Broşür Türkçe/Turkiska Artroz Buradaki bilgiler lisanslı fizyoterapist, Tıp Doktoru Carina Thorstensson tarafından gözden geçirilmiştir. Artroz, İsveç’te görülen en alışılmış romatizmal eklem hastalıklarındandır. Artroz, eklem kıkırdağının yıkım ve yapım süreçlerinde meydana gelen bir denge bozukluğunu içerir ve eklemin yavaş yavaş fonksiyonlarını yitirmesine yol açar. Yaş ilerledikçe hastalığın ortaya çıkma riski artar. Artrozlu bir eklem sert, bükülmekte zorlanan bir eklemdir ve ağrılıdır. Bugün hastalığın ilerlemesini durduran bir tedavi yöntemi mevcut değildir. Ancak fiziksel aktivitenin artroz üzerinde çok olumlu etkisi olduğu gözlenmiştir. Kimler artroz olabilir Nedeni tam bilinmemektedir. Bazı mesleklerde uzun süre tekrarlanan hareketler nedeni ile veya özellikle kalça ya da diz eklemlerine aşırı yüklenme sonucu artroz riskinde artış görülür. Aşırı kilo, hareketsizlik ve elit düzeyde sporla uğraşmak diğer risk faktörlerini oluşturur. Ayrıca hastalıkta kalıtsallık faktörü de mevcuttur. Semptomlar Artroz semptomları çoğunlukla yavaş yavaş ortaya çıkar ve genellikle tek bir eklemde başlar. Hastalık, hastalanan eklemi katılaştırır, hareketliliğini azaltır ve ağrılıdır. Önceleri ağrı hareket esnasında ve ekleme yüklenme ile hissedilir, ancak hastalık ilerledikçe istirahat halinde de ağrı görülmeye başlanır. Şikâyetler dönem dönem artıp azalan şekilde görülür. Bazen iyice artan semptomları, hemen hemen hiç semptom görülmeyen dönemlerin takip etmesi ile karakterizedir. Eklemler iltihaplı olabilir. Bu durumda eklemde şişlik ve ısı artışı görülür. İltihap genellikle hafif ve geçicidir. Bazen hastalık nedeni ile eklemler stabil değilmiş gibi bir his ortaya çıkar. Artroz daha başka eklemlerde de görülebilir. Diz ve kalça eklemi dışında baş parmak, ayak baş parmağı, çene, omuz ve omurga eklemlerinde görülebilir. Artroz eklemler haricinde başka organları etkilemez. Romatizmalılar Derneği Tedavi Tedavi ağrının dindirilmesi ve işlevin geri kazandırılmasına yöneliktir. Temel tedavi bilgilendirme, fiziksel aktivite ve gerekiyorsa kilo verilmesinden oluşur. Bazen parasetamol veya iltihap önleyici ilaç ağrıyı dindirmek, fiziksel aktiviteye başlanabilmesi ve aktif olabilmek için gereklidir. Fiziksel aktivite esnasında ya da sonrasında ağrı tehlikeli olmadığı gibi hastalığın gidişatını da kötüleştirmez. Ağrı “kabul edilebilir ağrı” eşiğini veya 0-10 arası bir derecelendirmede 5’i aşmamalıdır. Aktiviteden 24 saat sonra ağrı gene eski düzeyine geri dönecektir. Eğer ağrı geçici olarak bu düzeyin üstüne çıkıyorsa, aktivitenin sıklığı ve aktivitenin süresi tekrar ayarlanmalıdır. Ağrıyı azaltmak için bir diğer seçenek, transkütan elektriksel sinir uyarımı (TENS), sıcak/soğuk, hasta eklem çevresindeki diğer eklemlerin egzersizi ve çeşitli ortopedik yardımcı gereçlerdir. Kortizon içeren lokal enjeksiyonlar şikâyetlerin dayanılmaz olduğu durumlarda kullanılabilir. Bu tedaviler her zaman kişisel olarak hazırlanmış fiziki aktiviteler ile birlikte yapılmalıdır. Bunları biliyor muydunuz? Artroz her zaman röntgende görülmeyebilir. Fiziki aktivite ya da egzersiz en önemli ve en temel tedavi yöntemidir. Hastalık yaşla artan sıklıkta görülse de, bazen genç insanlarda da ortaya çıkabilir. Şikâyetleriniz için doğrudan fizik tedaviye başvurabilirsiniz. Bunun için sevk gerekmez. İsveç’te yaklaşık 750 000 kişide artroz vardır. Kadın ve erkeklerde görülme sıklığı aynıdır. Telefon: 08-505 805 00 reumatikerforbundet.org Doyurucu sonuç alınmaksızın diğer tedavi yöntemlerinin denendiği çok ağır artroz vakalarında, ameliyat gündeme gelebilir. En alışılmış şeklide, hasta eklem (genellikle diz ya da kalça eklemi) bir eklem protezi ile değiştirilir. Romatizmalılar Derneği Bir bilgi organizasyonu İsveç’te bir milyondan daha fazla insanda romatizmal hastalık görülmektedir. Hastalık yakınlarımızı ve sevdiklerimizi de etkiler. Bizim görevimiz, romatizmadan etkilenen mümkün olduğunca fazla kişinin iyi bir günlük yaşama sahip olmasını ve iyi bir hayat sürdürmesini sağlamak için çalışmaktır. Romatizmalılar Derneği [Reumatikerförbundet], romatizmal hastalığı ya da hareketten sorumlu daha başka bir organ hastalığı olanlarla sürekli çalışarak bireyleri güçlendiren bir organizasyondur. Biz, üyelerimiz için, toplumun her kesiminden insan, politikacılar ve medya için bilgi kaynağı olmaya çalışıyoruz. Romatizmal hastalıklarla yaşam konusunda kimse Romatizmalılar Derneği’nden [Reumatikerförbundet] daha fazla bilgiye sahip değildir. Üye olduğunuz taktirde, Reumatikervärlden [Romatizmalılar Dünyası] adlı ödüllü dergimizin altı sayısına da sahip olabilirsiniz. Ağ sayfamızdan, tanıya, araştırmalara ve derneğimizdeki güncel konulara ilişkin sayısız bilgi edinebilirsiniz. Üye blogları yolu ile diğer romatizmalılarla deneyimlerinizi paylaşabilir, onların deneyimlerinden yararlanabilirsiniz. Üyeliğe hoş geldiniz diyoruz! 08-505 805 00 numaralı telefonu arayabilir ya da ağ sayfamız www.reumatikerforbundet.org aracılığı ile üyeliğe başvurabilirsiniz. Adres: Reumatikerförbundet Box 12851 112 98 Stockholm Ziyaret adresi: Alströmergatan 39 Telefon: 08-505 805 00 E-posta: info@reumatikerforbundet.org Ağ sayfası: www.reumatikerforbundet.org Reumashop - ”Romatizmalılardan, Romatizmalılara” Büyük bir bölümü İsveççe olan broşür ya da özel gereçler ısmarlamak için Reumashop www.reumashop. se adresine başvurabilir ya da 073-7890556 numaralı telefonu arayabilirsiniz. Buradan daha başka bir çok yardımcı araç gereç satın almak da mümkündür. Romatizmalılar Vakfı [Reumatikerfonden] aracılığı ile bu alanda yapılan araştırmaları destekleyebilirsiniz Bağışlarınızı Reumatikerförbundets’in [Romatizmalılar Derneği] ağ sayfası üzerinden https://reumatikerforbundet.org/gava/ ya da plusgiro [plus ciro numarası] 90 03 19 - 5, bankgiro [banka ciro numarası] 900-3195 üzerinden yapabilirsiniz! Teşekkür ederiz!