Birinci Dünya Savaşı`nın Sonu ve Mondros Ateşkes Antlaşması.cdr

T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
Milli Uyanış: Yurdumuzun işgaline Tepkiler
Birinci Dünya Savaşı’nın Sonu ve Mondros Ateşkes Antlaşması
Gerçek her zaman görünen değildir.
(Aristoteles)
07
Nİ
YE
çocuklara
dersi sevdiren seri
Wilson İlkeleri (8 Ocak 1918)
ayacak.
lerden toprak ve tazminat alm
Madde: Yenen devletler yenilen
enerek imzalamıştır
antlaşmalarını bu maddeye güv
Yorum:İttifak Devletleri ateşkes
kta olduğu bölgelerde
yaşayan diğer milletler, çoğunlu
da
altın
i
nliğ
me
ege
Türk
:
dde
Ma
ecek.
kendi geleceğini kendisi belirley
amaçlar.
çilik esasına göre parçalamayı
Yorum: Osmanlı Devletini milliyet
e Türk hâkimiyeti
erd
lerin çoğunlukta olduğu bölgel
Madde:Osmanlı Devleti’nde Türk
kesin olarak sağlanacaktır.
miyetler bu maddeden
alamasında etkilidir. Yararlı Ce
Yorum: Osmanlının ateşkesi imz
faydalanmıştır.
cak.
rinin ticaret gemilerine açık ola
Madde:Boğazlar Dünya devletle
r.
adı
akt
menlik haklarını sınırlandırm
Yorum: Osmanlı Devleti’nin ege
ulmalıdır.
için uluslararası bir kurul oluştur
Madde: Dünya barışını korumak
miyeti) kurulması karara
Cemiyet-i Akvam’ın (Milletler Ce
Yorum: Paris Barış Konferansında
bağlanmıştır.
i antlaşmalar yapılmayacak.
Madde:Devletler arasında gizl
diplomasi amaçlanmıştır.
Yorum: Devletler arasında açık
Mondros Ateşkes
Antlaşması
(30 Ekim 1918)
Osmanlı Devleti adına Rauf Bey (Orbay)
İtilaf Devletleri adına Amiral Calthorpe imzalamıştır.
Osmanlı Devleti’nin Egemenlik Haklarını Kısıtlayan Maddeler
1. Madde: Çanakkale ve İstanbul Boğazları açılacak, bölge İtilaf Devletleri tarafından işgal edilecektir.
Yorum:Anadolu ve Trakya’nın bağlantısı kesilmiş, Osmanlı’nın toprak bütünlüğü zarar görmüştür.
7. Madde:İtilaf Devletleri güvenliklerini tehlikede gördükleri herhangi bir stratejik noktayı işgal edebilecek.
Yorum:İtilaflar bu maddeye dayanarak Anadolu’yu işgal etmişlerdir.
24. Madde:Vilâyet-i Sitte’de (Van, Elazığ, Diyarbakır, Bitlis, Erzurum, Sivas) herhangi bir karışıklık çıkarsa
İtilaf Devletleri bu bölgeleri işgal edebilecek.
Yorum:Doğu’da Ermenistan Devleti kurulması amaçlanmıştır.
12. Madde:Hükûmet haberleşmeleri dışındaki tüm haberleşme araçları İtilaf Devletleri’nin denetimine girecek.
Yorum:İtilaf Devletleri kendilerine karşı oluşabilecek direnişleri ve tepkileri engellemek istemişlerdir.
Askerî Hükümler
5. Madde: Sınırların korunması ve ülke içinde güvenliğin sağlanması için gerekli birlikler dışında Osmanlı
ordusu derhâl terhis edilecektir.
Yorum:Osmanlı Devleti’ni savunmasız duruma düşürüp, işgalleri kolaylıkla gerçekleştirmeyi amaçlamışlardır.
4. Madde:Osmanlı Devleti’nin elindeki bütün savaş esirleri serbest bırakılacak, buna karşılık Türk esirler
İtilaf Devletleri’nin denetiminde kalacaklardır.
Yorum:Devletler arası eşitlik ilkesine uyulmamıştır
Ekonomik Hükümler
9. Madde:İtilaf Devletleri bütün liman ve tersanelerden yararlanabileceklerdir.
10. Madde:Toros tünelleri, demir yolları ve deniz işletmeleri İtilaf Devletleri’ne bırakılacaktır.
ında
n işgali karşıs
Anadolu’nu
direniş
î
ill
m
tepkisi
ilk
in
tin
e
ill
m
Türk
uştur.
şturmak olm
kuvvetleri olu
ile Osmanlı
Bu antlaşma
ıştır.
tarihe karışm
Devleti fiilen
TE
Tarihi ve Atatürkçülük 7
ST T.C. İnkılap
0 Cevizin kabuğunu
Milli Uyanış: Yurdumuzun işgaline Tepkiler
I. Dünya Savaşı’nın Sonu ve Mondros Ateşkes Antlaşması
kırıp özüne inmeyen,
cevizin hepsini kabuk
zanneder.
(Gazali)
Kazanım Değerlendirme Testi
1)
5)
Mustafa Kemal, Mondros Ateşkes Antlaşması
hakkında;
İsmet İnönü’ye: “Osmanlı Hükûmeti
bu anlaşma ile kendini kayıtsız şartsız düşmanlara teslim etmeye onay vermiştir.”
Ali Fuat Paşa’ya : “Artık milletin bundan sonra
kendi haklarını kendisinin araması ve müdafaa
etmesi lazımdır.” demiştir.
Verilen bilgilere göre çıkarılabilecek ortak
sonuç aşağıdakilerden hangisidir?
A)İstanbul hükûmeti önlemler almaya başlamıştır.
B)Türk halkı vatanını savunmaya başlamıştır.
C)Osmanlı Devleti toprak bütünlüğünü korumuştur.
D)İstanbul hükûmeti halka yardımcı olmuştur.
2)
3)
Osmanlı Devleti’nin elindeki bütün savaş
esirleri serbest bırakılacak, buna karşılık Türk
esirler İtilaf Devletleri’nin denetiminde
kalacaklardır.
Mondros Ateşkes Antlaşmasında yer alan bu
madde için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A)Uluslararası bağımsızlık hedeflenmiştir.
B)Devletlerarası eşitliğe ters düşülmüştür.
C)Osmanlı’nın toprak bütünlüğü korunmuştur.
D)Osmanlı’nın ateşkesi imzalamasını sağlamıştır.
4)
1
Mondros Ateşkes
Antlaşmasına ait
peteği bulmalıyım.
Rusya I.Dünya Savaşından çekilmiştir.
2
3
İzmir ve çevresi Yunanistana verilmiştir.
Osmanlı fiilen sona ermiştir.
4
Antalya
III
II
Antep
Adana
IV
Musul
Navigasyon
Mondros Ateşkes antlaşmasından sonra hangi şehir
önce İngilizler ardından Fransızlar tarafından işgal
edilmiş, halkımız Fransızlar ve Ermeniler ile mücadele
etmek zorunda kalmıştır?
A) I
Kenan İÇEN
Mustafa Kemal, hangi olaydan sonra
Anadolu’ya geçerek milli birliği sağlamak
halkı işgaller karşısında uyarmak gibi
kararlar almıştır?
A)Trablusgarp Savaşı
B)Çanakkale Savaşı
C)Mondros Ateşkesi
D)Paris Barış Konferansı
I
B) II
C) III
D) IV
7)
Askeri
Ekonomi
I
II
Kültürel
III
Dini
IV
Osmanlı’ya ait silah, cephane, donatım ve
taşıtlar İtilaf Devletlerinin emrine verilecektir.
Mondros Ateşkes Antlaşmasında yer alan bu
madde yukarıdaki kavramlardan hangisi ile
doğrudan ilgilidir?
A) IV
B) III
C) II
D) I
8)
Mondros Ateşkes Antlaşmasından sonra yapılan
işgaller karşısında İstanbul Hükümeti sessiz kalmış,
Mustafa Kemal ise protesto mitingleri yapılmasını
istemiştir.
bu bilgilere bakılarak aşağıdakilerden hangisi
söylenebilir?
A) Halk toprağını savunmaktan vazgeçmiştir.
B) Halk silahlı birlikler oluşturmuştur.
C) Halk padişahın desteğini istemiştir.
D) Halk İşgallere karşı sessiz kalmıştır.
İtalya İtilaf Devletleri tarafına geçmiştir.
Arı Mondros Ateşkes Antlaşmasına ait maddenin
yer aldığı peteğe konmak için kaç numaralı peteği
seçmelidir?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
Kenan İÇEN