İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi

FATMA ÇAVUŞ MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU
LİSESİ
HAZIRLAYAN : BARIŞ DALKILIÇ
ŞAZİLE KARAGÖZ
İNSAN HAKLARI
HAK NEDİR?
Hukukun tanıdığı ve koruduğu
yetkidir.
Yani;
Hukuk düzeni tarafından kişilere
tanınan yetkilere ve bu yetkilerden
yararlanma hususuyla kişilerin iradesine
bırakılmış olan menfaatine hak denir.
İnsan Hakları Nedir?
 İnsanın
salt insan olması nedeniyle
öznesi olduğu, onu tüm yönleriyle
kişiliğini ve değerini korumayı ve
geliştirmeyi amaçlayan evrensel ilke
ve kurallar bütünüdür.
İnsan Haklarının Özellikleri

Bireyin salt insan olmakla kazandıkları
haklardır.

İnsanların, insan olarak taşıdıkları
değerlerin; sömürü, baskı, kıyım ve her
türlü doğal güç karşısında korunması
isteğine dayanır.

İnsan hakları temelde devlet gücünü
sınırlar; hem yasal hem ahlaksal
düzenlemelerin kapsamına girer.
İnsan Haklarının Özellikleri

Özünde genel ve evrensel niteliktedir.

Hem olanı hem de olması gerekeni dile getirir.

Bütün insanların, hatta bazen doğmamış olan
insanların bile her yerde sahip olması gereken
haklardır.
Temel Haklar ve Özgürlükler
 İnsan
hakları kavramından daha dar
kapsamlıdır. İnsan haklarından
Anayasada tanınan ve güvenceye alınan
haklardır.
 Dolayısıyla Anayasal haklardır.
 Kişisel
 Dar
Hak ve Özgürlükler
kapsamlı kişisel özgürlüklerdir.
 Vatandaş
Hakları
Hak Çeşitleri
 Kişisel
haklar :
(Negatif statü hakları)
Kişinin devlet tarafından aşılamayacak ve
dokunulamayacak olan özel alanının sınırlarını
çizen haklardır. Bunlar:
Yaşam ve korunma
Maddi ve manevi varlığını geliştirme
Özel hayatın gizliliği ve korunması
Yerleşme ve yolculuk
Din ve vicdan
Düşünce ve düşünceyi yayma
Bilim ve sanat
Basın yayın.
Hak Çeşitleri
 Ekonomik, Sosyal ve Kültürel
Haklar ( Pozitif statü hakları):
 Vatandaşa, devletten hizmet etmesini
isteme hakkını veren haklardır.Bu
haklar devlete ödev yüklemektedir.
Bunlar:
 Çalışma
 Sağlıklı yaşama
 Konut edinme
 Sosyal güvenlik hizmetlerinden
yararlanma
 Eğitim ve öğretim
Hak Çeşitleri
 Siyasal Haklar (Aktif statü hakları)
 Kişinin devlet yönetimine katılmasını
sağlayan haklardır.
 Bunlar:
 Siyasal örgütlenme
 Seçme ve seçilme
 Kamu hizmetlerine girme
 Çevre Hakkı
 Kişilerin çevreyi koruma hak ve
ödevleri vardır. Çevre hakkı yalnız
bugün yaşayan insanların değil gelecek
kuşaklarında hakkıdır.
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
(10 Aralık 1948)
1.
2.
3.
4.
Her insan özgür, onur ve haklar bakımından eşit
doğar. Akıl ve vicdanla donatılmış olup
birbirleriyle kardeşlik anlayışıyla davranır.
Herkes; ırk, renk,cinsiyet, dil, din, siyasal yada
başka bir görüş, ulusal yada toplumsal köken,
mülkiyet, doğuş yada benzeri başka bir statü gibi
ayrım gözetilmeksizin bildirgede yazılan tüm hak
ve özgürlüklere sahiptir.
Herkesin yaşama ve kişisel özgürlüğü ve
güvenliğine hakkı vardır.
Kimse kölelik yada kulluk altında tutulamaz.
Kölelik ve ticaret yasaktır.
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi




5. Hiç
kimseye işkence yada zalimce, insanlık dışı
yada onur kırıcı davranış yada ceza uygulanamaz.
6 . Herkesin nerede olursa olsun yasa önünde bir
kişi olarak tanınma hakkı vardır.
7 . Herkes yasa önünde eşittir ve ayrım
gözetilmeksizin yasa tarafından eşit korunmaya
hakkı vardır.
8 . Herkesin yasalarla tanınmış temel haklarını
çiğneyen eylemlere karşı yetkli ulusal mahkemeler
eliyle etkin bir yargı yoluna baş vurma hakkı
vardır.
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi





9. Hiç kimse keyfi olarak yakalanamaz , tutuklanamaz ve
sürgün edilemez.
10. Herkesin hak ve yükümlülükleri belirlenirken, ve
kendisine suç yüklenirken, yansız bir mahkeme tarafından
hakça ve açık bir yargılanmaya hakkı vardır.
11. Herkes yasaya göre, suçu kanıtlanana kadar suçsuz
sayılma hakkı vardır. Suç sayılmayan bir eylemden dolayı
kimse suçlanamaz. Kimseye, işlediği suçtan daha ağır bir
ceza verilemez.
12. Kimsenin özel yaşamı, ailesi, konutu,yada
haberleşmesine keyfi olarak karışılmaz. Herkesin bu gibi
durumlarda korunma hakkı vardır.
13. Herkesin bir devletin sınırları içinde yer değiştirme ve
oturma özgürlüğü vardır. Herkesin ülkesinden ayrılma ve
dönme hakkı vardır.
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
14. Herkesin zülüm altında başka ülkelere sığınma
hakkı vardır.
 15. Herkesin bir uyrukluğa hakkı vardır.Kimse keyfi
olarak uyrukluktan çıkarılamaz. Kimsenin de
uyrukluğunu değiştirme hakkı yadsınamaz.
 16. Yetişkin erkeklerle, kadınların ırk, uyruk, yada
din bakımından herhangi bir sınırlama yapılmaksızın
evlenme ve aile kurmaya hakkı vardır.
 17. Herkesin tek başına yada başkalarıyla mülkiyet
hakkı vardır. Kimse keyfi olarak mülkiyetten yoksun
bırakılamaz.

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
18. Herkesin düşünce, vicdan ve din özgürlüğüne
hakkı vardır.
 19. Herkesin görüş ve anlatım hakkına sahiptir.
 20. Herkes, barışçı toplanma ve dernek kurma
hakkına sahiptir. Hiç kimse derneğe girmeye
zorlanamaz.
 21. Herkes doğrudan yada özgürce seçilmiş
temsilciler aracılığıyla ülkesinin yönetimine katılma
hakkına sahiptir.Herkesin ülkesindeki kamu
hizmetlerine eşit girme hakkı vardır.
 22. Herkesin bir toplum üyesi olarak toplumsal
güvenliğe hakkı vardır.

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
23. Herkesin çalışma, işini özgürce seçme, adil ve
elverişli koşullarda çalışma ve işsizliğe karşı
korunma hakkı vardır.
 24. Herkesin iş saatlerinin makul ölçüde
sınırlandırılması ve ücretli dönemsel tatiller ve
dinleme hakkına sahiptir.
 25. Herkesin kendisinin ve ailesinin , sağlık ve
gönenci için beslenme , giyim, konut ve tıbbi bakım
hakkı vardır.
 26.Herkes eğitim hakkına sahiptir.Eğitim , en
azından ilk ve temel aşamasında parasızdır.
(Ülkemizde Anayasa 42. madde)

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi

27. Herkes topluluğun kültürel yaşamına
özgürce katılma ve sanattan yararlanma ve
bilimsel
gelişmeye
katılarak
yararlarını
paylaşma hakkına sahiptir.

28. Herkesin bu bildirgede yazılı hak ve
özgürlüklerin tam olarak gerçekleşeceği
toplumsal ve uluslar arası bir düzene hakkı
vardır
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi

29. Herkesin kişiliğinin özgürce ve tam
gelişmesine olanak veren topluluğa karşı
ödevleri vardır.Herkes bu hak ve özgürlükleri
ancak, başkalarının özgürlüklerinin tanınması,
korunması ve saygı gösterilmesine bağlıdır.

30. Bu bildirgenin hiçbir hükmü, herhangi bir
ülke veya gruba, burada sürülen hak ve
özgürlüklerin yok edilmesini amaçlayan bir
etkinlikte bulunma hakkını verir, şeklinde
yorumlanamaz.
İnsan Hakları Sorunları/İhlaller
 Kamu
düzeninin korunmasında baskıcı
yöntemlerin kullanılması
 Devletin ekonomik gücünün fazla olmaması
 Yöneticilerin kendi güçlerini sınırlandırmak
istememeleri, bu nedenle de insan haklarını
korumamaları
 Kamu görevlilerinin, görevlerini insan
haklarına uygun şekilde yapmamaları
 Eğitimsizlik