Gana Ülke Raporu

EBSO Uluslararası İlişkiler Şefliği
GANA
GANA ÜLKE PROFİLİ
A. Genel Bilgiler (2013)
Resmi Adı
Yönetim Biçimi
Devlet Başkanı
Resmi Dili
Başkenti
Yüzölçümü
Nüfusu
Para Birimi
Para Birimi Paritesi
: Gana Cumhuriyeti
: Demokratik Başkanlık Sistemi
: John Dramani Mahama
: İngilizce
: Accra
: 238.537 km2
: 25,2 Milyon
: Cedi (GHC)
: 1 TL: 10,8 GHC – 1 $: 24,5 GHC – 1 €: 33,1 GHC
Kaynak: T.C Akra Büyükelçiliği Ticaret Ataşeliği
B. Temel Ekonomik Göstergeler (2012 tahmini)
GSYİH
GSYİH Büyüme Oranı
Kişi Başına Milli Gelir
Enflasyon Oranı
İşgücü
İşsizlik Oranı
İhracat
İthalat
:
:
:
:
:
:
:
:
39,8 Milyar $
% 7,9
3.300 USD
%9,2
11,7 Milyon Kişi
%11
18,7 milyar $
14 milyar $
Kaynak: Trademap ve CIA World Factbook Country Report
C. Dış Ticaret Verileri
1. Genel Dış Ticaret Verileri
(Milyar $)
2009
2010
2011
2012
İhracat
5
5,2
18,4
18,7
İthalat
6,4
8
13,5
14
Denge
-1,4
-2,8
4,9
4,7
Hacim
11,4
13,2
31,9
32,7
Kaynak: Trademap
2. Başlıca İhraç Ürünleri (2012):
GTIP
71
27
08
18
44
Ürün
İnciler, kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli
metaller; taklit mücevherci eşyası; metal paralar
Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların
damıtılmasından elde edilen ürünler
Yenilen meyvalar ve yenilen sert kabuklu meyvalar
Kakao ve kakao müstahzarları
Ağaç ve ahşap eşya; odun kömürü
Tutar (Milyon $)
7.111
4.560
3.138
2.040
377
Kaynak: Trademap
3. Başlıca İthal Ürünleri (2012):
GTIP
87
84
85
49
73
Ürün
Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler,
motosikletler ve diğer kara taşıtları
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler
Elektrikli makina ve cihazlar
Basılı kitaplar, gazeteler, resimler
Demir veya çelikten eşya
Tutar (Milyon $)
2.315
2.093
1.213
775
718
Kaynak: Trademap
2
4. İhracatında Başlıca Ülkeler (2012):
Ülke
Güney Afrika
Hindistan
Birleşik Arap Emirlikleri
Fransa
Vietnam
Tutar (Milyon $)
4.544
1.876
1.637
1.412
1.343
Yüzde
24,2%
10%
8,7%
7,5%
7,2%
Tutar (Milyon $)
2.405
1.563
1.403
924
592
Yüzde
17,2%
11,2%
10%
6,6%
4,2%
Kaynak: Trademap
5. İthalatında Başlıca Ülkeler (2012):
Ülke
Çin Halk Cumhuriyeti
Amerika Birleşik Devletleri
İngiltere
Belçika
Hindistan
Kaynak: Trademap
D. Türkiye – Gana Ticari İlişkileri
1. Türkiye – Gana Arasındaki Karşılıklı Ticaret Verileri (Milyon $)
YILLAR
2009
2010
2011
2012
2013
İHRACAT
72,8
96,4
218,5
223,5
180,1
İTHALAT
102
194,3
292,2
303,4
202,2
DENGE
-29,2
-97,9
-73,7
-79,9
-22,1
HACİM
174,8
290,7
510,7
526,9
382,3
Kaynak: TUİK
2. Ürünler Bazında Türkiye’nin Gana’ya İhracatı (2013)
GTIP
85
11
72
25
84
Ürün
Elektrikli makina ve cihazlar
Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday
gluteni
Demir ve çelik
Tuz, kükürt, topraklar ve taşlar, alçılar, kireçler ve
çimento
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler
Tutar (Milyon $)
24,4
20
17,7
14,1
11,3
Kaynak: TUİK
3
3. Ürünler Bazında Türkiye’nin Gana’dan İthalatı (2013)
GTIP
18
71
23
40
44
Ürün
Kakao ve kakao müstahzarları
Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller,
inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar
Gıda sanayiinin kalıntı ve döküntüleri, hayvanlar için
hazırlanmış kaba yemler
Kauçuk ve kauçuktan eşya
Ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü
Tutar (Milyon $)
158,1
41
1,5
0,6
0,4
Kaynak: TUİK
4. Türkiye ile Gana Arasında İmzalanan Yürürlükteki Anlaşma ve Protokoller
Gana ile Serbest Ticaret Anlaşmamız bulunmamakta olup, müzakereler 2012 yılının
Şubat ayında başlamıştır. Bu kapsamda 8-10 Nisan 2013 tarihinde Ankara’da III. tur
müzakereler yapılmıştır.
Anlaşma/Protokol
İmza Tarihi
Ticaret, Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşması
30 Nisan 1997
Karma Ticaret ve Ekonomik Komitesi Protokolü
01-03 Eylül 1998
29 Eylül 2009
Hava Ulaştırma Alanında Mutabakat Muhtırası
Karma Ticaret ve Ekonomik Komitesi II. Dönem Protokolü
18-20 Ekim 2011
Turizm İşbirliği Anlaşması
18-20 Ekim 2011
Tarım Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı
18-20 Ekim 2011
Türkiye – Gana Karma Ekonomik Komisyon XI. Dönem
Protokolü
Vize Muafiyeti Anlaşması
18-20 Ekim 2011
Karma Ticaret ve Ekonomik Komitesi III. Dönem Protokolü
Serbest Bölgeler Alanında İşbirliği ve Teknik Destek
Sağlanmasına İlişkin Mutabakat Zaptı
KOSGEB ve Gana Ulusal Ölçekli İşletmeler Başkanlığı
Arasında Mutabakat Zaptı
Savunma Sanayi Alanında İşbirliği Anlaşması
Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması
Çifte Vergilendirme Anlaşması
24 Mart 2011
29 Şubat - 02 Mart
2012
21-23 Ocak 2013
21-23 Ocak 2013
21-23 Ocak 2013
İmza Aşamasında
Görüşme
Aşamasında
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
4
5. İzmir – Gana Arasındaki Karşılıklı Ticaret Verileri (1.000 $)
YILLAR
2009
2010
2011
2012
2013
İHRACAT
4.861
7.014
11.574
12.832
10.690
İTHALAT
10
0
435
1.258
645
DENGE
4.851
7.014
11.139
11.574
10.045
HACİM
4.871
7.014
12.009
14.090
11.335
Kaynak: TUİK
6. Ürünler Bazında İzmir’in Gana’ya İhracatı (2013)
GTIP
25
73
15
34
38
Fasıl
Tuz; kükürt; topraklar ve taşlar; alçılar, kireçler ve
çimento
Demir veya çelikten eşya
Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar; yemeklik katı
yağlar; hayvansal ve bitkisel mumlar
Sabunlar, yüzey-aktif organik maddeler, yıkamayağlama müstahzarları, mumlar, bakım müstahzarları,
dişçilik müstahzarları
Muhtelif kimyasal maddeler (biodizel, yangın söndürme
maddeleri, dezenfektanlar, haşarat öldürücüler, vb.)
Tutar (1.000 $)
5.362
1.172
905
376
364
Kaynak: TUİK
7. Ürünler Bazında İzmir’in Gana’dan İthalatı (2013)
GTIP
23
44
Fasıl
Gıda sanayiinin kalıntı ve döküntüleri; hayvanlar için
hazırlanmış kaba yemler
Ağaç ve ahşap eşya; odun kömürü
Tutar (1.000 $)
635
10
Kaynak: TUİK
E. Gana İle İlgili Bilinmesi Gereken Diğer Bilgiler
1. İhracat Potansiyeli Olan Ürünler
Gana'nın Dünya'dan ithal ettiği başlıca ürünler ve bu ürünlerde ithalatının seyri,
uyguladığı gümrük vergileri, Türkiye'nin bu ürünlerdeki Dünya'ya ve Gana'ya
ihracatının durumu dikkate alınarak Ekonomi Bakanlığı Anlaşmalar Genel Müdürlüğü
Ülke Masaları tarafından yapılan çalışmalar neticesinde aşağıda belirtilen sektörlerde
ülkemizin Gana'ya ihracat potansiyelinin olduğu tespit edilmiştir.
SEKTÖR
İnşaat Malzemeleri
Elektronik
İş ve Maden Makineleri
POTANSİYEL ÜRÜN
Çimento
Televizyonlar
İş Makineleri
5
İş ve Maden Makineleri
İlaç Sanayi
Elektrikli Makine ve Kablo
Kağıt ve Karton Ürünleri
Otomotiv Ana ve Yan San.
Kanatlı Etleri
Hububat
Su Ürünleri
Makarna
Un
Domates Salçası
Maden Makineleri
Tedavide Kullanılmak Üzere Hazırlanmış İlaçlar
İzole Edilmiş Kablo ve Teller
Tuvalet Kağıtları, Kağıt Havlu, Mendil ve Hijyenik
Ürünler
Binek Otomobiller
Beyaz Et
Buğday
Balıklar
Makarna
Buğday Unu
Domates Salçası
2. Yatırım ve Müteahhitlik
Türk müteahhitlik firmaları Gana pazarına ilk kez 1997 yılında giriş yapmışlardır.
Bugüne kadar Türk müteahhitlik firmalarınca Gana'da üstlenilen işlerin toplam tutarı
yaklaşık 43 milyon ABD Dolarıdır. Firmalarımızın Gana'da üstlendikleri projeler üst
yapı projeleridir. Bu kapsamda konut ve idari bina projeleri mevcuttur.
Gana'da İş Üstlenmiş Olan Firmalarımız:
 EPİK İnşaat Turizm Mühendislik İç ve Dış Ticaret A.Ş.
 METİŞ İnşaat ve Ticaret A.Ş.
 ÜSTAY Yapı Taahhüt ve Ticaret A.Ş.
 GÖRKE Yapı Ltd. Şti
 KIRAN A.Ş
Gana'da Üstlenilmiş Bazı Projeler
 Akra'da Amerikan Büyükelçiliği ek bina inşaatı (METİŞ İnşaat ve Ticaret
A.Ş.)
 100 adet villa inşaatı ve altyapı işleri
 Lüks konut inşası
 Sosyal Konut İnşaatı
Son yıllarda, ülkede özel sektör için konut sektöründeki gelişme dikkate değerdir.
Dolayısıyla ülkenin inşaat malzemeleri talebi giderek artmaktadır. Bunun yanı sıra
ülkede birkaç yıl içerisinde petrol ve doğalgaz çıkarılması beklenmektedir. Bahse konu
alanda girişimler yapılabileceği değerlendirilmektedir. Ayrıca, altın, boksit, manganez
ve elmas da madencilik sektöründe yabancı firmaların ilgisini çekmektedir.
Buna ek olarak, Gana Hükümeti, ülkedeki demiryolu ağının Burkina Faso, Fildişi Sahili
ve Togo ile bağlamak üzere çeşitli projeleri hayata geçireceğini açıklamıştır. Gana'da
Türk firmalarının gerçekleştirecekleri altyapı ve üstyapı projeleri için müteahhitlik
alanında ve lojistik sektöründe Türk firmaları Ganalı firmalar ile işbirliğine hazırdır.
Gana, OECD 6. risk grubunda yer alması nedeniyle Ülke Kredi ve Garanti programı
çerçevesinde devlet garantisi altında veya hükümetler arası protokoller ile belirlenmiş
kamu bankaları veya kamu kurum kuruluşlarına kredi hattı açılabilecek ülkeler içinde
yer almaktaydı. Ancak, 2012 yılından itibaren OECD ülke riski sınıflandırmasında
Gana ülke notu iyileştirilerek 6. kategoriden 5. kategoriye yükseltilmiştir. Bunun
sonucunda, Eximbank’ın politikaları doğrultusunda, Gana’da Türk firmaları tarafından
6
üstlenilecek projeler veya gerçekleştirilecek sermaye malı ihracatında Eximbank
tarafından kabul edilen Gana bankalarının teminatı altında da kredi
kullandırılabilecektir. Öte yandan, Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası kapsamında söz
konusu ülkeye ilişkin olarak; 2009 yılında 2,1 milyon Dolar, 2010 yılında 2,5 milyon
Dolar ve 2011 yılının ilk 7 ayında 1,3 milyon Dolar tutarında sevkiyat sigorta teminatı
altına alınmıştır.
3. Gana'da Türk Müteahhit ve Yatırımcılarının Karşılaştığı Sorunlar
Gana' da iş kurmak uzun zaman almakta ve beş ayrı devlet kurumunda bürokratik
işlemlerin tamamlanması gerekmektedir. Dünya Bankası raporlarına göre Gana'da iş
kurmak ortalama 85 günlük bir süre almaktadır. Ganalılar ile oluşturulacak ortaklıklar
için minimum sermaye tutarı 10.000 ABD Doları, yatırım amaçlı yabancı sermaye ile
kurulacak şirketler için ise 50.000 ABD Dolarıdır.
Yabancı sermayeli ticaret amaçlı firma kuruluşunda ise minimum yabancı sermaye
tutarı 300.000 ABD Dolarıdır. Ülkedeki bankalardan kredi alınması oldukça zor olup,
kredi faizleri de oldukça yüksektir.
Ganalı tüketiciler ve ithalatçılar ürün fiyatlarına karşı oldukça duyarlı olup, kalitesi
nispeten düşük fakat fiyatları ucuz olan malları tercih etmektedirler.
4. İhracatçılarımızın Karşılaştığı Sorunlar, Pazara İlişkin Görüş ve Öneriler
Gana, Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS)'na üye bir ülke olarak son
yıllarda Afrika'da adından en çok söz edilen ülkelerden birisidir. Gana Afrika'nın
gelişmekte olan ülkeleri arasında önemli bir yere sahip olup, özellikle ABD, Çin
İngiltere gibi ülkeler tarafından yatırım yapılabilecek ülkeler arasında gösterilmektedir.
Gana, ülkemiz yatırımcı ve ihracatçıları tarafından sadece kendi iç pazarı açısından
değil aynı zamanda ECOWAS'a üye ülkelerin pazarlarına giriş için de önem
taşımaktadır. Özellikle Afrika pazarına açılmayı planlayan Türk yatırımcılarının Gana'yı
ön plana alarak bu ülkeyi bir basamak olarak düşünmelerinde yarar görülmektedir.
Firmalarımızın özellikle Gana'daki serbest bölgelerde yerleşmek suretiyle, diğer
ECOWAS ülkelerine önemli ölçüde ihracat yapabilecekleri düşünülmektedir. Afrika
ülke pazarlarının kalite konusunda diğer batı ülkelerine göre daha az seçici
olmasından dolayı bölgede özellikle KOBİ'lerimiz için fırsatlar elde edilebileceği
düşünülmektedir.
Gana pazarına Çin ve batı ülkeleri büyük ilgi göstermeye başlamış ve pazardaki
hâkimiyetleri giderek artmıştır. Ülkemiz firmalarının bu durumu bilerek hareket etmeleri
ve bir an evvel pazarda yer almaya çalışmalarında yarar görülmektedir.
Bölgedeki diğer Afrika ülkelerine yapılacak ihracat da düşünülerek ülkemiz firmaları
Gana'ya sanayi sektörlerinde ortak yatırım yapma imkanlarını araştırmalıdırlar.
Gana'da başta altın olmak üzere madencilik sektöründe belirli bir potansiyelin var
olduğu bilinmektedir. Bu yüzden firmalarımızın Gana'da madencilik sektöründeki
yatırım imkanlarını araştırmasında fayda görülmektedir.
Firmalarımızın diğer Afrika ülkelerinde olduğu gibi Gana pazarında da özellikle Ganalı
firmaların güvenilirliği hakkında tereddütleri bulunmakta ve firma güvenirliği konusunda
bilgi alınabilecek makam bulamadıkları belirtilmektedir. Bu durum firmalarımızın diğer
7
birçok Afrika ülkesine olduğu gibi Gana pazarına da yönelmelerinde önemli bir engel
teşkil etmektedir.
Firmalarımız Gana'daki gümrük vergilerinin sıklıkla değişmesinden yakınmaktadır.
Dolayısı ile gümrük vergilerinde yapılan düzensiz değişiklikler firmalarımızın Gana
pazarına yönelmelerinde engelleyici rol oynamaktadır.
Pek çok ülke, Afrika'nın iç kesimlerinde yer alıp deniz yolu ile bağlantısı olmayan Nijer,
Mali, Yukarı Volta gibi ülkelere yaptıkları ihracatta Gana limanlarını kullanmaktadır.
Ancak, Gana limanlarına gelen ürünlerin diğer ülkelere geçişi sırasında bu ülkede
gereksiz, zaman alıcı ve masraflı uygulamalara maruz kalındığı gözlemlenmektedir.
Bu durum firmaları zor durumda bırakmakta ve Gana üzerinden diğer ülke pazarlarına
girişte engelleyici rol oynamaktadır.
Özel olarak Gana’da genel olarak Afrika’da Çinlilerin yatırım ve ticarette aktif rol
almalarının en önemli nedeni, öz kaynak ve finansman sıkıntısı çeken Gana ve diğer
Afrika ülkelerine Çin’in uzun vadeli ve düşük faizli krediler vermeleridir. Dış fazla veren
Çin devletinin elindeki dış fazlayı uzun vadeli ve düşük faizli kredi olarak Afrika gibi
kaynak sıkıntısı çeken ülkelere kredi olarak vermesi ve karşılığında kendi ürünlerinin
ve kendi insanların emek yoğun işlerde kullanılması koşulunu öne sürmesi, Afrika’da
Çin’in ekonomik olarak daha etkin bir rol oynamasını sağlamaktadır.
Ticaret ile ilgili olarak Gana pazarında Lübnanlıların, Çinlilerin ve Hindistanlıların etkin
olduğu görülmektedir. Ancak, Ganalılar özellikle Çin ürünlerine karşı olumsuz fikre
sahiptir. İthal ettikleri ve kullanacakları ürünlerin daha kaliteli ve iyi olmasını tercih
etmektedirler. Bu ise daha kaliteli ve fiyat olarak avantajlı üretim yapan Türk
firmalarının, Çin ürünleri karşısında avantajlı bir konuma sahip olduğu bir dönemde
olduğumuzu göstermektedir. Ayrıca, bu avantajlı konumumuzu kaliteli ürün ve görece
ucuz fiyat politikası ile sürdürmemiz konusunda da azami dikkat ve özenin
gösterilmesi de gerekmektedir. Aynı şekilde, ticarette Lübnanlılara ve Hintlilere karşıda
olumsuz fikre sahiptirler.
Türkiye Gana arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin gelişmesinin önündeki en önemli
sorunların başında Türkiye Gana arasında imzalanması gereken Ekonomik ve Ticari
anlaşmaların sonuçlandırılamamış olması gelmektedir. Özellikle Çifte Verginin
Önlenmesi Anlaşması, (ÇVÖ) Serbest Ticaret Anlaşması (STA) ve Yatırımların
Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşmalarının (YKTK) mevcut olmaması Türk
İşadamlarının Gana’ya yatırım ve ihracat yapmasını olumsuz etkilemektedir. STA ve
YKTK Anlaşmalarının 2.Tur görüşmeleri bitmiştir. 3.Tur görüşmelerinde bu yıl içinde
yapılması ve YKTK Anlaşmasının 3. Tur görüşmeleri sonucunda imzalanması
beklenmektedir.
Gana’nın bürokrasisinden kaynaklanan sorunlarda iki ülke arasındaki ticari ve
ekomnomik ilişkilerin gelişmesinin önünde engeldir. Gana’nın 1,5 - 1,7 milyon adet
konut açığı olduğu dikkate alındığında, konut sektörüne yatırım yapacak olan yabancı
yatırımcılar, özellikle toprak mülkiyeti sorunu ve tapu kayıtlarının düzgün tutulmaması
nedeniyle, bu sektöre yatırım yapmaktan kaçınmaktadırlar. Buna ilaveten, ülkede
bürokrasinin çok olması ve yavaş işlemesi, yabancı yatırımcıları ve ihracatçıları
olumsuz etkilemektedir. Bürokrasinin yavaş işlemesi ve çok olması, ayrıca,
işadamlarının sorunlarını çözmede ve işlerini hızlandırmada, yasal olmayan yollara
başvurmalarına da neden olmaktadır.
Sahra Altı Batı Afrika’da dolandırıcılık ve sahtekarlık işlemlerinin çok olması Türk
8
İşadamlarının Gana’ya yatırım ve ihracat yapmalarını olumsuz etkilemektedir.
5. Ulaştırma ve Haberleşme
İki ülke arasındaki hava ulaştırmasını düzenlemek amacıyla, 29 Eylül 2009 tarihinde
Mutabakat Zaptı ve 24 Mart 2011 tarihinde Akra'da Gana ile Türkiye arasında Hava
Ulaştırması Anlaşması imzalanmıştır.
Anılan anlaşmalar uyarınca, hava ulaşımında haftalık 7 frekans hakkı tanınmıştır.
Kargo ulaşımında herhangi bir kapasite ve frekans sınırlaması bulunmamaktadır. İki
ülke arasında deniz ticaretinin hacmi her geçen gün artmakta olup, bahse konu alanda
herhangi bir sorun bulunmamaktadır.
Türkiye ile Gana arasındaki posta hizmetleri İngiltere ve Fransa üzerinden
gerçekleştirilmekte olup, bu konuda herhangi bir sorun yaşanmamaktadır. Ülkemiz ile
Gana arasında doğrudan telefon haberleşmesi mevcut olmayıp, haberleşme diğer
ülkeler üzerinden sağlanmaktadır.
6. Yatırım Fırsatları
Gana’da ülke içinde yapılan yatırımları teşvik etmekle ve ülkede yapılan yerli ve
yabancı sermayeli yatırımların takibi ve kontrolü ile görevli olan Gana Yatırımları
Teşvik Merkezi (GİPC www.gipcghana.com) mevcuttur. GİPC’a göre Gana’da yatırım
yapılacak alanlar şöyle sıralanmıştır.
i)
ii)
iii)
iv)
v)
vi)
vii)
Tarım ve Gıda Sanayi (Agro Procesing)
Enerji
Tekstil
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
Altyapı
Finansal Hizmetler
Hazır Giyim
7. Dolandırıcılık Şikayetleri
T.C Akra Büyükelçiliği ve Akra Ticaret Müşavirliği görev bölgesinde bulunan Gana,
Togo ve Benin’de yerleşik olduğunu belirten şirket veya kuruluşlardan sahte içerikli email alan firma sayısının arttığı görülmektedir.
E dolandırıcılar şirketlerimizle e mail yoluyla irtibat kurmakta, Gana’da veya Togo’da
büyük ihaleler kazandıklarını veya büyük miktarlarda sipariş vermek ve mal almak
istediklerini belirterek Gana’ya veya Togo’ya mal ithal etmek istediklerini belirtmekte,
genel olarak ihaleye katılım masrafı olarak veya ithal işlemlerine ilişkin alınması
gereken belge/sertifika masrafı olarak düşük bir bedelin şirketlerimiz tarafından banka
hesaplarına aktarılması talep edilmektedir.
Bu çerçevede şirketlerimizin, Gana’da veya Togo’da ihale kazandıklarına ilişkin olarak
alabilecekleri bu yöndeki e mailleri ve büyük miktarda verilen mal alım siparişlerini ve
bu siparişlerin akabinde talep edilen belge/sertifika veya avukatlık masrafı adı altında
istenen para taleplerini ihtiyatla değerlendirmeleri gerekmektedir. Daha seyrek olmakla
beraber Benin kaynaklı benzer e maillere de rastlanılmıştır.
Gana’da ihaleler konusunda yetkili tek kuruluş Public Procurement Authority olup, bu
9
kuruluşun resmi internet adresi www.ppbghana.org veya www.ppaghana.org dir.
Bunun dışında olası kuruluşlardan alınabilecek e maillerin ciddiye alınmaması
gerektiği düşünülmektedir. Çünkü e mail dolandırıcılarının bazen hayali kuruluşlara
dair internet siteleri kurabildikleri ve bu yöntemle şirketlerimizi kandırnayı
amaçladıkları bilinmektedir.
E dolandırıcılar tarafından yaygın biçimde kullanılan bir diğer yöntem, Batı Afrika
Devletleri Ekonomik Topluluğu (Ekonomic Community of West African States –
ECOWAS) ihalelerine ilişkin e maillerdir. Bu e maillerde, ECOWAS’ın Gana
temsilciliğinin bir ihale açtığı ve bu çerçevede büyük miktarda mal alımı yapılabileceği
belirtilmekte ve ihale katılım bedeli olarak da bir miktar dövizin transfer edilmesi
istenmektedir.
ECOWAS’ın Gana’da temsilciği bulunmamakta olup, ‘ECOWAS Gana Ofisi’ kaynaklı
e maillerin ciddiye alınmaması şirketlerimizin menfaatleri açısından uygun olacaktır.
Ecowas’ın resmi internet sitesinin web adresi www.ecowas.int dir. Ecowas tarafından
açılan tüm ihaleler ve bu ihalelere ilişkin detaylı bilgilere bu web sitesinden ulaşılabilir.
Togo’dan alınabilecek bu yöndeki e mailler incelenirken, Togo’nun Fransızca
konuşulan bir ülke olduğu hususu her zaman akılda tutulmalıdır. Şirketlerimiz Togo ile
ilgili olarak aldıkları mailler de tereddüt etmeleri halinde, doğrudan Lome Fahri
Konsolosumuzdan da yardım alabilirler. Yazışmaların İngilizce veya Fransızca
yapılması koşulu ile Lome Fahri Başkosolosumuzun consulturktg@yahoo.fr e mail
adresinden kendileri ile iletişim kurup bilgi almaları mümkündür.
Yukarıda ifade edilen yöntemler son dönemlerde en çok rastlanan e Yukarıda ifade
edilen konuya ilave edilmesi gereken bir diğer noktada altın alım satımı konusunda
T.C. Akra Büyükelçiliği ve Ticaret Müşavirliğimize dolandırıcılıkla ilgili şikayetlerin
gelmesidir. Bununla birlikte, dolandırıcılık işlemine maruz kalıp Ticatret
Müşavirliğimize bilgi vermeyen Türk İşadamlarının sayısının da fazla olduğu duyumları
gelmektedir.
Altın alım satımında altın fiyatları Gana’da dünya piyasa fiyatları civarındadır. Bu
nedenle, altın alım satımında kar marjları çok yüksek değildir. %1-1,5 kar marjı ile altın
alım satımı yapılmaktadır. %1-1,5 kar marjının üzerinde bir fiyat alındığında satıcının
alıcıyı dolandırma niyetinde olduğu dikkate alınmalı ve altının teslim edilme/alınma
koşulları net olarak belirlenmeli ve hiç bir zaman peşin altın alışı yapılmamalıdır. Altın
alım satımında, özellikle altının teslim yerinin İstanbul olması ve alınan maddenin
gerçekten altın olup olmadığı İstanbul’daki ilgili kurumlarda test edilip, altın olduğu ve
saflık derecesi belirlendikten sonra parasının ödenmesi konusunda gereken dikkatin
gösterilmesi, Türk İşadamlarının dolandırılmasının önlenmesinde önem arz
etmektedir.
10