uluslararası çocuk merkezi ınternatıonal chıldren`s center

advertisement
ULUSLARARASI INTERNATIONAL
ÇOCUK CHILDREN’S
MERKEZİ CENTER
ETKİNLİK RAPORU
2010-2011
Uluslararası Çocuk Merkezi Etkinlik Raporu (Progress Report of the International Children’s Center)
Merkezin etkinlikleri hakkında bilgi vermek üzere iki yılda bir yayınlanmaktadır.
Sahibi (Owner): Prof. Dr. Tomris Türmen
Editör (Editor): Gülgün Müftü
Grafik Tasarım (Graphic Design): Candan İşcan
Etkinlik Raporu hakkındaki tüm yazışmalar için adres:
Uluslararası Çocuk Merkezi – UÇM (International Children’s Center – ICC)
Bilkent Üniversitesi, Merkez Kütüphane Binası
06800, Bilkent, Ankara / TÜRKİYE
Tel: +90 (312) 290 2366
Faks: +90 (312) 266 4678 – 266 6929
E-posta: icc@icc.org.tr
UÇM hakkında detaylı bilgiye www.icc.org.tr adresinden ulaşılabilir.
Yayın Türü (Publication Type) : Yaygın Süreli Yayın (Periodical)
Basımcının Adresi (Address of the Printer): METEKSAN A.Ş. Bilkent 3. Cad. No: 3, Beytepe, Ankara, Türkiye
Basım Tarihi (Print Date): ……. / ……. / 2012
Dünya Sağlık Örgütü Bülteni Cilt: 90 Sayı:2, 2012 (kapak)
ISSN:
İÇİNDEKİLER
Kurucu ve Onursal Başkanımız
PROF. DR. İHSAN DOĞRAMACI’NIN
Uluslararası Çocuk Merkezi Kuruluş Konuşması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
Uluslararası Çocuk Merkezi Başkanı’nın Mesajı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5
Tarihçe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6
PROGRAMLARIMIZ
I. Sağlık Programları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10
II. İnsan Hakları Programları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
28
Küresel ve Bölgesel Etkinlikler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
47
Kısaltmalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
48
İşbirliği Yaptığımız Kuruluşlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
50
Biz Kimiz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
52
Kurucu ve Onursal Başkanımız
PROF. DR. İHSAN DOĞRAMACI’NIN
Uluslararası Çocuk Merkezi Kuruluş
Konuşması
(1915 - 2010)
Konseyimizin değerli üyeleri,
Sizlerin de bildiği gibi, Uluslararası Çocuk Merkezi
(UÇM) her yaştan çocukların fiziksel, zihinsel, ve
sosyal sağlığını ve refahını geliştirmek üzere harcanan
küresel çabalara, aile ve toplum düzeyinde destek
vermek amacıyla kurulmuş çok yönlü ve mutlidisipliner
bir sivil toplum kuruluşudur. Merkez; Kahire ve Pekin
Konferanslarından sonra, faaliyet alanlarına kadın
sağlığı ve üreme sağlığı ve hakları konularını da dahil
etmiştir.
Uluslararası Çocuk Merkezi’nin görevi, sağlığın
iyileştirilmesinde, araştırma ve ulusal kapasite
geliştirmede bir öncü ve katalizör rolü üstlenmektir.
UÇM bu görevini yerine getirmek için yenilikçi yollar,
araçlar ve stratejiler kullanır. UÇM çocuk ve kadın
hakları, insan hakları ve üreme haklarının küresel bir
savunucusudur. UÇM ilgili hükümetler, Birleşmiş
Milletler kuruluşları, akademik kuruluşlar ve diğer sivil
toplum kuruluşları ile çalışmalar sürdürür ve işbirliği
yapar. Merkezin geniş çaplı ve esnek görevi, bizi
etkin ve enerjik bir grup olarak, özellikle gelişmekte
olan ülkelerde olmak üzere, sağlığı geliştirmek üzere
bölgeler ve ülkelerarası geniş sağlık girişimlerini
başlatmamızı mümkün kılmaktadır.
Sektörlerarası işbirliği faaliyetleri, sağlıklı bir yaşam
seviyesine ulaşma çabalarında çok büyük önem
taşımaktadır. Ne yazık ki, 21. yüzyılın başında karşı
karşıya bulunduğumuz sağlık sorunları yıldırıcı
niteliktedir. “Herkes için Sağlık” amacına ulaşma
yolunda önümüzde duran en büyük engel, hastalık ve
insanların acı çekmesine en büyük sebep olarak da
karşımıza çıkan yoksulluktur. Bu nedenle, yoksullukla
mücadeleye yoksul insanların karşı karşıya oldukları
aşırı hastalık yükü ve yüksek ölüm oranlarının büyük
oranda azaltılması çalışmaları ile başlamalıyız. Aynı
zamanda, artan yaşam süresi ve sağlıksız ortamlarda
yaşam sonucu ortaya çıkan, bulaşıcı olmayan
hastalıklar ve yaralanmalara karşı da önlemler
alınmalıdır.
Zor yoldan öğrendiğimiz bir gerçek varsa, o da
sağlık alanında bazı zaferlerimiz olsa da, çok ender
olarak bir savaş kazandığımızdır. Bu durum, sağlığın
iyileştirilmesi konusunda önemli ilerlemeler
kaydedemeyeceğimiz anlamına gelmez. Ancak,
özellikle çocuk ve kadın sağlığı konusunda bir vizyon
belirlenirken, pek çok göstergeyi dikkate alan geniş bir
perspektiften bakmak gereklidir.
1
Amacımız, herkesin sosyal ve ekonomik olarak
verimli bir hayat sürdürdürmesine izin veren bir sağlık
düzeyine sahip olmasını güvence altına almaktır.
Ve biz bu gün sağlıktan bahsederken, gerçekte
insan gelişiminden, insan topluluklarının gelişim
ve evrimleşme kapasitelerinden, içlerinde yer alan
bireylerin ve ailelerin büyüme ve gelişmelerine
sunduğu olanaklardan söz ediyoruz.
Kalkınmanın amacı insanların hayatlarındaki fırsatlar
yelpazesini genişletmek ve böylece kişilerin işleri,
sağlık ve eğitimleri hakkında seçimler yapabilmelerine
olanak vermektir. Kalkınmanın sürdürülebilir
olabilmesi için, her birimizin kendi hayatlarımızı
şekillendirme sürecine katılmak için fırsatları sahip
olmasını sağlayacak şekilde insan merkezli olması
gerekir.
Kalkınma; insan kapasitesine, enerji ve yaratıcılığına
yatırımı ve kaynaklara, eğitim ve sağlığa erişimin
bulunmasını öngörür. Kalkınma aynı zamanda
kişilerin çabalarının meyvesinin yaygın olarak ve hakça
dağıtılmasını ifade eder. Dünyada yaşayan insan
nüfusunun beşte birinin her zamankinden daha çok
zenginlik ve fırsatlardan yararlanmasının yanında,
nüfusun beşte dördünün de sağlık ve refahlarına karşı
gittikçe artan tehditler ile karşı karşıya kalmalarını
kabul edemeyiz.
Dünya,daha iyi sağlık durumunun kalkınmayı nasıl
hızlandırdığını hızla keşefetmektedir. Yoksulluğun
kötü sağlığın temel sebebi olduğu çok önceden
beri bilinmektedir. Şimdi daha önemli dersler
öğrenmeye başladık- sağlık alanındaki kazanımlar
ekonomik gelişimi tetiklerken, yoksulluğun da önüne
geçmektedir.
İyi sağlık hali bir yatırım olarak görülmelidir. Ekonomik,
sosyal ve politik kalkınma için gerekli olduğu
bilinmelidir.
2
Sağlığa yapılan yatırım, özellikle de gelecek nesillere
yapılan yatırım, daha iyi işleyen bir ekonomi, daha
anlamlı işler ve dolayısı ile daha anlamlı hayatlar
demek olacaktır.
20. yüzyıl pek çok insanın hayatında büyük
değişimlerin yaşandığı ve pek çoğu için yeni fırsat ve
beklentilerin ortaya çıktığı bir dönem olmuştur. İnsan
sağlığının iyileştirilmesi alanında gerçekleşen büyük
başarılar, bu yüzyılın en büyük sosyal dönüşümleri
arasında yer almaktadır.
Bu başarıların bir çoğunun tıp ve teknoloji alanındaki
olağanüstü gelişmelere bağlı olduğu düşünülebilir.
Ancak temiz içme suyunun ve sanitasyonun yaygın
olarak kullanılması gibi yaşam kalitesini arttırıcı
önlemlerin yaygınlaştırılması da insanların büyük bir
kısmının daha sağlıklı hayatlar yaşamasına katkıda
bulunmuştur. Günümüz insanı yüzyılın başında
olduğundan daha iyi eğitimli durumdadır; 1970’den bu
yana yetişkin okur-yazarlık oranı %50’dan daha fazla
artmış ve aynı dönem içinde okula giden çocukların
oranında %75 artış kaydedilmiştir.
Rutin ve yoğun aşılama çalışmaları bu sağlık
kazanımlarına büyük ölçüde katkıda bulunmuştur.
Dünyanın her yerinde var olan difteri, boğmaca,
tetanus, kızamık ve çocuk felci hastalıklarına karşı
aşılama yoluyla her yıl milyonlarca çocuğun hayatı
kurtarılmıştır. Günümüzde dramatik bir artışla, dünya
çocuklarının nerdeyse yüzde 90’ı bağışıklanmaktadır.
Çocukların kendilerini etkileyen projelere katılım
hakkına ve yaşamın sosyal, kültürel ve politik
alanlarına katılım haklarına inanıyoruz. Gençliğin
en anlamlı katılımcı rollerinden biri onların “yararı”nı
belirlemede yardımcı olmaktır. Önümüzdeki yıllarda
da, Merkezimiz dünyada Sözleşme’nin uygulamasını
gözlemlemeye devam edecektir.
Son olarak, çocuk haklarının önemli bir konu olduğunu
belirtmek isterim. Merkez, aktif olarak Çocuk Haklarına
dair Sözleşme’nin uygulanması çalışmaları içinde yer
almaktadır. Sözleşme’nin imzalanmasından bu yana
Merkez, işbirliği yaptığı öteki kurumlarla ülke çapında
uygulamaları aktif olarak izlemektedir.
UÇM’nin Başkanı olarak, Heyetin, önümüzdeki
yıllarda özellikle kız çocukları, kadınlar ve aileler başta
üzere çocukların karşı karşıya oldukları yeni zorlukları
tartışmasını öneriyorum.
Dünya sağlığı için bu kuruluşlar ile Uluslararası Çocuk
Merkezi arasında daha etkin bir ortaklık gelişeceğini
ümit etmekteyim.
Benim dileğim, bu Merkezin çalışmalarının giderek
genişleyip, ulusal ve uluslararası alanda varlığını ve
etkisini uzun yıllar sürdürmesidir.
Verimli bir toplantı olmasını dilerim.
Prof. Dr. İhsan Doğramacı
20 Eylül 1999, Ankara
Bu toplantıya başta IPA ve FIGO olmak üzere iki
meslek grubunun, yani çocuk ve kadın doğum
hekimlerinin kuruluşlarının ve 3 Birleşmiş Milletler
kuruluşunun WHO, UNICEF ve UNFPA temsilcilerinin
de katıldığına işaret etmek isterim.
3
Uluslararası Çocuk Merkezi’nin Kurucusu ve Onursal Başkanı
Prof. Dr. İhsan Doğramacı ve Merkez’in Başkanı Prof. Dr. Tomris Türmen -24 Kasım 2006
ULUSLARARASI ÇOCUK MERKEZİ BAŞKANI’NIN MESAJI
Demokratik toplumlarda, halkın sesi en etkin biçimde
Sivil Toplum Kuruluşları (STKlar) aracılığı ile duyurulur.
Sivil Toplum, çıkar gözetmeksizin, kendi konusu ile ilgili
görüşleri, istekleri, devlete ve tüm topluma ulaştırır.
Eksiklere dikkat çeker, değişik çözüm önerileri getirir
ve olayları izleyerek, savunuculuk yaparak bir baskı
unsuru görevi görür.
Prof. Dr. İhsan Doğramacı bir öğrenciyi dinlerken...
Sivil toplumun güçlü olmadığı toplumlarda, toplumla
devlet arasındaki ilişki tek yönlü menfaate dayanan bir
ilişkidir. Toplumun önemli konularda örgütlenemediği,
sessiz kaldığı, kararlara katılmadığı demokrasiler, eksik
demokrasilerdir.
Uluslararası Çocuk Merkezi, STK olarak toplumda
tüm bireylerin, özellikle her yaştaki çocukların,
gençlerin, kadınların üretken, sağlıklı, şiddetten
uzak yaşamaları için çalışmalarını etkili bir biçimde
sürdürmektedir. Araştırma yaparak, kanıta dayalı
verileri kullanarak, sağlık ve insan hakları konularını
özgürce savunmaktadır.
Yenidoğan sağlığı, erken çocukluk dönemi, beslenme,
çocuk sağlığı ve hakları, kadına ve çocuğa karşı şiddet,
cinsel istismar, çocuk ve adalet, adolesan ve gençlerin
sağlığı ve hakları, kadın sağlığı, üreme sağlığı ve hakları
öncelikli çalışma konularımızdır.
Uluslararası Çocuk Merkezi, aynı konuda çalışan öteki
STK’ lar ile ağ kurmayı, onları desteklemeyi, özellikle
taban örgütlerini güçlendirmeyi amaçlamaktadır.
Son iki yıldır, Merkezin yaptığı çalışmalar 2010-2011
dönemi etkinlik raporumuzda özetlenmiştir.
Uluslararası Çocuk Merkezi, herkesin eşit bir birey
olarak özgürce yaşadığı, sağlıklı, insan haklarına
dayanan bir toplumun oluşturulmasına katkıda
bulunmayı sürdürecektir.
Prof. Dr. Tomris Türmen
5
Merkez;
• Her ortamdaki çocuk, kadın, aile ve toplumun
sağlık ve refahı için gerekli olan önemli faktörleri
belirlemek üzere çalışma ve araştırmalar yapar ve
gerekli müdahalelerde bulunur.
• Özellikle gelişmekte olan ülkelerin katılmalarını
destekleyen uluslararası konferanslar, seminerler,
çalıştaylar, eğitim ve sağlık proje ve programları
düzenler.
• Aynı konularda çalışan sivil toplum kuruluşlarının
kapasite geliştirmelerine ve güçlenmelerine destek
verir.
• Türkiye ve diğer ülkelerde bu alanlarda faaliyet
gösteren diğer kurumlarla işbirliği içinde çalışır.
TARİHÇE
Uluslararası Çocuk Merkezi (UÇM), UNICEF ve
Fransız Hükümeti tarafından 1949 yılında Paris’te
Centre International de l’Enfance ismi ile kuruldu.
Merkez 1999 yılına kadar özellikle gelişmekte olan
ülkelerdeki çocuk hekimleri ve sağlık çalışanlarına,
çocuk sağlığı ve hastalıkları konusundaki yenilikler
alanında kurslar düzenledi ve yayınlar hazırladı.
sağlığına ve çocuk haklarına odaklı olmasının yanısıra,
gençlerin, kadınların sağlığı ve hakları ile üreme sağlığı
ve hakları da Merkez’in uğraş ve çalışma alanına
girmiştir. Uluslararası Çocuk Merkezi’nin etkinlik ve
programlarına Genel Kurul ve Yönetim Kurulu’nun
yanı sıra, geniş ulusal ve uluslararası danışmanlar ağı
katkı ve destek vermektedirler.
1999 yılında mali güçlüklerden dolayı Fransa’da
kapanan Merkez, aynı yılın sonunda Prof. Dr. İhsan
Doğramacı’nın girişimleri ile, Türkiye’ye getirildi ve
Ankara’da Bilkent Üniversitesi kampüsünde yeniden
açıldı. Uluslararası Çocuk Merkezi 2004 yılında dernek
statüsünü aldı.
Merkezin amacı, gençler de dahil olmak üzere, her
yaştaki çocuğun hakları, yaşadığı aile ve toplum
içindeki bedensel, ruhsal ve sosyal sağlığının
gelişmesine destek olacak çalışmalarda bulunmaktır.
Ayrıca Merkez, kadın sağlığı, üreme sağlığı ve hakları
konularında da araştırma ve savunuculuk yapmaktadır.
Öncelikli çalışma alanlarını sağlık ve insan hakları
üzerine yoğunlaştıran Uluslararası Çocuk Merkezi,
kurulduğu günden bu yana çocukları, gençleri ve
kadınları ilgilendiren sağlık konularını; özellikle eşitlik
ve ayrım gözetmeme ilkesi başta olmak üzere insan
hakları anlayışının, sunulan tüm hizmet ve faaliyetlerin
temel noktası olmasını benimseyen, hak temelli bir
yaklaşımın savunuculuğunu yapan uluslararası bir sivil
toplum kuruluşudur.
Kurulduğu yıldan bu yana ulusal ve uluslararası
kuruluşlarla işbirliği içerisinde çalışmalar sürdüren
Uluslararası Çocuk Merkezi, 2009 ve 2011 yıllarında
işbirliği faaliyetlerinin resmi olarak tanındığı önemli
ortaklıklara imza atmıştır.
• UÇM 2010 tarihinde Dünya Sağlık Örgütü
(DSÖ)’nün İşbirliği Merkezi (WHO Collaborating
Center) olmuştur.
• Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA)’nun Doğu
Avrupa ve Orta Asya Bölge Ofisi ile birlikte üreme
sağlığı konularında eğitici merkezi olarak çalışmıştır.
(2011)
• Uluslararası Çocuk Merkezi, CRED-PRO
(Profesyoneller için Çocuk Hakları Eğitimi
İnsiyatifi)’nun Güneydoğu Avrupa ve Bağımsız
Devletler Topluluğu bölgesindeki uygulama ortağıdır.
Uluslararası Çocuk Merkezi, Türkiye’de faaliyetlerine
başladıktan sonra çalışmaları çocuk
6
7
İşlevlerimiz
1
Araştırma
Vizyonumuz
Tüm bireylerin demokratik, üretken,
mutlu ve sağlıklı bir toplumda yaşamaları
için çalışmalarda bulunmaktır.
3
Misyonumuz
Aile ve toplum içinde, her yaştaki
çocukların, gençlerin, kadınların
bedensel, ruhsal, zihinsel ve sosyal
sağlığının gelişmesine yönelik hak
temelli çalışmalar yapmaktır.
İlkelerimiz
8
• Katılımcılık
• İnsan haklarına saygı
• Dayanışma ve paylaşma
• Toplum yararı
• İşbirliği
• Geleceğe inanmak
• Şeffaflık
6
5
2
Eğitim
4
Savunuculuk
Kapasite
Geliştirme
Ağ
Geliştirme
Politika Üretme
9
I. SAĞLIK
PROGRAMLARI
A
Yeni
Doğan
ve Erken
Çocukluk
Gelişimi
B
Çocuk
Sağlığı
C
Adolesan
ve Üreme
Sağlığı/
Hakları
Uluslararası Çocuk Merkezi’nde yürütülen programlar, Birleşmiş Milletler Binyıl Kalkınma
Hedeflerine, özellikle;
Hedef 3:
Cinsiyet eşitliğinin teşvik edilmesi ve kadının güçlendirilmesinin sağlanması,
Hedef 4:
Çocuk ölümlerinin azaltılması,
Hedef 5:
Anne sağlığının iyileştirilmesi,
Hedef 6:
HIV/AIDS, sıtma ve diğer hastalıklarla mücadele hedeflerine ulaşmaya katkıda
bulunmayı hedefler.
D
Kadın
Sağlığı ve
Hakları
11
A
Yeni
Doğan
ve Erken
Çocukluk
Gelişimi
Uluslararası Çocuk Merkezi,Türkiye’de yenidoğan
sağlığı ve hastalıklarına yönelik bilgi ve becerilerin
yaygınlaştırılmasına, ve erken çocukluk dönemindeki
gelişmenin ilerki yaşlardaki etkisi üzerinde çalışmaktadır.
Uluslararası Çocuk Merkezi tarafından Türkiye’de erken
1
çocukluk döneminin önemini kanıtlayan çalışmalar
derlenmiş, ulusal ve uluslararası toplantılarda paylaşılmıştır.
Türkiye’de erken çocukluk gelişiminin sağlık ve eğitim
boyutu ile ilgili son on yılda yapılan bilimsel çalışmaların
derlenmesi ve değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu çalışma
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisinde yayınlanmıştır.
Erken Çocukluk Dönemi için
Çocuk Hakları Göstergeleri
Projesi
Uluslararası Çocuk Merkezi, Dünya Sağlık Örgütü
ve UNICEF tarafından sürdürülen erken çocukluk
dönemi çocuk hakları göstergeleri konusundaki
çalışmalara teknik düzeyde katkıda bulunmaktadır.
Kasım 2007’den bu yana devam etmekte olan ve
BM Çocuk Hakları Komitesi, UNICEF, WHO, Bernard
van Leer Vakfı, Aga Khan Vakfı, British Columbia
Üniversitesi (Human Early Learning Partnership HELP), Erken Çocukluk Gelişimi ve Bakımı Danışma
Grubu (Consultative Group on ECCD) ile ortak
yürütülen Erken Çocukluk Dönemi için Çocuk Hakları
Göstergeleri Projesi;
a. Çocuk Hakları Komitesi’nin 7. Genel Yorumu “Erken Çocuklukta Çocuk Haklarının
Uygulanması” çerçevesinde erken çocuklukta
hakların uygulanmasının izlenmesi için
göstergeler geliştirmeyi,
1
2
12
b. Geliştirilen göstergeleri pilot çalışmalarla test
etmeyi,
Ülkemizde Erken Çocukluk Gelişimine İlişkin Yapılan Çalışmaların
Derlenmesi (2000-2007): M. Bertan, D. Haznedaroğlu, P. Kohn,
K. Yurdakök, B. D.Güçiz; Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2009;52:1-8.
CRC General Comments 7 Indicators Framework: A Tool for Monitoring the
Implementation of Child Rights in Early Childhood, Z. Vaghri; A. Arkadaş;
S. Kruse; C. Hertzman, Journal of Human Rights, 10:2, 178-188.
d. Bu el kitabının elektronik versiyonunun
hazırlanarak taraf devletlerin Çocuk Hakları
Komitesi’ne her beş senede bir düzenli
verdikleri ülke raporlarında erken çocukla ilgili
daha fazla bilgi verebilmelerini amaçlamaktadır.
Erken Çocukluk Dönemi için Çocuk Hakları
Göstergeleri El Kitabı 2009 yılında tamamlanmış ve
daha sonra pilot çalışmaları Tanzanya pilot projesi ile
devam etmiştir. Tanzanya pilot çalışması 2010 yılında
2 hazırlanan bir
sona ermiş ve bu çalışma sonucunda
makale Journal of Human Rights’da Mayıs 2011
tarihinde yayınlanmıştır. Diğer iki makale yayın
aşamasındadır. Proje 2011 yılında Şili’de yürütülen
pilot çalışması ile devam ederken, El Kitabı’nin ilk
versiyonu UNICEF tarafından yayınlanmıştır. Yeni bir
proje başvurusu ile Kanada, Arjantin ve Türkiye’de
pilot çalışmalar gerçekleştirilecektir.
UÇM, UNESCO tarafından sürdürülen, “Herkes
için Eğitim” Programı kapsamında, Erken Çocukluk
Bakımı ve Eğitim Hedefleri Göstergeleri Grubunun
çalışmalarına davet edilmiştir. Çalışma kapsamında
yasal koruma göstergeleri geliştirilmiş ve UNESCO
tarafından gerçekleştirilecek proje için Türkiye pilot
ülke olarak seçilmiştir.
Temmuz 2011 tarihinde İnsan Hakları Dergisi
(Journal of Human Rights) erken çocukluk dönemi
göstergeleri konusunda bir makale yayınlamıştır.
Ayrıca UNICEF ve Yale Üniversitesi, hazırlanan
göstergeleri, işbirliği içinde oluşturdukları yeni kitaba
bir bölüm olarak eklemişlerdir.
8 Nisan 2011 tarihinde Gelişimsel Pediatri
Kongresi’nde Erken Çocukluk Dönemi Göstergeleri
konusunda bir poster sunulmuştur.
11-12 Mart 2011 tarihlerinde UNICEF tarafından
düzenlenen toplantıda, Erken Çocukluk Gelişimi
Uluslararası toplantısında, Erken Çocukluk Dönemi
için Çocuk Hakları Göstergeleri sunulmuştur.
c. Bu süreci kolaylaştırılacak bir el kitabı
hazırlanmasını,
13
B
Çocuk
Sağlığı
Sağlık, yalnızca hastalıkların olmayışı değil, bedensel,
ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik durumudur. Irk,
din, politik inanç, ekonomik ve sosyal durum farkı
gözetmeksizin herkesin erişilebilecek en yüksek sağlık
düzeyine erişmesi, temel insan haklarından biridir.
KORUYUCU ÇOCUK SAĞLIĞI
Aşı:
Aşılar çocuk sağlığını ve yaşam süresini en çok
etkileyen faktördür. Ucuz, etkili ve uygulanması
kolaydır.
Çocuğa Yönelik Şiddet
Genişletilmiş Bağışıklama Programı, boğmaca,
difteri, tetanoz, kızamık, kızamıkçık, kabakulak,
tüberküloz, poliomyelit, hepatit B ve H. influenza tip
B’ye bağlı hastalıkları kontrol altına almak ve ortadan
kaldırmak amacı ile, hassas yaş gruplarına enfeksiyona
yakalanmalarından önce ulaşıp, bağışıklanmalarını
sağlamak için yapılan aşılama hizmetlerini içerir.
Dünyada erken çocukluk alanında çalışan
en büyük sivil toplum kuruluşu olan Bernard
van Leer Vakfı (BvLF) ile, UÇM ve diğer sivil
toplum kuruluşları, Türkiye’de 8 yaş altı çocuklar
bakımından şiddeti anlamak ve çözüm önerileri
konusunda çalışmak için 2011’de bir toplantı
düzenlediler.
Bağışıklama hizmetleri; koruyucu sağlık hizmetleri
içinde lokomotif işlevi görebilecek hizmetlerdendir. Bu
durum, özellikle risk yaklaşımı gereği öncelikli hizmet
alması gereken çocuk ve annelere aile planlaması,
beslenme gibi diğer koruyucu sağlık hizmetlerinin
sunulması olanağını verir.
BvLF 2011-2015 Türkiye stratejik planını
yaparken, UÇM ile bir yuvarlak masa toplantısı
düzenledi. Çalışma sonucunda, Bernard van Leer
Vakfı Türkiye’de çocuğa yönelik aile içi şiddet
konusunda çalışma kararı aldı.
Dünya Sağlık Örgütü İşbirliği Merkezi olarak amacımız,
bu maliyet etkili yaklaşım konusunda ülkemizde, Doğu
Avrupa ve Bağımsız Devletler Topluluğu, Kafkaslar
ve Balkan ülkelerine yönelik olarak orta düzey
bağışıklama program yöneticilerinin program yönetimi
konusunda bilgi ve
becerilerini arttırmak, toplumda aşılama oranlarının
yükselmesini sağlamak üzere savunuculuk
faaliyetlerini yürütmek ve yeni geliştirilen aşılar
konusunda hem sağlık profesyonellerini, hem de halkı
bilgilendirmektir.
Uluslararası Çocuk Merkezi’nin Mayıs 2010
tarihinde Dünya Sağlık Örgütü’nün Aşı Tanıtımı,
Savunuculuğu ve Eğitimi konusunda İşbirliği Merkezi
olarak tanınması süresince oluşturulan ve program
kapsamında “Ulusal Aşı Koordinatörleri için OrtaDüzey Aşı Yöneticileri Eğitimi” toplantıları Doğu
Avrupa ülkeleri ve Bağımsız Devletler Topluluğu
ülkelerinden gelen ulusal aşı koordinatörlerinin katılımı
ile gerçekleştirilmektedir.
• Orta Düzey Yöneticiler için Aşı
Eğitici Eğitimi Hazırlık Toplantısı,
Kızılcahamam, ANKARA
Orta Düzey Yöneticilerin Aşı Eğitimi için Eğitici
Eğitimi amacıyla 5 gün süreli bir program 15 modül
eğitimcisinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Program
sırasında, yetişkin öğrenimi ilkeleri konusunda modül
eğitimcileri arasında birliktelik sağlanmış ve modüller
ile sunum materyali denenerek gözden geçirilmiştir.
Toplantı sonunda Doğu Avrupa ve Bağımsız Devletler
Topluluğu, Kafkaslar ve Balkan
Uluslararası Çocuk Merkezi
14
15
ÇOCUK SAĞLIĞI PROGRAMININ YAYINLARI
ülkelerinde aşılama programlarında yönetici olarak
çalışan profesyonellere yönelik olarak hazırlanan
eğitim modüllerine son şekli verilmiştir.
• Orta Düzey Yöneticiler için Aşı
Eğitimi Bölgesel Eğitim Toplantısı,
Ankara
Uluslararası Çocuk Merkezi ve Dünya Sağlık
Örgütü’nün işbirliğinde, Bosna, Ermenistan, Gürcistan,
Kazakistan, Kırgızistan, Romanya, Rusya Federasyonu,
Tacikistan, Özbekistan’dan ulusal bağışıklama
programları sorumlularının katılımı ile interaktif eğitim
teknikleri ve modülleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir.
2009-2011 yılları arasında Ankara’da gerçekleştirilen
beş eğitim sonucunda toplam 113 orta düzey yönetici
eğitim almıştır.
KAPASİTE GELİŞTİRME
Söz edilen tüm faaliyetleri gerçekleştirmek ve eğitim
faaliyetlerini yürütmek amacıyla, UÇM’de kapasite
geliştirme çalışmaları da yürütülmektedir. Yetişkin
eğitimine özgü bilgi ve becerileri güncellemek, eğitim
faaliyetlerinde görev alan UÇM çalışanları arasında
standardizasyonu sağlamak amacıyla “Yetişkin Eğitimi
ve Eğitici Eğitimi” düzenlenmiştir.
16
• Yetişkin Eğitimi ve Eğitici Eğitimi
Kursu, Ankara
Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile
Planlaması Genel Müdürlüğü (AÇSAP) ile işbirliğinde
gerçekleştirilen kurs sonunda, programa katılan
UÇM çalışanları ve proje elemanları Sağlık Bakanlığı
tarafından “eğitici” olarak sertifikalandırılmıştır.
Bilgi aktarımı sırasında interaktif yöntemlerden
sunum, soru-yanıt, beyin fırtınası, oyunlaştırma,
olgu çalışması ve grup çalışması gibi birçok eğitim
yöntemi kullanılmıştır. İnteraktif eğitim yöntemlerinin
uygulanmasına ilişkin adımlar oturum planlarında yer
almıştır. İnteraktif eğitimin diğer bir özelliği olan ısınma
egzersizlerinin kullanılarak olumlu eğitim atmosferinin
kurulup, sürdürülmesi eğitim sırasında tartışılan
konular olmuştur.
Dünya Sağlık Örgütü’nün bir yayını
olan ve Uluslararası Çocuk Merkezi
tarafından Türkçe’ye tercüme edilen
“Çocukların Hastane Bakımı Cep
Kitabı”, 2009 yılında yine Uluslararası
Çocuk Merkezi’nin girişimleri ile,
farklı üniversitelerden ve Sağlık
Bakanlığı’ndan uzmanlarla yapılan
çalışmalar sonucunda Türkiye
şartlarına göre uyarlanmış ve
basılmıştır. Çok talep gören bu yayın
yeniliklerle beraber yeniden basım için
hazırlanmaktadır.
Orta Düzey Yöneticiler için Aşı
Eğitici Eğitimi kapsamında
eğitim modülleri İngilizce ve
Rusça olarak hazırlanmıştır.
17
C
ARAŞTIRMALAR
• Ankara ilinde “Adolesan ve Gençlerin
Gençlik Danışmanlık ve Sağlık
Hizmet Merkezleri’nden beklenti ve
ihtiyaçlarının saptanması araştırması”
(DSÖ ve UÇM işbirliği ile)
Adolesan
ve Üreme
Sağlığı/
Hakları
Adolesan dönemi fiziksel ve duygusal süreçlerin yol
açtığı cinsel ve psiko-sosyal olgunlaşma ile başlayan,
bireyde görülen hızlı fiziksel, psikolojik ve sosyal
değişimler ile kendini gösteren bir süreçtir.
Adolesan dönemini, cinsel etkinlik ve isteklerin
artması ve adolesanların bu konularda daha
çok risk alması sonucunda uyuşturucu ve alkol
kullanımı, sigara ve korunmasız cinsel ilişkiye dayalı
cinsel yolla bulaşan hastalıkların yayılımı ve erken
gebelikler gibi cinsel ve üreme sağlığına potansiyel
tehdidin en yüksek olduğu yaş grubu olarak görmek
gerekmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü, 10-19 yaş arasını ergen/
adolesan, 15-24 yaş arasını genç, 10-24 yaş arasını
da genç insanlar olarak tanımlamaktadır. Dünyada
her beş kişiden birisi adolesan dönemdedir ve
bu nüfusun %85’i gelişmekte olan ülkelerde
yaşamaktadır. Genç bir nüfusa sahip olan
Türkiye nüfusunun yaklaşık beşte biri 10-24 yaş
grubundadır.
Türkiye’de gençlik dönemi ve gençlerin önündeki
fırsat ve karşılaştıkları engellerin doğru anlaşılması,
etkin politikalar geliştirilebilmesi bakımından büyük
önem taşımaktadır. Bu dönemin iyi yönetilebilmesi ve
adolesanların cinsel sağlıklarını tehdit eden risklerden
en az etkilenmeleri ancak onların gereksinim
duydukları bilgi, hizmet ve danışmanlık hizmetlerine
kolay ulaşabilmeleri ile mümkün olur.
18
Hem Dünya Sağlık Örgütü hem de Uluslararası
Nüfus ve Kalkınma Konferansında alınan uluslararası
gündem çağrılarını dikkate alan UÇM, önemli çalışma
alanlarından birisi olarak üreme sağlığı ve hakları
ile özel öneme sahip olan adolesan/genç sağlığını
koruyup geliştirmek amacı ile çalışmalar yapmaktadır.
UÇM bu alanda yapılan çalışmalara öncelik vererek
toplumsal desteğin sağlanması, sağlık sistemi
kapasitesinin güçlendirilmesi, öncelikler konusunda
bilgi arttırılması, politikacıların harekete geçirilmesi,
destekleyici yasama ve düzenleyici mekanizmaların
çalışması için yeni araştırmalar, hizmet sunuculara
eğitimler, üreme sağlığını potansiyel olarak tehdit
edici konular ile ilgili çeşitli toplantılar düzenlemekte
ve yapılan çalışmaların dokümantasyonu için raporlar,
kitaplar ve makaleler yayınlamaktadır.
Gençlerin ve adolesanların sağlığı ile ilgilenen
UÇM Ankara’daki gençlerin ve adolesanların sağlık
konularında ihtiyaç ve beklentilerini saptamak
için “Gençlik Danışmanlık ve Sağlık Hizmet
Merkez’lerinden Gençlerin Beklentilerini saptamak
için Niteliksel (Kalitatif) bir Araştırma (Ankara’da 3
Merkezde)”, Sağlık Bakanlığı Gençlik Danışmanlık
ve Sağlık Hizmet Merkezleri’nde (GDSHM)
yürütülmüştür. Bu araştırma Ankara’da bulunan Etlik
SSK Doğumevi ve Kadın Hastalıkları Eğitim Araştırma
Hastanesi’nde yeralan GDSHM, Polatlı ilçesinde
yer alan AÇSAP GDSHM ile Oran 75.Yıl Sağlık
Ocağı GDSHM’leri bölgelerinde yer alan ilköğretim
ve liselerden seçilen okullarda bulunan son sınıf
öğrencileri ile yürütülmüştür. Araştırma kapsamında
bu okullarda okuyan gençler ile odak grup
görüşmeleri ve GDSHM personeli ile derinlemesine
görüşmeler yapılmıştır.
Araştırma sonuçlarında adolesan ve gençlerin Gençlik
Danışmanlık ve Sağlık Hizmet Merkezleri’nde sunulan
hizmetler konusunda bilgi sahibi olmadıkları, verilen
hizmetlere talebin çok düşük olduğu, bu merkezleri
ziyaret edenlerin daha çok genel rahatsızlıkları sebebi
ile ya da sağlık raporu almak amacıyla başvurdukları
ortaya çıkmıştır.
Merkezlerde çalışan sağlık personeli ile
gerçekleştirilen derinlemesine görüşmeler,
merkezlerde fiziki ortama ait eksiklikler, uzman
personel eksikliği gibi sorunlar bulunduğu, adolesan
ve gençlerin ziyaretlerinde en fazla görüşmelerin
gizliliği konusunda tereddüt yaşadıklarını ortaya
çıkarmıştır. Bu araştırmaya ait bir değerlendirme
raporu hazırlanmış ve ilgili makamlara sunulmuş ve
dağıtılmıştır.
• Sekiz Üniversite Adolesan Araştırması
(4 yıl sonra)
UÇM’nin sekiz üniversite ile işbirliğinde 2007
yılında yaptığı üniversite birinci sınıf öğrencilerinin
adolesan dönemi konusundaki bilgi ve yaşam
tarzlarının belirlenmesi araştırmasının izlemi ve bilgi
düzeyindeki değişimlerin izlenmesi amacıyla ikinci,
yeni bir araştırma planlanmıştır. Aynı grup öğrencilerin,
4 yıl sonraki bilgi/yaşam tarzlarının incelendiği bu
araştırmanın sonuçları yayınlanmıştır.
Adolesan Dönemi
Bilgi ve Yaşam
Tarzlarının
Belirlenmesi
Araştırması
19
TOPLANTILAR
• Birinci Basamak Hizmetlerde
Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Birinci
Çalıştayı
UÇM başkanlığında gerçekleştirilen çalıştayda elde
edilen sonuçlar Avrupa’dan katılan çeşitli uzmanlara
sunulmuştur. Bu çalıştayda hazırlanan film, 62. Dünya
Sağlık Asamblesi’nde sunulmuştur
(http://www.euprimarycare.org/ adresi). Çalışmaların
sonucunda Avrupa’da Cinsel ve Üreme Sağlığının
birinci basamak sağlık hizmetlerine yerleştirilmesi
ve güçlendirilmesi hakkında standartların yer aldığı
bir yönerge hazırlanmıştır. Bu çalışmalarda Türkiye’yi
UÇM temsil etmiştir.
• Romanya’da yapılan ikinci çalıştaya UÇM
başkanlık yapmıştır. Dünya Sağlık Örgütü’nün de
desteklediği girişim ile European Forum for Primary
Care’in (EFPC) Çalışma Raporu’na son hali verilmiştir.
Bu toplantıda Avrupa’da Cinsel ve Üreme Sağlığının
Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerine Entegrasyonu
için yapılması gereken adımlar planlanmıştır. Çıkan
sonuçların duyurulduğu makale Quality in Primary
Care dergisinde yayınlanmıştır. (Integrating Sexual
and Reproductive Health in Primary Health Care in
Europe; Ketting E, Esin A. Quality in Primary Care,
2010). Konu hakkında hazırlanan Çalışma Raporu
30 Ağustos 2010 tarihinde İtalya’nın Pisa şehrinde
yapılan III. Avrupa Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinin Geleceği Kongresi’nde sunulmuştur.
• Avrupa’da Cinsel Sağlık Eğitimi ve
Uygulamaları Toplantısı, 23-26 Kasım
2010; Almanya
Alman Hükümeti, Alman Federal Sağlık Eğitim
Merkezi (BZgA) ve WHO Avrupa Ofisi önderliğinde
Avrupa’da Cinsel Sağlık Eğitimi’ni geliştirmek için
Köln’de yapılan toplantıya Türkiye’den sivil toplum
kuruluşları adına UÇM katılmıştır.
20
Bu çalıştay, Cinsel Sağlık Eğitimi standartlarının
uygulanması için pratik programlar geliştirmek
amacıyla yapılmış ve ülkelerin üreme sağlığı
eğitimlerinin durumu sağlık göstergeleri ile
sunulmuştur. Bu toplantıda geliştirilen Cinsel Sağlık
Standartları daha sonra Kasım 2011 tarihinde
Madrid’de resmileşmiştir. Bütüncül Cinsel Sağlığın
temelinde olan standartlar sadece cinsel ve üreme
sağlığı ve haklarını değil cinselliğe pozitif yaklaşımı da
içermektedir. Bu toplantıya katılan 9 ülke temsilcileri,
cinsel sağlık eğitimi standartlarının uygulanmasına
geçilmesinde karşılaşılan güçlükler ve bu güçlüklerin
aşılması için yapılması gereken eylem planlarını
hazırlamışlardır. Türkiye adına hazırlanan plan UÇM
temsilcisi tarafından takdim edilmiş ve Türkiye’de
uygulayıcı kuruluş olarak da UÇM, Dünya Sağlık
Örgütü tarafından görevlendirilmiştir. Milli Eğitim
Bakanlığı tarafından standartların Türkçe’ye çevirisi
yapılmıştır.
• Birinci Basamakta Cinsel ve Üreme
Sağlığı Hizmetlerinin Güçlendirilmesi
Sempozyumu, 9 Aralık 2010, Ankara
Bu toplantının amacı; Türkiye’de yeniden yapılanan
sağlık sisteminde aile hekimliği içinde üreme sağlığı
hizmet sunumunun güçlendirilmesi ve stratejilerin
geliştirilmesinde üst düzey yöneticilerin yol haritası
hazırlamaları için katıkıda bulunmaktır. T.C. Sağlık
Bakanlığı AÇSAP Genel Müdürü ve Avrupa Birinci
Basamak Sağlık Hizmetleri Forumu (EFPC)
Koordinatörü ve Dünya Sağlık Örgütü/Avrupa Bölge
Ofisi Sorumlusu, UNFPA Türkiye Ofisi Sorumlusu’nun
da katıldığı bu toplantının sonuçları European
Journal of General Practice (2011; 17: 76–77) de
yayınlanmıştır.
Cinsel Eğitimin müfredatta yer alması, yasal
koşulların hizmet sunumunu engellememesi ve
ulusal politikalarda bu konunun desteklenmesi, veri
toplama ve raporlama sistemlerinin güçlendirilmesi
önerilmiştir.
• Gençlik Konferansı, 9-11 Mayıs 2011,
İstanbul
• Doğu Avrupa/Orta Asya Savunmasız
Gruplar ve Cinsel ve Üreme Sağlığına
Yönelik Sağlıkta Eşitsizlikleri Azaltmak
için Bölgesel Teknik Toplantısı, 28-30
Mart 2011, İstanbul
UNFPA Doğu Avrupa ve Orta Asya Bölge Ofisinin
İstanbul’da düzenlediği toplantının amacı; Romanlar,
göçmenler ve adolesanlar gibi savunmasız grupların
Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı (CSÜS) ihtiyaçlarına
ilişkin bölge ülkelerindeki ülke programlarında
yapıcı politika geliştirmektir. Sağlıkta eşitsizlik,
sağlıkta adaletsiz dağılım olarak tanımlanmıştır.
Yapılan pek çok çalışma sağlıkta eşitsizliğin ana
nedeninin sosyal eşitsizliklerden; sosyal politikalardan
ve programlardan, ekonomik kısıtlılıklardan ve
yönetimden ileri geldiğini kanıtlamaktadır. Bu
eşitsizlikler, bu durumda yaşayan kişilerin hayatlarında,
eğitim, çalışma şartları, iş durumları, gelir durumları ve
sağlık durumlarını etkilemektedir.
Birleşmiş Milletler Genel Asamblesi 12 Ağustos
2010-11 Ağustos 2011 Gençlik Yılı olarak ilan
etmiştir. Uluslararası Gençlik Yılında gençlere verilen
sözlerin gerçekleştirilmesi, genç katılımının teşvik
edilmesi, kültürlerarası ve nesillerarası diyaloğun
arttırılması, uluslararası Binyıl Kalkınma Hedefleri gibi
antlaşmaların hedeflerine ulaşması amaçlanmıştır.
UNFPA Doğu Avrupa ve Orta Asya Bölge Ofisinin
İstanbul’da düzenlediği Konferansa bölgede yer
alan 27 ülkenin hükümet yetkilileri, parlamenterler,
uluslararası kuruluşlar, STKlar, akademisyenler ve
genç liderler katılmıştır.
Konferansa katılan UÇM’nin de katkıda bulunduğu
sonuç raporu önerilerin uygulanması ve raporlanması
için mekanizmaların geliştirilmesini, Bin Yıl Kalkınma
Hedefleri Raporu’na ek olarak gençlikte kaydedilen
gelişimin 2015 yılına kadar raporlanması önerilmiştir.
Toplantıda, UÇM bölgedeki sağlık eşitsizliklerini
gidermeye odaklı savunuculuk çalışmalarını
güçlendirmeye yönelik katkıda bulunmuş ve
dezavantajlı grupların hizmetlere ulaşmasını arttırmaya
yönelik öneriler geliştirmiştir.
21
• XIV. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi
(4 Ekim 2011, Trabzon)“Hasta Çocuk Hakları”
panelinde sunum yapılmıştır.
• Asya Pasifik Bölgesinde Risk
Altındaki Adolesan ve Gençlerle Çalışan
Profesyoneller için Eğitici Eğitimi, 26-30
Eylül 2011, Bangkok/Tayland
• Uluslararası HIV/AIDS Konferansı, 2627 Mayıs 2011, İstanbul
Pozitif Yaşam Derneği’nin yürütmekte olduğu “HIV/
AIDS ile Yaşayanların Haklarına Yönelik Savunuculuk
ve Farkındalık Yaratma” projesi kapsamında
İstanbul’da 26-27 Mayıs 2011 tarihinde düzenlenen
Uluslararası HIV/AIDS Konferansı’na UÇM katılmış
ve Türkiye için HIV/AIDS yasa taslağı görüşmelerine
katkı vermiştir. Konferansta küresel, bölgesel ve
ulusal düzeylerde HIV/AIDS ile yaşayanların sorunları,
toplum sağlığı, “kırılgan” gruplar açısından HIV/AIDS
ve mevcut farklı yasal durumlar tartışılmış; uluslararası
deneyim ve birikim paylaşılmıştır. Bu paylaşım ile
Türkiye’deki yasal ve kültürel durum üzerinden bir yol
haritası belirlenmiştir.
• I. Ulusal Okul Sağlığı Sempozyumu’nda
(21-22 Mayıs 2010, Mersin) UÇM “Gençlik Danışma
ve Sağlık Hizmetlerinden Gençlerin İhtiyaç ve Beklentilerini Saptama Araştırması” sunulmuştur.
UNFPA, UNICEF ve UNESCO tarafından ortak
düzenlenen kursta katılımcılara gençlik ve HIV
alanlarında ülke düzeyinde kendi kapasitelerini
geliştirmek, güçlendirmek ve bu konularda ülkelerinde
eğitici olarak eğitim planlamak ve sunmak için ileri
eğitim becerileri verilmiştir.
• Asya Pasifik Ülkelerinde Savunmasız
ve Risk Altındaki Adolesan ve Gençlere
Yönelik Kurs, 19-23 Eylül 2011, Bangkok/
Tayland
UNFPA, UNICEF ve UNESCO tarafından ortak
düzenlenen kursa UÇM katılmıştır. Kursta adolesan ve
gençlerle çalışan profesyonellerin HIV korunmasına
yönelik teknik desteğini arttırmak ve karşılaşılan
açıkların kapatılması hedeflenmiştir.
ÜREME SAĞLIĞI EĞİTİMLERİ
• Uluslararası Adolesan/Gençlerin
Cinsel ve Üreme Sağlığı Kursu
2009 - 2010, Ankara
• Risk Altındaki Gençler için Cinsel ve
Üreme Sağlığı Eğitici Eğitimi,
8-14 Aralık 2011, Ankara
UÇM’nin 2001 yılından bu yana, son on yıldır, UNFPA
ile işbirliği çerçevesinde gerçekleştirilen Uluslararası
Adolesan/Gençlerin Cinsel ve Üreme Sağlığı
Kursu’nun onuncusu 1-12 Kasım 2010 tarihinde
gerçekleştirilmiştir.
Uluslararası Çocuk Merkezi’nin UNFPA Doğu Avrupa
ve Orta Asya Bölgesel Ofisi ile yapılan eğitim işbirliği
gereğince, bir haftalık pilot eğitim düzenlenmiştir.
Bu eğitimi Arnavutluk, Bulgaristan, Gürcistan,
Makedonya, Moldova ve Türkiye’de konu ile ilgili
çalışan 17 hizmet sunucusu tamamlamış ve Eğitici
Eğitimi Sertifikasını almıştır. Eğitim dili İngilizce olan
bu kursa UNFPA Ülke ve Bölgesel ofisinden uzmanlar
katılmıştır. Eğitim; HIV için en yüksek risk altındaki
gençler ile çalışan profesyonellerin eğitim becerilerini
ile bilgilerini geliştirmeye yöneliktir.
Kurslara Arnavutluk, Ermenistan, Azerbaycan,
Bulgaristan, Bosna-Hersek, Gürcistan, Irak,
Kazakistan, Kırgızistan, Kosovo, Makedonya, Filistin,
Romanya, Tacikistan, Türkiye ve Özbekistan’dan
farklı meslek gruplarından 30 profesyonel katılmıştır.
Kursun amacı adolesan/gençler ile çalışan yönetici
düzeyindeki sağlık çalışanlarının adolesan/gençler ve
cinsel ve üreme sağlığı hakkında bilgi ve becerilerinin
arttırılmasıdır.
Bu kurs gelecek yıllarda da UÇM tarafından
sürdürülecektir.
Kurs konuları arasında gençlerin üreme sağlığı hakları,
adolesanların fiziksel gelişimi, yaşam becerileri, Genç
Dostu Merkezler, Cinsel Sağlık Eğitimi gibi çok farklı
konular, farklı üniversitelerden eğitimci olarak kursa
destek veren akademisyenler tarafından, interaktif
metotlar kullanılarak kursiyerlere aktarılmıştır. Kursun
son iki gününde kendi ülkelerine döndüklerinde
burada aldıkları eğitim doğrultusunda uygulayacakları
Eylem Planını hazırlayarak kursun son günü bu eylem
planını sunmuşlardır.
• VII. Üreme Sağlığı Kongresi’nde
(24 Nisan 2011, Ankara) “Adolesan Hakları ve
Sorunları sunumu yapılmıştır.
22
23
ADOLESAN SAĞLIĞI ve HAKLARI PROGRAMI YAYINLARI
Aşağıdaki makaleler 2010 yılı içerisinde hazırlanmıştır:
• The Situation of Service Provision at Youth
Counseling and Health Centers- A Review Study on
Observations of Service Providers of the Centers;
Çelik K., Esin A., Journal of Adolescent Research
(yayında)
• Ankara İlinde İlköğretim ve Lise Son Sınıfa Devam
Eden ve Gençlik Danışma Merkezi Hizmetlerini
Kullanan Gençlerin Başvuru Nedenleri, Bilgi
Kaynakları ve Cinsel Üreme Sağlığı Konusuna İlişkin
Bakış Açılarına İlişkin Bir Değerlendirme; Çelik K.,
Esin A., Dağdelen G., (Sağlık ve Toplum Dergisi, 2010,
No :1, sf:13-26)
• An Evaluation of the Reasons for Non-Usage by
Final Year Primary and High School Students of
Services Provided in Youth Counseling and Health
Service Centers in Ankara Province; Esin A., Çelik
K.,Journal of Sex Research (yayında)
• Avrupa Gençlik Bilgilendirme Sistemleri Eğitimi
Aktif Sivil Diyalog Projesi, Türkiye ve Avrupa Birliği
arasında Sivil Toplum Diyaloğunun Desteklenmesi
amacıyla Diyalog için Gençlik Girişimleri isimli bir
projedir.
UÇM, uluslararası ve ulusal düzeyde gençlerle
ilgili ağ çalışmalarında etkin rol aldığı için Gençlik
Servisleri Merkezi (GSM) tarafından Lunaria/İtalya ve
Eurodesk/İtalya ortaklığı ile sürdürülen projede yer
almıştır. Proje, Türkiye’de gençlerle çalışan STK’ların
Avrupa tabanlı gençlik bilgilendirme sistemlerine
entegre olmasını sağlamayı,
24
karsılıklı olarak kalıcı bir bilgi akışının oluşturulmasıyla
topluluklar arasında sivil toplum diyaloğunu
kolaylaştırmayı amaçlamaktadır. Proje Avrupa’daki
gençlik bilgilendirme sistemleri, bilgi ağları ve
Türkiye’de konuyla ilgili gelişmeler konusunda
Türkiye’deki STK’larının bilgi seviyesini arttırmayı, aynı
zamanda Avrupa Birliği’nin gençlik bilgilendirmesi
konusundaki politikalarını ve gençlik bilgilendirmesinin
sivil toplum diyoloğundaki yeri ve önemini gençlik
alanında çalışan sivil toplum kuruluşlarına aktarmayı
hedeflemektedir.
• Integrating Sexual and Reproductive Health in
Primary Health Care in Europe; Ketting E., Esin A.,
Quality in Primary Care 2010;18:269-82.
• Adolesan Dönemi Bilgi ve Yaşam Tarzlarının
Belirlenmesi Araştırması, (Uluslararası Çocuk Merkezi
ve Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Bölümü ile
ortak Hazırlanmıştır)
• Uluslararası Belgelerde Adolesan Hakları kitabı
• 9 Aralık 2010 tarihinde gerçekleştirilen “Birinci
Basamakta Cinsel ve Üreme Sağlığı Hizmetlerinin
Güçlendirilmesi Sempozyumu” ile ilgili olarak bir
makale European Journal of General Practice
dergisinde yayınlanmıştır. 2011;17:76-77
(http://informahealthcare.com/doi/pdf/10.3109/13
814788.2010.550000)
25
D
Kadın
Sağlığı ve
Hakları
• Anne Merkezleri- Kadından Kadına
Öğrenim
Avrupa Birliği desteği ile Grundtvig-Yaşam Boyu
Öğrenim Programı kapsamında 8 ülke ile birlikte
sürdürülen “Anne Merkezlerinde yürütülen Anneden
Anneye Öğrenim” konulu proje 2009 yılında
tamamlanmış ve proje raporu hazırlanmıştır. Proje
kapsamında Gaziantep Büyükşehir Belediyesi ile
işbirliği yapılmış olup, Gaziantep ilinde “Umut Anne
Merkezi” açılmış ve çalışmalarına devam etmektedir.
Projenin amacı:
Anneden anneye öğrenim ve eğitim metodolojisini
öğrenmek- Kadından Kadına Öğrenim Uluslararası
Akademisi-Akran öğrenimi sürecini izlemek, başka
ülkelerdeki “Anne Merkezleri”nin kuruluş, işleyiş ve
toplumsal fonksiyonlarını yerinde görerek benzer
bir merkezin ülkemizde kurulabilirliği konusunda
görüş oluşturmaktır. Çalışmaya katılan kadınların,
hergün karşılaşabilecekleri sorunları kendileri
gibi başka kadınlarla tartışmak, gerekli bilgileri
edinme yetenekleri, becerileri ve önceki tecrübeleri
doğrultusunda bir strateji geliştirmeleri ve bunu
birbirlerine aktarmayı öğrenmeleri temel alınmıştır.
En iyi ve başarılı 4 Grundtvig projesinden biri olarak
seçilen “Anne Merkezlerinde Yürütülen Anneden
Anneye Öğrenim Projesi” İsveç’te yapılan
26
uluslararası Grundtvig toplantısına davet edilmiş
ve projenin amaçları, sonuçları hakkında bir sunum
gerçekleştirilmiştir.
Avrupa Birliği desteği ile Yaşam Boyu Öğrenim
Programı kapsamında 8 ülke ile birlikte sürdürülen
“Anne Merkezlerinde Anneden Anneye Öğrenim”
konulu proje diğer projeler arasında birincilik kazanmış
ve Viyana’da yapılan toplantıda Gaziantep Umut Anne
Merkezi takdim edilmiştir.
2010 yılında Gaziantep’te yapılan “Ana Çocuk Sağlığı
Kongresi’nde de “Anne Merkezleri Projesi” diğer
belediyeler, medya ve sivil toplum kuruluşlarına
tanıtılmıştır.
Gaziantep Anne
Merkezlerinin
tanıtımı
amacıyla
İngilizce ve
Türkçe broşürler
hazırlanmıştır.
• Kadın Adayları Destekleme ve Eğitme
Derneği (KA-DER) Eğitici Eğitimi,
31 Mart -5 Nisan 2010, Ankara
KA-DER, Birleşmiş Milletler Demokrasi Fonu
(UNDEF) desteği ile “Kadın Yurttaşların
Güçlendirilmesi” projesini başlatmıştır. Türkiye’de
hukukun üstünlüğüne dayalı demokratik bir
toplum düzeninin kurulmasında sivil toplum
kuruluşları büyük önem taşımaktadır. Türkiye’nin
demokratikleşme ve Avrupa Birliği’ne katılım
süreciyle, STK’ların işlevleri daha görünür olmuş ve
talepleri daha çok fark edilmiştir. Bu taleplerin en üst
sırasında insan hakları, kadın hakları, azınlık ve etnik
grupların haklarının bilinmesi, geliştirilmesi ve hayata
geçirilmesi vardır. Kadın sivil toplum kuruluşlarının
kadın hakları konusunda mücadeleleri büyük
önem taşımaktadır. Kadın kuruluşları, kadınların
maruz kaldığı ayrımcılığa yönelik olarak ilgili yasal
düzenlemeler için alan çalışmaları, eğitimler yapmış,
ortak platformlar kurmuş ve bu sayede önemli yasal
kazanımlar elde edilmiştir.
“Eğitici Eğitimleri” Türkiye’nin 7 bölgesinden 14 ilde
yapılmıştır. Bir ilde yapılacak eğitimlere çevre iller
de davet edilmiştir. Sivil toplum kuruluşları ve kadın
gruplarından eğitimlere katılacak kadınlardan bir kadın
eğitici havuzu oluşturulması hedeflenmiştir.
Bu eğitime UÇM katılmış ve katılımcılara toplumsal
cinsiyet ayrımcılığı, roller ve önyargılar üzerine haklar
konulu eğitim verilmiştir.
Projede, kadın sivil toplum kuruluşları ve kadın
gruplarına, bilgilerini başkalarına aktarabilecekleri
bir zemin oluşturacak olan, “kadının insan hakları”
konulu “eğitici eğitimi” planlanmıştır.
27
II. İNSAN HAKLARI
PROGRAMLARI
ÇOCUK HAKLARI
A
Çocukların
Demokratik
B
Ağ Oluşturma
C
Çocuk Hakları
Karar Alma
ve Sivil Toplum
Süreçlerine
Kuruluşlarının
Uygulamalarının
Katılımı
Kapasitelerinin
İzlenip
Güçlendirilmesi
Raporlanması
D
Çocuk
Haklarının
Yaygınlaştırılması
ÇOCUK HAKLARI
Uluslararası Çocuk Merkezi, çocuk haklarının
tanınması, yaygınlaştırılması ve Çocuk Haklarına
dair Sözleşme’nin temel prensiplerinin çocukların
yaşamlarını ilgilendiren her alanda benimsenmesi,
çocukların ekonomik, sosyal, kültürel, medeni ve
siyasi haklarının Sözleşme’de belirtildiği doğrultuda,
hiçbir ayrım gözetmeksizin uygulanması, mevcut
uygulamaların izlenmesi ve raporlanması konusunda
aktif çalışmalar sürdüren bir sivil toplum kuruluşudur.
Belirlenen dört ana savunuculuk alanı şunlardır:
Merkez, Çocuk Hakları Programı kapsamında dört
ana savunuculuk alanı belirlemiş olup, her alanın
Programın hedefleri doğrultusunda ortak amaca
hizmet eden proje ve faaliyetleri bulunmaktadır. Bu
proje ve faaliyetler, Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına
dair Sözleşme’nin uygulanmasını teşvik ederek,
çocukları güçlendirerek, çocuk haklarını destekleyen
kurum ve kuruluşları destekleyerek, çocukların
hayatlarının iyileştirilmesi için yürütülmektedir.
D. Çocuk haklarının yaygınlaştırılması
A. Çocukların demokratik karar alma süreçlerine
katılımı
B. Ağ oluşturma ve sivil toplum kuruluşlarının
kapasitelerinin güçlendirilmesi
C. Çocuk hakları uygulamalarının izlenip raporlanması
Uluslararası Çocuk Merkezi çalışmalarını sürdürürken
çocuk hakları ile ilgili ulusal ve uluslararası ortakları ile
işbirliği içinde çalışırken, hem çocuk hakları konusunda
bilgilendirme, hem de ulusal ve uluslararası
politikalara katkı ve etkisini arttırmaktadır.
29
A
Çocukların
Demokratik
Karar Alma
Uluslararası
Çocuk
Merkezi;
Süreçlerine
Katılımı
• Profesyonellere Çocuk Hakları Eğitimi (Child
Rights Education for Professionals CRED-PRO)’nin
Güneydoğu Avrupa ve Bağımsız Devletler Topluluğu
içindeki bölgesel eğitim ortağıdır.
Çocukların karar verme mekanizmalarına katılımı
Çocuk Haklarına dair Sözleşme’nin temel ilkelerinden
biridir. Çocuk Hakları Programı, çalışmalarına
Çocuk Haklarına dair Sözleşme’ye dayanarak yön
vermektedir. Karar mekanizmalarına katılmak
çocukların ve gençlerin hem temel hakları, hem de
demokratik ve barışçıl bir yönetişim için gerekli bir
destektir. Uluslararası Çocuk Merkezi, işte bu bilinç
ve sorumlulukla proje faaliyetlerinde çocuk katılımına
özel önem vermektedir.
• Çocuk Hakları Uluslararası Ağı-(Child Rights
International Network-CRIN) üyesidir.CRIN çocuk
haklarının küresel savunuculuğunu yapan ve 2500’ün
üzerinde üyesi olan bir ağdır.
• Çocuklara Yönelik Ticari Cinsel Sömürü ile
Mücadele Uluslararası Ağı – (Ending Child
Prostitution, Child Sale and Trafficking of Children for
Sexual Purposes- ECPAT International) ile ortaklık
kurarak Türkiye’de 29 sivil toplum kuruluşunun
üyesi olduğu bir ağ kurulmasını kolaylaştırmış
ve Uluslararası ECPAT’ın üyesi olmuştur. UÇM,
Türkiye’deki ulusal ağın sekreteryasını yürütmektedir.
. Çocuk Hakları için Teknoloji
• Çocuklara Yönelik Fiziki Cezalandırmayı
Sonlandırma Küresel İnsiyatifi (Global Initiative to End
All Corporal Punishment of Children) üyesidir.
• Internette Çocuk Güvenliği STK Avrupa Koalisyonu
(European NGO Alliance for Child Safety Online)
üyesidir.
Ankara Çocuk Hakları Platformu’nun kurucu
üyelerindendir ve ağın sekreteryasını yürütmektedir.
Bilkent Üniversitesi Bilgisayar Teknolojileri ve Bilgi
Sistemleri Bölümü ve Rose-Hulman Institute of
Technology ile Çocuk Hakları için Teknoloji Projesi
2010 yılında hayata geçmiştir. Bu proje kapsamında
Bilkentli öğrenciler çocuklara çocuk haklarını
öğretmek için bir web sitesi hazırlamışlardır.
( http://www.cocukhaklariizleme.org/cocukhaklari/)
Bilkent Üniversitesi ve Rose-Hulman Institute of
Technology öğrencileri 2011 yılı içinde, biri Çocuk
Danışma Grubu üyesi olan çocukların kullanımı
için, diğeri de çocuk hakları konusunda çalışan
meslek elemanları için olmak üzere, iki websitesi
hazırlamışlardır.
. Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’nde
Çocuk Hakları Birimi Kurulması
Avrupa Birliği Merkezi Finans ve İhale Birimi tarafından
desteklenen proje, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi
bünyesinde bir Çocuk Hakları Birimi kurulmasını
amaçlamıştır. Bu amaç doğrultusunda, Gaziantep
ilinde Büyükşehir Belediyesi bünyesinde, ilgili birim
yetkililerine “Çocuk Dostu Belediye ve Çocuk Katılımı“
eğitimi verilmiş, belediyeden katılan 70 personele
“Çocuk Dostu Belediye ve Çocuk Katılımı” konusunda
bilgilendirme toplantısı yapılmıştır. Gaziantep ili
merkezde bulunan 5 ilköğretim okulundan katılan 50
çocukla, “Çocuk Hakları ve Çocuk Katılımı” konusunda
bir çalıştay gerçekleştirilmiştir.
(www.ozgurcocukdergisi.org)
(www.cocukhaklaridergisi.org)
Her iki websitesi İngilizce ve Türkçe olarak
hazırlanmıştır.
30
31
• Çocuk Danışma Grubu
Bu projenin uygulanmasından elde edilen en büyük
sonuç, Büyükşehir Belediyesi’nde bir Çocuk Hakları
Birimi Kurulması, proje kapsamında gerçekleştirilen
personel eğitimi, seminer ve çocuklar ile yapılan
çocuk hakları çalıştayı sırasında katılımcılardan elde
edilen geribildirimler doğrultusunda, Gaziantep
iline özel, örnek bir uygulama kılavuzu hazırlanması
olmuştur. “Yerel Yönetimlerde Çocuk Hakları Birimi”
çocukların katılımını teşvik edici örnek çalışmaları
sonucunda çocuk katılımı kriterlerinin yer aldığı bir
kılavuz hazırlamıştır. Bu kılavuz çocuk dostu belediye
ve il girişimleri kapsamında sıkça yararlanılan bir
kaynak olmuştur. Ayrıca çocuk katılımının bir örneği
olarak, çocukların proje kapsamındaki geribildirimleri
doğrultusunda, geleneksel çocuk oyunlarının
derlendiği bir Çocuk Oyunları Kitapçığı hazırlanıp
yayınlanmıştır.
• Çocuk Hakları İl Yetişkin ve Çocuk
Komitelerinin Kapasitelerinin
Güçlendirilmesi
UNICEF ve önceki adı ile T.C. Başbakanlık Sosyal
Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) ile
ortak yürütülen “Çocukların Katılım Hakkı Eğitimleri’’
projesi, SHÇEK’in koordinasyonunda çalışan çocuk
hakları İl Çocuk ve Yetişkin Komitelerine çocuk hakları
ve çocuk katılımı eğitimi vermek ve bununla ilgili
çocukların ve yetişkinlerin uygulayabileceği eğitim
modülleri hazırlamayı amaçlamaktadır.
2009 yılında yürülen proje sonunda 81 ilden gelen
yüzlerce çocuk ve yetişkine eğitim verilmiş ve İl Çocuk
Hakları Komiteleri’nin kullanımı için bir Çocuk Katılım
El Kitabı Modülü eğitim materyali hazırlanmıştır.
UNICEF Türkiye Temsilciliği ve SHÇEK, Haziran 2009
tarihinde Kızılcahamam’da “Türkiye Çocuk Katılımı
Stratejisi” toplantısı gerçekleştirmiştir. UÇM çocuk
katılımı eğitimleri veren bir STK olduğu ve toplantıyı
düzenleyen iki kurum ile ortak proje yürüttüğü için
bu toplantıya davet edilen tek sivil toplum kuruluşu
olmuştur.
Çocuk Haklarına dair Sözleşme, çocukları yetişkin
korumasına muhtaç pasif hizmet alan bireyler olarak
değil, kendilerini etkileyen kararlara katılım hakkı
olan, kendileriyle ilgili karar alma konusunda giderek
artan bir sorumluluğu tecrübe etmiş olan bireyler
olarak tanımlamaktadır. Sözleşme’nin 12. Maddesi
(Madde 5 ve Madde 13-17 ile birlikte), çocukların
kendi hayatlarına ilişkin konulara etkin olarak katılma
hakkına saygı gösterilmesi, korunması ve uygulanması
gerektiğini vurgular.
Çocuk hakları alanında ve çocuklarla çalışan sivil
toplum kuruluşları olarak katılım hakkının savunusunu
ve uygulamasını gerçekleştirirken örnek karar alma
süreçlerimize çocukları da katmamız kaçınılmazdır.
Bu uygulama, kurumsal vizyon ve misyonumuzu
gerçekleştirebilmemiz için hayati önem taşımaktadır.
Bu nedenle, 2010 yılında UÇM ve Türk Eğitim
Gönüllüleri Vakfı (TEGV) işbirliğinde bir
Çocuk Danışma Grubu (ÇDG) kurulmuş ve yıl
boyunca onlarca toplantı ve eğitim çalışmaları
gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla TEGV’in Orta Anadolu
Bölgesi gönüllülerine 18 - 19 Aralık 2010’da iki günlük
Pusulacık (Compasito) eğitimi verilmiştir.
Our Report
Children’s Report on the Implementation of the
Convention on the
Rights of the Child in Turkey
Çocuk Danışma
Grubu’nun
Cenevre’ye BM
Çocuk Hakları
Komitesi’ne
gönderdiği rapor
“Çocuk Danışma Grubu’nun internet dergisi: Özgür Çocuk”
(www.ozgurcocukdergisi.org)
Pusulacık, Avrupa Konseyi’nin yetişkinlerin çocuklara
insan hakları eğitimi verirken uygulayabileceği
yöntemlerin anlatıldığı bir kılavuzdur.
Çocuk Danışma Grubu ile 2011 yılı süresince yapılan
çalışmalar şöyledir:
Çocuk haklarının ülkemizde uygulanışına ilişkin olarak
Cenevre’de bulunan B.M. Çocuk Hakları Komitesi’ne
yollanılacak olan T.C. Hükümeti’nin Raporu’na
alternatif olarak çocuklar Türkiye’de Çocukların
Durumu Çocuk Raporu’nu, Birleşmiş Milletler Çocuk
Hakları Komitesine sunulmak üzere hazırlamışlardır.
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, Küresel Çevre
Fonu’nun desteği ile Çocuk Danışma Grubu’nun
‘biolojik çeşitlilik’ konusunda bir toplantı yapılması ve
broşür hazırlanması konularında iki küçük çaplı proje
girişimleri bulunmaktadır.
Ayrıca, Çocuk Danışma Grubu üyelerinin katkıları
ile bir internet dergisi olan “Özgür Çocuk Dergisi”
oluşturulumuştur.
CHILDREN’S ADVISORY GROUP
July 2011
32
33
B
Ağ Oluşturma
ve Sivil Toplum
Kuruluşlarının
Kapasitelerinin
Güçlendirilmesi
• Çocuk ve Adalet Projesi
Kapasite Geliştirme Derneği (İnsan Hakları Ortak
Platformu, İHOP) ile ortak yürütülen proje Hollanda
Büyükelçiliği tarafından desteklenmektedir. Proje’nin
amacı çocuk ve adalet konusunu çocuk adalet
sisteminin dışında tartışmaya açmak ve çocuğa
yönelik olarak gerçekleşen haksız uygulamaların
saptanmasını sağlamaktır. Projenin ilk toplantısı 24
Kasım 2010 tarihinde gerçekleştirilen Çocuk ve
Adalet Toplantısı’dır.
‘Çocuklar açısından adalet nedir?’ ve ‘çocuklara karşı
adil olma durumu nedir?’ konularının irdelendiği
toplantıya Ege Üniversitesi, TBMM temsilcisi ve
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Eski Yargıçı, Doğu
Akdeniz Üniversitesi’nden olmak üzere konuşmacılar
katılmış, adalet ve adil olmak, adalet ve insan hakları
arasındaki ilişki ve adalet ve adil olma kavramı ile ilgili
çocuk ve yetişkinler arasındaki farklar konularında
bilgiler sunmuşlardır.
Toplantının panel kısmında ise, panel üyelerinin
yönlendirmesi ile konu toplantıya katılan çocuklar
için ve/veya çocuklar ile birlikte çalışan politika
oluşturucular, hükümet kurum ve kuruluşları, sivil
toplum kuruluşları ve akademisyenlerle tartışılmış,
toplantı raporu düzenlenmiştir.
Çocuklar için Adalet Projesi İnsan Hakları
Ortak Platformu ve Uluslararası Çocuk Merkezi
eşgüdümünde, Ankara Çocuk Hakları Platformu üyesi
sivil toplum kuruluşlarının katılımı ile sürdürülmektedir.
Projenin amacı; Çocuk Haklarına dair Sözleşme’de
yeralan çocuk haklarının, Türkiye’de hukuki ve
politik çerçevede yer aldığı şekli ile çocuk koruma
sistemine ve çocuklar ile/çocuklar için çalışan meslek
gruplarının tutum ve davranışlarına yansıtılması ve
aktarılmasıdır. Bu genel amaç doğrultusunda proje
kapsamında öngörülen özel amaçlar şunlardır:
1. Çocuk koruma sisteminin stratejik ortaklar ve
projenin hedef grubu tarafından bilinmesinin ve
anlaşılmasının sağlanması
2. Çocuk adalet sistemi yönetimi ve yaş ayrımcılığı
hakkında araştırma planlanması ve gerçekleştirilmesi
3. Araştırmalar sonucunda derlenen bilgiler ışığında
bir çerçeve hukuk tasarısı ve politikası taslağının
oluşturulması
34
Çocuk Adalet Sisteminin Yönetimi Araştırması ve
Çocuk Ceza Adaleti Sistemi Odağında Kanunla
İhtilaf Halindeki Çocukların Durumu Araştırması ile
Literatür Taraması gerçekleştirilmiş ve ceza adaleti
sistemi içinde bulunmuş olan çocukların durumunu
ve uğradıkları hak ihlalleri hakkında raporlar
hazırlanmıştır. Proje kapsamında oluşturulan Çocuk
Hakları Programlama Rehberi’nin amacı; sivil toplum
kuruluşları temsilcilerinin, adalet, polis ve sosyal
hizmetler alanında çalışan meslek elemanlarının
çocuklarla ilgili konularda hizmetlerini sunarken,
daima çocukların haklarını göz önünde ve ön planda
tutmalarını sağlamaktır. Bu rehberin etkin bir şekilde
kullanılması amacıyla gerçekleştirilen eğitici eğitimine
Milli Eğitim Bakanlığı katılmış ve çocuk hakları
temelli programlama eğitimleri Milli Eğitim Bakanlığı
bünyesinde hizmetiçi eğitim kapsamına dahil
edilmiştir.
• 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü nedeniyle,
Ankara Çocuk Hakları Platformu ve Çocuklara
Yönelik Ticari Cinsel Sömürüyle Mücadele Ağı
etkinlikleri kapsamında 20 çocuk ile birlikte TBMM’ye
gidilmiş, siyasi parti grup başkanlarıyla çocuk
haklarına ilişkin mevcut durum hakkında görüşmeler
yapılmış ve TBMM’de grubu bulunan tüm partilerin
başkan vekilleri ile iç hukukun sözleşme ile uyumu,
çocuk haklarının korunması, yaygınlaştırılması ve
uygulama problemlerine değinilmiş, konunun önemi
vurgulanmıştır.
• 10 Şubat 2010 tarihinde Adalet Bakanlığı’na
ziyarette bulunulmuş ve çocuk adalet sistemindeki
sorunlar Bakanlık temsilcilerine iletilmiştir.
• 25 Mayıs 2010 tarihinde Avrupa Konseyi İnsan
Hakları Komiseri Mr. Thomas Hammarberg
başkanlığında oluşturulan heyete çocuk hakları
ve uygulamada yaşanan sıkıntılar hakkında brifing
vermiştir.
• TBMM ve Yasama Derneği tarafından düzenlenen
sivil toplumun yasa yapım sürecine katılımı toplantısı
TBMM’de gerçekleşmiştir. Bu toplantıda UÇM
platform adına çocuk hakları ve çocukların yasa yapım
sürecine katılımı konularında bir sunum yapmıştır.
Çocuğa karşı Şiddeti Önleme Kampanyası (Sivil
Toplum Geliştirme Merkezi desteği ile)
• Sivil Sesler Festivali (Sivil Toplum Geliştirme Merkezi
ve UÇM)
• TBMM’de lobi etkinlikleri (UÇM ve Yasama Derneği
ile)
• Ankara Çocuk Hakları Platformu
• Platformun kurucu üyesi olan, sekreteryasını
yürüten ve websitesini düzenleyen UÇM,
Platform çalışmaları çerçevesinde birçok toplantı
ve savunuculuk etkinliği yapmış, Cenevre’de
gerçekleşen Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin 20. Yıl
etkinliklerinde Platformu temsil etmiştir.
• Save the Children ile kapasite geliştirme toplantıları
(UÇM desteğiyle)
• NDI ile politika geliştirme ve kapasite geliştirme
toplantıları
• Yargı reformu savunuculuk faaliyetleri (UÇM ve
İnsan Hakları Ortak Platformu (IHOP) ile)
Platform’un websitesi:
www.ankaracocukhaklari.org
35
Ticari Cinsel Sömürüyle Mücadele Ağı adına
Uluslararası Çocuk Merkezine sağlanan kaynak ile,
çocukların ticari cinsel sömürüsü üzerine bir rapor
hazırlanmış ve bu, rapor Kasım 2011 tarihinde Dünya
Çocuk Hakları günü kapsamında yapılacak etkinlikler
ile duyurulmuştur.
• Uluslararası Çocuk Merkezi, ağın çalışma amaçları
kapsamında Uçan Süpürge Derneği tarafından
hazırlanan erken ve zorla evliliklerin önlenmesi
konusunda farkındalık yaratılması kampanyasına
destek vermiştir.
• Sağlık Çalışanları için Çocuk Hakları
Eğitimi İnsiyatifi – CRED-PRO
• Çocuklara Yönelik Ticari Cinsel
Sömürüyle Mücadele Ağı (ÇTCS)
ECPAT International ile 2008-2009 döneminde
uygulanan bir proje ile ICC’nin desteğiyle kurulan
ÇTCS Önleme Ağı, 2009-2010 döneminde birçok
faaliyet gerçekleştirmiş olup ağın websitesini ve
sekreteryasını yürütmektedir (www.ctcs-mucadele.
net). Uluslararası Çocuk Merkezi 2011 yılında ECPAT
International üyesi olmuştur.
• Uluslararası Çocuk İstismarı ve İhmaliyle Mücadele
Günü’ kapsamında, Hacettepe Üniversitesi Halk
Sağlığı Enstitüsü ile Çocuklara Yönelik Ticari Cinsel
Sömürüyle Mücadele Ağı işbirliğiyle düzenlenen
‘Çocuğun Cinsel Sömürüsü’ konulu paneli
gerçekleştirilmiştir.
• ECPAT International’ın “Çocuklar için Güvenli
Kurumlar Oluşturmak: Eğitim Araçları” başlıklı yayını
Türkçe’ye çevrilmiş ve yayına hazırlanmaktadır.
UÇM ve ECPAT International’in desteğiyle, ağı ve
çalışmalarını tanıtan iki broşür hazırlanıp bastırılmıştır.
36
• 2010’da STK’larla Ankara ve Istanbul’da STGM’nin
desteğiyle iki strateji geliştirme toplantısı yapılmıştır,
konu ve yapılabilecekler STK temsilcilerine
aktarılmıştır.
• Uluslararası Göç Örgütü’nün (IOM) eğitimlerinde
çocuklara yönelik ticari cinsel sömürü konusunda
katkı verilmiştir.CTCS Mücadele Ağı, TBMM’de Mart
2010’da kurulan “Kayıp Çocuklar ve Çocuk Hakları
Araştırma Komisyonu”na aktif şekilde katılmıştır.
Araştırma Komisyonu’nun raporuna katkı verilmiştir.
• CTCS Mücadele Ağı, 22-23 Ocak 2011 tarihinde
UÇM’nin desteği ve Sivil Toplum Kuruluşlarına Teknik
Destek-TACSO (Technical Assistance for Civil Society
Organisations) mali desteğiyle toplanmış ve yeni
faaliyet yılına başlamıştır. Çocuklara Yönelik
2006 yılından bu yana devam etmekte olan CREDPRO ve UÇM işbirliği, 2010-2012 döneminde
Türkiye’ye yoğunlaşma kararı almıştır. Bu çerçevede,
İngilizce eğitim materyali Türkçe’ye çevrilmiş,
bu çeviri üzerinden bir seri danışma toplantısı
gerçekleştirilmiştir. Bu toplantılar sonucunda, Türkiye
Milli Pediatri Derneği, Sosyal Pediatri Derneği ve
Türkiye Hemşireler Derneği desteklerini vererek
“Sağlık Çalışanları için Çocuk Hakları Eğitimi
İnsiyatifi”ne ortak olmuşlardır.
13 Aralık 2010 tarihinde yeni bir toplantı yapılarak
ilgili paydaşların katılımı ile sağlık çalışanları için çocuk
hakları eğitiminin sürdürülebilir ve yapılandırılmış
bir plan ile uygulanmasını hayata geçirilmesi
amaçlanmıştır.
• CRED-PRO müfredatı 2011 yılında T.C. Sağlık
Bakanlığının uluslararası eğitim programına dahil
edilmiş ve toplam üç eğitim yapılmıştır.
Bu çalışmanın yanısıra, CRED-PRO programı birçok
ulusal ve uluslararası konferans, kongre, eğitim ve
toplantıda sunularak konu ile ilgili bilginin yayılması ve
ilgi/talep oluşması sağlanmaktadır. Bu toplantılardan
bazıları yanda sıralanmıştır.
• Whistler Kanada’da 25-30 Ekim 2009 tarihinde
gerçekleşen Uygulamalarda Çocuk Hakları -Child
Rights in Practice (CRIP) Konferansı’na UÇM
aşağıdaki etkinliklerle katılmış ve katkı vermiştir:
• Erken Çocuklukta Çocuk Hakları Göstergeleri
• Erken Çocuklukta Çocuk Hakları
Göstergeleri ile ilgili bir çalıştay
• CRED-PRO küresel faaliyetleri ile ilgili bir
araştırma sunumu
• 9 Ekim 2009 tarihinde Gaziantep’te gerçekleştirilen
5. Ulusal Ana Çocuk Sağlığı Kongresi’nde CREDPRO’nun tanıtımı
• 20 Mayıs 2010 Sağlık Bakanlığı Uluslararası eğitim
programında CRED-PRO ile ilgili yarım günlük sunum
ve çalıştay (Afgan sağlık çalışanları için)
• 13 Temmuz 2010 Sağlık Bakanlığı uluslararası
eğitim programında CRED-PRO ile ilgili yarım günlük
sunum ve çalıştay (Türki Cumhuriyetleri’nden gelen
sağlık çalışanları için)
• 2010 yılı içerisinde CRED-PRO çalışmaları
çerçevesinde hizmet vermeye başlayan Global
Alliance for Children’s Rights and Health Equity adlı
websitesi UÇM tarafından yürütülmüştür:
www.allianceforchildrensrights.org
• 27 Ağustos 2010 Hacettepe Üniversitesi Çocuk
Hastanesi’nde çocukların hastanede yaşadıkları
sorunlar ve istekleri ile ilgili çocuklarla toplantı
37
• ESSOP (Avrupa Sosyal Pediatri Derneği) 2010
toplantısı öncesi ESSOP yönetim kurulu üyesi Tony
Waterston ile ESSOP üyelerine yönelik çocuk hakları
ile ilgili araştırma ve daha sonra araştırma sonucunun
ESSOP Kongresi’nde sunumu.
Ayrıca ICC’nin Çocuk Danışma Grubu üyesi çocuklarla
da düzenli güvenli internet çalışması yapılmaktadır.
Bu doğrultuda Çocuk Danışma Grubu üyeleri
okullarda çocuk hakları ve güvenli internet sunumları
yapmaktadır
• Uygulamalarda Çocuk Hakları Kongresi’nde CREDPRO Güney Doğu Avrupa ve Bağımsız Devletler
Topluluğu sunumu
• CRED-PRO online survey hazırlığı ve sonuçların
Uygulamalarda Çocuk Hakları Kongresi’nde sunumu
• Uluslararası Halk Sağlığı Kongresi’nde CRED-PRO
sunumu
• Çankaya Belediyesi çocuk hakları ve sağlık eğitimi
semineri
• UÇM Ergen Sağlığı Eğitimlerinde ergen hakları ve
sağlık sunumları
• 28 Temmuz 2011 Hacettepe Üniversitesinde
düzenlenen toplantıda Hasta Çocuğun Hakları
Paneline katılım
• Internette Çocuk Güvenliği
Avrupa Birliği’nin Güvenli İnternet Programı, UÇM’nin
çocuk hakları ile ilgili çalışmalarından etkilenerek
Varşova’da 27-30 Eylül 2010 tarihinde gerçekleşen
‘Çocuklar ve Gençler için Internette Güvenli Ortamlar
Yaratmak’ konulu 4. Uluslararası Konferans’a
Türkiye’den UÇM’yi davet etmiştir. Konferans
sonucunda UÇM, Avrupa Birliği Güvenli Internet
ağına katılmıştır. Bu toplantı sonucunda çocukların
Bilkent Üniversitesi öğrencisi gençlerle internet
kullanımında güvenli pratikleri ve çocuk haklarını
teşvik eden bir websitesi yaratmışlardır: (http://www.
cocukhaklariizleme.org/cocukhaklari/)
Çocukların güvenli internet kullanımı faaliyetleri 9
Şubat 2011 tarihinde Dünya Güvenli İnternet Günü
etkinliklerine katılım ve 20-21 Eylül 2011 Çocukların
İnternet Güvenliği Avrupa Toplantısı’na katılım ile
devam etmiştir.
38
• “Çocuğa Karşı Aile İçi Şiddetin
Önlenmesi” Projesi
“Çocuğa Karşı Aile İçi Şiddetin Önlenmesi” projesi,
Genç Hayat Vakfı tarafından yürütülen, Merkezi
Finans ve İhale Birimi’nin açmıs olduğu, sivil toplum
kuruluşları arasında diyaloğun geliştirilmesi hibe
programı tarafından desteklenen, Geleceğimizin
Çocuklari Vakfı ortaklığında ve Uluslararası Çocuk
Merkezi iştirakı ile gerçekleştirilen bir projedir.
Toplam 8 ay sürecek olan projenin genel hedefi;
Türkiye’de çocuğa yönelik aile içi şiddetin azaltılmasına
katkıda bulunmaktır. Bu doğrultuda, kamuoyunda
konu ile ilgili farkındalık yaratmak, STK’ların ve çatı
kurumların konuya dikkatlerini çekmek ve oluşturulan
politika belgesi aracılığıyla çocuğa yönelik aile içi
şiddetin önlenmesi için, gerekli yasal düzenlemelerin
yapılması konusunda, karar vericilere baskı
uygulamak, projenin diğer hedefleri arasındadır.
Projenin hedef grupları; sivil toplum kuruluşları ve
çatı organizasyonları, kanun ve politika yapıcılar, ilgili
kamu kurum ve kuruluşları ve medyadır.
Proje kapsamda, ilk olarak İstanbul’da, danışman ve
psikologlarla birlikte, 50 ikinci kademe ilköğretim
okulunda, 12-15 yaş arasında 450 çocukla aile içi
şiddete yönelik bir araştırma yapılacaktır. Projenin
ikinci aşamasında, araştırma raporu yayınlanacak ve
elde edilen veriler gerçekleştirilecek bir panelle, çocuk
hakları alanında çalışan sivil toplum kuruluşları ve ilgili
kurum ve kuruluşlarla paylaşılacaktır. Proje sonunda,
tartışılan konulardan oluşturulan politika belgesi karar
vericiler ile paylaşılacaktır.
Projenin tüm faaliyet ve aşamalarında, çocuk odaklı ve
çocuk haklarına duyarlı bir yaklaşımın benimsenmesi
ve her zaman çocukların bireyselliğine ve kişiliğine
saygının gözetilmesine öncelik verilecektir.
• Türkiye’de Çocukların Şiddete
Karşı Korunması için Sivil Toplum
Kuruluşlarının Kapasitelerinin
Geliştirilmesi
Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu (UNICEF) Türkiye
Temsilciliği, 2011-2015 ülke programı çerçevesinde
çocuğa karşı şiddetin önlenmesine ilişkin önleyici
hizmetlerin geliştirilmesi, müdahale sistemlerinin
iyileştirilmesi ve ilgili stratejilerin belirlenmesi
konusunda UÇM’nin de dahil olduğu bir grup STK
ile yerelde sivil toplum kuruluşlarının çocuğa yönelik
şiddetin önlenmesi, izlenmesi ve gerekli savununun
yapılması konusunda güçlendirilmesi ve sivil toplum
ile işbirliğinin geliştirilmesi amacıyla çalışmalara
başlamıştır. Çalışma, 2011-2013 yılları arasında
sürdürülecektir. UNICEF Türkiye Temsilciliği, UÇM’ye
yerel STK’larına çocuğa karşı şiddetin izlenmesi,
raporlanması ve yerel ağlar kurulması konusunda katkı
vermesi için çağrıda bulunmuştur.
39
C
Çocuk Hakları
Uygulamalarının
İzlenip
Raporlanması
2007 yılında Avrupa Birliği Komisyonu tarafından
sağlanan fonla desteklenen “Çocuk Haklarının
Türkiye’de İzlenmesi ve Raporlanması” Projesi,
2009-2010 döneminde websitesinin yenilenmesi
ve çocuk haklarının izlenmesi ile devam etmiştir
(www.cocukhaklariizleme.org). 2005 yılından
bu yana 11 ulusal gazete ve haber ajansında
çocuk hakları ile ilgili olarak çıkan haberlerinin
derlendiği aylık çocuk hakları haber bültenleri
artık bu websitesi üzerinden basın mensupları,
akademisyenler, sivil toplum kuruluşları, devlet
kuruluşları ve hükümetlerarası kuruluşlarda
çalışan 2500’ü aşkın kişiye ulaşmaktadır.
2010 yılında, websitesine ek, çocuğa karşı şiddet
izleme haritası çalışmaları başlamıştır. Test
yayınlarından sonra 2011 yılında kullanıma giren
harita, çocukların doğrudan internet üzerinden
kendilerine ya da başka çocuklara yönelik şiddet
olaylarını raporlamalarını, bu raporlardan çıkan
veriler sonucunda, Türkiye haritası üzerinde
hangi şiddet olaylarının nerelerde gerçekleştiğini
göstermeyi amaçlanmaktadır. Böylece, şiddet
olaylarının yaşandığı bölgelere uygun önlemler
alınması sağlanacaktır.
(www.cocukhaklariizleme.org/harita)
40
Çocuk Hakları İzleme ve Raporlama Websitesi’nde çocuk hakları
ile ilgili günlük ulusal haberlere ve uluslararası insan hakları
komitelerinin düzenli bilgilerine ulaşabilirsiniz.
2011 yılı çalışmaları kapsamında, Birleşmiş
Milletler Çocuk Hakları Komitesi’ne sunulmak
üzere, sivil toplum kuruluşlarının katkıları ile
hazırlanan “Türkiye’de Çocukların Durumu
Raporu”na katkı verilebilmesini kolaylaştıracak
bir online araç kullanılmıştır. Böylece sivil
toplum kuruluşlarından alınan geribildirimler
doğrultusunda STK raporu hazırlanmıştır. Rapor
BM Çocuk Hakları Komitesi’ne Ekim 2011
tarihinde sunulmuştur.
Yeni kurulan T.C. Aile ve Sosyal Politikalar
Bakanlığı Özürlü Hizmetleri Genel Müdürlüğü
bünyesinde sürdürülen çalışmalarda, engelleri ile
yaşayan çocukların durumu çalışma grubuna katkı
verilmiştir.
Çocuğa karşı şiddet haritasından bir görüntü. Türkiye’nin farklı bölgelerinde meydana gelen çocuğa yönelik şiddet olayları
toplam 13 kategoride değerlendirilerek, haritaya eklenmektedi. Raporlanan bilgilerin dökümü, kategoriler ve yaş kriterlerine
göre yapılandırılabilmekte, raporlara eklenebilmektedir.
Çocuk Gelinler/ Erken ve Zorla
Evlilikler ile ilgili Harita Oluşturmak
UÇM Ağustos 2011 tarihinden itibaren, günlük
tirajları 100,000 üzerinde olan dokuz ulusal
gazetede yer alan erken ve zorla evlililer hakkında
çıkan haberleri toplamakta ve raporlamaktadır.
Çocuk Haklarına dair Sözleşme kapsamında
her bireyin çocuk olarak kabul edildiği 18 yaş
öncesinde yapılan evlilikler olarak da bilinen
erken evliliklerin oranı konusunda Türkiye’de
resmi veriler çelişkilidir ve yetersizdir. Çalışmamız
konunun boyutunu belirlemeye katkıda
bulunacaktır.
41
D
• Avrupa Birliği İnsandan İnsana Ağ Programı
tarafından 5-6 Ekim 2010 tarihinde İstanbul’da
düzenlenen toplantıda mülteci çocukların hakları ile
ilgili bir sunum yapılmıştır.
Çocuk
• Avrupa Birliği Komisyonu Delegasyonu tarafından
14 Aralık tarihinde düzenlenen İnsan Hakları
Savunucuları Toplantısına katılan UÇM, toplantıda
Türkiye için oluşturulan strateji belgesine katkı
vermiştir.
Haklarının
Yaygınlaştırılması
• Yeni Anayasa Hazırlık Sürecine Katkı
12 Haziran 2011’de gerçekleşen seçimlerden sonra,
TBMM’de temsil edilen her partinin desteklediği bir
anayasal değişiklik sürecine girildi. UÇM bu süreçte
çocuk haklarının yeni Anayasa’da en güçlü şekilde
yer alması için savunu ve lobi çalışmaları yapmaya
başladı. STK’ların ve çocukların bu sürece nasıl
katılmaları gerektiği ile ilgili Geçici Anayasa Hazırlama
Komisyonu tarafından hazırlanan belgeye katkı verdi.
Bu süreçte, insan ve çocuk hakları konularında hassas
milletvekilleri ile çalışmalar sürdürmeye başladı. Süreç
2012 yılının Nisan ayına kadar devam edecektir.
• Eğitim Hakkı Çalışma Grubu
2008 yılından bu yana çalışmaları devam eden ‘Eğitim
Hakkı Projesi’ kapsamında eğitim hakkı çalışma
grubunun bir parçası olan UÇM, Sabancı Üniversitesi
Eğitim Reformu Girişimi tarafından yürütülen bu
proje’ye eğitim hakkı göstergeleri geliştirme ve okul
sağlığı konusunda destek vermiştir. UÇM 2010
yılında eğitim hakkı göstergeleri geliştirilmesine,
Genel gösterge seti; Çocuk katılımı seti; Oyun
hakkı seti; Sağlık hakkı seti; Toplumsal cinsiyet seti;
Şiddeti izleme seti olmak üzere altı alanda gösterge
setleri geliştirerek katkı vermiştir. Bu süreçte UÇM,
Mardin, İstanbul, Diyarbakır ve Ankara’da Milli Eğitim
Bakanlığı’nda gerçekleştirilen toplantılarda, çocuk
haklarının izlenmesinde gösterge kullanımına ilişkin
eğitim ve bilgilendirme çalışmaları yapmıştır.
42
• Çocuk Hakları Konusunda Eğitim ve
Bilgilendirme
UÇM Çocuk Hakları Programı zamanının büyük
bir kısmını eğitim ve bilgilendirme çalışmalarına
ayrılmaktadır. Bu çerçevede gerçekleştirilen
çalışmalardan bazıları aşağıda sıralanmıştır:
• Adalet Bakanlığı ve UNICEF tarafından 22-23 Ocak
2010 tarihlerinde düzenlenen ‘Suç Mağdurlarına
Yardım Hakkındaki Kanun’ tasarı taslağı hazırlığı
toplantısına katkı verilmiştir.
• TÜSEV ve STGM tarafından 21 Ocak ve 17 Şubat
2010 tarihlerinde düzenlenen örgütlenme özgürlüğü
hakkı ile ilgili toplantılarda katkı verilmiş ve bu katkılar
ışığında UÇM TÜSEV ve STGM tarafından basılacak
raporun çocukların örgütlenme özgürlüğü ile ilgili
bölümünü hazırlamıştır.
(http://www.tusev.org.tr/userfiles/image/
orgutlenme_rapor_web.pdf)
•Avrupa Birliği Genel Sekreterliği tarafından 13-14
Nisan 2010 tarihinde düzenlenen çocuk adalet sistemi
ile ilgili toplantının hazırlıklarına ve yürütülmesine
katkı verilmiştir. Toplantının raportörlüğü ve STK’ların
katılımı UÇM tarafından gerçekleştirilmiştir.
• Birinci Ulusal Okul Sağlığı Sempozyumu, 21-22
Mayıs 2010- “Okul Sağlığı Mevzuatında Çocuğun
Sağlık ve Eğitim Hakkı” konulu konferans verilmiştir.
• Çocuğa Yönelik Şiddetin Önlenmesi Ulusal Eylem
Planı Hazırlık Toplantısı, 13-14 Aralık 2010- SHÇEK,
UNICEF ve diğer ortaklarla düzenlenen toplantıda,
“Aile içinde çocuğa yönelik her türlü şiddetin ortadan
kaldırılmasına yönelik yaklaşımlar ve tedbirler” ile ilgili
katkı verilmiştir.
• 10 Nisan 2010 Eskişehir’de Eğitim Hakkı Derneği
üyelerine çocuk hakları eğitimi verilmiştir.
• 18 Nisan 2010’da Yüce Okulları tarafından
düzenlenen erken çocukluk gelişimi gününde ‘Çocuk
Hakları ve Erken Çocukluk’ konulu sunum yapılmıştır.
• 17-18 Temmuz 2010 Urfa’da Urfa Barosu üyelerine
çocuk hakları eğitimi verilmiştir.
• 15 Nisan 2011 AÇEV tarafından düzenlenen Çocuk
Koruma Toplantısına katılım gerçekleştirilmiştir.
• 7 Temmuz 2011 Kardelen Vakfı tarafından
düzenlenen Engelleri ile Yaşayan Çocuklar
Toplantısına katılım gerçekleştirilmiştir.
• Çocuk Hakları günü dolayısı ile iki ilköğretim
okulunun öğrencileri tarafından oluşturulan “çocuk
hakları” temalı resimleri sergilenmiştir.
• Bernard van Leer Foundation desteği ile 28 Nisan
2011 tarihinde düzenlenen yuvarlak masa toplantısı
sonrasında Uluslararası Çocuk Merkezi tarafından
hazırlanan araştırma raporunda, Türkiye’de erken
çocukluk dönemindeki (8 yaş ve altı) çocuklara
yönelik şiddetin boyutları ve bu konuda hazırlanması
gereken stratejik yaklaşımlara yer vermiştir. Bu
rapor sonrasında Bernard van Leer Foundation,
önümüzdeki 5 yıl içinde, Türkiye’de çocuğa yönelik
şiddet konusundaki çalışmalarını Uluslararası Çocuk
Merkezi ile sürdürme kararı almıştır.
• Çocuğa yönelik şiddetin farklı ortamlarda
boyutlarının ortaya çıkarılması amacıyla, BM Çocuğa
Karşı Şiddet Özel Temsilcisi tarafından hazırlanmış
olan araştırma soruları Türkçe’ye çevrilmiş ve
ilgili STK’lardan geribildirim toplanması amacıyla
dağıtılmıştır.
• 10 Kasım 2010’da UÇM’nin Ergen Sağlığı
Eğitiminde Çocuk Hakları sunumları yapılmıştır.
• 19-20 Şubat 2011 Diyarbakır’da Yerel Gündem 21
Derneğine çocuk hakları eğitimi verilmiştir.
• 25-27 Şubat 2011 İstanbul’da Çocuk Hakları
Kongresi’de sunum yapılmıştır.
43
MEDYA ve GÖRÜNÜRLÜK
Çocuk hakları savunuculuğu faaliyetleri arasında
çocuklar hakkındaki doğru bilgilerin topluma
sunulmasında basının, görsel ve işitsel yayınların,
internet kullanımının, önemi çok büyüktür. Bu nedenle,
UÇM medya kuruluşları ile yakın çalışma ilişkileri
içinde olmaya özel bir önem vermektedir.
Bu doğrultuda 2010-2011 döneminde değişik
zamanlarda TV ve radyo programlarına katılınmıştır.
Bunlardan bazıları aşağıda sıralanmıştır.
• 13 Ocak 2010 Tek Rumeli TV Haber Programı
• 4 Nisan 2010 Radyo ODTÜ Sivil Sesler Programı
• 23 Nisan 2010 Bugün TV ve Haber Türk Haber
Kanalı
• 30 Haziran ve 1 Eylül 2010 KanalB TV Çocuk Sağlığı
Programı
• 10 Şubat 2011 KanalB TV Çocuk Sağlığı Programı
• 25 Nisan 2011 TRT AnadoluTV Hayatın Renkleri
• 30 Haziran 2011 Kanal24 Bu Çocuklar Bizim
Programı
• 20 Temmuz 2011 TRT Radyo 1 Kulak Misafiri
Programı
• 5 Eylül 2011 Açık Radyo
ÇOCUK HAKLARI PROGRAMI
YAYINLARI ve ÇEVİRİLERİ
• Erken çocukluk dönemi hakları göstergeleri: Çocuk
Haklarına dair Sözleşme’nin İzlenmesine ve Küresel
Görünürlüğünün Arttırılmasına dair Bir Araç- The
early childhood rights indicators: A tool to monitor
the Convention on the Rights of the Child and raise its
profile globally. Early Childhood Matters: Realising the
rights of young children: progress and challenges No
113 (Bernard van Leer Foundation)
• Kasım 2009 ‘Çocuk Hakları Sözleşmesi 20. Yıl
Çocuk Hakları Dosyası’
• Şubat 2010 Çocukların Örgütlenme Özgürlüğü,
TÜSEV-STGM Yayını
• Sivil İz Dergisi Ekim-Kasım 2010 Sayısı (STGM) –
Çocuk Hakları
• Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi’nin Çocuk
Haklarına dair Sözleşme’ye İlişkin Genel Yorumları
2008-2011 (çeviri)
• Avrupa Konseyi Çocuklara Fiziksel Ceza
Uygulamasının Ortadan Kaldırılması: Sorular ve
Yanıtlar (çeviri)
• Kayıt Dışı! Çocuklara Yönelik Fiziksel Ceza
Uygulamasının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Yapılacak
Yasal Reform Hakkında Avrupa Parlementoları için Bir
Rehber (çeviri)
• ÇHS Genel Yorum 12: Çocuğun Katılım Hakkı
(çeviri)
• Gör Beni, Duy Beni: Engelli Kişilerin Haklarına Dair
Uluslararası Sözleşme’yi Çocuklar Yararına Kullanma
ve Savunuculuk Rehberi (çeviri)
• Haziran 2010, UÇM ve ECPAT International’in
desteğiyle ağ ve çalışmalarını tanıtan bir broşür
• Çocuklar için doğru olanı yapmak: Uygulayıcılar İçin
Çocuk Hakları Temelli Kurumsal Yapılanma ve Faaliyet
Programlama (çeviri)
• Journal of Human Rights: CRC General Comment
7 Indicators Framework and Manual: A Tool for
Monitoring the Implementation of Child Rights in Early
Childhood
• Araç Setleri: Planlama, izleme, değerlendirme ve
etki değerlendirmesi çalışmaları için pratik bir rehber
(çeviri)
• Book Chapter: Child Rights and Legal Systems.
Fulfilling Every Child’s Potential: How Research Can
Inform Global Policy, UNICEF Publication.
• Halk Sağlığı Temel Bilgiler kitabına “Sağlık Hakkı
Çerçevesinde İnsan, Kadın ve Çocuk Hakları” bölümü
• Çocuklarla birlikte hazırlanan çocuklar için Çocuk
Hakları El Kitapçığı
• Çocuğun Gelişen Kapasiteleri ve Çocuk Katılımı
(çeviri)
• Çocukların Şiddetten Korunmasına Yönelik Entegre
Ulusal Stratejiler için Avrupa Konseyi Kılavuzu (çeviri)
Council of Europe’s Policy Guidelines
on Integrated National Strategies for the
Protection of Children from Violence
• Çocuk Dostu Adalet Avrupa Konseyi Kılavuzları
(çeviri)
• ECPAT International’ın “Çocuklar için Güvenli
Kurumlar Oluşturmak: Eğitim Araçları” kitapçığı
(çeviri)
44
45
Ayrıca, birçok kuruluşun ürettiği yayınlarda, UÇM’den
alıntılar yaptıkları ve kapasite geliştirme çalışmalarında,
UÇM’nin çalışmalarının izini görüyoruz.
ÇOCUK
HAKLARI
PROGRAMININ
ETKİLERİ
UÇM etkinliklerini planlarken, çocukların ve gençlerin
katılımına başvurması, UÇM’nin başka hangi
alanlarda çalışması gerektiğini, doğrudan çocukların
deneyiminden yararlanarak, tekrar gözden geçirmesi
konusuna ışık tutmuştur. Çocukların hazırladıkları
“Türkiye’de Çocuk Haklarının Durumu” raporu
doğrultusunda UÇM’nin çevre, şiddet ve eğitim
konularındaki çalışmaları artmıştır. Gene aynı rapor
sonucunda, BM Çocuk Hakları Komitesi Türkiye’de
ilköğretimin parasız olmasının sağlanması ve çevre
sağlık ve güvenliği için Türkiye’de neler yapıldığı
konularında bilgi almak istemiştir.
Çocuk haklarının ve çocuk katılımının benimsendiği,
çocuk dostu şehirler girişimi kapsamında üretilen
yayınlar Türkiye çapında birçok belediye tarafından
kullanılmaya başlanmıştır. Türkiye Belediyeler Birliği
projenin yayınlarını 2011 yılında gerçekleştirdikleri bir
toplantıda belediye başkanlarına dağıtmıştır. Eskişehir
Büyükşehir Belediyesi, Ankara Valiliği ve Seferihisar
Belediyesi kendi yerleşim yerlerinde uygulamayı
düşündükleri benzer çalışmalara katkıda bulunması
için UÇM’ye çağrıda bulunmuşlardır.
Gerçekleştirilen savunuculuğun, sivil toplum
kuruluşlarının ortaklıklar kurarak yaratabilecekleri
etkiyi arttırmalarına katkısı olduğunu, çocuk
hakları alanındaki bilginin yaygınlaştırılmasının
UÇM’nin görünürlüğünü son iki yıl içinde arttırdığı
kanaatindeyiz.
46
Örneğin ülkemizde iki yıl önce çocuk ve adalet
kavramları gündeme geldiğinde, sadece ceza adaleti
sisteminden söz edilmekte iken, 2011 sonunda çocuk
hakları alanında çalışan kuruluşların artık “çocuk
adaleti” dendiğinde çocuğa karşı yasal ayırımcılıktan
sözettikleri ve çocukların karşı karşıya kaldıkları
adaletsizliklere değindikleri dikkati çekmektedir. Bu
konuda UÇM’nin çabaları sürmektedir.
• Savunuculuk ve çocuk haklarının yaygınlaştırılması
faaliyetlerinin bir etkisi de insan ve kadın hakları
kuruluşlarının çocuk hakları alanında daha fazla faaliyet
göstermelerine yön vermiş olmasıdır. UÇM insan ve
kadın hakları kuruluşları ile ortak çalışmalar yaparken,
politika etkileme konusundaki görünürlüğünü
de arttırmıştır. UÇM çocuk hakları konusundaki
toplantılara katılımcı olarak davet edilmekte ve
etkili bir rol oynamaktadır. UÇM bu bağlamda
milletvekilleri ile düzenli toplantılar yapmaya başlamış,
bu toplantılar sonucunda TBMM’de soru önergeleri,
basın açıklamaları ve yasa önerileri verilmiştir.
Diğer bir örnek de TBMM Çocuk Hakları İzleme
Komitesi’nin UÇM’nin geliştirdiği Çocuk Katılımı El
Kitabını kullanarak faaliyetlerine çocukları katması
gösterilebilir.
UÇM’nin Türkçe çevirisini gerçekleştirdiği uluslararası
yayınlar birçok sivil toplum kuruluşu tarafından
kullanılmakta, kuruluşların çocuk haklarını temel alan
etkinlikler yapmalarına katkıda bulunulmaktadır.
Çocuk hakları izleme websitesi ve çocuğa karşı
şiddetin izlenmesi haritası websitesi üzerinden
çocuklar, aileler, akademisyenler, ulusal ve uluslararası
STK’lar UÇM’ye ulaşmakta ve sorunlara çözüm
aranmaktadır. UÇM sağladığı bilgi ile ve Ankara
Barosu gibi ortaklık halinde çalıştığı kuruluşlara
yönlendirmelerle kişisel ve kurumsal sorunlara çözüm
bulunmasına katkıda bulunmaktadır.
UÇM’NİN KÜRESEL ve BÖLGESEL ETKİNLİKLERİ
1
ICD-11 Revizyonu:
Hastalıkların
Uluslararası
Sınıflandırılması
11. Revizyonu
Hazırlık Çalışması
ICD-Hastalıkların Uluslararası Sınıflandırılması,
sağlık ve sağlık hizmetlerini ölçmek için oluşturulmuş
uluslararası bir standarttır. ICD; ayrıca hastalıklar,
yaralanmalar, sağlıkla ilgili durumları ve dış nedenleri
sınıflandırmak ve raporlamak için kullanılan
uluslararası bir standarttır. Bu standart, morbidite
ve mortaliteyi izlemek için ortak bir dil sağlar. DSÖ
tarafından 1990 yılından beri kullanılan ICD 10.
revizyonundan sonra 11. revizyonunun hazırlık
çalışmalarına başlanılmasının sebebi; yeni ortaya
çıkan hastalıklar ve hastalıkların tanısında elde edilen
gelişmeler ile yeni tıbbi bilgiler ışığında daha sağlam
bir standart oluşturmaktır. Bu amaçla, DSÖ (Cenevre)
ve UÇM işbirliğinde 28 Şubat -1 Mart 2011 tarihleri
arasında, Amerikan Pediatri Akademisi temsilcileri
ve ICD Program Direktörünün önderliğinde çocuk
sağlığı ve hastalıkları uzmanları, araştırmacılar ve
akademisyenlerin katılımı ile düzenlenen toplantıda,
11. revizyon süreci ve çocuk sağlığı üzerine yapılması
gereken değişiklikler tartışılıp, çeşitli akademik
kurumlar arasında iş bölümü yapılmıştır.
(http://www.who.int/classifications/icd/revision/en/
index.html)
2
Sağlığın Sosyal Belirleyicileri-Avrupa
Bölgesinde Sağlıkta Eşitsizlikler (Social
Determinants of Health- European
Health Divide) Raporu:
3
Sağlık Araştırmaları Komisyonu
(European Health Research Committee):
UÇM, Sir Michael Marmot başkanlığında çalışan
Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölgesi Çalışma
Grubunun devamlı komisyon üyesidir. 2012 Eylül’de
yayınlanacak raporu ve çalışmalara teknik düzeyde
katkıda bulunmaktadır.
(http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_
file/0003/124464/E94370.pdf)
UÇM, DSÖ Avrupa Bölgesi Sağlık Araştırmaları
Komisyonu üyesidir.
4
Avrupa Temel Sağlık Hizmetleri Forumu
(EFPC-The European Forum for Primary
Care)
Avrupa Temel Sağlık Hizmetleri Forumu (EFPC),
Avrupa bölgesinde Temel Sağlık Hizmetlerini
güçlendirerek genel nüfusun sağlığını geliştirmeyi,
Temel Sağlık Hizmetleri için veri ve kanıt toplayarak
üyeleri arasında veri ve bilgi alışverişi sağlamayı
amaçlamaktadır. Forum, sağlık hizmetleri, sağlık
politikaları, bilgi ve değerlendirme alanlarında
bölgesel, ulusal ve uluslararası verileri toplayarak
Avrupa’da araştırma, toplantı ve yayınlara destek
sağlamaktadır. UÇM Forum’un kurumsal üyesidir.
(http://www.euprimarycare.org/)
47
KISALTMALAR
AÇSAP - T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve
ERG - Eğitim Reformu Girişimi, Sabancı Üniversitesi
ICPD - International Conference on Population
UNICEF - United Nations Children’s Fund -Birleşmiş
Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
İstanbul Politikalar Merkezi bünyesinde 2003 yılında “herkes
and Development (Uluslararası Nüfus ve Kalkınma
Milletler Çocuk Fonu UNICEF, çocuk haklarının
için kaliteli eğitim” hedefi ile hayata geçen, Türkiye’de
Konferansı)1994 yılında Kahire’de düzenlenen
uygulanmasını destekleme konusunda uzmanlaşmış
toplumsal ve ekonomik gelişmeyi sağlayacak eğitim
Uluslararası Nüfus ve Kalkınma Konferansı’nda üreme
Birleşmiş Milletler kuruluşudur. Birleşmiş Milletler Genel
reformu politikalarının geliştirilmesini amaçlamaktadır.
haklarının temel insan hakları çerçevesinde, güvenli,
Kurulu tarafından, çocuk haklarını korumak, çocukların
karşılanabilir ücrette ve etkili üreme sağlığı hizmetlerine
temel gereksinimlerini karşılamak ve tam potansiyellerine
evrensel erişim için uluslararası gündem yaratılmıştır. Bu
ulaşmalarını sağlamak üzere görevlendirilmiş bir kuruluştur.
BZgA - Federal Centre for Health Education- Federal
Sağlık Eğitimi Merkezi Alman Hükümeti’ne bağlı Sağlık
Bakanlığı altında çalışan bir kuruluştur.
CRED PRO - Child Rights Education for
Professionals- Profesyoneller için Çocuk Hakları
Eğitimi İnsiyatifi, tüm dünyada sağlık, erken çocukluk,
hukuk ve sosyal hizmetler alanında çalışanlara çocuk hakları
eğitimi ile ilgili eğitim materyalleri ve kaynakları sağlayan
Derneği (yeni adı Uluslararası Sosyal Pediatri ve Çocuk
Sağlığı Derneği, ISSOP) sosyal pediatri ve çocuk sağlığı
alanında bilgi ve
tecrübeleri paylaşan bir grup sağlık çalışanıdır.
bir programdır. Programın sekreteryası Kanada’da Viktorya
GDSHM - Gençlik Danışmanlık ve Sağlık Hizmet
Üniversitesi Uluslararası Çocuk Hakları ve Gelişimi Enstitüsü
Merkezleri, Sağlık Bakanlığı adolesan/gençlerin Cinsel ve
tarafından yürütülmektedir.
Üreme Sağlık Hakları gereksinimlerini karşılayıcı nitelikte
CRIN - Child Rights Information Network- Çocuk
Hakları Uluslararası Ağı, dünyadaki tüm ülkelerde toplam
2500’ün üstünde üyesi olan çocuk hakları savunuculuğu
ağıdır.
CSÜS - Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı insanların
doyurucu ve güvenli cinsel yaşama ve üreme yeteneklerine
sahip olmaları ve bu yeteneği kullanıp kullanmayacakları,
ne zaman ve ne sıklıkta kullanacakları konusunda karar
verebilme özgürlüklerinin olması demektir.
merkezlerin oluşturulması için birinci basamak sağlık
kuruluşlarında Gençlik Danışmanlık ve Sağlık Hizmet
Merkezleri kurmuştur.
GSM -Gençlik Servisleri Merkezi/Youth Services
Center; gençlerin sosyal, kültürel, sanatsal, bilimsel ve
mesleki gelişimine katkı sağlamak ve gençlerin toplumsal ve
ekonomik yaşama aktif katılımına yönelik çalışmalar yapmak
amacıyla 1985 yılında Ankara’da kurulmuştur.
HELP - Human Early Learning Partnership, University
konferans ile geleneksel nüfus politikası yaklaşımı terk
edilerek; kalkınmanın temeline insanı yerleştiren, bireylerin
üreme haklarını ve üreme sağlığını öncelikle ele alan,
kadınların güçlendirilmesi ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin
sağlanmasına özel olarak vurgu yapan bir yaklaşım
geliştirilmiştir.
KA-DER - 1997 yılında kurulan Kadın Adayları
Destekleme ve Eğitme Derneği, kadınların seçimle ve
atamayla gelinen tüm karar mekanizmalarında eşit temsilini
sağlamak için çeşitli lobi, savunu, kampanya, örgütlenme ve
eğitim çalışmaları yapmaktadır.
STGM - Sivil Toplum Geliştirme Merkezi, Avrupa Birliği
ile gerçekleştirdiği Ortak programlarla Türkiye’de Sivil
Toplum kuruluşlarının kapasitesini geliştirme çalışmaları
yapan bir dernektir. Merkezi Ankara’da olan derneğin
Adana, Diyarbakır, Denizli, Eskişehir, ve İstanbul’da yerel
UNDEF - The United Nations Democracy FundBirleşmiş Milletler Demokrasi Fonu Birleşmiş Milletler
Genel Sekreterliği tarafından 2005 yılında dünyada
demokratikleşmeyi desteklemek için kurulmuştur. STK’ları
güçlendirmeye, insan haklarını savunmaya ve demokratik
hareketlerde sivil katılımını arttırmaya yönelik projeleri
desteklemektedir.
UNESCO - United Nations Educational, Scientific
and Cultural Organization - Birleşmiş Milletler Eğitim,
Bilim ve Kültür Örgütü eğitim, bilim ve kültür alanlarındaki
amaçlarını, kendisine üye olan her devlette kurulan Milli
Komisyonlar aracılığıyla gerçekleştirmeye çalışmaktadır.
UNFPA - The United Nations Population Fund Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu dünyada nüfus konusunda
uluslararası finanse edilen en büyük yardım kaynağıdır.
Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu sürdürülebilir kalkınmayı
of British Columbia
destek ofisleri bulunmaktadır.
Pornography and Trafficking for Sexual Purposes
HIV/AIDS - Human Immunodeficiency Virus / İnsan
STK - Sivil Toplum Kuruluşu
konularında faaliyet göstermektedir.
Network
Bağışıklık Yetmezlik Virüsü/Acquired Immune Deficiency
Çocuğa Karşı Ticari Cinsel Sömürüyü
Syndrome-Sonradan Edinilen Bağışıklık Sistemi Bozukluğu
TACSO - Technical Assistance for Civil Society
WHO - World Health Organization-Dünya Sağlık
Organisations TACSO, Sivil Toplum Kuruluşlarına Teknik
Örgütü uluslararası toplum sağlığı ile ilgili çalışmalar
Destek ve özellikle Batı Balkanlarda (Arnavutluk, Bosna
sürdüren Birleşmiş Milletler kuruluşudur. 7 Nisan 1948
Hersek, Hırvatistan, Makedonya, Kosova, Montenegro ve
yılında kurulan ve merkezi Cenevre/İsviçre’de bulunan
Sırbistan) ve Türkiye’de faaliyet gösteren ve Avrupa Birliği
kuruluşun 1946 yılında imzalanan anayasasını, UÇM Ankara
tarafından finanse edilen bir projedir.
Kurucu Başkanı Prof. Dr. İhsan Doğramacı da imzalamıştır.
ECPAT International - End Prostitution, Child
Sonlandırmak (CTCS) amacıyla çalışmalar sürdüren,
bu konuda küresel izleme görevi verilmiş tek Sivil Toplum
Kuruluşudur. ECPAT tüm dünyada 80’den fazla grup ile
70’den fazla ülkede faaliyet göstermektedir.
İHOP - İnsan Hakları Ortak Platformu (İHOP),
Helsinki Yurttaşlar Derneği (HYD), İnsan Hakları Derneği
(İHD) ve Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi tarafından
kurulmuş bağımsız bir Platformdur. İHOP misyonunu,
EFPC - Avrupa Temel Sağlık Hizmetleri Forumu
Türkiye’deki insan hakları hareketinin kapasitesini, unsurları
(The European Forum for Primary Care) Avrupa Temel
arasındaki işbirliğini ve genel etkisini güçlendirmek olarak
Sağlık Hizmetleri Forumu, Avrupa bölgesinde temel
tanımlamıştır.
sağlık hizmetlerini güçlendirerek genel nüfusun sağlığını
geliştirmeyi, Temel Sağlık Hizmetleri için veri ve kanıt
toplayarak üyeleri arasında veri ve bilgi alışverişi sağlamayı
amaçlamaktadır.
48
ESSOP - Avrupa Sosyal Pediatri ve Çocuk Sağlığı
destekleyen nüfus politikaları ve stratejileri oluşturulması
TEGV - Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV),
eğitimin her şeyin başı olduğuna yürekten inanan bir grup
sanayici, yönetici ve akademisyenin girişimi ile “devlet
tarafından verilen temel eğitime destek olmak” amacıyla
kurulmuş ve Türkiye’nin her yerindeki 10 eğitim parkı,
51 öğrenim birimi, 3 il temsilciliği, ve 20 gezici öğrenim
birimiyle hizmet veren bir sivil toplum kuruluşudur.
49
İŞBİRLİĞİ YAPILAN KURULUŞLAR
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Bakanlıklar
Avrupa Konseyi, Avrupa Komisyonu
Yerel Yönetimler
Birleşmiş Milletler Kuruluşları
• Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA)
• Dünya Sağlık Örgütü (WHO)
• Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu (UNICEF)
• Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP)
• Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)
Sivil Toplum Kuruluşları
Meslek Kuruluşları
Üniversiteler
Görsel ve Yazılı Basın
50
“Daha ileriye, en iyiye...” Prof. Dr. İhsan Doğramacı
51
BİZ KİMİZ
52
Başkan
Prof. Dr. TOMRİS TÜRMEN
Genel Müdür
Prof. Dr. MÜNEVVER BERTAN
Sağlık Programları Sorumlusu
Dr. ARZU KÖSELİ
Üreme Sağlığı ve Hakları Sorumlusu
Dr. AYŞEGÜL ESİN
e-mail: tturmen@icc.org.tr
e-mail: mbertan@icc.org.tr
e-mail: koseli@icc.org.tr
e-mail: esina@icc.org.tr
Genel Sekreter
PHYLLIS LEPON ERDOĞAN, PhD
Çocuk Hakları Programı Koordinatörü
GÜLGÜN MÜFTÜ
Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Sorunları Sorumlusu
SENEM BENGÜ
İdari ve Mali İşler Sorumlusu
DEFNE AĞAOĞLU ELBAŞI
e-mail: phyllis@icc.org.tr
e-mail: gulgun@icc.org.tr
e-mail: senemb@icc.org.tr
e-mail: agaoglu@icc.org.tr
Sağlık ve İnsan Hakları Programları Danışmanı
Prof. Dr. KADRİYE YURDAKÖK
İnsan Hakları ve Çocuk Hakları Sorumlusu
ADEM ARKADAŞ
Ağ ve Fon Oluşturma Sorumlusu
ÇAĞIL METİN BALCI
İdari Asistan
GÖKÇE GÜL
e-mail: yurdakok@icc.org.tr
e-mail: arkadas@icc.org.tr
e-mail: cagil@icc.org.tr
e-mail: gokce@icc.org.tr
53
Merkezin Destek Personeli
MEHMET GÜL
ERKAN ÇELTİKCİ
SEBAHADDİN DIRANAZ
54
Download