DERS BİLGİLERİ İSLAM TARİHİ VE SANATLARI BÖLÜMÜ TÜRK İSLAM SANATLARI TARİHİ ANABİLİM DALI Ders Kodu Güzel Sanat Dalı (Hat) 201506 Ön Koşul Dersleri Yarıyıl T+U Saat 5 Kredi AKTS 2 4 2+0 Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Seviyesi Lisans Dersin Türü Seçmeli Dersin Koordinatörü Yrd.Doç. Dr. Mustafa ÖZKAN Dersi Verenler Yrd. Doç. Dr. Elçin NECİYEV Dersin Yardımcıları Dersin Amacı Hat, Tezhip, Ebru gibi klasik Türk sanatlarını, bu sanatların malzeme ve öğrenim özelliklerini tanımak 1) Geleneksel Türk sanatlarını ve çeşitlerini tanımak 2) Bu sanatların kullanım yerlerini bilmek 3) Malzeme ve tekniklerini öğrenmek Dersin Öğrenme Çıktıları 4) Klasik sanatlarımızın ünlü temsilcilerini tanımak 5) Rik´a Hattının yazılışını ve kurallarını öğrenmek 6) Sanat eserlerinin değerini bilip onları koruma bilincine sahip olmak Dersin İçeriği Türk Hat sanatı başta olmak üzere, Tezhip, Ebru gibi Türk kitap sanatlarının tarihsel gelişimi, bu sanatların malzeme ve öğrenim usulleri DERS AKIŞI Hafta Konular 1 Güzel Sanatlar ve Sanat Kolları 2 Geleneksel Türk Sanatları 3 Hat Sanatı ve Tarihi 4 Hat Sanatında Yazı Formları 5 Yazı Malzemeleri ve Bu Malzemelerin Yapım Teknikleri Ön Hazırlık 6 Hat Öğreniminde Meşk Usulü ve Meşk Örneklerinin Tanıtımı 7 Rik´a Hattıyla Meşk Çalışmaları 8 Ara Sınav 9 Rik´a Hattıyla Meşk Çalışmaları 10 Türk Tezyin Sanatlarından Tezhip Sanatı 11 Tezhipte Kullanılan Motifler 12 Tezhip Sanatındaki Malzemeler 13 Ebru Sanatı ve Tarihi 14 Ebru Sanatında Kullanılan Malzemeler KAYNAKLAR Ana Kaynaklar Diğer Kaynaklar [1] Serin, M. (1999): Hat Sanatı ve Meşhur Hattatlar. İstanbul: Kubbealtı Yayınları, [2] Birol, İ. A. - Derman, Ç. (1991): Türk Tezyini Sanatlarında Motifler, İstanbul: Kubbealtı Yayınları. [3] Serin, M. (2000): Halim Efendi’nin Meşk Murakkaı, İstanbul. [4] Subaşı, M.H. (1997): Yazıya Giriş, İstanbul. MATERYAL PAYLAŞIMI Dökümanlar Ödevler Sınavlar DEĞERLENDİRME SİSTEMİ YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI SAYISI KATKI YÜZDESİ Ara Sınav 1 40 Kısa Sınav 2 20 Ödev 1 40 Toplam 100 Yıliçinin Başarıya Oranı 40 Finalin Başarıya Oranı 60 Toplam 100 Ders Kategorisi (B) Mühendislik Fakültesi haricindeki birimler içindir Temel Mesleki Dersler X DERSİN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI Katkı Düzeyi No Program Öğrenme Çıktıları 1 2 3 4 5 1 Âdab ve usulüne göre Kur’ân-ı Kerim’i okuyabilir ve okuduğu metinleri usulüne uygun olarak yorumlayabilir. 2 Kendi alanıyla alâkalı temel ve klasik metinlerin yanında çağdaş metinleri anlayabilecek, onları yazılı ve sözlü olarak aktarabilecek bir seviyede Arapça seviyesine ulaşır. 3 Allah Resulü’nün, kavlî, fiili ve takriri sünnetini kavrar, onun Kur’ân’a dayalı güzel ahlâkını tanır; hadis ilminin tarihî süreç içindeki geçirdiği safhaları, hadis metodolojisinin oluşumunu, Kur’ân-Sünnet bütünlüğünü, Sünnetin dindeki yerini, hadisin temel problemlerini ve farklı algıları tanır. 4 Klasik ve modern kaynaklara dayalı olarak İslâm hukukunun mevzularına vâkıf olur; hukuk tarihi çerçevesinde İslâm hukukunun yerini kavrar; onun diğer hukuk sistemleri ile kıyaslamasını yapabilir, aralarındaki farklı ve benzer yönleri bilir. 5 İslâm dininin itakadî esaslarını akıl ve nakil çerçevesinde tanır, kelamın problemlerine ve bunların çözüm yollarına dair ilmî usullere göre bilgi ve fikir sahibi olur. 6 Tarih içinde dinî ve siyasî sebepler ve amaçlar sonucu oluşan klasik ve modern akımları, bunların temel özelliklerini ve yapılarını bilir. 7 Tasavvuf tarihi, zühd hareketleri, tasavvufi terimler, tasavvuf müesseseleri hakkında bilgi sahibi olur; meşhur mutasavvıfları, temel düşüncelerini ve temel özelliklerini tanır. 8 Eğitim tarihi içinde din eğitiminin yerini, klasik ve modern eğitim metotlarını tanır; mukayesesini yapabilir, eğitim vasıta ve metotlarını kavrayarak kendine öz güven kazanır. 9 Felsefe, sosyoloji ve psikoloji gibi bilim dallarının verilerini ve metotlarını kullanarak düşünme sistemi içinde sağlam bir alt yapı edinir; Batılı ve Doğulu meşhur filozoflarla bunların felsefeleri, tarihî süreçleri, doğuşları ve tesirleri hakkında malumat sahibi olur. bunların Yaşayan dinleri ve tarihin bir döneminde var olup müntesipleri kalmayan dinlerin temel esaslarını ve 10 özelliklerini tanır. İslâm tarihinin ve medeniyetinin evrelerini tanır; büyük medeniyetleri, medeniyetler arası 11 münasebetleri bilir; İslam medeniyetini ve İslâmî bilimleri analiz ve sentez yöntemleri ile değerlendirebilir, tenkit usulleri çerçevesinde bunların zaaf ve eksikliklerini görüp müzakere edebilir. X Türk İslam Edebiyatı’nın türlerine ve bunların belli başlı örneklerine vâkıf olur, Müzikle ilgili teorik bilgilere sahip olur; temel usul ve makamları icra edebilir. İslâm mimarisinin temel 12 özelliklerini tanıyıp onu diğer mimari yapılardan ayıran farkları kavrar, ayrıca tezyin sanatları ve tarihçesi ile bunların önemli örneklerini bilir. X AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU Etkinlik SAYISI Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat) Ders Süresi 14 2 28 Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 14 2 28 Ödevler 1 6 6 Sunum / Seminer Hazırlama 1 6 6 Arasınavlar 1 10 10 Yarıyıl Sonu Sınavı Toplam İş Yükü Toplam İş Yükü / 30 (s) Dersin AKTS Kredisi 1 3 3 88 2.93 3