trt popüler çocuk şarkılarının okul müzik eğitiminde kullanımı

advertisement
GAZĐ ÜNĐVERSĐTESĐ
EĞĐTĐM BĐLĐMLERĐ ENSTĐTÜSÜ
GÜZEL SANATLAR EĞĐTĐMĐ ANABĐLĐM DALI
MÜZĐK EĞĐTĐMĐ BĐLĐM DALI
TRT POPÜLER ÇOCUK ŞARKILARININ OKUL MÜZĐK
EĞĐTĐMĐNDE KULLANIMI
YÜKSEK LĐSANS TEZĐ
Hazırlayan
Serap SELAMET
ANKARA - 2009
GAZĐ ÜNĐVERSĐTESĐ
EĞĐTĐM BĐLĐMLERĐ ENSTĐTÜSÜ
GÜZEL SANATLAR EĞĐTĐMĐ ANABĐLĐM DALI
MÜZĐK EĞĐTĐMĐ BĐLĐM DALI
TRT POPÜLER ÇOCUK ŞARKILARININ OKUL MÜZĐK
EĞĐTĐMĐNDE KULLANIMI
YÜKSEK LĐSANS TEZĐ
Hazırlayan
Serap SELAMET
Tez Danışman
Yrd. Doç. Dr. Salih AYDOĞAN
ANKARA - 2009
Eğitim Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü’ne:
Serap SELAMET’in “TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Okul Müzik
Eğitiminde Kullanımı” başlıklı tezi ……………..tarihinde, jürimiz tarafından Müzik
Öğretmenliği Programı Anabilim Dalı’nda Yüksek Lisans Tezi olarak kabul
edilmiştir.
Adı Soyadı
Đmza
Üye (Tez Danışmanı):
Üye :
Üye :
Üye:
i
ÖNSÖZ
Araştırmam
süresince
çalışmalarımı
denetleyip
bana
yol
gösteren
yardımlarını esirgemeyen tez danışmanım Sayın Yrd. Doç. Dr. Salih Aydoğan’a
sonsuz teşekkürlerimi sunarım. TRT Popüler Çocuk Şarkıları arşivine ulaşmamı
sağlayan TRT Çoksesli Müzikler Müdürü Sayın Ümran Sönmezer’e, araştırmamın
ilerlemesinde katkıları bulunan, yardımlarını ve manevi desteklerini esirgemeyen
değerli arkadaşlarım Aytaç Aliyazıcıoğlu’na, Ali Osman Abdurrezzak’a, Burcu
Kalkanoğlu’na, Demet Aydınlı’ya, Göker Durmaz’a, Selen Özay’a ve sevgili
kuzenim Pelin Muslu’ya çok teşekkür ederim. Ayrıca beni destekleyen, sevgi ve
ilgileriyle her zaman yanımda olan sevgili anneme ve babama sonsuz teşekkürlerimi
sunarım.
ANKARA
Serap SELAMET
ii
ÖZET
TRT POPÜLER ÇOCUK ŞARKILARININ OKUL MÜZĐK EĞĐTĐMĐNDE
KULLANIMI
Selamet, Serap
Yüksek Lisans, Müzik Eğitimi Bilim Dalı
Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Salih Aydoğan
08.04.2009
Bu araştırma TRT Popüler Çocuk Şarkılarının okul müzik eğitiminde
kullanılma durumlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Araştırmada, TRT Popüler Çocuk Şarkıları Yarışmasında yarışmanın
düzenlendiği her yıldan ödül alan ve örneklemi oluşturan şarkılar ile Milli Eğitim
Bakanlığı, Talim Terbiye Kurulunun 17.07.2007 gün ve 6748 sayılı yazısı ile eğitim
aracı olarak kabul edilen ilköğretim müzik ders kitaplarında yer alan ve örneklemi
oluşturan şarkılar incelenerek müzikal özellikleri analiz edilmiş, elde edilen veriler
frekans ve yüzde kullanılarak tablolaştırılmıştır. Araştırmada, şarkılar birbirleriyle
karşılaştırılmış, benzerlilikleri ve farklılıkları tespit edilip yorumlanmıştır.
Araştırmada ulaşılan sonuçlara dayalı olarak önerilerde bulunulmuştur.
Bilim Kodu
: Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı
Müzik Eğitimi Bilim Dalı
Anahtar Kelimeler : TRT Popüler Çocuk Şarkıları, Okul Şarkıları
Sayfa Adedi
: 57
Tez Yöneticisi
: Yrd. Doç. Dr. Salih Aydoğan
iii
ABSTRACT
THE USE OF TRT POPULAR CHILD SONGS IN THE MUSIC EDUCATION
Selamet, Serap
Master of Fine Arts in Musical Education
Master of Fine Arts Thesis: Salih Aydoğan, Assist. Prof. Dr.
08.04. 2009
This research was done to determine the using facts of TRT Popular Child
Songs.
In this study, the songs which take part in the music coursebooks and their
sample are formed with the songs got reward every year and form their samples
which were accepted as an education tool by Ministry of Education, 17.07.2007 day
and number 6748 article of Board of Education and Disipline were examined and
analysed in musical features and also the acquired data were written on the
spreadsheets by using frekans and percentage. In this study, the songs were
compared to each other and their differences were determined and interpreted.
The suggestions were given by taking into consideration the results gained in
this study.
Science Code
: Fine Arts Education Department
Music Education Department
Key Numbers
: TRT Popular Child Songs, School Songs
Number of Pages
: 57
Thesis Director
: Assistant Professor Dr. Salih Aydoğan
iv
ĐÇĐNDEKĐLER
JÜRĐ ÜYELERĐNĐN ĐMZA SAYFASI ........................................................................ i
ÖNSÖZ ........................................................................................................................ ii
ÖZET........................................................................................................................... iii
ABSTRACT................................................................................................................ iv
ĐÇĐNDEKĐLER ............................................................................................................ v
TABLOLAR LĐSTESĐ............................................................................................... vii
ŞEKĐLLER LĐSTESĐ ................................................................................................ viii
BÖLÜM 1
GĐRĐŞ ........................................................................................................................... 1
1.1. Eğitim.................................................................................................................. 1
1.2. Sanat Eğitimi....................................................................................................... 3
1.3. Müzik ve Müzik Eğitimi ..................................................................................... 4
1.4. Okul Müzik Eğitimi ............................................................................................ 5
1.5. Türk Milli Eğitiminin Genel Amaçları ............................................................... 8
1.5.1. Genel Amaçlar ............................................................................................... 8
1.6. Müzik Dersi Öğretim Programının Temel Yapısı............................................... 8
1.6.1. Genel Amaçlar ............................................................................................... 9
1.6.2. Temel Beceriler ve Değerler .......................................................................... 9
1.6.3. Öğrenme Alanları......................................................................................... 10
1.6.4. Kazanımlar ................................................................................................... 10
1.7. Çocuk Şarkıları ................................................................................................. 12
1.8. Popüler Kültür................................................................................................... 15
1.9. Popüler Müzik................................................................................................... 16
1.10. TRT Çocuk Koroları ....................................................................................... 18
1.11. TRT Popüler Çocuk Şarkıları Yarışması ........................................................ 18
1.12. Problem ........................................................................................................... 19
1.13. Alt Problemler................................................................................................. 20
1.14. Amaç ............................................................................................................... 20
1.15. Önem ............................................................................................................... 20
v
1.16. Sınırlılıklar ...................................................................................................... 20
1.17. Varsayımlar ..................................................................................................... 21
1.18. Tanımlar .......................................................................................................... 21
BÖLÜM 2
ĐLGĐLĐ ARAŞTIRMALAR ...................................................................................... 23
BÖLÜM 3
YÖNTEM................................................................................................................... 26
3.1. Araştırmanın Modeli ......................................................................................... 26
3.2. Evren ve Örneklem ........................................................................................... 26
3.3. Verilerin Toplanması ........................................................................................ 27
3.4. Verilerin Çözümlenmesi ................................................................................... 27
BÖLÜM 4
BULGULAR VE YORUMLAR................................................................................ 28
BÖLÜM 5
SONUÇ VE ÖNERĐLER ........................................................................................... 50
5.1. Sonuçlar ............................................................................................................ 50
5.2. Öneriler ............................................................................................................. 53
KAYNAKÇA............................................................................................................. 55
EKLER
ÖZGEÇMĐŞ
vi
TABLOLAR LĐSTESĐ
Tablo 4.1.
Tablo 4.2.
TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Müzik Ders Kitaplarındaki Yeri....... 28
TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Bestecileri ve Söz Yazarları ............. 29
Tablo 4.3.
Tablo 4.4.
TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Konularının Dağılımı ...................... 29
Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Konularının
Dağılımı ................................................................................................. 30
Tablo 4.5.
Tablo 4.6.
TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Tempolarının Dağılımı..................... 32
Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Tempolarının
Dağılımı ................................................................................................ 32
TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Ölçülerinin Dağılımı ........................ 34
Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Ölçülerinin
Tablo 4.7.
Tablo 4.8.
Dağılımı ................................................................................................ 34
Tablo 4.9. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Tonlarının Dağılımı.......................... 36
Tablo 4.10. Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Tonlarının
Dağılımı ................................................................................................. 36
Tablo 4.11. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Alt Ses Sınırlarının Dağılımı............ 38
Tablo 4.12. Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Alt Ses Sınırlarının
Dağılımı ................................................................................................. 39
Tablo 4.13. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Üst Ses Sınırlarının Dağılımı .......... 41
Tablo 4.14. Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Üst Ses
Sınırlarının Dağılımı.............................................................................. 42
Tablo 4.15. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Nota Değerlerinin Dağılımı.............. 44
Tablo 4.16. Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Nota Değerlerinin
Dağılımı ................................................................................................. 44
Tablo 4.17. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Tekseslilik ve Çokseslilik
Durumlarının Dağılımı .......................................................................... 46
Tablo 4.18. Müzik Ders Kitaplarındaki Şarkıların Tekseslilik ve Çokseslilik
Durumlarının Dağılımı .......................................................................... 46
Tablo 4.19. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Ezgisel Çizgilerinin Dağılımı........... 48
Tablo 4.20. Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Ezgisel
Çizgilerinin Dağılımı............................................................................. 48
vii
ŞEKĐLLER LĐSTESĐ
Grafik 4.1. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve Müzik Ders Kitaplarında Yer
Alan Şarkıların Konularının Dağılımlarının Karşılaştırılmalı
Grafiği .................................................................................................... 31
Grafik 4.2. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve Müzik Ders Kitaplarında Yer
Alan Şarkıların Tempolarının Dağılımlarının Karşılaştırılmalı
Grafiği .................................................................................................... 33
Grafik 4.3. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve Müzik Ders Kitaplarında Yer
Alan Şarkıların Ölçülerinin Dağılımlarının Karşılaştırılmalı
Grafiği .................................................................................................... 35
Grafik 4.4. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve Müzik Ders Kitaplarında Yer
Alan Şarkıların Tonlarının Dağılımlarının Karşılaştırılmalı
Grafiği .................................................................................................... 37
Grafik 4.5. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve Müzik Ders Kitaplarında Yer
Alan Şarkıların Alt Ses Sınırlarının Dağılımlarının
Karşılaştırılmalı Grafiği ......................................................................... 40
Grafik 4.6. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve Müzik Ders Kitaplarında Yer
Alan Şarkıların Üst Ses Sınırlarının Dağılımlarının
Karşılaştırılmalı Grafiği ......................................................................... 43
Grafik 4.7. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve Müzik Ders Kitaplarında Yer
Alan Şarkıların Nota Değerlerinin Dağılımlarının
Karşılaştırılmalı Grafiği ......................................................................... 45
Grafik 4.8. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve Müzik Ders Kitaplarında Yer
Alan Şarkıların Tekseslilik ve Çokseslilik Durumlarının
Dağılımlarının Karşılaştırılmalı Grafiği................................................. 47
Grafik 4.9. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve Müzik Ders Kitaplarında Yer
Alan Şarkıların Ezgisel Çizgilerinin Dağılımlarının
Karşılaştırılmalı Grafiği ......................................................................... 49
viii
BÖLÜM 1
GĐRĐŞ
1.1. Eğitim
Eğitim insanlığın doğuşundan beri daima olagelmiştir; günümüzde de
uygarlık düzeyi ne olursa olsun her toplumda süregelmektedir. Nüfusu sınırlı bir ilkel
kabilede, insanoğlu, bir taraftan temel ihtiyaçlarını karşılamak için kullandığı araçları
geliştirmeye çalışmış, bir taraftan da toplumdaki çocuk, genç ve diğer yetişkinlere,
örgün olmayan bir eğitim vermiştir. Böyle bir toplumda birey, canlı-cansız çevre ile
etkileşim yoluyla öğrenmiştir ve öğrenmektedir. Öğrenmenin oluştuğu her durumda,
insan davranışlarını değiştiren bir eğitim sürecinden söz edilebilir (Varış, 1988: 12).
Davranışçı psikolojiye göre eğitim, kişide öğrenme yaşantıları yoluyla
istendik davranış değişiklikleri oluşturma sürecidir. Yapılandırmacı yaklaşıma göre
ise eğitim, yaşantılar yoluyla deneyimleyerek, gözlemleyerek, deneme-yanılma
yoluyla, kendi bilişsel şemalarını yapılandırma sürecidir. Tarih boyunca eğitimin ana
amacı, kültürün tüm nesillere yayılmasını sağlamaktır. Eğitim insan doğduğunda
başlar ve yaşam boyu sürer. Bebeklere anne karnında müzik dinletme ve hikaye
okuma eğilimlerinden yola çıkarak eğitimin doğmadan önce de başladığını ifade
edebiliriz.
“Yalın ve özlü anlatımıyla eğitim, bireyin davranışında kendi yaşantısı
yoluyla ve istendik değişme meydana getirme sürecidir (Ertürk, 1972)” (Uçan, 1997:
39).
Eğitim, yaşam biçimi ve düzeyi ne olursa olsun, herkes için bir zorunluluktur.
Bu zorunluğun daha iyi görülebilmesi için eğitimin yalnızca sistemli ve
örgütlü çabalar olarak düşünülebilmesi davranış kazanma ve değiştirme ile
ilgili her oluşumun, eğitimin bütünü içinde olduğunun gözetilmesi gerekir
(Başar, 1998: 1).
Eğitim bir süreçtir ve eğitim sürecinde bireyin kendi yaşantıları esastır ve
davranışlarındaki
değişim
kasıtlı
olarak
gerçekleştirilmektedir.
Bireyden
davranışlarını istenilen yönde değiştirmesi beklenir.
Eğitim insanın kendi başına kazandığında, edindiğinde çok uzun yıllar alacak
olan bilgiyi, beceriyi kısa sürede insana kazandırmak için vardır. Eğitim
geçmiş kuşakların ömürlerini harcayarak edindikleri bilgi, beceri birikimini,
kısa sürede, düzenli bir biçimde, insana kazandırmak için uğraşır (Başaran,
1994: 35).
Eğitimin öncelikli amacı; eleştirel düşünebilen, araştırmalar yapabilen,
bilgiye ulaşabilen ve teknoloji konusunda belirli bir aşinalık düzeyine sahip bireyler
yetiştirmektir. Pedagog Booker; “Gençleri eğitmenin amacı, onları yaşamları
boyunca kendi kendilerini eğitmeye hazırlamaktır.” der (Özsoy, 2003: 26).
“Eğitim; “bilim, teknik ve sanat”ın her üçünü de kapsayan bir içerikle
düzenlenip gerçekleştirilerek, bireyleri ve toplumları biçimlendirme, yönlendirme,
değiştirme, geliştirme ve yetkinleştirmede en etkili süreç niteliği kazanır”(Uçan,
2005: 122).
Atatürk; “Bir millet savaş meydanlarında ne kadar parlak zaferler elde ederse
etsin, bu zaferlerin sürekliliği ancak eğitim ve kültür ordusuna bağlıdır.”der.
Kuşkusuz bu konuda en önemli görev öğretmenlere düşmektedir.
Çağdaş eğitim bilgiyi değil, öğrenciyi odak noktası yapar. Çağdaş eğitimde
öğrenci bilgi yüklenen bir obje değildir, bilgi öğrenci içindir, öğrenci bilgi için değil.
Amaç
öğrenciye
bilgi
yığmak
değil,
öğrencinin
bilgiyi
anlayabilmesi,
kavrayabilmesi, gerektiğinde kendi başına bağlantılar kurarak bilgi üretebilmesidir.
Gerçekten eğitim-öğretimin birinci işlevi çocuğa gerektiğinde bilgiyi nereden
nasıl öğrenebileceğine ait temel becerileri, yani öğrenmeyi öğretmesi; ikincisi,
çocuğun zihinsel üretimini, yaratıcılığını geliştirici yöntemleri kazandırması
olmalıdır.
Başka bir deyişle, eğitimin görevi bilgi hamalı değil, bilgiye nasıl
ulaşabileceğini bilen, ulaştığı bilgiyi kullanan ve edindiği bilgiler aracılığı ile
öğrenme yaşantıları arasında ilişkiler kurarak yeni bilgiler üretebilen bireyler
yetiştirmektir (Özsoy, 2003: 27).
1.2. Sanat Eğitimi
“Sanat, bir duyguyu yaşayan insanın, o duyguyu bilerek ve isteyerek
başkalarına aktarma olayıdır”(Tolstoy, 2004: 2).
Sanat eğitiminin temelinde, sanatsal etkinlik ve etkileşimler yoluyla bireyin
yaratma güdüsünü doyurmak, estetik gereksinimlerini karşılamak, beğeni duygusunu
geliştirmek ve yaşadığı çevreye daha duyarlı olmasını sağlamak bulunmaktadır.
Sanat eğitimi, bireyin bilişsel ve devinişsel yönlerinin yanında, özellikle duyuşsal
yönünün gelişmesinde çok önemli rol oynamaktadır. Sanat eğitimi; fonetik sanatlar
eğitimi, plastik sanatlar eğitimi ve dramatik sanatlar eğitimi olarak üç dala
ayrılmıştır. Müzik eğitimi, fonetik sanatlar eğitiminin başlıca
dallarından birini
oluşturmaktadır (Uçan, 1997: 40).
Sanatın varlık nedeni hiçbir zaman bütünüyle aynı kalmaz. Sınıflara
bölünmüş, bir iç çatışmayı sürdüren toplumda sanatın görevi başlangıçtaki
görevinden birçok bakımlardan ayrılır. Bununla birlikte, toplumsal durumlar değişse
bile, sanatın hiç değişmeyen, bir gerçeği yansıtma niteliği de vardır. Yirminci yüzyıl
insanını tarih öncesi mağara resimleri karşısında ya da çok eski ezgileri dinlerken
heyecanlandıran, sanatın bu niteliğidir (Fischer, 1995: 13).
1.3. Müzik ve Müzik Eğitimi
Müzik; insanın yaşamında, doğduğu andan itibaren ölümüne kadar var olan
evrensel, ulusal, kültürel ve yöresel çeşitliliğiyle geniş yelpazeli bir olgudur.
Say’ a (1997) göre; müzik iki temel öğeyi içerir: Ses malzemesi ve onun
insan tarafından değerlendirilmesi. Bu iki öğe, müziği hazırlayan “seçme ve
yönlendirme” eylemine olanak sağlamıştır. Đnsanoğlu böylece sesleri kendi amacına
uygun biçimde kullanmayı başarmıştır.
“Müzik, birey olarak insanın duygusal ve düşünsel dünyasına hareket getirir.
Đnsanın kendisini tanımasına ve kanıtlamasına, duyguları inceltmesi ve yüceltmesine,
düşündürüp duygulandırmasına olanaklar açar”(Say, 2001: 19).
Doğduğu çevrede müzikle etkileşim içinde olan birey, müzikle ilgili olarak
birtakım davranışlar kazanır. “Dinleme”, “benzetme”, “oynama”,
“mırıldanma”, “söyleme”, “tıngırdatma”, “çalma”, “yaratma”, “eleştirme”,
“beğenme”, “beğenmeme”, bu davranışlardan başlıcaları sayılabilir. Bu
davranışlar kazanıldıkça birey, müzikle ve müzik çevresiyle daha bilinçli ve
daha etkili bir etkileşim içine girer. Bu davranışlarla bağlantılı olarak ayrıca,
“müzikle uyuma”, “müzikle oynama”, “müzikle yürüme”, “müzikle
dinlenme”, “müzikle eğlenme”, “müzikle öğrenme”, “müzikle çalışma”,
“müzikle anlaşma”, “müzikle kendini gerçekleştirme” vb. daha kapsamlı ve
çok yönlü davranış örüntüleri geliştirir (Uçan, 1994: 17).
Birey olarak insan, bebeklik döneminde ninnilerle; erken çocukluk
döneminde sayışma, tekerleme, müzikli masal ve oyunlarla; geç çocukluk ve gençlik
dönemlerinde türkü, şarkı, marş ve başka çeşitli müziklerle yoğrulur, yetişkinlik ve
yaşlılık dönemlerinde de yaşamının önemli bir bölümünü müzikle doldurur, müzikle
geçirir (Uçan, 1997: 40).
“Küçük yaşlardan itibaren müziksel aktivite içinde bulunarak müzikle
beslenen ve desteklenen çocukların ruhsal ve bedensel yönden daha sağlıklı bir
gelişim sergiledikleri gözlenmektedir” (Yıldız, 2002: 6).
“Çocuklarımızı, gençlerimizi müziğe, müzik etkinliklerine yöneltmekten
çekinmeyelim. Müziği seven çocuk insanı sever, insanları ve toplumu sever, yaşamı
sever, eşsiz bir ruh kudreti ve zenginliği kazanır” (Say, 2001: 20).
Eflatun’un “müzik, terbiyenin esaslı vasıtasıdır, müzik bir eğlence aracı değil,
güzellik, iyilik ve eğitim aracıdır” sözü müziğin eğitimdeki yerinin ne kadar önemli
olduğunu vurgulamaktadır.
Eğitim amacıyla yapılan müzik öğretimine “Eğitsel müzik eğitimi” denir. Bu
kapsam tüm okulları içermektedir. Çağdaş bir anlayışla Türk okul müziği eserlerinin
yaratılması ve eğitsel müzik öğretimine temel alınması ile eski müziklerimizin seçkin
örneklerine de önemleri oranında yer verilmesi gereklidir. Temel olarak kaynağını
halk ezgilerimizden alan, evrensel verilerden de yararlanarak yaratılan Türk okul
müziklerinin evrensele ulaşmaları kaçınılmazdır (Gedikli, 2003: 6).
1.4. Okul Müzik Eğitimi
Okul öncesi eğitim kurumlarından yüksek okul sonuna değin her derecedeki
okullarda eğitim-öğretim amacıyla yapılan müzik ders ve etkinliklerine “Okul Müzik
Eğitimi” denir. Bu eğitimin amacı, toplumların müzik kültürü bakımından geliştirilip
biçimlendirilmeleri ve çağdaş düzeyde ulusal müzik zevkinin yaygınlaştırılması
olarak açıklanabilir.
“Okul Müzik Eğitimi” müziksel işitme eğitimi, çalgı eğitimi, estetik ve zevk
eğitimi etkinlikleri ile ve bir bütünlük içinde yürütülür. Okullarda yapılan müzik
eğitiminin temeli “ses eğitimi”dir. Müzik eğitiminin önemli amaçlarından biri,
çocukların seslerini doğru bir biçimde kullanmalarını sağlamaktır. Bu amaçla her
sınıf ve yaştaki çocuğun kendi yaşına ve yaşantısına uygun şarkıları doğru konuşma
kuralları içinde doğru seslerle ve ritimlerle söylemesi sağlanmalıdır (Çiçek, 2005: 5).
“Okul müzik eğitimine çocuk ve halk ezgileriyle başlanmalıdır. Okul
öncesinde ninni, saymaca, tekerleme ve türkülerle kendi müziğini tanımaya başlayan
çocuklarımızı okul çağında bunlara benzer ezgilerle yönlendirmemiz gerekir”(Çiçek,
2005: 5).
Okul müziğinde amaç, kaynağını halk türkülerimizden alan Türk okul
şarkılarının yaratılması, teksesli ve çoksesli halk türküleriyle Türk okul
müziği şarkılarının eğitime temel alınmasıdır; bu yoldan, halkın yarattığı
müziklerin yok olmaktan, yozlaşmaktan korunması, geliştirilmesi, toplumun
kendi değerlerine açılarak kendisini anlamasına, aşmasına yardımcı
olunmasıdır (Sun, 1968: 5).
Uçan’a (1994: 14) göre “Müzik eğitimi temelde, bir müziksel davranış
kazandırma veya bir müziksel davranış değişikliği oluşturma sürecidir. Bu süreçte
daha çok, eğitim gören bireyin kendi müziksel yaşantısı temel alınır, bu temelden
yola çıkılarak, belirli amaçlar doğrultusunda planlı ve yöntemli bir yol izlenir ve bu
yolla belirli hedeflere erişilir”.
Uçan’a (1997: 14-15) göre müzik eğitiminin genel kapsamını “davranışsal”
ve “içeriksel” olmak üzere iki ayrı açıdan inceleyebiliriz:
Davranışsal açıdan ele alındığında, müzik eğitimi, temelde şunları
kapsamaktadır:
•
Müziksel işitme-okuma-yazma eğitimi
•
Şarkı söyleme eğitimi
•
Çalgı çalma eğitimi
•
Müzik dinleme eğitimi
•
Müziksel yaratma eğitimi
•
Müziksel bilgilenme eğitimi
•
Müziksel beğeni geliştirme eğitimi
•
Müziksel kişilik kazanma eğitimi
•
Müziksel duyarlılığı artırma eğitimi
•
Müziksel iletişim ve etkileşimde bulunma eğitimi
•
Müzikten yararlanma eğitimi
Đçeriksel bakımdan ele alındığında ise:
•
Müziksel işitme (kulak) eğitimi
•
Ses eğitimi
•
Çalgı eğitimi
•
Müziksel devinim ve ritim (tartım) eğitimi
•
Müzik bilgisi eğitimi
•
Yaratıcılık eğitimi
•
Beğeni eğitimi
•
Müziksel kişilik eğitimi
•
Müziksel duyarlılık eğitimi
•
Müziksel iletişim ve yararlanım eğitimini kapsar.
Müzik eğitimi, “genel müzik eğitimi”, “özengen müzik eğitimi”, ve “mesleki
müzik eğitimi” olmak üzere üç gruba ayrılır.
Genel müzik eğitimi, iş-meslek, okul, bölüm, kol-dal ve program ayrılığı
gözetmeksizin, her düzeyde, her aşamada, herkese yönelik olup, sağlıklı ve dengeli
bir ‘insanca yaşam’ için gerekli asgari-ortak genel müzik kültürünü kazandırmayı
amaçlar.
Özengen müzik eğitimi, müziğe yada müziğin belli bir dalında özengence
(amatörce) ilgili, istekli ve yatkın olanlara yönelik olup, etkin bir müziksel katılım,
zevk ve doyum sağlamak ve bunu olabildiğince sürdürüp geliştirmek için gerekli
müziksel davranışlar kazandırmayı amaçlar.
Mesleki müzik eğitimi ise, müzik alanının bütününü, bir kolunu ya da dalını,
o bütün, kol ya da dal ile ilgili bir işi meslek olarak seçen, seçmek isteyen, seçme
eğilimi gösteren, seçme olasılığı olan ya da öyle görünen, müziğe belli düzeyde
yetenekli kişilere yönelik olup, kolun, dalın, işin ya da mesleğin gerektirdiği
müziksel davranışları ve birikimi kazandırmayı amaçlar.
1.5.Türk Milli Eğitiminin Genel Amaçları
1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu’na Göre Türk Milli Eğitiminin Genel
Amaçları:
1.5.1. Genel Amaçlar
Türk milli eğitiminin genel amacı, Türk milletinin bütün fertlerini,
1. Atatürk inkılap ve ilkelerine ve Anayasa’da ifadesini bulan Atatürk
milliyetçiliğine bağlı; Türk milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel
değerlerini benimseyen, koruyan ve geliştiren; ailesini, vatanını, millletini
seven ve daima yüceltmeye çalışan; insan haklarına ve Anayasa’nın
başlangıcındaki temel ilkelere dayanan demokratik, laik ve sosyal bir hukuk
devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve
bunları davranış haline getirmiş yurttaşlar olarak yetiştirmek,
2. Beden, zihin, ahlak, ruh ve duygu bakımından dengeli ve sağlıklı şekilde
gelişmiş bir kişiliğe ve karaktere, hür ve bilimsel düşünme gücüne, geniş bir
dünya görüşüne sahip; insan haklarına saygılı, kişilik ve teşebbüse değer
veren, topluma karşı sorumluluk duyan; yapıcı, yaratıcı ve verimli kişiler
olarak yetiştirmek,
3. Đlgi, istidat ve kabiliyetlerini geliştirerek gerekli bilgi, beceri, davranış ve
birlikte iş görme alışkanlığı kazandırmak suretiyle hayata hazırlamak ve
onların, kendilerini mutlu kılacak ve toplumun mutluluğuna katkıda
bulunacak bir meslek sahibi olmalarını sağlamak,
Böylece, bir yandan Türk vatandaşlarının ve Türk toplumunun refah ve
mutluluğunu artırmak; öte yandan milli birlik ve bütünlük içinde iktisadi,
sosyal ve kültürel kalkınmayı desteklemek ve hızlandırmak ve nihayet Türk
milletini çağdaş uygarlığın yapıcı, yaratıcı, seçkin bir ortağı yapmaktır.
1.6. Müzik Dersi Öğretim Programının Temel Yapısı (1-8. sınıflar)
Müzik Dersi Öğretim Programı’nın yapısı; genel amaçlar, temel beceriler,
öğrenme alanları, kazanımlar, etkinlikler ve açıklamalardan oluşmaktadır.
1.6.1. Genel Amaçlar
Müzik öğretiminin amacı, Türk Milli Eğitiminin genel amaçları ve temel
ilkelerine uygun olarak öğrencilerin;
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Müzik yoluyla estetik yönünü geliştirmek,
Duygu, düşünce ve deneyimlerini müzik yoluyla ifade etmelerine imkan
tanımak,
Yaratıcılık ve yeteneğini müzik üretme yoluyla geliştirmek,
Yerel, bölgesel, ulusal, uluslararası müzik kültürlerini tanımak,
Kişilik ve özgüven gelişimlerine katkı sağlamak,
Müzik yoluyla zihinsel becerilerinin gelişimini sağlamak,
Müzik yoluyla bireysel ve toplumsal ilişkileri geliştirmek,
Bireysel ve toplu olarak, değişik türlerde şarkı dinleme, söyleme ve çalma
etkinliklerine imkan sağlamak,
Müziksel algı ve bilgilerini geliştirmek,
Türkçe’yi doğru ve etkili kullanmalarını sağlamak,
Đstiklal Marşı başta olmak üzere milli marşlarımızı özüne uygun
söylemelerini sağlamak,
Müzik yoluyla sevgi, paylaşım ve sorumluluk duygularını geliştirmek,
Milli birliğimizi, bütünlüğümüzü pekiştiren ve dünya ile bütünleşmemizi
kolaylaştıran müzik kültürü ve birikimine sahip olmalarını sağlamak,
Atatürk’ün Türk müziğinin gelişmesine ilişkin görüşlerini kavramak ve
Atatürk ilke ve inkılaplarına gönülden bağlı bireyler olarak yetişmelerini
sağlamak.
1.6.2. Temel Beceriler ve Değerler
Müzik Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı içerdiği öğrenme alanları ve
kazanımlarla öğrencilerde aşağıdaki temel becerilerin ve değerlerin gelişmesini
sağlayacaktır. Bu programla ulaşılması beklenen temel beceriler ve değerler;
Temel beceriler;
•
•
•
•
Sözlü müziklerde Türkçeyi etkili, güzel ve anlaşılır kullanma,
Müziksel yaratıcılık,
Müziksel algı, bilgilenme, müziksel etkinlik ve kültürel boyutlarında
eleştirel düşünme,
Müzik aracılığıyla sosyal değerlere önem verme,
•
•
Müziksel etkinliklerinde olabildiğince teknolojiden yararlanma,
Müzik okur yazarlığı,
Değerler;
• Paylaşım,
• Hoşgörü,
• Sorumluluk,
olarak sıralanmıştır.
1.6.3. Öğrenme Alanları
Müzik Dersi Öğretim Programı, “Dinleme – Söyleme – Çalma”, “Müziksel
Algı ve Bilgilenme”, “Müzik Kültürü” ve “Müzikte Yaratıcılık” adı
altında dört temel öğrenme alanı üzerine oturtulmuştur. Bu öğrenme alanları,
içerikleri bakımından birbirleriyle kenetli olup sadece gerekli hallerde yapay
olarak ayrılabilirler.
Programda, geleneksel öğretim anlayışının yanı sıra çağın gereği olan
katılımcı ve aktif öğretme yöntemlerine de yer verilmiştir. (Dalcroze, Orff,
Kodaly, Suzuki vb.) Özellikle 1-3. sınıfların ve kısmen de geçiş dönemi olan
4-5. sınıfların müzik dersi öğretiminde, “Oyun, Dans, Devinim” ekseninde
ilgili çağdaş yöntemlerden yararlanılması, dersin işlenişinde ayrı bir önem
taşıyacaktır.
1.6.4. Kazanımlar
6. Sınıf Kazanımları
1.Đstiklal Marşı ve toplum hayatında önemli yer tutan diğer marşlarımızı
doğru söyler.
2.Öğrendiği notaları seslendirir.
3.Basit çok sesli şarkılar söyler.
4.Farklı ritmik yapıdaki ezgileri seslendirir.
5.Bildiği ezgileri çalgısıyla seslendirir.
6.Atatürk ile ilgili marşları, şarkıları anlamlarına uygun seslendirir
(Geleneksel Türk halk ve Türk sanat müziği, pop müzik, çoksesli ve çağdaş
Türk müziğinden seçkin örnekler seslendirilmelidir).
7.Müzik çalışmalarını sergiler.
8.Yurdumuzdaki müzik türlerinden seçkin örnekler seslendirir.
9.Temel müzik yazı ve ögelerini kullanır.
10.Bildiği müziklerde aynı ve farklı bölümleri ritim çalgılarıyla ayırt eder.
11.Müzikte tonal dizileri tanır.
12.Ergenlik dönemi ses değişim özelliklerini farkeder.
13.Sesin oluşumunu araştırır.
14.Dinlediği değişik türdeki müziklerle ilgili duygu ve düşüncelerini farklı
anlatım yollarıyla ifade eder.
15.Kendi oluşturduğu ezgileri seslendirir.
16.Farklı ritmik yapıdaki ezgileri harekete dönüştürür.
17.Bildiği ezgilere kendi oluşturduğu ritim kalıbı ile eşlik eder.
18.Bildiği müziklerde aynı ve farklı bölümleri dansa dönüştürür.
19.Yurdumuzdaki başlıca müzik türlerini ayırt eder.
20.Atatürk’ün müzikle ilgili temel düşüncelerini kavrar.
21.Atatürk’ün Türk müziğine ilişkin düşüncelerini kavrar.
22.Atatürk’ün müzikle ilgili görüşlerini anlamak için çeşitli kaynaklardan
yararlanır.
23.Müziklerle ilgili araştırmalarında bilişim teknolojilerinden yararlanır.
7. Sınıf Kazanımları
1.Đstiklal Marşı ve toplum hayatında önemli yer tutan diğer marşlarımızı
doğru söyler.
2.Düzeyine uygun iki sesli örnekler seslendirir.
3.Müzikte hız ve gürlük basamaklarını uygular.
4.Müzik çalışmalarını sergiler.
5.Atatürk’ü konu alan müzik eserlerini dinlemekten hoşlanır.
6.Yurdumuzdaki müzik türlerinden seçkin örnekler seslendirir (Geleneksel
Türk halk ve Türk sanat müziği, pop müzik, çoksesli ve çağdaş Türk
müziğinden seçkin örnekler seslendirilmelidir).
7.Ses ve çalgı grupları oluşturmaya istekli olur.
8.Temel müzik yazı ve ögelerini kullanır.
9.Müzikte makam dizilerini tanır.
10.Duyduğu müziklerdeki makamsal etkileri ayırt eder.
11.Đnsan sesi ve ses topluluklarını ayırt eder.
12.Çalgı ve çalgı topluluklarını ayırt eder.
13.Farklı ve tekrarlanan motiflerden oluşan ezgi kalıpları yaratır.
14.Bildiği ezgilere kendi oluşturduğu ritim kalıbı ile eşlik eder.
15.Dinlediği değişik türdeki müziklerle ilgili duygu ve düşüncelerini farklı
anlatım yollarıyla ifade eder.
16.Halk türkülerinin yaşanmış öykülerini canlandırır.
17.Farklı ve tekrarlanan motiflerden oluşan ritim kalıpları oluşturur.
18.Halk türkülerinin yaşanmış öykülerini araştırır.
19.Uluslararası müzik türlerini tanır.
20.Dinlediği müzikleri türlerine göre ayırt eder.
21.Müziklerle ilgili araştırmalarında bilişim teknolojilerinden yararlanır.
22.Atatürk’ün güzel sanatlar içinde Türk müziğinin geliştirilmesine verdiği
önemi anlatır.
23.Atatürk’ün Türk müziğinin gelişmesine ilişkin görüşlerini öğrenmeye
istekli olur.
8. Sınıf Kazanımları
1.Đstiklal Marşı ve toplum hayatında önemli yer tutan diğer marşlarımızı
doğru söyler.
2.Türk toplum ve topluluklarının müzik kültürlerinden uygun örneklerini
dinlemeye istekli olur.
3.Düzeyine uygun iki sesli örnekler seslendirir.
4.Uluslararası müzik türlerini dinlemekten hoşlanır.
5.Müzik çalışmalarını sergiler.
6.Yurdumuzdaki müzik türlerinden seçkin örnekler seslendirir (Geleneksel
Türk halk ve Türk sanat müziği, pop müzik, çoksesli ve çağdaş Türk
müziğinden seçkin örnekler seslendirilmelidir).
7.Atatürk’ün belirlediği müzik ilkeleri doğrultusunda yapılan çalışmaları ve
sağlanan gelişmeleri anlatır.
8.Atatürk’ün güzel sanatlar içinde müziğe verdiği yeri ve önemi kavrar.
9.Müzik etkinliklerini takip eder.
10.Müzikle ilgili bireysel arşiv oluşturur.
11.Müzikte tonal dizileri tanır.
12.Müzikte makam dizilerini tanır.
13.Dinlediği müziklerdeki tonal ve makamsal etkileri ayırt eder.
14.Bildiği ezgilere basit ritim eşlikleri yazmaktan hoşlanır.
15.Bildiği ezgilere basit ezgisel eşlik yazmaktan zevk alır.
16.Halk türkülerinin yaşanmış öykülerini canlandırır.
17.Farklı ve tekrarlanan bölümlerden oluşan ritim kalıpları yaratır.
18.Müzikte bilişim teknolojileirinden yararlanır.
19.Ulusal ve uluslararası alanda tanınmış müzik sanatçılarını araştırır.
20.Geleneksel Türk müziklerine ilişkin türleri ayırt eder.
21.Dinlediği değişik türdeki müziklerle ilgili duygu ve düşüncelerini açıklar.
22.Halk türkülerinin yaşanmış öykülerini araştırır.
23.Popüler müzik türlerine ilişkin seçkin örneklerden dağarcık oluşturmaya
istekli olur.
24.Atatürk’ün yeni müzik kurumlarımızın açılmasında ve müzik
sanatçılarının yetiştirilmesindeki önderliğini anlar.
1.7. Çocuk Şarkıları
“Genel müzik eğitiminin başlıca öğelerinden biri çocuk şarkılarıdır. Çünkü
örgün genel müzik eğitiminde şarkı, en ortak ve en kapsamlı, en etkili ve en verimli,
en kalımlı ve en soylu müziksel iletişim aracıdır” (Uçan, 2003: 7).
Konuşma dilinin gücü gibi, müzik dilinin gücü de tartışılmaz. Şarkı, bu iki
gücü bünyesinde toplayan, her tür engeli aşabilecek, her tür zorlukla baş edebilecek
muhteşem bir güçtür. Dolayısıyla şarkı; müzik eğitiminin amacı, aracı, kazanımı
denilebilir.
Çocuk sevgiyle, sevgi sanatla büyür. Sevgiyi kalıcı kılabilmenin yolu
şarkılardan geçer. Denizin mavi duru sularındaki huzur, hırçın dalgalarındaki
korku şarkılarla ölümsüzleşir. Dağların karlı, sisli doruklarındaki ulaşılmazlık
şarkılarla süslendiğinde güzeldir. Ormanın bin bir canlıya yaşam veren koyu
gölgesi, şarkılarla boyandığında kalıcı kılınabilir (Aydoğan, 2007: 7).
Çocuk şarkıları müzik sevgisini aşılayan ve müzik becerisini geliştiren, aynı
zamanda toplumsal kuralları, millli değerleri öğreten, kişisel gelişime katkıda
bulunan, oyunlara eşlik eden çocuklara mutluluk veren, bireyler arası iletişimi
sağlayan, özellikle ilk çocukluk yıllarında bilişsel gelişime, dil gelişimine katkıda
bulunan bir unsurdur (Göher, 2006: 1).
Sınıf öğretmeni; sadece öğrenim gördüğü okuldaki müzik öğretimi
derslerinde ve ilköğretim kurumları müzik dersi öğretim programlarına göre
hazırlanmış olan tek bir ders kitabındaki şarkılarla yetinmemelidir. Bunun için her
sınıf öğretmeni okul müzik eğitimi ile ilgili eski-yeni bütün şarkı kitaplarını almaya
ve onların içerisinde uygun olan parçaları öğrencilerine öğretme yöntemini
seçmelidir. Televizyonda ve radyoda yayınlanan çocuk şarkılarını kayıt yapmalı ve
Kültür Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın yayınlamış olduğu çocuk şarkıları
kasetlerini temin etme yoluna gitmeli, müzik ve müzik eğitimi ile ilgili her konuya
araştırmacı bir yaklaşım sergilemelidir (Özgül, 1996: 40-41).
Türkiye’de müzik eğitimi içerisinde kullanılan “çocuk müziği” terimi ise
aynı zamanda “eğitim müziği”, “okul müziği”, ve “çocuk şarkıları” olarak da
adlandırılan ve çoğunlukla resmi müzik eğitimi içerisinde uygulanan, sözlü
(vokal) müzik çeşidini kapsamaktadır. Çocuk müziği’nin genel olarak işlevi
ise müziği dinleme yoluyla algılamadır. Yani çocuğun teorik olarak değil
kulak yoluyla dinleyerek müzik eserini öğrenmesidir. Çocuk müziği’nin
uygulanma süreci ise genellikle ilkokul ve lise eğitimi arasındaki zamandadır.
Ayrıca okul öncesi eğitim de çocuk müziğinin uygulanma süreci içine
girebilir.
Türkiye’de çocuk müziği formlarına bakıldığında başlıca beş farklı yapı
ortaya çıkmaktadır:
1.
2.
3.
4.
5.
Marşlar,
Türkçe söz yazılmış yabancı ezgiler,
Türkü uyarlamaları,
Türkü yapısında bestelenen ezgiler,
Özgün şarkılar.
Yukarıda bahsettiğimiz çocuk müziği formları “çoksesli müzik” bestecileri
tarafından Batılı müzik yapısı içerisinde uyarlanan ya da yaratılan, kimisi
“çoksesli” çoğunluğu ise “teksesli” olarak yazılmış eserlerden oluşmakta ve
günümüzde de resmi müzik eğitimi içerisinde kullanılmaktadır. Bunların
dışında 1990’dan itibaren o dönemdeki Devlet Bakanlığı desteğiyle Türk
(Sanat) Müziği çocuk şarkıları oluşturulması çabasına girilmiş, açılan
yarışmalarla çoksesli ve geleneksel müzik bestecilerinin yazdığı Türk Müziği
çocuk şarkıları repertuarı oluşturulmuş ve bu eserler kurulan TRT destekli
çocuk korolarınca da bir süre icra edilmiştir. Ancak bu eserler geleneksel
çalgılarla icra edildiği için resmi müzik eğitimi içerisinde pek yer almamış
sadece kendi amacı içerisinde süregelmiştir. Bu eserler ise bilinen Türk Sanat
Müziği şarkı yapısında olup sadece şarkı sözlerinin çocuklara yönelik olması
açısından farklı olarak ortaya çıkmaktadır.
Ancak bahsettiğimiz tüm bu çocuk müziği eserleri değişen yaşam tarzları ile
birlikte çekiciliğini kaybetmiştir. Çünkü 1980’lerden başlayıp 1990’dan
bugüne kadar en yüksek boyuta ulaşan “popüler kültür” , yaşamın birçok
yönüyle birlikte sanatı da değiştirmiştir. Bu bağlamda birçok alanın
güncellendiği gibi sanatın da güncellenmesi gereği ortaya çıkmıştır. Müzik
açısından bakıldığında 1990’da doğup bugün on dört yaşında popüler kültür
içerisinde yetişen bir çocuğun yukarıda bahsedilen çocuk müziği eserlerini
dinlemesi veya seslendirmesi gerçek dışı bir yaklaşım olarak ortaya
çıkmaktadır. Bununla birlikte çocuk müziği içerisinde dikkat edilmeyen bir
durum da çocukların müziği hangi amaçla dinlediği ve varolan eserlerin
“didaktik” olması dışında hangi amaçla yazıldığıdır.
Günümüz koşullarında değerlendirildiğinde alternatif birçok müzik eseri
tanıyan çocuğun duygularının da göz önünde tutulması gerekmektedir. Yani
müziğin çocuk için sadece eğitim süreci içerisinde bir aktivite olması dışında,
kendi yaşamı içerisinde zevk alabileceği unsurlardan biri olarak
düşünülmelidir.
Bu bilgiler ışığında özellikle 1990’lı yıllara kadar çeşitli formlarda
oluşturulan çocuk müziği eserlerinin uygun olanlarının “düzenleme” yapılıp
güncellenmesi ve pop müzik yapısı içerisinde icra edilmesi, bugün çocuk
müziği yapan ve yapacak olan bestecilerin de zevke yönelik çocuk müziği
eserleri yazmak konusunda çalışmaları gerekmektedir. Dolayısıyla bu
yaklaşımla resmi müzik eğitim repertuarı da güncellenmeli ve müzik
öğretmenleri de çocuk müziği repertuarını inceleyerek güncel bir yapı
oluşturmaya ve sunmaya çalışmalılardır. Çocuk müziği alanında yeni-güncel
yaklaşımların yapılması, özellikle ilkokul ve lise arasındaki çeşitli yaşlardaki
çocukların değişim süreci ve buna bağlı psikolojik durumları açısından önem
taşımaktadır (Yöre, 2004: 38-39).
1.8. Popüler Kültür
Popüler kültür tanımlamasının ortak bir tanımlamada buluşmasının neredeyse
imkansız olduğu görüşü sosyologlar tarafından ortak bir görüştür. Popüler kelimesi,
Latince “popularis” kelimesinden gelen “halka ait” anlamına karşılık gelmektedir.
Popüler kavramı, büyük bir kitlenin beğendiği ve benimsediği şeklinde de
tanımlanabilir.
Popüler kültür, en geniş ve kabul gören tanımıyla, gündelik hayatın
kültürüdür.
Popülerin dilbilimsel temeli ve tanımlaması geç ortaçağ dönemindeki
“halkın” anlamından, bugünkü egemen “birçok kişi tarafından sevilen veya
seçilen” anlamına doğru bir seyir izlemiştir. Bu kavramsal evrim, sivil
toplumun evrimine karşılıktır. Burjuva demokrasilerinin yükselmesiyle, bu
demokrasilerin popüler seçim özgürlüğüne/bağımsızlığına dayanan meşruluk
iddiasıyla ve bunun siyasal alanda ifadesi olan seçim süreciyle birlikte
popüler terimine belli bir anlam yüklendi. Bu anlamda popüler, yönetici
etkinliklerin ve programların (televizyon programları dahil) kabul damgası
oldu. Popülerin bu egemen kullanılışı, popüler alandan kültürel alana da
yayıldı ve bu egemen tanımı yeni alanlara taşıyarak, yeni ifade biçimleri
vererek ve toplumsal sistem için yeni dayanak rolü sağlayarak devam etmiştir
(Çağan, 2003: 31-32).
“Popüler kültürü üreten halktır, kültür endüstrisi değil. Kültür endüstrilerinin
elinden gelen tek şey, çeşitli halk oluşumlarının kendi popüler kültürlerini yaratma
sürecinde kullanabilecekleri ya da reddedebilecekleri bir metinler ya da kültürel
kaynaklar dağarcığı üretmektir”(Fiske, 1999: 36).
Gündelik kullanıma göre, pek çok insan tarafından sevilen olgulardan oluşan
popüler kültür, herhangi bir toplumun herhangi bir zamandaki egemen
kültürü olarak da tanımlanabilir. Aslında popüler kültür herhangi bir
toplumdaki elit, yüksek, aristokrat kültürden ayrı düşünülemez. Her şeye
rağmen, aydınlanma çağında olduğu gibi, bazı aristokrat toplumlarda bu iki
kültür arasında suni bir ayrım yaratılmıştır McGregor’un bazı aristokrat
toplumlarda ve suni olduğunu düşündüğü ayrımlama belki tarihsel başlangıç
noktası olarak doğru bir anı işaretliyor olabilir. Ama bugün bu ayrımlamanın
daha detaylandırılarak sürdürüldüğünü söylemek yerinde olur (Çağan, 2003:
33).
1.9. Popüler Müzik
Popüler müzik, popüler kültürün en önemli alanlarından biridir. Eğlenceye
yönelik sektörün müziği
ve gündelik yaşamın müziği olarak da tanımlanabilir.
Ayrıca, halkın büyük bir kısmının kabul ettiği severek ve seçerek dinlediği müzik
olarak da nitelendirilebilir. Popüler müzik, özellikle yirminci yüzyılın başlarında
ortaya çıkmış ve etkinliğini günümüzde de sürdüren bir müzik türüdür (Öztürk,
2006: 16).
Popüler müzik geniş kitlelerce dinlenmesi ve beğenilmesi amaçlanan müzik
türüdür. Pop müzik çoğunlukla profesyonel müzikçiler tarafından yazılır. Batı’da
1950’lerden bu yana “Rock and Roll” adıyla bilinen elektronik olarak güçlendirilmiş
bir müzik türünden kaynaklanan ve sürekli değişen üslupları tanımlamakta
kullanılmıştır.
Rock müziği 1960’larda solo şarkıcılardan çok, dört yada beş çalgıdan oluşan
pop gruplarının yapıtlarıya etkili oldu. Đngiliz grupları başlangıçta siyah rhytm and
blues üsluplarını taklit ediyorlardı. Fakat daha sonra kendi deneysel üsluplarını
geliştirdiler ve bu tür sonraları A.B.D’ de popüler oldu. Popüler toplulukların en
etkilisi olan The Beatles 1960 ve 1970’ lerde rock müziğinin aydın çevrelerde
saygınlık kazanmasında önemli rol oynadı.
Pop müzikte yeni açılımların elektronik çalgılarla ve synthesizerın
olanaklarıyla beslendiği de görülür. Sonuçta, Rhythm and Blues’dan başlayarak rock
adı altında kendi türlerini yaratmış, 20. yüzyılın ikinci yarısında örneğin, soul,
country, disco, reggae, new wave, heavy metal, folk, soft, progressive rock, punck
rock gibi stillerle geniş bir yelpaze sergilemiştir (Say, 2002: 433).
Türkiye’de kaynağı yabancı olmakla birlikte türkçe sözlü tango parçalar ilk
popüler müzik türü olarak düşünülebilir. Radyoların yaygınlaştığı, müzikli lokal ve
salonların gözde olduğu o dönemlerde, halkın güncel müzik gereksinimini
karşılayacak orkestralar da kurulmaya başladı. Zehra Eren, Celal Đnce, Secaattin
Tanyeli-Fehmi Ege orkestrası dönemin önemli popüler sanatçıları oldular (Bilgin,
1998: 9).
1960’lı yıllarda Anglo-Amerikan popunun etkileri Türkiye’ye de yansımış,
ancak Türkçe sözlü şarkılar daha çok tercih edilmiştir. Bu dönemde halk
müziğimizden de yararlanılmış, Modern Folk Üçlüsü, Moğollar, Cem Karaca, Barış
Manço, Fikret Kızılok ve Esin Afşar gibi topluluk ve şarkıcılar ün kazanmıştır.
Kendi özgün stillerini kullanan Yaşar Güvenir, Özdemir Erdoğan, Alpay, Erol Evgin,
Erol Büyükburç gibi müzisyenler de geniş ilgi görmüşlerdir (Say, 2002: 434).
“20. yüzyılın son çeyreğinde, özgün söz ve melodilerin yanı sıra Garo
Mafyan’ın armonizasyon desteğiyle pop müziğimizde yeni bir hava yaratan grup ise
“Mazhar, Fuat, Özkan” olmuştur” (Say, 2002: 434).
Besteci ve aynı zamanda aranjör olan sanatçılarımızın önde gelenleri arasında
Selmi Andak, Melih Kibar, Ali Kocatepe ve Timur Selçuk yer almıştır. Garo
Mafyan, Esin Engin, Onno Tunç, Atilla Özdemiroğlu, Turan Yükseler gibi isimler de
aranjmanlarıyla dikkat çekmiştir.
Günümüze uzanan süreçte adını duyuran bazı pop müzik şarkıcılar şöyle
sayılabilir: Ajda Pekkan, Sezen Aksu, Kayahan, Nilüfer, Neco, Aşkın Nur Yengi,
Sertab Erener, Tarkan.
1.10. TRT Çocuk Koroları
Ülkemizdeki çocukların, ortak şarkı söyleme biçimi ve ortak bir çocuk
şarkıları repertuarı oluşturmak amacıyla TRT Kurumunca 1979 yılında Ankara ve
Đstanbul Radyoları bünyelerinde, 1983 yılında Đzmir Radyosu bünyesinde, 1996
yılında ise Trabzon ve Diyarbakır Radyoları bünyelerinde kurulan TRT Çocuk
Koroları, 8 yaşından gün almış ve ses değişimi dönemine girmemiş çocuklardan
oluşan amatör ses topluluklarıdır.
TRT Çocuk Koroları Ulusal etkinliklerinin yanı sıra Uluslararası festival ve
seminerlerde de ülkemizi temsil etmişler ve ödüller almışlardır.
TRT Çocuk Müziği repertuarının % 95’i özgün Türk Çocuk Şarkıları ile Halk
Türkülerinden oluşmaktadır. Korolar Dünya Çocuk Edebiyatının dilimize uyarlanmış
seçkin örneklerini de seslendirmektedir. Oluşturulan repertuar a-capella (eşliksiz
koro eseri), piyano ve çalgı eşlikli olarak seslendirilmektedir.
1.11. TRT Popüler Çocuk Şarkıları Yarışması
1990 yılına kadar TRT Çocuk Korolarının repertuarı eğitim ağırlıklıydı. TRT
Çocuk Koroları kurumu günümüz çocuklarının eğitim müziğinin yanı sıra popüler
müzik dinleme ve şarkı söyleme ihtiyaçlarını karşılamak ve bu ihtiyacı karşılarken
iyi ve doğru örneklerle çocuklara olumlu birşeyler de kazandırmak amacıyla 1990
yılında “TRT Popüler Çocuk Şarkıları Yarışması” adı altında bir yarışma
düzenlemiştir. 1990, 1993, 1995, 1998, 2000, 2002, 2004 ve 2007 yıllarında
düzenlenen yarışmalar sonucunda repertuara toplam 82 eser kazandırılmıştır. 1990
yılındaki ilk yarışmada final yapılmamış 10 mansiyon ödülü verilmiştir.
1993 yılından itibaren TRT Popüler Çocuk Şarkıları Yarışması iki aşamalı
olarak düzenlenmiştir. Birinci aşamada TRT Müzik Dairesi Başkanlığının ve Genel
Müdürün onayı ile teşkil edilen eleme kurulu, kuruma teslim edilen tüm eserleri nota
ve söz üzerinden değerlendirerek, finalde yarışacak en çok 10 eseri tespit etmektedir.
Finale kalan 10 eser Ankara, Đstanbul ve Đzmir Çocuk Koroları tarafından
seslendirilmektedir. Bu şarkılara finaldeki seslendirilmede kullanılmak üzere
aranjörlere çalgı eşlikleri sipariş edilmekte, aranjörlerden eşliklerin stüdyo kayıtları
(play-back) istenmektedir. Aranjör ya da aranjörler, bestecilerin önerisi alınarak TRT
Müzik Dairesi Başkanlığınca tespit edilmektedir.
Đkinci aşama olan final, popüler çalgı eşliği modeline uygun yapılan playback kayıtları üzerine koroların canlı icraları ile gerçekleştirilmektedir. Finalde
yarışacak eserler arasından birincilik ödülü alacak eserin seçimi TRT Çocuk
Korolarının çalışmalarını sürdürdüğü Ankara, Đstanbul, Đzmir, Trabzon ve
Diyarbakır’ da 8-15 yaş arasındaki gruplardan oluşturulacak çocuk jürisi aracılığıyla
gerçekleştirilmektedir.
Yarışmaya katılacak şarkılarda bazı nitelikler aranmaktadır. Şarkılardaki
sözlerin milli birliği bozucu, moral yıkıcı olmaması, kurum yayın ilkelerine, çocuk
ruhuna zevk ve beğenisine uygun, yüceltici, çocuklar tarafından kolayca anlaşılabilir,
doğru ve dilbilgisi kuralları çerçevesinde Türkçe yazılmış olması ve şarkıların alt ses
sınırında dördüncü oktav do, üst ses sınırında da beşinci oktav fa notalarının dışına
çıkılmaması şarkılarda aranan bazı niteliklerdir (TRT 2009 Popüler Çocuk Şarkıları
Yarışması Şartnamesi).
Repertuara kazandırılan toplam 82 eserin notaları TRT Çocuk Koroları
repertuarında, kayıtları CD ve kasetlerde yer almaktadır.
1.12. Problem
Bu bağlamda araştırmanın ana problemi aşağıdaki gibi ifade edilebilir:
TRT Popüler Çocuk Şarkılarının müzikal özellikleri nelerdir? ve müzik
öğretim programıyla ilişkisi nedir?
1.13. Alt Problemler
1. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının müzikal özellikleri nelerdir?
2. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ilköğretim müzik öğretim programının
amaçlarıyla ilişkisi nedir?
3. TRT Popüler Çocuk Şarkıları, müzikal özellikleri bakımından müzik ders
kitaplarında yer alan şarkılarla benzerlikleri nelerdir?
1.14. Amaç
Bu araştırmanın temel amacı, TRT Popüler Çocuk Şarkılarının okul müzik
eğitiminde kullanılma durumlarının belirlenmesidir.
1.15. Önem
Araştırma;
TRT
Popüler
Çocuk
Şarkılarının
müzikal
özelliklerinin
belirlenmesi ve bu şarkıların okul müzik eğitiminde yer alan şarkılarla benzerlilikleri
olup
olmadığının
saptanması
ve
bu
şarkıların
okul
müzik
eğitiminde
kullanılabilirliliğinin belirlenmesi açısından önemlidir. Daha önce bu alanda bir
çalışmanın yapılmamış olması araştırmanın önemini ortaya koymaktadır.
1.16. Sınırlılıklar
Bu araştırmanın sınırlılıkları şunlardır.
1990, 1993, 1995, 1998, 2000, 2002, 2004 ve 2007 yıllarında düzenlenen
TRT Popüler Çocuk Şarkıları Yarışmasında ödül alan 1’er şarkı ile sınırlıdır.
Milli Eğitim Bakanlığı, Talim Terbiye Kurulunun 17.07.2007 gün ve 6748
sayılı yazısı ile eğitim aracı olarak kabul edilen 6., 7. ve 8. sınıf müzik ders
kitaplarındaki şarkılar ile sınırlıdır.
6., 7. ve 8. sınıf müzik ders kitaplarında yer alan marşlar araştırma kapsamı
dışında tutulmuştur.
Araştırma, araştırmacının kendi araştırma imkanları ve Gazi Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Enstitüsü'nün belirlediği çalışma süresi ile sınırlıdır.
1.17. Varsayımlar
Seçilen araştırma yöntemi, araştırmanın amacına, konusuna, problemin
çözümüne uygundur.
Araştırma örneklemi evreni temsil etmektedir.
Ulaşılan kaynaklar, güvenilir ve yeterlidir.
1.18. Tanımlar
Popüler Çocuk Şarkıları: Pop müzik unsurları taşıyan ve pop üslubunun
kullanıldığı, çocuk ruhuna, zevk ve beğenisine uygun çocuk şarkılarıdır.
TRT
:Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu
A3
: Üçüncü oktav la notası
A4
: Dördüncü oktav la notası
B3
: Üçüncü oktav si notası
B4
: Dördüncü oktav si notası
C4
: Dördüncü oktav do notası
C5
: Beşinci oktav do notası
D4
: Dördüncü oktav re notası
D5
: Beşinci oktav re notası
E4
: Dördüncü oktav mi notası
E5
: Beşinci oktav mi notası
F4
: Dördüncü oktav fa notası
F5
: Beşinci oktav fa notası
Fd5
: Beşinci oktav fa diyez notası
f
:frekans
%
:Yüzde
BÖLÜM 2
ĐLGĐLĐ ARAŞTIRMALAR
Bu bölümde, bu araştırmada yararlanılan, konu ile ilgili araştırmalara ilişkin
bilgilere yer verilmiştir.
Bilgin (1998) “Türkiye’ deki Đlköğretim Okullarının II. Kademesindeki
Müzik Eğitiminde, Popüler Müziklerin Yeri Ve Öneminin Đncelenmesi” adlı yüksek
lisans tezinde, müzik dersinde popüler müziklerin ne ölçüde kullanıldığı ve
yararlanıldığı araştırılmıştır. Bu çalışma doğrultusunda, Ankara ili merkez ilçe
ilköğretim okulları II. Kademesinde görevli 40 müzik öğretmenine anket
uygulanmıştır. Anket sonucunda müzik eğitiminde kullanılan şarkı türlerinin müzik
öğretmenleri tarafından önem sıraları tespit edilmiş, birinci sırada özgün Türk okul
şarkıları, ikinci sırada halk türküleri, üçüncü sırada popüler şarkılar, dördüncü sırada
öykünme şarkılar ve beşinci sırada aktarma şarkılar yer almıştır. Araştırmada, müzik
öğretmenlerinin büyük ölçüde ders içi ve ders dışı etkinliklerde popüler şarkılara yer
verdiklerini ancak müzik ders kitabı ve yardımcı ders kitapları ve diğer kitapların
öğretmenlerin
müzikteki
popüler
şarkı
ihtiyaçlarını
karşılamada
yeterli
bulmadıklarını ve bu ihtiyaçlarını başka kaynaklardan karşıladıkları da belirlenmiştir.
Bu kaynaklardan en çok kaset çalardan yararlandıklarını belirtmişlerdir. Müzik
öğretmenlerinin ders içi ve ders dışı etkinliklerde daha çok yerli pop müzik
yorumcularına yer verdikleri görülmüştür. Müzik öğretmenleri, müzik eğitiminde
kullanılan popüler şarkıların konu çeşitliliği ve zenginliği bakımından müzik dersinin
amacına kısmen uygun bulduklarını belirtmişlerdir. Ayrıca müzik eğitiminde
kullanılan şarkıların, öğrencilerin okul dışı günlük yaşamlarında hemen hemen hiç
yer almadığını, öğrencilerin okul dışı günlük yaşamlarında popüler şarkıların yer
aldığı göürüşündedirler. Araştırmacı, müzik eğitiminin hedeflerine ulaşmasında
öğretilen şarkıların öğrencilerin günlük yaşantısıyla bütünleşmesinin önemi üzerinde
durmuş, kitap yazarları ve eğitim müziği bestecilerinin şarkı bestelerken bu durumu
göz önünde bulundurmalarının önemini vurgulamıştır. Araştırmada, müzik dersinde
kullanılan ders kitaplarının müzik öğretmenlerinin popüler şarkı ihtiyaçlarını
karşılayacak şekilde bu alanda uzman kurum ve kişilerin ortak çalışmaları ile
düzenlenmesi ve müzik öğretmenlerinin eğitimlerinde popüler müzikler konusunda
müzik öğretmenlerinin yeterli bilgi ve beceri ile donatılması önerilmiştir.
Özen (1994) “Ankara’daki Đlk ve Orta Öğretim Öğrencilerinin Genel Müzik
Eğitiminden Beklentileri” adlı yüksek lisans tezinde, 60’Đlkokul, 60’ı Ortaokul, 60’ı
Lise son sınıf olmak üzere toplam 180 öğrenciye anket uygulanmış elde edilen
bulgular değerlendirilmiştir. Araştıma sonucunda, öğrencilerin çok büyük bir
bölümü; çeşitli türlerde bir çok şarkı öğrenmeyi, öğrenecekleri şarkıların konularının
çok çeşitli ve zengin olmasını, müzik dersinin, Türk ve Dünya müziklerinin belli
başlı tür ve çeşitlerini kapsamasını, bunlar hakkında bilgi kazandırmasını, müzik
dersinin kendilerini okul içinde ve dışında çeşitli müzik etkinliklerine katılmaya
yönlendirmesini, müzik dersinde, müzik türlerinden en uygun ve en iyi örneklere yer
verilmesini istediklerini belirtmişlerdir.
Göher (2006) “Türk ve Batı Çocuk Şarkılarının Karşılaştırılmalı Analizi” adlı
doktora tezinde, 1000 Türk ve 1000 Batı çocuk şarkısı çeşitli açılardan incelenerek
birbiriyle karşılaştırılmış ve bu şarkıların benzerlik ve fraklılıkları ortaya
konulmuştur. Araştırmada, çocuk şarkılarının doğasındaki sadelik benzerlik
gösterirken farklı kültürlere ait olmanın getirdiği farklılıklar gözlemlenmiştir. Türk
ve Batı çocuk şarkılarında en sık kullanılan diziler arasında parallellik olduğu, Batı
çocuk şarkılarında Türk şarkılarına göre daha tiz seslerin yoğun olarak kullanıldığı
saptanmıştır. Türk çocuk şarkılarında makamsal şarkıların tonal şarkılara göre daha
fazla olduğu görülmüştür. Şarkılar konular bakımından karşılaştırıldığında büyük
farklılıkların olduğu, genel olarak Türk çocuk şarkılarının okullarda çocuğu eğitmek
amacını taşıyan konulu şarkıların çok fazla olduğu, Batı çocuk şarkılarında en fazla
işlenen konuların günlük yaşam ve eğlence olduğu saptanmış, en büyük farkın ise
vatan sevgisi konulu şarkılarda görüldüğü öne sürülmüştür. Türk çocuk şarkılarında
vatan sevgisi konusu en sık kullanılan konu iken, Batı şarkılarında bu konuya çok
daha az yer verildiği saptanmıştır.
Uluçay (2006) “Đlköğretim Đkinci Kademe Müzik Eğitimi Dersinde 20052006 Eğitim Öğretim Yılında Okutulan Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan Şarkıların
Müziksel Amaçlar Bakımından Analizi” adlı yüksek lisans tezinde, ilköğretim
kurumları ikinci devre müzik müfredatına uygun olarak hazırlanmış ve 2005-2006
Eğitim Öğretim yılında okutulmakta olan müzik ders kitaplarında yer alan okul
şarkıları üzerine bir araştırma yapılmıştır. Araştırmada 390 okul şarkısı çeşitli
kriterler bakımından incelenmiştir. Şarkılar konuları bakımından incelendiğinde, aşk,
vatan sevgisi ve tabiat konularının sıklıkla kullanıldığı bunları takip eden konuların
da müzik, Atatürk, dostluk, oyunlar, tekerlemeler olduğu saptanmıştır. Şarkılar ton,
makam, modal ve ayaklar bakımından incelenmiş, Klasik Batı Müziği dizilerinden
majör ve minör dizilerin en fazla kullanılan diziler olduğu, makamsal dizilerden de
en sık kullanılan dizilerin hüseyni ve kürdi makam dizileri olduğu
görüşüne
varılmıştır. Ayrıca incelenen şarkıların büyük çoğunluğunun tek sesli olduğu çok
sesli şarkılara az sayıda yer verildiği saptanmış, çok sesli şarkıların ders
kitaplarındaki sayısının arttırılması önerisinde bulunulmuştur.
Sak (1997) “Đlköğretim Okullarında Müzik Eğitimi ve Çocuk Şarkıları
Üzerine Bir Araştırma” adlı yüksek lisans tezinde, çocuklara öğretilecek şarkıların
seçiminde şarkıların çocukların yaşına ve gelişim düzeylerine uygun ve ortak ses
alanına uygun şarkılar olmasının önemini vurgulamıştır.
Öztürk (2006) “Đlköğretim Okullarındaki Đkinci Kademe Müzik Eğitimi ve
Sorunları” adlı yüksek lisans tezinde, Ordu ili Ünye ve Fatsa ilçelerinde görev yapan
onbir müzik öğretmenine anket uygulanmıştır. Anket sonuçlarına göre, müzik
öğretmenlerinin tamamı popüler müziklerden yararlandıklarını ve popüler müziklerin
öğrenciler üzerinde oldukça etkili olduğunu belirtmişlerdir. Öğrencilere sorulan
“evinizde hangi tür müzik dinlenmektedir?” sorusuna öğrencilerin büyük çoğunluğu
türkçe sözlü pop müzik cevabını vermişler ve “siz hangi tür müziği seviyorsunuz?”
sorusuna yine öğrencilerin büyük çoğunluğu yabancı sözlü pop müzik ve türkçe
sözlü pop müzik cevabını vermişlerdir. Bu çalışmada öğrencilerin günlük
yaşamlarında pop şarkılarının yer aldığı tespit edilmiştir.
BÖLÜM 3
YÖNTEM
TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Okul Müzik Eğitiminde kullanılma
durumlarını belirlemek amacıyla yapılan araştırmanın bu bölümünde yöntemin genel
niteliği, evren ve örneklem ile araştırma için gerekli veriler yer almaktadır.
3.1. Araştırma modeli
Bu araştırma; TRT Popüler Çocuk Şarkılarının müzikal özelliklerinin ve bu
özelliklerin Đlköğretim müzik programı ile ilişkisini belirlemeye yönelik olduğundan
betimsel bir çalışmadır.
3.2. Evren ve Örneklem
Bu araştırmanın evrenini, TRT Popüler Çocuk Şarkıları Yarışmasında ödül
alan şarkılar ve Milli Eğitim Bakanlığı, Talim Terbiye Kurulunun 17.07.2007 gün ve
6748 sayılı yazısı ile eğitim aracı olarak kabul edilmiş müzik ders kitaplarında yer
alan şarkılar oluşturmaktadır.
Bu araştırmanın örneklemini ise; TRT Popüler Çocuk Şarkıları Yarışmasının
düzenlendiği yıllardan ödül almış birer şarkı ve Đlköğretim 6. 7. ve 8. sınıf müzik
ders kitaplarındaki 45 şarkı oluşturmuştur.
TRT Popüler Çocuk Şarkılarının örneklemini oluşturan şarkılar; birincilik
ödülü
alan
şarkılardır
ancak
1990
yılında
düzenlenen
yarışmada
final
yapılmadığından dolayı, bu yılda mansiyon ödülü alan şarkı araştırma da yer
almaktadır.
3.3. Verilerin Toplanması
Araştırma için gerekli nitel veriler ilgili kaynak kitapların ve özel arşivlerin
taranmasıyla elde edilmiştir. Kaynak tarama, araştırmanın dayanacağı temel
gerçekleri saptamak ve kuramsal temeli oluşturmak amacıyla işlenen bir teknik
olarak düşünülmüş ve gerçekleştirilmiştir.
Araştırmada kullanılan şarkılar, Milli Eğitim Bakanlığı, Talim Terbiye
Kurulunun 17.07.2007 gün ve 6748 sayılı kararı ile ders kitabı olarak kabul gören
kitapların ve TRT Popüler Çocuk Şarkıları Yarışması’ nda ödül alan şarkıların
incelenmesi sonucu belirlenmiştir.
3.5.Verilerin Çözümlenmesi
Kaynak tarama sonucu elde edilen şarkılar, müzikal özellikleri bakımından
incelenip değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda şarkıların; konu, tempo, ölçü, ton, ses
alanı, nota değerleri, tekseslilik ve çokseslilik durumları, ezgisel seyir bakımından
gösterdiği özellikler saptanmıştır.
Bulgular önce tablolar ve grafikler halinde gösterilmiş ve ardından sözel
olarak ifade edilmiş, bulgulardan çıkan sonuçlar özetlenmiş ve çeşitli önerilerde
bulunulmuştur.
BÖLÜM 4
BULGULAR VE YORUM
bu
Araştırmanın
bölümünde
alt
problemlerin
çözümüne,
verilerin
çözümlenmesi sonucunda elde edilen bulgulara ve bu bulgulara ait yorumlara yer
verilmiştir.
Tablo 4.1. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Müzik Ders Kitaplarındaki
Yeri
Şarkı
Aldığı Ödül
Müzik Dersi Kitaplarındaki Yeri
Küçük Çevreciler
Savaşlar Olmasa
Đstiyorum
Kırma Fidanı
Düşlerimiz
Sevgi
Mavi Gezegen
Tik Tak
1990_ Mansiyon Ödülü
1993_ Birincilik Ödülü
1995_ Birincilik Ödülü
1998_ Birincilik Ödülü
2000_ Birincilik Ödülü
2002_ Birincilik Ödülü
2004_ Birincilik Ödülü
2007_ Birincilik Ödülü
Yer Almamış
Yer Almamış
Yer Almamış
Yer Almamış
Yer Almamış
Yer Almamış
Yer Almamış
Yer Almamış
Tablo 4.1’ de görüldüğü gibi düzenlenen TRT Popüler Çocuk Şarkıları
Yarışması’nın düzenlendiği yıllardan 1’er şarkı yer almaktadır. 1990 yılında
yarışmada final yapılmamış 10 mansiyon ödülü verilmiştir. Milli Eğitim Bakanlığı,
Talim Terbiye Kurulunun 17.07.2007 gün ve 6748 sayılı yazısı ile eğitim aracı
olarak kabul edilen 6., 7. ve 8. sınıf müzik ders kitapları incelenmiş, bu şarkıların
hiçbirisinin müzik ders kitaplarında yer almadığı saptanmıştır.
Bu
kitapların
hazırlanması
yapılmadığı düşünülmektedir.
sırasında
yeterince
kaynak
taramasının
Tablo 4.2. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Bestecileri ve Söz Yazarları
Şarkı
Besteci - Söz Yazarı
Küçük Çevreciler
Savaşlar Olmasa
Đstiyorum
Kırma Fidanı
Düşlerimiz
Sevgi
Mavi Gezegen
Tik Tak
Đbrahim Hakkı KORHAN- Serap KORHAN
Đbrahim Hakkı KORHAN- Serap KORHAN
Nedim YILDIZ- Nedim YILDIZ
Yakup KIVRAK- Yakup KIVRAK
Nedim YILDIZ- Nedim YILDIZ
Nedim YILDIZ- Nedim YILDIZ
Yavuz DURAK- Yavuz DURAK
Yavuz DURAK- Yavuz DURAK
Tablo 4.2’ de görüldüğü gibi, TRT Popüler Çocuk Şarkıları Yarışmasında
ödül alan şarkıların besteci ve söz yazarları yer almaktadır.
Bu şarkıların bestecilerinin ve söz yazarlarının özgeçmişleri incelendiğinde
bu kişilerin müzik eğitimcisi oldukları anlaşılmaktadır.
Dolayısıyla söz ve müzikleri müzik eğitimcilerince oluşturulmuş bu ve
benzeri şarkıların çocukların düzeylerine ve zevklerine uygun düştüğü kolay
öğrenilir ve öğretilir şarkılar olduğu düşünülmektedir.
Tablo 4.3. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Konularının Dağılımı
Konu
f
%
Dünya Barışı
Doğa
Çocuk
Sevgi
Toplam
4
2
1
1
8
50
25
12,5
12,5
100,0
Tablo 4.3’ de TRT Popüler Çocuk Şarkılarının konularının dağılımı
verilmiştir. Bu şarkıların % 50’sinde dünya barışı, % 25’inde doğa, % 12,5’inde
çocuk, % 12,5’inde sevgi konuları işlenmiştir. Bu şarkılarda % 50 ile büyük oranda
dünya barışı mesajını veren şarkı konusunun söz yazarları tarafından işlenen en çok
şarkı konusu olduğu görülmektedir.
Çocukların kişisel gelişimlerinde barış kavramının öğretilmesi önemli bir
unsurdur. Bu nedenle, bestecilerin ve söz yazarlarının şarkılarda çoğunlukla bu
konuya yer verdikleri düşünülmektedir.
Tablo 4.4. Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Konularının
Dağılımı
Konu
Sevgi
Hayvanlar
Doğa
Müzik
Dostluk
Günlük Yaşam
Atatürk
Meslek
Bayrak
Vatan Sevgisi
Memleket
Kahramanlık
Dans
Çocuk
Gençlik
Toplam
f
%
12
6
5
5
3
3
2
2
1
1
1
1
1
1
1
45
26,7
13,3
11,1
11,1
6,7
6,7
4,4
4,4
2,2
2,2
2,2
2,2
2,2
2,2
2,2
100,0
Tablo 4.4’ de müzik kitaplarında yer alan 45 şarkının konularının dağılımı
yer almaktadır. Bu şarkıların % 26,7’sinde Sevgi, % 13,3’ünde Hayvanlar, %
11,1’inde Doğa, % 11,1’inde Müzik, % 6,7’sinde Dostluk, % 6,7’sinde Günlük
Yaşam, % 4,4’ünde Atatürk, % 4,4’ünde Meslek, % 2,2’sinde Bayrak, % 2,2’sinde
Vatan Sevgisi, % 2,2’sinde Memleket, % 2,2’sinde Kahramanlık, % 2,2’sinde Dans,
% 2,2’sinde Çocuk, % 2,2’sinde Gençlik, konuları işlenmiştir. Sevgi konusunu
işleyen şarkıların diğer konulara göre daha fazla yer aldığı görülmektedir.
Çocukların kişisel ve sosyal gelişim süreçlerinde bu konuların olumlu yönde
etki edeceği düşünülmektedir.
Grafik 4.1. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve Müzik Ders
Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Konularının Dağılımlarının Karşılaştırmalı
Grafiği
Vatan Sev gisi
Memleket
Kahramanlık
Gençlik
Dans
Bay rak
Meslek
Atatürk
Günlük Yaşam
Dostluk
Müzik
Hay v anlar
Çocuk
Sev gi
Doğa
Düny a Barışı
0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0% 80,0% 90,0% 100,0%
%
TRT Popüler Çocuk Şarkıları
Müzik Ders Kitaplarındaki Şarkılar
Grafik 4.1. de TRT Popüler Çocuk Şarkıları ile müzik kitaplarında yer alan
şarkıların konularının dağılımı karşılaştırılmıştır. Đki grup arasında şarkılarda işlenen
ortak konular; çocuk, sevgi ve doğa konularıdır.
Tablo 4.5. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Tempolarının Dağılımı
Tempo
f
%
Belirtilmeyen
Orta yavaş
Orta çabuk
Çabuk
Toplam
4
2
1
1
8
50
25
12,5
12,5
100,0
Tablo 4.5’ de TRT Popüler Çocuk Şarkılarının tempolarının dağılımı
verilmiştir. Bu şarkıların % 25’i orta yavaş tempoda, % 12,5’i orta çabuk
temposunda, % 12,5’i çabuk tempoda bestelenmiştir. Şarkıların % 50’ sinde
şarkıların tempoları belirtilmemiştir.
Temposu belirtilmemiş şarkıların şarkı öğretim sürecinde, öğreticiye şarkı
seslendirme konusunda dezavantaj yaratabileceği düşünülmektedir. Dolayısıyla,
şarkıların tempolarının belirtilmesi; şarkıları icra edenlere ve öğreticilere kolaylık
sağlayacaktır ve şarkıların nasıl yorumlanması gerektiği anlaşılacaktır.
Ayrıca çeşitli tempolu şarkıların da yer almış olması çocukların farklı
tempoları tanımış olmaları ve kendilerini geliştirmeleri açısından yararlıdır.
Tablo 4.6. Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Tempolarının
Dağılımı
Tempo
Orta çabuk
Çabuk
Orta yavaş
Yavaş
Belirtilmeyen
Toplam
f
%
20
12
10
2
1
45
44,4
26,7
22,2
4,4
2,2
100,0
Tablo 4.6’ da müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların tempolarının
dağılımı yer almaktadır. Şarkıların % 44,4’ü orta çabuk temposunda, % 26,7’si çabuk
tempoda, % 22,2’si orta yavaş tempoda, % 4,4’ü yavaş tempoda yazılmıştır.
Şarkıların bir tanesinde tempo belirtilmemiştir. Bu şarkılarda en çok orta çabuk
temposunun kullanıldığı görülmektedir. Çabuk tempo da şarkılarda oldukça
kullanılmıştır.
Grafik 4.2. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve Müzik Ders
Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Tempolarının Dağılımlarının Karşılaştırmalı
Grafiği
100%
90%
80%
70%
60%
% 50%
40%
30%
20%
10%
0%
Yav aş
Orta y av aş
Orta çabuk
TRT Popüler Çocuk Şarkıları
Çabuk
Belirtilmey en
Müzik Ders Kitaplarındaki Şarkılar
Grafik 4.2’ de TRT Popüler Çocuk Şarkıları ile müzik ders kitaplarında yer
alan şarkıların tempolarının dağılımı karşılaştırılmıştır. Okul şarkılarında orta hız
tempolu şarkılar, TRT Popüler Çocuk Şarkılarında da yavaş tempolu şarkılar daha
fazla yer almaktadır. Đki grupta da yavaş tempolu ve hızlı tempolu şarkılar hemen
hemen aynı oranda yer almaktadır. Ağır tempolu ve çabuk tempolu şarkılar, müzik
ders kitaplarında yer alırken TRT Popüler Çocuk Şarkılarında yer almamıştır. TRT
Popüler Çocuk Şarkılarında temposu belirtilmeyen şarkılar müzik ders kitaplarındaki
şarkılara oranla daha fazladır.
Tablo 4.7. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Ölçülerinin Dağılımı
Ölçü
f
%
4/4
2/2
5/8
Toplam
6
1
1
8
75
12,5
12,5
100,0
Tablo 4.7’ de TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ölçülerinin dağılımı
verilmiştir. Şarkıların % 75’i 4/4 lük ölçü sayısı, % 12,5’i 2/2 lik ölçü sayısı, %
12,5’i 5/8 lik ölçü sayısında yazılmıştır. Bu şarkılarda en çok 4/4 lük ölçü sayısının
kullanıldığı görülmektedir.
Bestecilerin çocuk şarkıları bestelerken 4/4 lük ölçü sayısını daha sık
kullanmaları, şarkı sözlerinin prozodik açıdan bu ölçü sayısına daha uygun
olabileceğini düşünmelerinden ileri geldiği varsayılmaktadır.
Tablo 4.8. Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Ölçülerinin
Dağılımı
Ölçü
F
%
4/4
2/4
9/8
3/4
5/8
6/8
7/8
Toplam
19
9
5
4
3
3
2
45
42,2
20
11,1
8,9
6,7
6,7
4,4
100,0
Tablo 4.8’ de müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların ölçülerinin dağılımı
yer almaktadır. Şarkıların % 42,2’si 4/4 lük, % 20’ si 2/4’lük, % 11,1’i 9/8 lik, %
8,9’u 3/4 lük, % 6,7’ si 5/8 lik, % 6,7’si 6/8 lik, % 4,4’ü 7/8 lik, ölçü kalıbında
yazılmıştır. Bu şarkılarda en çok 4/4 lük ölçü kullanıldığı görülmektedir.
Bestecilerin çocuk şarkıları bestelerken 4/4 lük ölçü sayısını daha sık
kullanmaları, şarkı sözlerinin prozodik açıdan bu ölçü sayısına daha uygun
olabileceğini düşünmelerinden ileri geldiği varsayılmaktadır.
Müzik ders kitaplarında yer alan şarkılarda Türk müziğinin çeşitli ölçülerinde
yazılmış şarkıların da yer alması; çocukların kendi kültürümüzün müziğinin
özelliklerini tanımış olmaları ve farklı ölçülerde şarkı söyleyebilmelerine yarar
sağladığı düşünülmektedir.
Grafik 4.3. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve Müzik Ders
Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Ölçülerinin Dağılımlarının Karşılaştırmalı
Grafiği
100,0%
90,0%
80,0%
70,0%
60,0%
% 50,0%
40,0%
30,0%
20,0%
10,0%
0,0%
2/2
4/4
3/4
2/4
TRT Popüler Çocuk Şarkıları
5/8
6/8
7/8
9/8
Müzik Ders Kitaplarındaki Şarkılar
Grafik 4.3’ de TRT Popüler Çocuk Şarkıları ile müzik ders kitaplarında yer
alan
şarkıların ölçülerinin dağılımı karşılaştırılmıştır. Müzik ders kitaplarındaki
şarkılarda ve TRT Popüler Çocuk Şarkılarında en çok kullanılan ölçü 4/4 lük ölçü
olmuştur. Đki grupta da ortak kullanılan bir diğer ölçü de 5/8 lik ölçüdür. TRT
Popüler Çocuk Şarkılarına göre müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların
ölçülerinin çeşitliliğinin daha fazla olduğu görülmektedir.
Tablo 4.9. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Tonlarının Dağılımı
Ton
F
%
Re Majör
Sol Majör
Mi bemol Majör
Re Hüseyni
Toplam
4
2
1
1
8
50
25
12,5
12,5
100,0
Tablo 4.9’ da TRT Popüler Çocuk Şarkılarının tonlarının dağılımı verilmiştir.
Şarkıların % 50’sinde Re Majör tonu, % 25’inde Sol Majör tonu,% 12,5’inde Mi bemol
Majör tonu, % 12,5’inde Re Hüseyni makamı kullanılmıştır. Bu şarkılarda en fazla Re
Majör tonunun kullanıldığı görülmektedir.
Dolayısıyla, bestecilerin çocuk şarkıları bestelerken Re Majör tonunu daha
sık kullanmaları hem yarışmanın teknik şartnamesini, hem çocukların ses sınırlarını
ve hem de şarkının müzikal yapısına uygunluğunu göz önünde bulundurarak
besteledikleri düşünülmektedir.
Tablo 4.10. Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Tonlarının
Dağılımı
Ton
Do Majör
Re Hüseyni
Fa Majör
Re Minör
Mi Kürdi
La Minör
Sol Majör
Mi Minör
Do Rast
Re Hicaz
Toplam
F
%
18
12
3
3
3
2
1
1
1
1
45
40
26,7
6,7
6,7
6,7
4,4
2,2
2,2
2,2
2,2
100,0
Tablo 4.10’ da müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların tonlarının dağılımı
yer almaktadır. Bu şarkıların % 40’ı Do Majör tonunda, % 26,7’si Re Hüseyni
makamında, % 6,7’si Fa Majör tonunda, % 6,7’si Re minör tonunda, % 6,7’si Mi
Kürdi makamında, % 4,4’ü La minör tonunda, % 2,2’si Sol Majör tonunda, % 2,2’si
Mi minör tonunda, % 2,2’si Do Rast makamında, %2,2’si Re Hicaz makamında,
bestelenmiştir. Bu şarkıların büyük çoğunluğunda Do Majör tonunun kullanıldığı
görülmektedir.
Dolayısıyla, bestecilerin çocuk şarkıları bestelerken hem Talim Terbiye
Kurulu kriterlerini hem çocukların ses sınırlarını ve hem de şarkının müzikal
yapısına uygunluğunu göz önünde bulundurarak Do Majör tonunu daha sık
kullandıkları düşünülmektedir.
Çeşitli tonlarda ve makamlarda bestelenmiş şarkıların yer alması; öğrencilerin
çeşitli tonları ve makamları tanımalarını sağlamaktadır. Ayrıca Türk müziği makamlı
şarkıların bulunması çocukların kendi müzik kültürlerini tanımaları ve müzik kültürü
dağarlarının genişlemesi bakımından önemlidir.
Grafik 4.4. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve Müzik Ders
Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Tonlarının Dağılımlarının Karşılaştırmalı
Grafiği
100%
90%
80%
70%
60%
% 50%
40%
30%
20%
10%
0%
Do Majör Fa Majör
Sol
Re Minör Mi Minör La Minör Do Rast
Majör
Re
Re Hicaz Mi Kürdi Re Majör Mi bemol
Hüsey ni
TRT Popüler Çocuk Şarkıları
Müzik Ders Kitaplarındaki Şarkılar
Majör
Grafik 4.4’ de TRT Popüler Çocuk Şarkıları ile müzik ders kitaplarında yer
alan şarkıların tonlarının dağılımı karşılaştırılmıştır. Her iki grupta kullanılan tonlar
oldukça çeşitlilik göstermiştir. Müzik ders kitaplarındaki şarkıların ve TRT Popüler
Çocuk Şarkılarının ortak tonları Sol Majör tonu ve Re Hüseyni makamıdır. TRT
Popüler Çocuk Şarkılarında en sık kullanılan Re Majör tonu müzik ders kitaplarında
yer alan şarkılarda hiç kullanılmamıştır. Müzik ders kitaplarında yer alan şarkılarda
en sık kullanılan ton olan Do Majör tonu ile Fa Majör, Re minör, Mi minör, La minör
tonları ve Do Rast, Re Hicaz, Mi Kürdi makamları TRT Popüler Çocuk Şarkılarında
hiç kullanılmamıştır.
Tablo 4.11. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Alt Ses Sınırlarının
Dağılımı
Nota
D4
E4
Toplam
F
%
7
1
8
87,5
12,5
100,0
Tablo 4.11’ de TRT Popüler Çocuk Şarkılarının alt ses sınırlarının dağılımı
verilmiştir. Bu şarkıların % 87,5’inin alt ses sınırı dördüncü oktav re notası, %
12,5’inin ise alt ses sınırı dördüncü oktav mi notasıdır. Bu şarkıların % 87,5 oranla
büyük çoğunluğunda alt ses sınırı olarak dördüncü oktav re notasının yer aldığı
görülmektedir.
TRT Popüler Çocuk Şarkıları Yarışması şartnamesinde şarkıların, alt ses
sınırlarını belirtilen notaların ve şarkıların tonal yapısına uygunluk durumların
belirleyici etken olduğu düşünülmektedir.
Böylece, çocukların ses sınırları göz önünde bulundurularak bestelenmiş
şarkılar, çocuklar tarafından icra edilirken çocukların sesleri zorlanmayacak ve ses
tellerinde olası bir problem durumu ortadan kalkmış olacaktır.
Tablo 4.12. Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Alt Ses
Sınırlarının Dağılımı
Nota
C4
D4
E4
G4
B3
A3
F4
Toplam
F
%
23
10
6
2
2
1
1
45
51,1
22,2
13,3
4,4
4,4
2,2
2,2
100,0
Tablo 4.12’ de müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların alt ses sınırlarının
dağılımı yer almaktadır. Bu şarkıların % 51,1’inin alt ses sınırı dördüncü oktav do
notası, % 22,2’sinin alt ses sınırı dördüncü oktav re notası, % 13,3’ünün alt ses sınırı
dördüncü oktav mi notası, % 4,4’ünün alt ses sınırı dördüncü oktav sol notası, %
4,4’ünün alt ses sınırı üçüncü oktav si notası, % 2,2’sinin alt ses sınırı üçüncü oktav
la notası, % 2,2’sinin alt ses sınırı dördüncü oktav fa notasıdır. Bu şarkıların
çoğunluğunun alt ses sınırının dördüncü oktav do notası olduğu görülmektedir.
Bestecilerin şarkıların alt ses sınırlarında, ezgilerin tonal yapısını ve
çocukların ses sınırlarını göz önünde bulundurdukları düşünülmektedir.
Böylece, çocukların ses sınırları göz önünde bulundurularak bestelenmiş
şarkılar, çocuklar tarafından icra edilirken çocukların sesleri zorlanmayacak ve ses
tellerinde olası bir problem durumu ortadan kalkmış olacaktır.
Grafik 4.5. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve Müzik Ders
Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Alt Ses Sınırlarının Dağılımlarının
Karşılaştırmalı Grafiği
100%
90%
80%
70%
60%
% 50%
40%
30%
20%
10%
0%
A3
B3
C4
TRT Popüler Çocuk Şarkıları
D4
E4
F4
G4
Müzik Ders Kitaplarındaki Şarkılar
Grafik 4.5’ de TRT Popüler Çocuk Şarkıları ile müzik ders kitaplarında yer
alan şarkıların alt ses sınırlarının dağılımı karşılaştırılmıştır. Müzik ders
kitaplarındaki şarkıların ve TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ortak alt ses sınırları
dördüncü oktav re ve dördüncü oktav mi notalarıdır. TRT Popüler Çocuk
Şarkılarında alt ses sınırı olarak en sık kullanılan nota dördüncü oktav notasıdır.
Müzik ders kitaplarında yer alan şarkılarda ise alt ses sınırı olarak en sık kullanılan
nota dördüncü oktav do notasıdır. Müzik ders kitaplarındaki şarkılarda alt ses sınırı
olarak kullanılan üçüncü oktav la, üçüncü oktav si, dördüncü oktav fa ve dördüncü
oktav sol notaları TRT Popüler Çocuk Şarkılarında alt ses sınırı olarak hiç
kullanılmamıştır.
Tablo 4.13. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Üst Ses Sınırlarının
Dağılımı
Nota
D5
B4
E5
Fd5
Toplam
f
%
3
2
2
1
8
37,5
25
25
12,5
100,0
Tablo 4.13’ de TRT Popüler Çocuk Şarkılarının üst ses sınırlarının dağılımı
verilmiştir. Bu şarkıların % 37,5’inin üst ses sınırı beşinci oktav re notası, % 25’inin
üst ses sınırı dördüncü oktav si notası, % 25’inin üst ses sınırı beşinci oktav mi
notası, % 12,5’inin üst ses sınırı beşinci oktav fa diyez notasıdır. Bu şarkıların
çoğunluğunda üst ses sınırı olarak beşinci oktav re notasının kullanıldığı
görülmektedir.
TRT Popüler Çocuk Şarkıları Yarışması şartnamesinde şarkıların üst ses
sınırılarında belirtilen notaların ve ezgilerin tonal yapısına uygunluk durumların
belirleyici etken olduğu düşünülmektedir.
Böylece, çocukların ses sınırları göz önünde bulundurularak bestelenmiş
şarkılar, çocuklar tarafından icra edilirken çocukların sesleri zorlanmayacak ve ses
tellerinde olası bir problem durumu ortadan kalkmış olacaktır.
Tablo 4.14. Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Üst Ses
Sınırlarının Dağılımı
Üst ses sınırı
F4
G4
A4
B4
C5
D5
E5
F5
Toplam
f
%
1
1
8
5
21
5
3
1
45
2,2
2,2
17,8
11,1
46,7
11,1
6,7
2,2
100,0
Tablo 4.14’ de müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların üst ses sınırlarının
dağılımı yer almaktadır. Bu şarkıların % 2,2’sinin üst ses sınırı dördüncü oktav fa
notası, % 2,2’sinin üst ses sınırı dördüncü oktav sol notası, % 17,8’inin üst ses sınırı
dördüncü oktav la notası, % 11,1’inin üst ses sınırı dördüncü oktav si notası, %
46,7’sinin üst ses sınırı beşinci oktav do notası, % 11,1’inin üst ses sınırı beşinci
oktav re notası, % 6,7’sinin üst ses sınırı beşinci oktav mi notası, % 2,2’sinin üst ses
sınırı beşinci oktav fa notasıdır. Bu şarkıların büyük çoğunluğunda üst ses sınırı
olarak beşinci oktav notasının kullanıldığı görülmektedir.
Bestecilerin şarkıların üst ses sınırlarında şarkıların tonal yapısını ve
çocukların ses sınırlarını göz önünde bulundurdukları düşünülmektedir.
Böylece, çocukların ses sınırları göz önünde bulundurularak bestelenmiş
şarkılar, çocuklar tarafından icra edilirken çocukların sesleri zorlanmayacak ve ses
tellerinde olası bir problem durumu ortadan kalkmış olacaktır.
Grafik 4.6. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve Müzik Ders
Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Üst Ses Sınırlarlarının Dağılımlarının
Karşılaştırmalı Grafiği
100,00%
90,00%
80,00%
70,00%
60,00%
% 50,00%
40,00%
30,00%
20,00%
10,00%
0,00%
F4
G4
A4
B4
TRT Popüler Çocuk Şarkıları
C5
D5
E5
F5
Fd5
Müzik Ders Kitaplarındaki Şarkılar
Grafik 4.6’ da TRT Popüler Çocuk Şarkıları ile müzik ders kitaplarında yer
alan şarkıların üst ses sınırlarının dağılımı karşılaştırılmıştır. Müzik ders
kitaplarındaki şarkıların ve TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ortak üst ses sınırları
beşinci oktav re, beşinci oktav mi ve dördüncü oktav si notalarıdır. TRT Popüler
Çocuk Şarkılarında üst ses sınırı olarak en sık kullanılan nota beşinci oktav re notası
iken müzik ders kitaplarındaki şarkıların üst ses sınırı olarak en sık kullanılan nota
beşinci oktav do notasıdır. TRT Popüler Çocuk Şarkılarında üst ses sınırı olarak
kullanılan beşinci oktav fa diyez notası, müzik ders kitaplarındaki şarkılarda üst ses
sınırı olarak hiç kullanılmamıştır.
Tablo 4.15. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Nota Değerlerinin Dağılımı
Nota Değerleri
16’lık nota değeri
8’lik nota değeri
4’lük nota değeri
2’lik nota değeri
1’lik nota değeri
Noktalı 8’lik nota değeri
Noktalı 4’lük nota değeri
Noktalı 2’lik nota değeri
Toplam
F
%
5
8
8
7
2
6
4
2
8
62,5
100
100
87,5
25
75
50
25
100,0
Tablo 4.15’ de TRT Popüler Çocuk Şarkılarının nota değerlerinin dağılımı
verilmiştir. Bu şarkıların % 62,5’inde 16’lık nota değeri, % 100’ ünde 8’lik nota
değeri, % 100’ ünde 4’lük nota değeri, % 87,5’inde 2’lik nota değeri, % 25’inde 1’lik
nota değeri, % 75’inde Noktalı 8’lik nota değeri, % 50’sinde Noktalı 4’lük nota
değeri, % 25’inde Noktalı 2’lik nota değeri yer almaktadır. Bu şarkıların tamamında
8’lik ve 4’lük nota değerlerinin yer aldığı görülmektedir.
Bestecilerin, şarkıların prozodik ezgisel ve ritmik yapılarını göz önünde
bulundurarak bu nota değerlerini kullandıkları düşünülmektedir.
Tablo 4.16. Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Nota
Değerlerinin Dağılımı
Nota Değerleri
16’lık nota değeri
8’lik nota değeri
4’lük nota değeri
2’lik nota değeri
1’lik nota değeri
Noktalı 8’lik nota değeri
Noktalı 4’lük nota değeri
Noktalı 2’lik nota değeri
Toplam
F
%
14
45
44
18
3
10
23
15
45
31,1
100
97,8
40
6,7
22,2
51,1
33,3
100,0
Tablo 4.16’ da müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların nota değerlerinin
dağılımı yer almaktadır. Bu şarkıların % 31,1’inde 16’lık nota değeri, % 100’ ünde
8’lik nota değeri, % 97,8’inde 4’lük nota değeri, % 40’ında 2’lik nota değeri, %
6,7’sinde 1’lik nota değeri, % 22,2’sinde noktalı 8’lik nota değeri, % 51,1’ inde
noktalı 4’lük nota değeri, % 33,3’ünde noktalı 2’lik nota değeri yer almaktadır. Bu
şarkıların tamamında 8’lik nota değerinin yer aldığı görülmektedir. 4’lük nota
değerinin de % 97,8 gibi büyük oranda şarkılarda yer aldığı görülmektedir.
Bestecilerin şarkıların prozodik ezgisel ve ritmik yapılarını göz önünde
bulundurularak bu nota değerlerini kullandıkları düşünülmektedir.
Ayrıca çeşitli nota deeğrlerini içeren şarkıların yer alması; .ocukların ritim
kalıplarını tanımalarına ve müzik bilgilerinin gelişmesine katkı sağlayacaktır.
Grafik 4.7. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve Müzik Ders
Kitaplarında
Yer
Alan
Şarkıların
Nota
Değerlerinin
Dağılımlarının
Karşılaştırmalı Grafiği
100,0%
90,0%
80,0%
70,0%
60,0%
% 50,0%
40,0%
30,0%
20,0%
10,0%
0,0%
16’lık nota
8’lik nota
4’lük nota
2’lik nota
1’lik nota
değeri
değeri
değeri
değeri
değeri
TRT Popüler Çocuk Şarkıları
Noktalı 8’lik Noktalı 4’lük Noktalı 2’lik
nota değeri
nota değeri
nota değeri
Müzik Ders Kitaplarındaki Şarkılar
Grafik 4.7’ de TRT Popüler Çocuk Şarkıları ile müzik ders kitaplarında yer
alan şarkıların nota değerlerinin dağılımı karşılaştırılmıştır. Grafikte yer alan nota
değerlerinin hepsi iki grubun şarkılarının tamamında yer almaktadır. 8’lik nota değeri
TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların
tamamında yer almaktadır. 4’lük nota değeri de TRT Popüler Çocuk Şarkılarının
tamamında, müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların % 97,8 oranında yer
almaktadır.
Tablo 4.17. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Tekseslilik ve Çokseslilik
Durumlarının Dağılımı
Teksesli-Çoksesli
Tek Sesli
Đki Sesli
Tek Sesli, Bitirişte Đki Sesli
Toplam
F
%
4
2
2
8
50
25
25
100
Tablo 4.17’ de TRT Popüler Çocuk Şarkılarının tekseslilik ve çokseslilik
durumlarının dağılımı verilmiştir. Bu şarkıların % 50’si tek sesli, % 25’i iki sesli
bestelenmiştir. Şarkıların % 25’i tek sesli olup bu şarkıların bitirişinde iki sesli olarak
bestelenmiştir. Bu şarkıların büyük çoğunluğunun tek sesli olarak bestelendiği
görülmektedir.
Besteciler besteleyecekleri şarkıların teksesli veya çoksesli olmasına karar
verirken çocukların hazırbulunuşluk düzeylerini, şarkının müzikal-ritmik yapısını ve
kişisel beğenilerini göz önünde bulundurdukları düşünülmektedir.
Tablo 4.18. Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Tekseslilik ve
Çokseslilik Durumlarının Dağılımı
Teksesli-Çoksesli
Tek Sesli
Đki Sesli
Đki Sesli Kanon
Dört Sesli Kanon
Toplam
F
%
37
4
3
1
45
82,2
8,9
6,7
2,2
100,0
Tablo 4.18’ de müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların tekseslilik ve
çokseslilik durumlarının dağılımı yer almaktadır. Bu şarkıların % 82,2’si tek sesli, %
8,9’u iki sesli, % 6,7’si iki sesli kanon, % 2,2’si dört sesli kanon olarak
bestelenmiştir. Bu şarkılarda % 82,2 ile şarkıların büyük çoğunluğunun tek sesli
olarak bestelendiği görülmektedir.
Besteciler besteleyecekleri şarkıların teksesli veya çoksesli olmasına karar
verirken çocukların hazırbulunuşluk düzeylerini, şarkının müzikal ve ritmik yapsını
ve hem de kişisel beğenilerini göz önünde bulndurdukları düşünülmektedir.
Grafik 4.8. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve Müzik Ders
Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Tekseslilik ve Çokseslilik Durumlarının
Dağılımlarının Karşılaştırmalı Grafiği
100%
90%
80%
70%
60%
% 50%
40%
30%
20%
10%
0%
Tek Sesli
Đki Sesli
Đki Sesli Kanon
Dört Sesli Kanon
Tek Sesli, Bitirişte
Đki Sesli
TRT Popüler Çocuk Şarkıları
Müzik Ders Kitaplarındaki Şarkılar
Grafik 4.8’ de TRT Popüler Çocuk Şarkıları ile müzik ders kitaplarında yer
alan şarkıların seslendirilme biçimlerinin dağılımı karşılaştırılmıştır. Đki gruptada tek
sesli ve iki sesli şarkılar yer almaktadır. Grafiktede görüldüğü gibi müzik ders
kitaplarında yer alan şarkılarda ve TRT Popüler Çocuk Şarkılarında en fazla tek sesli
şarkılar yer almaktadır. Müzik ders kitaplarında yer alan iki sesli kanon ve dört sesli
kanon TRT Popüler Çocuk Şarkılarında yer almamıştır.
Tablo 4.19. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının Ezgisel Çizgilerinin
Dağılımı
Ezgisel Çizgi
f
%
Đnici
Çıkıcı
Đnici - Çıkıcı
Çıkıcı – Đnici
Toplam
2
1
3
2
8
25
12,5
37,5
25
100
Tablo 4.19’ da TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ezgisel çizgilerinin dağılımı
verilmiştir. Bu şarkıların % 25’i inici, % 12,5’i çıkıcı, % 37,5’i Đnici-Çıkıcı, % 25’i
çıkıcı-inici seyirde yazılmıştır. Bu şarkılar en çok inici-çıkıcı seyir özelliğinde
yazıldığı görülmektedir. Đnici ve Çıkıcı-Đnici seyir özellikleride şarkıların
çoğunluğunda yer almıştır.
Şarkıların ezgisel çizgilerinin oluşumunda şarkı sözlerinin, bu sözlerin
prozodik uygulanmasının ve tonal-makamsal özelliklerinin etkileyici ve belirleyici
unsurlar oldukları düşünülmektedir.
Tablo 4.20. Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan Şarkıların Ezgisel
Çizgilerinin Dağılımı
Ezgisel Çizgi
f
%
Đnici
Çıkıcı
Çıkıcı – Đnici
Toplam
24
7
14
45
53,3
15,6
31,1
100
Tablo 4.20’ de müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların ezgisel çizgilerinin
dağılımı yer almaktadır. Bu şarkıların % 53,3’ü inici, % 15,6’sı çıkıcı, % 31,1’i
çıkıcı-inici seyirde yazılmıştır. Müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların çoğunluğu
inici seyirde yazılmıştır. Çıkıcı-inici seyir şarkıların yarısından fazlasında yer
almıştır.
Şarkıların ezgisel çizgilerinin oluşumunda prozodik yapılarının, tonal
özelliklerinin ve şarkı sözlerinin etkileyici ve belirleyici unsurlar oldukları
düşünülmektedir.
Grafik 4.9. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve Müzik Ders
Kitaplarında
Yer
Alan
Şarkıların
Ezgisel
Çizgilerinin
Dağılımlarının
Karşılaştırmalı Grafiği
100%
90%
80%
70%
60%
% 50%
40%
30%
20%
10%
0%
Đnici
Çıkıcı
TRT Popüler Çocuk Şarkıları
Đnici - Çıkıcı
Çıkıcı – Đnici
Müzik Ders Kitaplarındaki Şarkılar
Grafik 4.9’ da TRT Popüler Çocuk Şarkıları ile müzik ders kitaplarında yer
alan şarkıların ezgisel seyirlerinin dağılımı karşılaştırılmıştır. Đki grupta da inici,
çıkcı, çıkıcı-inici seyir özelliği şarkılarda bulunmaktadır. Grafikte de görüldüğü gibi
müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların büyük çoğunluğunda inici seyir, TRT
Popüler Çocuk Şarkılarının çoğunluğunda inici-çıkcı seyir özelliği görülmektedir.
TRT Popüler Çocuk Şarkılarında bulunan inici-çıkcı seyir özelliği, müzik ders
kitaplarındaki şarkılarda görülmemektedir.
BÖLÜM 5
SONUÇ VE ÖNERĐLER
Bu bölümde, araştırmada elde edilen bulgulara dayalı olarak bazı sonuçlara
ulaşılmış ve bu sonuçlar doğrultusunda geliştirilen önerilere yer verilmiştir.
5.1. Sonuçlar
Araştırmanın genel bulgulardan yola çıkılarak şu sonuçlara varılmıştır.
1- TRT Popüler Çocuk Şarkıları, okul müzik eğitiminde kullanılan müzik
ders kitaplarında yer almamıştır.
2- TRT Popüler Çocuk Şarkılarının bestecileri ve söz yazarları müzik
eğitimcileridir.
3- TRT Popüler Çocuk Şarkılarında en sık işlenen konu dünya barışıdır.
4- Müzik ders kitaplarında yer alan şarkılarda içeriği sevgi olan şarkılar daha
fazla yer almıştır.
5- TRT Popüler Çocuk Şarkılarında ve müzik ders kitaplarında yer alan
şarkılarda orta çabuk tempolu, orta yavaş tempolu ve çabuk tempolu şarkılar
bulunmaktadır. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve müzik ders kitaplarında yer alan
şarkıların çoğunluğu orta yavaş tempolu şarkılardır.
6- TRT Popüler Çocuk Şarkıları’nda ve müzik ders kitaplarında yer alan
şarkılarda 4/4’lük ve 5/8’lik ölçü sayılarında yazılan şarkılar yer almaktadır. TRT
Popüler Çocuk Şarkılarının ve müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların büyük
çoğunluğu 4/4’lük ölçü sayısında yazılmıştır.
9/8’lik öçü sayısında yazılan şarkılarda müzik ders kitaplarında oldukça yer
almıştır. Bu şarkılar arasında 2/4’lük, 3/4’lük, 6/8’lik, 7/8’lik ölçü sayılarında
yazılmış şarkılar da yer almaktadır.
7- TRT Popüler Çocuk Şarkıları’nda ve müzik ders kitaplarında yer alan
şarkılarda Sol Majör tonunda ve Re Hüseyni makamında yazılmış şarkılar yer
almaktadır.
TRT Popüler Çocuk Şarkılarının büyük çoğunluğu Re Majör tonunda, Müzik
ders kitaplarında yer alan şarkıların büyük çoğunluğu ise Do Majör tonundadır.
Müzik ders kitaplarında Fa Majör, Sol Majör, Re minör, Mi minör, La minör olan
şarkılar ve Do Rast, Re Hüseyni, Re Hicaz, Mi Kürdi makamında şarkılar yer
almaktadır.
Re Hüseyni makamı dışında diğer makamlı şarkılar TRT Popüler Çocuk
Şarkıları arasında yer almamıştır.
8- TRT Popüler Çocuk Şarkıları’nda ve müzik ders kitaplarında yer alan
şarkılarda alt ses sınırları dördüncü oktav re ve dördüncü oktav mi notaları olan
şarkılar yer almaktadır.
TRT Popüler Çocuk Şarkılarının büyük çoğunluğunun alt ses sınırı dördüncü
oktav re notasıdır. Müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların büyük çoğunluğunun
alt ses sınırları ise dördüncü oktav do notasıdır. Müzik ders kitaplarında yer alan
şarkılarda alt ses sınırı olarak bulunan üçüncü oktav la ve üçüncü oktav si notalarına
TRT Popüler Çocuk Şarkılarında rastlanmamıştır.
9- TRT Popüler Çocuk Şarkıları’nda ve müzik ders kitaplarında yer alan
şarkılarda üst ses sınırları dördüncü oktav si, beşinci oktav re ve beşinci oktav mi
notaları notaları olan şarkılar yer almaktadır.
TRT Popüler Çocuk Şarkılarının büyük çoğunluğunun üst ses sınırı beşinci
oktav re notasıdır. Müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların büyük çoğunluğunun
üst ses sınırları ise beşinci oktav do notasıdır. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının üst
ses sınırlarının en ince notası; beşinci oktav fa diyez, müzik ders kitaplarında yer
alan şarkıların üst ses sınırlarının en ince notası; beşinci oktav fa notasıdır.
10- TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve müzik ders kitaplarında yer alan
şarkılarda 16’lık, 8’lik, 4’lük, 2’lik, 1’lik, noktalı 8’lik, noktalı 4’lük, noktalı 2’lik
nota değerleri bulunmaktadır. TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve müzik ders
kitaplarında yer alan şarkıların nota değerleri tamamen benzerlik göstermektedir.
11- TRT Popüler Çocuk Şarkıları’nda ve müzik ders kitaplarında yer alan
şarkılarda tek sesli ve iki sesli şarkılar yer almaktadır
.
TRT Popüler Çocuk Şarkılarının ve müzik ders kitaplarında yer alan
şarkıların çoğunluğu tek seslidir. Müzik ders kitaplarında yer alan iki sesli kanon ve
dört sesli kanon formunda yazılmış şarkılar TRT Popüler Çocuk Şarkılarında yer
almamaktadır.
12- TRT Popüler Çocuk Şarkıları’nda ve müzik ders kitaplarında yer alan
şarkılarda; çıkıcı-inici, çıkıcı ve inici seyirde yazılmış şarkılar yer almaktadır.
TRT Popüler Çocuk Şarkılarının çoğunluğu inici-çıkıcı seyirde yazılmış
şarkılardır. Müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların çoğunluğu ise inici ezgisel
seyirdedir.
13- TRT Popüler Çocuk Şarkıları, konuları, içerdiği mesajları bakımından
Türk Milli Eğitiminin genel amaçlarına ve Đlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programının genel amaçlarına, temel beceriler ve değerlerine, öğrenme alanlarına ve
kazanımlarına uygunluk göstermektedir.
14- TRT Popüler Çocuk Şarkıları, Milli Eğitim Bakanlığınca kabul edilen 6.,
7. ve 8. sınıf müzik ders kitaplarında yer alan şarkılarla müzikal özellikleri
bakımından benzeşmektedirler.
5.2. Öneriler
Araştırmanın sonuçları ışığında geliştirilen aşağıdaki önerilerin yerine
getirilmesi yararlı görülmektedir.
1- TRT Popüler Çocuk Şarkıları, Đlköğretim müzik ders kitaplarında yer
alabilir.
2- TRT Popüler Çocuk Şarkılarının notalarının basım ve yayımı yapılarak
kitap haline getirilebilir. Bu kitaplar okullara dağıtılabilir.
3- Müzik ders kitaplarında popüler çocuk şarkılarına daha fazla yer
verilebilir.
4- TRT ile Milli Eğitim Bakanlığı arasında işbirliği sağlanarak TRT Popüler
Çocuk Şarkıları CD ve kasetleri okullara dağıtılabilir.
5- Okullarda ve evlerde çocukların popüler çocuk şarkılarını müzik eşliğinde
söyleyebilmeleri için, TRT Popüler Çocuk Şarkılarının yalnızca alt yapıları CD ve
kasetlerde yer alabilir.
6- Daha büyük kitlelere ulaşması amacıyla TRT Popüler Çocuk Şarkılarına
TRT’nin hazırlayacağı video klipler çekilebilir. Televizyon çocuk programlarında bu
klipler yayınlanabilir.
7- Çocuk pop şarkıları sık sık radyo programlarında yayınlanabilir.
8- TRT Müzik Dairesi Başkanlığı’nın ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın ortak
çalışması ile çocuk pop şarkıları seslendirme yarışması düzenlenebilir.
Yapılabilecek diğer araştırmalar:
Đlköğretim çağındaki çocukların sosyal gelişiminde popüler çocuk şarkılarının
yeri ve önemi araştırılabilir.
KAYNAKÇA
AYDOĞAN, S. (2007). Oynayarak Eğlenerek Müzik Dilini Öğreniyoruz. (Birinci
Baskı). Ankara: Arkadaş Yayınevi
BAŞAR, H. (1998). Eğitim Denetçisi. (Dördüncü Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık
BAŞARAN, Đ.E. (1994). Eğitime Giriş. (Dördüncü Baskı). Ankara: Kadıoğlu
Matbaacılık
BĐLGĐN, A. (1998). Türkiye’deki Đlköğretim Okullarının II. Kademesindeki Müzik
Eğitiminde, Popüler Müziklerin Yeri ve Öneminin Đncelenmesi.
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri
Enstitüsü, Müzik Eğitimi Bilim Dalı
ÇAĞAN, K. (2003). Popüler Kültür ve Sanat.(Birinci Baskı) Ankara: Altnküre
Yayınları
ÇĐÇEK, S. (2000). Đlköğretimde Müzik. (Birinci Baskı). Bursa: Ezgi Yayıncılık
FISCHER, E. (1995). Sanatın Gerekliliği. (Sekizinci Baskı). Đstanbul: Payel
Yayınevi
FISKE, J. (1999). Popüler Kültürü Anlamak. (Birinci Baskı). Ankara: Bilim ve
Sanat Yayınları
GEDĐKLĐ, E. (2003). Eğitim Fakülteleri ve Đlköğretim Öğretmenleri Đçin Müzik
Eğitimi. Bursa: Ezgi Yayıncılık
GÖHER, F. (2006). Türk ve Batı Çocuk Şarkılarının Karşılaştırılmalı Analizi.
Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniveristesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü,
Müzik Öğretmenliği Bilim Dalı
KARASAR, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (Onsekizinci Baskı). Ankara:
Nobel Yayınları
MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (2007). Đlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
ve Kılavuzu. Ankara
MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (2008). Müzik 6 Öğrenci Çalışma Kitabı. (Đkinci
Baskı). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü
MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (2008). Müzik 7 Öğrenci Çalışma Kitabı. (Đkinci
Baskı). Đstanbul: Milsan Basın San A.Ş.
MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (2008). Müzik 8 Öğrenci Çalışma Kitabı. (Đkinci
Baskı). Ankara: Evren Yayıncılık ve Basım San. Tic. A.Ş.
ÖZEN, M. (1994). Ankaradaki Đlk ve Ortaöğretim Öğrencilerinin Genel Müzik
Eğitiminden Beklentileri. Yayınlanmamş Yüksek Lisans Tezi. Gazi
Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Müzik Eğitimi Bilim Dalı
ÖZGÜL, Đ. (1996). Müzik Eğitimi ve Öğretimi. Kastamonu: Ayvatoğlu Ofset
ÖZSOY, O. (2003). Etkin Öğretmen Etkin Öğrenci Etkin Eğitim. Đstanbul: Hayat
Yayıncılık
ÖZTÜRK, E. (2006). Đkinci Kademe Müzik Öğretimi ve Sorunları. Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Müzik Anabilim Dalı.
SAK, Ö.S. (1997). Đlköğretim Okullarında Müzik Eğitimi ve Çocuk Şarkıları Üzerine
Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Fen
Bilimleri Enstitüsü, Müzik Eğitimi Anabilim Dalı.
SAY, A. (1997). Müzik Tarihi. (Üçüncü Baskı). Ankara: Müzik Ansiklopedisi
Yayınları
SAY, A. (2001). Müzik Öğretimi. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları
SAY, A. (2002). Müzik Sölüğü. (Birinci Baskı).Ankara: Müzik Ansiklopedisi
Yayınları
SUN, M. (2005). Seksen Yılın En Güzel Okul Şarkıları. (Birinci Baskı). Ankara:
Sun Yayınevi
TOLSTOY, L. (2004). Sanat Nedir?. (Đkinci Baskı). Đstanbul: Şule Yayınları
TRT (Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu). (2008). 2009 TRT Popüler Çocuk
Şarkıları Yarışması Şartnamesi. Ankara: Basım ve Yayın Müdürlüğü Ofset
UÇAN, A. (1997). Müzik Eğitimi. (Đkinci Baskı). Ankara: Müzik Ansiklopedisi
Yayınları
UÇAN, A. (2005). Đnsan ve Müzik Đnsan ve Sanat Eğitimi. (Üçüncü Baskı).
Ankara: Evrensel Müzikevi
ULUÇAY, T. (2006). Đlköğretim Đkinci Kademe, Müzik Eğitimi Dersinde 2005-2006
Eğitim Öğretim Yılında Okutulan Müzik Ders Kitaplarında Yer Alan
Şarkıların Müziksel Amaçlar Bakımından Analizi. Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi. Đnönü Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Müzik
Öğretmenliği Bilim Dalı.
VARIŞ, F. (1988). Eğitim Bilimine Giriş. (Dördüncü Baskı). Ankara: Ankara
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları
YÖRE, S. (2004). Türkiye’de Çocuk Müziği. Çoluk Çocuk Dergisi, 45, 38-39.
http://www.muzikegitimcileri.net/bilimsel/makale/S-Yore_2.html adresinden
25 Mart 2008 tarihinde alınmıştır.
YILDIZ, G. (2002). Müzik Öğretimi. (Birinci Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık
EKLER
ÖZGEÇMĐŞ
Serap Selamet, 1984 yılında Đstanbul’da doğdu. Đlkokula Bilecik Edebali
Đlkokulu’nda başladı. Đlkokulun 2. sınıfından itibaren ilköğretimini, Eskişehir
Melahat Ünügür Đlköğretim Okulu’nda tamamladı. 2002 yılında Eskişehir Anadolu
Güzel Sanatlar Lisesi’ni bitirdi. 2002 yılında Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi
Müzik Öğretmenliği A.B.D. nda lisans eğitimine başladı. 2006 yılında lisans
eğitimini tamamlayarak aynı yıl Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel
Sanatlar Eğitimi A.B.D. Müzik Eğitimi Bilim Dalı Yüksek Lisans programına
başladı. 2007-2008 yıllarında Başkent Üniversitesi Devlet Konservatuvarı’nda B Tipi
Burslu Yüksek Lisans Öğrencisi olarak görev aldı.
Download