Genel Fizik Ders Notları Yrd. Doç. Dr. Şahin Yakut Fizik Bölümü Lineer (Çizgisel) Momentum ve İtme Çizgisel momentum belirli bir kütleye sahip olan bir cismin belirli bir hıza ulaştığında sahip olduğu fiziksel bir büyüklüktür. Momentumun zaman bağlı olarak değişimi, momentumu değişikliğe uğrayan cismin üzerine etki eden net kuvvete karşılık gelir. Eğer, ise momentum korunuyordur. Bu durum çizgisel momentumun korunu olarak adlandırılır. Dışarıdan yalıtılmış bir sistemde momentum her zaman korunur. İtme ve Momentum Eğer uygulanan net kuvvetteki değişim anlık bir değişimse buna impuls (İtme) adı verilir. Çarpışmalar İki cismin kısa süreliğine bir araya gelerek birbirleri üzerinde itme kuvvetleri uyguladıkları fiziksel durumlardır. Tek Boyuta Esnek ve Esnek Olmayan Çarpışmalar Dış kuvvetlerin ihmal edildiği ‘’ İzole’’ sistemlerde momentum korunur. Buna karşılık kinetik enerji ise çarpışmanın durumuna bağlı olarak korunabilir veya korunmayabilir. Eğer çarpışmadan sonra kinetik enerji korunuyorsa çarpışma ESNEK’ tir. Eğer çarpışmadan sonra kinetik enerji korunmuyorsa çarpışma ESNEK DEĞİL’ dir. Esnek olmayan çarpışmalar da çarpışma sonrasında cisimlerin yapışarak beraber hareket ettiği (Kusursuz esnek olmayan) ve beraber hareket etmediği çarpışmalar olarak ikiye ayrılır. Esnek çarpışma Kusursuz esnek Olmayan çarpışma İki boyutta Çarpışma Kütle Merkezi Belirli bir kütleye sahip bir sistemin konumunu ve hareketini temsil edebilecek partikülün bulunduğu yer o cismin kütle merkezidir.