engelliğin oluşum nedenleri

ENGELLİĞİN
OLUŞUM NEDENLERİ
1 – Doğum öncesi :












Kalıtım
Annenin yaşı
Annenin beslenmesi
Kullandığı ilaçlar
İçki, sigara, uyuşturucu gibi maddelerin kullanımı
Zehirlenmeler
Radyasyona maruz kalma
Psikolojik sorunlar
Annenin geçirdiği hastalıklar (ilk aylar)
Kazalar, travmalar
Anne-bebek arasındaki kan uyuşmazlığı
Kromozom anomalileri
2 – Doğum sırası :





Erken – geç doğum
Kordon dolanması
Güç ve riskli doğum
Vakum – forseps gibi aletlerin özellikle
uzman olmayan kişilerce kullanılması
Doğum sırası kazalar
3 – Doğum sonrası :






Enfeksiyona maruz kalma
Ateşli hastalıklar (menenjit, beyin iltihabı)
Yanlış – geç müdahale
Kazalar – travmalar
Beslenme bozuklukları (yetersiz ve dengesiz
beslenme)
Fiziksel istismar ve ihmal
ZİHİNSEL ENGELLİLİK
DURUMLARI VE
NEDEN OLAN
ETMENLER

1 – Hidrosefali :
Beyin zarı ile kafatası arasında serebro
spinal denilen sıvının fazlaca birikmesi
durumudur. Beyinin gelişimine bu sıvının
olumsuz etkisiyle zeka geriliği görülür.

2 – Mikrosefali :
Kafatasının normalden küçük olma
durumudur. Sebebi tam bilinmemekle
birlikte kalıtsal yönünün olduğu
söylenmektedir.

3 – Fenilketanüri (PKU):
Bir metabolizma bozukluğu sonucunda
görülür. Vücutta biriken, dışarı atılamayan
fenilasit beyinde birikir ve beyinin
gelişmesini olumsuz etkiler.

4 – Down sendromu (DS) :
Kromozom anomalisidir. 23 çift
kromozomun 46 olması yerine 47 olması
durumunda ortaya çıkar. Belirgin fiziksel
özellikleri : çekik gözlülük, kalın dudak,
büyük dil, kısa parmaklar, kısa ve kalın
boyun. Neşelidirler ve sosyal uyumları
oldukça iyidir. Taklit becerileri oldukça
gelişmiştir.

5 – Cerabral Palsy (CP) :
Beyin felci merkezi sinir sistemi bozukluğu
olarak ta tanımlanır. Her derece zeka
geriliğine neden olabilir. Bu çocuklar
içerisinde çok üstün zekalı olanlar da vardır.
Beynin hangi bölgelerinin etkilendiği ile
ilişkili bir durumdur.
Klinik ve psk.
Eğitimciler
1994 destek
modeli
Hafif = ZB =
50-70/75
Orta = ZB =
50-25/30
Ağır = ZB =
25/30 
Eğitilebilir
Aralıklı destek
Öğretilebilir
Sınırlı destek /
yoğun destek
Yaygın destek
Ağır
YAYGIN GELİŞİMSEL
BOZUKLUK



Otizm : Yaşamın ilk 3 yılı içinde ortaya çıkan ve
yaşam boyu devam eden nöropsikiyatrik,
gelişimsel bir sendromdur. Otistiklerde özellikle
iletişim ve sosyal etkileşim yetileri şiddetli
bozukluk gösterir.
Sözel ve sözel olmayan iletişimde bozukluk
(ekolali)
Takıntılı ve tekrarlayıcı davranışlar, ilgi alanının
kısıtlılığı ve darlığı

Rett Sendromu : Genellikle kızlarda görülen
gelişimsel bir bozukluktur. En önemli özelliği
normal bir doğum ve ilk 5 ayki normal gelişimi
takiben kafa büyümesinin giderek durması ve kafa
çapında görülen küçülmedir. Belli bir amaca
yönelik olarak ellerini kullanmaktan vazgeçmeleri
ve tipik el hareketleri (çamaşır yıkıyormuş gibi) ile
ayırt edilebilir. İlk 1 yıl içinde bu kişilerin
toplumsal iletişimleri bozulur, daha ileri yaşlarda
eğer yürümeye başlamışlarsa yürümeleri de
bozulur. Konuşmaları gelişmez veya gecikir. Zeka
özürleri belirgindir. Epilepsi nöbetleri sıktır ve
EEG leri daima bozuktur.
 Asperger
Sendromu : Otizmden ayırt
edici özellik olarak zamanında konuşmaya
başlar ve tipik olarak aşırı bilgiçlik ve el
becerilerinde özel sorunlar görülür. Normal
ve üstün zekaya sahiptirler. Davranış
sorunları olur. Özbakım sorunları olmaz.
Jest, mimik kullanmada sorunları vardır.
DİKKAT EKSİKLİĞİ VE
HİPERAKTİVİTE
BOZUKLUĞU



Nedeni tam olarak bilinmemektedir.
Gelişim düzeyine uygun olmayan dikkat
eksikliği, ataklık ve aşırı hareketlilikten
oluşmaktadır. DEHB olan kişilerin tümünde
dikkat problemine rastlanırken yalnızca bir
kısmında aşırı hareketlilik durumu
görülmektedir.
Aşırı hareketlilik durumu ile birlikte olan
dikkat eksiliği (DEHB)
Dikkat eksikliği bozukluğu (DEB)
ÖĞRENME
BOZUKLUĞU

Merkezi sinir sisteminin işleyiş bozukluğuna
bağlı olduğu varsayılmakta ancak nedeni
tam olarak bilinmemektedir. Çocuğun
okuma, matematik ya da yazılı anlatım
testlerindeki başarısının, zekasından ve sınıf
düzeyinden düşük olmasıdır.
DİL VE KONUŞMA
BOZUKLUĞU

Çocukların gelişimlerinde beklenen
aşamalarda gecikmeler olması, konuşmanın
dikkati konuşana çekecek kadar normalden
çok farklılık göstermesi, iletişimin
bozulduğu koptuğu durumlardır.