Testosteron eksikliği olan erektil disfonsiyonlu

ERKEK CİNSEL SAĞLIĞI
Güncel Makale Özeti
Testosteron eksikliği olan erektil disfonsiyonlu
hastalarda yüksek kardiyovasküler risk açısından
ne zaman dikkatli olunmalı?
José M. Martínez-Jabaloyas, DE-SDT study group
J Sex Med 2014;11:2083–2091
Erektil disfonksiyon (ED), yaşlanan erkeklerde (özellikle
mı, hiperlipidemi, hipertansiyon, diyabet ve bunlarla iliş-
40-70 yaş arasındaki erkeklerde %50’den fazla görülmek
kili kullanılan sT düşüklüğü yapabilen ilaçlar kaydedilmiş.
üzere), yaygın bir hastalıktır. Sedanter yaşam, sigara kulla-
Obezite için BMI ≥30 kg/m2, abdominal obezite için bel
nımı, obezite, hiperlipidemi, hipertansiyon gibi değiştirile-
çevresi ≥102 cm olması, sigara kullanımı için en az bir yıl
bilir risk faktörleri ile sıklıkla ilişkilidir. ED, kardiyovasküler
kullanılması, alkol kullanımı için haftada 2 bardak şarap
hastalıklar (KVH) ve bunlara bağlı mortalite riskinde artış
veya 3-4 bira içimi olması kabul edilmiş. ED şiddeti de
yapmaktadır. Diyabetli hastalarda risk yaklaşık 2 kat art-
IIEF-EF skoruna göre hafif, hafif orta, orta ve şiddetli olarak
maktadır. Bu nedenlerle ED’li hastalar KVH açısından ay-
belirlenmiş. Ayrıca sT da üç eşik değer (≤8 nmol/L, 8–12
rıntılı değerlendirilmelidir.
nmol/L, ≥12 nmol/L) kabul edilmiş.
ED, testosteron eksikliğinin en yaygın belirtilerinden bi-
Çalışma sonucunda ED’li erkeklerde, düşük T prevalan-
risidir. Bu durum yaşla birlikte artan şekilde serum testos-
sı sT eşik değeri 8 nmol/L kabul edilirse %13.7, eşik de-
teron düşüklüğü ile ilişkilidir. Düşük testosteron değerinin,
ğer 12nmol/L kabul edilirse ise %33.3 olarak saptanmış-
diyabet, metabolik sendrom (MS) ve KVH ile ilişkili olduğu
tır. Düşük testosteronlu erkekler beklenen şekilde daha
düşünülmektedir. Testosteron düşüklüğü ile MS arasında
yaşlı saptanmıştır. ED’li hastaların KVH riski, sT seviyesi
yolağı tam bilinmese de bir ilişkinin olduğu kanıtlanmıştır.
12nmol/L vey daha yüksek ise anlamlı olarak artmış ola-
Düşük testosteronlu erkeklerde, KVH’nda artışta diyabet,
rak gözlenmiş. ED ile ilişkili KVH risk faktörleri prevalansı
hipertansiyon ve obezite gibi morbiditelerin ilişkisi olduğu
çalışmada yüksek saptanmış. En yaygın KVH risk faktör-
gösterilmiştir.
leri hipertansiyon (%47.6) ve hiperlipidemi (%33.3) olarak
Çoğu kılavuzda ED belirtileri olan erkeklerde serum
gözlenmiştir. Diyabet prevalansında çok artış izlenmemiş.
testosteronu (sT) bakılması ve gerekli durumlarda tes-
Hipertansiyon ve hiperlipidemi 65 yaş üzeri erkeklerde,
tosteron yerine koyma tedavisi (TRT) önerilmektedir. Her
diyabet ise orta yaşlı erkeklerde düşük testesteron artışın-
ne kadar sT seviyesi ile ED’li erkeklerde KVH risk artışının
da ilişkili saptanmıştır. Obezite prevalansı %22 saptanır-
ilişkisi bilinmese de TRT başlanması için belirlenen bir eşik
ken, düşük testosteronlu erkeklerde bu oran %29.5 olarak
değerin KVH riskinde de azalma yapması beklenmelidir..
saptanmıştır. Abdominal obeziteli (bel çevresi >102 cm)
Bu çalışmada total testosteron (TT) için iki eşik değer
hastalarda düşük testosteron oranı göreceli olarak artmış
kullanılarak (EUA kılavuzlarına göre, 8 and 12 nmol/L),
olarak gözlenmiştir. Bunun yüksek beklenmesine rağmen
herhangi bir TT değerinde ED’li erkeklerde görülen yay-
bu şekilde saptanmasında abdominal obeziteli hasta sa-
gın KVH risk faktörlerinin ve yaşam boyu öneminin sap-
yısının daha çok olması gösterilmiş. Aşırı alkol kullanımı,
tanması amaçlanmış. Çalışmada Ocak-Eylül 2009 tarihleri
TT ≤8 nmol/L olan erkeklerde yüksek oranda saptanmış
arasında, İspanya’da çok merkezli, kesitsel ve gözlemsel
ancak bu grup sayısal olarak küçük olduğundan analiz ya-
olarak, 394 ürolog veya androlog tarafından, IIEF-EF ile
pılamamıştır.
(Erectile Function domain of the International Index of
Sonuç olarak çalışmada, farklı yaşlara göre risk faktör-
Erectile Function) tanı konulan ≥18 yaş 1382 ED’li hasta
lerinin dağılımı değişmekle birlikte, ED’li erkeklerde KVH
(1278 hasta değerleri analiz edilmiş) değerlendirilmiş. Tek
risk artışı ile ilişkili sT seviyesi ≥12nmol/L olabilir. Obezite
dışlama kriteri ise çalışmaya katılmayı ret edilmesi olmuş.
ve şiddetli ED, düşük T-ilişkili CV riskinin en iyi gösterge-
Yaş, vücut kitle indeksi, bel çevresi, tütün ve alkol kullanı-
lerindendir. Düşük sT değerlerinde kontrol ölçümlerinin
254
ERKEK CİNSEL SAĞLIĞI
Güncel Makale Özeti
yapılmamış olması, sT tek merkezde çalışılmaması, ko-
varsa gerekli konsültasyonların yapılması gerekliliği öne
morbidite kayıtlarında bazı eksikliklerin olması ve ED’si ol-
çıkmaktadır.
mayan hastaların alındığı bir kontrol grubunun olmaması
çalışmanın bazı eksik yönlerini oluşturmaktadır. Androloji
Çeviri
polikliniklerinde kan basıncı ölçümünün rutin olarak ya-
Uzm. Dr. Ercan Kazan, Uzm. Dr. Akın Soner Amasyalı
pılması, düşük testosteron saptandığında ilişkili durumlar
Adnan Menderes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Üroloji AD
255