cinsel istismar

ÇOCUK İSTİSMARI
Çocuk istismarı, 0-18 yaş grubundaki çocuğun;
Sağlığını,
Fiziksel gelişimini,
Psiko-sosyal gelişimini
olumsuz etkileyen bir yetişkin, toplum yada
devlet tarafından bilerek veya bilmeyerek çocuğa
karşı gerçekleştirilen her türlü harekete maruz
kalmasıdır.
İstismar Türleri
• Fiziksel istismar
• Cinsel istismar
• Duygusal istismar
• Ekonomik istismar
• İhmal
Fiziksel İstismar
01
• Çocuğun kaza dışı sebeple bir yetişkin
tarafından yaralanması ve
örselenmesidir
• Bir tokattan başlayarak çeşitli aletlerin
kullanılmasına kadar devam edebilir
• En yaygın rastlanılan ve belirlenmesi
en kolay olan istismar tipidir
Fiziksel İstismar
Uygulama Şekilleri
02
*Aletsiz Saldırılar: Tokat, yumruk, itipkakma, tekme, sarsma ve çimdikleme
gibi olayları kapsamaktadır.
*Aletli Saldırılar: Kullanılan araçlar
genellikle kemer, kayış, herhangi bir
ev eşyası (telefon, tava, v.b.), hortum,
sigara, ütü, sıcak su ve sıcak
yiyeceklerdir.
Fiziksel İstismar
Klinik Bulgular
03
•
•
•
•
•
•
•
Yumuşak doku hasarları
Yanıklar
Kaynar su ile haşlanmalar
Kemik, eklem, beyin ve göz hasarları
İç organlara ait hasarlar
Zehirlenmeler
Gelişme gerilikleri
Fiziksel İstismarın Sonuçları
Kısa dönemde görülenler:
Fiziksel İstismar
• Morluklar, yaralar, kırıklar.
05
Uzun dönemde görülenler:
 Düşük benlik saygısı
 Saldırganlık
 Bazen yasal olmayan davranışlar
 Öfke ve intikam duyguları
 Kendine yönelik zarar verici davranışlar
 Kaygı, korku
 Okul sorunları ve başarısızlık
 Mutsuzluk ya da depresyonun diğer belirtileri
 Madde bağımlılığı
 Evden kaçma
Cinsel İstismar
01
Cinsel İstismar
Cinsel İstismar
Cinsel istismar
02
Çocuk istismarı tipleri
içerisinde
SAPTANMASI EN ZOR
OLANIDIR…!
Cinsel İstismar
03
Bu işin en önemli boyutu,
bildirilMEmesi,
olayın gizlenmesidir...
Cinsel İstismar
CİNSEL İSTİSMAR
04
• Rıza yaşının altında bulunan bir çocuğun cinsel
açıdan olgun bir yetişkinin cinsel doyumuna
yol açacak bir edim içinde yer alması ya da bu
duruma göz yumulmasıdır.
• Ebeveynlerin ya da çocuktan en az altı yaş
büyük olan yetişkinlerin (Çocuğun bakımından
sorumlu kişiler vb.) çocuğu cinsel tatmin
objesi olarak kullanması veya çocuğun
cinselliğini kullanarak para kazanacağı
alanlara yöneltmesidir.
Cinsel İstismar
ENSEST
05
• Çocuğun, ailesinin birey ya da bireyleri
tarafından cinsel amaçlar uğruna
kötüye kullanılmasıdır.
Cinsel İstismar
Cinsel İstismar Tanımlarının
Ortak Özellikleri
06
• Çocuktan yaşça büyük biri tarafından
gerçekleştirildiği,
• İstismarı gerçekleştiren kişinin cinsel
tatmin amacıyla gerçekleştirdiği,
• İstismara uğrayan çocuğun gönüllü
olmadığı,
• İstismara uğrayanın cinsel olgunluğa
erişmediği gibi noktalar sayılabilir.
Cinsel İstismar
CİNSEL İSTİSMARIN SINIFLANDIRILMASI
07
• Birinci grupta, dokunma olmaksızın
yapılan istismar, sözel istismar, açık
saçık konuşma, teşhircilik,
röntgencilik yer alır.
• İkinci grupta ise dokunma ile
gerçekleştirilen dokunma,
müstehcenlik, fuhuş, tecavüz ve
ensest yer alır.
Cinsel İstismar
Cinsel İstismar Kapsamında
Düşünülebilecek Eylemler
08
• Cinsel organlara dokunma,
• Çocuğun, gencin ya da yetişkinin cinsel organlarının
(resimlerinin) teşhiri,
• Çocuğun, gencin soyunurken gözlenmesi,
• Cinsel içerikli sözler (direkt olarak, telefon ya da
mesaj yoluyla),
• Çimdik atma,
• Öpme,
• Sarılma,
• Vücudun değişik kısımlarını okşama,
• Laf atma,
• Islık çalma,
• Göz süzme vb.
Cinsel İstismar
CİNSEL İSTİSMARA NEDEN OLAN
ETKENLER
09
-İstismar Edenin Akıl Hastalığına Sahip Olması
-Çözülmemiş Geçmiş Yaşantılar
-Bencillik
-Stres Azaltma
-Gözetim Yapılmaması
-Üvey Ebeveyn
-Uyuşturucu Kullanımı
-Yargılamada Yetersiz Cezalar
Cinsel İstismar
NEDEN ÇOCUKLAR
10
• Çocuğun merak duygusunun fazla olması
• Çocuğun sevgi ve ilgi ihtiyacının fazla olması
• Erişkinler tarafından kolay yönlendirilebilmeleri ve
savunmasızlıkları
• Olayı gizleme eğilimlerinin fazla olması
• Olayı anlatmada güçlük çekmeleri
• Fiziki acıdan güçsüz olmaları
• Çocukların anlattıklarına inanılmaması
• Bazı toplumlardaki yanlış inanışlar(AIDS’ten korunmak
için)
• Ayrımcılık ve etnik farklılıklar( özellikle savaş zamanı)
• Sokakta çalışmaları ve yaşamaları
Cinsel İstismar
11
Cinsel istismara
uğramış
çocuğun fark edilmesi
Cinsel İstismar
Cinsel istismara uğrayan
çocuk
12
• Kendisine karşı uygulanan istismarın
kapsam ve nedenini de tam olarak
kavrayamayacağından bunu nasıl ifade
edebileceğini bilemez.
• Kendisine inanılmayacağını
düşündüğünden olayı paylaşmaya
cesaret edemez.
• Ailesi, yakın çevresi ve belki de tüm
çevresi ile işbirliğini koparmaya yönelir.
Cinsel İstismar
13
• İstismarın fark edilmesi çoğu zaman
tesadüfidir.
• Olay bir erişkinin çocuktaki davranış
değişimlerini fark etmesi veya çocuğun
vücudunda ortaya çıkan fiziksel
yaralanmalardan şüphelenmesi, yada
bunların tedavisi için doktora
getirilmesi sonucu ortaya çıkabilir.
Cinsel İstismar
Cinsel İstismara Uğrayan
Çocuklarda Ortaya Çıkabilecek
Belirtiler
14
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Cinsel içerikli konulara aşırı ilgi ya da bunlardan aşırı kaçınma
Uyku sorunları, kabuslar
Depresyon ya da aile/arkadaş ilişkilerinde içe kapanma
Tahrik edici davranışlar
Bedeninin kirli ya da zarar gördüğü şeklindeki söylemler, ya
da genital organlarında bir sorun olduğu düşünceleri
Okul devamsızlığı ya da kurallara uymama
Aşırı ketum tavırlar
Çizim, oyun ve fantezilerinde cinsel saldırganlık öğeleri
Aşırı sinirlilik, agresyon
İntihar düşünceleri / girişimleri
Çocukların Tepkileri
Cinsel İstismar
Özetle;
21
•
•
•
•
•
Aldatılmışlık
Kızgınlık, suçluluk, utanç
Ne olduğuna ilişkin karmaşık duygular
İstirmarcıya ilişkin duyguların karmaşıklığı
Bütün bu olanların ne anlama geldiğni merak
etme
• Kirlenmişlik hissetme
• Kaygılı olma
• Utanç ve güvensizlik
Cinsel İstismar
Çocukların Tepkileri
22
•
•
•
•
Kendini suçlama
Düşük benlik saygısı
İyiymiş gibi görünmek
Anne, baba, kardeşler ve diğer
kişilere yönelik öfke
• Başına gelenlerden gizlice
hoşlandığı için endişe duyma
Cinsel İstismar
Anne ve Babaların Duyguları
23
27
•
•
•
•
•
•
•
Kızgınlık
Suçluluk, öfke
Şok, inanamama
Çocuktan uzaklaşma
Çaresizlik
Yas ve aldatılmışlık
İntikam
Cinsel İstismar
Anne ve Babalarda Ortaya Çıkan
Davranışlar
24
• Çocuğa ve diğer çocuklara karşı
aşırı koruyucu ve kollayıcı
tutumlar
• Utanç
• Olayın inkarı
• Evlilik sorunları
Cinsel İstismar
25
Peki
BEN çocuğuma NE
öğreteceğim?
(video)
Cinsel İstismar
EBEVEYNLERiN ÇOCUKLARINA CiNSEL
iSTiSMAR KONUSUNDA VEREBiLECEKLERi
MESAJLAR
26
• Sen özel ve önemlisin.
• Bedenin sana aittir.
• Bedeninde çok özel olan yerler var. Eğer birisi buralara
dokunmak isterse ona 'HAYIR' deme hakkına sahipsin. Bu
tanıdığın, sevdiğin bir yetişkin olsa da ben sana 'HAYIR'
deme iznini veriyorum.
• Duygularına kulak ver. İnsanlar sana dokunduklarında ve
sen bundan hoşlanmıyorsan duygularına güven.
• Eğer biri seni rahatsız ederse bunu hemen gelip bana
söylemeni istiyorum. Sana söz veriyorum: söylediğin her
şeye inanacağım.
• Eğer biri, doğru olmayan bir biçimde sana dokunursa bu
senin hatan değil. O yetişkin sana ne yaparsa yapsın senin
hatan değil.
Cinsel İstismar
Bedenlerini korumayı öğretin:
27
Çocuklara bedenlerinin kendilerine
ait olduğunu, özellikle mayo ile
kapatılan bölgelerin çok özel
bölgeler olduğunu ve kimsenin bu
bölgelere dokunmaya haklarının
olmadığını anlatın.
Cinsel İstismar
Hayır demeyi öğretin:
28
Çocuklara herhangi birisi onları
incitmeye kalkarsa “Hayır”
demeleri gerektiğini söyleyin.
Çünkü birçok çocuğa büyüklerin
söylediklerine itaat etmeleri
öğretilmiştir.
Cinsel İstismar
Yardım istemeyi öğretin:
29
Birisi onlara kötü, rahatsız edici bir
şey yaparsa arkadaşlarından ya da
büyüklerden yardım istemeyi
öğretin.
Yardım istediklerinde onlara
kızmayacağınızı söyleyin.
Cinsel İstismar
Onlara inandığınızı öğretin:
30
Çocuğunuza inanın, yardım
istiyorsa bunu geri çevirmeyin.
Çocuklar bu konularda yalan
söylemezler.
Cinsel İstismar
Sır saklaMAmasını öğretin:
31
Çocuklarınıza BAZI sırların
hiçbir zaman saklanmaması
gerektiğini söyleyin. Onlara
istemeseler dahi bunların
açıklanması gerektiğini
anlatın.
Cinsel İstismar
Dokunulmayı reddetmeyi öğretin:
32
Çocuklarınıza kendilerinin ellenmesi ve
öpülmesi durumunda eğer
hoşlanmıyorlarsa bunu reddetmelerini
söyleyin. Eğer birisi eller ve bunun sır
olarak saklanması gerektiğini söylerse,
mutlaka size bildirmesi gerektiğini
anlatın.
Cinsel İstismar
33
Çocuklarınıza, güvenliklerini
korumak için gerekirse
kendilerine zarar veren kişiden
kaçmak, yüksek sesle bağırmak ve
onu tekmelemek gibi bazı kural
dışı davranışlarda
bulunabileceklerini anlatın.
Cinsel İstismar
Büyük Yanlış 1
35
Çocuklar cinsel istismarı
hayal güçlerinin
genişliği nedeniyle
uydururlar...
zannedilir...
Cinsel İstismar
HAYIR!!!
36
Çocuklar bu konuda ASLA
yalan söylemezler!
Çocuğunuza inanın!
Cinsel İstismar
37
Büyük Yanlış 2
Yaşanmış bir-iki ufak olay
önemli değildir.
Çocuklar olan biteni
çabucak unuturlar...
zannedilir...
Cinsel İstismar
HAYIR!
38
TEK bir kez bile olsa...
Cinsel istismar, çocuğun
ruhsal ve fiziksel sağlığı
açısından ciddi derecede
zarar vericidir!
Cinsel İstismar
Büyük Yanlış 3
39
Potansiyel kurban çocuklar :
Olayı provoke eden
Şirin ve cazip
Evden kaçan
İhmal edilmiş çocuklar
zannedilir...
Hem öyle olsa ne fark eder,
Çocuk çocuk değil midir?
Cinsel İstismar
HAYIR!
40
HER ÇOCUK
ve
HER YETİŞKİN
cinsel istismara maruz
kalabilir!
Cinsel İstismar
Büyük Yanlış 4
41
Tehlikeli yerler hep:
Parklar
Genel tuvaletler
Issız sokaklar
Karanlık yerler
Boş inşaat sahaları
zannedilir...
OYSA…
Cinsel İstismar
Cinsel İstismar için en uygun yer genellikle:
42
Ev
Okul
veya
Ev ile okul arasındaki yol gibi
İçinde bulunduğunuz
Tanıdık yakın çevredir!
Cinsel İstismar
Büyük Yanlış 5
43
İstismarcılar genellikle:
Yaşlı ve yabancı erkeklerle,
Sokaktaki hırpani serseriler...
zannedilir...
Cinsel İstismar
Oysa...
44
Olguların %80-95’inde fail
20-40 yaşları arasında
Kurban tarafından tanınan
EVLİ ve ÇOCUKLU
erkeklerdir!
Cinsel İstismar
45
Çocuğum cinsel istismara
uğradı!
Ne yapmam lazım?
Cinsel İstismar
ÇOCUK suçlu değil MAĞDUR!
46
• Suçluyu bul
• Şikayetçi ol
• Utanma
• Utandır
• Olayı yargıdan saklama
• Çocuğunu kolla
Cinsel İstismar
SUSMA!
47
Cinsel istismarın ACİLEN tespit edilmesi
ŞART!
Zaman içinde tüm kanıtlar yokoluyor,
davacı olma hakkı ortadan kalkıyor!
ŞİKAYETÇİ OLMAKTAN
KORKMA!
Cinsel İstismar
Olayı Geciktirmeden Haber
Vermekle
48
• Çocuğa inandığınızı ispatlarsınız.
• Sadece onu değil, diğer çocukları ve ailesini
de korumuş olursunuz.
• İstismarın son bulmasını sağlamış ve olayın
tekrarlanmasına engel olmuş olursunuz.
• Tıbbi bulguların zaman geçmeden tespitine
olanak sağlayarak, hukuki prosedürün
başlamasına yardımcı olursunuz.
• Uzun dönemde çocuğa gerekli desteğin ve
danışmanlığın sağlanmasında yardım etmiş
olursunuz.
• Her ne kadar suçlu olsa da istismarcıya da
yardım görmesi için olanak sağlamış olursunuz.
Cinsel İstismar
EBEVEYNLERE ÖNERİLER
49
• Çocuklar size bir şey söylemek istediğinde,
ONLARI DiNLEYiN. ·
• Çocukların başkaları hakkında anlattıklarını
CiDDiYE ALIN.
• Çocuğunuz okulda başka çocuklar tarafından
hırpalanıyor, alay ediliyor ya da farklı
davranılıyor ise bunu DiKKATE ALIN.
• Çocuğunuzun etrafındaki, güvenebileceğiniz
büyüklerin çocuğunuzla ilgilenmesini iSTEYiN.
• Çocuğunuzu güvenmediğiniz akraba, yetişkin
ya da arkadaşlarla yalnız BIRAKMAYIN.
Cinsel İstismar
EBEVEYNLERE ÖNERİLER
50
• Çocuğunuzun
kimlerle,
nerede
vakit
geçirdiğine DiKKAT EDiN.
• Onun izbe yerlere yetişkinlerle ya da
kendinden çok büyük çocuklarla gitmesine iziN
VERMEYiN.
• Aşırı tepki vermeyin. Sakin kalmaya çalışın ve
durumu tepkisel olmadan ele alın. Çocuklar
böylece sizin geri bildiriminize GÜVENEBiLSiN.
• Cezalandırmayın, Bağırmayın, BiLGILENDiRiN.
Duygusal İstismar
1
• Çocuğun gereksinim duyduğu ilgi, sevgi ve
bakımdan yoksun bırakılarak psikolojik
hasara uğratılmasıdır
• Tanımlanması en zor ancak en sık rastlanılan
istismar türüdür
Duygusal İstismar
2
• Aşağılama, yalnız bırakma, ayırma,
• Korkutma, yıldırma, tehdit etme, suça
yöneltme,
• Önemsememe, küçük düşürme, alaylı
konuşma,
• Lakap takma, aşırı baskı ve otorite kurma
• Duygusal bakımdan gereksinimlerin
karşılanmaması,
• Sık eleştirme, yaşının üstünde sorumluluklar
bekleme,
• Kardeşler arasında ayrım yapma, değer
vermeme,
Duygusal İstismar
Belirtileri
3
•
•
•
•
•
•
Dünyaya karşı belli bir ilgisizlik
Depresif ve pasif davranış
Karşısındakine çok ihtiyatlı yaklaşmak
Kendine güvensizlik
Korku
Küçük yaşlardaki davranışlara dönüş
Ekonomik İstismar
4
• Çocuğa bakmakla yükümlü kişinin çocuğu
maddi gelir kaynağı olarak görüp çocuktan
maddi kazanç elde etme isteğidir
• Ebeveynler çok para kazanma dürtülerini
tatmin etmek için çocuklarını kullanabilirler
İhmal
• Çocuğa, barınak, yiyecek, giyecek,
eğitim, denetim, tıbbibakım, fiziksel,
bilişsel ve duygusal yetilerinin gelişimi
için gerekli olan gereksinimlerinin
karşılanmasında yaşa uygun olan
bakımın verilmemesi……. olarak
tanımlanır.
• En yaygın kötüye kullanım şeklidir.
5
İhmal
İhmalin Göstergeleri
6
• Tıbbi bakım ve hijyen koşullarının yerine
getirilmemesi
• Eksik ya da kötü beslenme
• Büyüme geriliği ( Bu gerilik organik bir
nedene bağlanamıyorsa)
• Sık sık kazaya uğruyorsa, ailesi çocuk
hakkında soruları yanıtlıyamıyorsa yada
bilmiyorsa
İhmal
İhmalin Göstergeleri
7
• İletişim kurmada güçlüğü var ise
……Uyaran eksikliğine bağlı olarak
• Zihinsel gelişme geriliği ve öğrenme
güçlüğü var ise……. Yetersiz beslenme ve
uyaran eksikliğine bağlı olarak
• Sağlık kurumuna başvurmakta gecikiliyor
ya da baş vurulmuyorsa
• Tedavi, bakım ve koruma önerilerine
uyulmuyorsa
• Yeterli derecede denetlenmiyorsa
• Terkedilmiş ve evden kovulmuş ise
Cinsel İstismar
Dinlediğiniz İçin
Çok Teşekkür Ederim…
Serap KOCATÜRK
Okul Rehber
SON
Öğretmeni/Psikolojik Danışman