmesi
sırasında
Litosfer’de
artma veya
azalma olmaz.
Yanal Yer Değiştirme - Sıyırma
İki levha arasındaki
sürtünme çok fazla
olduğu için harekete
belli bir süre direnç
gösterirler.
Yanal Yer Değiştirme - Sıyırma
Bu bölgede artan
gerilim periyodik
büyük depremler ile
çözülür.
Yanal Yer Değiştirme - Sıyırma
Kuzey Anadolu fay hattı ve
Kaliforniya’daki San
Andreas fay hattında bu tip
levha hareketi gözlenir.
www.cografyabilim.wordpress.com
Download