ÜLKEMİZDE NÜFUS ÖZGÜR GÜVERCİN 7.Sınıf SOSYAL BİLGİLER Belli bir zamanda, sınırları belli bir yerde yaşayan insan sayısına nüfus denir. NİÇİN SAYILIYORUZ? Nüfus sayımı ile hangi bilgilere ulaşıyoruz? - Yerleşim birimlerinin nüfusuna, - Eğitim, yaş ve cinsiyet durumuna, - Nüfusun sektörel dağılımına (tarım,sanayi), - Kentsel ve kırsal nüfus dağılımına, - Medeni hal durumuna, - Aile sayısına, Meslek gruplarının dağılımı, - Doğum ve ölüm oranına, iç ve dış göçe. Nüfusun dağılışını etkileyen faktörler: 1. İklim: 2. Yer şekilleri: 3. Ekonomik Nedenler: - İnsanlar, yaşamaya daha elverişli yerlere gitmek isterler. Bu ihtiyaç ise “iç göç” olayını ortaya çıkarır. İç göç ile ülke nüfusu değişmez. Nedenleri: Geçim sıkıntısı (iş), eğitim imkanları, Yaşam koşulları, terör, Miras ile toprakların bölünmesi. Bir ülkeden başka bir ülkeye yapılan göçe “dış göç” denir. Dış göçlerin nedenleri: - Savaşlar, - Doğal afetler, - Nüfus değişimleri, - İşçi göçleri, - Beyin göçü (bilimsel göç). Nüfus Yoğunluğu: 2 Bir bölgede km ’ye düşen insan sayısına nüfus yoğunluğu denir. 2 (kişi/km ) Aritmetik Nüfus Yoğunluğu: Bir ülke ya da bölgede yaşayan toplam nüfusun, o ülke ya da bölgenin yüzölçümüne bölünmesiyle elde edilir. (nüfus/yüzölçümü) Türkiye’de nüfusun yoğun olduğu kesimler: - Çatalca-Kocaeli Bölümü (Marmara Bölgesi) - Ege Bölgesi - Çukurova ve Akdeniz Bölgesi - Doğu Karadeniz’in kıyı kesimleri - İç kesimlerde verimli ovalar - - Türkiye’de nüfusun seyrek olduğu kesimler: Doğu Karadeniz’in iç kesimleri Doğu Anadolu’nun yüksek kesimleri Hakkari Bölümü Menteşe Yöresi Teke ve Taşeli Platosu Yıldız Dağları, Tuz Gölü 11 1 6 7 9 2 3 10 4 8 5 TÜRKİYE İKLİMİNİN NÜFUS DAĞILIMINA ETKİSİ NEDİR? İLLER ADANA-ÇUKUROVA ANTALYA ZONGULDAK İSTANBUL İZMİR MUĞLA BATMAN MANİSA-SOMA NÜFUS ARTIŞ SEBEPLERİ *TARIM *SANAYİ *MADENLER *TURİZM -Tarihi -Deniz -Doğa Türkiye’nin En Yoğun Nüfuslu İlleri İSTANBUL İZMİR BURSA KOCAELİ (İZMİT) ZONGULDAK TRABZON HATAY GAZİANTEP NÜFUS DAĞILIŞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER DOĞAL BEŞERİ ve FAKTÖRLER EKONOMİK FAKTÖRLER 1. Yerşekilleri 2. İklim ve Bitki Örtüsü 3. Toprak Verimliliği 4. Su Kaynakları 1. Ulaşım 2. Sanayi 3. Yer altı Zenginlikleri 4. Turizm Yüzey şekillerinin engebeli olduğu yörelerde nüfus yoğunluğu azdır. Aşağıdaki yörelerden hangisinde nüfus yoğunluğunun az olması bu durum ile açıklanamaz? A. Hakkari Bölümü B. Menteşe Yöresi C. Biga Yarımadası D. Tuz Gölü ve çevresi Yüzey şekillerinin engebeli olduğu yörelerde nüfus yoğunluğu azdır. Aşağıdaki yörelerden hangisinde nüfus yoğunluğunun az olması bu durum ile açıklanamaz? A. Hakkari Bölümü B. Menteşe Yöresi C. Biga Yarımadası D. Tuz Gölü ve çevresi Türkiye’de nüfus dağılışı ile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğru bir yargı değildir? A) Nüfusun ülkeye dağılışı düzensizdir. B) Kıyılar iç kesimlerden daha sık nüfuslanmıştır. C) Sanayi ve ticaretin çok geliştiği yerlerde nüfus yoğun değildir. D) Ovalar dağlık alanlardan daha sık nüfuslanmıştır. Türkiye’de nüfus dağılışı ile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğru bir yargı değildir? A) Nüfusun ülkeye dağılışı düzensizdir. B) Kıyılar iç kesimlerden daha sık nüfuslanmıştır. C) Sanayi ve ticaretin çok geliştiği yerlerde nüfus yoğun değildir. D) Ovalar dağlık alanlardan daha sık nüfuslanmıştır. Aşağıdaki merkezlerden hangisinin nüfuslanması diğerlerinden farklı bir nedene bağlıdır? A) Bodrum B) Antalya C) Ayvalık D) Zonguldak Aşağıdaki merkezlerden hangisinin nüfuslanması diğerlerinden farklı bir nedene bağlıdır? A) Bodrum B) Antalya C) Ayvalık D) Zonguldak DOĞUM 1000 KİŞİ ÖLÜM 2000 KİŞİ NÜFUS AZALIR DOĞUM 1000 KİŞİ ÖLÜM 500 KİŞİ NÜFUS ARTAR Nüfus artış hızı fazla ise işsizlik ortaya çıkar. Bunu önlemek için aile planlaması yapılır. 65 ve üstü yaş (yaşlı nüfus) 15-64 yaş (yetişkin nüfus) 0-14 yaş (çocuk nüfus) Gelişmiş ülkelerde genç nüfus az, yaşlı nüfus ise fazladır. Bazı ülkelerin nüfus artış oranları 45 40 35 30 25 Nüfus Artışı (binde) 20 15 10 5 0 Pakistan Özbekistan Türkiye İngiltere Nüfus artışı fazla olan ülkeler geri kalmış ülkelerdir. ADANA-ÇUKUROVA neden göç almaktadır? Başka hangi iller göç almaktadır? ADANA ve ANTALYA illeri özellikle yaz mevsiminde “mevsimlik göç” almaktadır. Fakat ikisinin de göç alma sebebi farklıdır. Bu sebepler nedir? Aşağıdaki bölgelerimizden hangisinde nüfus yoğunluğu en fazladır? A. Ege B. Doğu Anadolu C. Karadeniz D. Marmara Aşağıdaki bölgelerimizden hangisinde nüfus yoğunluğu en fazladır? A. Ege B. Doğu Anadolu C. Karadeniz D. Marmara Aşağıdakilerden hangisi, kırdan kente göçün sonuçlarından biri değildir? A. Gecekondulaşma başlar B. Belediye yetersiz kalır C. Ülke nüfusu artar D. Konut sıkıntısı yaşanır Aşağıdakilerden hangisi, kırdan kente göçün sonuçlarından biri değildir? A. Gecekondulaşma başlar B. Belediye yetersiz kalır C. Ülke nüfusu artar D. Konut sıkıntısı yaşanır Aşağıdakilerden hangisi nüfus sayımı ile elde edilen bilgilerden biridir? A. İleride sahip olmak istediğimiz meslek B. Yaptığımız spor etkinlikleri C. Meslek gruplarının nüfusa dağılımı D. Evde beslediğimiz hayvan türü Aşağıdakilerden hangisi nüfus sayımı ile elde edilen bilgilerden biridir? A. İleride sahip olmak istediğimiz meslek B. Yaptığımız spor etkinlikleri C. Meslek gruplarının nüfusa dağılımı D. Evde beslediğimiz hayvan türü I. Nüfus artış hızı yavaş II. Yaşlı nüfus oranı fazla III. Tarımda çalışanlar çoğunlukta Yukarıda verilen özelliklerden hangileri gelişmiş ülkelere ait özelliklerdir? A. Yalnız I B. I ve II C. I ve III D. I, II ve III I. Nüfus artış hızı yavaş II. Yaşlı nüfus oranı fazla III. Tarımda çalışanlar çoğunlukta Yukarıda verilen özelliklerden hangileri gelişmiş ülkelere ait özelliklerdir? A. Yalnız I B. I ve II C. I ve III D. I, II ve III Yukarıdaki Türkiye haritasında en fazla turist çeken yerler taranarak gösterilmiştir. Bu durumun oluşmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisi daha azdır? A) Çok sayıda plaj ve kumsalın bulunması B) Yaz mevsiminin uzun sürmesi C) Tarihî eser yönünden zengin olması D) Sanayi tesislerinin fazlalığı Yukarıdaki Türkiye haritasında en fazla turist çeken yerler taranarak gösterilmiştir. Bu durumun oluşmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisi daha azdır? A) Çok sayıda plaj ve kumsalın bulunması B) Yaz mevsiminin uzun sürmesi C) Tarihî eser yönünden zengin olması D) Sanayi tesislerinin fazlalığı Yukarıda sayım yıllarına göre Türkiye nüfus grafiği verilmiştir. Bu grafiğe göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A)Nüfus artışı 1945 ile 1950 yılları arasında yavaşlamıştır. B) Düzenli olarak her 5 yılda bir nüfus sayımı yapılmıştır. C) Cumhuriyet’in ilanından sonra ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapılmıştır. D) 2005 yılında Türkiye nüfusu 70 milyonu aşmıştır. Yukarıda sayım yıllarına göre Türkiye nüfus grafiği verilmiştir. Bu grafiğe göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A)Nüfus artışı 1945 ile 1950 yılları arasında yavaşlamıştır. B) Düzenli olarak her 5 yılda bir nüfus sayımı yapılmıştır. C) Cumhuriyet’in ilanından sonra ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapılmıştır. D) 2005 yılında Türkiye nüfusu 70 milyonu aşmıştır. Aşağıdaki illerimizden hangisinin nüfusu diğerlerine göre seyrek nüfusludur? A) İzmir B) Samsun C) Kırşehir D) Trabzon Aşağıdaki illerimizden hangisinin nüfusu diğerlerine göre seyrek nüfusludur? A) İzmir B) Samsun C) Kırşehir D) Trabzon Aşağıdaki bölgelerimizin hangilerinde turizmin hareketlenmesi nedeniyle yaz mevsimi nüfuslarında artış gözlenmektedir? A) Karadeniz Bölgesi – Güneydoğu Bölgesi B) Akdeniz Bölgesi – Doğu Anadolu Bölgesi C) Ege Bölgesi – Akdeniz Bölgesi D) Marmara Bölgesi – Ege Bölgesi Aşağıdaki bölgelerimizin hangilerinde turizmin hareketlenmesi nedeniyle yaz mevsimi nüfuslarında artış gözlenmektedir? A) Karadeniz Bölgesi – Güneydoğu Bölgesi B) Akdeniz Bölgesi – Doğu Anadolu Bölgesi C) Ege Bölgesi – Akdeniz Bölgesi D) Marmara Bölgesi – Ege Bölgesi