Ayşe ÜNAL ile ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ / ÖZGÜL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ Özel öğrenme güçlüğü ’ne özgül öğrenme güçlüğü de denir. Öğrencinin normal bir zihinsel gelişim göstermesine karşın yazılı veya sözlü dili anlamak için gerekli olan temel becerilerin biri veya birkaçında görülen yetersizlikle kendini gösterir. Bunlar; dinleme, okuma, yazma, heceleme, konuşma, dikkat yoğunlaştırma, matematik işlemlerini yapmada yaşanan yetersizlikler olabilir. Bireyin performansı ve sosyal uyumu azalır. Özel öğrenme güçlüğü görülen çocukların gelişim sürecinde, normal gelişim gösteren akranlarıyla aynı basamaklardan geçtiği, ancak bazı gelişim alanlarında aksaklıklar yaşadığı görülmektedir. ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜNÜN ALT TİPLERİ 1-Okuma bozukluğu(disleksi) 2-Yazılı anlatım bozukluğu(disgrafi) 3-Matematik bozukluğu(diskalkuli) 4-Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ile bir arada görülen öğrenme bozukluğu 5-Sözel olmayan öğrenme güçlüğü ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜNDE ÇOKLU YAKLAŞIM Özel öğrenme güçlüğü saptanan çocuklarımızın eğitim programları, merkezimizde Hekim, Uzman Psikolog, Özel Eğitim Uzmanı ve Psikolojik Danışman ve Eğitimcilerden oluşan güçlü bir ekip tarafından yürütülmektedir. ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜNDE EĞİTİM Özel öğrenme güçlüğü belirtilerinin azaltılmasında günümüzde temel çözümün uygun eğitim olduğu söylenebilir. Özel öğrenme güçlüğünü azaltmak için kullanılan çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Doğrudan öğretim özel öğrenme güçlüğü yaşayan öğrencilerin en çok sorun yaşadıkları okuma, yazma, matematik, dil öğretiminde işe koşulan, derslerde bir önceki dersin tekrarının temel koşul olduğu, gösteri, düzeltme, örnekleme, dönüt verme, soru-cevap gibi tekniklerini kullanıldığı, sıkı bir biçimde yapılandırılmış, eğitim stratejileri ve eğitim aşamaları geliştirilmiş, davranışsal ve bilişsel öğrenme kuramlarını temel alan bir yaklaşımdır Çok duyuya dayalı eğitim Çocuğun problemlerinin düzeltilmesi için çocuğun duyu sistemlerini kullanmasını sağlayarak öğrenme olasılığını artırmayı hedeflemektedir (Taner, 2007). Bu yaklaşım özel öğrenme güçlüğü yaşayan çocuğa; görme, işitme, hareket etme yolu ile ilgi çekici öğrenme yaşantıları sağlamaktadır. Bilmeye ve kavramaya ilişkin eğitim yöntemi Öğrenme problemi üzerine yoğunlaşılır. Etkinliklere katılım, özel öğrenme güçlüğü yaşayan çocuğun kendi kendini düzelterek gelişmesi ile cevap verme, tekrar, hatırlama, transfer etme becerilerinin üzerinde durulur. Çalışma becerilerinin eğitimi yaklaşımı Öğrenciye not alma, kompozisyon, proje, rapor, ödev hazırlama süreçlerinde gerekli olan materyalleri hatırlatma gibi becerileri öğretme konusunda yardım edilmesi esastır. Sosyal becerilerin eğitimi yaklaşımı Öğrenciye anlaşmazlıkları çözme, saldırganlık, öfke v.b olumsuz duyguları kontrol etme, duygularını ifade etme, arkadaş edinme ve arkadaşlığı sürdürme, konuşma becerilerini edinme gibi gereksinim duyduğu süreçlerdeki yetersizliklerin geliştirilmesine gidilir Yapılandırma ve Uyaranların Azaltılması yaklaşımı Özel öğrenme güçlüğüne eşlik eden dikkat bozuklukları, aşırı hareketlilik gibi sorunlar yaşayan çocuklar için, öğrenme ortamı uyaranların azaltılması yaklaşımına göre düzenlenir. Davranış Değiştirme yaklaşımı özellikle aşırı hareketlilik ve dikkat problemlerini kontrol etme amacı ile sistemli, amaçlı ve düzenli bir şekilde uygulanmaktadır. Özel öğrenme güçlüğü yaşayan bireyler için önemli çözümlerden biri de psikopedagojik yaklaşım ile yapılacak eğitsel terapidir. Terapi ve sunulan eğitimin; 1) Algı, bütünleştirme, hafıza, koordinasyon, beceri çalışmaları 2) Sosyalleştirme 3) Bireysel terapi ve davranış değiştirme 4) Temel okuma yazma, temel matematik, kavram öğretimi, dikkat çalışmaları olmak üzere dört aşamalı olduğu söylenebilir