Word`e Aktar - Dr. Savan Günay

advertisement
ÇOCUKLARDA HEPATİT A ENFEKSİYONU
Açıklama: Hepatit A, halk arasında bulaşıcı sarılık adıyla bilinen bir karaciğer hastalığıdır.
Hepatit A pek çok ülkede salgınlar yapmakta ve sıklıkla görülmektedir. Özellikle küçük çocuklar
ve ileri yaştaki kişiler hastalığı geçirdiğinde karaciğer yetmezliğine neden olan, ağır Hepatit A
nedeniyle hayatlarını kaybedebilmektedir.
Kategori: Köşe Yazıları
Eklenme Tarihi: 29 Ağustos 2010
Geçerli Tarih: 19 Temmuz 2017, 02:17
Site: Dr. Savan Günay - Resmi Web Sitesi
URL: http://www.savangunay.com/yazar.asp?yaziID=20
Hepatit A
Hepatit A, halk arasında bulaşıcı sarılık adıyla bilinen bir karaciğer hastalığıdır. Hepatit A
pek çok ülkede salgınlar yapmakta ve sıklıkla görülmektedir. Özellikle küçük çocuklar ve
ileri yaştaki kişiler hastalığı geçirdiğinde karaciğer yetmezliğine neden olan, ağır Hepatit
A nedeniyle hayatlarını kaybedebilmektedir.
Hepatit A'nın etkeni nedir?
Hepatit A'nın etkeni Hepatit A virüsüdür (HAV).
Hepatit A nasıl yayılır?
Hepatit A virüsü, Hepatit A geçirmekte olan kişilerin dışkısı ile yayılmaktadır. Hasta
kişinin dışkısı ile atılan virüsün sağlam kişiler tarafından ağız yoluyla alınması
gerekmektedir. Bu birkaç yolla olabilir, örneğin Hepatit A virüsü ile enfekte olan kişi
yiyecek hazırlıyorsa ve tuvaleti kullandıktan sonra ellerini yeterli derecede yıkamadıysa
ve yiyeceklere dokunduysa hepatit B virüsü kolaylıkla bulaşır. Hepatit A virüsü
yiyeceklerle olduğu kadar içme suyu ile de bulaşabilmektedir. Hepatit A enfeksiyonu,
hasta olan kişilerle yakın temas yolu ile veya daha nadir olmak üzere cinsel temas ile de
bulaşabilmektedir.
Hepatit A geçiren bir kişi ile yakın temas sonrasında hastalığın bulguları ne
kadar süre sonra ortaya çıkar?
Hepatit A'nın kuluçka dönemi 15-50 gün arasında değişir. Ortalama 28 gündür.
Hepatit A'nın belirtileri nelerdir?
Hepatit A hastalığını belirti vererek geçiren kişiler kendilerini oldukça hasta hissederler.
Belirtiler ateş, iştahsızlık, bulantı, mide ağrısı, koyu renkli idrar ve ciltte ve gözlerin
beyaz kısımlarında sarı renk gelişmesidir. Hastalık genellikle ani başlar ve belirtiler iki
aya kadar devam edebilir. Ancak bazı kişilerde (yaklaşık %15) hastalığın belirtileri 12
aya kadar uzayabilmektedir. Hastalığı belirtili geçiren erişkinlerin %11-22'sinin
hastaneye yatırılması gerekmektedir ve ortalama 27 gün işten uzak kalırlar.
Hepatit A'nın belirti göstererek geçirilmesi kişinin yaşı ile ilgilidir. Çoğu zaman 6 yaşından
küçük çocuklar genelde hastalığı belirtisiz geçirirken, erişkinlerin çoğunluğu (yaklaşık
%70) Hepatit A enfeksiyonunu belirti vererek geçirirler.
Hepatit A ne kadar ciddidir?
Hepatit A oldukça ciddi olabilir. Ani gelişen karaciğer yetmezliği ile (akut fulminan
hepatit) ölüme neden olabilmektedir.
Bir kişi Hepatit A enfeksiyonu geçip geçirmediğini nasıl anlar?
Bir kişinin Hepatit A geçirip geçirmediği sadece kan testi ile kesin olarak gösterilebilir.
Hepatit A hastalığının belirtileri virüslerin neden olduğu diğer hepatitlerle benzerdir. Kan
testi aynı zamanda kişinin daha önce bir Hepatit A enfeksiyonu geçirip geçirmediğini de
gösterir.
Hepatit A'nın tedavisi var mıdır?
Hepatit A'yı tedavi edecek bir ilaç yoktur, yani Hepatit A'nın tedavisi yoktur. Yatak
istirahati, sıvı takviyesi ve ateş düşürücü ilaçlar kullanılmaktadır.
Hepatit A'dan korunmak mümkün müdür?
Hepatit A'dan korunmanın en etkin yolu Hepatit A aşısı ile aşılanmaktır.
Hepatit A enfeksiyonu geçirmekte olan bir kişi hastalığı ne kadar süreyle
çevresine bulaştırabilir?
Hepatit A enfeksiyonunun hasta kişi tarafından çevreye en muhtemel olarak bulaştırıldığı
dönem hastalığın belirtilerinin ortaya çıkmasından iki hafta önce başlar. Açık bir şekilde,
eğer kişi Hepatit A hastası olduğunun farkında değilse diğer insanlara hastalığın
bulaşmasını engellemek zordur. Hastalığın bulaştırıcılığı zaman içinde azalır ve belirtiler
başladıktan sonraki (ciltte ve gözlerdeki sarılık) bir hafta veya daha uzun bir süre devam
eder.
Eğer bir kişi hepatit A'ya karşı aşılı değilse ve hepatit A geçiren bir kişi ile
yakın temasta bulunursa ne yapmalıdır?
Aşılı olmayan bir kişi Hepatit A virüsü ile temas ettiğini düşünüyorsa hemen doktora
başvurmalıdır. Gerçekten Hepatit A virüsü ile karşılaşmış olma ihtimali varsa kişiye
immün globulin (insanlardan alınan ve Hepatit A'ya karşı koruyucu antikorlarıda içeren
konsantre antikorlar) verilebilir. Bu koruyucu antikorlar Hepatit A hastalığının gelişmesini
engelleyebilir. Hepatit A immünglobulininin, virüsle karşılaşmadan sonraki iki hafta
içinde uygulanması gerekmektedir. İmmünglobulin karşılaşma sonrası ne kadar kısa süre
içinde uygulanırsa hastalıktan koruma ihtimali o kadar yüksek olur.
Hepatit A enfeksiyonu birden fazla kez geçirilebilir mi?
Hayır. Kişi birkez Hepatit A geçirdiğinde, hastalığa karşı bağışıklık kazanır ve tekrar
hastalığa yakalanmaz.
Hepatit A virüsünün Hepatit B ve Hepatit C virüslerinden farkı nedir?
Hepatit A, B ve C virüslerinin hepsi karaciğere saldıran ve birbirlerine benzer belirtilere
neden olan virüslerdir. İnsanlar Hepatit A virüsünü hastalığı geçiren kişiyle yakın temas
veya yiyecek ve içecekler yoluyla alır. Hepatit B ve C virüsleri ise hasta kişinin kanı veya
vücut sıvılarının hasta olmayan bir kişinin kan akımına ulaşması yoluyla bulaşır. Hepatit
B ve C virüsleri hayat boyunca devam eden karaciğer problemlerine neden olabilirken
Hepatit A hayat boyu süren bir enfeksiyona neden olmaz. Hepatit A ve B'nin aşısı vardır
ancak şu an için insanları Hepatit C'den koruyabilecek bir aşı yoktur. Eğer bir kişi daha
önce bu hepatitlerden herhangi birisini geçirmişse, bu diğerlerini geçirmesini
engellemez. Diğer Hepatitleri de geçirebilir.
Dr.Savan Günay
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Download