Deprem Tahmin sistemi

advertisement
Berk ÜSTÜNDAĞ
İstanbul Teknik Üniversitesi
berk@berk.tc
Şekil 1. 1990-2010 yılları arasında trafikteki araç sayıları ve 2013-2023
aralığındaki gelişim beklenti trendi
Şekil 2. 1990-2010 yılları arasında Türkiye karayollarında taşıt başına kaza oranı
Şekil 3. 1990-2010 yılları arasında yıllık trafik kazası sonucu ölüm miktarları
ABD'de Nüfus Başına Ölümlü Kaza Oranı
0.00035
0.00030
0.00025
0.00020
0.00015
0.00010
0.00005
0.00000
1900
1920
1940
1960
1980
2000
Şekil 4. Amerika Birleşik Devletlerinde 1900 yılından beri karayollarında nüfus
başına yıllık ölümlü kaza oranı
120.0
100.0
80.0
ABD
60.0
Türkiye
40.0
20.0
0.0
1995
1997
1999
2001
2003
2005
2007
2009
Şekil 5. ABD ve Türkiye’de 100.000araç başına yıllık trafik kazası sonucu ölüm miktarı
Şekil 6. 1990-2010 yılları arasında Türkiye’de trafik kazası sonucu yaralanma miktarları
1 Milyar kmaraç başına
1 Milyar km-araç
başına otoyol
dışındaki
otoyollarda yollarda ölüm
ölüm sayısı
Ülke
ABD
5,2
Japonya
4
Avr.Birliği
4,4
sayısı
10,7
11,9
13,8
Tablo 1. AB, ABD ve Japonya’da otoyollarda ve otoyol dışı yollarda alınan yol
başına ölüm sayısı
Risk izleme nedir ? Tahmin ve geçmiş bilgisi
risk izleme ile anlam kazanır
Karar riskin değişimine göre verilmelidir.
Risk Indices
now
storm risk
time(day)
-8
-7
-6
-5
-4
-3
-2
-1
0
KDS ile
sürdürülebilir
bilgi
1
Doyma
Köprü çalışması
Yol çalışması
Deprem
Yangınlı Kaza
Yeni Yönetici
Müdahale
kapasitesi
(%LR)
mevcut
yönetişim
Don
Kar fırtınası
Yatırım
etkinliği
Yeni Yönetici
Karar Destek Sistemi ile Yönetim Başarımı
2
3
t (yıl)
Risk nasıl izlenir ?
Maruz kalınabilecek riskler
yerlere göre analiz edilir
ve bunlara duyarlı işaretçi
Parametreler belirlenir
Geçmiş veri
ve olay bilgilerine
göre değerlendiren bir
sistem kuruluru
Karar vericiler için
tahminleri ve geçmiş
verileri bölgelere göre
olay riskine dönüştüren
arayüz kullanılır
İşaret
Sınıflandırma
Veri
Madenciliği
Örüntü
Tanıma
İmza Tanıma
Olaylar
VERİ FÜZYONU
Ölçümler
Risk nasıl Belirlenir?
Zaman serisi
analizi
Veri İşleme Şeması
Görsel
Endeks
Karar
Destek Sistemi
Risk İzlemenin Kullanımı
Canlı ölçüm:
Mevcut zaman
penceri verileri
Yeni
Olay bilgileri
Geçmiş verisi
(ölçümler ve
olaylar)
Aktarılan veriler/
Paylaşılan
ölçümler
Olay öncesi işaret imzası
Bu ilişkiyi yönetici değil teknik araç kurmalı
Yönetici sadece çıktıları karar vermede kullanmalı
Risk
Belirleme
Motoru
Kullanıcı
Arayüzü
Karar
Destek
Sistemi
Radar interferometrisi
ile yüzey deformasyonlarının
algılanması
Acil Durum/Afet Yönetiminde
Veri Aktarım Biçemleri
Ürün değil! süreçler, protokoller ve kayıt formatları standart olmalıdır
Farklı tipte uygulamaları standart protokol ve süreçler üzerinde
Veri alış-verişini sağlayacak bir meta-format olmalı ve farklı
Sistemlerin merkez üzerinden (switcher) yönlenebilmesini
Şekil 7. Tokyo Trafik Kontrol Merkezi’nde ulaşım ağı izleme sisteminden bir görüntü
Gerçek zamanlı verinin noktalardan model ile
alana yaygınlaştırılması ve katmanlandırılması
Şekil 8. Ulaşımda risk yönetim için gerçek zamanlı bir veri-bilgi dönüşüm
şeması
Sonuç:
• Karayolu ulaşımının mümkün olduğunca diğer ulaşım yöntemlerine
sevk edilmesinin ve karayolu ulaşım ağının kapasite artışı tercih
edilmekle birlikte önümüzdeki 10 yıl için ekonomik ve fiziki kısıtları da
bulunmaktadır. Karayolu ulaşım güvenliği için risk yönetiminin
başlatılması, anlık olay yönetiminden yıllara sair planlamaya kadar
bütünsel bir yönetişim sağlanması gerekir.
• Ulaşım güvenliği için veri füzyon sistemi, bölgesel ve merkezi komuta
kontrol ve karar destek sistemlerinin kurulması, afet ve acil durum
yönetim merkezleri ile entegrasyonun sağlanması gerekir,
• Acil durum yönetiminin kriz ve afet yönetimini de farklı çalışma kipleri ile
içinde barındıran tümleşik bölgesel güvenlik yönetim merkezlerinin
oluşturulmasına ihtiyaç duyulmaktadır.
• Uydu, İHA, aktif/pasif taşıt içi ölçümler dahil olmak üzere
karayolu ulaşım güvenliğinde ve kapasite yönetiminde etkin
olabilecek tüm ölçümlerin sayısal ortamda veri füzyon
mekanizmasına katılması önerilir
• verinin kullanılabilir bilgiye dönüşmesinde füzyon modellerinin
geliştirilmesi ve sınanması gereklidir
• Ulaşım güvenliğinde risk yönetimi, değişen yol kusur ve
koşulları, yatırım planlaması, dinamik akış yönetimi, sürücü
kusurlarına caydırıcılık ve kaza harici sürücü risklerinin teşhisi
dahil bir bütün olarak ele alınmalıdır.
• Bu yönde sağlanabilecek her %5’lik fayda her yıl istatistiki
açıdan yaklaşık en az 10.000 kişinin daha az yaralanması,
200 kişinin daha az ölmesi anlamına gelmektedir.
Teşekkürler
Berk ÜSTÜNDAĞ
berk@berk.tc www.berk.tc
Download