c-130 ac elektrik takat kaynağı

C-130 UÇAKLARI ORTA ALT PANELİNDE
BULUNAN GÖSTERGELER
Döndürme Kuvveti Göstergesi
Bu gösterge motorlardan pervanalare aktarılan döndürme kuvvetini
gösterir. Döndürme gücü motoru dişli kutusuna bağlayan milin
burkulma miktarı ölçülerek bulunabilir. Bu gücün bulunması için bir
metal silindir içine içiçe iki mil yerleştirilmiştir. İç milin bir ucu
motora, bir ucu dişli kutusuna bağlıdır. Dış milin ise bir ucu motora
bağlı, diğer ucu serbesttir. Motor mili pervaneye güç aktarmaya
başladığında iç milde bu güçle orantılı olarak burkulma oluşur.
Burkulma miktarı dişliler yardımıyla manyetik algılayıcıya aktarılır.
Algılayıcılar da göstergelere iletirler.
Dönüşölçer Göstergesi
Bu göstergeler motorların dönüş sayısını gösterir. Kadranları yüzde
cinsinden bölümlendirilmiştir. Veri gönderici olarak dişli kutusuna
bağlı iki kutuplu üç faz AC üreteç kullanılır.
Türbin Giriş Sıcaklık Göstergesi
Bu göstergeler, yakıtın yanma odasından çıkıp türbine giriş anındaki
sıcaklığını gösterirler. Motorların yanma odaları çıkışına sıcaklık
algılayıcılar yerleştirilmiştir. Bu algılayıcılar, sıcaklıkla orantılı olarak
gerilim üretirler. Üretilen bu gerilim yükseltilerek göstergelere iletilir.
Kadranlar °C bölümlendirilmiştir.
Yakıt Akış Göstergesi
Bu göstergeler her bir motorun bir saatte harcadığı yakıt miktarını
gösterir. Yakıt boruları içinde bulunan AC veri göndericiler, akış
miktarı ile orantılı olarak bir gerilim üretirler. Gösterge içindeki AC
senkron motorun rotoru ( bu rotor ayrıca gösterge iğnesine bağlıdır )
üretilen gerilimle eşdeğer dönme yaparak akış miktarını gösterir.
Yağ Sıcaklık Göstergesi
Bu göstergeler, motor sistemindeki yağların motora giriş anındaki
sıcaklığını gösterirler. Sıcaklık değeri bir direnç yardımıyla ölçülür.
Bu direnç, değişimi dengede olan bir veston köprüsünün dengesinin
bozulmasına, dolayısıyla köprüdeki gösterge iğnesinin sapmasına
sebep olur. Böylece yağ sıcaklığı ölçülür.
Yağ Basınç Göstergesi
Bu göstergeler, motor ve dişli kutusu yağlama yağının pompadan
çıkış basıncını gösterirler. Bunun için bir veri gönderici vardır. Yağ
basıncı doğrudan veri göndericinin diyaframına girer. Basınç değerine
göre diyafram açılır veya kapanır. Bu hareket senkron motor
yardımıyla elektriki sinyale dönüştürülüp göstergeye iletilir.
Yağ Miktar Göstergesi
Bu göstergeler yağ tanklarının içinde bulunan yağ miktarını gösterir.
Sistemde bir veri gönderici bulunur. Veri gönderici, hareketli bir kol,
bu kola bağlı bir mantar ve ayarlı dirençten oluşur. Veri göndericinin
koluna bağlı olan mantarın hacmi büyük, ağırlığı küçüktür. Böylece
yağın üst seviyesini takip edebilir ve ayarlı direncin değerini değiştirir.
Bu direnç değişimi de bir gerilim değişimine neden olur. Gerilim
değişimi de gösterge iğnesini yağ miktarına göre saptırır. Böylece yağ
miktarı ölçülmüş olur.
Yağ Soğutucu Flap Göstergesi
Bu göstergeler, motor yağ soğutucu kapağının durumunu yüzde
cinsinden gösterir. Sistemde bir veri gönderici bulunur. Yağ soğutucu
kapağın açılması bir elektrik motoru yardımıyla yapılır. Elektrik
motorunun mile uyguladığı dönme miktarı, veri göndericideki ayarlı
direncin değerini değiştirir. Dolayısıyla direncin akımı da değişir. Bu
akım, motorun dirençle paralel bağlanmış sargılarından geçerek
manyetik alanı değiştirir. Gösterge iğnesi de bu değişime uygun olarak
dönecektir.
C-130 AC ELEKTRİK TAKAT KAYNAĞI
AC elektrik enerjisi iki sistemle temin edilir. Bunlar primer ve
sekonder takat kaynağıdır. Primer takat kaynağı dört motor ve beş
jeneratörden oluşur.
JENERATÖR SİSTEMİNİN PARÇALARI
Kontrol Paneli
Aşırı voltaj, düşük voltaj, düşük frekans ve fazlar arası 30 amper
üzerindeki akımlarda jeneratörü devre dışı bırakır.
Out Lambaları
Pilot mahallinde üst kısım panelinde her bir jeneratör için birer tane
yerleştirilmiştir. Jeneratörün sistemi beslemediği durumlarda kırmızı
lamba yanarak out ikazı verir. Üzerine basılarak lamba testi
yapılabilir.
Voltaj Regülatörü
Görevi jeneratörün ikaz voltajını ayarlayarak çıkış voltajını sabit
tutmaktır. Jeneratör ilk çalışmada bu regülatör üzerinden kendini
ayarlayarak voltajın yüklenmesini sağlar.
Bus Transformatörleri
Jeneratörün çıkış fazlarına bağlanmış akım transformatörleridir. Bu
transformatörler yüksek yük akımları sırasında daha iyi regülasyon
temin etmek için gerekli gücü voltaj regülatörlerine gönderirler.
Kontrol Süviçleri
Her jeneratör için bir adet süviç baş üstü paneline konmuştur. Her
süvicin dört pozisyonu vardır.
OFF durumunda bus’ ın enerjisini keser.
ON durumunda jeneratörü bus’ a bağlar.
RESET durumunda bir nedenden dolayı ikaz kesilir. Voltaj vermeyen
jeneratöre ikaz verir.
FIELD TRIP durumunda ikaz alanını keserek voltaj üretimini
durdurur.
Kontaktör Rölesi
On adet röle mevcuttur. Beş tanesi jeneratörlere, biri AC takata,
dördü ise bus bağlama sistemine aittir. Görevleri, jeneratörlerden bir
veya birkaçının devre dışı kalması durumunda çalışan jeneratçrlerin
diğer bus’ ları beslemesini sağlamaktır.
AYDINLATMA SİSTEMİ
C-130 uçaklarında iç ve dış aydınlatma olarak iki çeşit aydınlatma
vardır.
Dış Aydınlatma Sistemi
Seyrüsefer lambaları, düzen lambaları, iniş lambaları, hücum kenarı
lambaları, taksi lambaları, çarpışma önleyici lambalar ve kanat ucu
taksi lambalarından oluşur.
İç Aydınlatma Sistemi
Uçuş ve kargo kompartmanının aydınlatılmasını sağlayan muhtelif
sistemlerden oluşur.