kırım kongo kanamalı ateşi hastalığı

KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ HASTALIĞI
1- Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığı nedir? Bu hastalığın adı neden Kırım Kongo
Kanamalı Ateşidir?
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi insanlara kenelerin bulaştırdığı ve ölümle sonuçlanabilen bir
hastalıktır. Hastalık ilk olarak Rusya'nın Kırım bölgesindeki askerlerde ve daha sonra Afrika
kıtasındaki Kongo'da kanamalı ateş şeklinde görüldüğünden bu hastalığa Kırım-Kongo
Kanamalı Ateşi denilmiştir. Ülkemizde 2002-2003 yılından beri tespit edilmiştir. Ülkemizde
daha önceki yıllarda da mevcut olduğuna dair çeşitli bilgiler vardır.
2- Kırım Kongo Kanamalı Ateşi nasıl bulaşır?
Hastalık insanlara daha çok kene tutunmasıyla bulaşır. Bunun yanında hayvanların
üzerinden çıplak elle kene toplanması, patlatılması(kene kırma) veya ezilmesi ile de
bulaşabilir. Ayrıca kanında mikrop bulunan hayvanların kan, idrar gibi vücut sıvılarına çıplak
elle dokunmakla ve bu hastalığa yakalanan insanların tükürük, idrar ve kan gibi vücut
sıvılarına temas etmekle de hastalık bulaşabilir. Hasta hayvanın sütü ile hastalığın
bulaştığına dair herhangi bir kanıt bulunmamaktadır.
3- Hastalık ne zaman ortaya çıkar?
Kene tutunmasından veya kenelere çıplak elle dokunulduktan sonra mikrobun alınmasını
takiben hastalığın belirtileri genellikle 1-3 gün içinde, en fazla 9 gün içerisinde çıkar. Bu
yüzden kene tutunmasından sonra 10 gün boyunca kendinizi takip etmelisiniz.
Hasta insanların veya enfekte hayvanların kan, idrar ve diğer vücut sıvılarına
korunmasız(çıplak elle) temas sonucunda ise hastalığın belirtileri 5-6 günde, en fazla 13 gün
içerisinde ortaya çıkabilmektedir.
4- Hastalığın belirtileri nelerdir?
Hastalık ateş, halsizlik, üşüme, titreme, baş ağrısı, yaygın kas ağrıları, yüzde ve gözlerde
kızarıklık, bulantı-kusma ve ishal şikâyetleri ile ortaya çıkar.
5- Hangi kene hastalık yapar? Keneler insana ne zaman gelir, tuttuğunu hisseder
miyiz?
Hangi kenenin mikrop taşıdığı bilinemeyeceğinden tüm keneler hastalık yapabilir. Bunun için
bildiğimiz sakırga, kuru budak, mal kenesi gibi isimler verilen keneler dahil tüm kenelere karşı
dikkatli olunmalıdır. Keneler özellikle bahar ve yaz aylarında tarlada, bağda bahçede
çalışırken gelir. Vücudunuza tutunurken o bölgede ağrı veya kaşıntıya yol açmaz, dolayısıyla
tutunduğu fark edilemeyebilir. O nedenle eve dönüşte çocuklarımızda ve kendi vücudumuzda
gözle kene kontrolü yapmak çok önemlidir.
6- Kene hayvanlarda hastalık yapar mı?
Hastalık hayvanlarda belirti göstermediğinden hayvanlarınız sağlıklı görünse bile hastalığı
bulaştırabilir. Bu nedenle, hayvanların kan, idrar ve diğer vücut sıvılarına korunmasız (çıplak
elle) dokunulmamalıdır. Hayvan keserken de dikkatli olunmalıdır. Bu hayvanların pişirilerek
tüketilmesi halinde etinden-sütünden hastalık bulaşmaz.
7- Hastalığın tedavisi ya da bir aşısı var mıdır?
Etkinliği kanıtlanmış aşısı ve virüse özel tedavisi bulunmamakla birlikte erken teşhis
konulduğunda uygulanacak destek tedavi ile kişinin iyileşme ihtimali artar.
8- Kenelerden ve kenelerin bulaştırdığı bu hastalıktan korunmak için neler
yapılmalıdır?
Kenelerin insanlara tutunması engellenmelidir. Bunun için tarla, bağ, bahçe ve hayvan
otlatmaya giderken kenelerin kolay fark edilmesi için açık renkli elbiseler giyilmeli, vücutta
açık yer kalmamasına özen gösterilmeli ve pantolon paçaları çorabın içine konulmalıdır.. Eve
dönüldüğünde ise kollar, bacaklar, gövde, diz arkası, koltuk altları, kulak arkası, ense, saç
dipleri ve kasıklar dahil vücudun her tarafı ve elbiseler iyice kontrol edilerek kene olup
olmadığına bakılmalıdır. Çocukların vücudu ve elbiseleri de anne babaları tarafından mutlaka
kontrol edilmelidir.
Hayvanların üstündeki kenelere çıplak elle dokunulmamalıdır. Veteriner hekime danışılarak
hayvanlar keneye karşı uygun şekilde ilaçlanmalı ve böylelikle kenelerin çoğalması
engellenmelidir.
9- Vücuda kene tutunursa ne yapıl malıdır?
Kene tutunması halinde çıplak elle dokunmadan bir kene kartı, eldiven, kağıt mendil, bez,
naylon poşet veya yaprak ile vakit geçirilmeden, kene ezilmeden, patlatılmadan hemen
çıkarılmalı ve çıkartılan yer tentürdiyot ile temizlenmelidir. Kene çıkarılırken kenenin başı deri
içinde kalsa bile hastalık açısından bilinen bir risk oluşturmamaktadır. Kene çıkarılamıyorsa
hemen en yakın sağlık kuruluşuna giderek çıkartılması sağlanmalıdır. Keneye asla çıplak elle
dokunulmamalı ve asla çıplak elle çıkarılmamalıdır. Vücuda tutunan kene ne kadar erken
çıkartılırsa hastalığa yakalanma riski de o kadar az olur.
Vücuda tutunmuş olan kenenin üzerine kolonya gibi herhangi bir madde dökmeyin, ateş ve
sigara basmayın. Keneyi çıkardıktan sonra patlatmaya çalışmayın. Uygun şekilde yok edin.
Kene tutunmasından sonra 10 gün boyunca kendinizi takip edin. Ateş, halsizlik, üşüme,
titreme, baş ağrısı, yaygın kas ağrıları, yüzde ve gözlerde kızarıklık, bulantı-kusma ve ishal
belirtilerden en az ikisi varsa beklemeksizin bir sağlık kuruluşuna müracaat edin.
Konuyla ilgili diğer sorularınız için
184 ALOSABİM hattını da arayabilirsiniz.